sch
EHTaDVERTEERDERS
mm
ten
IL.
Levensmiddelenvoorziening
s
am
KLt"™?," r-S» mSfsiïfsi
10-52-
70
474
SUIKER.
1
|"fii
17
0.85
0.85
L—
1
1.10
1.20
1.25
Aangezien
ongeveer
onze courant wederom Zaterdagmiddag
12 uur verschijnt, verzoeken wij onze
H.ür Adverteerders beieefd hunne advertentiën, bestemd
voor het Zaterdagnummer. reeus heaien in te zenden.
Van Advertentiën die Zaterdag in den loop van den
morgen inkomen, kan de plaatsing niet meer gewaarborgd
WOrUe"' DE ADMINISTRATIE
VET
very
PF 4.
t
Rijst
lotte»
BINNENLAND
RUBBERHAKKEN
•2 5
5 on*
VRIJDAG 27 JONI 1919
42ste JAARGANG 9985
dT^NNEMENTSPRÏJS BEDRAAGT VOOR HAARLEM EN AGENTSCHAPPEN: PER KWARTAAL 12,35; PER WEEK 18 CENT; FRANCO PER POST PER KWARTAAL t 2,70 BIJ VOORUITBETALING
BUREAUX: NA8SAULAAN 49, HAARLEM - TELEFQPM 1426 EN 2741 - TELEFOON AFDEEL1NG „DRUKKERIJ" No. 1748 ADVERTENTIEN 25 CENTS PER REGEL. BIJ CONTRACT BELANGRIJKE KORTING
Juni
3808
prijzen
ur.
USTU9
1 geen
cent
cent
cent
cent
2763
BLAD
Pit nummer bestaat uit 2 bladen
3hg ons rijst,
3l2 ons suiker
3]/2 ons suiker
X Volksontwikkeling.
Nederland en België.
Nederlandsch-Belgïsche
toenadering.
HoudePS van Russische
Staatsschuld.
Mr. Tpoelstra «n de schending
van Het telegi»am-9eheim*
Dames yü ct. - Heers» ct.
P. W. TWEEHÜIJSEi
BARTELJOHISSTRAAT 27. TEL, 1770
VERKEER EN POSTERIJEN
UIT ONZe OOST
EMSCHE COURA
dingen
S ons
De Directeur van het Gemeentelijk Levens-
middelenbureau te Haarlem brengt ter kennis,
Sat verkrijgbaar wordt gesteld:
gedurende het tijkvak van 28 Juni tot en met 4
Juli 1019:
op bon D 27
tegen den ouden prijs van 21 cent per pond.
op bón D 28
tegen den prijs van 30 cent per pond
op bon lie tijdvak der Kindersuikerkaart.:
tegen den prijs van 30 CEnt per pond
De Directeur voornoemd
F. DE JONGE.
en onderwijs. Wie hun w eetlust bevredigt,
doet een prijzenswaardig werk. Zoo zijn de
Volksuniversiteiten te roemen.
Maar er kleeft daaraan ook weer het ont
zettend gevaar der neutraliteit, waarop wij
thans niet diep behoeven in te gaan. Neu-
ralo voorlichting o\*cr maatschappelijke,
zedelijke, historische vraagstukken en derge
lijke.... dat vloekt in onze ooren,
Het is daarom dan ook, dat wij met zooveel
genoegen gisterenavond lazen, dat het dage-
lüksch bestuur der R.-K. Volksuniversiteit
te Amsterdam meedeelt, dat de plannen tot
oprichting dezer universiteit geheel en al
klaar zijn. Er zullen komende winter een 10-
tal cursussen worden gehouden. Het bestuur,
dat bij monde van haar voorzitter, den heer
G. Diercks, de eer mocht hebben, bij Z. D. H.
den Bisschop van Haarlem de plannen toe te
lichten, heeft van Z. D. H. de verzekering
ontvangen, dat Monseigneur aan deze instel
ling zijn bijzondere goedkeuring hechtte en
aan de weldadigheid der Amsterd amsohe ka
tholieken aanbeveelt.
Als tegenwicht tegen de neutrale Volks
universiteiten in de groote steden, kan niets
beter gesteld worden dan een positieve daad,
een eigen gelijksoortige inrichting.
