HAARL
BUITENLAND
Kerk en School
het vredesverór
Kunst en Kennis
Rechtszaken
;K wat WllS
Zaterdag 5 Juli
Derde Blad
GEMENGDE BUITENLANDSCHE BERICHTEN
TREKJES XCiü
ft Gemeentelijk iriningskantoor.
In een der naburige gemeenten van Haar
lem is een nieuwe gemeentelijke dienst inge
steld, waarvan oprichting in Haarlem ook
wel overweging verdient.
Het is een gemeentelijk kantoor, dat zich
belast met het innen o.m. van gemeentebe
lastingen en schoolgelden en dit doet op een
voor de belanghebbenden gemakkelijke ma-'
nier.
He afdracht geschiedt in wekelijksche of
maandelijksehe stortingen, aan huis afge
haald, of desgewenscht kan men ze ten kan
tore brengen.
Natuurlijk zouden de bemoeiingen van dit
kantoor ook nog uitgebreid kunnen worden
tot het innen van quitanties. van gas-, elec-
triciteit-, watergebruik en anderen en wij
vragen ons af of op deze manier niet een
groote besparing in de administratie van ver
schillende gemeentebedrijven en instellingen
kan verkregen worden, doordat alles over
één kantoor zou loepen en het aantal geld-
ze overineid heeft üni 'de .eerste plaats de
schuld, dat de ernstige inbreuk op hét inter
nationaal gastrecht en op de immuniteit van
mijn commissie niet bijtijlds verhinderd is. Ik
verzoek generaal Delohber persoonlijk moei
te te doen, dat mij zoo spoedig mogelijk sa
tisfactie gegeven wordt, die ik verwachten
mag. Ik mag generaal Delobbe er aan herin
neren, dat hij een gelijksoortige gebeurtenis
hij het vertrek der Duitsehe vredesdelegatie
uit Versailles de Pranscke minister-president
onmiddellijk zijn verontschuldiging heeft
aangeboden en den verantwoordelijken amb
tenaar gestraft.
In de pers maakt 't nu 'n punt van over
woging uit, op welke wijze de Ententalanden
bij de Duitsehe regeering en oimgeekerd, moe
ten vertegenwoordigd worden.
Het „Berl. Tageibl." schrijft: Enkele dagen
geleden werd uit Parijs gemeld dat Frank
rijk na de ratificatie van het vredesverdrag
geen ambassadeur naar Parijs zou zenden,
doch een „chargé d'affaires", omdat de toe
stand in Berlijn nog te „onzeker" is. Zoo'n
besluit zou ons niet volkomen onwelkom zijn,
want natuurlijk zou dan ook Duitschland ex
genoegen mee kunnen nemen, voorloopig
een „chargé d'affaires" naar Parijs te zenden.
Zoo lang Duitschland niet erkend is als een
ophalers, quitantie-schrijvers, mitsgaders 't r u,
aantal quitanües zou kunnen beperkt wor-1 mogendheid mei volkomen gelijke rechten,
niet to't hun gebruikelijke .pcropagandamiddeflejiJ
maar deden persoonlijke aanvallen op solda
ten, die zxi, hevig scheldende on de Nosko-
troepen der regeering. trachten afhandig te
maken. Dit werd het poli tiepresklium gemeld.
Daar aanwezige regeeringssoldaten zonden
twintig man ©r op af. Toen dat niet hielp ver
scheen een pantserauto. die> evenals de 20 mam
met gejoel en gefluit ontvangen werd. Zoodra
echter uit de au to enkele schoten in de luoht
werden afgevuurd, stoof de menigte uiteen. De
belhamels, een man uit Oostpruken en een
vrouw uit Osterod© werden gevangen genomen.
Bloed is er niet gevloeid. Overal elders bleef
het rustig in Berliin.
Op de weekmarkt te Essen vielen ongeregeld
heden voor. De menigte, woedend om de hooge
prijzen der levensmiddelen, bestormde de ver
koopplaatsen) plunderde die en wierp een deel
der waren op straat. De politie en de veilig
heidswacht herstelden spoedig de orde. Er
vielen verscheidene schoten, maar voor zoover
bekend is niemand gewond.
Uit Dordmund wordt 3 Juli gemeld: Nadat
de infanterie, de artillerie en d'e mijnenwer-
pera de stad waren binnengerukt en de staat
van beleg was afgekondied is de rust weerge
keerd. Hier en daar hadden nog pogingen tot
plunderen plaats, die snel onderdrukt werden.
den.
