Van Overal
Kunst en Kennis
INGEZONUiHV
Kegelen.
y üw 1 «WW»
ORDE EN ARBEID
van t 96.080.— '(vorig jaar
UIT BOEK EN BLAD
Stn fc v0aoiinl- S.S.C.C. - Pinksteren,
door Pierre Kemp. Van een lief land. J
Voor den inhoud dezer runnen stolt do
Redactie zich niat aanspraken]k.
UITLOTINGEN
Loting van 1 Januari 1919.
No. Ir. No. Ir. NNo. fr.
42232 200 .42500 200 53994 SüO
78404 200 82439 800
100261 70000 123900 lOuO
145551 300150166 300
187658
231068
248073
306234
316681
317755
367687
878573
384706
300
200
200
500
200
500
200
200
60O
2ü0
3O0
200
200
200
300
1000
94781 200
1412:1 3oO
166817 500
195246 2o0
24UOÓ2 300
259546 500
310251 20Ü
317176 300
337622 I00O
368652 30Q
381828 200
414142 20Q
183607
218074
244940
263449
316374
317655
35#8S9
375659 1000
884214 200
424494 200
Afgelost 10 Februari 1919.
r&lBoü een programma, dat den naam
[jDrankbeetrijdinig&dag'' a^0 opzichten eer
(tal aandoen. [Wij "wekken Idan oiok op, Maan
dag een bezoek aan deze demonstratie van
Eoomsche charitae niet achterweg© te la
llen .Lat een overweldigende opkomst dan
getuige van den bloei, yan dit schoone werk
Yan christelijke naastenliefde, de katholie
ke drankbestrijding; l
Nationale LaukvenjeuigfLug. Lit hot jaar-
verslag over 1918 der Nationale Baniiyer-
jeeniging nemen wij het navolgende over:
He geweldige gebeurtenissen rondom pns
Voorgevallen, misten ook hare uitwerking
op handel en bedrijf» hier te lande niet.
Op onze instelling had de in Novembermaand
veroorzaakte onrust weinig invloed, hetwelk
ten duidelijkste blijkt uit de totaalcijfers van
üe ons door cliënten toevertrouwde depo-
eitiegeiden en creditsaldi in rekeningcourant
iSeze cijfers vortoonen over de maand No
vember het volgende verloop. .Van 1—8 No
vember eene vermeerdering van circa
400.000.van 816 November eeno ver
mindering van circa f 1.400.000; K'an '16 2-
November eene verdere vermindering van
circa f 400.000.—; van 2it—29 Nevembcr eefie
vermeerdering van circa f l.otKMJUU. Be
grootste vermindering bedraagt nauwelijks
2 pCt. van het totaalcijfer der aan ons toe
vertrouwde gelden. Neemt men daarbij in
aanmerking, dat medio November in vele
streken van ons land een belangrijke be
taaltermijn is, die gemeenlijk groote geld ver
schuivingen tengevolge heeft, dan hunnen wij
.vaststellen, dat de woelige Novemberdagen
zoo goed als geen invloed op pns (bedrijf
hadden. Begrijpelijkerwijze hebben wij in
die dagen maatregelen getroffen, teneinde
'pnze liquiditeit afdoende te verzekeren, op
dat wij vopr alle gebeurlijkheden gereed
zouden zijn; deze maatregelen bleken over
bodig. J -v i
In' den loop van het jaar 1918 namen wij
[wederom verschillende belangrijke provin
ciale instellingen over en yereenigden haar
bedrijf met het onze. [Wjaren wij op 1 Jan.
1918 gevestigd ,op 69. plaatsen, per 1 Jan.
1919. hebben wij kantoren pp "69 plaatsen.
Le verdere vooruitgang van pus bedrijf
hebben wij ook dit jaar voornamelijk ge
zocht in vermeerdering van pnze relaties
in handel, industrie en landbouw, (geenszins
In verhooging van onze voorschotten tegen
effecten. Desniettemin nam ons effecten-ce<-
ttrijf zeer sterk toe; pok [werkten wij dit
jjaar wederom aan verschillende publiek©
fin onderhandsche emissies mede,
Le balans per 1 Januari 1919, [waarin
nog niet zijn opgenomen de cijfers van de
per dien datum gefusioneerde instellingen;,
sluit met een totaal van f 116.964.030.26 (vo
rige jaar f 77.265.329.69Ya) en .vertoont het
Volgend beeld; i t.
