7
Lsvensmiiidsienvsemeuiog.
Distributiebedrijf heemstede.
mm Mi imlm
Mr. J. B. BOMANS.
ij
sl
i
i
Mr. Paul Reymes*
Mr. J. B. Romans
SCHOL
«is*. i~d»zSïïvs sa rë
of "«'Sas&ö
BINNENLAND
fa lu
Van Overal
i
Kerk en School
Uit den Omtrek
een pond zetschol
KORTE berichten
m"
Handel en Nijverheid
Stemt op de R.-K. Lijst:
gxij stemt dan tegen
de üew^lutie.
liaandag 19 üeig 8 uur in „Sl Bavo":
Woensdag 21 Mei, 8 uur in ,.St. Bavo":
ORDE EN ARBEID
LEGER EN VLOOT
DiftSDAC 13 3IKEI 1919
«22ste JAARfiAKG 0&99
DE ABGNIOOTSPRUS BEDRAAGT VOOR HAARLEM EN AGENTSCHAPPEN: PER ivWARTAAL f 2,35; PER WEEK 18 CENT; FRANCO PER POST PER KWARTAAL t 2,70 BiJ VOORUITBETALING
BUREAUX: NfSSAULAAN 49, HAARLEM TELEFOON 1426 EN 274» ADVERiRJilEri 25^CEhTrs PER REGEL. BIJ CONTRACT BELANGRIJKE KORTING
EERSTE BLAD
Dit nummer bestaat uit 2 bladen
L>c Directeur van het Gemeentelijk Levens
middelenbureau te HAARLEM brengt ter
*n uW kennis, dat verkrijgbaar wordt gesteld:
op Woensdag 14 Mei 1919, van 10 uur vjü.
tot 1 uur n.m. per persoon
a '20 cent per pond;
of een pond groote schol
"a 15 cent per pond;
op vertoon van 1
VISCHKAART NO. 7001—8300
n de Gemeentelijke Vischhal;
op vertoon van
VISCHKAART NO. 8301-9500
'n het Pand, ingang Koningstraat.
"De Directeur voornoemd,
1576 F. DE JONGE.
Beschikbaar vanaf Woensdag 14 Mei a.s. op
Bon No. 134b uit het •Levensmiddelenboekje:
lli2 ons kaas
(alle soorten).
- Bon No. 124b vervalt met ingang van 14 Mei.
Op Bon No. 135b:
3 ons kaiizeep en I siükja kleizeep
deze bon blijft voorloopig geldig.
De Directeur van het Distributiebedrijf
te Heemstede,
1565 J. A. GELDORP,
Stemt 23 HSei op
in
in
In
district
district
district
I
II
III
No. I van lijst 4.
No. I van lijst 2.
No. I van lijst 6.
X Hoi yewai Soewardi.
Het dagblad voor de arbeiderspartij is van
rile markten, thuis.
net staat op elk uur van den dag, ook van
deu nacht en bij ontij, gereed', om te schrijven
over alles en nog wat.
Onder één voorwaarde.
Als het maar tegen de wettige overheid gaat.
Dat zien we weer bij het geval: Soewardl
hXap ma HM*, voor de „be-
wuste" arbeiders bijna onuitsprekelijken naam,
een Indisch volksmisleider en opruier, zoon
soort bruine Troelstra, «Het Volk' noemt
hem heel deftig „leider der volksbeweging m
Indië" wend evenals die ongewensehte gast
Sneevliet, uit Indië verbannen.
Maar nu is het verbanningsbesludt ingetrok
ken en Soewardi, dié hier te lande vertoeft,
en met Sneevliet heibel en mot heeft gehad, mag
weer naar ladië terug.
E,cj1.teb zoo'n zeereisje kost aardig wat gele
heeft Soewardi niet
ovnrHri3 aan »othische gevoelen»," maar
overigens zoo arm als Job.
Nu, armoede ia geen schande
Zoo dacht indertijd ook a» u u±
uister van Koloniën heer Pleljte, Mi-
Dies was deze bereid om
Soewardi alleen niet zijn gezin.
bewkid^H 10 ldmbur£ een christelijk
0Ver °'1Ze Overzeesche Bezittim
«en kregen, die zich bereid veiklaarde, ook het
«ezin van Soewardi, voor rekening der Regee-
Bng, huis toe te laten gaan.
