Van Overal
STADSNIEUWS
Kerk en School
net oezinsloon
groote Gezinnen
Vragenbus
ORDE EN ARBEID
Rechtszaken
KORTE BERICHTEN
A. J. Kropholler te Sekeveningen.
N.V. Drukkerij De Spaarnestad
haarleö,
pe afhankelijk is van den loonstanaaard in
10*20, die thans nog- niet bü benadering is vast
te stellen.
Zoowel de verslagen als het beleid van het
hoofdbestuur werden na uitvoerige (bespre
kingen goedgekeurd.
Tot voorzitter werd gekozen do heear O. J.
y. d. Dries, te Utrecht
Spaanscho griep en krankzinnigheid^
Zn het „Ned. Tijdsehr. voor Gen." beschrijft
ir. H. J. M. Schade te 's-Hertogenboseh zes
gevallen van krankzinnigheid bij mannen,
tengevolge van Spaansehe griep. Hij ver
klaart die gevallen uit intoxicatie, In ver
hand daarmee liet hij de patiënten sterk pur-
Jreeren en veel melk drinken. Zij werden al
en in afzondering verpleegd, ten deele bij ge
dempt licht. Allen zyn in betrekkelijk kor
ten tijd als hersteld ontslagen. Ook bij vrou
wen deden zich eenige gevallen voor, die
gunstig afliepen.
Een pseudo-inspecteur. Toen "Woensdag
morgen een 15-jarig meisje een aangeteeken-
den brief had gehaald aan het hoofdpostkan
toor te Amsterdam, werd zij op straat aan
gesproken door een heer, die zeide inspec
teur van politie te zijn en deze gelastte haar
den brief af te geven. Daar het meisje wei
ger ue hieraan gevolg te geven, verzocht hij
haar hem te volgen naar het hoofdbureau
van politie aan den Achterburgwal. Na een
paar gangen van het hoofdbureau te hebben
doorgeloopen, vroeg hij nogmaals om den
brief.
Toen het meisje zag, dat hij met den brief
het gebouw wilde verlaten, waarschuwde zij
den agent-portier, die den man nazette. On
derweg wierp hij den brief weg. Spoedig
werd hij gegrepen en het bleek te zijn een
zekere IJ, een goede bekende bij de politie.
Het kastekort te Gendringen. Inzake 't
ontdekte kastekort in de administratie van
den gemeenteontvanger te Gendringen, ver
nemen wjj het volgende:
Reeds gerulmen tijd liepen in de gemeente
geruchten omtrent een aanzienlijk tekort bij
het levensmiddelenlbedrijf. Men sprak zelfs
van 8000. Teneinde die geruchten den kop
in te drukken, heeft de burgemeester een ac
countants-onderzoek gelast, wasjrbij Inder
daad is gebleken, dat in 1916 de gemeenteont
vanger op de gemeenterekening een uitgave
van het levensmiddelenbedrijf heeft geboekt
van 75.314.62, terwijl dit bedrijf in werke
lijkheid heeft ontvangen 66,442.35; een be
drag van 8.872.27 is -dus niet verantwoord.
In een conferentie, die do ontvanger met B.
en W. over dezo zaak had, heeft "de heer S.
dit bedrag aangezuiverd en het geld alsnog
gestort ln de kas van het levensmiddelenbe
drijf. Financieel heeft de gemeente dus geen
nadeel. In de gemeente hondt deze zaak de
gemoederen nogal bezig, hetgeen begrijpelijk
ls als men weet dat de heer 8. zijn ambt se
dert 1881 waarneemt en niet onbemiddeld is.
Als voorloopige maatregel heeft, zooals ge
meld, de raad den ontvanger thans voor een
maand geschorst.
Bet nut der draadlooze telegrafie. Men
schrijft aan de „Msb.":
Eenige uren nadat gisteren de sleepboot
«Willem Barendsz", toebehoorende aan Bu
reau Wijsmuller's Zeesleepvaart Maatschap
pij te 's-Gravenhage, van Botterdam naar
Marseille vertrokken was, werd door de ree-
derij een telegram "ontvangen, meldende dat
er een Fransck zeilschip, groot 8500 tons, te
Las Palmas in averij lag, welk zeilschip ver
zocht te worden gesleept naar Marseille.