Lebetzijde: Kas, Qoupons en Vreemd geld
I 8.590.602.99 (vorig jaar f 2.326.277,56) Cre-
üit-saldi bij Bankiers en Kassiers
2.810.991.09 .(vorig jaar f 435.169.74) pre-
üit-s.akLi in vreemde valuta bij bankiers
_f 3.814.270.62 (vorig jaar f 1.436.348.12). J*e-
jse post hangt ten nauwste samen met het
aan dè Credit-zijde der balans onder het
hcofdt „Oredit-saldi in vreemde .valuta voor
rekening van cliënten" opgevoerde bedrag
j.van f 3.667.641.57. Het verschil .tusschen be'i-
Jflo rekeningen ad f 146.629.05 is het bedrag
'[Waarvoor wij zelve aansprakelijk zijn. [\Vjs-
eelportefeuille f 11.010.188.25 (vorig Jaar
f 2.364.225.05), Leendepot i 6.7G2.0C9.31 (v.
j. f 4.719.258.03, Effecten 452.056.97 (vorig,
jjaar f 986.765.60*/?), Prolongatie gegeven en
voorschotten tegen effecten f 14.616.498.43
(vorig jaar f 13.671.603.39), Debet-saldi in
rekeuing-corant f 73.510.474.9SYa .(vorig jaar
53.835.613.38) VojderiDgen wegens, gestel
de borgtochten f 28.831.606.74V2 (vorig jaar
23.352.352.98), Gebouwen f 1.326.877,63^ (v.
j. f 1.124.614.5&)
.Creditzijde: .Kapitaal f 6.000.000.(vorig
jaar f 6000.00Ó.—Hes erve f 1.600.00Ö (vo
rig j. f 1.200.000.-) Le endepat f5.762.069.31 (v.
j. f 4.719.268.03). Deposio en Predit-saLdi
f 81.110.771.86Ya (vorig jaar f 55.466.847.54)
(Te betalen wissels f 17.954.234.09Ya (vorig
jaar f 785958..28) Crèdit-saldi in vreemde va
luta voor rekening van cliënten f 3.667.641.57
(vorig jaar 1.353.747,96), Nederlandse,he
iBank en Bankiers f 476.571.74Va (vorig jaar
7.244.790.32), Gestelde Borgtochten waren
f 28.331.606.74Y» .(j- j- f 23.352.352.98,) Livi-
(denten t antiémes en belastingen f 484.698.90
(vorig, jaar f 387.028.36) Onverdeelde [winst
8.042.78Va (vorig jaar f 7.699.20)/?).
Niet alleen dus, dat de voornaamste posten
Onzer balans, eene sterke verhooging onder
gingen, het aantal onzer pliënten vermeer
derde tevens beduidend. De voortduren
de uitbreiding van onze zaken gaf ons aan
leiding met de Botteidamsche Bankvereeni-
ging eene overeenkomst aan ,te gaan, waarbij
deze de verplichtingen onzer Instelling van
af 1 Januari 1919 gegarandeerd. De overeen
komst waarborgt aan het Bestuur der Botter
dame oil a Bankvereeniging de mogelijkheid
zich te allen tijde van aard en omvang: der
verplichtingen' op de hoogte te stellen,
fc*
Het [winstcijfer der rente-berekening be
draagt f 1763..496.051/? (v. j. 1.334.330.86)
dat der provisie-rekening f 1.615.019.36 (vo
rig jaar f 1.250.487.151/?), zoodat de totale
brutowinst, het Ealdo van .hot vorig boek
jaar inbegrepen ad I 7.699.20V? (vorig jaar
f 7.0S6.13)' bedraagt f 3.376.214.62 .(vorig j.
1 2.591.903.04Y?). De onkasten-rekeningwijst
aan, gesplitst over da twee ho<ofden: honoria
t 1.220.669.69 (vorig jaar f 862.010.92), be-
drijfsonkostcn f 639.281.44 (v.j.lf 406.569.25)
Ho netto-bedrijfswinst bedraagt f 1.516.313.49
CvorüsT jaar f 1.287.209.43).
- verdeeling der netto-winst ad
mit na Mtrek van de tantièmes
toren en
191.120.391/?)^VmftoS i jaai'
eene afschrijving oh (hvh.„
f 250.000.— (vorig, jaar f 160.000.—)
toevoeging aan het Reservefonds van
300.000 (vorig jaar f 800.000), fi Fot. aivi,
Öend 860.000.— (vorig jaar 330.000.—
eene afschrijving der in het afgeloopen boek
jaar betaalde kósten van oprichting on over
name van nieuwe kantoren, f 246.285.82Va !(vo
vc®r be'
f 21.948.—)
iOnlangs hebben wü in Haarlem een crooten.
kegelwedstriid gehad. Zeker wel een a angel o-
genheid om iets over ,dit oude volksvermaak
to (schrijven. Die liefhebberij voor balspelen
dateert al van eeuwen her. Tot de spelen van
Poorters en dorpers behoorden het balslaan,
klootschieten, kegelen, klotsen, rinsrrijden.
beugelen, boosrsehieten. maar bovenal was het
kaatsen een geliefd spel. Wilden de ed'elen voor
hun onderzaten een volksfeest aanrichten» aan
gaven ze hun een kaatsbal" d. w. z. een kaats--
partij. Maar van al deze spelen beg-on men in
de Bteden bij de toenemende bevolking en be
timmering al spoedig overlast te ondervinden.
