r BINNENLAND Brandstoffendistributie. DINSDAG 1 JULI I9l3 42ete JAARGANG 9983 DE ABONNEMENTSPRIJS BEDRAAGT VOOR HAARLEM EN AGENTSCHAPPEN: PER KWARTAAL f2,35; PER WEEK 18 CENT; FRANCO PER POST PER KWARTAAL t 2,70 Bil VOORUITBETALING BUREAUX: NASSAUlAAN 49, HAARLEM TELEFOON 1426 EN 274! TELEFOON AFDEELING „DRUKKERIJ" No. 1748 ADVERTENTIEN 25 CENTS PER REGEL. EERSTE BLAD Pit nummer bestaat uit 2 bladen BIJ CONTRACT BELANGRIJKE KORTING De vaSsche ciskei- De Ex-Keizer in het Etageische Lagerhuis. De Kieswet. De Ex-Keizei*. De Arbeidswet. Hei Stoomschip „Grotius". KORTE BERICHTEN Neder! E HAARLEMSCHE COURA ZOMERRANTSOEN VOOR WONINGEN .ZONDER GAS AANSLUITING. .Vanaf heden tot en met 3l Augustus kun nen de houders van een zomerranUosixkaart betrekkeu: 7104 Op BON 5: !i H. L. EIERKOLEN. Op BON 6: 50 K. G. BRUINKOOLBRIKETTEN. Na 31 Augustus zijn de bons 5 en 6 niet meer geldig, de bons 1 en 2 zijn met ingang vaü bede» vervallen. Directeur Brandstoffen-Bureau R. C. J. WIILINK. 'i-i r Al twee jaar'lang zien wij in onze samenle ving bet lang niet nieuwe, maar altijd merk waardige verschijnsel van algemeene prijs stijging van alle, ook der eerste levensbehoef ten, en daarmee gepaard] gaand© een drang naar en een toegeven aan den eisch van alle loontrekkenden naar verhooging van de vas te inkomens. Op zich zelf is dat verschijnsel heel natuur lijk; het opmerkelijke ervan is, dat de ge schiedenis herhaaldelijk het valseke van de zen cirkelloop heeft aangetoond en men toch altijd maar het kringetje blijft volgen van: prijsverhooging—loonsverhooging, alsof men ,de eerste met de laatste bestrijden kan. Het verderfelijke van dezen gedacktengang is, d'at tal van groepen in de samenleving, die niet of slechts ten deele in voldoend tempo de algemeene prijsverhooging met vermeer dering van inkomsten kunnen neutralisee ren, leelijk in 't gedrang komen. Er. zijn herhaaldelijk budgetten van arbei dersgezinnen gepubliceerd om aan te toonen, in welke mate de loonen moesten stijgen om zulke gezinnen eenigszins op het peil van vóór den oorlog te houden. En ovetr het al gemeen zijn de loonen der werklieden de prijsstijging der eerste levensbehoeften vrij- wel achterna geloopen. Maar wie in het gedrang kwamen, dat wa ren on de r meer de kleine middenstanders die hun inkomsten niet op peil van den te- genwoordigen levensstandaard konden bren gen. Wij vonden dezer dagen in het „Alg. Han delsblad een weekbudget van een gezin, dat naar zijn inkomen tot den middenstand ge rekend wordt. Tot aan den oorlog leefde het van ruim 7 50 per week, teerde niet-in, doch hield' eer der nog iets over. Nu geeft het elke week omstreeks 80 uit, moet zich, vergeleken met den tijd vóór den oorlog, in menig opzicht bekrimpen, houdt niet 'alleen niets over, doch is de laatste ja ren eenige honderden guldens ingeteerd. Zonder eenige reserve verkiest dit gezin den toestand van vóór 1915 boven dien van 'thans. De vermeerdering van zijn inkomen met ongeveer 6 pet. weegt niet op tegen* de stijging der prijzen. Ter toelichting van het budget nog het vol- geude: De getallen zijn getrokken uit bot kasboek, ■dat steeds naulwkeisrig wordt bijgehouden. ■Meestal zijn het gemiddelden over een groot aantal weken of over een heel jaar. Nooit zijn ze afgerond naar boven: ze zijn eerder vrij sterk gedrukt, om alle gevaar te ontgaan, dat ze tendentieus genoemd zouden worden. Wekelijksche uitgaven: Huishuur 7._ Belasting en schoolgeld 4.— Pensioen en verzekering 4 Cc lïtribnties 1. Dokter, apotheker p._ Hulp in de huishouding 4. Wasch (gr ooi» wasch buitensruis) 2. Vuur en licht 2.