H.H. ADVERTEERDERS
Levensmiddelenvoorziening
K*b":d," ssss&Si
Aangezien onze courant wederom Zaterdagmiddag
or>§eveei* 12 mux* verschijnt, verzoeken wij onze
H.H. Adverteerders beleefd hunne advertentiën, bestemd
voor het Zaterdagnummer, a*eeds lieden in te zenden.
Van Advertentiën die Zaterdag in den loop van den
morgen- inkomen, kan de plaatsing niet meer gewaarborgd
Rijst
SUIKER.
BINNENLAND
ROSBEflü
WOf"£il' DE ADMINISTRATIE
Se» Si 5 d/"Ule». .ff» <1»
m, Ita JjjJïïfSTiJ»jSS
VRIJDAG 27 JOÜ! IS23
42ste JAARGANG 9385
3808
nTXiMINÈÏENTSPRIJS BEDRAAGT VOOR HAARLEM EK AGENTSCHAPPEN: PER KWARTAAL f2,35; PER «EEK 18 CENT; FRANCO PER POST PER KWARTAAL t 2,70 B!J VOORUITBETALING
BUREAUX: NASSAULAAN 49, HAARLEMTELEFOON 1426 EK 2741 - TELEFOON AFDEELINfi „DRUKKERIJ" No. 1748 AOVEBTENTIEN 25 CENTS PER RE5EL. BU CONTRACT BELANGRIJKE KORTING
btKbit ÖLAD
f^it nummer bestaat tut 2 bladen
De Directeur van het Gemeentelijk Levens
middelenbureau te Haarlem brengt ter kennis,
Sat verkrijgbaar wordt gesteld:
gedurende het tijkvak van 28 Juni tot en met 4
Juli 1919:
°P bon D 27
3"2 ons rijst,
tegen den ouden prijs van 21 cent per pond;
°p bon D 28
3h2 ons suiker
tegen den prijs van 30 cent per pond
op bon lie tijdvak der Kindersuikerkaart:
3h2 ons suiker
5? Volksontwikkeling.
De subsidie Immers is uiteraard beperkt;
Wendieü valt er op tal van formaliteiten
'otten enz.
V anneer de betrokkenen hij het Katholiek
J^fder onderwijs dus vergaderen en be-
Sflbi i 8611 houden over het sympathieke in-
dat dor studiebeurzen, vertrouwen wij,
w0c een dergelijke regeling ln het oog zal
r rcten gevat.
E
■■""■■Mi'llff I,"."
Nederland en België.
Nederïandsch-Belgische
toenadering.
Houders van Russische
Staatsschuld.
Mr. Troelstra «n de schending
van het telegram-geheim.
Een onjuist bericht. Een Beutertele-
gram maakt melding van de vlucht naar
Duitsehland van den exKroonprins.
Ook zou iu de wandelgangen der Belgische
Dames fiü cf. - Heeren of.
F. W. 'TWEEMygJSE&d
BARTELJOmSSïRAAT 27. TEL 1770
Kroonprins' plotseling de wijk naar Duitseh
land genome® heeft.
„Do Tel." spreekt het bericht beslist te
gen. Br js; niets van aan, schrijft het blad.
Aalberse een maatre«ei kernen waar
Ka woonden eens- eene bo-erinnenvergade-
ringj bij te Berlaer, in België. Een Antwerp-
sche dame hield een redevoering tot de boe
rinnen, dat ze Ju un. meisjes toch thuis zou
den houdeni van de stad.
't Deugd® ih de Belgische steden ihcele-
maal niet.
Nu Lezen wij een staaltje hoe slecht het
er in Den Haag uitziet.
Iu 1918 hebbeu zich iu Den Haag, geves
tigd 1234 Roomsche meisjes,, 830 er van
dienstmeisjes. De jong'ste was 13 jaar en was
door haar moeder naar, Den Haa<gl gestuurd,
waar ze in eene gevaarlijke omgeving ,werd
aangetroffen.
Bij ongeveer 100, zeggo honderd meisjes,
werd vastgesteld verwaarloozing der gods
dienstplichten of totaal verlies van geloof,
25 hadden een gemengde verkeering.
