MILUWE HUIL MINT Van Overal Wereldmacht. „Een Tegenvaller.'' FEUILLETON De Ondergang van een VROOLIJK ALLERLEI VERKOOFINGEN enz Dinsdag 17 Juni Tweede Blad Onlangs wijdden wij eon „Kruiskopje" aan xdo voorgenomen groote promotie van de ambtenaren ten stadbuize en zetten uiteen dat deze algemeene opschuiving niets meer of minder beteekende dan een ontwrichting van de pas met zooveel zorg en moeiten in het ambtenaren-reglement samengestelde sa larisverhouding der ambtenaren. De promotie is dan ook, zooals te verwach ten was nadat de vinger op de wondeplek was gelegd, voorloopig afgelast. In de „Stads-Editie" der „Opr. Haarl. Crt." heeft „B. K." een drietal artikelen gewijd aan dezen, wat bij noemt „een tegenvaller" voor de ambtenaren. Erg gelukkig kunnen wij ze niet noemen. Zelfs verwondert bet ons, dat ,3. K", die meermalen blijk gaf van een onbevangen, nuchter, zij bet soms wat eenzijdig, oordeel in vele gemeentelijke aangelegenheden, deze ar tikelen aan de zetmachine kon afleveren, na dat zij uit zijn pen waren gevloeid. Zij komen ons voor het gevolg te zijn van buiten gewone overhaasting, waarmede het eerste artikel geschreven schijnt te zijn. Waar „B. K." in zijn artikelen zeer onbil lijk is en waar ook de „N. H. Crt." er in ge noemd wordt, achten wij het wenschelijk den schrijver op eenige punten kortelings te ant woorden. 3. K." schrijft over de afgelaste promotie: „Voor goed begrip van hetgeen nu ge schiedt of liever niet geschiedt, moet men zich berinneren, dat do alge meene verhooging een gevolg was van het in buitengewone overhaas ting door den Raad genomen 'besluit om het ambtenaren reglement te herzien. Men weet, dat toen een aantal, leden van den Raad (zelfs de geheele sociaal-demo cratische fractie) geweigerd heeft aan de beraadslagingen deel te nemen, omdat men verklaarde in de zeer enkele dagen, die verloopen waren tusschen de indie ning van het raadstulc en de openbare be handeling geen tijd te hebben gehad .de zaak grondig te bestudeeren." Dat de v rbooging een gevolg was van bet in overhaasting nemen van een besluit om het ambtenaren-reglement te herzien, is er naast. Deze verhooging beeft niets met zulk 'n goed keuring van het A R. te maken. Al zou deze goedkeuring nog weken lang op zich hebben laten wachten, al hadden alle socialistische raadsleden met a] de 27 overige raadsleden met den grootsten ijver dag en nacht het re- ghmeiut bestudeerd, dun zou, wat nu ge schiedde, ook geschied zijn. Dit zijn de nuchtere feiten. Iets verder schrijft ,3. K." over de behan deling in den Raad van het A. R.: „Niettegenstaande den ernst van het protest van raadsleden, die steeds ge toond hebben te willen samenwerken met allen in het belang der gemeente, was er geen honden aan. Vroeger werd het in eiken Raad beschouwd als een daad van welwillende en noodzakelijke samenwer king als ernstige mannen verklaarden, niet voorbereid te zijn. Thans echter werd met onverbiddelijke koppigheid doorge zet." Wij kunnen ons niet voorstellen, dat ,3- K", die altijd toont, onder dit of een ander pseudoniem, nog al aardig van de Haarlemsche politiek op do hoogte te zijn, in deze zaak een vreemdeling in Jeruzalem zou zijn, en toch kunnen wij ook het tegen overgestelde niet veronderstellen, want dan zouden wij aan de eerlijkheid van „B. K." moeten twijfelen, hetgeen wij liever niet doen. Wij weten dat de socialisten buitengewoon verlegen zitten met het treurige figuur, dat zij bij de behandeling van het ambtenaren-re glement hebben