IIMR HURL iSUHAHT
buitenland.
IS
Parlementaire Kroniek.
De Ondergang van een
Wereldmacht.
Maandag 7 April
Tweede Blad
FEUILLETON
De gebeurtenissen van den dag.
Schotensche Kroniek
{Waar echter ook dit laatste hulpmiddel
niet hielp, daar werkte'het thans weerklin
kende trompetgeschal ,dat opnieuw tien
gladiatoren, weder gezonde, sterke en schoo-
ne mannengestalten naar de Arena riep.
DE ONGEREGELDHEDEN IN
DUIT8CHLAND.
et 350
t vooi
26.—
*19.-
16.—
uur.
8824
ir
DEN HAAG, 6 April.
De heer Kleerekooper heeft dan nogmaals
gelegenheid gekregen om de dienstvoonvaarden
van Tiet spoorwegpersoneel in de Tweede Kamer
te bespreken. Dat was nu eenmaal noodzake
lijk na het politieke relletje, hetwelk deze ge
achte afgevaardigde eenigen tijd geleden op
touw meende te moeten zetten. Hij kwam toen
van 'n koude kermis en ook thans weer zullen de
spoorwegmannen moeten getuigen, dat al dat
Kamergepraat niets uithaalt.
De katholieke afgevaardigde Hermans zeide
het den vorigen keer zoo juist en herhaalde het
thans weer: de Tweede Kamer is wel het meest
ongeschikte college om dergelijke onderwerpen
te behandelen. En thans moest zelfs de heer
Kleerekooper verklaren: het dienstreglement der
Spoorwegen is zóó ingewikkeld, dat wij het hier
bijna niet kunnen bespreken; bovendien hebben
alle Kamerleden het niet eens ontvangen En
hoeveel zullen het hebben gelezen en bestudeerd,
zou,ik er willen bijvoegen?
Een onvruchtbaar debat dus, alleen ter wille
der politieke reclame opgezet. Onvruchtbaar
ook, omdat er zoo weinig mee is bereikt. Ver
schillende geopperde wcnschen n.m. als de er
kenning der vakorganisaties, invoering van kor-
teren dienstduur, bevordering Van Zondags
rust enz. worden door den Minister gedeeld en
'zullen bevredigd worden ook buiten de be
moeiing van de Kamer. Een principieel punt
als de afschaffing der stakingsweüen, kon ge
heel afzonderlijk worden behandeld, wat dan
ook met een desbetreffendende motie zal geschie
den.
Wat blijt er dan nog over? Allerlei onderge
schikte zaken en technische regelingen, welke de
Minister met de Spoorweg-directies wel regelen
zal en waar de Kamer geheel buiten moet
blijven.
Daar is b.v. de bevoegdheid der maatschap
pijen om in laatste instantie te beslissen over
ontslag van een bepaald lid van het personeel.
Het gaat natuurlijk gemakkelijk om te zeggen:
die beslissing moet buiten de Directies om geno
men kunnen worden. Maar welke Directie van
een groot lichaam wil verantwoordelijk blijven
voor haar taak, wanneer men haar dwingt te
werken met personeel, dat zij ongeschikt acht?
En klemt deze vraag niet te meer bij een be
drijf als het spoorwegwezen, waarbij b.v. op een
machinist zulk een zware taak rust?
De spoorwegdirectie is aansprakelijk voor het
verkeer; gesteld er gebeurt een ernstig ongeluk,
waarbij verschillende menschenlevens zijn te be
treuren en een onderzoek wijst uit, dat het on
geval aan de onbekwaamheid van een machinist
te wijten is. Welk een indruk zou het dan ma
ken, wanneer de Directie aankwam met het ez-
cuuswe wisten wel, dat dit er van komen moest,
maar wij hadden de macht niet een onbekwaam
of ongeschikt beambte te onstaan! Men ziet dus,
dat het wel heel goedkoop is in de Kamer aller
lei zoogenaamd democratische eischen te stellen,
maar dat de pradijk daarmee altijd nog niet
klopt.
Ik zou meer van zulke staaltjes kunnen op
noemen. Zoo vroeg de heer Kleerekooper den
Minister te willen bevorderen dat de spoorweg
directies aan haar ambtenaren toestaan andere
ambten te vervullen. Wanneer je dit zoo hoort,
zoudt ge meenen, dat de vrijheid van beweging
voor een spoo nv eg beam te buiten dienst al zeer
geknot is. Wat blijkt nu? Dat, volgens de Mi
nister, als regel toestemming wordt gegeven om
bui'en dienst vrijelijk over zijn tijd te beschikken.