Prijst „Het Volk" nu den cliristelijken be
windsman voor dit onverplicht bewijs van loyale
gezindheid ten overstaan van een gevaarlijken
volksmenner?
Het mocht wat.
Weet ge dan niet, dat het brave bladl nooit de
naad van een christen staatsman ruiterlijk prijst
hoe lofwaardig die daad ook zij?
Iderfh^T' ofsc,hc?011 zelf8 ..Het Volk".Minister
m°e jk- een uitbrander kan geven,
jegens een todiJ?h1JI^Y.aardige daad verricht
ïlim!™™.!! I'f d,ub[>?lll'''rllae in ge-
als c.' M.v f Z1^ü ..bewuste" lezers zeggen:
tun? J? t. Ideilbbrg in het geval Soewardi
0611 huichelaar wilt uitmaken, ga dan
-gerust je gang.
dii^M daaf,mee is de Minister nog niet
4ie_ edele Volk-redactie af.
aan zoo sohfijft de man die hier
van
krbmnJ.r? 13 "T"1^ aan de vervloekte be-
Vou,., .,waardoor ons volk zich bij andere
^■haaktbelachelijk en gehaat heeft
.Aervloekte bekrompenheid," niets meier of
\Y. j s seen kleinigheid.
H a?,vc,?,or heeft de heer ld en burg het dan bij
"Het Volk" verbruid?
1 e™een)t het, maar lacht vooral niet, waaide
Hla cn l'cve. lezeressen,
de v'l.i bet aangedurfd om te bepalen, dat
volks misleider an opruier Soewardi, die het er
op toelegt om Indië van Nederland los te maken,
m. a. w. om Indië aan Nederland te ontfutselen,
met zijn gezin derde klas zal reizen.
Zoo „vervloekt bekrompen" ia die Minister in
de oogem van „Het Volk", dat gelijk bekend is,
op alles zoo'n breeden en onbevooroordeelde!!
kijk heeft.
„Soewardi gaat dus met rijn gezin per dierde
klasse naar Indië terug", aldus snottert en snikt
onder het storten van tranen als lollepotten,
met rood bekreten oogeii, de heele Volk-redactie.
Aandoenlijk, nietwaar?
En al snotterend en snikkend roept „Het
Volk" onder geweldig misbaar uit: „De verne
dering, die minister Idenburg Soewardi en zijn
gezin aandoet, zal worden gevoeld door alle
Javanen, die tot politiek besef zijn ontwaakt."
Geen williger stof dan papier, als het bedrukt
of beschreven moet Worden.
En als „Het Volk", behalve eerste klas over
tocht naar Indië, van de Regeering een dou
ceurtje van bijv. 25000 voor „den leider der
volksbeweging in Indië" had' geëiacht, dan zou
den de lezers van het blad, als echte „slaven
zielen", volgens het teekenend woord van
partijgenoot Schaper, dit de natuurlijkste zaak
ter wereld hebben gevonden.
Met dit al levert het geval Soewardi al
weer een sterk bewijs van de ongeloofdijke
brutaliteit van „Het Volk", waarop wij nog zéér
onlangs, den vollen nadruk hebben gelegd.
KetfcHand en België.
Do ondurliandelingen. Naar aanleiding
van het bericht van die „Solr", dat do ouü-
rninister Oolijn zou deelnemen aan de Ne>-
derlandsch-Belgisehe onderhandelingen te
Parijs, machtigt de heer Coliju ons te verkla
ren, dat hem daarvan niets heleend' is.
,dVfeh."
De Belgische gezant Naar de „Msb."
verneemt, is de aankomst te 's-Gravenhage,
van den nieuwbeno.emden Belgischen gezant,
den heer Oarton de Wiart nog niet voor goed
Hij zal slechts enkele dagen in de Beeiden-
tie vertoeven tot regeling van eenige aange
legenheden betreffende zij-n definitieve vesti
ging te 's-Gravenhage.
Reeds morgenavond zou hij weder
België terugkeeren.
Ex-keizer Wilhelm. Reuter seint uit
Lenden.
De „National News" verneemt uit Den
Haag dat de Noderlandsch© Regeering heeft
bsloten den ex-keizer van Duitschland uit te
leveren.