gemaakt, door zich aan de beraadslagingen te onttrekken en dat zij trachten telkens en telkens hun gedrag van toen weer goed te praten, door de schuld op de niet-socialistlsche raadsleden te leggen. De schuld van deze haast ligt geheel bij „die raadsleden, die steeds getoond hebben te willen samenwerken," waarmede de S. D. A. P. natuurlijk bedoeld is, want hadden deze er geen politieke zaak van gemaakt, er zou zooveel „koppigheid" door de anderen niet betracht zijn. Het is immers bekend dat rechische raadsle den eenige dagen voor de behandeling van het ambtenaren-reglement door rooraanstaande, bevooroordeelde, zeker niet recitsche, ambtena- naren zijn gewaarschuwd, dat de socialisten van plan waren roet in het eten te gooien. Wij hebben de brieven indertijd gepubliceerd en zijn nog steeds bereid den heer B. K. verdere inlichtingen te geven, zij gunden den heer Bomans dat z.g. politiële fortuintje niet van algemeene overeenstemming te hebben be reikt in de commissie van overleg. De recht- sche raadsleden werden gesmeekt te zorgen, dat de toeleg van de socialisten mislukken zou. Zóó voorbereid en met de vetenschap dat in de commissie van overleg algeheele overeenstem ming was bereikt, vingtn de rechtsche raadsle den de gehuichelde vroomheid der socialisten op en gelooft de heer 3. K. dan dat raadsleden, voelen dat zij met epen oogen voor den gek worden gehouden, dat de socialisten als zoete koek slikken zouden? Het zal, met deze wetenschap, den heer B. K. ook duidelijk zin, waarom in die raadsver gadering een „onbekende koppigheid" getoond werd, maar tevens dat de schuld daarvan bij de socialisten zei.' lag. Ook wordt zoodoende duidelijk hoe het kwam, dat de socialisten in deze vergaderinf zulk ten ongekend mal figuur sloegen door veg te loopen. Zij zagen zich ontmaskerd en ionden moeilijk wat anders doen. Ook hier is de heer B. K. er dus naast. Wij kunnen dezen aanval echter laten voor wat zij is, want het 'blijkt dat ook B. K. het met ons eens is. Immers hij schrijft: „Ik voor mij moet erkennen, dat een algemeene opschuiving, ook mij niet bijzonder aangenaam trekt." Iets anders hebben wij niet beweerd en dus zijn wij het eecs. Met klem moeten wij echter opkomen tegen de voorstelling alsof de heer Mr. Bomans invloed kan uitoefenen op de redactie van de N. H. Ct. Dat is niet juist. De heer Bomans het zij eens en voor goed gezegd oefent niet den minsten invloed op de redactie uit. In ons blad schrijft de heer Bomans niet anders dan met on- deiteekening van vollen naam, zoodat de le zers zelf weten hoe ver die invloed gaat, en, ook zijdelings oefent de heer Bomans geen invloed uit. Wat de verdediging betreft tegen het door ons uit de publieke opinie genomen, verwijt dat de secretarie-ambtenaren, als corps lof felijke uitzonderingen zijn er zeker! niet zoo heel hoog aangeschreven worden, zullen de be langhebbenden zelf zeggen: Heere, bewaar ons voor zulk een verdediging van onze vrienden. In het laatste artikel maakt B. K. het bui tengewoon bont. Men weet dat Haarlem, onder rechtsch be stuur, algemeen als een bewijs werd aange haald dat een gemeente niet juist door sociaal democraten behoeft geregeerd te worden om goed te worden geregeerd en dat ook rechtsCne bewindvoerders een zeer juisten kijk hebben op het loon dat den arbeider, die zijn loon waard is, toekomt. Nu verwijt B. K. het Haarlemsche gemeente bestuur juist dat het verder ging dan socialis tische gemeentebesturen. Hij schrijft: „Een gemeente als Haarlem