Maar 't gebeurde b.v. dat de vrouw van 'n op
zichter-machinist het modistevak uitoefende en
manlief de klanten zijner vrouw zóózeer bevoor
deelde, dat daarover ernstige klachten, rezen. Het
kan verder voorkomen, flat 'n ingenieur 5t raads-'
lidmaatschap eener gemeente aanvaardt en de
Gemeente zeer nauw bij een regeling betrokken
wordt, waarbij zij en een spoorwegdirectie partij
zijn. Het gaat dus al weer niet aan, om in het
algemeen de vrijheid Van beweging voor het
spoorwegpersoneel op te eishen.
Summa summarum is weer gebleken, hoe
nuttig een loonraad kan. werken; hoe geluk
kig het zijn zal, wanneer de Kamer verlost wordt
van al dergelijke zaken,, waarvan zij toch geen
verstand heeft of waaromtrent te oordeelen zij
ten eenenmale onbevoegd is; zaken, die slechts
door enkele beroepspolitici worden uitgebuit
voor politieke reclame. En daarvoor zijn zulke
kwesties toch waarlijk te ernstig!
Een geheel ander beeld levert de overzijde
van het Binnenhof, wanneer men oa een mee
ting-speech van Kleerekoper of Oudegeest, van
de Tweede naar de Eerste Kamer over stapt.
Nu treft ons Lagerhuis het den laatsten tijd
ook wel slecht: juist wanneer de Senaat za
kelijk en breed de begrootingen afhandelt,
komt in de Tweede Kamer een zesde-rangs de
batje aan de orde.
De Minister van Waterstaat had Woensdag
druk werk om van de eene Kamer naar de an
dere te loopen. Eerst moest hij in de Eerste
eenige besprekingen over de Waterstaatsbegroo-
tingen aanhooren belangrijke onderwerpen
als de electriciteitsvoorziening van het platte
land, de noodzakelijkheid van een tweede groote
sluis in IJmuidem enz. en toen kon hij voor
het Spoorwegdebat naar de Tweede Kamer over
wippen.
Na de pauze kwam Minister de Vries even de
Eerste Kamer binnenstappen met-zijn belasting
portefeuille. Heel gemoedelijk praatte hij een
oogenblik met de oude heeren: over het verder
felijke van de heffing ineens was er roerende
eenstemmigheid; een kort dispuut tusschen den
heer van Nierop en mr. de Vries over het ver
plichtend stellen van inschrijving op een nieuwe
leening en
Klaar was de zaak. Die heeren weten êrnog
eens van zaken doenVrijdag kwamen onze Se
natoren nog even een paar uur bij elkaar en
handelde de'begrooting van oorlog af.
Er» was' gelegenheid om over den volkeren
bond te praten, over lichamelijke opvoeding en
over de verhoudingen tusschen meerderen en
minderen in het leger. Opmerkelijk echter was
eensdeels het uiteenloopend oordeel over Volke
renbond, ontwapening enz., anderdeels, hoe wei
nig positief de denkbeelden omtrent dl dergelijke
belangrijke vraagstukken zijn, nu wij internatio
naal door het treuzelen der Parijsche conferentie
in zulk een vagen toestand verkeeren.
Over de behandeling der Indische begrooting,
in welker algemeene beschouwingen de Tweede
Kamer Vrijdag bleef steken, spreek ik liever een
volgende maal, wanneer het geheele debat is ie
overzien. Er is nu toch niemand meer in het
land, die er om lacht, dat de Tweede Kamer
zich haasten moet om nog vóór Paschen een
begrooting af te handelen. Dus kan er ook on
zerzijds nog wel een weekje bij.
De aandacht zou ik willen vestigen op het
merkwaardige feit, dat de voorzitter der
Tweede Kamer zijn presidentsstoel met het
spreekgestoelte ging verwisselen, tot het houden
van een rede. Zulks was sinds onheugelijken
tijd niet geschied, maar moest gebeuren, bij
gebrek aan Indische specialiteiten onder de libe
rale partij.
Mr. l ock heeft echter door zijn demonstratief
optreden niet alleen een leemte in zijn eigen
partij, maar ook bij andere groepen, bij heel de
Kamer, aangetoond. En die onuitgesproken te
rechtwijzing aan de leiders der verkiezingen en
samenstellers van politieke adviezen, mogen de
betrokkenen zich wel ter harte nemen! En zoo
niet, dan toonen de Nederlandsche kiezers zelf
een volgende maal, dat zij ook der millioenen
bruine broeders in Indië een goed hart toedra
gen, en niet alleen aan zichzelf denken.
