NIEUWE HMBL GOBRAHI
BUITENLAND
Van Overal
Parlementaire Kroniek.
F EU ILLETON
De Ondergang van een
Wereldmacht.
baandag 26 Mei Tweede Blad
De gebeurtenissen van den dag.
KORYC buitenlandsche berichten
119
Den Haag, 25 Alei.
[Wanneer het parlement een afspiegeling
moet zijn van het volle, dan was het zeker
Wvel de Tweede Kamer j.l. Dinsdag bij het
debat over de burgerwachten. Het verzet
tegen het wetsontwerp, dat financieelen
steun van den Staat beoogt aan deze nuttige
instellingen, kwam alleen van den kant der
6ociaai-democraten en der communisten.
Het overige deel der Kamer deed uitko
men, dat het in dezen tegenstand het siechte
geweten bespeurde van hen, die de burger
wachten in net leven heoben geroepen. Hen
praatje van Trams tra en Wijnjcoop, dat de
ïusteiung der burgerwachten maar een ver-
kiezingsmanoeuvre der regeering was, moest
als sterkste argument gelden om het wets
ontwerp te bestrijden, waarmee de innerlijke
zwakheid van de bestrijders wel scherp ge-
teeaeud was. immers liet behoeft geen be
toog oisciioon het in de Kamer nog eens
uaar voren werd georacht dat de burger
wachten spontaan uit net void zijn omge
komen, toeii in ue bekende j\ovemDerdagen
xroeistra en WTjlinoop eikander de primeur
van het revoiUtiemaaen wilden aisiioepe -
Do burgerwachten zijn aan de ^i>-
ged.ro.ü.gve.n eu men flou n n
locli verwuten wil ma^en eerder aan de
Kegeeri^ en alle burgemeesters kunnen vra
gen 01 Ue burgerwachten met eeruer en
krachtiger handen moeten worden gesteund,
dan nu geschied is. Maar deze vraag ts met
meer aam de orde, nu wij deu eersten schok
der revomiioiinaire beweging het koo-id heb
ben geboden, nu de rooue oendie bevreesd
is teruggetrokken voor de krachtige volks-
oveiru-ging, welke bereid was zich met ge
weld te verzetten tegen de aanranders van
onze democratische instellingen en onze
Vorstin.
De vraag was nu ineer: dienen de burger
wachten bestendigd te blijven en nog verder
oliieieel gesteund en bevorderd te worden?
Het zou voor de heeren Troeistra en Wijn
koop een goede gelegenheid zijn geweest
daarop Dinsdag je te antwoorden. Het was
echter t e verwachten, dat zjj het niet zou
den doen en zjj hebben ook inderdaad dat
antwoord vermeden. Wijnkoop deed het op
win of meer brutale maar in ieder geval
rondborstige manier. Hij gaf ronduit toe, dat
J, dfrev°hitie zou blijven prediken; die
ache hjj noodig, die zal volgens zajn inzicht
zehs zoker komen, wanneer wjj maar geduld
hebben, doch zoo trachtte hj ons wijs
te maken het zou een onbloeu.ge omwen
teling zijn; een model revolutie, waarbij nie
mand een haar zou worden gekrenkt. He-
herland is echter t'e nuchter om dat te ge
kloven- iedereen leest tegenwoordig een cou
lant en weet daaruit hoe vlak aan onze
grenzen, in ue Mijnstreek, de meest orde
lievende burgers als honden worden neer
geschoten, wanneer de geestverwanten van
(Wijnkoop de steden en dorpen binnentrek
ken om er hun zegeningen te brengen.
Mr. Troelstra kleedde zijn verzet echter
listiger in. Hij trachtte de zaak om te
draaien en in plaats van schuldige als be
schuldiger te fungeeren. Verklaren, dat hij
nooit aan een omverwerping van ons regee-
ri vsstelsel zou meewerken, kon en wilde
hh niet Hu gihg zelfs zoo ver te erkennen,
eraaÏJ AmiemBcUe eenSree eea Ue-
ment van onzekerheid in zijn partij gebleven
was. Maar die onzekerheid is in heel Europa
te vinden, voerde hij als excuus aan. Waar
borgen van ordelievende gezindheid mochten
van hem en zijn partij niet worden geëisclit,
maar de Regeering moest volgens den lei
der onzer socialisten aantoon en, dat de Ne-
A-rlandsche S.D.A.P. het op een omwenteling
aanlegt.