Van offieieele zijde wordt op ingewonnen
informaties meegedeeld, dat van een derge-
^aansluiting op
naar
deze tegenspraak meldt het Haagseh eorres-
rC h^UreaU,T?e ^dorlandscLe Ra
ring heeft generlei verzoek om uitlevering
ontvangen en heeft alleen uit de dagbSn
kennis genomen van het feit, dat de berech
ting van den Dultschen keizer in de vredes
voorwaarden is opgenomen, welke aan
Duitsohland zijn voorgelegd. Op het oogem
blik is deze zaak derhalve uitsluitend! een
kwestie tusschen Duitschland en die gealli
eerde en geassocieerde mogendheden.
Gemeenteraadsverkiezingen -» Do Minister
van Blnnenlandsohe Zaken is, naar aan „Het
Volk" wordt gemeld, gevraagd, of hij niet be
reid is een m^dwetjo in te dienen terzake
van de verschillende mislukkingen bh de
kandidaatstellingen voor de gemeenteraden
voorgekomen. De Minister stemde volkomen
7net de bezwaren, die tegen dozen toestand
gwsen en beloofde spoedig te overwe-
fniastandt "Z of ,and&re aan den
and kan worden tegemoet gekomen,
tot wijziging der personceU i i Sön erp
die uitsluitend worden gebezigd in het be
drijf van verhuurder van pleiziervaartnigen,
van ondememoir van personenvervoer, of van
bouwer of handelaar in die voorwerpen van
belasting vrij te stellen. Zoo ja, moet dan
hieromtrent niet een bepaling worden op-
genoment
CRISIS AANGELEGENHEDEN.
Het inals-gesohenk. Hot sa „Boeton der
Stoomvaart-Maatschappij Nederland, hetwelk
Mei j.l. van Durban Is vertrokken tot
voortzetting der reis van NexL-Indië naar Ne
derland, heeft te Durban 827 tons maïs gela
den, welke oen geschenk oijn van de Zuid-
Airikaansohe bevolking aan dö bevolking I
van Nederland.
De Stoom vaar t-Maaiachapinj N.edjetrland j
heeft aangeboden deze maïs gratis van Znid-
Afrika naar Nederland te verS'diepen. u
VERKEER poSTfc^teuiM
De zomerdienstregeling. Naar de „N. Ot,"
verneemt zal bij d© in te voeren zomerdienst-
regeling sleohts zeer weinig uitbreiding aan
het aantal treinen wonden gegeven. Het ligt
eehter in do bedoeling op drukke dagen voor-
en volgtnednen te laten loopen.
Het radio-station fca Hoog-Rnurlot Uit
Barneveld schrijft men:
In het radiodorp te Hoog-Buurlo xajn reeds
een achttal barakken gereed, terwijl spoedig
met het gelijkmaken van het terrein zal wor
den begonnen. Miervoor zal echter ongeveer
1 y, millioea kub. M. grond moeten worden
verwerkt Volgens de bestaande plannen zal
do hoofdtoren, waarin de fundeoringskosten
alleen op een half millioen begroot zijn, een
hoogte van 200 M. krijgen, terwijl het terrein
zelf op 86 M. boven A, P. of Juist zoo hoog
als het topje van den Westertoren te Amster
dam, gelegen is.
Gaat alles naar wensoh, dan kan het gehee
ls radiodorp over. ongeveer, vijf iaaï voltooid
Wapens ©n munitie in beslag g|enom«jn.
Men meldt uit Vonlo aan h&t „HbkL";
Door de marechaussee zün la 0611 oafó in
het naburige. Velden in beslag genomen drie
kisten geweren, 2O00 boksijzers>, acht kisten
handgranaten, een massa dynamiet-patronen,
petroleum, enz. j i
Het schijnt dat er vele van dergelijke
bewaarplaatsen langs, deze grens zijn.
Auto-ongeluk. - Men meldt uit Laren:
Nabij Grailo reed.de auto van den neer. D©
Vries van Buuren uit Ametordain tegen een
hoop steenen met hot gevolg dat de chauf
feur door de vporruit vau dp. au to .werd ge
slingerd en zich ernstig verwondde. De auto
werd zwaar, beschadigd. De overige^ inzit
tenden kwamen met den schrik vrij. De
chauffeur is naar. het ziekenhuis, te. Bus-
sum vervoerd.
