BUITENLAND
Steun-Comité Haarlem.
Het antwoord aan Duitschland.
013SDAG 17 JUKI 3QÏ9
DE ABONNEMENTSPRIJS BEDRAAGT VOOR HAARLEM EN AGENTSCHAPPEN: PER KWARTAAL f2,35; PER WEEK 18 CENT; FRANCO PER POST PER KWARTAAL f 2,70 BIJ VOORUITBETALING
BUREAUX: NASSAULAAN 49, HAARLEM TELEFOON 1426 EN 2741 TELEFOON AFDEELING „DRUKKERIJ" No. 1748ADVERTENTIEN 23 CENTS PER REGEL, BIJ CONTRACT BELANGRIJKE KORTING
EERSTE BLAD
Dit nummer bestaat uit 2 bladen
GEMENGDE BUITENLANDSCHE berichten
Uit den Gemeenteraad.
i
A
Verkrijgbaar zonder bon gebruikte militaire
werkschoenen k f, 1— per paar benevens
nieuw» dweilen a 0.30 per stuk. Bureau
Oroote Houtstraat 191. 3583
Men blijft aau dan kant der geallieerden
gehelTiffllnnJg en terughoudend. Reeds giste-
rennamiddag half zeven is het antwoord aan
Duitschland overhandigd en vanoohtend had
Reuter uit Parijs nog maar een zeer vaag
■overzicht geseind.
Hot voornaamste moeten wjj al weer van
■Duitsche zijde hooren, ofschoon ook dit door
de courantenstaking ln de groote steden
moeilijk gaat.
Wel seint Havas zeer uitvoerig, hoe het
antwoord werd voorbereid en hoe liet exem
plaar er uit ziet:
De secretaris generaal der vredesconferen
tie stelde graaf Broek dor ff-Rati tzau per
brief officieel van in kennis, dat hij het ant
woord der geallieerden'in don loop van den
dag van Maandag zou ontvangen en dat het
uur der overhandiging later zou worden be
kend gemaakt. Het exemplaar van het ant
woord, dat de president der Duitsche afvaar
diging ontving, is datgene, hetwelk de com
missie van herziening heeft bewerkt Het
bevat talrijke toevoegingen en correcties niet
rooden inkt. Zoodra de secretaris-generaal in
de gelegenheid is, zal hij de Duitsche afvaar
diging de 200 exemplaren, waarom deze heeft
.verzocht, doen toekomen.
Clemenceau heeft Maandagochtend den Mi
nisterraad van de voornaamste beschikkin
gen der geallieerde en geassocieerde mogend
heden in kennis-gesteld. Vervolgens heeft de
Raad van Vier in het Hotel Crillon voor de
laatste maal van den definitieven tekst in-
zage genomen.
De tekst van het antwoord.
■Reuter seint dan uit Parijs de volgende sa
menvatting van den brief, welke den nieu
wen tekst van de vredesvoorwaarden verge
zelt:
„Het antwoord der geallieerden op de Duit
sche commentaren op do vredesvoorwaarden,
hetwelk heden openbaar is gemaakt, wordt
voorafgegaan door een toelichtingsbrief,
waarin wordt gezegd dat de geallieerde en
geassocieerde mogendheden den oorlog als de
grootste misdaad beschouwen, welke ooit te
gen de menscliheid is gepleegd. Duitschland
heeft een dienstbaren bondgenoot aangemoe
digd om Servië den oorlog te verklaren. De
brief somt de Duitsche misdaden op en zegt,
dat Duitschland de schadeloosstelling op zich
nemen moet.
De brief vervolgt: De geallieerde en ge-
«ssoeieeric mogendheden hebben maatrege
len genomen voor het herstel van den Pool-
schen staat, met een vrijen uitgang naar de
zee. Het regiem ten aanzien van het Saarbek-
ken is over 15 jaar geldig. De geallieerden
hebben voldoende reden om aan te nemen,
dat de inboorlingen der Duitsche koloniën
prachtige tegenstanders zijn van een terug
keer onder het Duitsche gezag. Indien de
Huitseliers bewijzen geven voornemens te zijn
do vredesvoorwaarden te vervullen, zal het
mogelijk zijn binnenkort den volkenbond
Üoor de toetreding van Duitschland volko
men te maken. Ten aanzien van Duitschland'e
klacht over de blokkade, wordt gezegd, dat
de blokkade altoos als een wettigen oorlogs
maatregel is erkend.