Zoorwei in de vroegste als in de latere keuren
vinden we dan ook het verbod zich daar mode
binnen de vesten te ^vermaken. Het herhaald
verbod bewijst, dat oe keur niet hielp. Hen
bleef jaar in jaar uit voortgaan op pleinen en
etraten en kerkhoven spelen.
Buiten de vesten werd het vrijgelaten. Het
volk moest zich toch ergens vermaken. De
kloosterlingen klaagden heel dikwijls, dat rij
door het spelen bij hunne muren in hunne aan
dacht gestoord werden. Evenzoo werd in 1463
te Leiden o.a. het houden van kegelbanen bin
nen tien roeden afstands van e-en kerk. kloos
ter, gasthuis of eenig geestelijk gesticht ver
boden, behoudens dat elk op de openbare straat
zcu mogen kaatsen „bi consent desshenen van
diens huyse dat men kactst." Overigens had
men in de middeleeuwen buiten de steden door
gaans een open veld. dat tot de volksspelen be
stemd was, waar oud en .ions zich verinaken.
kon. Aan de Haarlemmers bewees-Hertog Ai-
brecht van Beieren, Graaf van Holland in1390
de bijzondere gunst hun een speelveld ten ge
schenke to geven en wel de Baan. een ruim
veld, even buiten de stad tusschen den Grooten
en den Kleinen Houtweg gelegen, ,,tot eenen
speelveldeom daarop te gaan spaeieren
spelen, balslaan om recreatie te nemen."
Jammer was dat met die spelen dikwijls ook
dobbelen was verbonden. We zien dat al in de
15e eeuw. Jan yan Beieren n.l. gaf in. 1424 aan
Arent Poortier voor zijn leven, die dobbel
school. dat quaeetbori, die rolbanen met den
sloten klotsbanen en dia keybanen (keyl of
kegelbanen te Middelburg om die te ge-
bruyoken en te verhuren, gelijk anderen dat
zelfde recht vóór hem gehad hadden.
xDe deftige burgers vermaakten zich in de
maliebaan, anderen in kolf. kaats en kegel
banen, maar de kleine man deed dit in de
steden op straten en pleinen, tertfi.il de plat
telanders zich op de dorpspleinen aan de spelen,
overgaven. Meermalen werd verboden die
kegelspelen en andere „onder de predieatie" te
doen. In 1802 wilde een zekere Annokké voor
de Amsterdammers een mooi groot gsbourw.
voor bijzondere en publieke vermakelijkheden
bouwen, buiten de Muiderpoort. Hit had al viif
jaar te voren ook zoo iets te Rotterdam ge
sticht. .Te Amsterdam zou hii Siet evenwel
veel grooter maken n.l. met twee groote zalen
en oen galorii buitenom en een orkest in het
midden. Bovendien nog een kolfbaan, kegel
baan enz. enz. 't Zou beurteHnas collegezaal,
vauxlmll -voor ]foet publiek en. kermispalei» ziirt
en allo ZondaKen zou er muziek worden cc-
maak. Dat zou dus een ware tempel voor
volksvermaak zijn. De Amsterdammers van dien
tijd, vonden "het plan waarschijnlijk heel mooi.
maar de lust ontbrak om de benoodigde duizen
den biieen te brengen.
Kegel-, beugel en kolfbanen zijn drie afstam
melingen van de oude klotsbanen. Van alles
heeft men twee soor ten, n.l.onene om bii
fraai weer in de vrije lucht te spelen en over
dekte. om ook bii regenachtig weer niet van
het genot verstoken te zijn. In plaats van zoo
als met de klotdbann. met den bal door do
poort te rollen, rolt men bii het kegelen over
een houten- of etoenonvïoer naar negen kegels,
waarvan de middelste de koning heet. Het is
een aanval op een „bataillon carré" met den
bevelhebber in het midden. Dien tracht men
bij voorkeur te treffen. Daaruit is evenwel
moeilijk op te maken, hoe oud het kegelspel
rwel is. Jonger dan de 15e eeuw is het zeker niet
en in de 17e eeuw waa het ook nl kinderspel.