Na dit bericht in behandeling genomen t©
hebben besloot de directeur des avonds 9 uur
eenige uren nadat de sleepboot vertrokken
was en zich op ruim 100 mijl van Hoek van
Holland bevond de „Willem Barendsz" pcir
draadlooze teegrafie terug te roepen, tenein
de nog eenige voorzieningen te treffen voot
deze zware sleep.
Na het bericht aan boord ontvangen te heb
ben keerde de sleepboot naar Rotterdam te
rug en arriveerde aldaar hedenmorgen te 8
uw
Door de politie ls proces-verbaal opge
maakt tegen een 18-jarigen jongen, wegens
het met een lont trachten brand te stichten
op een terrein van den heer Kröller, onder
Ede, te Hoenderloo.
In een boschje nabij de buurtschap
-Dussehoten" bij Barneveld, heeft een bezem-
bindersgeein, bestaande uit man, vrouw en
drie jonge kinderen, sedert eenigen tijd een
van takken gebouwde en met een mosdak be
dekt hutje betrokken, waarvan de voorzijde
geheel open is. Een dun laagje stroo. op den
bodem uitgespreid, noodt tot liggen nit.
Toch verklaarde de bezembinxlersfamilie
©ter dit verblijf hoogst voldaan te zijn.
'gehandeld met art. 1595 E. Wl dan met de
verplichting! het gehuurde in alle opzichten
goed te bewonen en het volgens, de be
stemming te gebruiken.
De rechtbank overwoog dat art. 1595 niet
omvat het verhuren van gemeubileerde ka
mers, terwijl het beroep op de bepaling in
hot huurcontract daarom niet opging, om
dat „overdoen van huur" slechts is op te
vatten als het door den huurder in j}jjn
plaats tegenover den verhuurder stellen van
een derde, hetgeen niet geschiedt bij den
verhuur van eenige gemeubelde vertrekken
aan een derde, die daardoor in geenerlei
rechtsbetrekking tot den oorspronkelijken
verhuurder komt te staan.
Een dergelijk beding, dat men in bijna
allo gedrukte huurformulieren terugvindt,
wordt dan ook niet in dien zin opgevat, dat
het verhuren van gemeubileerde kamers zou
verboden zijn, al tracht men er den laatste®,
tjjd misbruik van te maken, ten einde de
door de ontbinding vrij gekomen woning voor
hcoger prijs te verhuren.
Ten slotte besliste de rechtbank, dat het
verhuren van gemeubileerde kamera in een
buurt als de onderhavige niet in het alge
meen strijdt met de bestemming van het
gehuurde, zoodat ,nu niet was betwist, dat
net huis behoorlijk en netjes werd bewoond,
de vordering tot ontbinding werd ontzegd.
Diefstal in het kamp te Millingen. De
schuldigen aan den diefstal of diefstallen in
Februari j.l. in het kamp te Millingen ge
pleegd zijn: W. M., 37 jaren, J. M. v. B., 25
jaar, en J. H. L., 16 jaren, allen afkomstig
uit 's-Gravenhage, die er destijds tezamen op
uittrokken, om, zooals ze zeiden, werk te zoe
ken, doch naar ondersteld wordt, met de be
doeling om rondzwervend, van diefstal te le
ven.
Zij hadden 2 zakken met in het genoemde
kamp gestolen dekens bij zich en wilden
daarmede in Stro© op den trein, doch de sta
tionschef belette dat en waarschuwde de po
litic te Harskamp. De verdachten zijn toen
wel met achterlating van hun buit gevlucht,
doch ze werden weldra opgepikt door een
paar politiemannen in burgerkleeding.
De rechtbank te Zutphen veroordeelde de
beide eerstgenoemde beklaagden leder tot 1
jaar en 6 maanden gevangenisstraf en legde
aan den Sen, die door zijn oudere madebe-
klaagden schijnt te zijn verleid, een voor
waardelijke straf op.
Genoemde J. H. v. L., was alleen tegen die
uitspraak in hooger beroep gekomen en
stond de vorige week voor het Hof terecht,
bekende het hem ten laste gelegde, beloofde
beterschap en vroeg aan het Hof een lichtere
straf.