Onder de velen van slechte of 'verdachte
zeden, Waren er. tien die ongehuwd samen
woonden. I
Aldus het verslag der R.K. yereeniging
tot beschermnig van meisjes in Den Haag.
-Moeders, hebt ge het .verstaan?!'
(„Rust Rcfest.)"
Reizen in het buitenland. - De minister
L'., N. en H. heeft een som van f 15.000 aan
gevraagd, noodig om eteuu te verieenenaan
het voornemen van den NederLandschen Tuin-
bouwraad. om reizen in het buitenland te
laten doen, teneinde zich op; de hoogte te
CRISISAANGELEGENHEDEN.
VERKEER EN POSTERIJEN
tegen den prijs van 30 cent per pond
De Directeur voornoemd!,
F. DE JONGE.
en onderwijs. Wie hun weetlust bevredigt,
doet een prijzenswaardig werk. Zoo zijn de
Volksuniversiteiten te roemen.
Maar er kleeft daaraan ook weea? het ont
zettend gevaar der neutraliteit, waarop wij
thans niet diep behoeven in te gaan. Neu
trale voorlichting oven maatschappelijke,
zedelijke, historische vraagstukken en derge
lijke.... dat vloekt in onze oor en.
Het is daarom dan ooik. dat wij met zooveel
genoegen gisterenavond lazen, dat het dage-
lijksch bestuur der ll.-K. Volksuniversiteit
te Amsterdam meedeelt, dat de plannen tot
oprichting dezer universiteit geheel en al
klaar zijn. Er zullen komende winter een 10-
tal cursussen worden gehouden. Het bestuur,
dat bij monde van haar voorzitter, den heer
G. Diereks, de eer mocht hebben, bij Z. D. H.
dQii Bisschop van. Haarlem de plannen toe te
lichten, heeft van Z. D. H. de verzekering
ontvangen, dat Monseigneur aan deze iustel
ling zijn bijzondere goedkeuring hechtte en
aan de weldadigheid der Amsterdamsohe ka
tholieken aanbeveelt.
Als tegenwicht tegen de neutrale Volks
universiteiten in de groote steden, kan niets
beter gesteld worden dan een positieve daad,
een eigen gelijksoortige inrichting,
Men is bezig voor Haarlem en omstreken
een neutrale Volksuniversiteit op te rlchtenj
reeds is hiervoor een commissie benoemd en
een bijeenkomst gehouden. Is het goed, dat
wij» Katholieken, onzerzijds wachten met iets
dei-gelijks, totdat, evenals in Amsterdam, de
neutrale instelling vijf of zes jaar gelegen
heid heeft gehad, de mensohen, ook de opze,
tot zich te trekken!
Men heeft gisterenavond een bericht are-
Vonden in ons blad, meldend, dat vertegen
woordigers der R.-K. Stands- en Vakorgani
saties en een aantal belangstellenden in het
R.-K. Onderwijs, onder leiding van den Wax-
inondschen professor Groenen te Utrecht,
Vergaderd hdbben over de middelen, welke
zijn aan te wenden ten einde onvermogende
jongelieden aan studiebeurzen te helpen.
Heeds werd in beginsel besloten tot instel
ling van een bureau, dat belast zal zijn met
de uitvoering der noodige maatregelen.
Heeds morgen zullen de besprekingen worden
voortgezet.
Een der eerste daden van Minister De
ivisser is geweest aan de instelling van Bjjks-
die beurzen een breeder karakter te geven,
passend aan de behoeften, van dezen
tul. Bestond tot nu toe deze overheidssteun,
voornamelijk in het voorthelpen van begaaf-
p1;. Jongelieden aan de Universiteiten en die
'Rijksacademie van Beeldende Kunsten, onze
°crste Minister van Onderwijs heeft den
«toot gegeven aan een regeling, waarbij reeds
na do lagere school financieele steun van
Overheidswege kan worden verleend vC
hrSt 1 l™ en voor hoogere studies Dit
heeft het voordeel, dat heldere koppen uit
onbomiddelden stand van meet af aan
lang S ,1I1Iu®t ]™6Q bevredigen en niet
As allerlei onbegaanbare paden den weg
behoeven te zoeken naar een doctoraat of een
UHoina van hooger technisch of handelson-
"Prwijs enz.