Arbeid op Zondag op ejeji broodfabriek.
Aan do broodfabriek „De Vereenigingf' to
Amsterdam, directeur de heer Kollen, wordjt
den laatsten tijd geregel|dJ op 'Zondag arbeid
verricht. Deze arbeid bestaat ln voorberei
dend werk, deegmak en, toneindja (Ik Maau-
dagsiiirirgens vro,eger, gereed te zijn met
vers&h brood. Herhaaldelijk ia, reeds d|°or den
Algemeenon Bond van Arbeiders in hot Bak
kersbedrijf verzocht met| deze overtreding
van Zondags arbeid op t© houden, echter zon
der resultaat.
In een op Zoiulag zeer druk' bezochts per-
aoneelvergaderinjg i», besloten den djrect&ur
een ultimatum te stellen en het bestuur van
den vakbond do vnjneid te gaven, tot het
uitvaardigen van het verbod van werken,
indien de Zondags^ berd uiet geslaakt* wprdt.
De vent gaf wbl antwoord. Toen de
minister van Oor tog de vprige week' in den
Holterhoek bij "D_uio de grenswacht in
specteerde, vroeg -Hxc. aan een soldaat,
hoe het hem in de dienst beviel. Deze had
geen aanmerkingen 'doch hij deeld(6 den on
bekenden heer mem3, dat hij al een maand
geleden zakenverloX had gevraagjd, bij den
minister, „doch di ent geeft heelemaal
geen antwoord z®lde d'.e minister, dat
hü voor eon spoedig antwoord en misschien
ook voor verlof aorgen.
Overtreding Tpen Zon'
dagmorgen te groote massa
geloovigon het ^Sebouw te ücatoi (N.-
Br.) verliet, muziek „Phileuto-
niJ- voorop, en ondei lelding van kapelaan
van HeesWijk ®n b';f^füd»,dighcid van,
pastoor Breakers een dedevaant to gaan mar
ken naar de
ter Eik te MeerveWtioven xveml d|oor de
marechaussee, diL voad i dea iQgangj van
het kerkgebouw be d. proces-verbaa1 op
gemaakt, wegens treding van het pro
cessie-verbod.
In den stoet h Wf^ B"
noch Vaandeh d6hgelijk gad(s-
dienstlg uiterW*^2 3efeevoerd ter-
"^BiSife®Ha®aBaiiiïss3aaHfissi3SÊiaïsafflaaH«Bi^S3
Vftrlnf had om d.en tocht door het dorp
t maken, zoodat hmr ongetwijfeld aan een
vergissing van jjdo der. Rijkspolitie zal
moeten worden e.
p„n ctoomtraw!er uit IJmuiden en een uit
r hebben tezamen ,{e IJmuiden binnenr
ïhf^ti een groot Italiaansch duikbootdok, dat
N»S« 1«ïaIde is «wonto. -
Zcntiaj.mcfKen.brLk uj" is °P dsn Aal"
<sterwec te Stratum (N-Br.) door den motorrij
der D uit Stratum, de 65-jarige weduwe H. de
r uit'deze gemeente, zoodanig aangereden, dat
rij een paar uur later aan de gevolgen'is overle
den.
Zaterdag geraakte een 12-jarig jongetje
al snel end op de Laur iergracht te Amsterdam,
te water. De politie wist het ventje na eenigen
tijd bewusteloos op het droge te brengen, Te
vergeefs echter heeft men gepoogd de levens
geesten weer op te wekken.
Het lijkje is naar de ouderlijke woning in de
Elandstraat -overgebracht.
Door onvoorzichtigheid van eenige lood
gieters, die op het dak van de Doopsgezinde
Kerk aan de Heerengracht te Amsterdam met
voor de a«s» Raadsverkiezingen
HHBhi
mastiekwerk bezig waren, geraakte Maandag
middag plotseling het dak in brand. Het vuur
tastte het droge hout snel aan.
De brandweer ruimde een gedeelte van de
dakbedekking spoedig weg en wist met een slang
op de Vechtwaterleiding het brandje reedis na
een kwartier te blusschen. Het geval trok van de
zijde van het publiek groote belangstelling.