In 't plaatwerk van de heeren Bing en Braet
van UberfeHt. Nederlandseho zeden en gebrui
ken kan men op plaat VI de open kegelbaan
bij een Nioord-Brabantscbe dorpsherberg uitge-
teekend vinden.
De ballen ziin ex veel grooter dan men zo
in Holland gewoon ïb. ja, grooter dan een
heerenhand omvatten kan. Daarom zijn er ga
ten in geboord om er duim en vingers in to
steken. In alle gewesten was eenmaal het ke
gelen algemeen. Ja 't wondt, nog in vele stre
ken gedaan. Ook bij Amsterdam en nog in me
nige andere plaatsen vindt men kegelbanen in
pleiaiertuinen. Vroeger vond men ze ook op de
buitenplaatsen, waar zich de iuffers er ook
wel mee wilden vermaken. Onze dichter Con-
stantijn Huygens vergat op ziin buiten Hofwijk
te Voortburg de kegelbaan ook niet.
Hij kreeg er sombere gedachten bii:
En zoo de kegel valt die koningh is van
achten,
Soa ylioght er wel een droom doorspelen
de gedachten.
Laat ik er bijvoegen, dat hii dit schreef niet
lang nadat in Engeland Karei I in 1049 waa
onthoofd.
In Brabant en Vlaanderen is het kegelen nog
veel ttlgemeener dan in onze gewesten. Men
vindt er kego!clubs over het heele land ver
spreid en op den feostda-g, als er om den Prüs
gekegeld wordt, zün er een dozijn zilveren
voorwerpen ten beste.
Op de dorpen, waar er zooveel niet afkan,
bestaan de priizen in ham, worst, blouses of
roooe wollen buizen, die voor .anti-rheumatisch
worden gehouden.
Dat zit hem hier Jn. Men meent dat
meekrap in een strijdmiddel tegen rheuma-
tiek en nu zijn de kleurhoudende rood wollen
goederen met meokrapstof (nu nog zeer
sohaarsah in Zeeland geteeld) gekleurd. Hoe
veel liefhebberij er nog! in die streken voox het
kegelen is, bleek o.a. in het Handelsblad van
16 September 1869 waar men leest, dat op do
Kormeose van Maastricht, talrijke gezelschap-
Pen. koprolaar» zün opgekomen.
Rotgans heeft in de tweede helft dor 17©
eeuw do boerenkermis levp—dig geschilderd en
vertol,, dan dat op een bank een boertje zit te
verloren d-° kegelbaan heeft
vermaak', *en
fond On 11 aaea extra wordt beoe
fend. Op de kermmen heeft atüd de din-
meeste lïeJ&lKierii ïn' Vot/cfen1. Zè'ö' zag* m'cn een
paar eeuwen terug tusschen de spelen op de
Botermarkt te Amsterdam (nu Rembrandt»-
plein) ook een kegelbaan.
Wat mij betreft, vind ik dat heel wat mooier
als het in !t woeste smijten naar breekbare
waar de s.g. gezellige keuken, die wii op de
laatste kermissen te Haarlem zagen,
VAN KENNEMER.
JtfelLEUM MANNENKOOR „DROZA EN
POEZIE."
Op 15 September 1919 hoont het Haarlem-
sche mannenkoor .Broza en Poëzie", directeur
de heer P. v. d. Rovaart, haar 80-jarig bestaan
te herdenken. Ter gelegenheid van dit feit
heeft het koor besloten. een natio
nale zangweastrijd uit te schrijven, voor
solo, dubbel gemengd en dubbel mannenkwar-
tetten, welke zal pleats hebben op 24. 80 en 81
Augustus.
Voor dezen, kwartet ten-wedstriid is een groot
programma vastgesteld, dat veel doet verwach
ten. Van den len dag ;8 de middag gereser
veerd voor de 2 afdeelingen. Solo mannen-
kwartetten die in ©en 2e afd. nog geen le priia
hebben behaald, en die 2 koren naar keuze
zingen. Priizen zón: le prüs 4 verg. zilv. mod.
en 20; 2e pr. 4 zilv-eren med. en 10; 3e
Pr. 4 zilveren med. ©n 6 en 4e prüs 4 bronzen
med.