Men is bezig voor Haarlem, en omstreken
een neutrale Volksuniversiteit op te richten;
reeds is hiervoor een commissie benoemd en
een bij eenkomst gehouden. Is liet goed, tl at
wij Katholieken, onzerzijds wachten met iets
dergelijke, totdat, evenals in Amsterdam, de
neutrale instelling vijf of zes jaar gelegen
heid heeft gehad, de mensehen, ook de onze,
tot zich te trekken!
u
Men heeft gisterenavond een borient sre-
vonden in ons blad, meldend, dat vertegen
woordigers der K.-K. Stands- en Vakorgani
saties en een aantal belangstellenden in het
R.-K. Onderwijs, onder leiding van den War-
.hondsehen professor Groenen te Utrecht,
Vergaderd hebben over de middelen, welke
zijn aan te wenden ten einde onvermogende
jongelieden aan studiebeurzen te helpen,
-Reeds werd in beginsel besloten tot instel
ling van een bureau, dat belast aal zijn met
de uitvoering der noodige maatregelen.
Heeds morgen zullen de besprekingen worden
voortgezet.
Een der eerste daden van Minister De
•Visser is geweest aan de instelling van Rijiks-
sluclicbeuizen een breeder karakter te geven,
rueer passend aan de behoeften van dezen
tijd. Bestond tot nu toe deze overheidssteun
Voornamelijk in het voorthelpen van begaaf
de jongelieden aan de Universiteiten en die
'Rijksacademie van Beeldende Kunsten, onze
eerste Minister van Onderwijs heeft den
stoot gegeven aan een regeling, waarbij reeds
ha do lagere school financieele steun van
Overheidswege kan worden verleend voor
Jhiddelbara en later voor hoogere studies. Dit
hoeft het voordeel, dat heldere koppen uit
hen onbemiddelden stand van meet af aai.
hun studielust kunnen bevredigen en nle
lange allerlei onbegaanbare paden den weg
behoeven te zoeken naar een doctoraat of een
diploma van hooger technisch of handelson
derwijs enz.
van alle kanten heeft indertijd dezen opzet
van dr. De Visser, zoowel in als huiten het
Parlement, instemming ontmoet en opnieuw
belangstelling voor het instituut der studie
beurzen gewekt.
Bij do -debatten in de Tweede Kamer over
dit onderwerp en daarna in da pers, is etr
toen de aandacht op gevestigd^ dat, wilde een
stelsel van ruimere subsidieerLng van onbe*-
middelde studenten tot zijn recht komen, er
speciaal voor bet bijzonder onderwijs orga-
msatie moet zijn, liefst onder leiding pit een
centraal punt
De subsidie Immers is uiteraard beperkt;
Jcvendien valt er op tal van formaliteiten
letten enz.
.Wanneer de betrokkenen Iblj het Katholiek
bijzonder onderwijs dus vergaderen en be
sprekingen houden over het sympathieke In
stituut der studiebeurzen, vertrouwen wij,
r]ht ook een dergelijke regeling in het oog zal
borden gevat,
Er verscheen gisteren een tweede verblij-
es .beï>icht in de Pers, dat getuigt van d©
'wUd3 Roomscho kringen voor de volksont-
W kkeling en waarop wij even die aandacht
willen vestigen.
Men kent de instelling der Volksuniversi-
m opzet en bedoeling prijzenswaardige
in i ^n. Wij komen uit oen tijdperk, waar-
vri 6i re3ultaten van het lager onderwijs om
-von H redenen hier te lande allerbedroe-
nost genoemd moeten worden en gaan een
Periode tegemoet, die schreeuwt om onfcwik-
eiing.
Arbeiders, kantoorbedienden, kleine mid-
Pstandcrs gevoelen thans, wat zij vroeger
kort zijn gekomen en vragen om onderricht
93S
Men seint uit Brussel aan ,,De Msb.",;
Het artikel van de .-Libre Belgique" over "de
telegrammen-wisseling tusschen Koning Albert
en Koningin Wilhelmina heeft hier m politieke
en journalistieke kringen gr,ooten indruk ge
maakt- Men weet dat het hoofdorgaan der
Katholieke partij, hetwelk relaties heeft zoowel
in de hoogere regeeringskriagen alhier als op
het Belgische gezantschap te Den Haag, reeds
vroeger een artikel publiceerde om de Neder*
land sch.-Belgische kwesie» op te lossen door
een nauwere aansluiting tusschen beide landen.