Voor de grootste partij in de Kamer, de Ka
tholieke, zouden een paar Indische specialiteiten
waarachtig geen-luxe zijn!
HAGENAAR.
HET MISVERSTAND IN DE R.K. KIESVEK-
EENIGING -UIT DEN .WEG GERUIMD.
Vrijdagavond vergaderde onze R. K. Kies-
vereeniging onder voorzitterschap van den
tweeden voorzitter, den heer A. J. Bóer-
akker.
Nadat de bijeenkomst met gebed was ge
opend verkreeg de Zeereerw. heer Pastoor
Wentzei hot woord die mededeeling deed
van zijne pogingen om het misverstand uit
den weg te ruimen. Eerlijk gezegd: de po
gingen van onzen Pastoor waren schitterend
gelukt. De mogelijkheid was geschapen om
den heer Hooy te behouden als gemeente
raadelid en de vergadering ging hiermede
accaord door met een groote meerderheid
van {temmen het offer van den heer S.
Olie te aanvaarden. De heer Olie had zich
in het belang der katholieke eenheid bereid
verklaard zijn plaats op de voorloopige gros
lijst af te staan om de vergadering de gele
genheid te geven den heer Hooy op dezelfde
lijst een plaats te geven. Eerlijk gezegd
heeft de heer Olie bewezen een uitstekend
'vi pnzer partij te zijn. Aan hem danken
wij ook dat de op misverstanden berustende
verschillen van het tooneeL verdwenen zijn.
Uit de daarop plaats gehad hebbende stem
mingen bleek dat de lijst van candidaten zal
zijn ais volgt:
1. A. J. Loerakker; 2. Oh. A. Blom; 3. Th.
G. C. Hooy; 4. Ch. C. Wolff; C. T. Teile
kamp; 6. N. Cobelens; 7. J. 'J. van Schie;
8. J. G. Opbroek; 9. A. Th. Prins en 10. M.
Emans.
Tijdens de stemmingen werden de uitsla
gen bekend gemaakt van de Statenverkie-
zinden. Algemeen was men van oordeel dat
wij in ons Statendistrict bij betere en krach
tiger propaganda grooter succes hadden kun
nen hebben. Onnoodig hierover na te plei
ten.... de heeren Mr. Bomans en Hooy zijn
gekozen. Van beiden zijn wij overtuigd dat
zij over werkkracht beschikken en zeer ze
ker een goed. figuur in de Staten zullen
kunnen maken. Hier zien we alweer dat een
stembus verrassingen kan brengen en zeer
zeker is dat bij de Statenverkiezingen het ge
val geweest.
EEN BEROEP OP DE
HUNNE... OENTEN.
Onlangs heb ik eens geschreven; over het
Liefdadigheidsfeest dat wij zouden geven ten
voordeele van de Patronaten der parochie
van de H.H. Elisabeth em Barbara. Het voor
nemen Is werkelijkheid geworden. Op 21
en 22 April a.s. zal in den Schouwburg Jans-
weg de kinderoperette „Asschepoetster" op
gevoerd worden; verder zal er een meisjes
koor zingen onder de leiding van do be
kwame Haarlemsche dirjgente Else Wille.
Bovendien staat er nog een extra nummer
op het programma dat ik nog niet .wil ver
tellen.
Er zijn plaatsen verkrijgbaar voor alle
beurzen van,af 50 cent tot f 2. Gelegenheid
voor plaatsen besprek en zal er zijn op de
dagen der uitvoering. Zij die kaarten koo
pen moeten er om denken dat er nog 5 pet.
stedelijke belasting moet betaald worden van
het bedrag dat zij Voor plaatsen besteden. Er
is geen vrijheid gevonden ons de gevraagde
vrijstelling voor ons doel te geven. Ik doe
er zand over, alhoewel ik toch meen dat er
bij ruime toepassing der bestaande verorde
ning de gevraagde ontheffing verleend had
kunnen worden.
