STADSNIEUWS
JE MUMESI1"
iflinUK
HetLimburgsch
Dagblad
rijks mijnstreek
I
C&ezéfa
VOORZIET U VAN KLEEDING
VOOR DE a.s. FEESTDAGEN!
HEEREN- en
KINDERKLEEDING
Tugelastraat No. 32
SUPRA CGSTUUMS
ASBESTPLATEN
H. C. VAN MEEUWEN
mramHIIHHHIMMIIHB
N. V. Brandstoftenhandel
v.h. N. v. BREEMEN Co.
Beukenhoutskool
ifiORIWSPUTTEfi
1.1. ïlii - HUIDEN
Gr. Houtstr. 36
De Landbouwhank
IIWliiBIliilliBHVBIIHill
s\
fi&i aangewezen lïlaU.Vraagt
gratis proefnummers aan bij
de administratie te Heerlen
Ondergeteekende heeft hiermede de eer het
geachte publiek te berichten dat hij
VRIJDAG a.s.
in het perceel
een geheel naar de eischen des tijds ingerichte
zal openen en noodigtü beleefd tot een bezoek uit
JB BAKKER.
Weder prima
Buiten Distributie a f 4.25 per H.L.
HOOFDKANTOOR FILIAAL
Bakenessertjracht 78 Schouwtjeslaan 23.1
TEL. 70 3072 TEL. 343.
Jongst nummer er, Over dat aan öïfc p®&-.
pel absoluut1 geen julbiioltétt gOgéfén iè.
Mooi; in dezen tijd1, nu aliér kraéhtëb.
voor het openbaar Booms,ch'e levèn 1100-
dlg zal' zijn, nu nog| altijd geofferd wor
den aan den engen olubgees.t, waardoor
de Violier zich altijd onderscheiden heeft.
Moet Nederland nu nóg altijd gesugge
reerd' worden dat' er, geen, andere katho
lieke kunstenaars in ons goede Holland
leven dan Brom en Dunselman, nemen
die men vijf- en twintig jaar geleden aï
lag als er van „do Violier;sprake was.
[Wanneer zullen wij nu eindelijk oens,
zoo p afman tig worden allen benepen club-
en küekgeest; die als een tuberculose aan
ons openbare katholiek leven vreet, voor
eens en voor goed op zij te zetten.'!
't IWprdt toch inderdaad hoog tijd, want
wat nu weer ia 'Amsterdam is geschied, doet
toch' heiisch' wel wat erg jhuf aan.1'
r ongerenidé hartstochten, waarvan 'dé
_^ëlttk!kigè kinderen dó slachtoffer» zijn.
ï>an Verséhijnt ook liet derde gezin ten too-
nééle, dat op heit lapd een rustig en tevreden
leven leidt Hier lokt dé groote stad de jon-
gedochter uit haar éénvoudig bestaan en
doet haar haar geboortedorpje vaarwel zeg
gen. Eenmaal in het gróotsteedsche leven ge
komen, ziet zij zich echter in al haar illu
sies bedrogen en na haar verloofde als een
zwakkeling ten prooi aan hooze hartstochten
te hebben zien vallen keert zij1 naar buiten
terug, waar zij weer de adem dér gezondheid
voelt, te midden van God's vrij© natuur.
ï>an komt de oorlog. Het landvolk zoowel
als de stedelingen offeren hun jongelingen
voor den grooten strijd lD© roepstem van het
vaderland maakt allen gelijk. Het landmeisje
denkt nu aan het verleden. Zij ziet ze vallen
de goeden en slechten, allen met dezelfde of
fervaardigheid en zd gelooft aan en mensch-
dom, hetwelk gelouterd uit dien wereldstrijd
zal te voorschijn komen.