Het antwoord der geallieerden op de Duit
sche. commentaren legt er den nadruk op, dat
er niets in het Duitsche memorandum is wat
de overtuiging der geallieerden aan het wan
kelen brengt, dat de oniniddellijike aanleiding
tot den oorlog een wel overlegd besluit is ge
weest van verantwoordelijke personen om de
Duropeesche kwestie te foreeeren, indien noo-
dig, door oorlog. De geallieerden zijn. van oor
'doel, dat de bestraffing van de voornaamste
verantwoordelijke personen uit een oogpunt
ran rechtvaardigheid noodzakelijk is.
Het zal Duitschland worden toegestaan zijn
leger meer trapsgewijze te verminderen dan
Aanvankelijk was bepaald. De Duitsche ma
itienie voorstellen kunnen niet in overwe
ging worden genomen. Wat de se>hadeloo:s-
stelling betreft, zoo mag Duitschland een
grof bedrag aanbieden voor de regeling van
liet geheel of een gedeelte zijner verplichtin
gen."
Heel duidelijk is dit nog niet.
Aan den Berlünschen correspondent van
het „Handelsblad werd onder voorbehoud
het volgende meegedeeld, omtrent den tekst,
welke men in Berlijn nog bezig was te verta
len, toen het bericht werd afgegeven.
In het algémeen zou het antwoord niet zoo
ongunstig uitgevallen zijn als men eerst vreesde.
'Öc bopalingen:
Punt 1 moe.t bepalen, dat aan de Commis-
•e der schadevergoeding 4 maanden tijd zal
forden gelaten, om alle aangelegenheden die
-°or haar hadden moeten worden behandeld,
liquid eeren.
'Duitschland zal voorstellen doen, waarop
0 Entente binuen twee maanden za) ant-
°°irdeu.
Binnen 6 of 8 maanden volksstemming in
i„V(iU Silezië, vermoedelijk ook in West-
sai|rGn-
feu 1,psfcimr in de bezette gebieden, zou
Pd- bestuur zijn, waaraan het militaire
SOschikt zon wórden-
Verder bepalingen over de bescherming
van de minderheden in de bezette gebieden.
4. Bepalingen over de kolenleveranties aan
Duitschland.
5. Spoedig toelating van Duitschland tot
den Volkenbond, indien Duitschland de waar
borgen geeft, die in het vredesverdrag ver
meld worden.
6. Algemeene Ontwapening: Duitschland
mag gedurende 3 jaren 290.000 man troe
pen op de heen houden, zooals eerst het plan
was gedurende 3 maanden.
7. Geen ultimatum vo-or het geven van een
antwoord.
8. Geen nieuwe bepalingen over de koloniën
en economische bepalingen.
Van andere zijde wordt nog meegedeeld,
dat de bepalingen over Helgoland, gelijk de
ze in den eersten tekst van de vredesvoor
waarden waren vervat, onvoorwaardelijk
moeten worden aangenomen.
De bezetting van het Rijnland wordt als
een noodzakelijke waarborg beschouwd; de
kosten moeten door Duitschland worden ge
dragen.
De geallieerde en geassocieerde regeerin
gen zetten voorts uiteen waarom Duitsch
land voor een aantal jaren -bepaalde verplich
tingen worden opgelegd. Duitschland heeft
de Industrie, de mijnen en de machinerieën
van naburige landen verwoest, niet tijdens
den strijd, doch willekeurig en met een wel
bewuste bedoeling om de nijverheden dier
landen te vernielen en hun markten te ver
meesteren alvorens de industrieën zioh zou
den kunnen herstellen. Duitschland heeft zijn
buren beroofd van alles wat het kon gebrui
ken of kon wegvoeren. Duitschland heeft de
scheepsruimte vernietigd van alle naties, ter
wijl er geen kans van redding was voor de
passagiers en bemanningen.