V an allo kanten heeft indertijd dezen opzet
Van dr. De Visser, zoowel ln als buiten het
harlemont, instemming ontmoet en opnieuw
^(■langstelling voor het instituut der, studie
beurzen gewekt.
Bij de debatten in de Tweede Kamer over
dit onderwerp en daarna in de pers, is er
toen de aandacht op gevestigd, dat, wilde een
stelsel van ruimere subsidieering van onbe-
tniddelde studenten tot zijn recht komen, or
Speciaal voor het bijzonder onderwijis orga
nisatie moet zijn, liefst onden leiding; uit e>en
jcentraal punt.
dei)1- yers°heen gisteren een tweede verblij-
.ZeJ.^rkht ln de pers, dat getuigt van de
Hoomsche kringen voor de volksont-
wn. elia» en waarop wij even de aandaoht
11^ vestigen.
'teji oa kent de instelling der Volksuniversï-
löxp?' *a °P%et en bedoeling prijzenswaardige
iu lltuten. Wij komen uit een tijdperk, waar-
resultaten van het lager onderwijs om
Verfri i redenen hier te lande allerbodroe-
hf'r1 fi-enoem'd moeten worden en gaan een
deling ^cgeinoeh die schreeuwt om ontwik-
'd(^^!)(ddei-g, kantoorbedienden, kleine mld-
,te A;!01'8 gevoelen thans, wat zij vroeger
zijn eekomen en vragen om onderricht
Men seiint uit Brussel aan. ,,Do Msb.'\:
Het artikel van. de ..Libre Belgique" over de
telegrammen-wisseling tussohen Koning Albert
en Koningin Wilhelmina heeft hier in politieke
en journalistieke kringen groeten indruk ge
maakt- Men weet dat het hoofdorgaan der
Katholieke partij, hetwelk relaties heeft zoowel
in de hoogere regeeringskriiwren alhier als op
het Belgische gezantschap te Den Haag, reods
vroeger een artikel publiceerde om de Neder-
landschBelgische kwesie» op te lossen door
een nauwere aansluiting tuaschen beide landen.
Het blad meent dat de conferentie te Parijs
dien weg heeft aangegeven en zonden' den in
vloed van mevrouw Loudon op de Amerikaan-
sche gedelegeerden en dien van 'generaal Smuts
en Botha, twee broeders uit te sluiten, kan men.
wel zeggen dat de verandering in de houding
der mogendheden is toe te achriiven aan hare
opvatting dat een Hollandsoh—Belgisah» toe
nadering de .ware methode ia om de kwestie op
te lossen. j
Merkwaardig is de vraag of de Koning, toen
hij ziin telegram zond aan de Koningin, niet
geïnspireerd werd door de laatste resolutie der
groote mogendheden, alsmede den elotadn dat
men in Nederland in officieel® kringen nog
niet de houding van Belgis apprecieert. Hoe
weet het katholieke orgaan zulke? Ia het van de
zijde van gezant Carton de Wiart, die gisteren
hier vertoefde, daaromtrent ingelicht! Wat
ervan, rij> het artikel ademt een goeden geest
en beipleit met klem de gewensohte toenader
ring. Terwijl het blad vroeger vooral ook op
een militair verbond aandrong, wordt deze idee
nu niet meer zoo naar voren gebracht. De
„Libro Belgique" laat de gedachte nog wel niet
geheel varen, doch ook zij schijnt meer en meer
er van doordrongen te worden dat de militaire
kwestie» zaak zuu van den Volkerenbond.
Verheugend is het voorzeker te constateer en
dat het blad een veel welwillender toon aan
slaat dan enkele maanden terug. En dubbel
verblijdend is bijvoorbeeeld de erkentenis dat
Nederland bij d« doorlating der DuitBohe troe
pen door Limburg correct handelde.
De ,JL/ibre Belgique" ia het eerste Belgische
blad dat zulks erkent. Het Oranjeboak heeft
het katholieke orgaan op de hoogte gebracht
en het betreurt alleen dat de Nederlanduohe
regeering de bescheiden daaromtrent niet
vroeger heeft bekend gemaakt. Het blad had
even wiel uit de stukken welke einde vorig jaar
door de Nederlandsche regeering zijn gepubli
ceerd, tot dezelfde overtuiging kunnen komen.
