Sivtr-rrc
Binnenland
Kunst en Kennis
STATEN-QËNERAAL.
KINDERKOUSEN.
UIT ONZE OOST'
LANDBOUW EN VISSCHERU
DONDERDAG 23 JUNI 1919
42ste JAARGANG 9984
ri ^TQPuTpPEN- PER KWARTAAL f2 35- PER WEEK 18 CENT; FRANCO PER POST PER KWARTAAL f 2,70 BIJ VOORUITBETALING
DÊ ABONNEMENTSPRIJS BEDRAAGT ma hAArtLJ»» TF, FFnnN AFDEELi'nG „DRUKKERIJ" No. 1748 ADVERTENTIEN 25 CENTS PER REGEL. BIJ CONTRACT BELANGRIJKE KORTINfs
BUREAUX: NASSAULAAN 49, HAARLEM - TELEFOON 1426 EN
"TéRSTE blad
Dit nummer bestaat uit 2 bladen
Steeds brutalerI
Se uitlevering van den B®weïen
teazel**
De Kloef.
TWEEDE KAMEIi
Skawf-l lüaa* lasssüf'ctsw gewassen»
r)C Directeur van het Gemeenteiijk Levens-
middelenbureaii te Haarlem brengt ter kennis:
dat hij nog beschikt over een klein partijtje
kinderkousen (maten 3 en 4) welke ter beschik
king der gvoofe gezinnen zullen worden gesteld;
dat hootden van gezinnen met drie of meer
kinderen vanai Donderdag 26 dezer op Kamer
5, op vertoon van de ïantsoeneeringskaart, bons
kunnen afhalen, waarop, zoolang de voorraad
strekt, kinderkousen kunnen worden gekocht;
dat spoedig koopen in verband.met oen gerin-
fien voorraad gewenscht is-
3321 De Directeur voornoemd,
F. DE jONGE,
De uitsewecmg van den
Met de bereidverklaring tot toekoning vaar
de liaar opgedrongen vredesvoorwaarden,
heelt de Duiisebe regeering ook het artikel
227 aanvaard:
Dit a tikei luidt als volgt:
Do geallieerde en geassocieerde mo
gendheden stellen Wilhelm li van H-o-
honzoliern, ex-Keizer van Duitschland, in
staat van openbare beschuldiging, wegens
de ugste misdaden tegen de internatio
nale-moraal en het geheiligde gezag der
verdragen.
l m speciale rechtbank zal samenge
steld worden om over den beschuldigde
te oordeelen, waarbij hem het recht van
verdediging gewaarborgd wordt. De
rechtbank zal bestaan uit rechters, waar
van één te benoemen door elk dier volgen-
do mogendheden: Ver. Staten, Engeland,
Frankrijk, Italië en Japan.
Be rechtbank zal oorcleelen volgons de
meest verheven beginselen van de poli
tiek dor volkeren onderling, met het doel
voor uogen, eerbied af te dwingen voor
plechtig aangegane verplichtingen en in
ternationale verdragen, evenals voor da
internationale moraal. De rechtbank zal
e de bevoegdheid hebben, de straf te bepa
len, die volgens haar oordeel once1»»'1
moet worden. De geall. en geass, mogend
heden zullen tot de regeering van Net
land het verzoek: richten, den ex-keiw
aan hen uit te leveren om geoordeeld te
worden.
Daarmede is de van zooveel kanten beke
ken en besproken uitlerverings-kwestie van
Duitschland's voormaligen heerseher, voor
ons Nederlanders, in een stadium van bran
dende actualiteit getreden.
Bezien we het artikel 227 wat meer op de
keper, dan spreekt daaruit de ingekankerde
Wrok tegen hem, die door de ontwerpers ot-
van, als de oorzaak der ontelbare rampen
beschouwd wordt, welk© In de jaren 1214
1919 over de wereld werden uitgestort,
Ver der wordt- den gevallen Keizer in de
tweede alinea „het recht van verdediging
gewaarborgd".