De Duitsche revolutie werd uitgesteld tot
dat de Duitsche legers te velde waren ver
slagen en alle lioop bij een veroveringsoor
log wel te varen, vervlogen was. Zoowel tij
dens als vóór den oorlog hebben het Duit
sche volk en liun vertegenwoordigers den
oorlog gesteund, do crediéten goedgekeurd,
op de oorlogsleeningen ingeschreven en aan
elke verordening van hun regaering, hoe bar-
baarseh ook, gehoorzaamd. Zij hebben een
aandeel in de verantwoordelijkheid voor de
politiek hunner, regeering, daar zij deze elk
oogenblik, indien zij het hadden gewild, had
den kunnen omverwerpen. Was deze politiek
geslaagd, dan zouden zij deze hebben begroet
met dezelfde geestdrift als zij zulks bij ITct
uitbreken van den oorlog hebben gedaan. Zij
kunnen niet beweren van regeerders te heb
ben veranderd nadat- de oorlog was verloren
en dat het rechtvaadig is te ontkomen aan de
gevolgen hunne» daden.
I>e geallieerde mogendheden zijn van oor
deel dat de vrede, dien zij hebben voorgesteld
een fundamenteel e vrede van rechtvaardig
heid is. De Duitsche tegenvoorstellen zijn vol
strekt in strijd met den overeengekomen
grondslag van dezen vrede en kunnen door
de geallieerde en geasscieerde mogendheden
niet worden aanvaard.
De geallieerden verklaren dat het niet in
hun voornemen ligt Duitschland te worgen en
het te verhinderen zijn eigen plaats in den in
ternationalen handel in te nemen.
iTot zóóver de mededeelingen. welke ons op
het oogenbük ten dienste staan.
De regeering te Berlijn heeft ér voor ge
zorgd, dat. met- het oog op de courantenstaking
te Berlijn, vandaag 500,000 exemplaren der
provinciale pers in de hoofdstad verspreid zul
len worden met een overzicht van den nieuwen
tekst van het vredesverdrag. Morgen zullen
wii dus meer weten.
Een betreurenswaardig
incident.
'Bii het vertrek van een deel der Duitsche
gedelegeerden luit Versailles, lieeft zich giste
renavond ©en betreurenswaardig incident voor
gedaan. i
Op den rit van het hotel des Reservoires te
Versailles naar het station 'Noisy-le-Roi van
waar de trein met de Duitsche afgevaardig
den naar Weimar vertrek, werd uit de men-
schenmenigte naar de auto's met steene'n ge
worpen.
Door d© steenworpen werden min of meer
lioht verwond het lid der delegatie dr. Mel-
chior, de luitenant-kolonel Von Xylanuer. dr.
Mèyer en Mevrouw Dorn'blölit. die naast minis
ter Giesbert wae gezeten.
De demonstraties der. menigte duurden den
gansehen avond voort en wiessen aan tot, een
luid geschreeuw en gekrijsoh toen de leden dei-
delegatie zich op den weg tusschen. liet hotel
des Reservoires en de Hotels Suisse en !V atel
vertoonden.
De termijn van antwoord
verlengd.
Oorspronkelijk was bepaald, dat de Duit-
schera binuen vijf dagen na aanbieding van-
het herdrag moesten antwoorden. De secretaris
der Vredesconferentie Dutasta heeft nu den
mi mister i aid it ek to r dr. Simon medegedeeld,
dat fla Entente gdch bereid verklaarde den
termijn voor het Duitscho antwoord niet 48
uur te verlengen en dus te brengen ot tot
zeven dagen.
Gerekenl van gisterenavond half zeven af,
zal dus het antwoord in den namiddag van
,laaudag 23 Mei gegeven moeten worden.
DE OOSTENRIJK,SCIIE TEDENVOOR-
i STELLEN.