Het Hof evenwel, heeft het vonnis der Zut-
phensche rechtbank bevestigd.
bet K.-E, [Vakbureau «uilen kunnen herden
ken.
Daar zal dan inderdaad reden zijn tot jul-
ohen en bovenal worden we gestemd tot dank
baarheid aan God, die onzen arbeid zoo ruim
schoots zegende. Onder dien bijzondèren ze
gen hoopt onze R--K. Vakbeweging voort te
gaan aan de afwerking harer grootsohe taak.
Meer en meer komen de vruchten, welke
ons een meer christelijke ordening der men-
scbelijike samenleving biedt, in het gericht
Dat zal onze kracht verdubbelen en ons werk
verlichten.
Wij gaan dus voort, om met alle kracht
naar buiten en naar binnen te bewerken, dat
de Katholieke beginselen bij de reconstruc
tie der maatschappij har© weldadigen in
vloed zullen blijven uitoefenen.
De erkenning, ent aan de Katholieke so
lidariteit d© leiding toekomt, dringt in bree
der kring door en versterkt daardoor in hoo-
ge mate den drang naar de practische bele
ving in het maatschappelijk leven.
Verder dan wi] voor kort konden denken,
staan wij reeds op den weg, die voert tot ons
doel: „In de maatschappelijke verhoudingen
beersch© recht: en daardoor welvaart voor
allen."
V r. Kunt 11 mij een middel aangeven te
gen zweetvoeten!
A n t w. Wendt u tot een geneesheer. Er
'bestaan wel middeltjes voor, doch uw ge-
neeesheer moet beoordeelen, of ze niet scha
delijk voor uw gezondheid zijn.
V r. 1. Als men een dienstbode per maand
betaalt kan men haar dan per maand opzeg
gen of met 6 weken?
2.Als zij met 6 Mei in betrekking is geko
men en met 1 Augustus weggaat, mag zij
dan den Godspenning behouden? Zij is door
haar mevrouw opgezegd.
A n t w. 1. Met de maand. 2. Ja.
V r. Kunt u mij ook zeggen, of er in Haar
lem gelegenheid bestaat tot gratis loeren
vcor chauffeur?
An t w. Zulk een gelegenheid bestaat, voor
zoover wij weten niet. Opleiding kunt u vra
gen bij een automobielhandelaar.
De voorgenomen verkoop van het mooie
boscb to Rijs in Gaasterland gaat niet door.
Een der mooiste plekjes in Friesland wordt
daardoor behouden.
Woensdagmiddag omstreeks half vijf
raakte een oude man op het Koningsplein te
Amsterdam onder een motorwagen van lijn
2. De man lag reeds met beide beenen onder
ien baanschuiver, doch door het snelle rem
men van den wagenbestuurder stopte de
tram onmiddellijk en kwam do man met den
ichrik trfj.
Woensdagmiddag kreeg een meisje nit
de Van Eisenachstraat te Amsterdam bij het
eten een stuk aardappel in de keel, waardoor
het kind gestikt is.
Nieuwe Katholieke Kerk. Binnenkort
zal door de N. V. Bouw- en Woningbureau
voorheen firma Schippers worden aangevan
gen met den bouw vau een R.-K. Kerk met
toren aan den Wassenaarsolien weg te 'B-Öra-
venhage, volgens plannen van den architect
Mgr. L. J. H. Janssens f Te Horst
(Limb.) is Woensdag', in den ouderdom van
72 jaar overleden, de HoogEerw. Heer Mgr.
L. J. H. Janssens, Geheim Kamerheer van
Z. H. den Paus, kanunnik van bet Kathe
draal Kapittel van het Bisdom Roermond,
Deken en Pastoor te Horst,
Staking in den woningbouw. De plaat
selijke Federatie van Bouwvakarbeiders te
Amsterdam deelt in een circulaire mede, dat
tengevolge van de huidige staking in de
bouwvakken de bouw van de volgende wo
ningen is stopgezet:
Buiksloterham, henderden gemeente-wo
ningen bij Tbijssen en Hufte; van de bouw-
vexeeniging .Eigen Haard" 120; van de bouw-
vtTteniging „Het Oosten" 120 en van do
bouwvereeniging „Over het LJ" 150 woningen.