Echter, vreemd cLo©t het ao-n, dat di© waar-
lx>rgen tot een wassen, neus worden gemaakt,
door de bepaling, dat „de rechtbank uit rech
ters zal bestaan."
Hetgeen .hierop neerkomt, dat de beschuldi
gers zelf het vonnis zullen uitspreken.
Zo zullen rechters in eigen zaak wezen.
Ook zal er niet recht gesproken worden
volgens recht, maar „volgens de meest ver
beven beginselen dei' volkeren onderling",
beginselen o.i. moeilijk in concreten, tastba
ren, het zuiver rechtsgevoel bevredigenden
Vorm vast te leggen.
Aan Nederland zal door da mogendheden
het verzoek gericht worden, den ex-keizer
hit to leveren. 1
Voldoen wij aan dit verzoek, dan leveren
wij den man uit aan zijn verbitterd© vijan
den, niet om naar d© beginselen van het recht
geoordeeld, maar om bij voorbaat veroor
deeld t© worden.
Wijst onze Regeering het verzoek om uit
levering van d© hand, dan jaagt het daar
mee tegen zich en ons allen ln het harnas
do volken der Entente, met d© op het oogen-
rolik nog niet te overziene, in ©lk geval ern
stige gevolgen aan een weigering verbonden.
D e Nederlandsche Kegeering komt dras bin
nenkort voor een uiterst moeilijk geval te
staan, hetwelk een solutie eiseht.
Plicht en maar niet min dear, voorzioh*-
Wheid on beleid, dienen hier haar richtsnoe-
Te& t© wezen.
alrr is echter ééni oplossing mogelijk, die
L' Moeilijkheden uit den weg zou ruimen.
tW1"s Zou brandende kwestie in een rlck-
«Dont üaaeQ leiden, welke d© mogelijkheid
keh~L °P een vrijwillig vertrek van den ex-
TlUf. rvna Ifl-nfï.
sen, voorzitter der rechtsoh© Statènolub en
J. ter Laan, voorzitter der soc.-dem. Staten-
Daaruit blijkt, dat de rechtsoh® Statenclub
heeft besloten, bij de verkiezing van le e
der Ged. Staten één zetel t-e laten aan de vny
zinnige groepen en één aan d© soe.-dem. r
tie, de laatst© echter op voorwaarde, dat m
verklare zich overeenkomstig den
heerdJ1 H Scheer! zï wenschte echter geen
verklaring te doen in den door de rechjtsohe
Statenclub gevraagden zin.
Nederland en België.
Uit Brussel wordt aan „De Msb." geeoind
,,Naar wij vernemen is het comité voor Na
tionale Politiek naar aanleiding van ziin on
derhoud met Wilson er toe gekomen zijn pro-
gramma als volgt te preciseeren: Wat betreft
Limburg: ontruiming door Nederland van
Limburg, dat juridisch tot België behoort,
daar het verdrag van 1839 niet meer bestaat,
ln afwachting van het plebisciet moet Lim
burg onder een administratie van oorspronke
lijke Limburgers geplaatst worden. De volks
stemming moet bii streken (region) plaats heb
ben bij geheime stemming onder controle van
den volkerenbond. De streken dlie ziioh voor
België uitspreken, zullen onmiddellijk tot hot
moederland terugkeeren. De bewoners van deze
streken, die zulks wenschen, zullen Nederlan
ders kunnen blijven en in hun plaatsen blijven
wonen. In geval de meerderheid zich voor Ne
derland zou uitspreken, behoudt België het
recht; primo een kanaal door Limburg naar
den Rijn te graven en te beheeren.