Ons dunkt, dat liet denkbeeld alleszins de
overweging waard is, vooral met het oog op
de veel gemakkelijker betalingscondities, die
er van het gevolg zouden zijn, doordat de
betaling van de verschuldigde gelden meer
gelijkelijk over verschillende weken en maan
den wordt verdeeld.
Wanneer dit kantoor dan bovendien zou
worden aangesloten aan bet girokantoor, zou
dit voor vele rekeninghouders, die eveneens
bij 't giro zijn aangesloten, nog grooter ge
makken opleveren.
tt De Brievenbussen.
Naar aanleiding van een ingezonden stuk in
de ,,N. H. Crt." omtrent de onbetrouwbaarheid
van de Bijksbrievenbussen. doet men ons van
bevoegde zijde opmerken, dat do 'brievenbussen
heel betrouwbaar en secuur gemaakt zijn.
Do oorzaak echter dat soms brieven uit dc
opening puilen, ligt bil het publiek zoli'. liet
gebeurt herhaalde malen dat het publiek stuk
ken in de bus stopt, die t/e groot zijn. en dan
beklemd raken tusschen de wanden van de busi
waardoor zij de opening verstoppen, en de nako
mende brieven niet naar beneden kunnen val
len.
Deze stukken belmoren aan het postkantoor
te worden bezorgd.
Ook zijn de bussen er niet voor bestemd om
stapels brieven en drukwerken van één ateen-
d»r to ontvangen teazii bij uitzondering.
O root© hoe veelheden poststukken dienen naar
het postkantoor te worden gebracht.
De brievenbussen zijn er voor het gemak
van hèt groot© publiek, doch velen beschouwen
se als een miniatuur postkantoortje.
Wfj onderschrijven deze opmerking volkomen.
Wanneer iedereen ziin gezond verstand laat
gaan en overtuigd is -dat de brievenbussen er
Ook voor anderen ziin, zullen onaangename
ïrvaringen als het Verloren gaan van brieven
hiet meer voorkomen.
staking van de Erankforter spoorwegen, door
dat ook andere deelen van het district er aan
deelnemen, zeer in omvang toeneemt. Van
Vrijdag af zal het spoorwegverkeer geheel ge
staakt zijn.
Donderdag werd er te Ha mm in Westfalen
geplunderd op de levensmiddelenmarkt door
een opgewonden menigte. Tot ernstige ongere
geldheden kwam het eehter niet. In den namid
dag plunderde een aantal matrozen een wapen
winkel. De politie, die dit wilde verhinderen)
uiterlijke werd ontwapend, verschillende agenten werden
mishandeld. Een warenhuis en verschillend©
manufactuurwinkels werden leeggestolen. De
gevangenis werd bestormd, de gevangenen
vrijgelaten. Begeeringstroepen ziin aangeko
men.
zoo lang- Duitschland de rang toebedeeld
wordt van een paria en niet toegelaten wordtDe Frankfurter Zeitung" beriaht, dat de
in den volkenbond, zou een Duitsehe ambas
sadeur zich in Parijs in eeu pijnlijke en niet
waardige situatie bevinden. Wij zijn va(n
meening, dat het niet goed mogelijk zal zijn
vóór, Duitschland in den volkenbond opge
nomen is, juist te Parijs, waar de „Commis
sion das reparations" zetelt een ambassadeur
te benoemen en daarom zou het een goede op
lossing zijn indien beide regeeringen zich lie
ten vertegenwoordigen alleen door „chargé's
d'affaires", die de loopende zaken regelen,
zonder de groote machinerie van een am
bassade en zonder zoo groot:
plichtplegingen.
Binnenkort zal de beslissing vallen over de
nieuwe bezetting van enkele belangrijke di
plomatieke posten. To Weenen zal met het
aftreden van graaf Botho Wedel, waarschijn
lijk benoemd worden dr. Victor Hanmann,
directeur van de pers-afdeeling in het de
partement van imitenlandsöbe zaken, die
Oostenrijk reeds jaren lang kent. Definitief
staat de>,ü keuze echter nog niet vast.