In „De R.-K. Vak-
Onderhuur. In
de een benedenhuis betreffen"
Scheveningen was de cUuauhf V<^SStraat te
dat de huur noch geheel noch gXeiSnfk
aan derden mocht worden overgedaan, ul
verhuurder vorderde voor de Rechtbank ont
binding dier overeenkomst, omdat de huur
der gemeubelde vertrekken in dat huis had
verhuurd, waardoor ook in striid zou zijn
R.-K. Vakbeweging,
beweging" lezen we:
„De groote kracht, waarmede in onze R.-K.
Vakbeweging aan den nummerieken uitbouw
wordt gewerkt, leidt tot resultaten, welke tot
groote dankbaarheid stenfmen.
Het gaat met ie«n steeds sneller tempo
vooruit.
Werd in den loop van het vorig jaar nog
gepeinsd op bijzondere propagandamiddelen,
om te bewerken, dat het 10-jarig bestaan van
bet Vakbureau, op 18 Juni a.s„ met 100.000 le
den zou gevierd kunnen worden, reeds in de
eerste maand van 1919 passeerde ons ledental
de 100.000 en het ging zelfs in het eerste
kwartaal de 110.000 te boven.
De stoutste optimisten onder ons hadden
dezen groei niet durven voorspellen.
Wel zijn wij er aan gewoon geraakt, dat de
grootste optimisten hun verwachtingen altijd
nog te laag- stellen; doch, zooals bet in de
laatste 6 k 7 maanden met onze beweging
vooruitgaat, overtreft onze stoutste verwach
tingen."
Het blad geeft dan een staat, waaruit blijkt,
„dat de bij bet Vakbureau aangesloten Vak
bonden van 1 Januari tot 1 April 1519 met
niet minder dan 152G6 leden zijn vooruit go-
gaan.
Dit cijfer is nog hooger als dat over de
eerste helft vau het vorig jaar.
Als deze groei zóó doorgaat, dan stijgt het
ledencijfex in dit jaar met 61064 en komen
wij aan de 158682 leden, of een relatieven
groei van 62 pet.
Velen zullen misschien glimlachen, als we
reeds op dit eerste kwartaal verwachtingen
bouwen voor het geheele jaar.
Toch hebben wij reden om zelf nog op hoo
ger cijfer te hopen. Meer dan één vakbond
ziet zijnen groei toenemen. Zoo telde per 1
Juni d© R.-K. Bouwvakarbeidersbond tegen
de 17000 leden en was de R.-K. Metaalbewer-
ers >ond do 15000 leden gepasseerd,
mcnteiu'ii af te loiden« dat we mo-
asrne11>5 f VOv°rbii Z,J" en op 8 Juli
mU 125*0ÜÜ lwdon het 10-jarig bestaan van
RAAD VAN ARBEID.
Tegen gisterenavond had de heer Michielsen,
voorzitter van den Raad van Arbeid te Haar
lem, in het gebouw van den Raad, aan het Sta
ten Bolwerk 1, alle organisaties van werkge
vers en werknemers, tot een bespreking uitge-
noodigd.
De Raad is magnifiek gehuisvest in de villa,
vroeger bewoond door mevr. Mirandolle, maar
voor niet-Haarlemmers is Staten Bolwerk 1, wat
moeilijk te vinden.
Niettemin hadden ruim 60 organisaties aan
den oproep gelioor gegeven., ook nog ondanks
liet feit <lat de convocatie alléén per advertentie
was geschied, wat wel pleit voor de deugdelijk
heid van deze soort publicatie.
Bij de bespreking was mede aanwezig het
kader van den Raad van Arbeid.