Hot blad meent dat de conferentie te Parijs
dien weg heeft aangegeven en zonder den in
vloed van mevrouw Loudon op de Amerikaan-
sche gedelegeerden en dien van generaal Smuts
en Botha, twee broeders uit te sluiten, kan men
wel zeggen dat de verandering in de houding
der mogendheden is toe te schrijven aan hare
opvattin» dat een HollandsohBelgische toe
nadering de ware methode ie om de kwestie op
te lossen.
Merkwaardig is d« vraag Of de Koning, toen
Bij zijn telegram zond aan de Koningin, niet
geïnspireerd werd door de laatste resolutie der
groote mogendheden, alsmede den slotzin dat
men in Nederland in offioieele kringen nog
niet de houding van België apprecieert. Hoe
weet het katholieke orgaan zulks? Is het van de
zijde van gezant Carton de Wiart. die gisteren
hier vertoefde, daaromtrent ingelicht? Wat
ervan zij-, het artikel ademt een goeden geest
en bepleit met klem de gewenschte toenade
ring. Terwijl het blad vroeger vooral ook op
een militair verbond aandrong, wordt deze idee
nul niet meer zoo naar voren gebracht. 11e
„Libre Belgique" laat de gedachte nog wel nïet
geheel varen, doch ook zij schijnt meer en meer
er van doordrongen te worden dat de militaire
kwesties zaak zijn van den .Volkerenbond.
Verheugend is het voorzeker te constateeren
dat het blad een veel welwillender toon aan
slaat dan enkele maanden terug. En dubbel
verblijdend is bijvoorbeeeld de erkentenis dat
Nederland, bü de doorlating der Duitsche troe
pen door Limburg oorrect handelde.
De „Libre Belgique" Is het eerste Belgische
blad dat zulks erkent. Het Oranjeboek heeft
het katholieke orgaan op de hoogte gebracht
en het betreurt alleen dat de Nederlandsohe
regeering de bescheiden daaromtrent niet
VToeger heeft bekend gemaakt. Het blad had
evenwel uit de stukken welke einde vorig jaar
door de Nederlandsohe rageering zün gepubli
ceerd. tot dezelfde overtuiging kunnen komen.
Nu er invloeden aan het werk zijn die van
een goeden wil getuigen, is de .-Libre Bel
gique" ook daaromtrent totaal .van meening
veranderd-
De Heer Van Lanschot, lid van 'de Eerste
Kamer, richtte tot den Minister van Finan-
schuld het .daar heen trachten te leiden, dat de
Nederlandsohe houders behandeld worden op
den voet der meest begunstigdepï
Of heeft de Regeeiing fn ^ezo richting
reeds stappen gedaan!
'„Het Volk" spreekt het bericht togen van
de „Nieolwe Haagsehe Courant", waarin werd
medegedeeld, dat een der leden der sociaal
democratische fractie eeiuge vragen zou
richten tot de regeering teuMn{ie zekerheid
verkrijgen over de vraag ln hoever de heer
Troelstra betrokken ls bij het misdrijf van
don outrouwen telegramambtenaar, omdat de
fractie van oordeel la, jpdien hij zich ook
nu mocht hebben geoompromitt®®1^' ver
dwijnen uit de politiek noodzakelijk is.
Ter „verkwikking Voor de fün»te geesten"
onder do „bewusten" verdelg bet piek-piek-
fijne blad verder deil reVolutionnairen lei
der tegen wat het noemt de „smerige bende
„De pers der socialistenhaters produceert
sedert November eindeloos© stremmen van
vuilschrijverij over Troelatra. Het euoce» is
weliswaar minnetjes, maar het- wordt toch
telkens weer geprobeerd. Wat kan zij anders!
