nun euiLUitii? BUITENLAND Wereldmacht FEUILLETON een De gebeurtenissen van den dag. ORDE EN ARBEID De Ondergang van Vrijdag 27 Juni Tweede Blad pt°ciei3@waa3*di@r'$g Plichtmatig houden de sociaal-datnocraten vol, dat ze geweldig het land hebben aan 't kapitalisme. Wijnkoop en de zijnen gclooven daar niets van, doch beweren, dat de S.D.A.P het kapitalisme dient met groote toewijding. Dit staat echter ongetwijfeld vast, dat de Burgerwachten op den zielstoestand der S. D. A. P. nu juist niet kalmeerend werken, maar de partij in een zenuwachtige stemming brengen. toch gebeurt hier niets bijzonders. Troelstra's partijgenooot Noske in Duitschland doet, wat de regeering hier doet. In het „Hbld.lezen we over die maatregelen bijzonderheden van de hand van den bekenden reiziger in de landen Van revolutie en bolsjewisme, O. Nijpels. Iiij Vertelt in dat blad van een bezoek aan het Roergebied, en voert er o.a. een werkgever spre kende in, die zich tegen onderteekening van het vredesverdrag keert, liet baat niet, zegt deze, we onder zrnlk een verdrag ons best doen en ons verzetten tegen het terrorisme van de bols jewistische inzichten. En hoe doet men dat daar? Door burger wachten, waarin deze patroon, met zijn ar beiders, naast elkaar dienst doen om alle bols jewistisch optreden onmogelijk te maken. Tegenover deze welbegrepen solidariteit be- oorcteeie men de benepen spotternijen van den Nederl., S. D. A. P., die de "burgerwachten een Kevaar noemt Het gevaar schuilt juist in de agitatie van D- A. P. en N. V. V., die ook in ons land ^zelfde revolutionair karakter draagt als in buitenland. Hier zit in de meeste stakingen een politieke tendenz; daar ook. zoo lezen we over de stakingen in Canada: °ntreal is tot dusver niet door de stakings- ,e> aajlfiotast, maar er zijn hier toch P'annen voor een algemeene staking in de maak. Het is onwaarschijnlijk dat de poging Veel succes zal hebben, omdat de machtige in vloed van de katholieke kerk zich tegen de sta king laat gelden, wegens de ontberingen die zij voor vrouwen en kinderen meerbrengt. Boven dien is de verstrooide landelijke bevolking van Quebec moeilijk onder het centraal gezag van een stakingscomité te brengen. Robertson, de minister van Arbeid, heeft op- opmeuw de vaste overtuiging, geuit, dat het bolsjewisme achter de staking schuilt, en dat de staking niet meer dan een dekmantel is, om ten gevaarlijk wijdvertakt plan te verheimelij- küh, waarmee .men de gevestigde regeering overhoop wil werpen. Scheking, een Russisch diplomaat, bevestigt oat er in canada tientallen van bolsjewistische 0rgauisaties bestaan. ioronto staat klaar om aan alle gevolgen an de staking liet hoofd te bieden. Een comité an 10.000 burgers is bereid o?;i bij de hand-' civuifT van wej en or(je behulpzaam te zijn, de ya"ts van de brand-weerlui die dezer dagen üreigen te staken, in te nemen, en een politie corps ie vormen, als de agenten hun post ver laten. Het is onwaarschijnlijk, dat het tot onlus ten zal komen, tenzij duizenden teruggekeerde soldaten zich in de zaken mengen,. De bondsre- geering staat op haar stuk en zaLniet gedoo- hen staakt, krijgt onmiddellijk ontslag. Zóó op te treden iegen revolutionaire woe lingen is radicaal, maar noodzakelijk. Gelukkig, dat onze regeering het van meetaf begreep. Het toekenem van het vredesverdrag!. De moeilijkheden over de vraag: wie zal «et vredesverdrag voor Duitschland teeke- «en, schijnen opgelost, Reuter seint althans hit Versailles: Naar men gelooft zal de Duitsche delegatie *oor de onderteekening van het vredesver drag zijn samengesteld uit Hermann Miiltor, Minister van buitenlandsche zaken, Giea- bert8. minister van posterijen, en Lei nart. l)'3 delegatie zal tijdig voor de plechtig, van