De Öostenriiksehe tegenvoorstellen ziin gis
terenmiddag aangeboden. Het stuk is dertig
bladzijden lang.
liet Weensch Corr. B'ur. .verneemt uit St.
Germain, dat Renner -aan de Vredesconferen
tie een nieuwe nota heeft gericht tegen de af
scheiding van Boliemen, Moravië en Silezië,
waardoor 3!h millioen Duitsc-h-Oostenrijkers
getroffen worden. Een begeleidende nota wiist
erop. dat er twee vijandige staten Duit-
ohers en Tsjechen worden geschapen, die
een ernstiger oorlogshaard zullen vormen dan
de Balkan, terwijl een dubbel groot Elzas-Lot-
haringen wordt geschapen» dat .niet in den
krijg, maar weerloos geannexeerd wordt. Der-
halvo ia de eisch het vrije zelfbeschikkings
recht in Duitsch-Bohemen en Sudetenland na
de terugtrekking der Tsjechische troepen. De
eigenliike nota geldt als inleiding op een reeds
overgelegd klaagschrift der afgevaardigden
yan de drie boVengenoemle gebieden, waarin
eveneens wordt gevraagd het zelfbeschikkings
recht der bewoners, welk verzoek gestaafd
wordt door statistieke on etnografische ge
gevens.
Bii de nota waarbij Renner het klaagschrift
der Duitediers van Sudetenland aan de Vredes
conferentie heeft aangeboden, heeft hii ook het
door de bii do Oostenrijkseh-Silezische kolen-
gebieden «einteresseerden gedane voorstel
betreffende de internatioualiseering van deze
gebieden opgezonden. waarbli hü de aandacht
er op vestigt, dat dit voorstel, gezien de in die
gebieden heerschenöh verwarring, alle aan
dacht verdient.
INTERNATIONALE BKTÜOGING
i VOOR den ViBiEDE.
In de Eranech-Italiaansche socialistische
conferentie'hebben de gedelegeerden van dé
Fransche C. G. T. (Algemeen Arbeidssecre
tariaat) medegedeeld, dat de syndicale con
ferentie lieeft besloten zich aan te sluiten
bij de organisatie voor een internationale be
tooging; v00r den vrede met Rusland, de
amnestie en de demobilisatie.
COMMUNISTISCHE relletjes te
WEENEN.
Bij de bloedige botsing, welke gisteren
tussciien de door de communisten opgehitste
volksmenigte' en de politie heeft plaats go-
had, zijn volgens de laat in den nacht inge
komen berichten aan de zijde der betoogers
elf personen gedood, en meer dan 70 gewond.
Op de lijst der gewonden valt het groot©
aantal jeugoride betoogers, in dci\ ouderdom
van 14 tot 20 jaar, ,op.
De conferentie van leiders der \Veensciie
arbeidersraden heeft, naar de „Sozial Demo-
kratische Korrespondenz" meldt; besloten
aan de arbeidersklasse een oproep, te richten,
waarin de beklagenswaardige slachtoffers
van de bloedige gebeurtenissan worden her
dacht, waartoe de verblinding. der
nieten heeft geleid, en waarin wordt v a.-g
steld dat hun doel is mislukt, van ue
antwoordelijke personen zal rekenscnap ge
vraagd worden.
De aanstichters van de overrompeling, die
tegen den duidelijk, iid uiting gebrachten wil
van de Weenseiie arbeidersraden de geweld
daad volgens een vast plan hadden voorbe
reid, werden in den nacht op Zo-öjdag- naar
het politiebureau gebracht, doch om opwin
ding; te voorkomen op wensch der arsolra-
den 's middags wederom op vrije voeten ge
steld.
De conferentie van leiders heeft een com
missie van onderzoek ingesteld, die vandaag
den districtsarbeidersraad inWeenen rapport
uitbrengen zal. De arbeiders worden aange
spoord in dezen ernstigen tijd kalmte ©n
rust te bewaren en de arbeidersraden te on
dersteunen, die den wil van het proletariaat
tot uitdrukking zullen brengen.