behoeft zich geen weelden te veroorloven boven Amster dam, waar men werkelijk niet zuinig huis houdt. En wat blijkt nu? Aldaar wordt voor gesteld het loon van een bode te brengen van f 1500 tot 1800, wij gaan tot f 2000. Nog sterker springen de verschillen in het oog voor de ambtenaren op weekloon. Deze kennen wij wel niet in dien vorm, maar de gelijksoortige betrekkingen worden ook hier gevonden. Ik vermoed, dat de Amsterdamsche wethou der van financien even veel gevoelt voor de bestaansvoorwaarden van den arbeidenden mensch als onze heer Thijssen." Dat au juist betwisten wij. Wij hebben im mers betoogd dat onze mannen zeker zoo goed, ja beter, wisten wat een menschwaardig be staan is dan de socialistische heeren. Door de socialisten is ons dat immer betwist en zie hier een schrijver die een verwijt maakt dat de ar beidsvoorwaarden in Haarlem beter rijn dan in eenige socialistische gemeente. Het is een compliment om te onthouden, maar het riekt sterk naar onoprechtheid, wan neer men, bij ondervinding weet, dat B. K. niets zoo graag doet dan ooquetteeren met de soci aal-democraten. Reds hebben wij melding gemaakt van een gevaarlijk troepje, dat te Ransdorp sroode plannen had en ook in andere gemeen ten in Waterland kwam brutalen inbraken voor. Te Broek in Waterland ajjn Zaterdagmor gen drie personen gearresteerd, die aldaar in den voegen morgen een tafelkleed hadden ge stolen. Zij bleken in Amsterdam thuis te hoo- ren. Door een onvoorzichtige uitlating van een hunner, kwam ook nog aan het lieht, dat er meerdere ongewenschte gasten op het pad waren. En even later kreeg de burgemeester telefonisch bericht, dat te Edam den vorigen nacht door insnijding van een ruit, bij een rijwielhandelaar, vijf rijwielen waren geste- Icq Het in arrest gehouden drietal vertelde, dat de „anderen" hun 's nachts met de fietsen wa ren voorbij gereden Later bleek ook, dat Vrijdagavond 'ma' de laatste tram vijf ver dachte personen te Edam waren aangeko men. Van de aangehoudenen werd verder nog vernomen, dat zij allen in een café op den Zeedijk te Amsterdam samen kwamen. Een poging gedaan om de andere vjjf daar te vinden had echter tot nog toe geen resultaat. AüKÏt BthICHTEN Sedert een week werden uit Bussum vermist de minderjarigen ,Widemijntje v. d. iW. en Alida uit het Kinuerhuis van de Yereenigiag tot Opvoeding van .Weezen en in het riu-sgerin, waren twee jongens zoek. Thans znn de meisjes te Amsterdam, en de jongens te Utrecht aoor de pol hm opgespoord en weer naar Bussum gebracht. Bij Mnkking* (Friesl) is ruim 60 H;A- keid.een. bosch afgebrand. De schade be loopt duizenden guldens. In een schuur van den landbouwer v. d. Horst, onder Ede, had een zieke zwerver met behulp van den landbouwer rijn bivak opgeslagen. De zieke ging steeds achteruit, er werd politiehulp ingeroepen, doch op het politiebureau is de ruimte zoo be perkt, dat men er geen zieke kon herbergen. Te Ede ia geen enkele inrichting om dejü man te verplegen, in het ziekehuis te Benne- kom was geen plaats. Besloten werd de de zieke te laten waar hij was. Enkele da gen later was hij overleden. De heer F. uit Hamburg, directeur van een msrgannei'abriek al a te Nijmegen vertoefde, is Zaterdagochtend op straat plotseling onwel geworden. Hij zakte ineen en werd in een café binnengedragen, waar hij enkele oogenblikken later den geest gaf. Te Budel (N.