Zaterdag aankomen. Het onderzoek ü'l vr hn ichten zou dan Zaterdagochtend ge bieden. i V" v"-n Duitsche zijde komt hiervan bevos- Kring ia dit telegram van liet .Wolff-bureau j?e rijksministers Hermann Miiller en dr. "üil hebben op eenparig verzoek der rjjks- 'egeering besloten, als gevolmachtigden te 3 ersailles het vredesverdrag te teekenen. Zij hebben gemeend, met het oog op do vree slijke ellende des volks en de behoefte aan 'de, '-'i aan dit laatste en zware persoon lij ko offer niet te mogen onttrekken. j ids ..lie tc-ekenea dus niet bedriegen ZAL' DE VREDE MORGÉN, ZATERDAG MIDDAG DRIE UUR GETEEKEM) ZIJN. In Parijs heeft zich weer eens een incident voorgedaan; nu niet van steenenwerpend ge peupel tegen Duitsche gedelegeerden, maar van Fransche autoriteiten tegenover Duitsche jour nalisten uit het gevolg van Brockdorff, De vertegenwoordiger van de Deutsche Ta- geszei tung" te Versailles, Wilnelm Scheuer mann, werd Woensdagmiddag te zes uur, toen hij in het hotel Vatel terugkeerde, door eenige agenten van den veiligheidsdienst in opdracht van den krijgsraad te Parijs, zonder nadere opgave van redenen, gearresteerd. De Duitsche delegatie, die op het standpunt staat, dat de zich in het gevolg van de delegatie hier bevin dende journalisten onder bescherming der ex territorialiteit staan, in het bijzonder omdat hun namen voor het vertrek der delegatie naar Versailles aan de Fransche regeering' werden meegedeeld, heeft in een nota tegen de arres tatie geprotesteerd. De arrestatie van Scheuermann gaf aan de groep der Duitsche journalisten aanleiding tot de volgende verklaring: Het optreden tegen on zen collega is een schending van het volken recht daar hij lid van de exterritoriale delega tie is' Het maakt onzen verderen journalistieken arbeid te Versailles onmogelijk. Wij meenen dus in het belang niet alleen van de Duitsche, maar van de pers in het algemeen te handelen, als wij verklaren dat wij genoodzaakt zullen zijn Versailles te verlaten, indien onze collega Scheuermann niet voor morgenavond zeven uur in 'vrijheid is gesteld of bevredigende ophelde ring over het gebeuroe is gegeven. De toestand in Duitschland. Omtrent den invloed, door enkele hoofdoffi cieren geoefend op den loop der gebeurtenissen te Weimar, zijn vete tegenstrijdigheden meege deeld, zoodat het onmogelijk was een duidelijk beeld' te krijgen. De „Vossische Zeitung" geeft nu een helder overzicht. Men had hier te doen met twee van elkaar gescheiden acties. Eerst hadden de officieren van de te Wei- mar in garnizoen liggende vrijwilligerscorpsen met den commandant, generaal Marker, een mededeeling gericht aan de regeering, waarin zij met bun heengaan dreigden, indien de vre desvoorwaarden ongewijzigd zouden worden aangenomen. Dit plan werd niet ten uitvoer ge bracht, nadat minister Noske een onderhoud had gehad met generaal Marker. Dat er een verzoening tot stand was gebracht, bleek uit hot feit, dat generaal Marker en verschillende andere hooge officieren van zijn staf de zit ting van de Constituante Maandag bijwoon den en wel op 't tooneel, dat uitsluitend voor de leden der regeering gereserveerd is. De andere actie bestond uit een betooging van alle generalen, die mededeeling hadden gedaan van het besluit van alle officieren ont slag te nemen zoodra onvoorwaardelijk onder- teekend zou worden. Ook veldmaarschalk von Hindenburg ,had een telegram naar Weimar gezonden, waarin hij zich tegen de onvoorwaar delijke onderteekening verklaarde. De afgevaardigden kregen Maandagmorgen kennis van het schrijven der generaals. En deze bedreiging maakte op hef Centrum zoo'n in druk, dat het besloot met 62 tegen- nog niet 20 stemmen zich te verklaren tegen de onvoor waardelijke onderteekening. Na een. pauze, Waarin de regeering mede- van een telegram, door generaal Gröner ge zonden aanpresident Ebert, waarin gezegd werd, dat gehoopt kon worden, dat de officie- groot aantal officieren en vnj'wïlllgerè een re geering den dienst zouden opzeggen, die de smadelijke paragrafen aanneemt. Den 23stèn Juni, even vóór twaalf uur 's middags, telefo neerde de rijkspresident den eersten geaeraai- kwartiemeester persoonlek om hem mee te dee- len, dat het Centrum en de Sociaal-Democraten zich waarschijnlijk verklaren zullen voor het aannemen van de voorwaarden.