Een zeer mooie slot-scène vormt bét einde
van deze boeiende witte film. Wij achten een
bezoek dan ook overwaard. Als de komende
films ook van dit soort zullen zijn, en daar
twijfelen wij niet aan, voorspellen we de wit
te bioscoop volle zalen. ,,.u
NA AFLOOP DER RAADSVER
KIEZINGEN. 1
Een avondi van vreugde en jolijt, een feest
avond, vervuld van de echte Roomsche blijd
schap, was het gisteren in het gebouw van de
St, Jozefsgezellen aan de Jansstraat, waar,
daartoe door een vriendelijke circulaire uitge-
noodigd, de leden van dé R.K. Pol. Prop.club
•met hunne dames to feestvergadéring bijeen
waren.
Niettegenstaande de totaal-uitslag der Raads
verkiezing een resultaat aangaf, dat ons niet ge
heel kon bevredigen; hebben de propagandisten
toch reden over hun werk tevreden te zijn; en om
nu daarop nog eens 'n terugblik te werpen; te
vens om de werkkracht, door de propagandisten
aan den dag gelegd, te beloonen, had het be
stuur dezen avondi georganiseerd;
Hoewel het niet een vergadering was, zooals
wij die kennen van vroeger, met enthou
siaste redevoeringen en stormachtige toejuichin-
fen, toch hebben de muren van het gezellenge-
ouw gedreund! door het applaus en. luid weer
kaatst de golvende hoeras op onze leider».
Toen het aanvangsuur had geslagen; was de
zaal geheel gevuld met geaoodigdm, w.o, de
gekozen raadsleden en het bestuur van dé R.K.
Kiesvereeniging,
Met een geestig speechje opende de heer Mr.
J. B. Bomans de vergadering en heette alle aan
wezigen welkom. Spr. herdacht het propaganda
werk dat is verricht en zeide, dat dit meer is
geweest, dan ooit biji eenige verkiezing het ge
val was. Bovendien is thans disciplinair en
systematisch gewerkt. De gehoorzaamheid aan
ae leiding is nog nooit zoo uitgekomen als bij
de afgeloopen verkiezingen en daarvan zal het
gevolg zijn, dat we ons Roomsche stemmencijr
fer zullen zien stijgen
Nadat spr. dank gebracht had aan degenen,
die het propagandawerk financieel hadden ge
steund, wees hiji er op, dat de resultaten der ver
kiezingen in» Haarlem niet onbevredigend zijn,
daar het stemmencijfer der Katholieken sinds de
Kamerverkiezingen aanmerkelijk is opgehaald.
Nu een nieuwe burgemeester van Haarlem is
benoemd, wilde spr. ook deze het welkom in de
stad Haarlem toeroepen. Als gij met oprecht
heid werkt, aldus spr., zal naast u staan de
Roomsch-Katholieke partij, die u zal steunen
to uw aroeid voor het belang van de stad Haar
lem! Toch protesteerde spr. ér tegen dat telkens
een katholiek buijgemeester wordt geweerd en
noemde het onduldbaar, dat een katholiek nim
mer benoembaar schijnt voor dit ambt.
Tenslotte richtte spr, enkele woorden van hul
de aan het niet herkozen lid, Mr. Hagemeijer,
waarna spr. zijn rede sloot met de opmerking,
dat wij1 bereid zullen zijn met de socialisten te
regeeren alleen dan, wanneer zij erkennen het
zelf niet ie kunnen en met toepassing van 100
pOt. van ons eigen program.
Een daverend applaus volgde op de woorden
van den voorzitter, waarna men geestdriftig ge
volg gaf aan diens uitnoodiging om het Wilhel
mus (e zingen..
•Het verdere gedeelte van den avond was ge
wijd1 aan muziek en humor, afgewisseld door de
goocheltoeren van professor Antonini.. Het lui
mige gededte had' de heer Nielen op zich geno
men en heeft daarvoor op voortreffelijke wijze
gezorgd. Beide heeren hadden dan ook een groot
succes.
- Tusschen 'de programmanummers werd nog
het woord gevoerd door den heer Mr. J. N. J. E.
Héerkens Thijssen, die geen oogenblik twijfelde
aan het raadslidmaatschap van den heer Mr.