Denzelfden avond zingt de le afdeoling solo
raannenkwartetten. voor die in een 2e afd. een
le prijs of in een 1© afd. een prüs hebben be
haald. Hier zingt men ©en verplicht koor en
een koor naar keuze. Do volgende Priizen ziin
beschikbaar gesteld: 4 verK_ zilveren med. en
804 zilveren en 154 zilveren med.
en J 10 en 4 bronzen med. Daarna eerewed
strijd voor de solo-mannenkwartetten die in de
le en 2e afdeelin® den le prüs hebben be
haald.
Den avond van den 30en Aug. kriigt de af-
deeling dubbel gemengde kwartetten gelegen
heid haar krachten te prestoeren. Gedongen
moet worden een ""©inlicht koor en een koor
naar keuze. Voor deze afdeeling zün 8 verguld
zilv. j 16 zilv. en 6 ^rongen med. beschikbaar
gesteld met geldprijzen van respectievelijk ƒ40,
20 en 10.
Zondag 31 Augustus <lo laatste dag. Dan
zullen de 2e en 1© afdeeling dubbel mannen-
kwartetten hun kunnen demonstreeren. De 2e
afd. mag 2 kooren naar keuzo zingen, terwijl
de le afdeeling ©en verplicht koor zingt met
één naar keuze. Ook hier zijn een groot aantal
medailles met daaraan verbonden flinke
geldprijzen beschikbaar gesteld.
De wedstrijd zal bes]0£en worden met een
eerewedstrijd voor de dubbel mannenkwartet-
ten, die in de le en 2© afdeeling een eersten
prijs hebben behaald.
Koloniaal Museum. Tentoonstelling van
vogels,yan Nseuw-Güinea. Met de Pink
sterdagen wordt in het Koloniaal Museum al
hier een kleine tentoonstelling geopend van
opgezette vogels uit Nienw-Guinea.
De kern van deze tentoonstelling wordt ge
vormd door een twintigtal Paradijsvogels
van verschillende soorten, die uitmunten
door een veerenpracht van geel, awart, rood,
paars of groen, vaak met ïnetaal-achtigen
glans, of "wl&selinse van klant1 naarmato van
de richting- der "belichting. Eigenaardig ge-
vormde sierveeren verhoog en nog de pracht
van hun uiterlijk. Dan zün er eenige duiven,
waarbij de merkwaardige kroonduif en de
kraagduif en verder een aantal papegaaien,
ijsvogels, enz. te Men.
Hoewel de schoonheid van opgezette vo
gels niet te vergelijken is met die van de
levende in het oerwoud, kan men hier toch
een goeden indruk krijgen van de kleuren
pracht der tropische avifauna.
Op Zon- en feestdagen is de toegang vrij.
Praat-avonden. Kap. R. Barten schrijft in
het „Wlbl. v. d. N. O. B."[»
„In het begin van den winter ben ik praat-
avonden" begonnen, eerst voor boerenjongens,
later voor de Middenstanders. Zü worden nog
voortgezet, en zelfs nu nog (in Mei) iedere
week. En met enorme belangstelling. Ja,. de
belangstelling is te groot, zoodat wü overwogen
om voor den boerenbond, de Hanze en den
werkliedenbend geregeld praatavonden te orga-
niseeren vcor iedoren stand afzonderlijk. Dit
laatste is te prefereeren omdat er w-el eens on
aangename kwesties ter spxako kunnen komen
voor den eenen stand.
Nooit hadden wü ons zoo'n sucoes van. pxaat-
avonden kunnen voorstellen. Van alles en nog
wat wordt er besproken, tusschen in wordt over
en weer geredeneerd, en na afloop verscheiden
vragen gesteld. Na den avond der vorige week
kwamen maar even 10 vragen binnen.
En als u vraagt: waar dat alles over gaat?
Veelal over politiek en vereenigingaleven.
Ik meen, dat als onze jongelui daar veel be
lang in stellen, we een groot middel hebben
om hen warm te krijgen voor veel goede Room-
sche zaken.
Nu moet ge niet wegcijferen dat onze Zeer-
eerw. heer pastoor ook eenige avonden de bij
eenkomsten geleid heeft, wat de ambitie der
jongelui verhoogde en tegelük de beste pro
paganda is.
De courant bracht ak wibwiils mee. Op het
bord schrijf ik de moeilijke woorden, die in d©
courant nog al eens dikwijls voorkomen. Ook
vroeg ik verklaring van woorden als: S. D. A.
P.. S. D. P., R. K„ A. R.. 0. H., enz. En onze
jongens hoorden dat maar wat graag.
Of ik zoo op- den goeden weg ben, weet ik
niet. Wel ben ik ervan overtuigd, dat veel goeds
aldus gesticht kan worden: men leert de jon
gens en raakt met hen vertrouwd, men leert
zich begriipelük uitdrukken enz.