- Hij verzocht knogmaals om informatie, welke houding de troe pen zouden aannemen, ft/jen was bang voor mi litairen opstand. Hierop antwoordde de gene- raal-kwartiermeesicr Groener, dat hij verplicht was er op te wijzen, dat de strijd na tijdelijke successen in het Oosten geen resultaat zou op leveren. Volgens den „Barfiner LoJcalanzeigei* heb ben deelen der troepen te Berlijn den wensdi ie kennen gegeven, Berlijn te mogen verlaten. Er bestaat gevaar, dat deze iroependeelen zullen uiteenvallen, als hun wensch niet ver vuld wordt. De „Berliner Lokalanzeigeri' noemt den toestand ernstig. De geschillen, die tussch'en 'de spoorwegar beiders, de lage ambtenaren en de directie se dert drie maanden butaan, hébben Dinsdag aanleiding gegeven tot "een staking van spoor wegpersoneel, waarvan de omvang op dit oogen blik nog niet te overzien ;8 's Avonds moest het verkeer stop gezet worden 'op velschillende tra jecten naar belangrijke steden in de provincie en naar de zuidelijke en zuidoostelijke voorsto den van Berlijn, waar groote fabrieken geves tigd zijn, welker arbeiders voor het grootste ge deelte te Berlijn wonen, en die nu tot staken gedwongen worden. De eischem, die de werklieden stellen, 3.25 tot 3.50 mark per uur en 600 mark ineens als extra-duuiietoeslag, 20u d schatkist op onge veer 2 milliard per jaar komen te staan. Her haaldelijk is over deze eischen geconfereerd, zonoer resultaat. Het laatst Maandag. Toen verklaarden vele arbeiders zonder de organi satie hierin te kennen dat zij niet langer wil den wachten en ia ee_ drietal werkplaatsen in het westen en oosten „aü Berlijn werd on middellijk gestaakt. 5s Middags besloten de werklieden van het Gorlitzerstafion Waar ,g treinen in de rich ting naar Breslau en het Reuzengebergte ver trekken het werk neer te leggen. En dit vooroeeld is gevolgd door het personeel van enkele andere stations van belang voor het venteer naar de voorstéden, en door de arbei ders van het station Breslau. Het gevaar dreigt natuurlijk dat het spaak zal loopen met ae levensmiddelenvoorziening m de hooidstad. En <Jit kan ernstige gevolgen hebben, nu er al geplunderd wordt te Ber lijn, en oox de staking van het personeel bij de posterijen en telegrafie zich uitbreidt. "van fièï „zeïf&isMiffingsrtcKf cfer naties!"' Ia den Romeinschen Senaat verklaarde Tib toni, de nieuwe Minister-president, dat de re geering dé toepassing bleef eischen van het verdrag van Londen. Zij zou trachten van de geallieerden toestemming te krijgen om don tekst van het verdrag van Londen aan het par lement mee te deelen. De compensatie door Engeland in Afrika aangeboden was voldoende doch die, welke door Frankrijk was aangeboden, moest wor den uitgebreid. kazerne*Bi°e<r °°k 0Te1, naar de matrozen- ren verder hun plicht zouden doen, ook bij de onvoorwaardelijke onderteekening, indien Noske minister van landsverdediging bleef. Daarna weiden pogingen gedaan Noske van zijn voornemen ontslag aan te vragen, af te brengen. Dit gelukte en het resultaat van deze onderhandeling werd het Centrum nog medege deeld vóór het ten tweede male ging stemmen. Het Centrum besloot toen zich te verklaren vóór de onvoorwaardelijke