Wiifeon haar President Wilson
zal 'lieden, Dinsdagavond van Parijs vertrek
ken. Hij zal .Woensdagmorgen te Adinkerke
aankomen waar hij den koning! en de
koningin van België,°^tvahg.en zal worden
Na een bezoek aan dot Belgische front zal
liij 's avonds half t0 Brussel aankomen.
De betrekkingen tusschen Roemenië em do
Oekraïne verbroken. Tengevolge van de
door Roem. troept "xtgevoerden overval
in Oost-Galicië heeft de buitengewone Oe-
krainsehe missie te Boekarest die stad ver
laten. De betrekkingen tusschen Roemenië
en de Oekraine zij» -^gebroken. De buiten
gewone Gekrainsche gezant Bassenko is over
Triest en 'Zwitserland naar Parijs vertrokken.
Opmarsch der De Italiaan-
sche troepen zijn in de streek van het dorp
San Vito ('in 't gebied van Görz, RedJ opge
rukt, De bewoners ontvingen de soldaten
met geestdrift en verlangden de bevrijding
van alle „Duitsche gebieden", seint 't Ste-
fanibureau.
Een conflict over Pó°Bmhc transporten.
De voor Polen besteinde Amerikaanse lie le
vensmiddelentransporten uit Nauen over
Dantzig zijn stop ge*8** spoorwegdirectie
te Dantzig had ge wegerd nog ^verder gpe-
d er en wagens beschik t-e stellen voor het
levensmiddelentransport, omdat de Poolsche
spoorwegadministratie- do bepahngon van het
verdrag: over de terugzending van leeg© wa
gens tot dusver niet ^nagekomen. In do
haven van Dantzig wachten acht groote
stoomschepen met meel en graaA op los
sing Do Vereenigde Staten hebben verklaard,
niet*eerder nieuwe levensmiddelen te zuilen
7if,:i in Dantzig bevindende
sturen voor, de z en hok.
schepen gelost zijn. Jo 1Joolschc
ken van het transport draagt net i ooiscne
dept. van het verkoel-
Een groot Duitech vliegtuig. Zondag
avond Iteeg op imt vliegveld van Bruns-
wijk een groot "vliegth'S uit Fnedncnhafen
op, met tien personen aan boord, waaron
der 'twee dames. Volgons de „Bnmswijker
Landes-Zeitung" vloog het op 300 meter
lioogte over den Broeken en landde na vijf
kwartier.
De krautcustaking te Berlijn. - Te Berlijn
is gisteren weer. geen enkelen courant ver
schenen. h ~i
Toen gisterenmiddag de nieuwbenoemde bur
gemeester een einde had gemaakt aan de plech
tigheid, waarmee hij was geinstalleerd en nie
mand meer het woord verlangde, klonk er plot
seling achter uit de zaal een stem, die 't woord
nam en het gezelschap tegenhield. Het was een
persfotograaf, die op een toon van iemand, die
gewoon is niet te worden tegengesproken, de
heeren verzocht even voor hem te willen posee-
rem En niemand van degenen, die hij in zijn vi
zier had, verroerde meer een vin. De macht van
de pers, zelfs van de foto-pers, zult gij zeggen
om iedereen naar haar hand te zetten. Herin
nert ge u nog de dagen van het bezoek van pre
sident Fallières aan de hoofdstad, bij welke ge
legenheid de toenmalige hoofdcommissaris van
politie, de lieer Hordijk, de vermetelheid had
om-op den publieken weg een tik te geven tegen
het toestel van een Franschen persfotograaf?
Niet minder dan de Fransche gezant moest zich
toen tot mr. Roëll, onzen teg-enwoordigen com-
missarissaris, toen burgemeester van Amster
dam, wenden om de autocratische politieautori
teit tot de orde te laten roepen.
Herinnert ge u nog eonflicten van journalis
ten, die aan den Amsterdamschen IJkant plot
seling werden opgesloten, van ruzies van pers-
vereenigingen in den Haag en Amsterdam met
burgemeesters, met particuliere secretarissen van
H. M. de KoninginJa, maar dat alles is
reeds lang voorbij; wij leven nu in een demo-
cratischen tijd! Wacht even, waarde lezer, daar
zullen wij het straks over hebben.