De heer Michielsen heette de iheeren welkom
en sprak begrijpelijkerwijze zijn groote vreugde
over de opkomst uit en gaf een korte uiteen
zetting van liet werk dat gedaan zal moeten
worden door den Raad van Arbeid, ln den
breede hebben wij dat indertijd reeds in een
artikeltje uiteengezet. Enkele punten releveeren
wij hier nog even. Op 3 December a.s. treedt de
invaliditeitswet in werking en moet de Raad
zijn werk dus kunnen aanvangen. Over een jaar
ongeveer zal ook de Ziektewet onder 's Raads
administratie vallen. Vóór 3 December moeten
alle verzekeringspiichtigen in den kring Haar
lem, een 40.000, ingeschreven en geadmini
streerd zijn bij den Raad v. Arbeid. De Raad
bestaat uit een voorzitter, nu reeds benoemd, en
acht leden, voor de helft gekozen uit de werkge
vers en voor de helft uit de werknemers. De
eerste maal worden zij benoemd door den mi
nister. Dit zal weldra plants hebben. Loonge-
schillen worden, zooals ten onrechte gemeend
werd, door den R. v. A. niet behandeld.
De heer Michielsen wees er in zij» inleiding
op dat deze eerste vergadering er eene was
kennismaking met de organisaties. Bij wilde er
in zien e enerkenming van de organisaties, door
hem, als voorzitter van den R. y. A., die de me
dewerking der organisaties op prijs stelt en er be
hoefte aan heeft en van den anderen kant zag
spr. in de opkomst een toezegging zoowel van
werkgevers als werknemers dat zij, die mede
werking zullen verleenen en contact willen heb
ben met den R. v. A. Spr- hoopt dat uit de sa-
mensprekingen het licht der waarheid zal voor
komen.
De heer Michielsen vroeg om te beginnen de
medewerking der.organisaties mj de inschrijving
der verzekeringspiichtigen ou bij de invulling
der formulieren. Deze werd hem vanuit de ver
gadering toegezegd. Overeengekomen werd dat
de organisaties n' aantal formulieren zullen ont
vangen, om die door haar leden te deen invul
len en dat zij hen daarbij behulpzaam.zijn. Tevens
deelde hij mede dat binnenkort een beoerkt aan
tal formulieren zullen worden uitgegeven, <üe
dan ingevuld zullen worden en terugbezorgd
bij den R. v. A. opdat het personeel in practijk
kan brengen wat het theoretisch heeft geleerd.
De directies van de Werf Conrad, Figee, E. S.
M. en de firma Beijucs hebben daartoe mede
werking toegezegd, zoodat deze formulieren op
die werkplaatsen zullen- worden ingevuld. Ook
hiervoor vroeg spr. medewerking.
Hierna was gelegenheid tot het stellen van
vragen, waarvan druk gebruik werd gemaakt.
De heer Dijk, van den Haariemschen Bestuur-
dersbond, vond het o.m. goud gezien van den
voorzitter op deze wijze de organisaties te ken
nen en zegde een loyale medewerking toe. Voorts
gaf hij eenige practische wenken.
Uit de antwoorden op de gestelde vragen
bleek o.m. dat niet verzekerrngsplichtig zijn
het spoorwegpersoneel, echter wel het personeel
der S. M. en N. Z. H. T. M., het overheids
personeel en die werklieden, die een pensioenre
geling hebben van overheidswege goedgekeurd.
De vergadering had een aangenaam en
vruchtbaar verloop.
Door den voorzitter werden eenige inlichten-
Öe nota's toegezega over de werrng van oen
Raad van Arbeid,
DE H. B. 8. SPORTFEESTEN.
II. F. C.-terrein had gistermiddag een
feestelijk aanzien en, ondanks de wind en de
felle hitte, zijn d© spelen en wedstrijden der
h h. ö.-leeriingen uitstekend geslaagd.
Er was veel belangstellingen. Ook verschil
lend© autoriteiten vereerden het feest door
hun bezoek, om. B. en W., d© commissi© Van
toezicht op het M. O., de voorzitter van den
bond voor lichamelijke opvoeding e.a.
Te ongeveer één uur begonnen de eerste
spelen, zoo&ls hardloopen, speerwerpen, hoog-
en vèr-springen en dergelyken, die een zeer
geregeld verloop hadden. Tegen twee uur
werd de feestvreugde nog verhoogd door de
vxoplijko toonen fan ©en muziekkorps en
werd begonnen met het tweede gedeelte van
het programma. De vrije oefeningen der eer
ste klassen slaagden uitstekend. De estafette
loop gaf enkele zeer spannende momenten,
en de renners werden meermalen levendig
toegejuicht
Voor bet een en ander waren prijzen be
schikbaar gesteld, ook door belangstellenden
waren mooie prijzen uitgeloofd, o.a. door dr
M. Bruyel en den heer W. Dyserinok.
De halteroefeningen, die op de maat der
muziek als het ware automatisch uitgevoerd
werden, waren zeer aardig.