onderteekening. Een officieele lezing van de houding van de hoofdofficieren en den invloed, welke deze op de stemming der Nationale Vergadering gehad heeft, geeft nu ook het opperste legerbestuur in de 'volgende mededeeling: Het opperste legerbestuur deelt het volgende mede: In den nacht van 22 op 23 Juni tele foneerde de gezant Nadolny, in opdracht van den rijkspresident, den eersten generaal-kwar- tiermeester, dat de Entente onze tegenvoorwaar den had verworpen, en dat thans de opinie ge vraagd werd van het opperste legerbestuur. Daarop is, onderteekend door veldmaarschalk von Hindenburg, het volgende schrijven gezon den aan den rijkspresident: „Wij: zijn bij het hervatten van de vijandelijkheden militair in staat in het Oosten de provincie Posen te her overen, en onze grenzen te houden. In het Wes ten kunnen wij niet op succes rekenen. Een gunstige afloop van de totale operaties is dus zeer twijfelachtig. Maar ik moet als generaal de voorkeur geven aan een eervollen ondergang boven een smadelijken vrede." Bovendien is bi] een bespreking den riten te Weiinar door alle aanwezige commandanten den minister voor de landsverdediging, Noske medegedeeld, dat een Omtrent den toestand-in Hamburg wordt in opdracht der commissie uit den Senaat en de arbeiderschap bekend gemaakt, dat gis teren vertegenwoordigers van den Senaat, de Commissie van Twaalf de bedrijfsradem, den arbeidersraad en de drie socialistische partijen in het raadhuis bijeen kwamen om over de mid delen te beraadslagen om zonder gebruikma king van niet-Hamburgsche troepen de rust te herstellen en verder bloedvergieten te voorko men. Deze commissie begaf zicih naar Wandsbeck om met den bevelhebber der daar aangekomen voorwaarde, dat alle vijandelijkheden onmiddel lijk zouden worden gestaakt, de in het raadhuis gemaakte gevangenen vóór Donderdagmorgen 8 uur zouden worden vrijgelaten en de wederrech telijk geroofde wapens teruggegeven, dat de be vrijde gevangenen zouden worden teruggevoerd en onder de belofte, dat ae militaire autoriteiten niet zouden worden lastig gevallen, werd ver klaard, dat inen het Hamburgsclie staatsge- bied voorloopig nie z0,u binnenrukken. De onlusten te Hamburg blijken deel uit te maken van een op groote schaal ondernomen opstandige bevveghig, welke over geheel Duitschland was voorbereid. Te Hamburg ech ter ontglipten den leider» te vroeg de teugels. Thans houden zij zich op den achtergrond. Zoo is Hamburg liet offer ya« het poluieka plan geworden, ïot dusver vielen er 40 dooden en talrijke gewonden. Niet alleen in Hanrbur£, ook in Beieren be gint het weer te spoke" De „Munsterischer Anzeiger" verneemt uit Munchen van den 24er\ dat daar een nieuw complot ontdekt werd tot het uitroepen van de radenrepubliek in Augsb'/r- cn Munchen E f deelnemers onder wie de beeldhouwer -Muhl- bauer-Liszt een intieme vriend van Eisner, en de ingenieur Held hadden zich reeds vast gezet in plaatsen tusschen Munchen en Augs burg. ITALIË EN ENTENTE. Het heeft er alle" sc!lijn van. dat de En tente bezirf is ora het teleurgestelde Italië, dat al weer neigiW toonde, om een economische aansluiting bilDuilsclllaI?d te zoeken, zoet te houden, met enkele brokken land m Afrika, vermoedelijk ter nitv<?erulff van het beginsel GEMENGDE BUITENLANDSCHE BERICHTEN De vernietiging' van de Duitsche vloot. Ia de „Times" wordt nog, in verband met" de vernietiging van de Duitsche vloot, meegedeeld dat ongeveer drie weken geleden een'aantal' Duitsche zeelieden van de geinterneeixie sche pen, op verzoek van admiraal ,von Reuter, naar Dmtschland werden teruggezonden, wegens hun muitende houding. De mannen weigerden de bevelen hunner officieren op te volgen en eerst na hun wegzending kon de discipline aan boord der