BUITENLAND
Steun-Comité Haarlem.
Het antwoord aan Duitschland.
Uit den Gemeenteraad.
DINSDAG 17 JUNI 1919
42ste JAARGANG 9976
DE ABONNEMENTSPRIJS BEDRAAGT VOOR HAARLEM EN AGENTSCHAPPEN: PER KWARTAAL 12,35; PER WEEK 18 CENT; FRANCO PER POST PtR KWARTAAL t 270 BiJ VOORUITBETALING
TELEFOON AFDEELING „DRUKKERIJ" No. 1748 ADVERTENTIEN 2j CENTS PER REGEL. BIJ CONTRACT BELANGRIJKE KORTING
BUREAUX: NASSAULAAN 49, HftARLEM TELEFOON 1426 EN 2741
EERSTE BLAD
Dit nummer bestaat uit 2 bladen
gemengde buitenlandsche berichten
Verkrijgbaar zonder bon gebruikte militaire
werkschoenen a f 1— per paar benevens
nieuwe dweilen a f 0.30 per stuk. Bureau
Oroote Houtstraat 191. 3583
Men blijft aan den leant der geallieerden
geheimzinnig en terughoudend. Reeds giste-
rennamlddag half zeven ls het antwoord aan
Duitschland overhandigd en vanochtend had
Heuler uit Parijs nog maar oen zeen vaag
overzicht geseind.
Het voornaamste moeten wij al weer van
Duitsche zijde hooren, ofschoon ook dit door
de courantenstaking in de groote steden
moeilijk gaat.
Wel seint Havas" zeer. uitvoerig, hoe het
antwoord werd voorbereid en hoe het exem
plaar er nit ziet:
De secretaris-generaal der vredesconferen
tie stelde graaf Brockdorff-Eantzau per
brief officieel van in kennis, dat hij het ant
woord der geallieerden in den loop van den
dag van Maandag zou ontvangen en dat het
uur' der overhandiging later zou worden be
kend gemaakt. Het exemplaar van het ant
woord, dat de president der Duitsche afvaar
diging ontving, is datgene, hetwelk de com
missie van herziening heeft bewerkt Het
bevat talrijke toevoegingen en correcties met
rooden inkt. Zoodra de secretaris-generaal in
de gelegenheid is, zal hij de Duitsche afvaar
diging de 2Ö0 exemplaren, waarom deze heeft
verzocht, doen toekomen.
Clemeneeau heeft Maandagochtend den Mi
nisterraad van de voornaamste beschikkin
gen der geallieerde en geassocieerde mogend
heden in kennis gesteld. Vervolgens heeft de
Raad van Vier in het Hotel Crillon voor de
laatste maal van den definitieven tekst in
zage genomen.
De tekst van liet antwoord.
Reuter seint dan uit Parijs de volgende sa
menvatting van den brief, welke den nieiu-
wen tekst van de vredesvoorwaarden verge
zelt:
„Het antwoord der geallieerden op de Duit
sche commentaren op de vredesvoorwaarden,
hetwelk heden openbaar is gemaakt, wordt
voorafgegaan door een toelichtingsbrief,
waarin wordt- gezegd dat de geallieerde en
geassocieerde mogendheden den oorlog als de
grootste misdaad beschouwen, welke ooit te
gen de mensehheid is gepleegd. Duitschland
heeft een dienstbaren bondgenoot aangemoe
digd om Servië den oorlog te verklaren. De
brief somt de Duitsche -misdaden op en zegt,
dat Duitschland de schadeloosstelling op zich
nemen moet.
De brief vervolgt: De geallieerde en ge-
assoeieer lo mogendheden hebben maatrege
len genomen voor het herstel van den Pool-
schen staat, met een vrijen uitgang naar de
zee. Het regiem ten aanzien van het Saarbek
ken is over 15 jaar geldig. De geallieerden
hebben voldoende reden om aan te nemen,
dat de inboorlingen der Duitsche koloniën
krachtige tegenstanders zijn van een terug
keer onder het Duitsche gezag. Indien de
Duitsc-hers bewijzen geven voornemens te zijn
de vredesvoorwaarden te vervullen, zal het
mogelijk zijn binnenkort den volkenbond
door de toetreding van Duitschland volko
men te maken. Ten aanzien van Duitschland's
klacht over de blokkade, wordt gezegd, dat
de blokkade altoos als een wettigen oorlogs
maatregel is erkend.