De dames van het Patronaat zijn druk
bezig met het verknopen der kaarten. iZon-
dag zullen er heel wat menschen lastig ge
vallen worden om hun offertje, voor de
goede zaak te brengen. Mag ik de goede
hier bedoel ik de met het aaxdsche slijk
gezegende katholieken beleefd verzoeken
de verkoopster niet met ledige handen door
te zenden? Het doel is -toch zoo nuttig en
noodzakelijk. En dan men behoeft niet bang
te zijn voor het geld iets minderwaardigs te
zien te krijgen. De dames die de regie van
het stuk in handen hebben zijn werkelijk wel
bevoegde handen. De leerschool die zij «op
dat gebied hebben doorgemaakt is prima
geweest. Zeg nu a.ub. niet: „dat zal niet
veel zijn, 't Komt van Schoten." Ik zeg u
dat de uitvoering op artistiek peil zal staan.
Het programma voor het matinee op
Paaschmaandag zal ook hetzelfde zijn ails dat
voor de Soirée van den volgenden avond'
22 April.
Mochten er menschen zijn die niet1 door Üe
verkoopsters bezocht worden en die toch
kaarten willen hebben, laten zij even per
telephoon den heer Herm. Willenborg, Frans
Halsstraat oproepen. Hij is de centenbaas
•en zal gaarne de gewënschte kaarten laten
bezorgen.
Pastoor Wentzel heeft mij en vele anderen
medegedeeld aisdat het geschenk der paro
chianen aan de Eerw. -Zusters aangeboden bij
het 12Vs-jarig bestaan der St. Luciascholen
is aangekomen. De communiebank zal a.s.
Zondag: in de Kerk tentoongesteld zijn. Pas
toor zeide dat ook hij wel zoo'n communie-
in zijn kerk wilde hebben. De wensch is
begrijpelijk en niet slecht. Ik zou willen zeg-
bgen: ,Weea maar gerust Pastoor, dat komt
ook wel. Sedert de parochianen hun jieracr
hebben leeren kennen, zijn zij gaarne bereid
om aan zijne wenschen te voldoen. Alleen
't zal niet zoo snel gaan, omdat wij allen
eerste klas broodvechters zijn en toch zal
bet stuk en ook nog anderen er komen.
DE VROUWENBOND.
Ik ben Bedert Maandag door ettelijke tien
tallen van vrouwen op de straat aangespro
ken. Eerst begreep ik niet waaraan ik dat
voorrecht te danken had. Later begreep ik
't zaakje maar al te goed. Onze arbeiders
vrouwen waren boos op den Vrouwenbond.
Zij gevoelden zich verongelijkt. Zij veron-.
derstellen gepasseerd te zijn omdat zjj ar
beidersvrouwen zijn.
Natuurlijkh eb ik'getracht al die gedach
ten tegen te spreken. jjgn karweitje dat
gemakkelijker gezegd als gedaan is.
Do vrouwen hebben nje(; g0ed begrepen
dat de vergadering van Maandagmiddag j.l.
een diocesane vergadering was waar de af-
deeling Haarlem van den Bond als gast-
vrouwe optrad tegenover de zusterafdeelin
gen uit het bisdom, t Was dus geen ver
gadering die enkel uit Haarlemsche vrouwen
bestond. Deze vergadering moest des mid
dags gehouden worden. Hoe moesten andera
de bezoeksters van buiten Haarlem tegen
woordig zijn 7 i
Ik geloof dat het bes.tuur der Reeling
Haarlem gaarne een Krootere zaal gehuurd
had als die der Bavo. Of er echter een ter
beschikking was, dat is een andere kwestie.
Ik geloof het niet. dan ook daarom dat
het bestuur toegangsbewijzen gegeven heeft,
„zoolang de voorraad strekte". Men heeft
niemand willen uiteb}1 en. Men had iedereen
gaarne toegelaten. Uier was echter onmacht
en daarom, zoo heb ik de vrouwen toegevoegd
moeten er geen booze gezichten meer zijn.
Ik begrijp dat onze o<::,oterkwartier-vrouw
tjes de vergadering gaarne hadden bijge
woond. Maar als zij weten dat er onmacht in
hets pel -is, dan zuilen z«j gaarne de onmoge
lijkheid toegeven. Usschen hoop ik dat
er voorloopig geen diocesane vergaderingen
meer zijn. Die g0V(;I\ ,IrilJ zoodoende ook
werk, zij het dan „klets'-werk.
fcOOBS DE 1467 VRAGERS OM GASPRIJS-
VERLAGING.
In tie eerstvolgende raads vergadering komt
er een voorstel van B. en ;W. in behandeling
om tot verlaging van den gasprijs over te
gaan. KIJKER.