schepen eenigermate worden hersteld. De „Lokal Anz.'', die uit Versailles een re laas kreeg over het gebeurde in Scapa Flow, bevestigt dat er demoralisatie was onder de bemanningen der schepen, en dat de matrozen weigerden den admiraal v. Reuter te gehoorza men. En het blad meldt dan ook dat de Britsche admiraliteit ingreep vooral toen bleek dat de matrozen aan boord van de „Friedrich der Grosse" zich hadden meester gemaakt van de draadlooze installatie en nu bolsjewistische trachtten te verspreiden. De „Lo- BOND VAN SMEDENPATROONS ÏN NEDERLAND. cal Anz." echter vermeldt niet dat de Britsche P63" beginnen 1 Januari 1920. admiraliteit optrad op verzoek van den'Duit-1 sclien admiraal en Wil hét doen voorkomen als of de Duitsche zeelieden ontevreden waren over de behandeling van de zijde der Engelsch en. Uit een mededeeling in de „Times" blijkt nog dat men bij de Britsche admiraliteit tot de overtuiging is gekomen dat het gebeurde in Scapa Flow geen gevolg is geweest van be velen uit Duitschland, maar uitsluitend van die van von Reuter. ROMAN UIT HET POOLSCH. (Wordt vervolgd.), k-il u«.i „uv&ci.ijxe beambten staken; wie onder deeling oiitvmc van deze stemming, kwam het Centrum weer bijeen. En men krec<r ioen iuxn&e DE VREDE MET DUITSCH-OOSTENRUK. Naar de correspondent van de „Neue Freie Press®' in St. Germain Verneemt, beeft de Raad van V ier bet ontwerp van de financieel® [voorwaarden voor DuitBch.-Oostenri.ik vastge steld. De moeilijkheden bestaan daarin, dat bet ook voor de Entente nauwelijks mogelijk is allen wensehen der sueceseiestaten recht to laten wedervaren. Naar aanleiding dezer moeilijkheden is het Waarsohtfnlük, dat het tot mondelinge onder handelingen zal komen, dooh natuurlijk eerst na de onderteekening van het Duitsche vredes verdrag. leide manschappen, aan wie men had verteld, «at alles geschiedde in naam van den leger- v Hauberisch, lieten de officieren echter weldra in d0n steek. Drie monitors voeren onder bevel van. contra revolutionaire offic;eren den Donaü af en heschoten_ het Sovjetgebouw (hotel Unga- na), .waar zu evenwel slechts geringe schade veroorzaakten Ook op andere punten der stad roerden ?-Gu de opstandelingen. In Boedapest en omgeving v,-'erd een strenge uitzonderingstoestand afgekondigd. regieerin^Ntroepen. te o/Kfti-/,«nc|cjen_ Ortder Een internationale vredesdemonstratie. Volprens een Radio-bericht uit Washington ha- staan daar nlannen voor een arroote interna tionale vredesdemonstratie op 4 Juli. Men ver wacht. dat Wilson dan in het land zal zijn. .Vertegenwoordigers van een groot aantal vreemde landen zullen officieel aan de plech tigheid deelnemen. Er zal o.a, een groote parade worden gehouden en optoohten met zinneheedige voorstellingen- De buitenlantlsche bruiden der Amerikaan- sche soldaten. De „War Work Council" te N'ew-York heeft het verslag gepubliceerd van zijn overzoesehe afaeeling. Daaruit bliikt, dat or nog veel werk to doen is voor de organisa tie in Frankrijk. De aandacht is thans vooral gevestigd op het onder wij» aan de buitenland- sohe bruiden van Amerikaansche soldaten, welker aantal tienduizend bedraagt. De Amerikaanche regeering heeft voor deze bruiden kazernes beschikbaar gesteld te Brest, Bordeaux en St. Germain. Aan de aanstaande Amerikaansche huisvrouwen zal les worden ge geven in Engelsch. aardrijkskunde, Ameri kaansche wetten en gebruiken en koken. Duizend bruiden wachten te Brest op haar overtocht naar Amerika, waarvoor do regeering der V. S. zorgt. Do drnnkbcstriidiug in do Ver. Staten. Do rechtskundige commissie uit het Represen tantenhuis. die de maatregelen voorbereidt voor de naleving van het wettelijk drankver bod, heeft het denkbeeld verworpen om het op slaan van drank in particuliere