Het feit, dat een jonge telegraaf beambte aan
Troelstra afschrift van oen paar telegram
men heeft doen toekomen, geheel zonder zijn
voorkennis en huiten zajm wil* eft aan de
bende die de S. D. A. p. m baar leider tracht
te treffen, nieuwen moed gegeven. Het wordt
opgeblazen tot een misdadig0 intrige, waar
van alle brave burgers moeten gruwen; men
hoopt op Troelstra's parate excute en ver
langt niets meer of minder, dan dat zijn par-
tij-genooten uit de Kamer ham het zijden
koord thuis zullen brengen.
Barbertje moet hangen.
Bet zal niet gaan.
Al die keffende, bassend^ J^nkendé hon
den zullen, de een na den ander, met den
staart tusschen de boenen moe-en afdruipen,
tot er weer wat nieuws ls geronnen tegen de
S D A. P. of tegen Troelstra, or tegen een
andere figuur, die de menschheid den weg
naar de toekomst wijst. Han de
van bloed hun oogen weer schitteren, dan
lekken zij zich de muilen, dan begint de
jacht opnieuw. Smerige b«Pa®-
Intussdhen lezen we niet ia t brave „Volk
dat bet Troelstra's plicht zou geweest zijtn,
de autoriteiten van deze schending van het
telegramgeheim in kennis te stellen.
■DE DURE LEVENSMIDDELEN.
Aan <ïe leden, van den Ministerraad en van de
Staten Generaal is door de besturen der S. D.
A. P., en van het N. V. V. een adres gericht,
waarin o.m. gezegd. wmat, dat zn met bezorgd-
Ic ou Tl ia liubboa gonomen van d"® X»I on non
en beschouwingen, neergelegd in het Wetsont
werp tot aanvulling en verhooging. van het
10e hoofdstuk der Staatsbegrootin» voor. het
dienstjaar 1919.
Dat daaruit toch blükt, dat da regeer ing bet
voornemen beeft, bare bemoeienis ten aanzien
van de levensmiddelenvoorziening te beëindi
gen. en dat zij met name reeds thans het ge
durende de oorlogsiaren- toegepaste büslagwtel-
sel ten opzichte vfl de voornaamste levensbe
hoeften wen acht te verlaten.
Tegenover deze plannen en beschouwingen
meenen adressanten te moeten handha/ven
hunne overtuiging' 111 het belang van de
voeding van bet Nederlandsohe volk de lervcns-
middelenvoorzienin» behoort te zijn gemeen-
scbapszorg en dat de bemoeienis van de Regee-
ring te baren opzichte een blarende moet din.
Gewezen wordt oP <1® Kroota prusstugng m
de laatste maanden van wittebrood, suiker,
rijot en margarine.
Moge er aanleiding stelsel van
rantsoeneering voor de meeste levensbehoef
ten te laten varen, aan het be slagstelsel dient
naar de meening van adressanten m bet belang
van de voeding van h«t Noderlandscbe yolk te
worden vastgebonden. fer voor die arti
kelen. die behooxen d» jallereerst en aller
meest noodige levensmiddelen.. Met name
moet dit gelden voo* hrood en aardappelen.
Adressanten djn van meenmg, dat de prezen
Lor.-.r bioor»
1918/1919 waren.
Arbeid In „vrijen -^n den Minister
van Arbeid heeft de Nederlandscbe Vereeni-
ging van Electroteob^he Werkgever» een
adres gezonden, met verzoek in het ontwerp
Anlberse een maatree0! °P nemen, waar
bij het den werbnvwboden wordt in
bun vrijen tijd loonnrbold voor derden te vej
richten en waaitó da Wdrachtgover straf
baar, wordt gesteld.
Pensioenen. De Minister van Financiën
maakt bekend, dat de gepensLonneerden ten
laste van de Noderlandfiche Staatebegrooting
die bun pensioen doen bijschreven op eene
postrekening, to beginnen met het derde
kwartaal 1919, worden vrugesteld van de ver
plichting om telkens d"0 maanden eene at
testatie de vita aan bet Dep. van Financien
te zenden.
Hun pensioenen worden op Sen vervaldag,
zonder eenige bemoeiing hunnerzjjdfl op hun
postrekening bijgeschreven.
Zij die alsnog bun pensioen door bijschrjj.
ving op een postrekening wenschen te ont
vangen, moeeten het verzoek daartoe, met
bijvoeging: van de jwosIoenBikto, waarvnocr
een ontvangstbewijs worden algegeven,
inzenden aan hot Dep- Financiën (afd.