Onze persfotograaf dan had de schoone groep
achter de groene tafels voor onze geillustreerde
periodieken gekiekt; Wethouder de Breuk had
den heer Maarschalk namens zijn collega's ver
welkomd; de nieuwe burgervader had zijn hou
en trouw aan Haarlem gezworen, het woord
zou nu zijn aan Haarlem's burgerij zelf en daar
niemand het voor deze opnam, zal de pers het
moeten doen. Dat is ook billijk; wij raadsover-
zichtschrijvers zijn steeds op het Prinsenhof de
oogen en ooien van het publiek: wij luisteren
en zien toe" in de raadsvergaderingen en bren
gen het gehoorde en geziene getrouw over. Wij
doen meer, wij ontvangen de klachten en opmer
kingen uit de burgerij, onderzoeken ze, toetsen,
deze aan eisen inzicht en ervaring en doen als
de oenige niet 'belanghebbenden, de zuiverste
uitspraak Zoo iemand, dan hadden wij zeker 't
recht en den plicht gisteren het woord te voeren.
Toch lieeft niemand onzer liet gevraagd, omdat
de eenige plaats om te spreken voor ons is de
courant. En daarom neemt de raadsoverzicht-
schrijver der „Nieuwe Haarlemsche Courant" bij
deze het woord, om namens de duizenden Haar
lemsche burgeressen en burgers, welke hij in den
Raad vertegenwoordig!,'den nieuwen burgerva
der als volgt toe te spieken.
Mijnheer de Voorzitter!
Met groote belangstelling heb ik kennis geno
men van Uw benoeming tot burgemeester van
Haarlem. Dat de Hoogc Regeering een half
jaar gewacht heeft met in de Haarlemsche va
cature te voorzien, toont wel hoeveel gewicht
zij hecht aan de goede bezetting van den burge-
meestersstoel in Noord-Hollands hoofdstad. Dat
Zij na rijpe overweging het oog op U lieeft la
ten vallen is voor Uw persoon een groote eer,
maar legt tevens een groote verantwoordelijk
heid op uwe schouders. Door uwe 'overplaatsing
van Koog aan de Zaan naar deze bloeiende
gemeente zijn groote verwachtingen van u ge
wekt. Gij wilt daaraan beantwoorden Mijnheer
de Burgemeester, door 'krachtige daden, en met
Godes onmisbare hulp. Wij hebben vertrouwen
in uw kloeken moed en voortvarendheid.
Laat ik u in enkele groote trekken mogen
zeggen, wat er in Haarlem's burgerij leeft en
wat zij'van u verwacht. Onze goede stad wil mee
vooruit in het jachtende leven maar veel staat
haar hierbij in den weg. Waar gij Haarlem
wilt in of uitgaan, burgemeester, overal zijn de
toegangen gebrekkig, eng en zelfs voor het mo
derne verkeer gevaarlijk. In stoffige dossiers zult
gij daarover ten Stadhuize veel kunnen vinden;
maar aan rapporten hebben wij; niet veel, bur
gemeester; wij moeten daden zien en die ver
wachten wij van U.
Van de noodzakelijke verruiming der gemeen
telijke grenzen behoef ik U niet te spreken an
deren hébben dat waarschijnlijk ten over
vloede reeds gedaan. Zelfs een kind in den
Achterhoek weet, dat Haarlem zich reeds een
kwart eeuw geleden naar alle kanten had be-
hooren uit te zetten. Maar, het zal ook Uwe
ondervinding zijn, dat zulke zaken in de pu
bliekrechterlijke molens moeten worden gemalen
en dat deze met de oude Zaansche windmolens
gemeen hebben, dat zij langzaam malen en in
tegenstelling met gene nog niet eens zeker!
Met Haarlem's bevolking, burgemeester, zult
gij gemakkelijk kunnen opschieten, wanneer gij
oog blijkt te hebben voor haar behoeften.