— •Kruidenier 10 Boter en margarine (van ieder 1 pd.) 2.30 Kaas, jam enz1.20 Eieren (l per persoon en per week!) 0.50 Vleesch, visch, spek, vet (geen ons per hoofd en per dag) Melk, karnemelk kaarten „krijgertje spelen" iusschen prijsverhooging en inkomsten vermeerdering ten slotte altijd verloren wordt door de gebruikers met vas te inkomens uit eigen arbeid; en ten tweede, dat een groot aantal fatsoenlijke burgers er mee ten groude gaat. En het erge van een consequenten gedaehtengang in deze is b.v. dit, dat loonsverhooging der werklieden op groote schaal, de prijsopdrijving, ook der eer ste levensmiddelen sterk in de hand werkt, waardoor dan die loonsvermeerdering niet alleen weër ten deele vruchteloos wordt, maar tal van kleine burgers verder in den put helpt. Het is daarom, dat de prijsstijging de ern stige aandacht van alle economen en regee- ringspersonen zal moeten trekken en dat hun streven gericht zal moeten zijii op een alge meene daling der prijzen, willen wij den valschen kringloop eindelijk eens staken. In Duitschland denkt men er nu aan om van regeeringswege eenige milliarden te ge bruiken om de prijzen omlaag te drukken. Het middel lijkt te radicaal en te plotse ling, om een gezonde uitwerking te doen ver wachten. Maar met voorzichtiger beleid zal in die, richting toch iets moeten worden gedaan. Twee jaar lang is de gedachte van een ieder gericht geweest op loonsverhooging en de massa is even arm gebleven of armer gewor den. Hot moge zachtjes aan duidelijk worden, dat dit middel zonder meer, een lapmiddel is. Reuter seint uit Londen: In het Lagerhuis heeft Bothomley ge vraagd of er stappen zijn gedaan, zoodat de Nederlandsche regeering het ontsnappen van don ex-keizer zal beletten. Hamsworth antwoordde dat de geallieer de mogendheden door hunne vertegenwoor digers in Den Haag de Nederlandsche regee ring op de wenschelijkheid hebben gewezen van maatregelen om het vertrekken van den ex-keizer uit Nederland te verhinderen. Hamsworth erkende bovendien dat er over de uitlevering van den ex-keizer geen onder handelingen waren gevoerd met de Neder landsche regeering. Ingediend is een wetsontwerp tot afwijking van eenige bepalingen van de kieswet en van de Gemeentewet met betrekking tot de perio dieke raadsverkiezingen in 1919. Bij de jongste raadsverkiezingen heeft zich in sommige gemeenten het geval voor gedaan, dat candidatenlijsten ongeldig zijn verklaard. Gevolg daarvan kan zijn, dat de partij, tot welke de candidaten behooren, niet in de gemeenteraad vertegenwoordigd zijn, ook al beschikt zij over een voldoend stem- mental. Dit heeft de candidaten van andere partijen somwijlen er toe geleid niet over den hun toekomenden zetel te beschikken. Niet alleen dat dientengevolge de gemeente raad geen. zuiver beeld zal vertoonen van de politieke gevoelens, die in de plaatselijke be volking leven maar zelfs bestaat de kans dat een voldoend aantal leden in de komende pe riode zal ontbreken em geldende besluiten te nemen. Een noodvoorziening die alsdan 'de gehouden verkiezing annuleert en een nieu we uitschrijft, kan dan ook niet uitblijven. Daarbij is men gebonden aan art. XII der Additioneele Artikelen van de Grondwet, dat ontbinding van de bestaande gemeenteraden met ingang van den eersten Dinsdag van September 1919 voorschrijft. De nieuwe ver kiezing moet derhalve vóór dien dag haar beslag gekregen hebben. Het wetsontwerp regelt een en ander op een wijze die, zooveel doenlijk, gelegenheid tot rustig overleg Iaat. Men seint uit Amerongen aan het „Hbld.": „Er gaan geruchten in Amerongen, dat de keizer zal vertrekken. Er is een ongewone stemming op het kasteel". Naar „Het Vad." verneemt, is hiervan ter bevoegder plaatse niets hekend daar klinkt een stem, die onschuldig weg zegt: „Aangezien Rotterdam de ravitaillee- ringsbasis der geallieerden