Pensioenen.)
ciën de volgende schriftelijke vraag:
Zal de Regeering bij een eventueele inter
nationale regeling der Russische Staats-
landbouwers', die ,nicttegenstaande de vee
kantoren reeds lang; zijn opgeheven, nog
vorderingen hebben wegens aan de Regee-
ringl geleverd vee, en de personen die op
en nog) loon te vorderen hebben, zich moe-
genoemde kantoren werkzaam zijn geweest
ten wenden om het hun toekomende te ont
vangen?.
Die journalisten en de Arbeidswet Aal-
berse. Minister Aaiberse heeft in zijn ont
werp Arbeidswet een wijziging aangebracht
waardoor, de arbeidsduur van journalisten
wordt gesteld op, 10 uur, per" dag en 06 uur
m -wek. I.-Li.i' /.If
Een onjuist bericht. Een Reuterteie-
gram maakt melding, van de vlucht naar
Duitschland van den exKroonprins.
Ook zou in de wandelgangen der Belgische
koop en verkoop, het persen, het vervoer en da
opslag, over de vraag lioe do productie in da
.Yereenigdo Staten en andere landen kan ver
beterd worden en over de niet minder belang
rijke boo do textielindustrie in de bevriends
anden liet grootst mogelijke voordeel zou kun-
nen hebben van iet feit. dat de Vereenigde
Maten thans een credietgevend land geworden
Kamer, een der. ministers aan verschillende 71Jn- zaj men spreken over de creatie van
Kamerleden hebben medegedeeld, djat de ex- C dcmationalc deel en, teneinde de financieerina-
Kroonprins plotseling de >vijk naar, Duitsch
land genomen heeft.
„De Tel." spreekt het bericht beslist te
gen. Er is niets v,an aan, schrijft het blad.
In die stad gaap. dienen. Immer, blijven
we zoo ernstig: mogelijk waarschuwen tegen
stadsdiensten.
ÖVje woonden eens eend boeTinnenvergade-
ring bij te Berlaer, in België. Een Antwerp-
sche dame hield, een redevoering tot de boe
rinnen, dat ze inun meisjes toch thuis zou
den houden van de stad.
't Deugde in de Belgische steden Leele-
maal niet. 1 1
Nu lezen wij een staaltje hoe gleclit het
er in Den Haag uitziet.
In 1918 hebben zich in Den Haag geves
tigd 1234 Roomsche meisjes,, 830 er van
dienstmeisjes. De jong'stewas 13 jaar en was
door haar moeder naar, Den .Haag gestuurd,
waar ze in eene gevaarlijke omgeving .werd
aangetroffen.
Bij ongeveer 100, zegge honderd meisjes,
werd vastgesteld, verwaarlopzing der gods
dienstplichten of totaal verlies van geloof,
25 hadden een gemengde verkeering.
Onder de velen van slechte of verdachte
zeden, waren er. tien die ongehuwd samen
woonden. 1
Aldus het verslag der R.K. yereeniging
tot beschermnig vani meisjes in Den Raag.
Moeders-, hebt ge. het verstaan?!
(„Rust Roest.)"
Reizen in bet buitenland. - Dc minister
li., N. en H, heeft een som van f lö.OOO aan
gevraagd, noodig om eteun te verteenen aan
het voornemen, van den Nederlamdschen Tuin-
bouwraad om reizen in het buitenland te
laten doen, teneinde zich of), de heog.to te
«fco.LLe>Ji Vól 14 den toaafand' «J«i.n.ri- on ^->1 divt,
bereiken van, den wog om te komen tot ÜUet
aanknoopen van handelsrelaties en het her
nieuwen van de, .vroeger bestaand© handels
betrekkingen. I
.Vragen van Kamerletlen. De heer Bos
heeft de volgende vraag tot den Minister
van L'. N. en H. gericht:
Kan do Minister, mededeelen', tot .wjen <ie
CRISISAANGELEGENHEDEN.