Het antwoord der geallieerden op de Duit
sche commentaren legt er den nadruk op, dat
er niets in het Duitsche memorandum is wat
de overtuiging der geallieerden aan het wan
kelen brengt, dat de onmiddellijke aanleiding
tot den oorlog een wed overlegd' besluit is ge
weest van verantwoordelijke personen om de
Europeesche kwestie te forceeren, indien noo-
dig, door oorlog. De geallieerden zijn van oor
'deel, dat de bestraffing van de voornaamste
verantwoordelijke personen uit een oogpunt
van rechtvaardigheid noodzakelijk is.
Het zal Duitschland worden toegestaan zijn
leger meer trapsgewijze te verminderen dan
aanvankelijk was bepaald. De Duitsehe ma
ritieme voorstellen kunnen niet in overwe
ging worden genomen. Wat de schadeloos
stelling betreft, zoo mag Duitschland een
grof bedrag aanbieden voor de regeling van
het geheel of een gedeelte zijner verplichtin
gen."
Heel duidelijk is dit nog niet.
correspondent van
het „Handelsblad werd onder voorbehoud
bet volgende meegedeeld, omtrent den tekM.
welke men in Berlijn nog bezig was te vertal
len, toen het bericht werd afgegeven,
In het algemeen zou het antwoord niet zoo
ongunstig uitgevallen zijn als men eerst vreesde.
Do bepalingen:
Punt 1 moet bepalen, dat aan do Commis-
ie der schadevergoeding 4 maanden tijd zal
f orden gelaten om alle aangelegenheden die
>oor haar hadden moeten worden behandeld,
'C Uquideeron.
Duitschland zal voorstellen doen, waarop
te Entente binuen twee maanden zal ant-
oorden.
2. Binnen 6 of 8 maanden volksstemming in
loven Silezië, .vermoedelijk ook in West-
zruisen.
3. Het bestuur iu <]e bezette gebieden, zou
Bu civiel bestuur zijn, waaraan het militaire
adergesehikt zon worden.
Verder bepalingen over de bescherming
van de minderheden in de bezette gebieden.
4. Bepalingen over de kolenleveranties aan
Duitschland.
5. Spoedig toelating van Duitschland tot
den Volkenbond, indien Duitschland de waar
borgen geeft, die in het vredesverdrag ver
meld worden.
6. Algemeen© Ontwapening: Duitschland
mag gedurende 3 jaren 200.000 man troe
pen op de heen houden, zooals eerst het plan
was gedurende 3 maanden.
7. Geen ultimatum voor, het geven van een
antwoord.
8. Geen nieuwe bepalingen over de koloniën
en economische bepalingen.
Van andere zijde wordt nog meegedeeld,
dat de bepalingen over Helgoland, gelijk de-
,ze in den eersten tekst van de vredesvoor
waarden waren vervat, onvoorwaardelijk
moeten worden aangenomen.
De bezetting van het Rijnland wordt als
een noodzakelijke waarborg beschouwd; de
kosten moeten door Duitschland worden ge
dragen.
De geallieerde en geassocieerde regeerin
gen zetten voorts uiteen waarom Duitsch
land voor een aantal jaren bepaalde verplich
tingen worden opgelegd. Duitschland heeft
de industrie, de mijnen en dte machinerieën
van naburige landen verwoest, niet tijdens
den strijd, doch' willekeurig en met een wel
bewuste bedoeling om de nijverheden dier
landen te vernielen en hun markten te ver
meesteren alvorens de industrieën zich zou
den kunnen herstellen. Duitschland beeft zijn
buren beroofd van alles wat bet kon gebrui
ken of kon wegvoeren. Duitschland heeft de
scbeepsruimte vernietigd' van alle naties, ter
wijl er geen kans van redding was voor de
passagiers en bemanningen.
