BINNENLAND
STADSNIEUWS
Het Gezinsloon
groote Gezinnen
Kunst en Kennis
ORDE EN ARBEID
N.V. Drukkerij De Spaarnestad
HAARLE8H.
UIT ONZE OOST
De ontsnapte tijgen3.
VERSCHENEN
011 (I© 7995
»'op:alist*clie leden der Beiersclie regeering
heftier verzet uitgelokt. Dientengevolge wor
den nu opnieuw besprekingen gevoerd om te
trachten tot overeenstemming te komen, aldus
meldt de Berliinsche correspondent van het
„HM."
De oentrumafgevaardigde Mausbach en de
sociaal-democraat Sehulz. ondcr3taats-secreta
ris in het departement van binnenlandsehe
zaken, hebben Maandagmiddag het compromis
een nieuwen vorm gegeven. De oprichting van
bijzondere scholen zal zeer beperkt worden,
zoodat de geestelijkheid er in bemoeilijkt
wordt, overal kloosterscholen op te richten.
De bepalingen, welke voor de afzonderlijke
bondsstaten in zake de sehoolquaestié bestaan,
blijven echter onaangetast. Daardoor zouden
'de bondsstaten, indien het compromis aanvaard
wordt, niet de thans bestaande confessioneele
scholen behoeven te veranderen. Het gods
dienstonderwijs zou gewoon leervak worden en
de confessioneele scheiding zou bliiven be
staan.
Het centrum zou bii de aanneming van dit
oompromis in de schoolquaestie over de ge
heele linie de overwinning hebben behaald.
Het centrum is evenwel met dit resultaat niet
tevreden geweest. Twee centrumleden van de
Pruisische regeering eisohten, dat het Pruisi
sche Ministerie van Eerediensit onmiddellijk
tegen dit compromis zou protesteeren.
De minister van eeredi?nst, de sociaal
democraat Hanisch, weigerde dit evenwel be
slist en verklaarde, dat dit compromis met toe
stemming der geheele coalitie-regeering. waar
van ook het centrum deel uitmaakt, was goed
gekeurd.
Het Pruisische centrum bliif't echter bii zijn
eisch en laat doorschemeren, dat het zal over
gaan tot het vormen van een Rijnschen, Opper-
Silezisehen en Westfaalschen Bondsstaat, in
dien aan ziin wenschen niet voldaan wordt.
Dit geschil heeft dus in Pruisen het dóode
punt bereikt. De sociaal-democraten ziin niet
geneigd, naar het heet. voor den druk van het
centrum te wijken.
Du it sellers en Polen.
De „linies" verneemt uit Warschau d.d. 3
Juli, dat biina een week verloopen Is sedert
het onderteekenen van het vredesverdrag, ter-
wi.il nog geen enkel teeken te zien is van het
opstaan der Duitsche bevolking in WestPrui-
sen. zooals in de pan-Germaansche pers voor
speld was. Alles wijst er integendeel op, dat de
Duitchers in de streken, die zullen overgaan,
zich voorbereiden om zich aan het Poolsche
bestuur te onderwerpen en zich zoo goed moge
lijk te schikken. De Polen zijn geheel en al be
reid om hen in practisch verzoenenden geest
tegemoet te komen. De vertegenwoordigers
der volksraden te Thorn, Graudenz en Brom
berg zijn in Posen en Warschau geweest en
zullen de nieuwe distrieten uit naam der Pool
sche regeering besturen. Die Duitschers, welke
voor bet onderteekenen van den vrede het
hardst riepen dat zii zich nooit zouden onder
werpen, hebben schielijk bun optreden gewij
zigd nu de teerling geworpen is en toonen zich
thans volkomen bereid om tot rede te komen
De Duitschers. die zich kalm aan het Poolsche
bestuur onderwerpen, zullen bescherming ge
nieten van hun eigendom en volledige vrijheid
om hun eigen taal te gebruiken, hun eigen
godsdienst uit te oefenen en regeeringsamb-
teu te krijgen. Zij hebben'de vérzekering ont
vangen, dat hun anti-Pcolscfie actie vóór liet
teekenen van den vrede hen niet aan vervol
ging zal blootstellen. De Polen wenschen zoo
veel mogelijk de inrichting van het Duitsche
burgerlijke bestuur te handhaven en de Volks
raad-vertegenwoordigers hebben waarborgen
pntvangen dat autoriteiten, die óp hun post
geblven ziin, in Poolscben dienst genomen en
goed "iiandeld zullen worden.