is.." „Wat," roept Renkin verwonderd uit, „is Rotterdam de geallieerde basis! En waarom Antwerpen niet?" „O," luidt het antwoord, „dat spaart vier uur uit bij het transport van onze goederen." Zoo hebben de geallieerden dus niet geaar zeld, ter besparing van vier uur transport aan kisten met goederen, Rotterdam boven Antwerpen, bet Nederlandsch verkeer boven het Belgische te verkiezen. Aan de Tweede Kamer is door den algemee- nen Nederlandschen bond van mineraalwater- limonadesiroop-fabrikanteii en. bierhandelaren ©en adres gezonden, waarin wordt verzocht, bij de aanstaande behandeling, van het Ontwerp Arbeidswet het daarheen te leiden, dat alsnog •daarin zoodanige wijzigingen, worden aange bracht dat: le. voor de bedrijven van Mineraalwaterfa- brikanten, Limonadesiroop-fabrikanten en Bierhandelaren, elke arbeid buiten den wette- Hiken arbeidsduur zal ziin verboden: 2e. voor deze seizoenbedrijven zal worden bepaald, dat bij algemeenen maatregel van be stuur. voorschriften kunnen worden gegeven ten aanzien van den arbeidsduur gedurende het- seizoen, onder dien verstande, dat het sei zoen zal loopen van 15 Mei tot 16 September en er gedurende dit seizoen tusschen 's morgens 6 uur 's avonds 7 uur niet langer gewerkt zal worden dan 10 uur. De Minister-Resident te Brussel. Het ant woord van minister van Karnebeek, Minister van Buitenlandsehe Zaken, op de vraag van den heer van Kol, in zake het blijvend vervullen, door den heer van Vellenhoven. van zijn betrek king in België, luidt: In de Memorie van Antwoord op het Voorr loopig Verslag der Eerste Kamer, betreffende de loopende begrooting, pagina 4, werd met betrekking tot het gezantschap te Brussel op gemerkt, dat hoe gaarne ook geluisterd wordt naar wenken in het Verslag te berde gebracht, niettemin in beginsel iedere pressie moet wor den afgewezen, die ten aanzien van benoemin gen zou worden uitgeoefend. De Minister heoft zich bii die gelegenheid aangesloten bii de leden, die van oordeel waren, dat de Regeering het best in de gele genheid is te beoordeelen hoe de posten moeten worden bezet, en of en wanneer in die posten wijzigingen moeten worden gebracht. De Minister veroorlooft zich. als antwoord op de gestelde vraag naar deze uiteenzetting van zijn standpunt te verwijzen' Het tienduizendste Haaze-lid. De Diocesane Hanzebond in het Bisdom Haarlem neemt gë stadig toe in groei. Kon het vereenigingsjaar van dezen Bond, die op 1 Mei 1918 ruim 6000 leden telde, op 1 Mei 1919 met meer dan 9000 leden worden af gesloten, sindsdien ziin opnieuw zooveel R.-K. Middenstanders toegetreden, dat weldra het tiende duizendtal zal zijn ingeschreven. Het Hoofdbestuur van de Haarlemsche Hanze heeft besloten dit belangrijke, merk waardig snelborei'kte cijfer aan de vergetelheid te ontrukken door het 10000e lid «en kostbare gedenkpenning aan te bieden,,De noteering van het Centraal Hanzebureau te Amsterdam wijst thans op een ledental van 9615. Er zijn echter nog eenige lijsten niet ingeschreven, zoodat het juiste cijfer zeker de 9800 heeft overschreden. J. R. van der Lans. Heden, 1 Juli, her denkt dö heer J. R. van der Lans, hoofdre dacteur-directeur van „De Gelderlander", den dag, waarop hij, veertig jaar geleden, zich 't eerst ging wijden aan de katholieke journa listiek. Hij werd toen verbonden aan de Mij. „De Katholieke Illustratie". lp 1898 werd hij benoemd tot hoofdredac teur van ,JJ'o Gelderlander". Binnenkort zal hij afscheid nemen van zijn dagelijkschen werkkring aan „De Gelderlan der", maar hij blijft aan dit blad verbonden als medewerker aan eenige rubrieken, o.a. voor letteren en kunst. Prof. J. A. van JJiunel. Prof. J. A. van Hamel, die dóór den secretaris-generaal van den Volkenbond sir Eric