Secundo in het enclave van Maastricht het
kanaal Luik;Antwerpen te verbreiden en uit
de Maas al het noodige water voor deze twee
kanalen te nemen; tertio vrii gebruik en zon
der douane-controle van alle .verbindingswegen
te water en te land voor ziin handels en mili
taire transporten: vierd'ens'het recht zioh m
Limburg-cedé tegen Duitschland te: vordedi-
hit ona land;
hei j?iül<5e-r door het Inslaan van dezen weg,
tho -i-ü0^de doel bereikt werd, dan zou d©
j.- ^''ikheid, waarin ona land door het op
Mat zijnde verzoek om uitlevering van den
gaat verhoeren, voor good van de
getild zijn.
II*"' 'lJLJJ..'JLrl!LJix.iUi.>A 'U* IMIU-LB
Pfow. staten van Zuid-Holland
Nedorl." maakt melding v»n ©en oox-
°tidorii ie tussellan do he©ren B. J. Gerret-
gen.
Wat de Schelde aangaat, aischt het cemité
Belgische souvereinitoit tot de monding met
in te etellen servituten voor Holland als over
ste at. Belgische souvereiniteit over het kanaal
en de haven van Terneuzen. Belgische controle
op de sluizen van wateren, die door Vlaande
ren in de Schelde uitmonden, het recht voor
België, om zijn verdediging op den heelen
inker oever der Schelde te doen steunen; do
0-Ji00.t n.fli vnn op» rrij WU l/tax v OrbllL>XU! C?,U
Ooster-Selieldie te v«rvanffeii."
Dé telegramwisseling tusschc® Koning Al
bert en Koningin Wilhelmina. Men seint
uit Brussel aan „De Msb":
De „Libre Belgique" publiceert een belang
wekkend artikel naar aanleiding der telegram
wisseling tusschen Koning Albert en H. M.
Koningin Wilhehnina, waarin het bladi een toe
naderingspoging ziet tusschen beide landen. De
weinige overeenstemming, die er ia, tusschen 't
eerste en tweede besluit der geallieerden zou
hare beteekenis in wat het voor België ontmoe-
digends heeft verliezen, indien een verzoening
tusschen de opvattingen beider landen mogelijk
is door een wederzijdsche bindende schikking,
welke door de geallieerden wordt gesanction-
neerd. Misschien hopen deze wel daarop. Ver
onderstelt, zegt het blad, een spontane overeen
stemming tusschen beide naburen, die verre van
een hen bittere herinnering achter te laten hen
meer zou vereenigen, hartelijker en physieker
vrienden zou maken en in zeken zin meer soli
dair. Zou deze schikking niet meer waard! zijn
dan een nieuw verdrag van 1839, beiden par
tijen autoritair opgedrongen. Welke ook de par
tij is, wier belangen zijn geschaad, men zal in
ieder geval tot een nieuwe regeling moeten ge
raken, hetzij God geve het, door een schikking
tusschen Belgen en Hollanders, hetzij dooi- den
wil van dé Entente.
Belgen en Hollanders kennen elkander nau
welijks, maar de telegramwisseling tusschen
beide vorsten beweest gisteren nog, dat zij er op
gesteld zijn, de een om weldaden te erkennen,
de ander om ze te bewijzen. Het blad betreurt
dan de voorstelling, welke het Oranjeboek van
dë kwestie van den doortocht der Duitsche
troepen door Zuid-Limburg geeft.
De gewisselde telegrammen bewijzen min
stens twee zaken, namelijk, dat op ofiicieele wij
ze België de vriendschappelijke herinnering aan
Holland's gedrag gedurende den oorlog ver
klaart te bewaren en dat Holland wenscht, dat
in die toekomst nn7p betrekkingen het uitgedrukt
karakter van deze gevoelens dragen. Heeft de
Koning door zijn initiatief niet de gedachte be
naderd, die het laatste besluit der mogendheden
heeft geïnspireerd. In de oogen van deze is onze
correctheid. In de oogen van deze is o890rsrfl
correctheid volmaakt Niets toont aan tot he
den, dat in Nederland deze correctheid in be'
voegde kringen eveneens niet op prijs wordt ge
steld,
Mi*. Troelsfra en de schending
van het telegram-geheim.