Hagemeijer. Spr. vergeleek de raadsleden met
artisten. Wij, Roomsdhen, hebben thans 9 artis-
ten in den raad. die verschillende instrumenten
bespelen. Doche zijl zullen zorgen, dat de harmo
nie in 't corps behouden blijft, dan geven wij 'n
voorbeeld aan de gemeente, hoe het wezen moet.
De toekomst zal bewijzen welk muziekcorps in
den raad het sterkst is, maar spr. verklaarde, dat
de rechtsche fractie stemmen zal laten hooren,
waar Roomsch Haarlem trotsch op zal kunnen
zijn.
Ook hier bewees een luid applaus de instem
ming der vergadering met de gesproken woor
den;
Die chef ider propaganda, de heer Brink
maan, had thans voor een verrassing gezorgd.
Door hem werden eenige coupletten gezongen
met betrekking tot de verkiezingen, met het ge
volg, dat de heer Brinkmann een dankbaar ap
plaus en den heer Mr. Bomans een donderende
ovatie ten deel viel.
Nadat de heer Brinkmann een opsomming
had gegegeven van den arbeid, die door de R.K.
Piropagandadub is verricht, dankte de heer Vis
ser, namens de R.-K. Kiesvereeniging, het be
stuur en de leden van de propagandaclub voor
het ontzaglijke nut, dat door hen is verricht.
Doch aan zulk een bijzonderen avond hoort
ook een bijzonder slot. Daarvoor had professor
Antonini zorg gedragen. Aan het einde van zijn
verrassende toeren, goochelde hij onder -.dave
rend applaus en luide toejuichingen de volgende
woorden op een papier: „Lang leve de Propa-
ganda-club Lang leve Mr. Bomans I" Voor
waar een schitterend slot.
Met den groet „Geloofd zij Jezus Christus"
sloot de heer Mf. Bomans de prachtig geslaagde
bijeenkomst, die na het zingen van „Aan U o
Koning der Eeuwen" uiteen ging.
Tijdens de vergadering werden ververschin-
gen aangeboden.
Waas* gaan wij heen?
Beeldende Kunst. Tentoon-
- stelling van etsen van Frank
Brangwijn.
In Smit's kunsthandel is tentoongesteld een
kleine doch interessante collectie etsen van
Frank Brangwijn.
Frank Brangwijn, zoon van een kunstzinnig
architect, werd In 1867 te Brugge gewwrrt. m
1875 vestigden zijn ouders zich te Londen en
zoo was het dus reeds op achtjarigen leeftijd
dat hij zijn geboorteland verliet. Reeds als kind
had hij oog voor 't mooie dat hij zag op het
atelier van zijn vader en vooral kleurige weef
sels en borduurwerken konden hem ito verruk
king brengen. Kleur was voor hem wat muziek
was voor den jongen Mozart. Thans is Brang
wijn een schilder met een vermaardheid, welke
verder rijkt dan de grenzen van Europa. Om
zijn muurschilderingen heeft .men hem genoemd
een Michel Angelo van onzen tijd, terwijl hl}
ook een grafisch kunstenaar is van buitenge
wone beteekenis, zoo zelfs, dat hij vaak om zijn
etskunst liet hoogst geschat wordt.
Het is dan ook zeker iets niet alledaagsdi,
wat deze tentoonstelling ons biedt, hoewel de
vier en twintig werken; waardoor ze gevormd
wordt,, slechts een gering deel uitmaken van het
grafische werk van den meester.