Drummond is" aangezocht om op, te treden ais, hoofd van het Rechtskundig Departement heeft hord verband met de steeds hooger opgeloopen materiaalprijzen en de moeilijkheden, die in verband met do eigenaardige ligging van het terrein waren te overwnnen. De kostprijs der woningen, welke vóór den oorlog zou hebben bedragen 2550, zal thans 11a deze nieuwe verhooging komen op pl. m. 7807." Journalistiek. Wij ontvingen het eerste nummer van het te Zwolle verschijnend „Overijselsck Dagblad", provinciaal dagblad voor Overijeel, nieuwsblad voor Noordelijk Gelderland, De redactie werd vereerd met een schrijven van Kardinaal van Rossum, waarin Z. Em. de verschijning van het „O. D." met voldoe ning begroet, omdat de dubbel weldoende in vloed, welke van een waar Katholiek en goecl geleid dagblad uitgaat voor Zwolle en voor geheel de provincie maar ook ver daarbuiten nog een kostbare zegen zal zijn. Het eerste 110. bevat bijdragen van Dr. J. Sassen O. P., het Tweode Kamerlid A. H. J. Engels, Pastoor J. H. M. Tolboom te Oldeu- zaal, de directie, den heer Th. van Emslede en Van den hoofdredacteur Mr. D. C. B. Arts. Technisch is het blad over 't geheel goed verzorgd. Wij roepen het nieuwe blad een welge meend welkom toe in de rij der strijders voor de Katholieke zaak Journalistiek. De „Nieuwe Gron. Crt.", heeft, na 180 jaar te hebben bestaan, op 1 Juli opgehouden te verschijnen. CRISISAANGELEGENHÉDEN. Vee naar Frankrijk. jüit Fransche land- bouwkringen wordt via Parijs aan het bu reau „Aga" geseind: De achterstand in den veestapel heeft de landbouwers, vooral die in Noord-Frankrijk de noodzakelijkheid doen inzien, zich tot de regeering te wenden, om uit de neutrale staten melkvee in te voeren. In het bijzon der is hierbij aan Nederland gedacht, d,at zielf ^>p liet gebied van melkvee in een uitstekende reputatie mag verheugen. Zijn wij wel inglelicht, dain. zal de Fransche re geering alle® in het werk stellen, om aan het Vinizoek van de land bouwers te vol doen ch - zich tot de Nederlandsche reg.ee- -ring' wenden- met de vraag of verdere uit voer van melkvee mogelijk1 isi en zoo ja. onder welke voorwaarden. Frankrijk moet tot belangrijke concessies bereid zijn. Regeeringsmeel en -bloem. De Minister van LN. en II. heeft bepaald, dat met in gang van 3 Juli e.k. zal worden verstaan: onder Regeeringsbloem een mengsel van 50 pet. Amerikaansche bloem en 50 pet. bloem verkregen door uitmaling van 78 pet. van ■een mengsel van 84 pet. buitenlandsehe tarwe en 16 pet, inlandsche tarwe; en onder Regeeringsmeel een mengsel van 75 pot. buitenlandsehe tarwe, 15 pet. maismeel en 10 pet. gedroogde aardappelen. Goederenvervoer naar België. De Bel gische staatsspoorwegen vestigen de aan dacht van belanghebbenden er op, dat aan de Belgische grensstations groote hoeveelheden goederen uit Nederland worden aangebracht zonder vergezeld te, ziin van een bewijsstuk van oorsprong on van bate. Verder dat aan dit bewijsstuk gehecht moet zijn de factuur der goederen terwijl aan den voet van het eerstgenoemde stuk gevoegd moet zijn een certificaat de verification, geteekend door den Belgischen consul of diens gemachtigde. Aangezien de Belgische staatsspoorwegen voortaan de overname van zendingen zullen weigeren indien voornoemde beseheiden ont breken, zoo nemen de Nederlandsche spoor wegen geen zendingen meer naar België aan indien voornoemde bewijsstukken niet met de goederen worden aangeboden. (Het model van voornoemde bewijsstukken ligt ter inza ge op de stations). Uitvoer van ruwe wol. De N. U. M. ves tigt er de aandacht op, dat blijkens ontvan gen mededeeling van den Minister van L., N H., de binnenlandsche behoefte zich nier meer verzet tegen den uitvoer van ruwe wi en