Naar aanleiding van 'deze vuile zaak, lezen
wit in „De Tijd":
„Het is nu natuurlijk Keweiisoiht, <fat over
deze zaak het volle licht worde verspreid.
Gelbeurt dat niet, dan i8 het voor ambtenaren
„met sociaal-demooratisohe neisrinsren" al to
verleidelijk om alv'ast zich een wit voetje te
bezorgen bii de chefs van dienst, die z-ii zich in
de toekomst voorstellen te zullen krijgen. De
telegraafman, die do berichten van de Haa,g-
aohe justitie aan den Amsterdamsehen burge
meester in handen speelde van den leider der
revolutionnairo partij hier te lande, wist in
dit «aval niet waar, 'Abraham de mosterd
haalde, maar, .waar hii ze brengen moest
De heer Troelstra, die Zondagmiddag te
Botterdam in die Doelezaal wjn Duits oh®
vredespolitiek ontwikkelde an den thans ge
sloten vrede stond uit te buiten tot een nieuw
agitatie-middel voor de internationale sooiaal-
democratie, die hü mede heeft helpen verprut
sen, had niet kwaad «©daan, ale hii «in mond
nm maar wat hield.
Laat hij eerst «eng openlijk vertellen, wat hii
met de hem verstrekte telegrammen gedaan
heeft. Ons volk heeft er r0Cht op te weten, of
zijn afgevaardigden hun onschendbaarheid ook
■mogen overplanten op Uegeeringsamibtennren,
of althans deze in den waan laten, dat z<^on
schendbaar zijn, wanneer ze «eliike politieke
neiging hebben als hun toekomstige hoofden,
al ziin die ook gevaarlijk voor den Staat.'!
We leizen in de „N. Crt.":
Blijkens een bericht van het Gorr. Bui-,
over de bekentenis van den Baagschen tele
grafist, inzake het geschonden ambtsgeheim,
heeft die delinquent die telegrammen uit
eigen beweging aan mr ifcoelstra ter hand
gesteld en heeft hij daarvoor. Se&n beloomdng
gevraagd of verkregen
Voor de positie van mr. Troelstra is dat
wel van eenige beteekenis» 'maar niet afdoen
de. Het zal noodig z0o spoedig moge-
Lijk bekend wonde, Wat T. heeft gedaan
om, schending van het ambtsgeheim te voor
komen, nadat die eenmaal was g«Phmgd. Als
hij cl© zaak op zijn beloop hoeft gelaten, dan
is' mr. T. wel zoo onmogelijk als politiek pea>
soon, dat zelfs zijn, [beruchte vrijmoedigheid
niet voldoend© zal zijn om hem weer over den
drempel van het Tweede Kamergebouw te
brengen.
Naar aanleiding vall het telegram, dat
Nederland tegen de uitlevering van den keizer
is en dat de Nederlandsobe socialisten evenals
de andere Nederlandsche partijen op het stand
punt staan, dat het asylrecht onder geen om
standigheden aangerand mag worden, schrijft
de „Deutsche Allgeoneine Zeitun-g".
Te oordeelen naar de tot nu toe door ue
Neder landers aangenomen houding ten op
zichte van het vraagstuk van. d® uitlevering
van den keizer, kan dit telegrafisch bericht wei
als juist beschouwd worden.
Bii alle Duitsehers heersoht de grootste ver
bittering niet alleen over de economische en
territoriale verminking van het riik, dooh meer
nog over den onteerenden en den vernederen
den ois'ch dat, door de uitlevering van Duit
sche onderdanen een der belangrijkste onder-
deelen dor .souvereiniteit aangerand wordt.