Brangwijn is een grafiker, voor wien de moge
lijkheden der techniek schier onbegrensd zdjn. Hi}
i»een kunstenaar van het groote gebaar, een die
in krachtige taal vertelt van de dingen van het
leven, van den arbeid in 'de industrie en op hef
land, van de volksgeneugten, kennissen en
markten. Grootsche architectuur-monumenten
zijn de hoofdmotieven voor vele zijner composi
ties. Hij groepeert de menschen voor en in de
ronding van een bruggenboog of aan den voet
van een hoog oprijzende kathedraal, waarheen
ze nu eens optrekken in processie, een ander
maal er deel uitmaken van het levendige markt-
gedoe. De scheepswerven hebben voor hem hun
bekoring. Hij gaf het bouwen van een schip,
talrijke arbeiders werkend als nijvere bijen aan
den bouw van het zeekasteel, of een wrak dat
daar ligt als een machteloozen en toch ontzag-
wekkenden reus. We zien een groep trekkende
arbeiders van ongekend levendige actie, dé rug
gen gekromd, de voeten vast op den grond ge
plant, zoo heeft Brangwijn's meesterhand ze in
krachtige lijnen in de etsplaat.
In de etsen van Brangwijn treft de wonder
lijke speling van het licht. Rembrandt werd ge
noemd een dichter van het licht, Brangwijn too-
vert er mede en weet fantastiscshe effecten tfl
voorschijn te roepen. Het licht heerscht voor hem
oppermachtig, het lijkt vaak louter fantasie, doch
van zooveel bekoring,-dat men vergeet te vragen
waar het vandaan komt. Wat een groot kunste
naar vermag met de etsnaald te bereiken, toont
ons deze tentoonstelling, waarvan men oprecht
kan zeggen: „daar is iets schoons te zien."
M. v. d. W.
VAN ONZE RECHTBANK^
Watervoorziening voor Huizen, Fa
brieken, Boerderijen en Inrichtingen.
Electrischs Stoom- en Handpompen.
^Electromotoren voor verschillende
"ioeleinden, van Va tot 70 P.K.
LAAGSTE NOTEERING. 3134
Nassauiaan 49, Haarlem.
Correspondentiekaarten
Ondertrouwcirculaire8
Reclamekaarten
Geboortekaarten
Geiogenheids-Gouverts
Rouwkaarten
Rouwcirculaire8
Bidprentjes.
Briet hoofden
Labels
Handelsenveloppen
enz.
SPECIAL! fEIT IN
is vcor publiciteit hi de
Wij beschikken over eene groote, opnieuw aangevulde collectie
tot prijzen die voor elkeen te bereiken zijn.
DRAAGT
Zijn niet van aangemeten Kleeding te onderscheiden
BEIDE PIÜKSTEBDUGEN GESLOTEÜ,
te UTRECHT
verstrekt op gemakkelijke voor
waarden geiden ter leen aan
landbouwers, neringdoenden en
anderen. 3028
Vertegenwoordigd door den Heer
L. J. VflLLEÖTGÜEB
Gemuénte-ontvanger te Halfweg.
Bij Wien schriftelijk of mon
deling nadere mlichtinfién zijn
te verkrijgen.
Njjmeeysch en Provinciaal Dagblad
heeft in STAD en PRO
VINCIE de grootste opia-
gé (ruiirt 23000), wordt in
hoofdzaak gelezen door
koopkrachtigén Middën-
B en Boerenstand en heeft
daardoor ongeëvenaarde
pübliciteitswaarde.
handelsannonces laag ta
rief. Vraagt proefnummers
en prijsopgave. 3Ö02
PRIMA KWALITEIT TKöEN BILLIJKE PRiJZEN
WORDEN VOOR DIRECT GELEVERD DOOR
IN BOUWMATERIALEN
HARMENJANSWEG 11
TELEFOON 1653
EERSTE ST. GEBARPüS-KERK v. NEDERLAND.
op
'«rg maakt, maar liever' vól*ór dia 5Jgn. ,.Köom^Si
*£go-d©rij te zwijgen en ie kijken naar
ïo N. H. ■prèSikanten, die de ■vorloomeiuna! van
ÖliTistue onverholen van den kaneel doen
toeren.
,,Weet ds. van B. niet vraagt 'de in
zender hos die kerken leeggoproékt wor
den door de testenflfcrBdiffe Teoringen van
•pïeéüi: anten, die nöqOi letterlijk# noch.