De Duitsche revolutie werd uitgesteld tot
dat de Duitsche legers te velde waren ver
slagen en alle hoop bij een veroveringsoor
log wel te varen, vervlogen was. Zoowel tij
dens als vóór den oorlog hebben het Duit
sehe volk en hun vertegenwoordigers den
oorlog gesteund, de credieten goedgekeurd,
op de oorlogsleeningen ingeschreven en aan
elke verordening van hun regeering, hoe bar-
baarsch ook, gehoorzaamd. Zij hebben een
aandeel in de verantwoordelijkheid voor de
politiek hunner regeering, daar zij deze elk
oogenblik, indien zij het hadden gewild,- had
den kunnen omverwerpen. Was deze politiek
geslaagd, dan zouden zij deze hebben begroet
met dezelfde geestdrift als zij zulks bij liet
uitbreken van den oorlog hebben gedaan. Zij
kunnen niet beweren van regeerders te heb
ben veranderd nadat- de oorlog was verloren
en dat het rechtvaadig is te ontkomen aan de
gevolgen hunner daden.
De geallieerde mogendheden zijn van oor
deel dat de vredo. dien zij hebben vooirgegteld
een fundamenteel© vrede van rechtvaardig
heid is. De Duitsche tegenvoorstellen zijn vol
strekt in strijd met- den overeengekomen
grondslag van dezen vrede en kunnen door
de geallieerde en geasscieerde mogendheden
niet worden aanvaard.
De geallieerden verklaren dat het niet in
hun voornemen ligt Duitschland te worgen en
het te verhinderen zijn eigen plaats in den in
ternationalen handel in te nemen.
Tot zóóver de mededeelingen, welke ons op
het oogenblik ten dienste staan.
De regeering te Berlijn heeft er voor ge
zorgd, dat, met het oog op de courantenstaking;
te Berlijn, vandaag 500,000 exemplaren der
provinciale pers in de hoofdstad verspreid zu -
len worden met een overzicht! van den nieuwen
tekst van het vredesverdrag. Morgen zullen
wij dus meer weten.
Een betreurenswaardig
incident.
Bij het vertrek van een deel der Duitsche
gedelegeerden uit Versailles- heeft zich giste
renavond een betreurenswaardig incident voor
gedaan.
Op den rit van het hotel des Reaervon-ea te
Versailles naar het station (Noisy-le-Roi van
waar da trein met de Duitsche afgevaardig
den naar Weimar vertrok, werd uit de men-
schenmenigte naar de auto's met ate enen. ge
worpen.
Door de steenworpen werden min of meer
lioht verwond het lid der delegatie dr. Mel-
chior, de luitenant-k-olonel Von Aylanaer, dr.
Meyer en Móvrouiw Dorn'blöht, die naast minis
ter Giesbert was gezeten.
De demonstraties der menigte duurden den
gansohen avond voort en wiessen aan tot een
luid geschreeuw en gekrijsoh toen de leden der
delegatie zich op den weg tusschen het hotel
des Reservoires en de Hotels Suisse en .Vatei
vertoonden.
De termijn van antwoord
verlengd.
Oorspronkelijk was bepaald, dat de Duit-
scliera binnen viif dagen na aanbieding van
het berdrag moesten antwoorden. De secretaris
der Vredesconferentie Dutasta heeft nu den
ministerialdirektOT dr. Simon medegedeeld,
dat de Entente zich bereid verklaarde den
termijn voor het Duitsche antwoord mét 48
uut te verlengen en dua te brengen op- tot
zeven dagen.
Gerekenl van gisterenavond half zeven af,
zal dus het antwoord in den. namiddag van
Maandag 23 Mei gegeven moeten worden.
DE OOSTENRIJKSCHE TE/GENVOOR-
1 STELLEN.
De Oostenrijksche tegenvoorstellen zijn gis
terenmiddag aangeboden. Het stuk is dertig
bladzijden lang.
Het Weensch Corr. Bar. verneemt uit St.