Wel daarentegen is het zeker dat de ge
zant von Bergen gezant bij het Vaticaan zal
worden. Bergen, die tijdens den oorlog in het
departement van -buitenlandsche zaken werk
te, heeft een groot aandeel gehad in het op
stellen van een zeer tegemoetkomende nota
ter beantwoording van de bemiddelingsnota
van den Pans.
Verder spreekt men er van dat graaf
Berustorii' ambassadeur zal worden te Rome.
Het onderstaats-secretariaat van txuiten-
landsehe zaken is na de ontslagaanvrage van
Freiherr Langwerth von Simmern, die deze
consequentie trok uit de onderteekening van
de vredesvoorwaarden, aangeboden aan den
gezant von Rosenberg.
Volgens het „Journal" heeft Duitschland
In een nota aan Olemenceau do hoop geuit,
lat de formaliteiten voor de ratificatie van
het vredesverdrag in de eerste dagen van de
volgende week zulleu zijn afgeloopen.
Dat zou dus meevallen!
Men herinnert zich de relletjes hij het ver
trek der Duitsehe delegatie uit Spa.
Generaal Von Hauimersteiu heeft, aldus
wordt nu gemeld, d.d. 2 Juli de volgende nota
aan de Belgische missie te Spa gezonden: De
Belgische regeering haelt tot nu mij %een
genoegdoening gegeven voor de ernstige on
geregeldheden van de bevolking- van Spa te
gen mijn commissie, den 30en Juli gepleegd.
De aanvoerder van de van buiten gehaalde
afdeeling gendarmerie, te zwak leger, de op-
hitsenae massa, was den 30en Juni in mijn
hotel om zijn leedwezen te betuigen. Hij kan
niet verantwoordelijk gesteld wox-den voor de
-ingeboorde houding der inwoners. Ook de
Zwainke Engelsoho aMeeling was machteloos
tegen de menigte, die nog opgewondener ge
worden was door een muziekkapel, die de lo
cale overheid niet verhinderde te spelen. De-
Het „Bern 'agobi." verneemt uit Oppeln,
dat in de zitting van den gemeenteraad te
Kattowifcz, de burgemeester Pobelmann me-
dedeeling deed dat hij eeu telegram ontvan
gen had van den opporpresident te Oppeln,
van den inhoud, dat de bezetting van Oppeln
Silezië eerst zou plaats hebben na de natifi-
eatio van het vredesverdrag, waarschijn
lijk niet voor midden Augustus en dan waar
schijnlijk door Amerikaansehe troepen.
Het vredesverdrag met Oostenrijk
en Bulgarije.
Er wordt verwacht, dat de vredesvoorwaar-
De terugkeer van Wilson. De plannen tot
verwelkoming van president Wilson, wanneer
deze &.s. Maandag in de Ver. Staten aankomt,
stellen vast, dat een gedeelte der Atlantische
vloot de George Washington" op zee zal ont
moeten. Een commissie, die den president wel
kom zal boeten, zal zich aan boord1 van admi
raal Wilson's vlagigesehip .,Pensylvania" be
vinden.
De verliezen1 van het Franschie leger.
Tot 11 November 1918 bedroegen de verliezen
van het Fransobe leger, volgens een mededee-
ling. welke de generale staf aan het ministerie
van oorlog heeft verstrekt: dooden: 1.089.700
officieren en manschappen, vermist 285.300
officieren en manschappen: totaal 1.855,000
Qooden of 18.2 yan het gemobiliseerd© effec
tief.
Polncaré. De universiteit van Praag heeft
president Poincaré tot doctor honorie causa in
de rechtswetenschappen benoemd. De secretaris
der Tsjecho-Slowakischie delegatie ter vredes
conferentie te Parijs heeft den president het
diploma overhandigd".
slagen e)n; naaf 'Koiistantinopel gezonden.
Een ige dagen geleden werd hij door idje
regeering verzocht zijn standpunt uiteen te
zetten, doch hij telegrafeerde den sultan
het kalifaat trouw; te zijn.