.48
H©t socialism© in Ned. ïndiü. Uit iWclte-
vredoo. wordt door Kijf .A. geseind:
Xn de jaarvergadering van de Indisch©
Soo. Hem. Arb. Partij was het hoofdpunt
der beraadslagingen de vorming van een on
afhankelijk: sociaal-democratische partij, om
dat, zoolang men een aideoling bleef van
da Nederlandsobe partij, men achteraan zou
komen. Na langdurige debatten werd het he-
ptuursvoorstel aangenomen tot vorm Log van
een onafhankelijke sociaal-democratische
partij, met het Leidsphe beginselprogram
en uitsluiting van de communisten: Een pro
gram-commissie zal worden benoemd, be
staande uit 9 leden. Het orgaan „het Indi
sche y.olk," dat tot nu toe slechts voor Bia-
tavia was bestemd, zal gereorganiseerd war
den tot een blad voor geheel Indië.
D© correspondent der ,,N. jk DL" la Soe-
rabaja meldt:
Het Soerabajaasck Handelsblad besohul-
digt hfficieele personen van misdadige on
verschilligheid betreffende het nemen van
voorzorgsmaatregelen voor tijdige waarschu
wing ingeval van een verhoogde werking
van de® Kloet. Het blad. geeft voorbeelden
van voorstellen tot waarschuwing, ingediend,
door rege er i ngsam b to nar on ©n irigatis-inge
nieurs, waarop nooit geantwoord is. Het blad
blad dringt aan, op, een regceriug-averk(ami#
in dort Volksraad omtrent maatregelen tof
het bewaken van do vulkanen.
ment-)Haazevoet verwerpen 'met .45 teenw
10 stemmen.
£7 verdedigde de heer HAAZE,
VOET, (K-K) een amendement om hef t™
zicht op, het onderwijs ook te.doen Keschip
den door vertegenwoordiger» van veivJnf-
gingon van werkgevers en werknemers
Het werd met 32 tegen 19, stemmen Ver,
worpen. v CI-
Zonder hoofdelijke stemming werden da
artikelen aangenomen. Later zal de eind,
stemming plaats hebben.
Vergadering van LVpensdag 25 Juni.
Nij verheidisionderwijs.
De Kamer zet spoed achter, de zaken. Het
dreigement van den Voorzitter met een
avondzitting werkt wonderen.
Geen succes beleefde de heer .KETE
LAAR (V. D.) met izijn amendement om de
Nijverhèidswet weer tot Vakonderwijswet te
maken. Het word met 39 tegen .33 stemmen
verworpen. 0,ok met zijn amendement ,©m
ook de ziekenverpleging 'in het ontwerp op
nemen, ving hij bot. Met 39 tegen 34 stem
men werd het verworpen.
Daarentegen zag; de heer Ketelaar zjjn
voorstel om aan de landbo uwliuis houd ing" e en
I plaats in de wet in te ruimen,, met goed
Door de weigexinR van de voorwaarden van gevolgi bekroond; 47. stemmen verklaarden
nitlaverina o,p te «even. heeft Duitschland er VQQr eR 07.. tenen.
uitleverina op te «eygn,
vxrwr Kowoldi moeten wiiikon. I«<Iiotx <10 JNoaerj-
landerfl in dit ookreznbliJc vaja. 2ioo«u*teix nood en.
onmacht hei recht laten Relden en daarmede
onze eer beschermen, dan zal het Duitsche volk
daarvoor innig dankbaar ziin.
Reizen naar Zwitserland. Naar aanleiding
van in, de Nederlandsche pers verschenen
berichten over, het reizen naar Zwitserland,
heeft naar wij. vernemen, de Zwitserscche
gezant t© 's-Gravenhage de yolgende ,med©-
deelingl ontvangen:
„Het algemeen® voorschrift is, dat van
wege den Zwitserscheh vertegenwoordiger
in Nederland voor. eiken Hollander, di© naar
Zwitserland wensoht te reizen, de toestem
ming der „Zentralstollo der. Ereriidehpolizei'
'in Bern gevraagd wordt.