Mot opzet om niet te veel toehoorders te
krijgen heb ik weinig propaganda gemaakt, en
nog komen er 75 100 man don laatsten tijd.
Onze boerenjongens komen op het late uur
(half negen tot tien uur) nog evengoed als <I»
burgers."-
JvOTfgiOTfjfeWdöjSi ïer mrropee&dfie weteny
Bahap op dit gebied.
Op gemeld congres zaï prof. Quanjer ver-
schillende voordrachten houden, terwijl hil
daarna een bezoek zal brengen aan enkele uni
versiteiten en proefstations in de aangrenzen
de Staten. Een en ander geschiedt op uitnoodi-
ding van de Amerikaansohe en in overleg mejj
de Nederlandsche Regeering.
Zoesejliimu, Men meldt uit Katwijk aan
„Het Vad.":
Pet geheele strand langs de kust biedt
thans ee-n eigenaardig schouwspel pp. De
aanhoudende noordenwind heeft n.L buiten
gewoon veel zeeschuim u,an het strand ge
spoeld. Oj> sommige plaatsen ligt dit schuim
ongeveer twee meters boog- .Dit doet denken
<*aa den ijsdijk van het jaar 1890. Sedert
menschen heugenis kwam dit piet jp, Reze
mate vaor.
Do gevreesde malariamug. j\Vjj lezen
in het „Hbld.":
Voor de versterking van den zeedijk be
oosten Muiderberg heeft men de klei afge
graven van 5 H.A. weiland- Daardoor heeft
mem een ondiepe poel overgehouden, waar
in de malariamug of anopheles maculipennea
een veilige kweekplaats hceit gevon eu, waar
de larven noch door vel0 kikvorsctien, noch
door visschen bedreigd worden. Millarden
mugggem zwermen des avonds vooral boven
deze plassen. De gevolgen blijven niet uit-
Tal van malaria-patiënten komen thans an
der geneeskundige behandeling, de ziekte
vertoont zich zoowel ouder schoolkinderen
als grooten.
Tevens verspreidt het moerasgas bij Oos
tenwind over het dorp Meerberg een zeer
onaangenamen geur.
iWaar de malaria hier vroeger slechts spo
radisch voorkwam, zocht men in het zich
zoo onrustbarend uitbreiden van deze ziekte
in die poelen de oorzaak. Voor de Gezond
heidscommissie is hier in 't volksbelang in
't algemeen, en voor het liefelijke dorpje
Muiderberg in 't bijzonder, dat tal van toe
risten trekt en daarin een belangrijke bron
van bestaan vindt, spoedig en afdoend ham-
delen een niet misplaatste eisch. Naar men
ons mededeelde, zouden eenig© vaten petro
leum oordeelkundig over de plassen uitgego*
ten reeds wonderen doen.
BrandstichIers aangehouden. -Tusschen
Den Ham (0.) en Vroonshoop zijn drie
Duitsche jongens van 14, 15 en 10 jaar
aangehouden, die reeds op drie plaatsen in
de heide en het bosch langs den weg, eer»
begin van brand hadden gesticht, waarbij
echter telkens het vuur, dank zij de waak
zaamheid van den veldwacht, intijds werd
gebluscht.
De jongens verklaarden uit Dormund af
komstig te zijn, en uit honger do grens te
zijn overgetrokken. Zij zijp, jtej£
JKcgeerlngissfceun aan de tlramatisoho kunsyt.
Naar de „Maasb." verneemt, Is de com
missie, welke tot taak heeft te onderzoeken,
of van overhelde,wege steun zou kunnem wor
den verleend aan de dramatische kunst,
thans zoover met haar arbeid gevorderd,
dat spoedig een voorloopig rapport aan de
regeering kan werden uitgebracht. In het
a.s. najaar hoopt men toet het definitief
rapport gereed te zijn. Een voorloopig rap
port zaït hans reed» .worden ingediend, op
dat bij do samenstelling van de pntwerp-
begrootingi voor, het volgend jaar met de
zienswijze van de commissie kan warden
rekening gehouden.
Algemeen toch. lK&crscht in dei coxnm-ifl-
8Ï0 liet gevoelen, dat Jiijlisisteuii ^an do dra-
matischo kunst wanschalijk is en bijna al
gemeen is men van .oordeel dat bij het
verieenen van rijksstcun toezicht van over
heidswege als voorwaarde moet worden ge
steld. Op welke wijze dit toezicht möet
worden uitgeoefend, zal in h»t defiiRtief rap
port worden uiteengezet.