-B.) zij11 hau personen aan gehouden, die een kudde schapen van 70 stuks ove der grens trachtten te smokkelen. De schapen rijn in beslag genomen. Zaterdag ontstond bij een poging tot arrestatie van 8. de B., te Bodegraven een hevige worsteling, waarbij de B. wist te ont snappen. De politie zette hem achterna en losto in een tamelijk drukke straat vier schoten op den arrestant, gelukkig zonder iemand te raken, De arrestant, wist te ont komen en is nog voortvluchtig. In de heide bij het dorp Katlijk (Fr.) werd de zoon van den heer S. de Jong door een adder gebeten, en wel zoo ernstig, dat geneeskundige hulp noodig was. Er doen zich te Medemblik in eenige gezinnen ernstige ziekte-verschijnselen voor, vrij zeker tengevolge van het gebruik van ondeugdelijke worst. De justitie heeft de zaak in onderzoek. Bij de firma Poury Co. in de Kalver- Btraat te Amsterdam, hebben Inbrekers kans gezien, zieh toegang te verschaffen tot den winkel en de magazijnen. Zij zijn door het verwijderen van een ruit aan de zijde van de DB STROP. Bezoeker: „Waarvan was j© beschuldigd!" Gevangene; „Van 't stelen van een hor loge. Ik heb al mijn best gedaan. Ik had twee a?™catenen zestien getuigen kwamen mijn alibi bewijzen. Allebei m'n advocaten heb ben ki ach tig voor mij gepleit. Maar alles was tevergeefs. Ik werd veroordeeld tot vier jaar dwangarbeid." Bezoeker: „Ik begrijp niet, waarom je niet bent vrijgesproken!" Gevangene: „Ja er w&a juist één a-wak punt In mijn verdediging zij vonden het horloge in mijn zak." VERSCHIL. Jonge vrouw: „Otto, je hebt me niet meer lief, want als je vroeger een nieuwen hoed voor me kocht, keek je alleen maar naar mij en naar den hoed en nu kijk je naar de reke ning en naar de modiste," Wijde Kapelsteeg binnengekomen. In alle deelen van het gebouw zijn zij geweest. Hoe veel en wat zij hebben medegenomen is nog niet met zekerheid te zeggen. Hedenmorgen was men nog aan het inventariseer en, maar zeker is het, dat het voor een aanzienlijk be drag iB. HAARLEM- Notitie van de pereee.en uie verkocht zijn in ,,'t Notarishuis," Bilderdijk- straat 1, bij den Eijlweg, op Zaterdag 14 juni 1919, des avonds na bj/s uur. Notaris J. A. WLLLKENS. No. 1. Een Villa met Erf en Tuin aan de Dreef. Get. No. 22. Niephaus en Blansert, q.q. f 85.9000. No. 2. Een Huis, Erf en open Grond aan de Kruisstraat. Get. No. 9. H- J. Pepor, q.q, f 32800. Notaris D. iWi. VAN NIEKLERK. No. 3. Een Hecrenhuis met Erf en Tuin aan de Parklaan No. 85. Uit de hand ver kocht. No. 4. Een Winkelhuis met Bovenhuis aan de Doelstraat hoek Korte Lakenstraat No. 8. Opgehouden I 3150. No. 6. Een Winkelhuis met Bovenhuis en achtergelegen Benedenwoning aan de Lange Begijnestraat hoek Korte Begijnestraat No. 1 i 6076. Notaris Mr. C. J. BOERLAGE te Heemstede. No. 6. Eene Villa met Tuin aan den Aer- denhoutsduinweg, naast het Postkantoor No. 3a, Wj. A. Kronenberg I 33900. Notaris P. F. DE BURES. Nos. 79. Brie Huizen met Erven en Grond aan het Zuider Buiten Spaarne No. 7. Get. No. 148, opgehouden f 4880. No. 8. Get. No. 162, opgehouden f 41W No. 9. Get. No. 164, uit uo hand verkocht. Notaris J. A. (WILKENS. No. 10.Een Koffiehuis met Bovenwoning*, Erf en Tuin, aan de Saenredamstraat Get. No. 2. A J. Heijbiom I 6450. Nos. 11—18. Acht Huizen met Bovenwo ningen en Erven te Haarlem aan de Saenre damstraat als No. 11. Get. No. 12 zwart en rood, G. Cramer f 3526. No. 12. Get. No. 14 zwart en rood, D. J. Zuurendonk f 3425. No. 13. Get. No. 16 zwart en rood, onge il oden f 3400. No. 14. Get. No. 18 zwart en rood, iW., Th. van Vastenhoven f 3425. No. 16. Get. No. 22 zwart en rood, A. H. de Wilde f 3560. J A No. 