De Hegeering is niet zoo jjaïf geweest
om in deze val te loopen.
Minister Ituys verklaarde kort maar krach
tig: „gij Troelstra zijt zelf liet levende bewijs
Vpor de noodzakelijkheid d,er burgerwach
ten; wanneer gij feiten vraagt, welke de
Houding der Hegeering rechtvaardigen, gaat
maar bij u zeiven te raden. In abnormale
omstandigheden en tegen een abnormale par
tij moet de regeering met krachtige middelen
optreden.
De toeleg, om eens precies te vernemen,
wat de uitstekende inlichtingsdienst der He
geering al voor materiaal over de herhaal
delijk beproefde, maar nog steeds mislukte
revolutie bijeen heeft verzameld, faalde dus
volkomen.
Ter illustratie, dat de Begeering niet
aan don Quichotterie doet deelde Minister
Buys wel even langs zijn neus weg mede,
dat nu nog geregeld automobielen met wa
pens en munitie uit Diuitschland binnen ko
men, afkomstig van bolsjewikisehe elemen
ten. Verder liet onze krachtige premier zich
niet in de kaart kijken.
Nogmaals teekend© hij ïn weinige sobere
maar veel zeggende woorden de houding der
Begeering aldus: de revolutie van elk land
is steeds het gevolg geweest van een doelbe
wust, krachtig optreden eener minderheid,
welke een ongeorganiseerde meerderheid te
genover zich vond. Wanneer de overheid die
meerderheid krachtig weet te organiseeren,
dan wordt de revolutie voorkomen en treedt
evolutie, dat is geleidelijke hervorming, in
de plaats.
Geen regeering kan met zoowel recht de
organisatie der ordelievende meerderheid te
genover een revolutionnair gezinde minder
heid opeisehen, dan ons huidig kabinet. Zij
heeft een schitterend program met sociale
hervormingen tijdig ontworpen en in wets
ontwerpen omgezet. Zij werkt met een snel
heid, dat de Kamer haar niet bij kan hou
den. In haar poging om de evolutie moge
lijk te maken door de revolutie tegen te hou
den vtfnd zij dus de geheele Kamer met uit
zondering van de socialisten en anarchisten,
aan haar zijde.
Tot mijn spiit kan ik niet uitvoerig op het
onderSehi ingaan: dat zou de my toe
gemeten plaatsruimte niet toestaan
Tn aansluiting aan my tl vorigen brief mag
ik misschien in bescheidenheid opmerken,
dat Minister De Visser bijna aan a.l mijn
daarin geuite wenschen heeft voldaan. Ik
vroeg den Minister aan zijn devies: „Onder-
wijs-Bijkszaak" vast te houden onder1 bedrei
ging anders zijn ontwerp in te trekken. En
zie, dr. Do Visser leverde een schitterend be
toog, waarin hij wees op de eenstemmigheid
van alle onderwijzershonden, tot zelfs onder
de rood en, op de opvatting der liberale en
vrijz.-democratische politici, al sinds 1911,
om de onderwijzerssalarissen niet meer
door de gemeenten te laten vaststellen. Tot
in Januari 1918 er een zwenking kwam onder
leiding van twee socialistische Kamerleden,
oud-onderwijzers, die blijkbaar 't parlement,
waarvan zij zelf lid zijn, niet meer -ver
trouwden en weer de gemeentelijke bezoldi
ging wilden invoeren. Nu deze Kegeering
eindelijk kwam met een wet, waarin aan den
lang geuiten wensch: „Onderwijs-Bijkszaak
werd voldaan, nu mocht het niet meer! Maar
de Minister hield vast en weigerde opnieuw
de concurrentie tusschen de gemeenteraden
te ontketenen. Hij noemde de Bijksregeling
een peiler van zijn wet; trok men dien weg,
dan trok hij zijn heel ontwerp in.
De meerderheid der Kamer heeft toen den
Minister zijn zin gegeven.
Ons tweede verzoek was de classificatie
wat te temperen en dr. De Visser heeft nu
toegegeven ..in plaats van 5, 8 klassen van
gemeenten te maken. Voor belangstellenden
zij hierbij opgemerkt, dat Haarlem nu
in de eerste klas komt.