Germain, dat Renner aan de Vredesconferen
tie een nieuwe nota heeft gericht tegen de af
scheiding van Bohemen. Moravië en Silezië,
waardoor ZV2 millioen Duitsch-Oostenrijkers
getroffen worden. Een begeleidende nota wijst
erop. dat er twee vijandige staten Duit-
schors en Tsjechen worden geschapen, die
een ernstiger oorlogshaard zullen vormen dan
de Balkan, terwijl een bubbel groot Elzas-Lot
haringen worot geschapen» dat niet in den
krijg, maar weerloos geannexeerd wordt. Der
halve is de eisch het vriie zelfsbeschikkings-
recht in Duitsoh-Bohemen en Sudetenland na
de terugtrekking der Tsjechische troepen. De
eigenliike nota geldt als inleiding op een reeds
overgelegd klaagschrift der afgevaardigden
yan de drie bovengenoemle gebieden, waarin
eveneens wordt gevraagd het zelfbeschikkings
recht der bewoners, welk verzoek gestaafd
wordt door statistieko en etnografische ge
gevens.
Bii de nota waarbij Renner het klaagschrift
der Duitschers van Sudetenland aan de Vredes
conferentie hóeft aangeboden, beeft hli ook het
door de bii de Oostenriiksch-Silezische kolen-
gebieden «reinter-esseerden gedane voorstel
betreffende de internationaliseering van deze
gebieden opgebonden, waarbij hij de aandacht
er op vestigt, dat dit voorstel, gezien de in die
gebieden heersehentJe verwarring, alle aan
dacht verdient.
INTERNATIONALE betooging
yooR den vrede.
In de Fransch-Italiaansclie socialistische
conferentie hebben de gedelegeerden van dé
Fransche C. G. T. (Algemeen Arbeidssecre
tariaat) medegedeeld, dat de syndicale con
ferentie heeft besloten zich .aan te s Luiten
bij de organisatie voor een internationale be
tooging voor den vrede met Rusland, de
amnestie en de demobilisatie.
COMMUNISTISCHE belletjes te
weenen.
Bij de bloedige botsing, welke gisteren
tussciien de door de communisten opgehitste
volksmenigte en de politie heeft jóiaats ge
had, zijn volgens de laat in den nacht inge
komen berichten aan de zijde der betoogers
elf personen 'gedood en meer dan 70 gewond:
Op de lijst der gewonden valt het groote
aantal jeugende betoogers, in den oudferdom
van, 14: tot 20 jaar, op.
De conferentie van leiders der .Weensclle
arbeidersraden heeft, naar de „Sozial Demo-
kratische Korrespondenz" meldt, besloten
aan de arbeidersklasse een oproep te richten,
waarin de beklagenswaardige slachtoffers
van de bloedige gebeurtenissen worden her
dacht, waartoe de verblinding der .conimu
nisten heeft geleid, en waarin wordt f
stold dat kim doet ia mislukt. Van de ver
antwoordelijke personen zal rekenscnap ge
vraagd worden.
De aanstichters van de overrompeling, die
tegen dien duidelijk tpt uiting gebrachten wil
van de tWeensche arbeidersraden de geweld
daad volgons een vast plau hadden voorbe
reid], werden in den nacht op Zondag' naar
het politiebureau jgebracht, doch om opwin
ding te voorkomen op w'ensch der arsolra-
den 's middags wederom op vrije voeten ge
steld.
De conferentie van leiSers heeft een com
missie van onderzoek ingesteld, die vandaag
den districtsarbeidersraad inW.ecneu rapport
uitbrengen zal. De arbeiders worden aange
spoord in dezen ernstigen tijd kalmte en
rust te bewaren en de arbeidersraden te on
dersteunen, die den wd van het proletariaat
tot uitdrukking! zullen brengen.
Wjfaon haar B-ei»1?. President Wilson
zal heden, Dinsdagavond van Parijs vertrek
ken. Hij zal WrJoen,sci'a°ni0rffen te Adinkerke
aankomen waar hij door den koning en de
koningin van Bel'gie ontvangen zal wo-rden
Na een bezoek aan het Belgische front zal
hij 's avonds half ld te BrusseL aankomen.