16. Get. No. 24 zwart en rood, A. H. de Wilde f 3400. No. 17. Get. No. 80 zwart en rood, opge houden T 3400. No. 18. Get. No. 32 zwart en rood, idem f 3400. i "7 Nos. 19—20. Twee Huizen met Bovenwo ningen en Erven te Haarlem aan de Berck» heijdestraat ,als: No. 19. Get. Na 2 Zwart en rood, Opgehou den f 3400. No. 20. Get. No. 4 zwart en rood. A. J. No. 21. Een HeeTenhuis met Bovenwoning, Heijbiom, f 3425. Erf en Tuin aan de Alexandursii„ai. Get. (Not 8 zwart en rood. H. Smolenaars q.q., t 8300. No. 22. Een Huis en Erf te Haarlem aan de Brouwersstraat, met uitgang door een steeg naar de Voorzorgstraat. Get. No. 86, G. P. Geukers, f 1960. No. 23. Een Winkelhuis met Boven woning1. Erf en Tuin aan het Leidscheplein. Get. no. 28 zwart en rood. Opgehouden 4975. No. 24. Een Huis met Bovenwoning, Erf en Tuin te Schoten aan de Paul Krugerstraat. Get. no. 40 zwart en rood. S. 0|j f 4150.' Nos. 3334. Twee Huizen, Erven en Tui nen te Schoten aan de Braadtstraat, als: No. 33. Get no. 27 Na 43. Get. no. 29. J. Swennekes J 6420. ROMAN UIT HET POOLSCH. 134 Wordt vervolgcU Dit immers zijn de feiten: Er Wits (Is) vastgesteld eene salarlsregeling voor de ambtenaren en eene, waarmede ieder ambtenaar niet alleen tevreden was, maar waarover elk ambtenaar zich zelfs verheug de. En iedereen was tevreden, omdat ieder .meende beloond te worden naar den verrich ten arbeid. Ook de verhoudingen tussohen de ambtenaren van verschillende takken van dienst droeg algemeen de goedkeuring weg. Dat was dus in orde. Maar nu kwam, nadat Je verordening was vastgesteld, de gemeen de-secretaris, in het college van B. en W« voor zijn secretarie-personeel een massa-pro motie bepleiten, die, hoe sympathiek de po gingen van den secretaris ook zijn, op zich zelf een gevaar voor ontwrichting oplevert van het geheele ambtenaren-reglement. Die massa-promotie immers heeft veel weg van ïen poging om het secretarie-personeel een rang hooger to doen bezoldigen daa.de met hen in het reglement gelijkgestelde ambte naren van andere takken, van dienst. De Raad besliste: de ambtenaren der secretarie krijgen dit salaris voor dat en dat werk. De gemeente-secretaris trachtte door (zoo goed als) alle ambtenaren een rang te verhoogen voor hen een hoogero bezoldiging te krijgen en dus voor bet secretarie-werk betere sala rissen te doen betalen. Zulk een massa-pro motie is een ongewilde ontduiking vaa een raadsbesluit, (men lette erop, dat alle amb tenaren tevreden waren met de hun toege kende plaats In het A. R.), doch heeft niets met een goed of slecht ambtenaren-reglement le maken. Het gaat niet om de massa-promo tie, maar om de manier, waarop getracht wordt, het secretarie-personeel uit het ver band te rukken. Het gevaar is er natuurlijk, dat de ambtenaren van andere takken van dienst volgen en eveneens hoogere bezoldi ging wenscben. DaaT is niets tegen, doch wil men betere bezoldiging, dan dient deze ver kregen te worden niet op deze manier, doch door besluiten van den Raad, dan dient de of- ficieele weg te worden gevolgd. De „Nieuwe Haarlemsche Courant" heeft een feilen uitval van B. K. te verduren omdat zij zich verzet .ieeft, niet tegen de promotie van'ver dienstelijke ambtenaren, maar tegen de massa- promotie. yfjj protesteeren er echter tegen wanneer B'. K. sohrüft dat het verkieringemanoeuvies waren van ons g-emeentebeetuur. Dat ia on waar. Hot R«eft blijk, dat B. K. absoluut on gevoelig ja Rebleven en blijft voor de Rroote gebeurtenissen, die wii beleven. Dat ia lijn