Rrjksstobsidio aan orkest. Da minister
van Onderwijs heeft een suppletoir© begroo
ting ingediend, waarbij jhij golden afvraagt
voor do volgende eubsidiën aan: Concert
gebouworkest te Amsterdam f 15.000, Re
sidentieorkest f 9000, Ltrecktsch (Stedelijk
Orkest f 7000, Arnhems Orkest f 6000, Gro-
ningsch Orkest "f 6000, Orkest te Den Bosch
4000 en Orkest te Maastricht 4000.
Monument Thomas Kempis. Het Was in
do najaarsvergadering van 1910, van de
Vereeii. tot beoefening; van Overüsselsch Keert
en Geschiedenis, dat een voorstel van den heer
J. Kalf inkwam, ©en monument t© stichten,
ter nagedachtenis aan Thomas a Kcmipie, oi»
den S. AgnietenherK bij Zwolle, de rlaata waai
deze rijn .Navolging van Christus" hoeft te
boek gesteld. Het bestuur verklaar de aicSi be
reid di-t plan uit to voeren» dr. Cuypers werd
uitgenoodigsd een. ontwerp to maken. prof. G.
Kalff te Leiden plaatste ©en opraap hot plan
financieel to steunen.
Verschillende schenkingen kwamen in. van
H. M. de Koningin, van Z.Em. kardinaal Van
Ecasum, e.a. De familie Van Royen to Zwolle
bood de vereenigima een terrain aan, dat bii-
zonder geschikt lefck voor het plaateen van
een gedenkstean. Deze is tlhnna gereed, ver
vaardigd door de firma Ouypers te Iteermouü.
Op Donderdag 12 Juni. 10% uur v-m. zal
de onthulling plaa.ts hebben, do red» zal wor
den uitgesproken door prof. G. Meyer, 0. P.
van het Dominicanenklooster te Zwolle.
De steen vertoont: Het Kruis, met het mo
nogram van Christus.-en da symbolen van de
vier Evangelisten. In een rond schrift ataat:
In eruce salus.
(In het kruis is het heil.)
Aan den voet: Hier leefde Thomas Kemipis
in den dienst dee Heeren, en schreed hii „de
Navolging van Ohristua"
De steen wordt geplaatst oip een heuvel, om
geven van oude eiken en dennen, ,on den ach
tergrond kreupelhout. De plaats is iets afge
legen, op een rustig plekje.
Bestrijding van aardappelziekten. Aan het
einde dezer maand wordt in 'Amerika en wol op
Long Island bij New-York, een Congres ge
houden van de Amerikaansohe Phytopatholo-
giseho Vereeniging. welk congres uitsluitend
is belegd ter bespreking van de middelen ter
bestrijding van aardappelziekten.
Tot dit congres riin uitgenood!cd Ameri
kaansohe en Canadeesche phytopathologen en
slechte één Europeeseh gelts&rde. n.l. dr. il. M.
Quanjer, oogleeraar aan d® Landbouwtteojfe-
sohool te "Wageningen.
Door riin belangriiko onderzoekingwa staat
prof. Quanjer vooraan in de rif der geleerden»
dio zich met de bestudeeriug d«T aardappelziek
ten bezig houden. Het mae voor one land en
voor do jonge hoogcsohool te Waereninaea als
een eervol feit worden geboekt, dat een Neder-
landsch deskundige Sfordt beschouwd ak do
DE KATHOLIEKE ILLUSTRATIE
we0k bevat de volgende -
u Se? merkwaardige H. Hart-BeeL*
Gruijère, door H, Een leugenaar, door F.
Dekkers. De Hunvelijks-advui-tentie JL»a
Koningsboom. De uitbarsting Van dn
Kloet. De blikken trommel.
PLATEN: H. Hort. Het meisje met si
naasappelen, naar een schilderij Van Frans
Kops. „Fugerei" bij Augsburg, met 3 foto's.
Het Greyzenland, met 8 foto's. iWuved-
etrij den op het Noordzeekanaal, met 3 foto's,
Opstootjes te Londen, met 2 foto's. Mie-
vrouw Hawker. Een plechtig gedenkfeest.
Een hoodlanding. Huldiging van Jan
Pieterszoon Coen. Betooging van Limbur
gers en Zeeuwen, met 3 foto's. De vlucht
over de Oceaan volbracht. De wedstrijd
NederlandZweden, met 2 foto's. Wed
strijd met tandems. De Kloet, m©t 5 foto's.
ACTIE IN HET BAKKERSBEDRRIJF.