■figuurlijke octeekeius aan vele woorden
dor H. Schrift toekennen, ja dat zolfa een
bekend Boeddhist daar kon optreden,! En
dan volgt deze voor een protestfint tooh-
wei merkwaardige beschouwing.
kis. y. B. aoht de wettigheid van hot be
zit der gebouwen overtuigend bewezen door
de wetgeving der Staten. Maar waren die
onpartijdig? En zoo ze werkelijk boven do
partijen stonden, zou die wetgeving dan
ook geschied zijn, als ze alles voorzien had>-
den? Als ze voorzien hadden, dat hetgeen
door de vroegere bezitters wa» tot stand
gebracht» door do nieuwe bezitters zelf
niet kon onderhouden worden? En zoo zo
eens niet onpartijdig waren?....
Gesteld eens. dat wat God verhoede
wij een bolsjewistische meerderheid in
do Staten kregen, die langs dien wegi van
wetgeving al onze Ohr. scholen in bezit
nam. Ik zou er in zoo'n geval voor zijn,
toch eens te informeeren met welk recht
dit geschiedde. Maar mochten dan ook do
katholieken niet vragen mot welk redht het
Burgerlijk Gezag aan hen als wettige be
zitters die kerken ontnam? En hebben
zich bovendien ook geen gevallen voor
gedaan van plotselinge inbezitname waar
bij van een goedvinden van het Burg.
Gezag niets blijkt (b.v. te Roermond,
's-Hertogenbosch, Breda. Haarlem en Am
sterdam?)"
Tot zoover de inzender in >.De Nederlander."
„Heel deze polemiek, enz. is schrijft de
.•Besb.", ongetwijfeld zeer teekenend voor den
geest onder de Protestanten: eenerzi.jds het ge
voel» dat de voormalige Roomsche bedehuizen
meer en meer te groot en te lastig worden
vcor hun tegenwoordige bestemming, ander
zijds het groeiend besef, dat er onrecht is be
gaan met indertijd die kerken aan de recht
matige eigenaars te ontnemen.
Een en ander wiist op een niet te misken
nen kentering, welke slechts ons ten goede
aan komen.
Wij wachten intusschcn alles behalve op het
volgroeien dier kentering. Integendeel: we
bouwen steeds nieuwe Godshuizen, vaak groo-
ter dan ze ons ooit werden ontnomen. Zoo
openbaart zich ook in deze de niet te verwoes
ten groeikracht van het Katholicisme,"
BENEPEN OPZET.
Onder bovenstaanden titel lezen,' we in
I>E MAASB.":
Dezer dagen werd te Amsterdam ge
houden iets wat zeer weidsch werd be
titeld als een B.K. Kunstenaarscongres en
later weer werd gequaliïiceerd als een Ka
tholieke landdag der kunst.
Toch bleek wat hier werd opgezet niets
tnecr te zijn dan een feestelijk onder
onsje van den Afnsterlamschen 'Kunstkring;
vanouds „de Violier".
De B.K. Kunstenaars van Nederland
hadden aan dit congres part noch deel,
en verscheidene deden ons liun beklag dat
zij van liet voornemen tot het houden
van een dergelijk congres titel noch 'jota
•ernomen hadden. i j
Ook „dc Nieuwe Eeuw" klaagde in haar
K-P" i-S
„WITTE FILMS".
Ongetwijfeld zal iedereen nog wei bekend
zijn de oprichting indertijd van de N. V. Mij.
tot Exploitatie van Witte films. Deze ven
nootschap heeft ten doel het doen vervaardi
gen, koopen, verknopen, huren en verhuren
van films, teneinde de bioscopen met moreel
en artistiek goede, boeiende en eerste klas
films te kunnen gerieven en tevens haar
eigen fabrikaat over de geheele wereld te
verspreiden, De vraag of do films moreel
goede zijn, wordt onderworpen aan het oor
deel der Ned. Vereen, tot veredeling der ci
nematografie.