Arbeidswetgeving iln Canada, Uit Ot
tawa wordt a,an de „Times" gemeld, .dat
vertellenen is het rapport van de Industrial
Relations Commission. Er, is een meerder
heids- en een minderheidsrapport. Het meer
derheidsrapport is geteekend. door Idie ar
beidersleden der commissie, eeu werkgever
en den voorzitter, rechter Mathers. In dit
rapport wordt aanbevolen de achturige ar
beidsdag, invoering van een minimumloon
en regeling van het collectieve arbeidscon
tract. i
Dreigende uitsluiting in d|e Engelsen© ka
toen-industrie. Er dreigt een uitsluiting
van de spinners en wevers bij de katoen
industrie in Noord- en Noordooet-Lancashire,
nu ondanks het door de leiders verkregen
compromis nog worden gestaakt en de werk
gevers weinig geneigd schijnen om toe te
geven en zeggen, liever, de fabrieken te zul
len sluiten dan den tegonwoordigen onge-
regelden toestand te bestendigen. Als ge
volg hiervan zijn bier en daar arbeiders
weer aan het werk gegaan maar het gevaar
is toch nog niet geweken. Te Stalybridgo
werden ruiten ingeworpen en werd. de hou
ding der arbeiders zoo dreigend, dat. ter
kalmeering een straalpijp, van de waterlei
ding op hen moesten worden gericht.
Het Belgische leger. Het Belgisch© le
ger telt op het oogenblik 204.000 man, als
mede 8400 officieren, waaronder 66 gene
raals.
De Belgische troepen," die naar den Rijn
waren gezonden, met het doel om oostwaai'te
op te rukken, in geval Duitschland zou
weigeren het vredesverdrag te teekenen.
zullen van heden af weer naar België te-
rugkeeren. De transporten zullen den 9en
Juli geëindigd zijn.
Spionnage tijdens den oorlog. Volgens
officieele opgaven waren er 10.000 Belgen
bij den Belgischen spionnagedienst tijdens
den oorlog betrokken. Er werden 1800 door
de D-uitschers aangehouden, waarvan 250 zijn
terechtgesteld.
Brockdorii-ltamzau. Graaf von, Brock-
dorff-Rantzau heeft, volgens een jWj. B.uit
Berlijn, zich op zijn landgoed in Sieeswijk-
Holstein t eruggetrokken.
ile openluchtspelen „Piüaius"
te Ubtsergen hij Nijmegen.
Men verzoekt ons plaatsing voor het vol
gende
Zaterdag 5 Juli gaat- in het openlucht
theater te übbergen bij Nijmegen de Bij-
belsohe fragwfös Bilatus.
Dus nog slechts een korte spanne tijds
scheidt kunstlievend Nederland van jclit lit
terair, gebeuren, dat nog hooger. waarde ge
kregen heeft door de bijzondere, artistieke
zorgen welke aan de openluchtuifvóering van
i'roiessor ITencken's Bilatus gewijd zija.
Openluchtspelen zijn de laatste jaren in
[Want het is alsof de natuur: hier, AA
eeuwen een toestand' heeft willen schepjxeï
om er, een openlucht-schouwburg te bou
wen, geheel beantwoordend aan de plianta-
sie van een artist, die iets bijzonder.-;, iets;
aantrekkelijks wil geven1.
Het openluchttheater dab, gelegen achten
het in R omaapschen stijl opgetrokken bui
ten „Schoonoord" onder, übbergen, ligt er
in een dal, hoefijzervormig ais uitgegraven
uit den langzaam glooienden heuvel, heen,
lijk begroeid met hopgopgaapd geboomte efj
frisch geurend struikgewas.
En het tooneei zelf is: een Bchitterend uiti«
gevoerd ontwerp vap den kunstschilder FJeï
van Geffen.
Het tooneei is 'dan opgesteld tegen den
achtergrond van villa „Schoonoord." Het
midden er.va® wordt gevormd dp or hot
atrium van Pjlatus' paleis, dat een statig
met breeds trappen opgaand Bom ei us ch pa
leis is,- met majestueuze zuilen en dat door
een met Romeihsche krijgstooneclen besc ill,
derde tripus bekroond is. Links van het
atrium bevindt zich het gabatha, waartegen
over het JoiOdsche forum met den voorgevel
van den tempel gelegen is, van welks ver
hevenheid; Annas de menigte aanhitst tempen
Jezus den Nazarener.
Links van het atrium is de imponeerende
toegangspoort tot het voorplein, dat aansluit
aan den voorhof des tempels en tot achter
grond heeft 't 'n steiiloojoenden met huizen
bezetten heuvel, waartegen Jeruzalem op
gebouwd is.