Tenslotte vroeg ik de eerste periodieke ver
hoogingen wat vlngger te doen plaats heb
ben, om den onderwijzer het trouwen wat ge
makkelijker te maken. De Minister heeft
daaraan in zooverre voldaan, dat hij het aan
vangssalaris heeft verhoogd. Dat is zeker
technisch de gemakkelijkste manier, of
schoon ze mij niet de beste lijkt. Laat een
jongmensch van 18 jaar, pas van de kweek
school, gerust op 800 of ƒ900 beginnen, maar
laat hem op huwbaren leeftijd eenige flinke
sprongen maken en vul, wanneer hij ge
trouwd is, zijn loon met kindertoeslagen aan.
Dit lijkt toch de weg, dien wij in de toe
komst met het moeilijke loonvraagstuk zul-
len opgaan. In verband met do interessant©
rede van mr. Bomans tegenover mevr. Groe-
neweg, zou het de moeite loonen, daarop die
per in te gaan. Doch de lezers van dit blad
zijn op dit stuk naar ik heb bemerkt
niet van lectuur misdeeld.
Alle amendementen op het ontwerp-De
Visser zijn ten slotte verworpen, dank zyde
schitterende opkomst van de rechterzijde
Men had Vrijdag zelfs den heer Groenendael
gerecruteerd! De heer Buiten stemde^ met
prijzenswaardige zelfopoffering g
zijn eigen amendement voor verhoogden kin
dertoeslag, toen de Minister het onaanneme-
lijk had verklaard. Welk een prachtig figuur
heeft onze rechterzijde bij de behandeling
van dit wetsontwerp gemaakt.
Moge men haar werk ten minste in onze
kringen waardeer en l
HAGENAAR.
Glemenceau heeft geantwoord op de nota van
Bantzou, waarin-verklaard werd. dat het voor
Duitsohland onmogelijk zal zijn om na 15 jaren
DE KOLENMIJNEN VAN HET SAARBEK-
KF)N voor goud terug te koopen en waarin hii
verscheidene andere vormen aan de hand deed
om Frankrijks miinen te herstellen.
In zijn antwoord zegt Clemenceau, dat deze
bijzondere vorm gekozen was omdat men voel
de, dat de vernieling der Fran&oiie mijnen op
voorbeeldig© wijze moest worden goedgemaakt.
De geallieerden zijn derhaUv® niet bereid,
hun goedkeuring te hechten aan ©en ander plan
betreffend© de betaling in goud. De geallieer
den erkennen, dat Duitschland voor deze be
talingen misschien bij voorbaat ziin activa otf
inkomsten moet aanspreken, doch indien het
geld niet betaald is een jaar nadat het ver
schuldigd is, zal de oommissie voor herstel zoo
noodig de middelen vinden door de betreffende
mijnen te liquideeren.
D© „Daily Herald" verneemt uit Parijs, dat
d© pers daar moeite doet, om de berichten over
het aftreden van Amerikaanscthe gedelegeer
den als overdreven voor te stellen, en den
indruk te wekken, alsof er geen ontslagaan
vragen ziin ingediend uit ontevredenheid over
het vredesverdrag. De oorrespondent van de
„Daily Herald" meldt intussohen dat er al
weer een belangrijk personage ontslag heeft
genomen, namelijk Williams, de voornaamste
Amerikaansohe deskundige voor de aangele
genheden van het Verre Oosten, die jaren lang'
ohef is geweest van de af deeling van het Verre
Oosten van het ministerie van buiteniandsiohe
zaken. Als reden wordt genoemd dat de rege
ling over Sjangtoeng buiten hem om en tegen
ziin inzichten tot stand is giekomen.
De beweringen in de pers dat Young en
Bowman gen ontslag hebben genomen, maar
eenvoudig naar Amerika ziin gegaan, om ver-
slag uit te brengen, zijn onwaar. ZÜ hebben
ontslag gevraagd en dit is hun verleend op
grond, dat hun advies over territoriale en
economisch© voorwaarden genegeerd is en dat
zii de tegenwoordige voorwaarden stellig af
keuren.