Dte 1500 M. wedloop, waaraan slechts 10 jon
gelui meededen, had zeer veel belangstelling
en de eérstaangekomene werd uitbundig toe
gejuicht en door de fotografen, dlo bij tien
tallen rondliepen, vereeuwigd.
D© stokoefeningen werden oorxet uitge
voerd, terwijl de hindernisbaan menigmaal
de lachspieren in beweging bracht
Een woord van hulde komt zeker toe aan
al degenen, bijzonder aan de heeren Martin
en Goeting alsook de leerlingen van d© hoog
ste klasse der Kweekschool, die geheel be
langloos de jury uitmaakten, die zich voor
bet welslagen van dezen dag zooveel moeite
hebben getroost.
D© prijzen, meest sportartikelen, werden met
een toepasselijk woord.!© aap, de winnaars
uitgereikt,
BIJ TEYLER,
Toen ik In bet midden der vorig© week die
uitnoodiging ontving om de tijdelijk© ten
toonstelling te bezoeken, was mijn plan zoo
spoedig mogelijk te gaan. Nu, deze etsen, gra
vures en enkele teekeningen, d'oor Jacques
callot, zijn het bezichtigen meer dan waand»
Misschien mag ik hier herinneren, dat Cal
lot in 1593 te Nancy in Lotharingen is gebo
ren en aldaar in 1615 overleed. Hij was gra
veur en schilder en bezat een stout genie vol
fantasie. Hij bad een krachtige manier van
teekenen en was in zijn gravure heel fijn en
had tot leermeesters Ph. Thomassen en Jules
Parigi. Al die ongeveer 200 nummers te noe
men is ondoenlijk. In elk genre trof lk werk
van hem aan, maar vooral veel nit het leven
van Jezus en de Heiligen. Treffend ook voor
dezen tijd is de serie oorlogsbeelden, bij 't
zien waarvan we ons do vele bloedige en
monsterachtige tooneelcn nit de afgeloopen
vier jaar herinneren. De serie opent met een
drietal portretten van callor cal ei graph 4s
agrla. fort. Laat lk noamen: Hamilis en
Christus, cLe voetwassing, hot Avonrtmaait
La petite passion, Jezus' intocht ln Jeruza
lem, Moord op Joannes den Hooper, Paalas,
Portret van Claud© Deruct, Antellensis, Se
nator Florentinus, Racterportrét van Louis
de Lorraine, Franciscua de Medici, Oombat
la banier, Lepia-teekening van een veld
slag. No. 154 is een origineel
La petit© foire d© Gindeville, eerst© staat,
zeer zeldzaam. La grand© foire de Florence,
eerste staat. Carricaturen geven o-a. Varie
figure eorbi de la copo. Cetto ln Tlrenai, anno
1612.
In de bovenzaal is een keurcolleetie van
aquarellen, pastelteekeningen, potloodteeke-
ningen.
Vele dezer had ik al meer op een zomcr-
expositio bij Teyler gezien, maar toch door
hun schoonheid bekooreh ze altijd weer. bijv.
Pastel Ruïne van van Breero, door H. H. Sa-
vrij; aq. Stadsgezicht van Mastenbriek; por
tret van Jozef Israels; pastel Volendammers
door Paul Rink.
Enkele nieuwe zag ik, die ook allen lof ver
dienen, n.1. een Sepia-teek. gezicht op Tholen,
pastel Stormweer, door Th. de Boek, Op de
Veemarkt van W. de Zwart; aq. la Crenso,
door J. Jeannot,
Afzonderlijke vermei djing verdienen jd©
volgende tot de jongst© aankoopen behoo-
rend:
Dakzlcht, aq. van H. F. Boot, dat we voor
eenige maanden op een tentoonstelling van
„Kunst zij ons Doel" zagen.