Deze pleinen zijn tijdens de opvoering
meer dan eens het tooneei van levendig be
weeg van JoiOdsche bevolking en Romeinscb
soldatenvolk, dat zich voor Bilatus' paleis
verdringt, wanneer de massa den dood des
kruises voor den Messias eisclit.
En naar deze tooneeien, welke een beeld
geven van een deel van de grootste tragedie
welke in 'smenschen maatschappij ooit af-*
gespeeld is, kunnen schouwen duizenden be
zoekers, die hun plaats vinden tegen de
helling, welke ruimte biedt voor onteibarent
die rustig kunnen neerzitten op rustieke
bankjes in de schaduw van hoog opgaand
geboomte.
De ruimte is zelfs van dien aard, dat de
hoogste rang, m.l. het schellinkje" als het
ware nooit kan uitverkocht zijn. De artis
tieke leiding van het tooneei is toevertrouwd
aan den tooneelleider, Vincent Berghegge, die
een uitstekende groep tooneelkraeiiten naast
zich heeft en kan beschikken over een 'ruin
aantal figuranten, die de treffendste qogen-
blikken in Erencken's drama nog imponee-
render maken.
De hoofdrollen zijn aan eerste krachteï
toevertrouwd en als volgt verdeeld: Bilatus:
Albert Vogel; Claudia: Truus Post; Bontia;
Greta Gyswyt; Catullusj .W. v. d. Hoog;
Annas: Vincent Berghegge; Flavius: J. Turn-
mere; Flavia: Betty Hooy Ibrahim uit het
volk: Joh. O. van Velsen. Verder nog cen
turions, decemvisip lictoren, Romeinen, Israe-
lietische mannen, vrouwen en kinderen* sla
vinnen enz.
Gelijk men ziet ee» schitterend tableau
de troupe. Hier dient nog bij opgemerkt
te worden dat de muzikale illustratie en
de zang, welke het drama begeleider* zui
len verzorgd worden door kunstafdeel,agenj
van den R.IC. Kunstkring „De Egeiantie*
ren".
Moge Eoomscii Nederland en in het bij-
Duiitsohland. Volgens het „Berliner Tage-
blatt" zullen bij de Constituante ingediend
worden tegelijk met het ontwerp op de groote
heffing van het vermogen ontwerpen t.ot ver-
hooging van de post- en telegraaftarieven. De
beraadslagingen in het ministerie van finan-
v oiën daarover ziin nog niet geëindigd. Waar
den de volgende week aan de Oostenrijksehe j sehijnlijik wordt het telefoontarief met 100
delegatie zuillen worden overhandigd. Hei proo. verhoogd. De prijzen voor alle poetzen-
vredesverdrag zou einde Juli worden onder- j dingen en pakketten worden aanzienlijk ver-
upeniucnnspeien zijn de laatste jaren m Moge ruwnnscu n«utaiauu i" w^-
Duurdere brieven en telegrammen iu i mis land meer en meer in zwang gekornen j zonder Eoomscli Nijmegen en Gelderland hel
i. 1 1 TT 1 *1. Tv v -n rt iv 1 i t /-n n wi f. li -v v, 1 /v w m/-i n^i U t 1 f fl T 1 - l L r, i 4- A vi n I n n '1
en langzamerhand een gewichtig onderdeelmooie werk van dit Eoomsch tooneei suo
teekenü.
hoogd.
Het vredesverdrag met Bulgarije zal spoe- Anatoiië. De „Morning Bost" heeft uit
dig zijn vastgesteld; de raad van Vier heeft j Ko.usUmtinopel bijzonderheden antva tgen
verschillende besluiten genomen ten opzichte j over de nieuwe organisatie der Turken in
Anatoiië, die voornemens zijn de Grieken
en Italianen te bestrijden, en zoo mogelijk
de Ottomaansche heerschappij ©ver het ge-
heele land te handhaven. De voornaams ie
daarbij betrokken persoon is Moestafa Ke-
mal bei, die aanvoerder was van het acht
ste legerkorps te Erzeroem en later te Smyr
na. Na de bezetting der stad keerde hij met
van de grenzen der naburige staten.
DE TOESTAND IN DUITSCHLAND.