Nu OT invloeden aan het werk zijn die van
een goeden wil getuigen, is de „Libre Bel
gique" ook 'daaromtrent totaal van meening
veranderd-
De heer Van Lansehot, lid van de Eerste
Kamer, richtte tot den Minister, van Fiuan-
schuld het .daarheen trachten te leiden, dat de
Nederlandsche houckus behandeld worden op
den voet der meest begunstigen!
Of heeft de Regeerinif in deze richting
reeds stappen gedaan.!
„Het Volk" spreekt het bericht tegen van
de „Nieuwe Haagsche Courant", waarin werd
medegedeeld, dat een dear leden der sociaal
democratische fractie eeaiS® vragen zou
richten tot de regeering teneinde zekerheid te
verkrijgen over de vraag in hoever de heer
Troelstra betrokken 18 bij het misdrijf van
den ontrouwen telegramambtenaar, omdat de
fractie van oordeel 1*, dat indien hij zich ook.
nu mocht hebben gecompromitteerd, zijn ver
dwijnen uit de politiek noodzakelijk is.
Ter „verkwikking Voor <je fijnste geesten'
onder de „bewusten" verdelgt het piek-piek-
fijne blad verder den revolutionnairen lei
der tegen wat het noemt de „smerige bende":
„De pers der socialistenhaters produceert
sedert November eindeloos» stroomen van
vuilschrijverij over Troelstra- Het succes is
weliswaar minnetjes, maar het wordt toch
telkens weer geprobeerd "Wat kan zij anders!
Het feit, dat een jonge telegraafbeamfbte aan
Troelstra afschrift van een pa»r telegram-,
men heeft doen toekomen, geheet zonder zyn
voorkennis en huiten rim wil. heeft aan d'e
bende die de S. D. A. p in haar leider tracht
te treffen, nieuwen moed gegeven. Het wordt
opgeblazen tot een misdadig0 tatrige, waar
van alle brave burgers moeten gruwen; men
hoopt op Troëlstra's parate excute en ver
langt niets meer of minder, dan dat
tijgenooten uit de Kamer zelf hem het zijden
koord thuis zullen brengen.
Barbertje moet hangen.
Het zal niet gaan. w
Al die keffende, bassende, Jafkende hon-
den zullen, de een na den «^f'XLen
staart tusscben do boenen m°ct_c j?
tot er weer wat nieuwe Is gevonden tegen de
S. D A. P. of tegen Troelstra, of tegen een
andere figuur, die d©mensheid den weg
jacht opnieuw. Smerige ben
Intussehen lezen we niet tn 6 v
dat het Troëlstra's plicht geweest zij®,
de autoriteiten van deze va*a
teleg-ramgeheim in kennis te
DE DURE LEVENSMIDDELEN.
Aan de leden van den Ministerraad en van 3e
Staten Generaal is door de besturen der S. D.
A. P., en van het N. V. V. een adres gericht,
waarin o.m. gezegd wordt, dat zij met bezorgd-
held konnin IioLkW** genomen dTo plannon
en b escUmxw-i n tfeun.-©or«-ele»d/ ln IxeG Wetsont-
werp tot aanvulling en verhooging van het
10e hoofdstuk der Staatsbegrooting yoor het
dienstjaar 1919.
Dat daaruit toch blijkt, dat da regeering het
voornemen heeft, hare bemoeienis ten aanzien
van de levensmiddelenvoorziening te beëindi
gen en dat zii met name reeds thans het ga-
durende de oorlogsjaren toegepaste biialagstel-
ael ten opzichte va de voornaamste levensbe
hoeften wenscht te verlaten.
Tegenover deze plannen en beschouwingen
meenen adressanten moeten handhaven
hunne overtuiging, dat in het belang van de
voeding van hot Nederlandache volk de lavens-
middelenvoomening behoort te ziin gemeen-
schapszorg en dat de bemoeienis van de Begee
ring te haren opzichte een b Uwen do mooi ziin.