zaak» maar hij naoaht dat allerminst verwach ten van mannen, die reeeds vijf en twintig jaren Redden in de ook hem miaachien niet onbekende encycliek Rerum Novarum een leid draad hebben gekregen voor hun sooiaal den ken en voelen. Wij Reven B. K. de verzekering1, dat met name de Roomseh-Ratbolieken een hervorming der maatschappij beooRen» die wel lijnrecht tegen de materialistische aspira ties der sociaal-democraten ingaat, maar in enkel opzicht dulden, dat de stoffelijke belangen vian het mensohdom in een naar katholieke beginselen gevormde maatschappij minder Roed behartigd worden dan in een socialistische. Dat kan hem ook een rechtsch gemeentebe leid van twee jaar in Haarlem hebben ge leerd. als hij onbevooroordeeld wil oordeelen. En wanneer hij het streven der christelijke partijen dan anti-sociaal-democratisch wil noemen, dan mag hij dat» mits hij er de be- teekenis aan hecht» dat bedoeld werd de men- schen te laten zien. dat het heil niet alleen van de socialisten komt. om hen daardoor^ van de S. D. A. P. terug te houden, maar hii is wü hopen onopzettelijk onwaar, wanneer bij de goede bedoelingen van onz.e ohrrs>be u o en Roomsohe politici in twijfel trekt. voelen oprecht en beter dan menig sociaal democraat, wien het alleen om eigen gewin is te doen, wat onze» kranke maatschappij noodig heeft. En wii mogen wel vaststellen, dat zoo ergens dan zeker in Haarlem de oprechtheid der gevoelens van onze christelijke leiders absoluut buiten kijf ie. B. K. begrijpt de teekenen des tiids niet en is blind voor alles wat er om bem heen gebeurt, als hij zioh in zulk een oprechten tred ach ten gan a v*® 8 ahriateihke voorvechters niet kan verplaatsen. Ten «lotte nog het verwijt, waarop B. K. een groot deel zijner redeneering grondt dat bü de vaststelling der ambtenaarssalarissen af geweken is van de stelling dat de. loonen van onderen af. van den eenvouoigeten arbeider af, dienen te worden vastgesteld. Men kan natuur lijk ook redeneeren. dat het wel goed zou zijn» de loonen van bovenaf, van den hoogsten amb tenaar 'af, vast te etellen, waarom niet? maar dat daargelaten» merken wii op. dat» wanneer gewacht zou ziin op vaststelling 'van het werklieden regleinent> de vaststelling der amb tenaaresalarissen. zonder behoorlijke reden, ook nu nog zouden gewaert hebben en dat om dat hot werkliedenreglement nog niet gereed WMaar hot was ook geen bezwaar om de amb tenaarssalarissen vast te stellen onafbankelnk van de loonen der werklieden. VVu herinneren in dit verband aan de zeer juiste 0pm€r^ van den heer Klein- die zeide, dat hn gerust do ambtenaarssalarrisaen kon vaststellen, om dat kü voor zich zelf wist m welk kader de werklieden behoorden te worden geplaatst n.l. in het raam van j 1500—2000. Over deze cijfers will©11 twisten, ^focn nt~ doende toonde de heer Klein hiermede aan, dat de politickers hiermede alleen een uit vlucht zochten. Wij zullen het hierbij laten. In beslag genomen brood. Men meldt uit Maastricht aan ,3® Msb."; Sedert eenigen werd hier on de markt Belgiech brood a&^K^voerd, van veel beter kwaliteit dan het onze. en (ja^ zonder bons werd verkocht tegen den Prijs van 1.20 per brood van bijna 2 kilo gewicht. Gezien do al lerslechtste kwaliteit van ona bruinbrood» werd het smakelijke Belgische wittebrood gaarne ge kocht, al kon de prijs ook hoog worden ge noemd. De omzet werd hoe langer hoe grooter, zeer ten nadeele der eigen, bakker®, welke dien verkoop met leede oogen aanzagen. Gisteren heeft nu de Coöperatieve