BUiTEMLANDSCHE BERICHTEN
,-c iuv.nsche censuur. De „Petit Pari
sian welks directeur Jean Dupuis in zijn
hoedanigheid van Voorzitter der Parijsclie
persvereeniging door CLemenceau is ontvan
gen, deelt "mede, dat het voornemen bestaat
den hu.aigen toestand ten aanzien van staat
van beleg en censuur te bestendigen tot aan
de ratificatie van het vredesverdrag, welke
naar men verzekert in de tweede helft van
Augusts zaï plaats vinden.
Op dt ze wijze zouden de opheffing van
.en staat van beieg en van de censuur
amenvaiien met de opening van de verkies
singsperiode, aangenomen dat de verkiezin
gen begin October zullen worden gehouden.
Reuter meldt nog dt. gisteren: De Ka-,
/uier verwierp met 256 tegen 202 stemmen
een voorstel def socialisten tot onmiddel-
ijke opheffing der krijgswet en der cen
suur.
Ken latn Juli. Aan den groot en wapen
schouw, welke den 14en Juli te Parijs zal
worden gehouden ter viering van de over
winning, zullen 1200 Belgen deelnemen, die
uit het geheele Belgische veldleger zullen
worden gekozen.
Zijne Majesteit Poincaré. Koning Hus
sein van de Hedjaz heeft het volgende
op een kleine vergissing na zeer schoone
telegram aan Poincaré gezonden:
Mekka, 27 Juni. Aan den lieer president
der Fransche republiek, Parijs.
Dank brengend aan God, bied ik Uwe
„Majesteit" mijn hartelijke gelukwenachen
aan ter gelegenheid van den vrede, dien wij
aan den vijand der menschheid hebben op
gelegd!"
Veraooging brood- en vetrantsoen.
jja Rijnland wordt, waarschijnlijk in ver
band met en als gevolg van de onlusten, het
brood- en vetrantsoen met ingang van 12
dezer op 5 pond per week verhoogd. Naar
verluidt zal het vetrantsoen voor heel
Duitschland met ingang van 1 Augustus a.s.
van 110 op 150 gram gebracht worden.
Het aandeel van Canada in den oorlog.
Canada, dat in de eerste maanden van den
oorlog slechts een blijvend gedeelte had van
3000 man en een eenigszins geoefende mi
litie van ongeveer GO.OOO man, had op den
dag van den wapenstilstand 595.441 man
onder dienst en er 418.052 overzee gezon
den. De totale verliezen bedroegen tot half
Januari 1.1.' 218.433 van wie er 50.000 gedood
werden of aan wonden of ziekten gestor
ven zijn. De Canadeesche troepen maakten
45.000 gevangenen en veroverden 850 ka
nonnen en 4200 machinegeweren. De scheaps
^vrer?,en 'n Canada hebben het afgeloopen jaar
367.367 ton aangebouwd, terwijl de openbare
schuld, voornamelijk 'door oorlogsuitgaven,
met bijna een milliard dollar is vermeer*
derd.
Bolsjewisme In Canada. De correspon
dent van de „Times" te Toronto vertelt nog
eenige bijzonderheden over de krachtige ac
tie van de auutoriteitsn tegen de bolsjewis
tische strooming in Canada," De politie heeft
in de 'meeste Westelijke staten huiszoeking
gedaan in dé bureeien der radicale arbei
dersorganisaties. Te Montreal en Toronto
hebben de huiszoekingen zich ook uitgestrekt
tot de huizen en kantoren van vele ver
dachte vreemdelingen. Er schijnen op Ver
schillende plaatsen "compromiteerende docu
menten in beslag te zijn genomen. Groot
was vooral de voorraad revolutionaire jmo-
paganda-geschriften en blijkbaar zit er ach
ter de revolutionaire beweging nog al wat
geld
De stakingen "duren nog voort en .telkens
breken weer inieuwe stakingen uit en wor
den nieuwe looneischén gesteld. Zoo vraagt
de organisatie der dienstbodten, de Domestic
Werkers Union te Toronto nu bijv. een
negenurigen arbeidsdag en een weekloon van
2 p. st. of als de wasch aan huis wordt ge
daan 2 p. 10 sh.
De tramstaking to Toronto is geëindigd
De trammaatscbappij heeft aan het ge
meentebestuur haar bedrijf aangeboden en
het is mogelijk dat liet gemeentebestuur op
dit aanbod ingaat.