Gewezen wordt oP <la «roote pmsstirgng m
Be laatste maanden Tfln wittebrood, suiker,
rjjot eu margarine.
aaoloidtoA
tm'têjït""' m° bot MslsrateM dle»t
ten te iaten varen. aa
naar de meening van adressanten m het belang
van de voeding van Nederlandsdie volk te
worden vastgehouden- ff ^er voor die arti
kelen. die behoor en f4 -, ,al,lereer^ ea aller"
meest noodige levensmiddelen. Met name
moet dit golden voor brood en aardappelen
Adressanten zijn van ^^ng, dat de Prijzen
l'OiS/lölO waren.
Arhelfl wVu^n tijd"' den Minister
van Arbeid heeft Vereenl"
Slns van Electrotecha^he Werkgevere een
adres gezonden, met verbek in het ontwerp-
A aibar se eon maa W® 1
landbouwers-, die niettegenstaande de vee-
kantoreu reeds lang zijn opgeheven, nog
vorderingen hebben wegens aan de Begee-
ring geleverd vee, en de personen die op
en nog! loon te vorderen hébben, zich moe-
genoemde kantoren werkzaam zijn geweest
ten wenden om het hun toekomende te ont
vangen?.
Die journaliste® en de Arbeidswet Aal-
beirse. Minister Aalberse heeft ia ziju ont
werp Arbeidswet een wijziging aangebracht
waardoor, de arbeidsduur vau journalisten
woedt gesteld op, 10 uur per dag en ba uur
P.er week. j i t j t
koop en verkoop, het persen, hot vervoer en de
opslag, over de vraag hoo de productie in da
.Vereenigde Staten en andere landen kan ver
beterd worden en over de niet minder belang
rijke hoe de textielindustrie in de bevriende
landen bet grootst mogelijke voordeel zou kun
nen hebben van het feit. dat de Vereenigde
tea tilans een credietgevend land geworden
Kamer, een der. ministers aau verschillende ."JQ- uok zal men spreken over de creatie van
Kamerleden hebben medegedeeld, td,at de ex- dernationale deelen, ten einde de financieering
en den opslag van de geheele wereld te verge
makkelijken.
De grootste ïiadruk legde den heer Beane-
intusschen op het persoonlijk contact, dat zou
voortvloeien uit de samenkomst van kooplie
den. bankiers, spinners en fabrikanten uit
Europa met de farmeurs uit de Zuidelijke
staten.
Hij had. en dit was het slot van ons onder
houd, reeds den besten indruk van de Botter-
damsche haven gekregen.
bij het den werkn0®6?, vérboden wordt in
hun vriien tiM loon»rbeid V0OT dord0u te ver
richten eu waarbij ^drachtgever, straf
baar wordt gesteld.
Pensioenen. - I* H^feter van ^anclën
maakt bekend, dat d« gepensionneerden ten
laste van do Nederlaag.6 fetaatebegrooting
kwartaal SS, wórde» nijswtold yaa da w-
x ii,„na drie maanden eene at-
^HiuÓpeusioedo» word»» denvervaldag
zonder eenige hemoeiiüg hunnerzijds op hun
postrekening l>ijges,c^1|ierv
Zij die alsnog hun pemnoen door by-sohnj-
ving op een postrekening wenschen te ont
vangen, moeeten het verzoek daartoe, met
bijvoeging van de pemdoeuakte, waarvoor
een ontvangstbewijs wordfn gegeven,
Inzenden aan het D®P- vai1 Uiaancién (afd.
Pensioenen.)
ciën de volgende schriftelijke vraag:
Zal de Regeering bi) een eventueele inter
nationale regeling der Russische S taats-
.Vragfcin va® Kamerleden-. De heer Bos
heeft de volgende vraag, tot de® Minister
van L'. N. en H. gericht: 1
Kan d® Mipister med,®de.elen', tot .wie-n, jft©
In flie stad gaan dienen. Immer blij ven
we zoo ernstig mogelijk waarschuwen tegen
stadsdiensten.