I)e bctrekkinigeh tusschen Roemenië e|n die
OekraïAe verbroken. Tengevolge van de
door Roem. troep®11 uitgevoerden overval
in Oost-GaLicië heeft de buitengewone Oa-
krainsche misisis t© Boekarest dio stad V6r-
laten. De betrekkingen tusschen Roemenië
en de Oekraine zij» gebroken. De buiten
gewone Oekrainsche gezant Bassenko is over
Triest 'en Zwitserlandnaar Parijs vertrokken.
G Pinal's cii der Italmnen. De Italiaan-
sche troepen zijn in de streek van het dorp
San Vito ('in 't gebied van Görz, RedJ opge
rukt. De bewone1'0 omvingen de soldaten
met geestdrift en verlangden de bevrijding
van alle „Duitsche gebieden", seint ',t Ste-
fanibureau.
Een conl liet ovd' P°olsche transporten.
De voor Poien bestemde Amerikaansche le
vensmiddelentransporten uit Nauen ;over
Dantzig zijn stop geze.t- De spoorwegdirectie
te Dantzig had geweigerd nog verder goe
derenwagens beschikbaar te stellen voor het
levensmiddelentransport, omdat de Poolsche
spoorwegadministratie, de bepalingen van het
verdrag over de terugzending van leege wa
gens tot dusver niet is nagekomen. In de
haven van Dantzig wachten acht groote
stoomschepen met meeF en graan op los
sing. De Vereenigde Staten hebben verklaard
niet eerder nieuwe levensmiddelen te zullen
sturen vóór de zich i11 Dantzig bevindende
schepen 'gelost zijn. L® schuld voor dit hok-
ken van het transport draagt bet Poolsche
dept. van het verkeer.
Een kroot Tiuitsch vliegtuig. Zondag
avond steeg op bot vliegveld wan Bruns-
wijk een groot vliegtuig uit 11 ïedrichhafen
op, met tien person®11 aan boort,, waaron
der twee dames. Volgens de „Brunswijker
Landes-Zeitung" vloog het op 300 meter
hoogte over den Broeken en landde ha vijf
kwartier.
Toen gisterenmiddag de nieuwbenoemde bur
gemeester een einde had gemaakt aan de plech
tigheid, waarmee hij was geïnstalleerd en nie
mand meer het woord verlangde, klonk er plot
seling achter uit de zaal een stem, die 't woord
nam en het gezelschap tegenhield. Het was een
persfotograaf, die op een toon van iemand, die
gewoon is niet te worden tegengesproken, de
iieeren verzocht even voor hem te willen posee
ren. En niemand van degenen, die hij in zijn vi
zier had, verroerde meer een vfn. De macht van
de pers, zelfs van de foto-pers, zult gij zeggen,
om iedereen naar haar hand te zetten. Herin
nert ge u nog de dagen van liet bezoek van pre
sident Fallières aan de hoofdstad, bij welke ge
legenheid de toenmalige hoofdcommissaris van
politie, de lieer Hordijk, de vermetelheid had
om op den publieken weg een tik te geven tegen
het toestel van een Franscheu persfotograaf?
Niet minder dan de Fransche gezant moest zich
toen tot mr. Roëll, onzen tegenwoordigen com-
missarissaris, toen burgemeester van Amster
dam, wenden om de autocratische politieautori
teit tot de orde te laten roepen.
Herinnert ge u nog conflicten van journalis
ten, die aan 'den Amsterdar.ischen IJkant plot
seling werden opgesloten, van ruzies van pers-
vereenigingen in den Haag en Amsterdam met
burgemeesters, met particuliere secretarissen van
H. M. de KoninginJa, maar dat alles is
reeds lang voorbij; wij leven nu in een demo-
cratischen tijd! Wacht even, waarde lezer, daar
zullen wij het straks over hebben.