De Ainerikaansche katoenco m miss ie te Rot
terdam. i Men meldt aan bet „Bblc?.'1 bet
volgende i
Er ia reods meermalen op gewezen, dat de
tb ana door een twijfolaebtigen vrede bekroonde
,-ereldoorloa: in de verhoudingen op bandels-,
industrieel- en financieel srebied zeer aanmer
kelijke wiiziginjren zal aanbrengen en er is
nauwelijks een natie die meer daarvan over>
tuisd en reed» thans bezig is zich aan dezen
nieuwen toestand aan de passen dan de Ver
eenigde Staten. Een uiting dezer Amerikaan-
sebe energie is o.a. te vinden in bet besluit
van alle belanghebbenden in de katoenindu
strie om in bet najaar van dit jaar te New-
Orleans een vierdaagsche World Cotton Con
ference te organiseeren. Reeds in Mei van dit
jaar is een commissie van 12 personen, onder
presidium van den heer Fuller E. Gallaway,
den grooten Oceaan overgestoken oin bezoeken
te brengen aan verschillende Europeescbe
staten. De commissie beeft zich gesplitst in
sub-oommissies van twee. om bezoeken te gaan
afleggen in Italië, Zwitserland. Spanje. Scan
dinavië en Rotterdam. Deze laatste subcommis
sie. bestaande uit de heeren Alpheus O. Beane
en A. W., MacLellan uit Newi-Orleans. is
gistermiddag te Rotterdam aangekomen en
ontvangen door bet bestuur der Ver.eeniging
-oor den Katoenhandel met zijn president den
beer W. H. Oroockewit.
Wij waren in de gelegenheid met bedde hee
ren een onderhoud te hebben, waaruit ons in
de eerste plaats bleek, dat zij Rotterdam een
groote toekomst voorspellen in bet komende
katoenverkeex, nu de Bremer katoenmarkt nog
wel niet herleven zal. In verband daarmede
betreurden zii bet. dat bet katoenverkeer, dat
vooralsnog op 30.000 balen ia ontworpen, met
reeds in een stadium van uitvoering zijnde
plannen tot uitbreiding oïp 00.000. niet van bet
begin af aan grooter was genomen, omdat zij
meenden, dat Rotterdam met zün gemakkelijke
haven zeker wel op 100.000 150.000 balen per
jaar zou kunnen rekenen, indien tenminste een
aanzienlijke wijziging wordt gebracht in de
assurantiepremiën, die volgens hen de tyjï mille
per jaar evenals in Amerika, niet oversoterjjden
mogen.
Hoe dit zij, het lag. naar de heeren meenden,
aan ^Rotterdam zelf ah het zich tot een be-
angfijke katoenmarkt zou willen verheffen.
D/arvoor zou in de eerste plaats noodig zü'n,
dat de Eotterdamscke belanghebbenden bij d«
katoen in den ruimsten zin. dus ook de finan
cieele wereld, straks naar New-Orlea'na kwam,
om connecties aan te knoop en met de Ameri
ka ansche planters, spinners, fabrikanton en
bandelaars. Zij rekenden te diem einde zelf op
een vertegenwoordiger van do iNedorlanus e
regeering. 1
Als vanzelf kwamen wij nu over bet komende
congres te spreken. De beer Beane deelde mede,
dat over alle oude en nieuwe problemen ge
sproken zal worden die op de katoenindustrie
in den ruimsten zin betrekkin» h ebb em zooals
en den opslag van de geheele wereld te verge
makkelijken.
De grootste nadruk legde den beer Beane-
intusschen op het persoonlijk contact, dat zou
voortvloeien uit de samenkomst van kooplie
den, bankiers, spinners en fabrikanten uit
Europa met de farmers uit de Zuidelijke
staten.
Hü bad, en dit was bat slot van ons onder-
boud, reeds den besten indruk van de Rotter,
damsche haven gekregen.
Spoorwegpersoneel. ïn een Dinsdag
avond to Utrecht gehouden vergadering van
do Ned. Vereeniging van Spoor- en. Tram-
weg!personeel deelde de voorzitter dé heer
P. Moltmaker mede, dat de vertegenwoordi,
gers der vereeniging een onderhoud heb
ben gehad met de directie der spoorwegmaat
schappijen. Spreker, zeide, dat in de eerst©
helft van Juli wederom tweo weken extra-
loon zou worden uitgekeerd en dat de dj,
rectie van de regeeriug gedaan liad weten
te krijgen, dat geen reisbelasting zou wor
den ingevoerd, waar. tegenover de directie
zich bereid heeft verklaard, de afloopende.
kortingen op het loon van bet personeel vóór
bet pensioen te zullen afschaffen. Einde Juli
zal het personeel de van 1 April al' gestorte
kortingen terugontvangen,, terwijl van l Juli
af geen afloopende kortingen meer, zullen
worden betaald.