wolafvallen, in verband waag; ken om consent liaa: centraal bureau voor Maatschappelijk Hulpbe toon, probeert Vroom (De 2.sr. v, „Xe-d. Ver. V olksbelang" 2e Schinkelstraat to Amsterdam), nu "weer op een nieuwe manier aan geld to komen. Aan gedemobiliseerde militairen spie gelt Lij werkgelegenheid voor in-het buitenland. Hij beweert. zijn bemiddeling kosteloos te ver kenen. maar vraagt toezending vooruit van J 1 voor „onkosten." In afwachting van de resultaten dezer arbeidersbemiddeling beveelt bii opnieuw den verkoop van ziin steunzegels aam ITet bureau ziet in deze poging van Vroom niets anders dan een consequentie van ziin totdusver gevolgde methode om zich te verrij ken ten lcos© van goedgelooyigen en waarschuwt wederom,ten sterkste zoowel tegen het sturer van geld als tegen zegelvcrkoop. Met betrekking tot Vroom's aanbod van ar beidsbemiddeiing waarslhuwde het bureau de bevoegde organen en. naar het reden heeft te verwachten, zal van de ziide van deze wel inter communaal tegen Vrocm's toeleg worden opge- *i.j treden. Intuaschen machtigde de directeur der Bern. Arbeiders het bureau reeds te verklaren dat Vroom's voorspiegelingen omtrent „zeer mooie en voordeeKge vooruitzichten" die er thans in het buitenland zouden bestaan, met- do officieele gegevens ten «enenmale in strijd ziin. Men zii dus gewaarschuwd. Ernstig auto-ongeluk. Maandagavond om streeks 5 uur zijn op den Haagweg ter hoogte van de machinefabriek Reineveld nabij 'Delft de dames IVen G. uit Delft overreden door een automobiel, toebelioorende aan den heer L. K. te Rotterdam. Mej. W. was bijna onmiddellijk dood, terwijl mej. B. met een gebroken arm en inwendig zwaar gekwetst werd opgenomen. Met een vol gende automobiel i? zii naar het ziekenhuis Bethel vervoerd. Het ongeluk wordt toegeschreven aan het breken van een veer van de vooras, waardoor het stuur niet meer werkte. De politie heeft de auto in beslag genomen en proces-verbaal opgemaakt. De binnenkomende mailboot „Grotius" is gis teren door den storm in de buitenhaven van IJmuiden uit het roer geloopen en daardoor met den steven zeewaart gewend. Men is er in geslaagd met. behulp van sle5pbooten, de „Grotius" achterwaarts door de sluizen te halen- Daarna zwaaide het stoomschip in het breede gedeelte van het, Binnentoeleidiugska- naal, waarna liet naar Amsterdam opstoomde. Een deel der passagiers was door een sleepboot, door de Mii. Nederland voor dit doel afge huurd. van boord gehaald. De recherche te Wormerveer heeft aange houden zekeren H. P-. vroeger chef-molenaar op de meelfabrieken. Hij staat schuldig aan den door ons vermelden diefstal van groote hoe veelheden huilen gaas, den laats ten tiid van de fabrieken verdwenen. Mede werd gearresteerd zekere J. v. R.. uit Amsterdam, die inbrak bij .een rijwielhandelaar te Wormerveer. twee fietsen medenam en tö te gelde maakte. Omtrent het ongeval, dat Vrijdagavond aan het strand te Sckeveningen Bij liet Ge-- meenteLijk Volkszeebad plaats vónd, verne* men .wij nog', dat-het lyk van het deride slachtoffer, nog steeds niet gevonden is. De toes;tand van den eenigen geredde, djen heet Kuiper .was Zondagavond zeer ernstig. Zondagavond brak brand uit in een groote schuur aan het,Oosteinde te Papéndreoht. toe-: bekoorende aan den heer Z- De schuur was ge heel gevuld met lompen, koper- en ijzerwerk. Hoewel de handspuiten spoedig ter plaatse waren, kon niets worden gered en brandde de sokuur tot en grond toe af. Oorzaak is, dat kinderen van. Z. met vuur aan het spelen waren aan de achterzijde van de echnur. Een oude vrouw, die naast de brandende schuur woonde, bleef van de Aan den Noorc Haan is Let woork.

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1919 | | pagina 1