Mede door het streven nu. van deze maat
schappij die te Haarlem is gevestigd
zal, daardoor in staat gesteld doorde,3ens
films Comp." te den Haag van week tot week
een wit bisoscoop-programma worden uitge
bracht, welke programma's vooraf door een
commissie worden, gekeurd en bil welke keu
ring bepaalde elschen zeer streng worden ge
handhaafd.
Ook te Haarlem zal voortaan geregeld een
wit programma worden vertoond. (Vanaf 2e
Pinksterdag in St. Bavo, daarna in den
Schouwburg Jansweg.)
Een der eerste films, die vertoond zullen
werden, is getiteld „1914" en is vervaardigd
in de ,JHollandia"-faJbriek, alhier. Inhoud is
mooi en boeiend en bewijst, dat er ook nog
wel andere films te fabriceeren zijn, die min
stens zooveel te genieten geven, dan de vel©
vuige en onfrissehp vertooningen, die men de
huidige bioscoopbezoekers te zien geeft.
De film „1914" tracht in grove, doch niette
min juiste trekken een beeld van het leven
vóór dén oorlog weer te geven. Daartoe
voert zij, uitgaande van de meening, dat elk
gezin een wereld op zich zelve is; drie fami
lies voor oogen, van wie twee, hoewel in to
taal verschillende levensomstandigheden ver
koerende, toch veel overeenkomst vertoonen.
Beiden bewonen de groote stad terwijl het 8e
gezin op het land Wöont.
Het eerste gezin gaat in overmaat van
weelde en genot ten onder, terwijl het tweede
gezin, In de diepste armoede verkeerende,
door den drank in de afgrond der ellende
wordt gestort. Beide gezinnen, waarvan het
eene een kasteel, het andere een schamel zol
derkamertje bewoont, worden ten val ge
bracht door de verleiding der groote stad,
Hierna amuseerden de heer Nielen en Profes
sor Antonini de aanwezigen nog geruimen tijd
op kostelijke wijze.
De ArröncEissoments Rechtbank te Haarlem,
deed de volgende uitspraken:
M. R.> loopknecht te Zaandam, diefstal,
vrijgesproken; H. S., to Haarlem, dief
stal, 1 maand tuchtschool: G. L., metaalbewer
ker te Wormerveer, diefstal 7 boete of 1
week tuchtschool: P. M. H, v. d. K.> elecro-
monteur, 's-Gravenhage, diefstal. 9 maanden,
gev. straf; G'. J. en J. V., visohventers te
Haarlem, diefstal, ieder 1 maand gev. strafs
J. A. J., fabrieksarbeider te Haarlem, diefstal,
15 boete of 2 weken tuchtschoolJ. P. v. E.»
winkelier te Haarlem, heling, 6 maanden gev-
strafJ. P., bloemist té Schoten, diefstal 4
maanden gev. straf: E. v. V., 0. T.> le tuin-
dersknecht, 2e schipper, beiden te Alkmaar.
diefstal, ieder 6 maanden.gov. straf: J. de L.,
fabrieksarbeider te Westzaan. diefstal, 2 maan
den gev. straf; G. K„ wagenmaker te Nieuwen-
dam, diefstal, 4 maanden gev. straf: J. A. v.
B., fabrieksarbeider te Krommenie, diefsjpr
1 jaar voorw. gev. straf.
Levert netjes, vlug en
billijk a 3051
Paardenvleeschhouwerii
AANBEVELEND, 3169
(CONFECTIE doch VOLMAAKTE PASVORM).
O, Gerardusdie vaak hebt getoond
Uwe macht en rljk'lijk hen beloont,
Die U eeren, zie, U vragen wij
Sta uw vrienden en vereerders bij!
Bijdragen voor de zeer noodige vergrooting der eerste St. Oerar-
DUS-Kerk van-Nederland, worden dankbaar ontvangen doori H.
LURVINK, Past. BAROER-OOSTERVELD, (post Nieuw-Dordrecht,
Drente). Wijze: Hemelhuis. 3038