De wijze, waarop de daReliiksche gebeurte
nissen in het buitenland zich ontwikkelen,
'geeft zeker weinig gelegenheid tot vro olijke
oogenblikken. Took moesten wij gisterenmor-
'gen even glimlachen, toen wii het volgende
'telegram uit Spa lazen, over DE ONTSCHE
PING VAN POOLSOHE TROEPEN TE
'EANTZIG: Fooh heeft aan de geallieerde re-
kegeeringen geseind, dat het recht der gealli
eerden op grond van den wapenstilstand van
ll November 1918 om Danzig voor de ontsche-
'ping van de Poolscho troepen te gebruiken
formeel is gehandhaafd. Om de aankomst van
'die troepen te bespoedigen, werd bovendien
besloten, zich van andere routes door de Duit-
feche regeering voorgesteld te bedienen.
Wat wil deze stadhuistaal anders zeggen, dan
'dat de Duitsohers hun zin hebben gekregen en
Danzig vermeden zal worden? Er zullen andere
Vegen worden gebruikt, door de Duitsohers
'aangewezen 1
Ten overvloede komt het Wolfbureau deze
veronderstelling nog in een uitvoerig telegram
bevestigen, waarbij uitdrukkelijk wordt ver
klaard, dat ©en Contract tuSsehen Fooh en
Erzberger is geteekend, waarbij met de Duit-
'sohe wenechen is rekening gehouden.
Dit ie de tweede diplomatieke overwinning,
'welke de Duitsohers in korten tijd hebben be
haald: de eerste was de uitruil van levensmid
delen tegenover hun handelsschepen, waar
voor zij de onderhandelingen te Spa afbraken,
toen de Entente onwillig was.
Terwijl er in ééne zaak een oplossing komt,
dreigen er weer elders nieuwe meiliikbeden.
*Wij gewaagden reeds van den gespannen toe
stand in Beieren, waar revolutionairen aan
't werk heetten te zijn. die nog links van de
Spartacisten etonden. Zaterdagnamiddag
kwam het bericht: IN BEIEREN IS DE
SOVJET-REPUBLIEK UITGEROEPEN.
Een particulier telegram uit Berlijn aan de
>,N. Rott. Ot." vertelt, hoe dat ie toegegaan:
Te München hebben de dingen vrij plotseling
een kritieken loop genomen. Vrijdagavond
ham de centrale raad het besluit om te ver
hinderen dat de Landdag, die Dinsdag 8 April
Zijn zittngen zou beginnen, biieen komt De
voorztter van den centraler» «ad. Nrekwch.
kondigde de uitroeping van de aowjet-cropu-
bHetk aan en verklaarde dat de Landdag nooit
meer zou vergaderen. Verder werd gezegd dat
de taak der eerstkomende dagen zal zijn, het
'afschaffen der partijen, de veieeniging van
het proletariaat» de algemeene a taking. en de
Verbroedering met de beide andere sovjet-repu
blieken, Hongarije en Rusland. De centrale
raad maande het volk aan de orde te bewaren
Ün de ernstige uren, die nu aanbreken. Er werd
'een ovatie gebracht aan de sovjet-republiek
'Beieren en het proletariaat. Het garnizoen te
'München heeft daarop beeloten geen maat.
regelen te treffen tot bescherming van den
Landdag en bij de algemeene staking te sym-
'patieeeren met het proletariaat.
In den loop van den avond is het gebouw
van den Landdag door tegenstandres van het
parlement met machinegeweren bezet. Van-
'morgen zijn .de besluiten van den centralen
raad door aanplakbiljetten te München overal
bekend gemaakt. Om half tien zon een nieuwe
vergadering van den raad plaats vinden.
Het is heel duidelijk dat deze beweging
te München samenvalt met een georganiseerde
gisting in het geheele rijk. Er naderen weer
eenige critieke weken voor de Duitsehe repu
bliek. Men moet afwachten in hoever het de
regeering werkelijk gelukken zal in de vol
gende weken de orde te handhaven. Haar
optimistische verklaringen zijn niet meer ge-
rustellend, omdat in den laatsten tijd. méér
nog dan gedurende den oorlog, de offioieele be
richten veeleer met de offioieele wenschen dan
met de werkelijkheid overeenkomen. De mede-
deelingen der laatste dagen over het Roerge
bied, die van verloopen en opgegeven stakin
gen gewagen, terwijl de beweging nog voort
durend een steeds ernstiger karakter aan
neemt, zijn daarvan steirke voorbeelden. Ju'ct
is stellig in de berichten van de regeering,
dat de duistere economische vooruitzichten
der soldaten dezen naar de Spartncisohe bewe
ging drijven. De thafis nog in dienst zijnde be
roepssoldaten. heel het kader weet. dot ze
a; oedi» ontslagen zullen zijn en dan broodeloos
eu zonder kans op werk op straat zullen stasn.