Gisternamiddag half zes bevonden, zich
zeven jongelui in een roeiboot in het Oosterdok
te Amsterdam. Terwijl zij aan het schommelen
waren, sloeg het bootje om, met het noodlottig
evolg, dat de 21-jarige van der Heyden ver-
ronk.
Gregorius-d&g te Hoorn. —.In de fraaie
kerk te Hoorn werd gisteren de Gregoriusdag
plechtig gevierd.
Zonder begeleiding ruischtea weldra onder de
H. Mis de golvende tonen van Graduale en
Kyrie door de ruimte. Het Gloria uit de Missa
de Angelis werd met orgel begeleid en evenzoo
het Gredo.
De predikatie werd gehouden door den Wel-
Eerw. Heer G. van Niekerk, kapelaan der paro
chie. Naar aanleiding der tekstwoorden „Can
tate Domino" toonde de gewijde redenaar aan
het innig verband, hetwelk bestaat iusschem het
H. Misoffer en den zang. Om den priester groe-
peerem zich de verschillende dienaren en onder
dezen bekleeden de zangers een voorname plaats.
Zij zingen niet het lied hunner keuze, doch dat,
hetwelk door de Kerk zelve gekozen werd1. Geen
zelfstandige personen zijn zij los van de geloo-
vigen. Zij bidden zingend wat de geloovigen van
God te vragen hebben.
Onder de eischen welke den zangers gesteld
worden, behoort de godsdienstzin, opgewekt en
gesterkt door veelvuldige H. Communie en door
deelneming aan gesloten retraiten.
Na nog de schoonheid en voortreffelijkheid van
het Gregoriaansch aangetoond te hebben, noem
de Z.Eerw. den dag van heden een verblijdenden
dag, omdat zoozeer blijkt, hoe West-Friesland's
kerkzangers willen en werken. De gewijde rede
naar hoopte vurig dat men' onder Gods zegen
daarin zal blij,Ven volharden.
Vermelden we nog, dat ook de overige zan-
en, de derde Credo Sanctus en Agnus Dei uit
'issa XIV infra Octavas goed werden voorge
dragen, terwijl ook de kwaliteit van den toon
zacht, bescheiden en edel bleef. Het koor telde
ongeveer 25 uitvoerenden en stond onder leiding
van pastoor Tb.' J. Gieten van Lutjebroek. E>e
begeleiding, voor zoover deze geschiedde, was
bij. den heer E. Koning, organist der parochie
in goede handen. Evenals de zang bleef ze be
scheiden en was de stemming der gezangen uit
het preludeeren te bemerken.
Als goede eigenschap van het gezongene mag
men opmerken; dat alles goedl in toon bleef.
De heiligverklaring van Jeanne d'Arc.
Naar de „Croix" verneemt, zal 17 Juni a.s.
door de Congregatie der Riten onderzocht
worden, of veilig tot de heiligverklaring van
de Gielukzalïgo Jeanne d'Arc en tot de zalig
verklaring van de Eerbiedwaardige Louise
de Marillao kam worden overgegaan.
Volgens de bepalingen van deze Congrega
tie zullen de twee decreten „de tuto" officieel
aan de twee adressen een einde te maken
op den dag, welken de Paus zal voorstellen.
Dan behoeft nog slechts gewacht te worden
op de plechtigheden van het volgende jaar.
De Paus is van plan, zero voegt het blad er
aan toe, aan de heiligverklaring van de Ge
lukzalige Jeanne d'Arc grooten luister bij te
zetten.
De Ambachtsschool te Sittard. Gisteren
is te Sittard de ambachtsschool geopend door
Jhr. Mr. Ruys !de Beerenbrpudk, Minister
van Bimionlandsche Zaken, die daarbij een
rede uitsprak.
Propagandistendag. Zondag 18 Mei, des
middags twee uur, houdt de „Kling Leiden"
van de hij de V olksbond-Propaganda-Unie
aangesloten Piopag andaclubs, een Propagan
distendag te Saasenheim.
Als sprekers treden op de Koeren M. L. A.
Klein, secretaris van den Arbeid van den
Ned. B--EL Xolksbond met het onderwerp:
„De taak en de werkzaamheden van den
Volksbond"; B. N. Loerakker met het onder
werp: „De organisatie voor Bloemist- en
Tuinbouwar helders".