Verder heeft Bullitt over wiens ontslag ook
allerlei dwaze verhalen de ronde deden, den
correspondent gemachtigd, ziin brief aan Wil
son met zijn ontslagaanvrage openbaar te
maken. Hii luidt: „Waarde heer president, Ik
heb vandaag aan den minister van buitenland-
soke zaken mijn ontslag ingediend als assistent
van het departement van staat, toegevoegd
aan de Amerikaansehe commissie om orver den
vrede te onderhandelen. Ik was een van de
millioenen, die stellig vertrouwd hadden op
uwe leiding en geloofd hadden dat u met niets
minder genoegen zoudt nemen dan met een
duurzamen vrede, gegrond op een belangelooz©
en onbevooroordeelde gerechtigheid. Onze re-
georing heeft er nu echter in toegestemd de
liidende volken van de wereld aan nieuw© on
derdrukkingen, onderwerpingen en ontwrich
tingen een nieuwe eeuw van oorlog, over te
leveren, en ik kan mijzelf niet langer overtui
gen dat een krachtdadige werkzaamheid voor
een nieuwe wereldorde mogelijk is, als dienaar-
van deze regeering, welker goede bedoelingen
zelfs niet begrepen ziin. De onrechtvaardige
besluiten van de conferentie aangaande Sjan-
toeng. Tyrol, Stracië, Hongarije, Oost-Prui
sen, Dantzig en het Saargebied en het prijs
geven van het beginsel van de vrijheid der
zeeën maken nieuwe conflicten zeker. Het is
mijn overtuiging dat het tegenwoordige vol-
kerenverbond machteloos zal zijn om deze
oorlogen te voorkomen en dat do Vereenigde
Staten erin 'betrekken zullen worden, door de
verplichtingen, die Hi in het volkerenverbond
en de bijzondere afspraak met Frankrijk op
zich genomen hebben. Het is daarom de plicht
van de Vereenigde Stalen tegenover hun eigen
volk en de menschhëid, om te weigeren dat
onrechtvaardig© traetaat te teek enen of te
ibelcraoli'tdfiren. to weigeren der te
waarborgen door tot het volkerenv-er-bond too
t© treden, te weigeren de Vereenigde Staten
nog meer te verstrekken door de afspraak met
Frankrijk. Dat u persoonlijk tegenstander bent
van de meeste onrechtvaardige regelingen en
dat n ze alleen onder grooten druk aanvaard
hebt, is wel bekend. Niettemin is het mijn
overtuiging dat, indien u uwen strijd in het
openbaar liadt gevoerd, in stede van achter ge
sloten deuren, u de openbare meening van de
wereld die op uw hand was. met u mee had
gekregen, u zoudt weerstand hebben kunnen
bieden aan den druk en had die nieuwe orde
kunnen vestigen, die gebasseerd is on de breede
en algemeene beginseMn van recht- en recht
vaardigheid, waarover gij placht te spreken.
Het doet mij leed dat u onzen strijd niet tot
het einde hebt gestieaen en. dat u boo weinigi
geloof lielbt gehad millioenen mannen, ge-
lijk ik onder alle na les. di© in u vertrouwen
hadden.
Het ontwerp vredesverdrag met Oostenrijk
zal waarschijnlijk oer>sdag overhandigd wor-
den. De militaire vooi waarden zijn streng. Ze
brengen het leger,'eru.® tot vijftien duizend
man en gelasten^ tie vering van feitelijk
alle wapenvoorraoen. e voorwaarden omtrent
de marine rifa ?£aeHden aard.
Aldus meldde H ^Sisteren.
Tegelijkertijd, dat Hlemenceau, door be
middeling van het "^terbnreau, dit voor
proefje aan het pn tien liet geven, zond de
lieer Kenner, voo*41 er der Oostenrijiksche
Vredesdelegatie, hem een Protestnota, waar
in o.a. het volgende wordt gezegd;
De delegatie k^ani op 14 Mei te St. Ger
main aan. Op verzoek va» den president der
vredesconferentie werden de volmachten op
19 Mei aan den pre61"ent van de commissie
tot onderzoek der geloofsbrieven overhan
digd. Op 22 Mei werden d© volmachten der
arAere te Parijs vereenigde mogendheden
aan öt militair© missie der Fransch© repu
bliek te "gr. Germain teruggegeven met de
opmerking, èzt zjj geldig waren bevonden.
Sindsdien boeit de Duitseh-OoBtenrijksehe
delegatie geen nWedeeling ontvangen aan
gaande het begin der onderhandelingen. Dit
lange wachten op den v,.^e verwekt in
het gemoed van het Duitscn.Qogtenryksc'he
volk des te grooter onrust, d-a^, deze ver
traging aan de groote massa onb^ttrijipeiijjj.
voorkomt en noodzakelijk allerlei gereten
en bevreesdheid in het leven moet roepen.