Voor dezen zomer 20» echter gemakkelijke
bepalingen 1614^ zooclat ixefc Z,witser-
sche gezantschap Haag direct toe
stemming kan verleen voor reizen van één
of twee maanden, alleen dan, waai-
neer het gezantschap ÜP fond van betrouw
bare inlichtingen kaü vastete leov dat de be
trekken ©Prsonen v°or herstel van ziekte,
voor ontsuanS voor bóna fida zakm
naar Zwitserland ^C\ea ,.te reif^ ca dat
de absolute zekerheid bestaat, dat voor
Zwitserland geen agitatorische
of andere werkzaamheid t© vree,zen is.
De Rüksmiddele»- r"-?e 0pbrens:st der Ri]'ks-
middelen is in hulton «©woon Kunsti* «o-
weest. Nadat de b©id« vo^ maanacn reed»
een accres van elk ^lioen hadden
opgeleverd, heeft vermeerderina tegenover het
voorgaande jaar Vz°overf f^one
middelen betreft, niefmlndf dan f 5 millioen
bedragen Er »lfc dien hoofae
28,858,000 0ntvan^efl' teCen f 28,800,830 ver
leden jaar De buitea«ewouo ontvangsten heb
ben bovendien evened® ze,er ruim gevloeid. Zit
brachten '31.835,00° w, tegen slechts
20,598,000 in Mei lyl0- J
Do afsluiting: en dreofeggLn« der Zuiderzee.
Meu meldt uit Volendam:
Alhier is door de."doling van de R.-K.
Middenstandsvereenig111» een commissie be
noemd die zich spe°iaftl tot taak zag aange
wezen de behartigd08 v.an de bolan«en /ii de
afsluiting en drooSleSf ,D£r der Zuiderzee. Om
bat werk zoo doelffiend mogelijk aan te
vatten, hebben zich allereerst allen die daar
voor in aanmerking fnaea komen, aangeslo
ten bii do Hanze, onze afdeeling thans
bestaat uit oirca 400 leden Bestaande vakver-
©enigingen zijn onüeratdeelingea geworden
van don Middenstandsorgan»satie. De bovenbe
doelde commissie °u wordt «evormd cïoor het
afdeelingsbestuur en twee of meer afgevaar
digden uit do vakafdeelingen.^ Deze afgevaar
digden brengen de wenschen, iuzake do droog-
logging. zooals die Jo°r do vakafdeeling wor- weken,
den geformuleerd, ieder voor het eigen vak,
over naar de geheele commissie waar voor de
yerdere verwezenlijking kan worden gezorgd.
Alle R.-K. Middenstanders, die op cenigerlei
wijze bii "de droogmaking der zuiderzee ziin be
trokken en in hun belangen worden geschaad
ouden we willen aanraden liet voorbeeeld van
;Volendam te volgen, opdat zoodoendo de ge-
heele R.-K- Middenstand langs de Zuiderzee
gezamenlijk de actie zal kunnen Voeren,
er. zich vopr. e.a 2Ltegen.
Jrlet epreöfcfc vt«i zelf clflkfc een amende me ut
O-iJRHA RfOf door purtfjifffe-noo t ZIA JJlïLi JïOFF
(S.D.A.P.) om niot het bijzonder doch het
openbaar onderwijs voorop te stellen, dóór
den Minister onaannemelijk werd verklaard.
De heer 'Gerhard, die het ontwerp, biet in
gevaar wilde brengen trok daarop, zijn wij
zigingsvoorstel. wijselijk in. Zijn amende
ment om de mogelijkheid va® een am bulan
ten directeur te deen vervallen en zijn voor
stel om ook de scholen voor maatschappelijk
werk in de wet op. te 'nemen, werden door
den Minister overgenomen.
Maar met het amendement van den heer
GERHARD om de nijverheidsscholen jgeiij-
kelijk' voor jongens en meisjes toegankelijk
te stellen, liep het voor hem weer. mis. De
meerderheid der Kamer wild© geen incidjen
teele beslissing over het coëducaticsysteem,
dat trouwen» steeds minder aanhangers vindt
en verwierp het wijzigingsvoorstel met 37
tegen 26 stemmen Rechts-Links.