De ZeerEerw. Zeergel. haar G. P. J. van der
Burg, professor aan het klein-sominarie to
Voorhout, behandelt hot onderwerp: „Propa
ganda van Katholiek standpunt beschouwt"
en P. Warmerdam met het onderwerp: „Do
propaganda op hot platteland noodzakelijk?"
Staking. Aan de machinefabriek van do
Koninklijke Confederatie te Amsterdam is
gistermorgen een staking uitgebroken, onder
het bezorgerspersoneel. Ongeveer 55 man
hebben het werk neergelegd en eischen hóo-
ger loon en korter arbeidsduur. Eenige werk
willigen brengen onder politie geleide dè
nëeJk rond. N
De laadarbeidersstaking en de revolutie
Naar wij vernemen, staken de Katholieke' cv
Christelijke landarbeiders in het Noorden
van Groningen niet. Zij gaan aecoörd met d«
loonsverhooging van 10 pet, die do boereq
hebben aangeboden. De roode hond verliest
leden, nu zoo duidelijk blijkt, dat do stakinj
gen een revolutionnair doel hebben.
De Landarbeidersstaking. Te Warffunx
(Gron.) werd geconfereerd tusschen de ver
tegenwoordigers van den neutralen en chris<
tolijken werkgeversbond en van den neutra*
len, Christel ijken en katholieken landarbet
d GTS bond. Aangeboden werd vorhooging van
uurloon, met 5 cti gedurende twee. maanden
en overigens met 2Ya cent, vrouwonloonen
met 8 en 1% ct. Dit vonden de moderne land.
arbeiders onaannemelijk en zij verlieten d«
conferentie. De anderen zetten do onderhan
delingen voort.
Dë leden van denmodernen bond te Boog.
land hebben het aanbod dér landbouwers va?
cent uurloon verhooging met groote
meerderheid verworpen.
Vrijdag is weer geconfereerd met dei
wekgevershond, echter zonder resultaat. Da
ohrlstelijken zetten de onderhandelingen
voort. De veenkoloniale boeren verlangden,
gistermiddag oen definitieve beslissing var
den modernen bond op hnn aanbod. Men vetv
wacht ln de streek een uitsluiting.
Wachtgeldregeling sigaren-industrie.
Door de regelingsoommüssie in de wachtgold-
uitkeexing is bepaald, dat met ingang van
27 April een aantal plaatsen in een hoogere
klasse zullen worden overgebracht, cLw.z. dat
de betrokken op wachtgeld gestelden, wonen
de in die plaatsen een -hoogere nitkeering
zullen gaan genieten. Van de tweede in de
eerste klasse karnen de plaatsen Apeldoorn,
Alkmaar, Breda, Beverwijk, Culemborg Delft
Deventer, Dordrecht, Eindhoven en omlig
gende gemeenten, Gouda, Hilversum, Den
Bosch, Kampen, Leiden, Nijmegen, Tilburg.
Schiedam, Wageningen, Weesp, Zaandam
Zutphen en Zwolle.
Van de derde in de tweede klasse komen
de gemeenten: Beel (L.), Borculo, Elsloo,
Geertruidenberg, Oosterhout, Oud-Alblas,
Venray, Wijk en Zuidveen. „Oentr.
Pensioenen. Naar wij vernemen, aal di
nieuwe pensioenwet het beginsel huldigem
dat aan alle militairen, die na een bepaald
aantal jaren voor pensioen in aanmerking
komen, steeds zal worden gegeven anderhalf
procent van hot traktement, dat genoten
wordt op het oogonblik, van pensioeneering.
"vermenigvuldigd met het aantal dienst jaren.
SCHOTEN.
DE LASTER TEGEN DEN HEER BLOM.
Men schrijft ons:
De schandelijke strijdwijze, die door do
linksche partijen tegen den heer Blom wordt
toegepast, vindt algemeene afkeuring. Men
vindt de handelwijze afschuwelijk en verlijrm
wreed, Maar origineel Is zu nleT"
WE HAARLEMSGHE CO
i
Weeg reden, waardoor de 'Minister
1.. WOOrd is HlYl'f UAV\ 'iHla tiorwl/\nl/4n Krt.
zijn.
1! Twee groote Vergaderingen
Lid dep Tweede Kamer
Lid der Tweede Kamer en Wethouder van Haarlem