Dm veilig 'te ziin tegen een poging tot op
stand in Berliin. heeft de Garde Kavallerie-
6ckützen"-divisie een sterke troepenmacht in
Berliin geeoncentreeerd. die zoo vordeeld werd,
dat elk centraal punt van Berliin onmiddellijk. t ov,.,-
door talrijk© soldaten, bereikt kan worden, in- zhn £hif naai v ihOpel terug en ver
dien dit^noodig mocht blijken. Alle openbare1 lapport had
gebouwen worden bewaakt. Militair© posten I tntgebraclit 1 0 zich thans aan het
patrouilleeren dag en nacht door de. drukke en
en veilige buurten, van Berliin.
hood'd gesteld van een sterke strijdmacht
ongeregelde troepen in de bergen en feite-
v - <scaj.ifcji-üAi
Donderdagavond laat :i«"h"et"op hot Alexander- het bestuur van het land op Zich gen,0-
plein tot ongeregeldheden gekomen. Bekende mau- He regeeringsambtenaren, die gewei-
Spartaeistisehe straatredenaaxe beperkten zich 8'eril hebben met hem to werken, zijn ont-
gaan uitmaken van het doel van menige
vacantie-ohtspaiining. Aan Valkenburg komt
de eer, van het initiatief toe, daar. kwam
deze kunstuiting in voortreffelijken kunst
vorm tot een schitterende ontplooiing en
groeide de ondernemingslust voor meerdere
openlucht-voorstellingen' in het mooiste deel
der zomermaanden.
Daar hebben honderden jaar op jaar ge
tuigen mogen zijn van een veredelende ver
tolking van een verheffend tooneelspef.
Na de successen van yalkenburg volgde
de uitvoering der oponiuchtspelplannen te
Oiistcr.wijk, Bilthoven enz. en steeds vond
het openlucht-ampliitheater dan zijn plaats
in een na tuur oord, dat zich geheel leende
tot dergelijke tooneei voorstellingen we gaas
zijn gunstige en fraaie natuur.
Erencken's Bilatus is een tragedie, welke
geweldig aandoet, er spreekt haat en toe
wijding, er, klinken wanlieopskreten en be
moedigingsroepen uit, er siddertaandsche
dood en trilt hemelsch leven uit.
En de Romeinscb e landvoogd, die djpn Ver
losser der Menschheid hier uit vrees voor
wangunst offert aan de wraakzucht van het
Sanhedrin en opgezweepte massa voiks_, be
weegt zich hier in een omgeving, welke
imponeert.
cesvol helpen slagen.
Koopman inaar indië. D© heer. G. H
Koopman, de vroegere directeur der Ned.
Opera vertrekt met de *Tabora" naar Ned;
Indië. Hij gaat een reis om de -wereld m
ken.
t-
Felix Rntten en de Volks-Univ ersitcit.
Dr. Folix Rutten, te Maaatrcht, ia door hei ha
stuur der Volks-Universiteit te Rotterdam uil/
Kcnoodijrd, om na Nieuwjaar een reeks colleges
to geven over „Limburgsche geschiedenis, eul
tuur en volkskunst."
Een! noodlottijr ongeluk. Do zeekrijgsraad
t© Willemsoord: heeft den officier-machinist,'
welke te Vlissintien zijn vriend collega, terwijl
hij dezen dë werking van een browningrevolvej
wilde uitleggen, op noodlottig© wiize van hel
leven beroofde, veroordeeld tot een voorwaar
delijke hechtenis van cïrie weken. De eisch was
twee maanden hechtenis.
MUZIEK EN KERMIS,
't Schamele water-zonnetje bestrijkt vluchtig,
die zeilen wanden en daken der nu nog gesloten
vermaktiijkhcidstenten in dien Koiimesse-d'Eté-
tuin.
Vóór de pret begint zal er in de muziektent
wedstrijd zijn voor harmoniekorpsen.
De ingangen zwelgen reeds heelt menschen-
wo®ben op, waaronder deelnemers iu ©pgepoet-
«te uniMmen, prijkend met blinkende instru-
concours-gezichten en op z'n
1 aasclibes't gekleed© editgenooten of verloofden,
diie gbnrnenti-giej^gijjj, gn raee]l00!pen.
it. j-rnri 1J„fgietucht vau vroolijke stemmen,
die gissingen oi voorspellingen doen over cfe
<img«n, die te gebeuren' staan A^teilS-u?
agueeru loopen de bedioo^-hoede beslumle-
dien rend' m wapperende zwarte jaspanden en
bespdd met opvallende onderscheid,Agstoekens
Om de tent scharen dte belangstellenden zich
in dichte rijen, 'bebabbeiend de verschillende
korpsen en diezdver kansen. De klomp van men-
«chen wordt steeds grooter en lijkt vanuit dfc
verte een wind-trillende haag.