Do Fransche blauwbaard. Landru maakt
lxet niet al te best, en na verscheidene da
gen achtereen door den dokter van kle „San
té" onderzocht te zijn, is hij nu op het bij
zonder diëet gesteld, waarbij hem dragelijks
een liter melk, een liter bouillon en 200
gram vleesch wordt verstrekt.
Tot den rechter van instructie Borin heeft
hij een schrijven gericht, waarin hij klaagt
over het 'diëet dat hem is opgelegd, en het
gebrek aan lucht. Hij vraagt derhalvo in
voorloopige vrijheidte worden gesteld, om
nieuwe kracht te gaan scheppen, zoo moge
lijk op zijn buitengoed te Gambais. Hij ver
bindt zich 'op eerewoord ter beschikking te
blijven van den rechter van instructie.
Op zijn verzoek is nog niet geantwoord.
■sa
Men schrijft aan de „Deli Crt." van 13 Mei
uit Sabang:
De fauna van Sabang is sedert Zondag j.l.
met een diersoort vermeerderd; konden onze
Nimrods tot .Zondag slechts jachtlauweren
oogsten met het schieten op groene duiven,
groote slangen en varkens sedert Zon
dagavond hebben we onzen tijger en kunnen
onze jagers elkander de eer betwisten het
beest te goeder tijd neer te leggen.
Maar laten we eerst vertellen boe we 'dat
geluk hier deelachtig werden.
Filis circus gaf hier sedert eenige dagen
zijn voorstellingen en tot de gewilde num
mers behoorde het optreden van den dieren
temmer met zijn tijgers.
Er waren acht tijgers, doch meestal trad
de temmer slechts met zeven dieren op: één,
kortelings in Deli aangekocht, was nog niet
voldoende betrouwbaar gedresseerd en werd,
als de andere dieren in den ring gingen, vast
gebonden in de kooi achtergehouden.
Nadat Zondagavond het bekende ijzeren
hek was opgesteld, werden de tijgers, in den
ring gelaten, de nog onvoldoende afgerichte
tijger schijnt losgeraakt te zijn. van zijn ket
ting althans hij trad mede in. De temmer
trachtte hem terug te drijven, wat niet ge
lukte, scheen overigens niet al te vfeel ge
wicht aan het geval te hechten en maakte
zich gereed om met de dieren te gaan wer
ken.
Het bleek al spoedig, dat het bewuste dier
hinderlijk was bii de werkzaamheden, her
haaldelijk moest de temmer geducht met de
zweep optreden. Eindelijk deed het beest een
aanval op den temmer, stond tegen bern op
en klauwde hem, onder lievig gebrul in den
schouder. De temmer verloor geen oogen-
blik zijn tegenwoordigheid van geest en wist
door den tijger een gepunte ijzeren stok in
den bek te steken en in den buik te prikken,
het dier weder van zich af te krijgen; daarna
gaf hij bet dier eenige hevige slagen met een
zwaren stok op den kop. Het dier scheen voor
deze argumenten wel eenig respect te hebben
en ging brommend liggen.
De temmer begon nu weder alsof er niets
gebeurd was met d« andere tijgers te wer
ken. Het publiek was reeds een weinig ner
veus geworden.
Plotseling stond het bewuste dier weer op,
liep even rond, bad vermoedelijk een minder
stevige plek tussehen de verbindingen van
liet hekwerk ontdekt, stak zijn kop er door
heen en wrong vervolgens het heele lenige
lichaam er door en voor er zidhi iemand nog
goed rekenschap van kon geven, stond het
dier vrij in liet circus.
Het dier liep kalm naar den kant waar
het minste publiek zat, knipoogde even tegen
een dame in de loge, die er nog al goed uit
zag doch van schrik flauw viel wipte
door de loge in den eersten rang, waar alles
reeds een goed heenkomen had gezocht en
verdween achter de muziek langs, uit de tent.
Heel het optreden van het beest teefkenile
snel beraden kalm overleg, geen zenuwachtig
zoeken naar een uitgang, geen neiging om
bloeddorstige aanvallen te doen al zou hij
mogelijk iemand, die hem had willen tegen
houden wel even geknauwd hebben; de ze
kerheid waarmee hij langs de beste en meest
leege plaatsen een uitweg wist te vinden was'
werkelijk merkwaardig.
Het publiek ondertussehen had de zaak
minder kalm opgenomen.