Een dusdanige stemming onder de bevol
king verwekt ernstige bezorgdheid aangaan
de de handhaving van rust en orde in ons
vaderland.
De Duitseh-Oostenrij'ksche delegatie meent
hier overigens aan te moeten toevoegen, dat
de door het langere verblijf van een groot
aantal beambten in het buitenland veroor
zaakt© onkosten niet in juiste verhouding
staan tot onzen meer dan precairen economi
sch en toestand, die den geallieerden wel he
kend is.
De Duitsch-0ostenrijksche delegatie doet
dus een beroep op de hoffelijke tegemoetko
ming van den president der vresdesconfe-
rentie, om den aanvang der onderhandelin
gen met Duitseh-Oostenrük in den korst mo-
gelijiken tijd te erlangen.
De Tsjecho-Slowaksohe, de Yoe«o-Slavis©he,
de Poolsohe en de Roemeensche doleantie zou
den hedenmorgen door de oom miss ie voor de
vergoedingen gehoord worden over dt bepalin
gen. die deze commissie voorstelt in zake het
verdrag met Oostenrijk. Vanwege bet belang
der politieke kwesties, die met dat probleem
verhand houden, heeft de raad van vieren Vrij
dagavond besloten, dat generaal Smuts en
Keijnes voor Engeland en lardieu en Lau-
ciheur voor Frankrijk bii deze gelegenheid aan
den arbeid der oommissie zullen deelnemen.
SOCIALISATIE IN DUITSCHLAND.
Aan de „N. R. Ct." wordt uit Herinn ge
meld: Het Duiteohe rijksministerie voor de
economische Baken heelt bh de reaeerinK een
plan voor socialisatie ingediend. KS-ocialisatic
wordt in dit plan de ..mein-wirtschalt ge
noemd. Bet ontwer p oet ent eer&t sener Po
kritiek uit op de werklooaüeiQ van ne regee-
rmg op dit gebied, lian komt eindelijk net
eigenlijke voorstel. Er moet onmiudeilnk eeu
raden-organisatie worden ingevoerd Pu oizon-
dere rijkswet, nog vóór de grondwet tot sianü
komt De kern er van zal zun eeu organisatie
naar'de vakken. Dez© bizonaere vakorganisa
ties die economische en reciutermse oevoegd-
keden hebben, worden samengesteld uit ar
beiders en werkgevers en vormen samen den
economischen raad van het riik als opperste
orgaan van de Duitsch© „gemein-wirtsoaaft."
De organisatie van dezen raad is gedaent op.
den grondslag van strenge gelukheid van werk
gevers en werknemers. De werknemers zullen
diua dezelfde rechten heoben en naaimode
dezelfde verantwoordeliikheid als de onderne
mer. In den economisenen raan voor hei rijk
zullen ook vertegenwoordigers van den handel
en van de verbruikers zitting hebben. Naast
h©t kolen- en kaii-bedriif zuilen ook de voor
ziening met electriciteit en de maalderijen
onder algemeen beheer konten. Het aanneei
van lie 1 rijg aan industrieel© ondernemingen
zal door een doelmatige wiize van vermogens
belasting vevöïderd worden. Men heeft n.i. Pet
plan gemaakt dat het de bevoegdüeid krijgt
mplaats van belastingen in geld de in de ver
mogens a angiiten genoemde objecten over te
nemen voor den priis waarvoor die zijn aange
geven. De belastbare objecten, die de eigenaar
verzwegen heeft, zal men zonder eenige vergoe
ding kunnen overnemen. Het bestuur van alle
bedrijven, die gedeeltelijk in handen van het
rijk zijn. of in handen van het riik zullen
komen, is aan een bizondere rijks-vermogens-
bank opgedragen.
Deze riiks-vermogensbank heeft ook het be
heer over een fonds van verscheiden miljoenen,
die ten doel heeft de Duitsche warenproduetie
in het bizonder door het doen van bestellingen
voor het riik te bevorderen.
Van de winst zullen de ondernemingen, die
dez© bestellingen krijgen. van het bedrag,
dat ze meer bedragen dan een rente van 5 pet.
voor kapitaal en resereve. weer aan het fonds
moeten terugbetalen. Van dez© winstbedragen
zullen 2^3 ten goede komen aan de bevordering
van de productie van artikelen en H3 voor de
bevordering van het sociale werk van het rijk.