Bakkerij ,»Het Volksbelang" eenige van hare broodbezorgers met een par karren vol brood naar de mrkt gezonden. Deze verkochten het brood bedui dend goedkooper. n.l. tegen 46 cent de kilo en 90 cent voor brooden van 2 kilo. alles zonder bons. De bedoeling was een rechterlijke beslis sing uit te lokken en tevens om den handel in Belgisch brood te fnuiken. Dj* politie nam nu het brood in beslag, omdat brood, van regee- ringsmeel bereid, niet zonder bons mag wor den verkocht. Ook het Belgische brood werd nu inbeslag genomen. Een en ander had plaats onder veel belangtelling van het publiek. Onveiligheid in Noord-Holland. In de Beemster werd tijdens de afwezigheid van de bewoners de vorige week bij een veehou der ingebro-ken en eenige vloerkleeden, kle dingstukken en gouden en zilveren voorwer pen werden gestolen. De daders zijn aange houden. Het waren Amsterdammers. Volgens te Enkhuizen telegrafisch inge komen bericht is onder het eiland Marken een vlot van auOU halKen uit elkander gesla gen. Voorts zyn twee aau het vlot bevest-gde Woonschepen mede los geslagen en wegge dreven. I .a Plotseling begonnen allen luide te kwaken en maakten een helsch lawaai. Dat was niet meer het harmonische Med der vriendschap, maar het snerpende geschreuw van troepen met elkander kampende vijanden. Voor de eprate maal begon Publius over dit wanor delijke en hat&Hjke gekwaak na te denken. Hij had dit reeds vele malen voor dezen gehoord, doch er geen acht op geslagen. Heden prikkelde hem alles. Reeds sinds den vroegen morgen gevoelde hij een onrust, die hem van plaats tot plaats dreef. Hij bezichtigde dien dag eenige versterkingen, liet zich over den Do- aau zetten, keerde in het leger terug, zag alle poorten zorgvuldig na, beknorde do centurio's en bemerkte •erzuimen in den dienst, die op den keper beschouwd geen verzuimen waren. Hij kende die onrust zeer goedsteeds ging zij zan groote gebeurtenissen in zijn leven vooraf. Misschien tomen zii reeds Misschien nadert Servius' dreiging, voorzichtig, sluipend als een roof dier en verdekt door de bergen. Publius spande zijne oogen weder in, maar ondoor dringbaar was het donker van den nacht. Waarom maken dan die kikvorschen zoo'n heisch leven, mompelde hij, zich tot den soldaat wendend, alsof hij werkelijk een antwoord verwachtte. Maar dadelijk begreep hij, hoe dwaas zulk een vraag eigenlijk was, en terwijl hij den ;egioensoidaat scherp aankeek, vroeg hij Zijt gij niet Ruiius van de vierde cohorte l Juist, die ben ik, hoogberoemde legaat, antwoord de de soldaat, die rechtop tegen den muur stond en zijn veldheer vast in het gelaat zag. De smalle kamer was met een olielamp en gedurende Publius' aanwezigheid nog met een lakkei verlicht. Gij hebt onder mijne bevelen in Dacië gestreden ik herinner mij dat nog zeer best. Gij hebt den godde- lijken Imperator goed gediend. Waarom zie ik op uw borst niet een onderscheidingsteeken van uw opper sten bevelhebber t De legioeusoldaat talmde met het antwoord, en zei ten matste met zachte stem De goddelijke Imperator schenkt de teekenen zijner enade aan degenen, welke die meer verdiend hebben dan Ik ken soldaten die niet z..o capper zij:j als Ru iius en toch zijn ze getooid met armbanden en met de beeltenis des keizers. Ik herinner rmj xnet, dat gij een lelooning g-vorderd hebt, evenredig aan uwe dap perheid. Waarom hebt gij dat iet gedaan De soldaat zweeg verlegen. Uw veldheer verlangt een antwoord, s ra Publius. Terwijl ik de standaarden, waaraan ik trouw heb