wopiugen te verbieden- Een ulopist. In de .Times" doet een inzen der een beroep op de gegoede klassen om zich een vrij willige heffing van het vermogen op to leggen, ten einde het land te redden uit den ernstigen finaneieelen toestand, waarin het verkeert. Lij deolt mede zelf een voorbeeld te willen geven. Ziin vermogen bedraagt ongeveer G80.000 pst. en hü zal hiervan 120.000 Pist. beschikbaar stellen voor den aankoop van obligation der nieuwe oorlogsleening, die hü daarna aan de regeering zal schonken tor rornie txari n k. Dinsdag werd to Utrecht de 2de jaarverga dering- gehouden van borengenoemdon bond. To half elf werd door den ZeerEerw. adviseur Rector van Hout een H. Mis voor de leden opgedragen, waarna te half 12 in 't Hotel „Noord-Brabant" werd geluncht. Een woord van welkom werd hier gespro ken door den voorzitter der feestcommissie der afd. Utrecht, waarna een welkomstlied gezongen wertd en hulde werd gebracht aan afdceling Utrecht voor 't schitterende onthaal. To een Uur ving in 't hotel .d'Euro- pe i.o vergadering aan met een korte rede van aeu voorziuer der afd. Utrecht, waarin deze het ais een eer rekende, dat de 2de. jaar vergadering in deze Bisschopsstad gehouden werd. Nadat door den Bondsvoorzitter een kort woordje werd gesproken, werd door den secretaris het jaarverslag uitgebracht, waar uit bleek, dat het ledental gestegen was tot 1022. Meerdere plaatsen hadden om een spre ker verzocht, zoodat het ledental zeker nog zal toenemen. Door den ZeerEerw. Adviseur werd verslag uitgebracht omtrent de Ziekte- en Ongeval lenverzekering. De Ongevallen-Risico-bank zal naar alle vermoedens 1 Januari 1920 ge sticht worden, terwijl de ziekte-verzekering door de Federatie zal worden overgenomen. Doordelen heer Alders werd verslag uitge bracht over hot orgaan, hetwelk Zaterdag 1.1. in gioofer formaat met blauwen omsla'* verschenen .was. Na het uitbrengen van dit verslag ging een stormachtig applaus óp en werd de orgaan-commissie van verschillende zijden gelukgewenseht met deze groote ver betering. Nadat de Penningmeester con over- zicht bad gegeven vaft den stand der kas en zich beklaagde dat er afdeelingen waren, wel ke zeer traag waren in liet afdragen der con tributie, werd besloten, dat in de maand Februari de Bondspenmngmeester zal be schikken over 't gekcele jaar en bij niet vol doening de afd. hun stemrecht zouden ver liezen. Daarna kwam aan de orde een cardinaai punt: het stichten van een bureau met eigen ambtenaar. Met 28 tegen 27 stemmen werd besloten 1 Januari 1920 een eigen bureau te stichten, hetgeen met applaus begroot werd. Hierna werd behandeld het manifest der Ka tholieke Vakbonden. Door den Bond moesten 4 leden worden aangewezen voor den bedrij fern ad on aange zien deze raad Maandag 1.1. al geïnstalleerd moest worden, waren door bet bestuur bier voor opgegeven de Bondsvoorzitter, d® lieer I<Toop te Sohevoenl-npren, de Tae-eor v. Haareu to Velghel. de heer G. Alders Jr. te Haarlem en de voorzitter v. d. Kring Nijmegen. Dez® hoeren waren Maandag reeds naar Den Haag geweest en hadden met de vier afgevaar digden der R.-K. Metaalbewerkers een he- drjjfsraad gevormd. Tot voorzitter hiervan was benoemd de heer G. Aiders te Haarlem, van den B.