Om nieuwe loonsverhoogingen tengevolge van
de priisverhooging voor buitenlandsche levens
middelen te vermijden, zullen in den eerstko-
menden tijd aan de arbeiders hun loon gedeel-
ttliiik in levensmiddelen, kleeding enz. worohn
uitbetaald. De kosten ten gevolge daarvan zul
len door een fonds voor bepaalde^ onderno
mingen en door het riik worden gedekt Het
rijk zal zich de middelen voor deze onkosten
verschaffen door verhooging van den brood
prijs en door de prijzen in het binnenland aan
die op de wereldmarkt gelijk te maken.
In bet ontwerp, dat in hoofdzaak niet van
socialistische zijde afkomstig is. heet het. dM
ee° uitgebreide socialisatie noodig is. om dt
sahuld van hot rijk t# kunnen betalen. Aar;
het ontwerp is ook nog een wetsontwerp toe-:
gevoegd voor den z.e. arbeidsvrede. Dit wets I
ontwerp zal de mogelijkheid scheppen te ver f
hinderen, dat in fabrieken, aio voor de hand,
anng van het economische leven, in het
bizonder voor de verzorging met brandstoffen
electriciteit, hoeden. kleeding. verlicht!
voor het verkeer van personen en goede re,
conflicten te verhoeden. Bii de ondernemingen,
waaraan op deze wijzen een gedwongen vrede
is opgelegd, zullen ook fabrieken van anderen!
aard worden opgenomen, als werkgevers en
werknemers dit gemeenschappelijk vragen.
1 D1. DlU.ltj,r1te koloniën. De koloniale
kwestie bil het „luiten van den vrede is be
handeld in een verandering, die Vriioagmid"
dag onder leiding van ^;uister dr Bell iü te.
genwoordigheid van tal van vertegen woordi-i
gers van het koloniale economische leien eBi'
menschen die jaren in de koloniën hebben Cie-'
woond. is gehouden. Dr. Bell ontwiBrp een
beeld van de onderhandelingen te Spa. waara.a.p'
dr. Seitz, gouverneur van Z. W. Afrika -beei*
deelgenomen. De vaste wil der Duitsche dele
gatie om het reohtsstandpuut op den onmis-
kenbaren grondslag van W ilson's program toi
het uiterste mei nadruk te beple-ten, - trad
machtig en eenstemmig aan de« dag, zegt
Wolff.Do koloniale eisohen maken onscheidbaav
deel uit van do Duitsche teeenvoorsfellen aai,
de entente.
Verandering in de ltaliaanscèe coiegutie
De Italiaansche delegatie heeft do volgende
wijziging ondergaanErespi vervangt Salau-
dra; markies Imperial! vervangt me;
vago Raggi.
(Iinperiali is Italiaansch gezant te Londen;.
Tegenslagen der bolsjewiki. De „VoÜI
sche Zeitung" verneemt uit Kopenuageu, aui
het Russische ÏNoordelitke leger, gesteund door
de Engeische vloot. Fetcraof heelt ge .otn u
(Heterhof is een stad. vau 12-ÜUO ijrwoneis aan
de ï'insche golf. Het was de zomerresicienDi
van den tsaar.)
Het Oekrainisch Hersbureau verneemt u..
Stanislavof d.d. '21 Mei:
Een groote slag wordt op het oogeuhik- oi;
der de muren van Kief geleverd tussel
Oekrainisohe troepen onder heiman Er r
en het bolsjewistische leger. De vijand he dt
in allerijl belangrijke versterkingen u t Mos-l
kou laten aanrukken. De üekrainiihs. dieT'r'-
Polla genomen hebben, vechten thans' tusscimal
de stad Kief en de voorsteden.
D© Oceaanvlucht. Naaat men een week
lang niets van Hawker had gehoord, kwam
hedenmorgen het bericht, dat het Deenscht
stoomschip Mary ten Noorden van Scotland do
bemanning van de Sopwith heeft gered Een
Engelsche mijnenveger heeft Hawker 'en
Grieve van de „Maryovergenomen en heeft
■ben in Schotland aan wal gezet.
Voedsel uit Engeland naar Duiisciitaud.
Na de recept© temperingen in de reeling van
de blokkade hteft de Engelsche overheid nu
besloten tot de hervatting door firma's ;n
Engeland van den uitvoer van levensni ddeleu
naar Duitsobland door onzijdig© en geallieerd©
landen binnen de grenzeu vau het maanue-
liiksoh rantsoen, dat krachtens do oveieeii-ijj
komst van Brussel aan Duitschland is toegc
Staan.