Wij hebben hier een ferrnen middenstand, die
het klaar weet te spelen de hooge eischen van
het publiek te bevredigen ondanks de nabijheid
eener wereldstad. Dien middenstand kerii ge
zond te houden is een zeer moeilijke, maar nood
zakelijke taak, burgemeester, waarin gij niet
moogt falen, wilt gij rust en welvaart in Uwe
gemeente houden.
En denkt niet, burgemeester, dat het onzen
winkeliers gelukt, het Haarlemsche publiek te
bevredigen, omdat het hier provincialen zijn.
De groote stadslucht is naar hier al sinds lang
overgewaaid en in niets willen wij hier onder
doen voor hoofdstad en residentie. Daarom,
burgemeester, zal ik te zijner tijd op het behar
tigen der belangen van onzen middenstand bij
U terug komen.
Onze arbeidende bevolking in den engen zin
genomen, mijnheer de burgemeester, is zeer
nuchter en weet precies, wat zij wil. Zn is ra -
tig georganiseerd .en zal haar eisd
langs wettelijken weg doorzetten.
Van bolsjewisme hebben wij hier geen kaas
gegeten; daar zijn we te verstandig voor en
daarvoor leven we in een te mooie stad.
Ik moet hier even, tot mijn spijt, de politiek
aanroeren. U zult een vrij groot aantal sociaal,
democraten in den Raad aantreffen- maar zii
zijn niet gevaarlijk; zij eten uit de hand en dat
is wellicht de voornaamste reden van hun a.™)
getal. Waren zij van het slag, zooals U ze todl
Zaanstreek hebt getroffen, dan was hun ii k
hier spoedig uit; want nog eens, voor buiten
sporigheden is de massa hier gelukkig noiTte
verstandig. K
De andere groote partij, mijnheer de voorzit
ter, is de katholieke; ik zou U raden haar ge
schiedenis eens na te gaan en U ?ult bevinden-
dat zij gestaag gegroeid is en een vasten kern
bevat. Gij hebt U voorgenomen, m. d. V., om
tegenover alle gezindten een onpartijdige en
welwillende houding aan te nemen. Dat zal U
tegenover de groote Katholieke bevolking ge-
ducht te stade komen; want op 't stuk van par-
tijdigheid is zij 2eer gevoelig
Bovendien—^zie maar eens aan Uw rechter
hand heeft zij gezorgd, uitstekende verdedi
gers van haar belangen te hebben in 't tremeen.
telijk bestuur.
Mag ik, mijnheer de voorzitter, ook nog Uwe
aandacht vragen voor de kwestie, die overal
brandend is, doch in Haarlem wel zeer fel n tn
het woningvraagstuk.
Ik zal U» geen oplossing aan de hand doen
wist ik een-e goede, ik nam er patent op en was
morgen schatrijk. Eén wenk wil ik U in alle be
scheidenheid geven: zoek de oplossing ook eens
langs den weg van den middenstands-woning-
bouw. Gij kunt daarbij gemakkelijker een rede
lijke huur bedingen; de financieele zorg wordt
kleiner en, bij uitbreiding van het getal midden-
sfandswon-ingen komt er opschuiving van onder
naar boven op, wat van zelf den arbeidersstand
ten goede komt.
Ik zou U nog kunnen spreken over onze ha
venplannen, over onderwijsbelangen, salariee-
ring van gemeente-personeel, maar ik zou te
uitvoerig worden en Uwe aandacht verliezen en-
ik heb ze toch nog noodig voor één punt.
Mijnheer de Voorzitter, uit het Optreden van
den fotograaf, die zijn toestel zoo vrijelijk in de
zaal had opgesteld en ongevraagd het woord
nam, heeft U ten onrechte besloten-, dat de pers
hier in Haarlem, de macht en het respect ge
niet, welke zij ten volle verdient. De invloed van
de pers behoef ik U niet te schetsen; gij zult
voorts ervaren, dat Haarlem een pers bezit
zooals geen enkele provinciestad in Nederland
Edoch, m. d. V., de Haailemsche Pers geniet
van de autoriteiten niet dat respect, waarop zij
als vertegenwoordigster van 70.000 burgers en-
burgeressen aanspraak mag maken.