Mijnheer do Redacteur,
In ,U,w blad van 2 Juni 1919 stond eem
ingezonden mededeeling over do vergadering
van djsn Aigem. Bond in 't Jbakkersbeur^i,
welke vergadering gehouden wtrd op 2o Aici
in de „Karseboom Baar .wcra Otsproj^en
hot onderwerp ,8-urendag en ue 4 fcrUlut,u
loonsverhooging. <Er werd op die verg,.uer»„ff
gezegd, dat adea kwam van de roooe broe
der». De Ohriatelijken deden nieis dan te-
"genvverken pp allerlei geuied,voigmnj hen.
Mjjnh. de Bedacteux, scnanae pver zunten
lantor.
Du .4 gulden Ioons verhoogmg ia verkre
gen door do Ghristehjke vajtvereenig.ug
ma*r piet door da Jieeren 8.D.A.P.'ere.
Da acht-uiendaa is verdedigd door „rit.
Hu terecht" ©a de Cli iatei :j üeü maar ncele-
maat zoa hard niet "door de anueron.
Dp rooda bestuurders z,jn bez.g aan een
nieuw gebouw, maar dan moeten ue aroeiders
van hun verhoqgiug, 4 gulden per m->nd of
50 cent per [week betiuem De gewon» con
tributie van 60 cent pius 60 cent mamtb
dan f 1.10 oontributie per .week. Vrij schan
delijk I De verkregen verhoogmg is v oor net
hussgozin maar niet voor den Bond. De Cdris-
tolijken betalen nog niet do helft.
En daar valt actie .waar te nemen, geen
drukte.
Du» R.K. en Christelijke bakkers, sluit
u bij ons aan, laat u niet blinddoeken 1
Br ziji» laden v,u d»n Jtooiioa souu, dia
zeggen, wij krijgen het bestuur in de katen,
dun wij keeran weer terug; (Toet oon 'g4
dat vóór gij haelomaal in de put zit.
Dankend ycw de plaatsruimte.
J. C. RUIJGROK.'
Haarlem.
ITAXJAANSCHB RGOBE toRUföJÜOTEN
1885. AD LLRB 25.
Loting van l Mei 1919.
Ssr. 2600. 8874 8963, No. 7„ lu, 6, Lire 50
30000, 60; Ber. 2836, 6462 946/ Ao. 22 2?
23 Lire 50 1000 50, Ser. 2847, 6480 1U351
Noj. m 4 Lire 50 500 1000.
Aflosbaar 9 Mei 1919, tegen inlevering van
het lot mot den premie-coupon.
Ter amortisatie.
30 Seriën.
1382 1700 2129 2137 2370 3341 3993 -4042
4113 4457 .4921 5077 5259 5884 59o9 uoótl
6607 6838 7451 8182 8515 8523 8938 HaiD
9601 9678 10539 10684 10716 11448"
De in deze seriën vervatto 1500 loten
weiden 9 Mei 1919 met Lu-e 39 .-ugeiost.
De premie-coupon, welke reclit geeft op allo
volgende premie trekkingen, wordt van d©
loten gesoneiden ea don eigenaar terugge
geven.
LOTEN MADRID YAN 1868 h fr. 100
"LQTKDi RDTTEïHlAMSICHE t-CHOUWüURÖ
Trekkiu-s: 9 J^ui.
Serio 07 no. 63 f 500serj© 2803 no. 01
125; eerie 880 n°' 41torie 3553 no. 41 ©a-
eerie 8263 no- I00' f 60; serie 1185 n©- 30>
"eerie 1187 n©. 75 en serie 039 no. 65. elk 25»
serio 407 no. 36, »arje 712 no. 80. serje 922 no
88, eerie 681 no. 4, serie 1527 no. 5, serie 1241
no. 28, serie 3679 no. 88, serie 3156 no. 89,
serie 15-67 no. 78, eerie 1757 no. 44, elk 12ÓÜ1
serie 13G3 no. 41, eerie 2210 no. 86, serie 1021
no. 28, eerie 3073 no. 27. sorie 898 no. 1> seri©
3053 mx 41,,-aerio 8780 no. 5, ser'e 1493 no. 2,
serie 252C. no. 71. sezie 2659 no. 71. serie 328Ö
no. 86 en eerie 2050 no. 60, ©lk 10: serie 2312
no. £3, ©erie 3834 no. 37, serie 380 no. 1^'
serle 2899 no. 52. eerie 78 no. 93 sarie 1692
no. 83, seri© 1981 no. 30, serie 2889 no. I0,
seri© 8701 no. 4, serie 160 no. 95. eerie 2339
no. 66, serie 3762 no. 48. eerie 2855 no. 9° un
serie 1632 no. 77, elk 6.
Voorts 81 xmwnera met 260 en een a©rl
voqi ftflossingt