Onze persfotograaf dan had de schoone groep
achter de groene tafels voor onze geïllustreerde
periodieken gekiekt; Wethouder de Breuk had
den heer Maarschalk namens zijn collega's ver
welkomd; de nieuwe burgervader had zijn hou
en trouw aan Haarlem gezworen, het woord
zou nu zijn aan Haarlem's burgerij zelf en daar
niemand het voor deze opnam, zal de pers het
moeten doen. Dat is ook billijk; wij raadsover-
zichtschrijvers zijn steeds op het Prinsenhof de
oogen en ooren van het publiek: wij luisteren
en zi^n toe in de raadsvergaderingen en bren
gen het gehoorde en geziene getrouw over. Wij
doen meer, wij ontvangen de klachten en opmer
kingen uit de" burgerij, onderzoeken ze, toetsen
deze aan eigen inzicht en ervaring en doen als
de oenige niet 'belanghebbenden de zuiverste
uilQnrpqk Zoo iemand, cUm hadden wij zeker t
ècM dei: plidri gisteren het woord te voeren
Toch heeft niemand onzer- het gevraagd, omdat
De krantenstaking to Berlijn. |Te Berlijn
is gisteren weer geen enkelen courant ver
schenen. ,7 -> S i O.
K
•V V
nÜQnrpjqk Zoo iemand, dmi hadden wij zeker t
ecM^ den plidd gisteren het woord te voeren
Toch heeft niemand onzer- het gevraagd, omdat
de eenige plaats om te spreken voor ons is de
courant. En daarom neemt de raadsoverziclit-
schrijver der „Nieuwe Haarlemsche Courant" bij
deze het woord, om namens de duizenden Haar
lemsche burgeressen en burgers, welke hij in den
Raad vertegenwoordigt,'den nieuwen burgerva
der ais volgt loc te spreken.
Mijnheer de Voorzitter!
Met groote belangstelling heb ik kennis geno
men van Uw benoeming tot burgemeester van
Haarlem. Dat de Hooge Regeering een half
jaar gewacht heeft met in de Haarlemsche va
cature te voorzien, toont wel hoeveel gewicht
zij hecht aan de goede bezetting van den burge-
meestersstoel in Noord-Hollands hoofdstad. Dat
Zij na rijpe overweging het oog op U heeft la
ten vallen is voor Uw persoon een groote eer,
maar legt tevens een groote verantwoordelijk
heid op uwe schouders. Door uwe overplaatsing
van Koog aan de Zaan naar deze bloeiende
gemeente zijn groote verwachtingen van u ge
wekt. Gij wilt daaraan beantwoorden Mijnheer
de Burgemeester, door krachtige daden, en met
Godes onmisbare hulp. Wij hebben vertrouwen
in uw kloeken moed en voortvarendheid.
Laat ik u in enkele groote trekken mogen
zeggen, wat er in Haarlem's burgerij leeft en
wat zij'van u verwacht. Onze goede stad wil mee
vooruit in het jachtende leven; maar veel staat
haar hierbij in den weg. Waar gij Haarlem
wilt in of uitgaan, burgemeester, overal zijn de
toegangen gebrekkig, eng en zelfs voor het mo
derne verkeer gevaarlijk. In stoffige dossiers zult
gij daarover ten Stadhuize veel kunnen vinden;
maar aan rapporten hebben wij; niet veel, bur
gemeester; wij moeten daden zien en die ver
wachten wij van U.
Van de noodzakelijike verruiming der gemeen
telijke grenzen behoef ik U niet te spreken; an
deren hebben dat waarschijnlijk ten over
vloede reeds gedaan. Zelfs een kind in den
Achterhoek weet, dat Haarlem zich reeds een
kwart eeuw geleden naar alle kanten had be-
hooren uit te zetten. Maar, het zal ook Uwe
ondervinding zijn, dat zulke zaken in de pu
bliekrechterlijke molens moeten worden gemalen
en dat deze met de oude Zaansche windmolens
gemeen hebben, dat zij langzaam malen en in
tegenstelling met gene nog niet eens zeker!
Met Haarlem's bevolking, burgemeester, zult
gij gemakkelijk kunnen opschieten, wanneer gij
oog blijkt te hebben voor haar behoeften.