-K. Patroonsbond en tot secreta ris de heer v. Abbcvó te Schiedam. Door de ze commissie was 't manifest reeds behan deld en enkele wijzigingen voorgesteld, welke door den heer Alders op het aas. congres, op 9 en 10 Juli, in den Haag, zullen worden toe gelicht Op een vraag van den voorzitter, of de vergadering zich hiermede kon vereeni gen, ging een luid applaus op, waarna de Ie pen werden aangeraden, hun op- of aanmer kingen omtrent dit manifest voor 1 Juli aan den heer Alders te willen zenden. Als plaats voor de volgende jaarverga dering went aangewezen Nijmegen. Besloten werd verder de bondsbijdrage te brengen op Contra-revolutianaire actie te Boedapest. De bladen melden: Contra-revolutionaire offi cieren zetten een opstandige bewesrins op touw. welke begon in de Ensrcla-kazerne te Boeda pest, maar spoedig werd onderdrukt. De mis- 1 Na deze afwerking werd tot do rondvraag overgegaan. De adeeling Veghel vroeg om een jaarhoek je samen te stellen. Haarlem vroeg om meer actie inzake par ti eele besteding, Lelden vroeg Inlichtingen omtrent een ge- honden bestuursvergadering. De ZeerEerw. Adviseur besprak den 8-uri- gen werkdag en het opbloeien van ons Kath. beginsel en spoorde aan om dan des morgen* eerst een H. Mis bij te wonen, alvorens aan het werk te gaanj daarna ons zeiven meer aan ons huisgezin geven, tevens om een goe de, beknopte boekhouding in te richten ene. De verschillende sprekers beantwoordend, Thans eerst gevoelde Pubbus de behoefte op te staan- ook thans eerst gevoelde bij een last op zijn bee- Ueh. Zij lagen onder het lijk van een paard, gelukkig al- onder don nek en den kop, zoodat Publiu» ze met ®®nigo krachtsinspajjjjjjjg ton bevrijden. In den beginne bij niet staan, daar zijn voeten verstijfd waren, en J «en poging om zich op te heffen, viel hij weder neer 0P don 'ijkenhoop. Hoe meer hij zich inspande om weder de been te komen, boo sneller het bloed door zij" ^naam begon te stroomen, en spoedig trad de regel- 'ge bloedsomloop weder in en had hij de beweeglijk. deh ziJncr ledematen weder berkregen, dio slechts tij- b 1 w hunne functiën verlamd waren. O h'^ weder opstond, liet bij den blik rond zich «h te°meinsche en barbaarsche soldaten lagen daar «ertr°CI>Cn van two® en drie, soms op hoopen bij elkan. *h»teVreedzaam den laatsten slaap tegen elkander j van menschen en paarden en hier en daar vlammen van iogervuren en branden. De legerplaats der Bataven stond in lichter laaiedeze reusachtige fakkel hielp de maan het akelige tooneel verlichten. Behalve het legerkamp brandden tal van dorpen en steden in het Romeinscbo land. Zoo verlichten do bar baren hun weg. Deze waren echter reeds zoover, dat geen gerucht tot Publius doordrong. Publius luisterde. Misschien zou hij ergens een stem hooren, die hulp verlangde, misschien had de god der veldslagen nog ievens buiten hem gespaard, opdat hij een lotgenoot zou hebben in deze jammerlijke ure. Maar allen, die door de overwinnaars op het slagveld wareh gelaten, hadden van de levenden geen hulp meer noo dig; zij hadden opgehouden te hongeren eu te dorsten, te haten en te beminnen. Zij zouden zelfs niet ontwaken door bet heesche gekrijsch der gieren, die over het slag veld rondvlogenzonder tegenstand lieten zij zich de oogen uitpikken en het vleesch van het lichaam rukken- Publius was ontzet over dit gruwzaam schouwspel, of schoon hem de bloedige tooneelen van de slagvelden niet vreemd waren. Met het*hoofd gebogen verviel hij in diep nadenken. Als om zijn trots te bestraffen, hadden de goden slechts hem alleen op het lijkenveld van zijn legioen levend ge laten, hem die de bedreigingen der barbaren steeds met een geringschattend lachje begroette. En bovendien had hij zijn leven alleen te danken aan de grootmoedigheid ^d. Zoo verre ziia blik reikte zag hij niets dan lijken van zijn vrnezeren vrind, den verrader en den moorde naar van het leglöem Want alle omstandigheden in zijn herinnering terugroepend, »oest Publius tot de slot som komen, dat Servius met °Pzet door een sla3 met zijn schild hem verdoofd had en z»Jn lichaam met eengroven mantel bedekte om zoodoende zijn leven te redden. Derhalve kan Rome hetzel'de lot ten deel vallen als de elleudigen, die het sedert vele eeuwen aan zijn triomf