Nog werdi overgenomen een amendement-
GERHARD om bij de vaststelling! van; het
leerplan rekening1! te houden met de jven-
schelijkheid van- lichamelijke, ontwikkeling
der leerjaren.
Een amendement-VAN DB belt met de
bedyoeling' om ook voor de Zeevaart scholen
evenals voor de schelen voor techniek ©n
nijverheid en die voor nijverheidskunst en
kunstambacht, een subsidie van 75 pet. der
kosten mogelijk' te maken1, wedervoer het
zelfde gelukkige lot.
Op verzoek van den heen MAN DER MO
LEN (A. R.) bracht de Minister db gemeen
telijke bijdrage terug van 40 op. 30 pro
cent der kosten.
De heer GERHARD (S.D.A.P.) bleek in-
tusschen nog niet uitgepraat. Hij verdedigde
nog een' amendement ,om een eventueel pro
vinciaal subsidie in mindering te brengen
van de bijdrage van 30 pet. der kosten, waar
toe de Gemeenten verptlicht worden,, dat
werd verworpen mot 32 tegen 27 stemman;
en een wijzigingsvoorstel om voor alle scho
len een Rijkssubsidie van 75 pet. mogelijk,
te maken, dat werd verworpen met 42 tegen
16 stemmen.
Het amendement-HAAZEWOET om in de
examen-commissie ook vertegenwoordigers
van de vakvereenigingen op te nemen, werd
door den Minister, wegens practischo onuit
voerbaarheid bestreden e® daarna door d(en
voorsteller ingetrokken.
Bij art. 56 lichtte de heer HAAZEMOEiT
(R.K.) een amendement toe ,om hieraan de
volgende artikelen toe te voegen:
Art. 56a. Bij collectieve arbeidsovereen
komst kan, behoudens goedkeuring van den
Minister, van de bepalingen van een of meer
der artikelen in dezen titel worden ufgs-
en art. 56b
Elk beding in een leerovereenkomst, strij
dig met een in art. 56a bedoelde colLectieve
arbeidsovereenkomst, zal op de daartoe Sti e le
kende vordering van ieder dengenen, dje bij
do collectieve arbeidsovereenkomst partij wa
ren, worden nietig verklaard.
Na bestrijding! door den, lieer DE GEER
(C. H.) en de® MINISTER w©rd hét amende-.
Een belangrijk geschenk. Woensdag is
te Nijm^en de act© verleden, waarbij' id©
heer G. M. Kam aan den Staat der Neder
landen zijn geheele collectie Romeinsche en
andere oudheden vermaakt en bovendien een
som beschikbaar stelt voor den bouw van 'n
museum, waarin de verzameling kan worden
opgesteld en dat zal worden gebouwd op een
teurein te Nijmegen, waarin oen groot ge
deelte der voorwerpen is gevonden en dat
mede in de schenking is begrepen. Als ge
machtigde van den Minister van Onderwijs,
Kunsten en Wetenschappen was daarbij te
genwoordig de heer J. A. Frederiks, beheer
der van. het Rijksmuseum en Gevangenpoort
to 'a-Gravenhage.
Do collectie bevat voorworpen van grooto
kunsthistorische en arohaelogïsche waarde,
voornamelijk in Nijmegen en omstreken ge
vonden. Onmiddellijk na goedkeuring van de
acte door de Staten-Gemeraal zal begonnen
worden met den bouw van het nieuwe mu
seum, waarvoor het plan is ontworpen door
Oscar Leeuw, architect te Nijmegen en dat 't
volgend jaar. zal geneed komen.
Mij. VOjOi' becl'ende Ktinstcn l© Amsterdam.
De tentoonstelling; van Bloemeu-stillevens.
sluif Maandag 30 Juni a.s. des middags ta.
5 uur.