gezworen, eerlijk <hen, vervul ik slechts mijn plicht, antwoordde de soldaat. Gij spreekt ais een patriciër, maar ook den pa triciër smart het, als zijn verdiensten niet erkend wor den. Plicht zonder loon is een te zware last voor de krachten van een sterveling. Morgen meldt gij u ann in het praetorium om de armbanden der dapperheid te ontvangen. Xlc zal uw bevel gehoorzamen, hoogberoemde legaat, antwoordde de legioensoldaat, doch op zoo onverschilligen toon, dat Publius daarover verwon- wonderd was Hij nam den lakkei van den muur at, hield dien niet ver van het gezicht des soldaats en beschouwde hem opmerkzaam. Ook kan ik mij met herinneren, zeide hij na een wijle dat gij ooit aan een oi andere muiterij hebf deelgenomen. Slechts hoogmoedigen rijn over hun veldheer niet te vreden. Waarom dankt gij niet De soldaat was onder den invloed van Publius' vorschenden blik een weinig verbleekt, en weder draaide hg met het antwoord. Dit vraagt u OuinctiUius, de vriend van den dap peren soldaat, sprak Publius na een kort zwijgenMis schien hebt gij een onrechtvaardigen straf moeten lij den misschien is u in een ander opricht onrecht ge schied. doch het is voor een bevelhebber onmogelijk alles te weten. Uw vorschend oog bemerkt iedere onrechtvaar digheid en uw rechtminneDd gemoed is met gerust voor zelfs de geringste verdienste beloond wordt, ant woordde de soldaat Dat weten alle soldaten m het geheele rijk. Waarom spreekt gij dan tot mij als tot een vreem de iHet is mijn plicht, dapperheid en dienstijver te beloonen. Vergeef mij, veldheer, maar mijn ziel verlangt niet naar aardsche eer. Publius hoorde vreemd op. De ziel van dezen legi oensoldaat verlangde niet naar aardsche eert.... Dezeiide woorden had Publius reeds vroeger ergens gehoord. Maar waar, wanneer Naar eer, rijkdom en vreugde dezer aarde verlangen toch aüe stervelingen, wijl zij daarin het hoogste, het eenige levensdoel zien. Do armen benijden de rijken de zwakken zijn den sterken vijanden de onbekenden trachten de beroemden to overvleugelende dienaars streven ernaar, zeive heer te worden. Zoo is het altijd geweest en zoo zal het blijven tot het menschehjk ge slacht is uitgestorven. Slechts een enkele maal had hij oen wijsgeer of een held zich boven het gewone denken en trachten der measchcn zien verheffenWie had echter dezen soldaat geleerd, een zoo trotsche taal te voeren, dat een Ouinctiüër. een Comelifir of een Claudiêr zich daarvoor niet schamen zoude Was hij misschien een leerling van een of anderen beroem den wijsgeer Met verwondering zag Publius den soldaat aan. Plotseling kreeg rijn gelaat een dreigende uitdrukking Hij herinnerde zich nu waar hij deze woorden, ten minste woorden van gelijke beteekenis, gehoord had. Zij. de gehate Christenen, welke de wereld door hun dwaze denkbeelden ten verderve zouden voeren, wa ren het die uit haat tegen Rome .urachtmg voor kei zerlijke gunsten en ambten predikten. Die woorden hadden zoo dikwijls in de gerechtzaal zijn oor beloe- digdwant, hoe schoon ze ook mochten klinken, had den ril toch een hatelijke strekking, daar zij van Chris telijke lippen kwamen. Hij hield den legioensoldaat den fakkel vlak voor het gelaat en riep Gij rijt een Christen I De soldaat zweeg. Weet gij, dat men de aanhangers van dit gevaar lijk bijgeloof als aas voor de tijgers werpt De soldaat verroerde zich niet. Gij hebt trouw gezworen aan de standaarden van den Imperator I

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1919 | | pagina 11