Spreker, deelde voorts mede, dat de direc
tie had toegezegd, dat zoo spoedig mogelijk
overal da wekelijksche rustdag zal worden
ingevoerd en dat binnen een maand een af
zonderlijke conferentie zal worden gehou
den ter, bespreking van de invoering van'
den aohturigen arbeidsdag,
Protest tegen het werk der duisternis.
Dezer dagen maakten we meldina van ©en bru
taal stukje van de loge te Koeta Radja tegen
de Ka tb- Onderwijzers.
Daartegen wordt nu bet volgende protest
gericht i
OndergeteekeiiQen, bestuurders vau de na te
noemen Katholieke organisaties in Ned.-Indië,
protesteeren met nadruk tegen, de strekking
van het schrijven d.d. 14 Mei 1018. door de
Loge Prins Hendrik to Koota-Radia gericht
aan de vrijmetselaarsloge in Nederland en op*
genomen in bet Indisch Katholiek Schoolblad
van 22 April en de Java-Poit van 25 April j.l,
Zii komen op tegen de voorstelling, als zo©
door een van Roomsohe zijde ..stelselmatig" be
vorderde toeneming van bet aantal Katholieke
onderwijzers bü bet openbaar lager onderwijs
bier te lande „een verroomsching van dat on
derwijs" plaats vinden, een voorstelling die,
bet aantal Roomsche onderwijzers èn op zich
zelf beschouwd èn relatief genomen, beslist on
juist en derhalve misleidend moet .worden ge
noemd.
2ii spreken bun verontwaardiging uit over
die in dat schrijven voorkomende uitspraak, dat
bedoelde toeneming „een dreigend gevaar is,
waaraan paal en perk moet worden gesteld" en
hetwelk ,,bet beet kan worden bestreden door.
de -uitzending van vrijdenkende, beschaafde»
niot-Roomsche onderwijzers."
-Zii houden zich overtuigd, dat cle Katholieke
onderwü'zers in de naleving van de voor de
cpenbare school voorgeschreven neutraliteit in
geen enkel opzicht ten achter staan bü bun
niet-Roomsche collega's.
Naar bun oordeel zün da Roomsche onder-
wijzers, evenals do Katholieken in bet alge
meen, goede en plichtgetrouwe staatsburgers,;
op wie getuige de actie der Katholieken ia
Nederland tüdens de woelige Novemberdagea
- bet wettig staatsgezag, vooral in tijden van
onrust «bouwen kan.
Zü vermogen derhalve niet te zien, in welk
opzicht bier van een dreigend gevaar zou! kun*
nen worden gesproken, waartegen op eenigerlei
wijze zou moeten worden opgetreden. j
Zij pro testeeren met te meêr klem tegen be
doeld schrijven, waar dit mede i9 onder teek end
door den her A, G. H- van Sluüs. destud» resi-
dent ter beschikking, thans gouverneur van
Ata eb en omderhoorigheden, wien ala vertegen*
woordiger van bet gezag beoefening van nen*
verdraagzaamheid tegenover all*
Katholiek, geboden ia ek
traliteit en
gezindten, ook de
wiens optreden in ae-ze zu urengon omer
aandacht der Indische en (Nederlandscbe regee*
ring,
■4 De Centrale Raad der Katholiekd
w K Sociale Bonden.
"j. A. MONiOD, DE FROIDEVILLE,
voorzitter-1
H. P. MAiTTHEE. secretaris.
■De Indische Katholieke Partü-
L. 'J, M, FEBER. voorzitter.
A. P. !J. JAGTMAN. secretaris,
i Da Katholieke Onderwijzersbond,
A. B. TEN BERGE, voorzitter.
'Y* A. TH. BRUBNS, secretary'
Batavia', 14 Mei 1919; J