Wij hebben hier een fermen middenstand1, die
het klaar weet te spelen de hooge eischen van
het publiek te bevredigen ondanks de nabijheid
eener wereldstad. Dien middenstand kern ge
zond te houden is een zeer moeilijke, maar nood
zakelijke taak, burgemeester, waarin gij niet
moogt falen, wilt gij rust en welvaart in Uwe
gemeente houden.
En denkt niet, burgemeester, dat het onzen'
winkeliers gelukt, het Haarlemsche publiek te
bevredigen, omdat het hier provincialen zijn.
De groote stadslucht is naar hier al sinds lang
overgewaaid en in niets willen wij hier onder
doen voor hoofdstad en residentie. Daarom,
burgemeester, zal ik te zijner tijd op 'het behar
tigen der belangen van onzen middenstand bij
U terug komen.
Onze arbeidende bevolking in den engen zin
genomen, mijnheer de burgemeester, is zeer
Sar'eJ.» liefs!
gegeten; daar zijn we te verstandig voor en
daarvoor leven we in een te mooie stad.
Ik moet hier even, tot mijn spijt, de politiek
aanroeren. U zult een vrij groot aantal sociaal
democraten in den Raad aantreffen- maar zii
zijn niet gevaarlijk; zij eten uit de hand en dat
is wellicht de voornaamste reden van hun groot
getal. Waren zij van het slag, zooals U ze inde
Zaanstreek hebt getroffen, dan was hun rhk
hier spoedig uit; want nog eens, voor buiten
sporigheden is de massa hier gelukkig noo- te
verstandig. x
De andere groote partij, mijnheer de voorzit
ter, is de katholieke; ik zou U raden haar ge
schiedenis eens na te gaan en U zult bevinden,
dat zij gestaag gegroeid is en een vasten kern
bevat. Gij hebt U voorgenomen, m. d. V., om
tegenover alle gezindten een onpartijdige en
welwillende houding aan te nemen. Dat zal U
tegenover de groote Katholieke bevolking ge-
ducht sfade komen; want op 't stuk van par
tijdigheid is zij zeer gevoelig.
Bovendien zie maar eens aan Uw rechter
hand heeft zij gezorgd, uitstekende verdedi
gers van haar belangen te hebben in 't gemeen
telijk bestuur.
Mag' ik, mijnheer de voorzitter, ook nog Uwe
aandacht vragen voor de kwestie, die overal
brandend is^doch in Haarlem wel zeer fel, njn.
het woningvraagstuk.
Ik zal U geen oplossing aan de hand doen-
wist ik eene goede, ik nam er patent op en was
morgen schatrijk. Eén wenk wil ik U iu alle be
scheidenheid geven: zoek de oplossing ook eens
langs den weg van den middenstands-woning-
bouw. Gij kunt daarbij gemakkelijker een rede
lijke huur bedingen; de financieele zorg wordt
kleiner en, bij uitbreiding van het getal midden-
standswoiiingen komt er opschuiving van onder
naar boven op, wat van zelf den arbeidersstand
ten goede komt.
Ik zou U nog kunnen spreken over onze ha
venplannen, over onderwijsbelangen, salariee-
ring van gemeente-personeel, maar ik zou te
uitvoerig worden en Uwe aandacht verliezen en
ik heb ze topli nog noodig voor één punt.
Mijnheer de Voorzitter, uit het optreden van
den fotograaf, die zijn toestel zoo vrijelijk in de
zaal had opgesteld en ongevraagd het woord
nam, heeft U ten onrechte besloten, dat de pers
hier in Haarlem,, de macht en* het respect ge
niet, welke zij ten volle verdient. De invloed van
de pers behoef ik U niet te schetsen; gij zult
voorts ervaren, dat Haarlem een pers bezit,
zooals geen enkt-le provinciestad in Nederland
Edoch, m. d. V., de Haarlemsche Pers geniet
van de autoriteiten niet dat respect, waarop zii
als vertegenwoordigster van 70.000 burgers en
burgeressen aanspraak mag maken.