stellen van den toestand «.klaar en -tot het
Lnjx'cHcozi valix do-jx ~vr&& om to lzouxoii. lot J101
aanknoopen, van handelsrelaties en het her
nieuwen van de vroeger, bestaand© haudels-
betrekkiügen. i
De Amerikaanscke katoencommissie te Rot
terdam. Men meldt aan het „Hblcï."- het
volgende 1
Er is reods meermalen op gewezen, dat do
thans docxr een twiifelachtigen vrede bekroonde
wereldoorlog in de verhoudingen op handels-,
industrieel" en financieel gebied zeer aanmer
kelijke wijzigingen zal aanbrengen en er is
nauwelijks een natio die meer daarvan over
tuigd en reeds thang bezig is zich aan dezen
nieuwen toestand aan de passen dan do Ver
eenigde Staten. Een uiting dezer Amerikaan-
sche energie is o.a. te vinden in het begluit
van alle belanghebbenden in d'e katoenindu
strie om in het najaar van dit jaar te New-
Orleans een vierdaagscke World Cotton Con
ference te organiseeren. Reeds in Mei' van dit
jaar is een commissie van 12 personen, onder
presidium yau den heer Fuller E. Gaillaway,
den grooten. Oceaan overgestoken o-m, bezoeken
te brengen aan verschillende JE/uropcesche
staten. De commissie heeft zich gesplitst in
sub-oommissies van twee. om bezoeken te gaan
afleggen in Italië. Zwitserland. Spanje, Scan
dinavië en Rotterdam. Deze laatste subcommis
sie. bestaande uit de heeren Alpheus O. Beane
en A. W-. MaaLellan uit New-Orleans, i«
gistermiddag te Rotterdam aangekoman en
optvangen dooor het bestuur der Vereeniging
voor den Katoenhandel met ziin president den
heer W. -H. Oroockewit.
Wijl waren in de gelegenheid met beide hee
ren een onderhoud te hebben, waaruit ons in
de eerste plaats bleek, dat zii Rotterdam een
groote toekomst voorspellen in het komende
katoenverkeeir, nu de B'remer katoenmarkt nog
wel niet herleven zal. Ia verband daarmede
betreurden zii het, dat het katoenverkeor. dat
vooralsnog op 30.000 balen is ontworpen, met
reed» in een stadium van uitvoering zijnde
plannen tot uitbreiding op 00.000. niet van het
begin af aan grooter, was genomen, omdat zij
meenden, dat Rotterdam met ziin gemakkelijke
haven zeker wel op 100.000 150.000 balen per
jaar zou kunnen rekenen, indien tenminste een
aanzienlij ka wijziging wordt gebracht iu de
assurantiepremiën. dïe volgens heu de Wi mille
per jaap eyenala in Amerika, niet overscferijden
mogen.
Hoe dit zij, het lag, naar de heeren meenden,
aan Rotterdam zelf als hot zich tot een be-
angrijke katoenmarkt zou willen verheffen,
D/arvoor zou ia de eerste plaats noodig ziin,
dat de Rotterdamsehe belanghebbenden- bü de
katoen in den ruimsten zin. dus ook de finan-
cieele wereld, straks naar New-Orleans kwam,
om connecties aan te knoopen mot de Ameri
ka ansche planters, spinners, fabrikanten, en
handelaars. Zij rekendon te dien einde zelf op
oen vertegenwoordiger van de Neder]anósaho
regeering.
Als vanzelf kwamen wii nu over het. -komende
congres te sproken. De heer Beane deelde medo»
dat over alle oude en nieuwe problemen g®~
sproken zal worden die op de katoenindustrie
in den ruimsten zin betrekking hebben» 200 als
Spoorwegpersoneel In een Dinsdag
avond te Utrecht gehouden vergadering va®
de Ned. Vereeniging van Spoor- en Tram:
wegpersoncel deelde de voorzitter de heer
P. Moltmaker mede, dat de ver tegen voord i,
gere der. vereeniging een onderhoud heb
ben gehad met de directie der spoorwegmaat
schappijen. Spreker zeide, dat in de eersta
helft van Juli wederom twee weken extra-
loon zou worden uitgekeerd c® dat de di
rectie van de regeering gedaan had weten
ta krijgen, dat geen reisbelasting zou wor
den ingevoerd, waar tegenover de directia
zich bereid heeft verklaard, de aflo-opeuda
kortingen op het loon van het personeel vóór
het pensioen te zullen afschaffen. Einde Juli
zal het personeel de van 1 Aprii ai gestort©
kortingen terugontvangen,, terwijl \an 1 Juli
af geen afloopende kortingen meer, zullen
worden betaald. 1
Spreker deelde voorts mede, dat de direc
tie had toegezegd, dat zoo spoedig mogelijk
overal de wekeiijksche rustdag zal .worden
ingevoerd en dat binnen oen maand een af-,
zonderlijke conferentie zal worden gehou
den ter. bespreking van de invoering .van
den achturige® arbeidsdag,
DIT ONZE OOST'
Protest tegen het werk der duisternis.