Dit maakt de lieden tot desperaten. De toestand
in de huisgezinnen ook in die, welke werk heb
ben, is troosteloos door het ontbreken van goed
voedsel en van genotmiddelen. Deze toestand
drijft de menschen op straat en 'et wanhoop.
Do kleurloosheid van hun materieel leven
geeft hun het gevoel slaven te zijn, ondanks
aa DIl At El A'uOJLriCJEL
Toen geschieddde iets onverwachts. De
Slavische Retuariër stond bliksemsnel 'op en
taf met zijn vork den achter hem staanden
ecutor, voor deze het gewaar jverd, zulk
een heftigen slag® op den kop, dat diens
vizier Ingedrukt werd, en in hetzelfde oogen
blik stak de vork reeds in den hals van
den overrompelden tegenstander, die op dien
rug ia het zand neerviel. Met dezelfde vlug
heid wendde hij Zich tot den. tweeden tegen
stand en «tak hem een dolk diep in den
•trot. f
Een dreunend Ahhl bruischte door het
Amphitheator, waarop dadelijk een oorver-
tioovende bijvalsstorm volgde.
Mannen zwaaiden hunne toga's, vrouwen
hiet haar waaiers; de muziek speelde een
triomfmarech. Een slaaf van Publius nader-
tierdo den Slave en reikte hem een kleine
Zilveren schaal over, die met goudstukken
'Re vu ld was.
üq Slavieche gladiator stond' in het mid
den der Arena, omgeven van negen, deels
verstijfde, dtels nog stuiptrekkende lijken
en wischte zich mèt de rechterhand het
bloed af, dat uit zijn hoofdwonde yloeid,e.
Met vreugde greep hij de hem aangereikte
schaal en keek er in gespannen verwach
ting naar, zander eerat te danken, zonder
te buigen voor den gever, zonder zelfs naar
de loge der Imperatoren tó zien. Toen hy
zoo stend te staren naar het goud, dat da
delijk geverfd werd met het bloed, dat uit
zijn wonde stroomde, k.on men uit het spel
zijner gelaatstrekken duidelijk lezen, dat hij
zich de vraag stelde: Zou het genoeg zijn
om mij "os to koopen? Heb ik mijn vrij
heid herwonnen door dezen strijd? Weder
om wischte hij met den arm, want zijn hand
was reeds geheel bebloed, het gelaat af,
waarop het antwoord te lezen was: Neen,
neen, het is niet genoeg 1 Ik zal nog eens
moeten strijden.
Een troepje negers kwam nu uit een ver-
mijmering, Thans eerst maakte hij een bui
ging naar do Imperatoren en Publius, en
trok wankelend zich uit de Arena terug.
Eent roepje negers kwam1 nu uit een ver
trek onder de gewelven op de baan gedoo-
pen. Eenigen sleepten met ijzeren haken de
lijken der gladiatoren weg; anderen groeven
met spaden het met bloed gedrenkte zand
om; nog anderen effenden de Arena met
harken en bestrooiden h^ar met een .witte
laag zand, zoodat spoor van den Moe
digen strijd was verdwenen.
Tijdens deze pauz0 waren luide gesprek
ken begonnen tusschen de bezoekers, die
het verloop en de uitkomst van dit eerste
tooneel beoordeelde11; Gok ontstond er be
weging in de bovenste plaahsrijen, want de
weddenschappen, raeeatul om gering be
dragen, weiden gewoonlijk contant voldaan,
terwijl in de piaster ijen onderaan wastafels
de ronde deden om dp zeer hoogo winsten en
verliezen te noteeren. Boven ontstonden op
verscheidene plaatsen twisten wegens eene
sestertie of om een Pa,ai sandalen, die men
bij gebrek aan geld.ala mzej gebruikt had
en die de verliezende party met wilde ge
ven. De op de tusschengangan geplaatste
Draetor lanen moesten dikwijls tusscbenbeide
komen vooral wanneer muilperen werden
uitgedeeld. Voor hun bes lias wui optreden
verstomde gewoonlijk de stryd; waar .him
tussckenkomst niet dadelijk werkte, was het
voldoende voor den ontwikkelden rechtszin
der Romeinen, om een rechtszaak aanhan
gig te maken en zoo voorloopig den twist
to stillen.