De eerste ploeg treedt in 't strijdperk gewiildi-
kalm bestappen de mannen het trapje, meetor
send de muziiekwerktuigen van velerlei voran, die
wapens zullen worden iu dén kamp naar den
hoogs ten prijs.
Stijifngewiclitig zit de jury achter de tafeltjes,
vespreid met papieren van groote afmeting.
Biet schelletje weerklinkt De kapelmeester
kucht en likt» de groote tiom-man verduwt tong-
krullend z'n pruimer komt een stilte van
angstige plechtigheid over de hoofdenen
met 't eerste geflikker van 't dirigeerstokje kraken
de tonen los. De fagots kreunen en snurken, de
clarinetten gillen, klagen, zeuren, tippeten vlug
en dartelt voortj hjtoendi-jachterig voorbijsnellend
dc langzame sleeptonen der koperen instrumei>
ten, waarvan de pistons brutaal boven alles uit
kwetteren.de kleine trom roffelt als 'n ha
gelbui, die, nu en dan afnemend, telkens aeftiger
komt opzetten. De kapelmeester zwaait, danst
en zweet, zingt mee de melodie, geete ürift-
liaastige wenken, dóet kortom al het mogelijke
en onmogelijke om zijn kudde op 't goecte pad
vereend te houden, 't Publiek luistert, maakt
gebaren en trekt gezichten van goed- of afkeu
ring. De gezichten der jury blijven als mas
kers en kijken naar de muziektent of op de
papierv lakten op de tafeltjes.
Als de uitschaterende finale door 'n hand-ruk
van den kajielmecsfer verstomd is, ratelt een
krachtig applaus door het wuivende loover en
zwelt een stemmengedruiscli aan uit de saam-
gedirongien menschenklitten. 'n Nieuw korps
wacht reeds op de ontruiming van den Orpheus-
tempd, om eendge o ogen bi teken later zijn har
monieuze klanken daaruit te doen opstijgen. De
„uitgeblazen deelnemers luisteren nu ook mee
en maken reeds berekeningen. Zoo verloopt de
wedstrijd in gestage opeenvolging der aange
kondigde nummers en bij het einde wachten allen
vol spanning op „bet" moment, de uitspraak
der onverbiddelijk-gestrenge juiey.
Die niet lang op zich laat wachten. Een dozier
heeren, wit-gevest cn gekleede-jaat. tevens voor
naam gebarend, betreedt de plaats, waar de on
derscheidene kapelmeestais hun machtigen staf
en hun lioliaam begresteringsvol gezwaaid heb
ben. Van alle kanten wordt gesist om stilte,
klinkt alsof honderd gloeiende ijzers worden
osndier,gedompeld.
De behaalde overwinningen worden ondier
plechkigie stilte -aangdwciiici, die echter velschil
lende malen verandert ia 'n opspditenld gejuich
der geluikidgen en hun aanhang...dan volgt
weer het gloeiende ijzers-geluici en de piecii tige
stilte. De laatste prijs is nog maar nauwelijks
bekend gemaakt, of de vreugde over" het bevoch
ten succes barst los in uigelaten jubeling. Vaan
dels en kapelmeesteis worden omihoog gestoken,
uniformpetten vliegen de lucht in, er wordt ge
zwaaid met hoeden, zakdoeken en instrumenten,
lieele clubjes blazers maken een rondedans, an
deren maken dwaze sprongen op één been.
'n Buitengewoon dikke vrouw komt aanloggen
en biedt met overschreeuwende stem kaarten te
koop aan, waar „Eerste prijs" op gedrukt staat.
Ze wordt omringd, omstuwd, omhelsd. In doJie
gulhekfebeviieging -gseii een naar 'n gulden
ménscnen der behendighcidsteiitjes hebben geen
handen genoeg om de greitag-wachtenden te be
dienen. Bij de vroolijke keuken wordt die lust
tót vernielen gehotviejnd door het dolle bemép-
pen van scherven en diggel werk met houten
balie»,"ander ophitsend göriijsch van den onder
nemer en zijln staf.