Dezer dagen maakten we melding van eén bru-1
taal stukje van de loge te Koeta Radja tegen,
de Kath- Ouderwijzere.
Daartegen .wordt nu bet volgende protest
gericht;
Ondeirgeteekenden. bestuurders vau de na te
noeuie»Katholieke organisaties in Ned.-Indië<
protesteeren met nadruk tegen, de strekking
van het schrijven d.d. 14 Mei 1018. door de
Loge Prins Hendrik te Koeta-Itadja gericht
aan de vrijmetselaarsloge in Nederland en op.'
genomen in het Indisch Katholiek Schoolblad
van 22 Apxil en de Java-Post van 25 April j.L
Zij komen op tegen de voorstelling, als zo®
-door -een van Roomsohe zijde ..stelselmatig" be
vorderde toeneming van het aantal Katholieke
onderwijzers bii het openbaar lager onderwijs
hier te lande „een verroomsching van dat on
derwijs" plaats vinden, een voorstelling die,
bet aantal Roomsche onderwijzers èn op zich
zelf beschouwd èa relatief genomen, -beslist on
juist en derhalve misleidend moet worden ge
noemd.
Zij spreken hun verontwaardiging uit ovei;
d,e in dat schrijven voorkomende uitspraak, dat
-bedoelde toeneming ,,een dreigend gevaar is',
waaraan paal en perk moet worden gesteld" en
hetwelk ,,het best kan worden bestreden doos
de uitzending vau vrijdenkende, beschaafde»
niet-Roomsche onderwijzers."
Zij houden zich overtuigd, dat de Katholieks
onderwijzers in de naleving van de voor de
epen bare school voorgeschreven neutraliteit in
geen enkel opzioht ten achter staan bii hun
niet-Roomsche collega's.
Naar hun ooerdeel zijn de Roomsche onder
wijzers, evenals de Katholieken in het alge**
meen. goede en plichtgetrouwe staatsburgers,
op wie getuige de actie der Katholieken in
Nederland tijdens de woelige Novemberdagen
het wettig staatsgezag, vooral in tüden van'
onrust .bouwen kan.
Zy vermogen derhalve niet te zien, in wellt
opzicht hier van een dreigend gevaar zou kum"
nep. worden gesproken, waartegen op eenlgerlel
wiize zou moeten worden opgetreden.
Zij protesteeren. met te meer klem tegen be
doeld schrijven, waar dit mede is onderteek end
door den her A. G. Bi- van Sluijs. destiida resi
dent' ter beschikking, thans gouverneur van
Ati'eh en onderhoorigheden, wien ala vertegen
woordiger van het gezag beoefening van neu
traliteit en verdraagzaamheid tegenover all<
gezindten, ook de Katholiek, geboden is en.
wiens optreden in deze ril- Djengen onder de
aandacht der Indische en (Nederlandsche regee
ring,
Ue Centrale Raad der Katholieke
r r Sociale Bonden..
V. A'. MONiOD DE FROIDEVILLE,
voorzitter-*
EL F. MATTHEE, secretaris.
>r 'De Indische Katholieke Partij.
L. 'J. M- FEBER, voorzitter,
i- A. P. 'J. JAGTMAN. secretaris.
De Katholieke Onderwijzersbond;
rA'. B. TEN BERGE, voorzitter. U
V1 'A. TH. BRUENS, secreturi u>'-
Batavia, 14 Mei 1919; i