Plechtige «tilte .trad .weder In; de tuba
dreunde, de muziek viel in, de strijd begon.
De gladiatoren vielen de een na den ander
in het zand en vergaten hun bloed; Rome
schreeuwde en klapte in de handen om
bijval te betuigen, of brulde van woede,
steeds luider en sterker hoe meer het den
reuk van menschenbloed inademde.
Zoo traden verscheidene tientallen V0<>T
het aangezicht der wereldbeheerschers, net
eene even prachtig en schitterend als het
andere, zoowel wegens de schoonc men-
schengestalten als door don. hou töll
koste gelegden tooi; maar alle even ellen
dig wat hun bestemming betrof: onvrijwil
lig en doelloos hun eigen Lo; genopt en te
vermoorden of door hen vermoord te wor
den.
Zonder op de bloedige tooneelen te let-
ten, zat Publius daar; slechts nu en dan
als de toeschouwers aan hun verrukking een
te krachtige uitdrukking gaven en in oorver-
doovend gejuich uitbarstten, slingerde hjj
een blik vol toom en verachting op de
menigte. Ook hij had geen medelijtien met
de gladiatoren: hij was te veel Romeinsche
aristocraat dan dat hij had kunnen ge
roerd worden door den dood van een slaaf
of vrijgelatene. Doch hij was ook te veel
soldaat dan dat hij de beste strijders onder
de gladiatoren in dit doelloos moord(tooneel
zou hebben kunnen toejuichen. Hij gaf de
overwinnaar slechts geschenken om aan de
hoog© loonen ea korte arbeidsduur. Deze dia-
Keu drutkken te zwaarder, naar mate zü lan
ger duren. Zó yerciftLfea ge lichamelijke
en geestelijke constitutie van het volk en 'Ie
toestand wordt er met den dag gevaarlijker
door. Dit gevoegd bü een regeering, die'wel
opstanden met ruw geweld te onderdrukken,
maar niete weet te doen o<m de leiding en
het vertrouwen van het volk te verwerven,
veroorzaakt een stemming en een toestand,
die troosteloos en gevaarlijk tegeiiikertijd ia.
KONING ALBERT" heeft Parijs Zaterdag,
ochtend verlaten om per vliegtuig naar Brus.
se] terug te keeren.
De koning heeft gedurende zijn verblijf voe
ling gehouden met de meest voornaamste per
soonlijkheden der geallieerden en geassocieerde
regeermgen, ie overal met d© grootste aandaout
aang oord en heeft Parijs verlaten, voldaan
ov-©r oip'éj&dau© indrLukkeu
Aldus wordt gemeld. Welke'die indrukken
zyn, zouden w«, Nederlanders voorai, gaarne
weten, ook omdat de Fransehe bladen weei
zulke bedenkelijke dingen gaan schrijven.
I België is van oordeel, zoo schrijft de Hatin,
dat het recht heeft op territoriale waarborgen
aan den Boheldenmond en in Nederiandseh
Limburg. Het maakt aanspraak op grensher-
zienng ten opzichte van Pruisen en op bet
terugkrijgen van gemeenten, welke ontegen
zeggelijk Waaleoh ziin. Ten slotte is hot een
geheim voor niemand meer dat het -Luxem
burg in zijn "verdedigings- en tolstelsel zou
willen doen toetreden. De commissies hebben
dezen eisohen volkomen recht doen wederva
ren, doch de raad van Vier is niet gevolgd.
De feitelijke bevrediging zijner eischen. welke
België tot dusver heeft verkregen, is matig.
Eertijds, ten tijdo van het heidhatig tijdperk,
waarin koning Albert in het kleine hoekje van
zijn grondgebied weigerde over een onderhan
delen met den vijand te-diooren praten, was
de entente edelmoedig met haar beloften
jegens den dapperen soeverein. Koning Albert
is de beloften in herinnering komen brengen,
die hem eertij tda ziin gedaan en is schadeloos
stelling komen vragen, welke in verhouding
staat tot de ellende, die België heeft geleden.
Laten wij hopen dat men naar nem hoort.
Het ongeluk is, zegt het Journal, dat Beigie
ziohin de bizonder ongunstige posite be
vindt dat ziin aanspraken op deu Schelden-
mond. Limburg en Luxemburg neutrale stalen
raken. Anderzijds heeft het zelfs geen stem in
den raad van Vier om zijn financieels aangele
genheden te ondersteunen.