Voor 'n veel wonderen belovend tentje staat
'n joggie van 'n jaar- of tien, het gezicht 'kalkig
besmeerd. Het te korte, vergrauwde broekje
spruit om de spillebeentjes. De oudé, veti|groende
rok met die te lange mouwen vexcarricatuurt z'n
kleine lijf, hierin geholpen door den hoogen,
bliikachtigeii bordpapier-hoed. „Komt d'r in, da
mes en hemen," krast 't stemmetje, „komt 'r
ito, volg elkaar Een nxagere muzikant mis
handelt z'n longen op 'n g Jeukte trompet, die
zich bij 'n groote en 'a kltine trom moet aan
passen. Het tentje loopt vol. Er wordt niet ge
vraagd naar de vertoouuig, meiï wil piofiiteeren,
dollen uit-zijin.
Overal zang-lacht en giert liet dooreen. Hét
voon zoo'n papier, ze krijgt duibbelij es en k war.geschuifel en gejoel verzwakt de giHerigc tonen
jes of 'n rijicsdaald: r voor 'u bundeltje vau 'r.
dozijln, De dikzak maakt prachtige zaken en is
spoedig los.
Aan lange, jolige ritsen verlaten de winnaars
bet terrein, anderen blijven hun vreugde uit
vieren op de kermis, die nu ineens in vollen
gang is. Orgels en andere lawaai-werktuigen
verdreunen hun" hevig geraas met tegen-elkaar-
in-slaande klanken. De gelegenheden voor ver
maak worden besprongen in opwindende rumoe
righeid.
De „vroolijke tonnen" rollen brommend! en
piepend op hun raderen, de „zeppelin-schuitjes''
zweven rond hun staten as, die stoommolen
draait mnnnelt als 'n opkomende donderbui. De
der afgejaktexte ongele, alles versmelt tot een
fei-opklmkend, daverend kermisgerucht. Het
doorzonde stof wolkt op ais een dampige goud-
vvalim, die wegtrekt en eidlers weer schijnt op te
stuwen, vermeerderd met nieuwen voorraadt
In 't „Luua-park" is het lawaai-gejod het
grootst. Bij steetjes gaan ze op de stooterig-
springendte en hobbelende brugjes, elkander' be-
botsend en bebeukend in, wilde jool-drift
nieuwe troepjes komen weer geul-wringend bin-
nenhossen en voegen zich bij dié andere.
De kinder-draaimolen draagt nu alleen groote
menschen, die niets willen overslaan cm aan hu»
drang naar uitbundig ketumis-gefecst te voldoen.
Het paard in den molen sukkelt voort iu
krom-gewrongen houding, goediig-berustend, me»
rechts heit gelach en gegil der keransklvaiten,
links 't snanpendle gejank van 't.orgel. Met korte
tusschenpoozen trekt het in gedwongen rond
gang den draaimolen van helle kleuren-schilde
ring, licht-spramkelendie teovertjes en glansbuu-
ciols van koper, blik en verweerd glas.uren
achtereen, terwijl onverminderd het geraas
voortleeft, heftiger uitspringt en opspat uit de
mengelmoes van. onbestemde klanken.
Hossende, zingende troepjes verlaten tegen
bet sluitingsuur net terrein. Velen spoeden zich
huiswaarts. Anderen achten het noodig de pret
op straat nog wiat na te vieren en uiten dit in
ooi pijnigend geblèr en gej ank, dat zingen moei
verbeelden.
Langzamerhand wordt bet echter rustig.
,Voor de deur van 'o klein kroegje, waaruit een
zurige dranklucht komt, staat 'n kleine vrouw,
blootshoofds, dia banden in t bonte boezelaar.
Ais de deur opengaat, tuurt ze maar binnen en
wacht weer als die gezochte niet verschijnt
'm Poosje later schiet ze 't donkere portaaltje
in, waar 'n dronken kerel zich op d£ kradrieloos-
veislapte bcenen, wand-belastend tracht staande
te houden. Ze slaat den korten ami om zijn len
den en houdt hem met moeite in evenwicht
„Kom jan," zanikt ze, ,na nou mee naar huis."
Vloekend en snauwend waggelt ie voort. Het'
kleine vrouwenlijf wordt ia dien zwaai-gaing mee-
gesjord
'f Slaat 12 uur,-
O. N,