Twee kinderportretten van C. Spoor. Ze
stellen des schilders een paar zijner kinderen
voor en zijn war© juweeltjes.
Aq. Schapen in de sneeuw, door ter Meulen.
Pastel Belgische vluchteling doe® Leo
Gestel
Uzersmederij, aq. H. Heyenbroek.
Jongetje met de ekster, teek en. in roodaar
de door Eduard Koning.
Summa sutmnarnm. Wi© dc/.on zomer Tey
ler gaat bezoeken mag deze tijdelijke tentoon
stelling niet vergete**
Cll de 7995
door Mr. J. B. BOMAN8, na der
Tweede Kamer
ting8 AUe^i?tS' biJ geU!len belangrijke kor
de van de vol*ens
en Nederl, Uitgeversbond.
Men gelieve bestellingen t© rlchten tot de
TROU MOET BUJCKEN.
De gemeente Haarlem kocht voor eenigen
tijd bet Sociëteitsgebouw van „Trou", aan de
Groote Markt, boek Groote Houtstraat, aan.
Bedoel*g is blijkbaar de toegang tot ge
noemde hoofdstraat te verbreedan. Eer
lang zal dus het gebouw onder sloopers han-
dan vallen. Daarmede gaat wel geen voor
werp van oude kunst verloren, maar bet
wekt herinneringen op uit het verre verleden
en herinnert aan bet bezit van kunstschatten.
Hier behoeft niet herinnerd te worden aan
d'en grooten invloed der Rederijkers qp de
vaderlandsche letterkunde en poëzie en de
tooneelspeelkunst. Naar buiten is evenwel
minder bekend dat nog altijd de oude gilde
namen ais Keizer, Prins en Factor nog «t®®
bij de Sociëteit Trouw moet Blijken
Als laatste levende herinnering: aan ae roem
ruchte Rederijkerskamer dm- Pelikanisten
met bovenstaand devies dient nqg altijd jaar
in jaar uit het jaardicht. Gaarne zouden wij
hier meer vertellen van de schitterende.Lant-
juweelea" van de opvoeringen in de open
lucht. Laten wij alleen wakker roepen
Ohet groote concours van 1606, waarbij als
bij ejken [wedstrijd der. Kederjjkera Haarlem
„vol" was. Ieder, ook de spelers, gaven «©n
bfjdrage en wel voor een loterij'. .Uit de op
brengst daarvan is het .Oudemannenhuis ge
bouwd, d|at nu dienst doet als Frans Hals.
museum. De prachtgevei op het binnenplein
van Lieven de Keij js wereldbekend.
Van het bovengenoemde Rederijkersfeest,
ddt op uitnoodiging van „Trou" en op ver
zoek der Stedelijke Regeering in 1606'plahts
had, zijn de blazoenen nog aanwezig. Ze zijn
wel niet alle 15 van evenveel kunstwaarde,
maar toch bevinden zich er eenige onder,
die zelfs een kunstverzameling tot eer zouden
strekken. Als voortbrengselen van 16e en 17©
eeuwsche schilderkunst verdienen ze alle op
merking. Dan noemen wij nog ais voorwerpen
Van fraaie kunst eenige fraaie gobelins.
In aansluiting hiermede nemen wjj nog
wat onlangs de „O. H. Crt." over de Bocitois
„,Trou moet Bljjcken" schreef:
Is er in het geschiedkundig leven ónzer
natie een plek,, meer genoemd dan de Groot©
Markt te Haarlem?
En aan deze beroemde plek gronde staat
de Sociëteit „Trou moet P lij eken". Doch de
dagen zijh nu geteld, dat hare ramen nog
op de Grooto Markt zuilen uitzien. En dan.
zal er weer een oud gedeelte Haarlem ver
dwenen zijn, welks geschiedenis reéds in
de 16e eeuw; aanvangt. .Want in 1503 moet
volgens oude oorkonden in Haarlem de Ka
mer der Pellikanistea zijn opgericht ,een'
rederijkerskamer,, die als een van de oud
ste iu Haarlem bekend staat. Doch deze
rederijkerskamer heeft niet altijd haar zetel'
gehad op de plaats waar nu do Sociëteit
staat. De Pellikanisten hebben in de zeven
tiende eeuw hunne vergaderingen gehouden
in een gebouw aan de Kleine Houtstraat.