wagens boeide. Het kan voor de voeten van oen mach tiger volk kruipea als een gemeene slaaf, die dengene' welken het voorheen als heer eu meester met voeten ge- terdeu had. om erbarming smeekt. O goden, o goden, mompelden Publius, een ver wijtenden blik ten hemel zendend. Waar zijt gij geweest Mars i), toen mijn geliefd legioen als eeu aarden vat brak Heb ik u niet trouw gediend in mijn jonge jaren De hemel zweeg echter. Ook de maan bekommerde zich niet om het bloedig veld, ofschoon hare stralen bra ken op duizenden wijd geopende glazige oogen. Niet voor de eerste maal zag Publius, de getuige en 'eider van vele veldslagen, een met lijken bezaaid veld, maar in deze slechts door talrijke gieren verlevendigde eenzaamheid lag zulk een huiveringwekkende akelig heid, dat Publius vurig verlangde, dat een der gevalle nen zou opstaan en hem met een menschelijke stem zou aanspreken, ware het slechts een halfnaakte barbaar. De levende mensch haakte er naar een ander levend meosch te zien, zonder onderscheid of het vriend of vij and ware. Hij besloot rond te zien, of hij niet oen nog warm en trekkend menschelijk lichaam kon vinden. Bij den eer sten stap stiet hij weder tegen een hoop dooden, waar- togen hij bij het opstaan gevallen was. Aan een naast een paard liggend lijk herkende hij zijn eigen werk. Een korte rilling liep hem door de leden. Niet verre van daar lag het Ijjk van een legioensoldaat met het gelaat door bloed overstroomd en in de voor zich uitgestrekte rechterhand het zwaard houdend. Rufius, ontwaak f riep Publius onwillekeurig. Doch Rufius was voor eeuwig van den plicht onthe ven, om de roepstem van zijn veldheer te volgen. Berouw over de beleediging, die hij den braven Chris ten had aangedaan, vervulde nu Publius' hart, en een traan in zijn oog schitterde in het maanlicht als een kostbare edelsteen. Uwe onderscheiding hebt gij in het hoofdkwartier niet kunnen halen, sprak hij met door tranen verstikte stem tot den doode. (Nu gij, na uw plicht zoo trouw en gehoorzaam vervuld te hebben, in de legerplaats zijt aangekomen van alle in deu strijd gevallen Romeinen, zal ik u onderscheiden als geen enkele voorheen. Gjj hebt het zwaard in mijne handen teruggelegd. Ik ont neem het aan uw rechterhand, om het to Kome in den tempel van Mars op te hangen. Hij boog zich het over lijk, de traan uit zijn oog viel op Rufius' gezicht, op diens bloed, en Publius schaamde zich dezen traan niet. Hil nam het het korte zwaard den legioensolóaat uit de hand en was van plan verder te gaan, toon zich een icht gedruisch van de zijde der legerplaats liet hooren. Hij hield den adem in, luisterde en staarde naar die zij de. Op den achtergrond van den reed3 zwakkeren vuur gloed zag hij in de verte donkere gestalten, die lang zamerhand grooter werden. Voor hem flikkerde een on rustig, rood licht. Met kloppend hart schiued Publius op dat licht toe. Zijn weg voerde over lijken en niets dan lijken. Om elk lijk van een legioensoldaat, kenbaar aan zijn helm. lagen eenige barbaren. Duur hebben zij hun leven ver- kocht I.... Flinke soldaten zijn ze geweest I.... O, als gij hier geweest waart en hadt gezien wat gij aan deze soldaten verloren hebt. Reeds bevondep zich de donkere gestalten op den rand van het slagveld. Twee ruiters waren het, waar van de een voortdurend met den fakkel den grond belichtte. Zij bewogen zich langzaam voort, en zoch- ten klaarblijkelijk iemand onder de dooden. Toen Publius hen reeds goed onderscheiden kon, bleef hij staan en riep „Wie is daar De ruiters hielden hun paarden inde voorste hief den fakkel hoog op. Bemoedigd deed Publius nog een paar stappen voor waars. I) Do god des ooriogs.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1919 | | pagina 29