Het provincialisme is in Haarlem bijna ner
gens anders meer te vinden den op het stadhuis.
Elk lichaam, dat naar buiten optreedt, weet
tegenwoordig, dat bestuur, leden en pers onaf
scheidelijk zijn. Maar in Haarlem heeft men in
stadhuiskringen deze opvatting nog niet, mijn
heer de burgemeester. Een aantal der groote en'
kleinere gemeentelijke autoriteiten beschouwen
zich daar nog als meerdenvaardig en hebben
nog iets van de allures der regenten der 17de
eeuw. In normale tijden b ■- ;Ven wii daarvan
niet zoo heel veel; maar bij plecuiige gelegen
heden laat men zijn autoriteit geitic Bij ?r.
onlangs plaats gehad hebbende huldiging van
den bekwamen Wethouder, die tijdens het Haar
lem's interregnum den scepter zwaaide, werden
wij; naar de publieke tribune verwezen. Wij pro
testeerden en hoopten op beterschap. Thans bij
Uwe installatie, mijnheer de Voorzitter, zult U,
niemand onzer hebben ontdekt. Wij waren min
of meer verdekt opgesteld achter zes rijen ge
nood igdeu.
Wellicht hebt ge n-u en dan een hals zien
rekkenheel in de verte. Dat was het hoofd
van een verslaggever, dat poogde te zien; wie
er zooal aanwezig waren..
Mijnheer de Voorzitter, wij hebben gewaarv
■schu-wd, dat men ons als vertegenwoordigers
van 70.000 Haarlemsche burgers zou respect
teeren. Opzettelijk heeft men niet gewild. M. de
V., ik zeg opzettelijk: vóór U hebt U een groot
leeg vierkant gezien in de zaal. 's Winters staat
daar een hooge kachel en doorgaans, zooals
ook nu, een tafel voor stenografen.
M. de V. het is adat in ambtelijke kringen,
dat op 1 Mei de kachel verdwijnt, maar de ste
nografen blijven zitten, ook al hebben zij, zoo
als thans,, niet één krabbel te makea
Had mem deze twee overbodige beambten ter
zijde of achter mr Bonians opgesteld, dan was
daar een prachtige ruimte gewonnen om óf we!
de pers vergeef de oneerbiedigheid óf wel
de voornaamste gasten te plaatsen, die niet
kunnen gerekend worden te behooren tot het be
langstellend publiek.
M. de V-, schrijver dezes heeft in Amsterdam
een drietal afceheids- en installatie-plechtighe
den van burgemeesters meegemaakt. De Pers
tribune in onze hoofdstad is evenals de raads
zaal in verhouding veel kleiner dan in Haar
lem. Todi behoeft in Amsterdam de pers haar
plaatsen nooit te ruim-em, slechts een weinig in
te schikken, omdat men van het goede stand
punt uitgaat, dat de pers behoort bij den Raad.,
M. de V., een deel onzer Haarlemsdie auto
riteiten is nog wel eens bevangen met Hordyk-
sche ideeën, zal ik maar zeggen), om niet al te
ver in de historie terug te gaan.
Maar in een conflict tusschen pers en auto
riteiten is de laatste tot nog toe steeds de steik-
*\rbJT ik geloof dat U zijt een man van
dezen rijd, een tijd, waamide
on zeldzame wijze blijk heeft gegeven van naar
fuist inzicht om samen te weiken met de Pers;
een tijd waarin de autoriteiten ons, publicisten, I
herhaaldelijk weten te vinden, wanneer het gaat
om het handhaven van gezag en orde voor in
lichting van het publiek op allerlei gebied.
M. de V., gij kunt bij ervaring weten hoeveel
er van ons juiste inzicht, van onze juiste voor
lichting afhangt.
M. d. V. wij verwachten van U, dat gij de
17de eeuwsche begrippen in Uw onmiddellijke
omgeving heerschend tegenover de Pers, zult -
weten te moderniseer-en.
Ook dat zal voor Haarlem een zegen zijn.
Ik heb gezegd.