Dit gebouw schijnt in vroegeren tijd ook
steeds bekend te zijn geweest als „de Belli
caen", want ia de „Oprechte Haarl. .Cou
rant" van 6 September 1666 komt con ad
vertentie voor, waarin genoemd huis, dat ge
vestigd was, waar thans het _perceel no. 37
Kleine Houtstraat stauly in welks gevel nog
een ^gedenksteen is te vindeib verkocht zou
intiem
in Haarlem plaatste de reder.ijkerskamer,
in 1787 voor goed zijn zetel aan de Groote
Markt, eigenlijk toen nog de Groote Hout
straat.
In 1808 breidde „Trou moet Blijcken" hare
lokalen uit door aankoop van lïet huis, dat
op den hoek der Groote Markt en Groote
Houtstraat stond, terwijl zij daarna nog in
1816 het daarnaast gelegen perceel aankocht.
„Trou" was in het jaar 1836 door aankoop
in het bezit gekomen van een huis in d»
Spekstraat, dat men wenschte te bestemmen
tot meerdere uitbreiding der sociéteitsloka
len. Volgens de plannen van de Haarlem-
schen architect J. D. Eocher werd nu het
sociëteitsgebouw gesticht, dat tot aan den
bouw van de tegenwoordig bestaande socië
teitslokalen in 1879 heeft bestaan.
Volledig zijn d© verschillende leeningen
die voor dc uitbreidingen noodjg waren,, af
gelost. Men deelde de schuld onder ©ikainlier,
hetzij \n renteloozo Voorschotten of in g.
pCt. r entego vend e aandeelen,, welke bij hot
afsterven of verlaten der Kamer naar d
opvolger overgingon. Daarenboven werd ifl
1765 bepaald,, toen gedurende éen:'ge jaren
de jaariijkscho rekening met ©en nadeelig
saldo sloot, dat telkenjare het tekort onder
de broeders verdeeld moest wofden. Deza
goede gewoonte is tot 1806 bewaard gewor
den.
In 1839 werd besloten een buitensociëteit
op te richten weLk gebouw f 19.000 kostte.
In 1862 waren er reeds plannen tot ver
bouwing van de lokalen aan de Groote Markt
daar meex en meer bleek, dat dezo te kiein
werden
Doch eerst ln 1874 ging men tot aankoop
van het hoekhuis Groote HoutstraatSpek
straat over. Er werd toen een prijsvaag uit
geschreven voor 't bouwen van een eociëtei-*-
gebouw. Onder de plannen was er een van
den Utiechtschen architect A. J. van der
Beek, aan wien werd opgedragen een nieuw
plan te maken volgens welk plan de tegen
woordige sociëteit ia gebouwd. De heer P.
A. Kaasveld,, alhier werd voor f 56.000 aan
nemer van het werk.
Do eerste steen werd den 8sten Septem
ber 1879 gelegd en op 7 October 18»! werd
het gebouw voor de leden geopend.
Daarom inag men gerust zeggen„
imet het verdwijnen van „,Trou" van t
te Markt een brok oud-Haaxl'^> -J
en tot d« geschiedenis ga»1
Gevonden voorwerpen. Terug te bok omen
baW. Treffers, L. Heerenvest 12 rd.. pr©mi&-
loten: J- Nijhuis, Ged. Vokforaeracht 20. fiet®
pomp; J. Geek, Raaks 16. spoftriem; H. v.
Schooien, KI. Houtstraat 114 rd.. dameshand-
scèoen; E. Jansen. Raaks 26. reticule met in'
boud; 0. Pannekoek, Jacobiinestraat 27. po®»
téinonnaie met inbewdA. v. Herwaarden.
Ha «©straat 10. bril: B. Zoetelief. Burgwal 27
zilverbonA. v. Hamersfeld, A. L. D.v»®rin©k-
straat 13. rozenkrans: S. Spaniaarcï. Roinolen
straat 37. buissleutel: R. Hirs. Pres. Steiustr.
56, kinderarmband: N. Elshout. ZiilvesU
fal^rickspennini?; j «f. Bouwen».
14, msdaiiloEu