De vliegtocht «ver den Oceaan. Éen
de admiraliteit uitgezonden flottil'e is "tef
Queens town teruggekeerd. Zo beeft over etui
afstand van 300 mijlen ten westen van del
Iersche kust den oceaan afgezocht, maar ge "ut
spoor van Hawker of Grieve gevonden. AHe^
hoop zal men nu wel dienen op te gever
Ook gemeenteraadsleden. Het tas gekozen
gemeenteraadslid K. Smit te Finsterwolde zag)
zich ziin verkiezing beteekend in het huis van'
bewaring te Winschoten, waar lui wegeiisj
smokkelen in voorarrest zit. terwijl het even
eens dezer dagen gekozen gemeenteraadslid
G. Rösken te Beerta ééfl dag na ziin veriiie-
zing gerechtelijk uit ziin woning werd ge.'.ct.
•(Ibbid.)
Dieven van zilverwerk. De bewoons or
eener villa te Bilthoven (Utr.trof gis.er-
middag tusschen 3 en 4 uur in hare 'eetkamer
een heer en een dame aan. m-ar schatting d'r
en 25 jaar oud. die haar beleoid zegeltjes vuor
de „Ned. Ver. Volksbelang" to koop aanboden.
De cFamo kocht er een en het paar ging je n.
Toen men te 5 uur de tafel wilde gaan dekken-, f
bleek echter uit het buffet in de eetkamer
voor ongeveer 400 aan waardevol tafelzilver
te zijn verdwenen. Onmiddellijk werd de poii-
tie gewaarschuwd, die zich rnet de Utrechb
sch© politie in verbinding stelde en op speur
tocht ging. Evenwel tot heden zonder resul
taat. Men v-ermoedt met een paar dieven te
doen te hebben, die dezer dagen in eene na-
ROMAN UIT HET HOOLSCH.
„U, mijn allerbeste, wachten nog groot
ter vérmoeienissen, en toon waakt gij nog,
antwoordde Thusnelda, zich bij het vuur neder
zettend.
„Mijn plicht is het, voor ons beiden te denken."
hrïTn mÜn pkcht is het, u in moeilijke oogen-
bl*ken bij te staan."
Wifte 11 toch hebt gij mij willen verlaten - ter
„U£Van dien oosterschen God."
waarhebjel ,rnÜn leven voor de geopenbaarde
Verlangen vÜanden dier -waarheid het
de uW(j bochten... en deze vijanden zijn ook
„Ik 'm aiïW00rdde Thusnelda op vasten toon.
begj-jj aaJc u daarvan geen vei wijt, want ik
Plaatsen f *0 in de onderaardsche begraaf-
Verlievm 1 r Christenen den lust tot 't leven
kaken (|,,c ,?nd!'' Thans echter, nu ik u uit de
doods ontrukt heb, verlang ik u met
al uw gedachten en gevoelens voor mij alleen.
„Ik kan niet ophouden Christin te blijven."
„Het zij zoo; ik zal het u niet verbieden. Bidt
dien oosterschen God aan, wanneer u dat voor
uw geluk noodzakelijk toeschijnt. Doe het echter
op een wijze, dat gij u niet blootstelt aan den
toorn onzer priesters. Uw hart verlang ik voor
mij alleen.
„Gij verlangt te veel, wijl gij dwaalt. Ook
mijn God heeft recht op rnijn hart. Laat mij een
deel van mijn hart offeren aan zijn heiligen
wilhet andere deel behoort- u alleen. En als
gij eenmaal mijn God beter leert kennen, zult
gij u ook voor zijn wijsheid en goedheid ver
deemoedigen."
„Het is mogelijk. Ik geloof reeds niet meer
aan Wodan en Freya, doch aan een onbekenden
Gód, in wien ik in rustige tijden uw God zal
kunnen erkennen. Thans echter bemin ik slechts
mijn vaderland en u."
Servius greep Thusnelda's hand en sprak
op liefdevoilen toon verder
„Reeds heeft 't jnij toegeschenen, dat ik
den glans van uw oogen niet jneer zien, enden
klank uwer stem niet meer hooren zou. De dood
had zich zoo hardnekkig aan u vastgeklampt,
dat reeds mijn hoop begon te wankelen. Maar ik
verwenscht liet lot niet, want zonder liet vreese-
lijk onrechte dat men u heeft aangedaan, zou ik
wellicht niet tot het bewustzijn gekomen zijn,
dat ik Radboud's zoon ben... Hebt gij veel moe
ten lijden
„Ik herinner ï»1] aaarvan niets meer sedert
ik bij u ben."