Het provincialisme is in Haarlem bijna ner
gens anders meer te vinden den op het stadhuis.
Elk lichaam, dat naar buiten optreedt, weet
tegenwoordig, dat bestuur, leden en pers onaf
scheidelijk zijn. Maar in Haarlem heeft men in
stadhuiskringen deze opvatting nog niet, mijn
heer de burgemeester. Een aantal der groote en
kleinere genu tnielijke autoriteiten beschouwen
zich daar nou its mcerderwaardig en hebben
nog iets van de allures der regenten der 17de
eeuw.*In normale tijden bemerken wij dswan
niet zoo heel veel; maar bij plechtige gelegen
heden laat men zijn autoriteit gelden. Bij een
onlangs plaats gehad hébbende huldiging van
den bekwamen Wethouder, die tijdens bet Haar
lem's interregnum den scepter zwaaide, werden
wij naar de publieke tribune verwezen. Wij pro
testeerden en hoopten op beterschap. Thans bij
Uwe installatie, mijnheer de Voorzitter, zult U
niemand onzer hébben ontdekt Wij waren min
of meer verdekt opgesteld achter zes rijen ge-
noodigden.
Wellicht hebt ge nu en dan een hals zien
rekken.heel in de verte. Dat was het hoofd
van een verslaggever, dat poogde te zien', wie
er zooal aanwezig waren.
Mijnheer de- Voorzitter, wij hebben gewaar
schuwd, dat men ons als vertegenwoordigers
van 70.000 Haarlemsche burgers zou respec
teeren. Opzettelijk heeft men niet gewild. M. de
V, ik zeg opzettelijk: vóór U hebt U een groot
leeg vierkant gezien in de zaal. 's Winters staat
daar een hooge kachel en doorgaans, zooals
ook nu, een tafel voor stenografen.
M. de V. het is adat in ambtelijke kringen,
dat op 1 Mei de kachel verdwijnt, maar de ste
nografen blijven zitten, ook al hebben ziji, zoo-
als thans,, niet één krabbel te maken.
Had men deze twee overbodige beambten ter
zijde of achter mr Bomans opgesteld, dan was
daai' een prachtige ruimte gewonnen om óf wel
de pers vergeef de-'oneeébiedigheid óf wel
de voornaamste gasten te plaatsen, die niet
kunnen gerekend worden te behooren tot het be
langstellend publiek.
M. de V-, schrijver dezes beeft in Amsterdam
een drietal afscheids- en installatie-plechtighe
den van burgemeesters meegemaakt. De Pers
tribune in onze hoofdstad is evenals de raads
zaal in verhouding veel kleiner dan in Haar
lem. Toch behoeft in Amsterdam de pers haar
plaatsen nooit te ruimen, slechts een weinig in
te schikken, omdat men van het goede stand
punt uitgaat, dat de pers behoort bij den Raad.
M. de V., een deel onzer Haarlemsdie auto
riteiten is nog wel eens bevangen met Hordijk-
sche ideeën, zal ik maar zeggen, om niet al te
ver in de historie terug te gaan.
Maar in een conflict tusschen p^s en auto
riteiten is de laatste tot nog toe steeds de sterk-
st\fbd'T ik geloof dat U zijt een man van
dezen Hid een tijd, waarin de Hooge Regeering
op zeldzame wijze blijk heeft gegeven van haar
luist inzicht om samen te wei ken met de Pers;
een tiidi waarin de autoriteiten ons, publicisten,
herhaaldelijk weten te vinden, wanneer het gaat
om het handhaven van gezag en orde, voor in
lichting van het publiek op allerlei gdbied.
M. dé V., gij kunt bij ervaring weten hoeveel
er van ons juiste inzicht, van onze juiste voor
lichting afhangt.
M. d. V. .wij verwachten van U. dat gij de
17de eeuwsche begrippen in Uw onmiddellijke
omgeving heerschend tegenover de Pera, zult
weten te moderniseerea.
Ook dat.zal voor Haarlem een zegen zijn,
Ik heb gezegd,.