Die laatste uiting is meer openhartig dan
rechtvaardig. Wanneer zoo schijnt de Fran-
sohe opvatting te ziin de Belgische aanspra
ken. vijandelijk grondgebied -golden, dan was
de zaak gemakkelijk af te handelenmaar nu er
stukken van neutrale staten moeten worden
afgenomen, is het wat lastiger!
Werd er de laatste jaren niet veel over het
zelfbeschikkingsrecht der volkeren gespro
ken II
Volgens de ,,Voaaische Zeitung" heeft de al
gemeene stakingecommiseie te DusselcTorp met
16 tegen 6 temmen tot bet afkondigen der
algemeene staking op Zondagmiddag beslo
ten.
De „Münaterische Anzeigor" zeat dat de
stedelijke brandweer, de waterwerken, de
levensmiddelen-voorziening, de gezondheids- en
veiligheidsdienst, alsmede het abattoir van de
•taking zijn uitgesloten.
Uit Essen wordt aan de „Lokal Anzeiger"
gemeld: Het aantal stakende mijnarbeiders
in het Ruhrgebied was ook heden weer groo
ter. Bij de morgenploeg bleven 144;800 man
weg, tegen 142,6000 gisteren. Het heele aan
tal stakers bij alle pioenen bedroeg 260,200.
tegen 260,700 man eergisteren. Daar in het
geheele Ruhrgebied ongeveer 450,000 arbei
ders rijn, staken er dus meer dan de helft.
Te Stuttgart heeft - volgens de „Lokal An-
zeiger" de commissie van de burgerlijke af-
werlkstaking>Zaterdag besloten de burgerataking
geëindigd te verklaren en de burgerij te ver
zoeken Maandag bet werk te hervatten.
Het ia daar in Stuttgart de vorige week nog
frisoh toegegaan.
In den avond van 8 April is tegen ongeveer
400 Spartaoiërs, die op de hoogten tusschen
OainebuxR en Wangen loopgraven hadden ge
dolven en acht tot tien machinegeweren
hadden opgesteld gevochten. Hun steunpunten
werden onder artillerievuur genomen, in een
vuurgevecht werden twee inwoners gedood.
Overal wordt gewerkt behalve te Suttgart
Boeblingen. Esslingen en Wuerthingen.
Een poging van Spartaoiërs om te Ulm een
algemeene staking te beginnen, mislukte. Tot
dusverre vielen 16 dooden o.w. twee van J
regeeringstroepen en 41 gewonden.
DE TOESTAND IN HONGARIJE.
Het commissariaat voor de hoofdstad heelt
bepaald, dat voortaan het onderwijs in allo
soholen en leergangen der hoofdstad kosteloos
ia.
Uit Breelau wordt aan de National Zeitung
gemeld: volgens berichten uit Boedapest heeft
de Hongaareche communis ten regeoring van
gebruiken te voldoen.
Niet het wreede lot der kampvechters
deed zijn toorn en zijn verachting ontwa
ken, maar het geschreeuw van liet publick,
dat van zijn veilige zitplaats liefde voor
krijgsmansdeugden huichelde. Hij, de tri
buun, kende de ontaarding van de bevol
king der hoofdstad be goed. De weini e
Romeinen, die werkelijk nog in het leger
ulinden, haatten den eigenlijken dienst te
velde; zij beefden reeds by de aankondi-
ding, dat men tegen den vijand zou optrek
ken, en een veldheer, die moed en krijgs
tucht onder hen verlangde, was hun een
gruweL Dit gespuis hield ineer van drink
gelagen en theatervoorstellingen; was dik
wijls muitend en eischte altijd hoogere sol
dij voor zijn nietsdoen, daarbij kortoren
diensttijd en onverdiende belooningdn. De
Romeinsche legioensoldaat wilde geen ran
sel dragen, morde over de legcroefening. n
-en beklaagde zich over den bescheiden kost.
Hier echter, in hot Amphitheater, zette hij
de woede 'der gladiatoren door zjjn ge-,
schreeuw aan, alsof no^j het onverschrok
ken hart van den wereidveroveraar in zijn
boret klopte. Slechts de gebreken cn on
deugden zijner voorvaderen, de olooh'
aeuuüöü ague* vuuivohvrgh,
en de genotzucht, had bet Romeins
peupel bewaard; hun'J^'^eeda law ver
goede eigenschappen, waren V;rvohd)>
dwonen.