Thusnelda keek met stralende oogen Serwus
aan, en een lach van 8eluk verhelderde haar
^Voor den eersten keer nadat zij elkander
hadden wedergevonden, zaten zij naast elkander
poen vervolging meer duchtend en m het gevoel
van volle veiligheid hun liefdesgeluk genietend.
Doch zij omhelsden en kusten elkander niet
dit ware instrijd ge^s^t met de zeden der kui-
sche oud-Gennaaiische volkeren, bij welke de
man zijn toekomstige vrouw vóór het huwelijk
geen enkele vertrouwelijkheid mocht bewijzen.
Van nu af aan zal ik u niet meer verlaten,
sprak Servius. Gedurende de oogenblikken,
waarop wij rust nemen, moet gij mij van uw
God vertellen, die beter moet zijn dan de goden
in Wahlalla en beter dan de Olympiërs wijl
hii u en M'ucia Cornelia tot zich heelt getrokken...
Nu echter is het te laat. Ga ter rusie met het
eerste morgengrauwen trekken wij verder.
Zij stonden op en hij geleide Thusnelda tus
schen de rijen tenten door tot haar wagen.
Daarop ging hij de wachtposten na, liet hout
op de vuren werpen en Zocht ten slotte zijn
eigen tent op, waar hij zich te ruste begaf-
HOOFDSTUK XVIII.
Zwart is in de jaarboeken van Rome het
jaar 823 na de stichting der stad (170 na Chris
tus' geboorte) aangeteekend. De pest was de
uit het Oosten teruggekeerde ligioenen op den
voet gevolgd en reikie de hand aaij den reeds
langen tijd heerschenden hongersnood om zoo
wel de hooldstad als de provinciën met een
groote lijkwade te bedekken. De verraderlijke
vijand overviel de mensclien zelfsopde publieke
straatgroot en klein, arm en rijk viel den zwar
ten moordenaar weerloos ten offer. De schijn
baar krachtigste menschen werden plotseling
overvallen door een hoestbuidaarop werd
hun lichaam met zwart-blauwe builen bedekt
en wie, op eigen kracht boogend, gisteren nog
de goden smaadde, behoorde heden reeds tot
het schimmenrijk.
Van tijd tot tijd, als de dubbele geesel van
pest en hongersnood de armere bevolking tot
vertwijfeling bracht, stormde het gepeupel naar
den Falaüjnschen heuvel en verlangde den
Imperator xe zienhet vond echter de poorten
stieng bewaakt door talrijke praetorianen.
Zelfs Marcus Aurelius, de welwillende en popu
laire keizer, verborg zich voor het volk, welks
lijden hij niet kon verzachten.
Juist kwam Gabnus, ue buuemde Grieksch©
geneesheer, van hem terug. De imperator tn do
geneesheer hadden tezamen hei wezen van de
onbekende ziekte willen doorgronden door deze
te vergelijken met andere v. ;kran welke de
wetenschap reeds bekend waren. Maar he ver
leden leverde hun te weinig aanknpopmgspuiv en
De arts moest den keizer verlaten, zonder de
oplossing nader te hebben gebracht, liet hoofd
op de hand geleund, in diep nadenken vei zonken,
zat Marcus Aurelius op een eiken zetel voor een
groote vierkante tafel, met geschriften beladen.
Eindelijk hief hij het hoofd op en.wendde zijn
smart vollen blik naai' de gouden ïortuna.
„O, goden," riep liij met bitteren lach. „Niet
uit gouden vezels hebt gij mijn levensdraad
gesponnen, olschoon millioenen mij uwen bi oe-
der noemen. Zijt gij er werkelijk, wel 'lZijt gij
niet een waan, als alles waaraan menschen ge-
looveu bestaat gij inderdaad i
Marcus Aurelius' reme ziel wendde zich met
afschuw af van de goddeloosheid, en toch kende
hij twijfelingen in eenzame uren. En deze twee-
Strijd in den denker hielp de kominérvolle dagen
van den keizer en een mensen niet verzoeten.
{Wordt vervolgd.)