1 ~".r-
Hot hieronder volgend overzicht van den
stand' der landbouwgewassen, op. 12. Juin
1919 is, onder medewerking van de Rijks-
landbouwieeraren, samengesteld naar gege
vens, verstrekt do,or de correspondenten van
do Directie van den Landbouw, en door, ',t.
Koninklijk Nederlandsch Meterologisch ïm
atituut. j
hft weersomstamiigiiedeh zijn in hot alr'e^
meen niet gunstig geweest "voor den groei
der gewassen: de meest© lijden door dfe
droogte. De wintergewassen iaten zich door-,
eengenomen minder aanzien dan tijdens de.
samenstelling van het vorige oogstberieht.
Geeft de stand der vro§g© yoorjaarsgewas-.
sen hier en daar, minder reden tot klagen,
die der late vo.orjaarsgewassen is over het
geheel zeer onbevredigend. Fijne zaden en
suikerbieten kiemden moes tal slecht, üp. d?
zwaarder© kleigronden deed dj© hard© korst
di© zich na de zware regen» van April oin.
der invloed dqr daarop, gevolgd;© droogte,
hadl gevormd), in dit opzicht veel kwaad.
Vooral suikerbieten werden vaak - ove£g©-i
zaaid. Do aardappelen, die vóór de regens,
van April waren gep.oot, leden, in Zuid-Hol
land en Zeeland daarvan nog al; veel poters
zijn in den grond verrok vooral op slecht
gedraineerd land, waardoor d;e stand te hol
geworden is. Op, het zand heeft vooral do
haver veel te. verduren. D© kleine perceel
tjes tarwe en gerst, die in verband met de
tijdsomstandigheden in sommige zandstreken
rheer en meer, worden aangetroffen, maken
geèn gunstigen indruk.
Op- het veelal te laat gescheurde gras
land staan de gewassen menigmaal treurig
en ia een misgewas niet uitgesloten. Me
nig perceel i» ook zeer. onvoldoende bewerkt
hetgeen zich bij het ongunstige weer dub
bel wreekt. I» dus over het geheel de stand
der gewassen op, het gescheurde grasland
veel minder dan op. het oude bouwland, zoo
moet toch eene uitzondering1 worden .gemaakt'
voor het koolzaad. Dit heeft zich in eep
aantal gévallen op gespheiurd oud weilanc
'tot een lorsch gewas ontwikkeld.
D© schade door vreterij van insecten h
dit voorjaar, in onderscheidene streken zeer,
groot. Het droge weer was echter uiterst
ongunstig voor onkruidbestrijding.
Iu hetvroeg© voorjaar hebben sommige
polders in Zuid-Holland nog al met Jaoog,
water te kampen gehad, waarvan verschil
lende gewassen den naleeligen invloed heb-
hen ondervonden.
Het weinigje regen, dat in Julu jlier <?a
daar glovallen isi, oefende reeds een merk
baar Klun®ti«eït invloed uit. In Limbuig heelt
he^na^etD'verzamelen der gegevens- over
do 4heele provincie wat geregend. Komt
er overal spoedig regen dan kan de toestand
in verschillende opzichten belangrijk verbe
teren. Ia dit niet het geval dan wordt qp
vele plaatsen voor een slechten oogst gc-
VrHef'gras:land verkeert over het algemeen
in een-armelijke® toestand. Tengevolge van-
de droogte en de koude hebben 0ie hooilan
den weinig ondergras, zoodat de eerst© sne
de slechts oene bescheiden hoeveelheid hooi'
zal opleveren.
Wintertarwe. Van den gemiddelden
stand, die vrij goed tot- goed is, wijken üp
provinciën afzonderlijk niet veel af. Do bes
te Sitand is goed (Groningen, Friesland, Over
ijssel', Noord-Holland en Limburg), de minste
viij goed (Zeeland ©n Noord-Brabant).
[Winterrogge. De winterrogge staat
jianwel"ks vrii groed tot
.dooreengenomen