Het meest benauwd hadden het wel de lo-
gebezoekers aan den kant waar het dier uit
brak. Het was daar een algemeene zenuw
achtige vlucht; dames vielen flauw, heer en
kwamen te vallen en bezeerden zich min of
meer, de vluggeren onder de inlanders waren
in de palen van het circus geklommen
vrouwen en kinderen gilden kortom het
was een volkomen stadium van lichte paniek
en dat e<r geen ernstige ongelukken zij 11 ge
beurd, lag meer aan het fatsoenlijk optreden
van den ontsnapten tijger dan aan de beza
digdheid van het puibliek
Heeds "den volgenden morgen werden er
drie verscheurde geiten hij het circus ge
bracht waarvoor vergoeding werd betaald
maar niettegenstaande ijverige nasporin
gen van militaire en civiele jagers is tot he
den het dier niet onder schot gekomen.
De echte jagers hopen nu maar dat het
bestuur zoo vriendelijk zal wezen om het dier
een passende echtgenoote te versohaffen, op
dat het ras zich blijvend moge vestigen in de
wildernissen van Poeloe Web en zoodoende
ook het jachtgenot van duurzamen aard mo
ge zijn.
Een officieel woordenboek. In bet „Hbl."
deelt mr. J. I. de Haan mede, dat hij zich
eenige jaren geleden tot de regeering ge
wend had met een klacht over de Nederland-
sefce woordenboeken. Hij lieeft toen een on
derhoud gehad met den referendaris mr.
Dupare en deze was bereid de uitg'ave van
een goed woordenboek te steunen met een
jaarlijkschc bijdrage van 1500, gedurende
vijf jaar, natuurlijk als de post werd goed
gekeurd. De lieer L. Simons wilde het woor
denboek uitgeven zonder eenig voordeal. Ten
slotte wilde mr. de Haan tocli de bewerking
niet op zich nemen, omdat de wijsgeerige
significa al zijn werkkracht eischte. Hij deelt
thans liet plan mede, omdat misschien* een
ander 't wil uitvoeren.
Een dreigcn-le staking in het melkbedrijf.
Er dreigt te 'Amsterdam in liet melkbe
drijf een ernstig conflict uit te breken. De
Centrale Bond van Transportarbeiders, zoo
verneemt het ,„N. v. d. D." heeft in samen
werking met 'den R.K. Bond van Zuivel
bewerkers, een aantal eischen aan de di
ï'ecteuren der melkondernemingcn gesteld,,
waarvan de voornaamste is: een minimum
loon van 'f 25 per week,, bij een grondloon
en provisi'eregeling,, waardoor het mogelijk
zou zijn,, in een normalen wijk bij normar
ien verkoop tot f 30 per week' aan loon te
halen.
Het bestuur Van den transportarbeiders
bond stelde rich daarbij op den grondslag
van de resolutie, aanvaardt in een confe
rentie van 'directeuren van melkondernemia-
geo„ op 28 Januari 1.1. en waarin werd uitge
sproken: ,,,De arbeidsvoorwaarden vdn de
arbeiders in het melkbedrijf eischen drin
gend herziening. Als grondslag voor die her
ziening zijn 'de werkgevers te aanvaarden,
de voorstellen 'neergelegd in het schrijven
den 14en Januari 1919,, door den Centralen
Bond van Transportarbeiders tot de direc
teuren van tnelkonderneming'en gericht.'
En in dat schrijven wordt uitgesproken
de noodzaak van het tot stand kom en van
een goede uniforme- loonregeling zoo „dat
in een behoorlijke wijk' bij normalen, verkoop
een loon van circa f 30 kan worden'gehaald
Na een conferentie zonden n.i. thans de
directies der ondernemingen hun tegenvoor
stellen in„ en dezp voorstellen komen in
hoofdzaak neer op 1>ehöud' van 'den bes baan
den toestanji; eon loon van f 20 per week
In een Donderdag 3 dezer gehouden huis
houdelijke vergadering van melkbezorgers
werd met algemeene stemmen besloten:
le. Het voorsteL der werkgevers als on
aannemelijk af te wijzen;
2ë. Met 'geen loonregeling accoord te
gaan,, waarbij 'niet den arbeiders een loon
van tenminste f 25 per week wordt gega
randeerd en een regeling waarbij het mo
gelijk is boven dat garantieloon te k'omcn.
3e. Invoering van zoodanige regeling bin
nen 14 dagen te eischen.
Indieh de werkgevers hun thans Ingeno
men standpunt,, neerkomende op. bestendi
ging van het bestaande garantieloon van
f 20 - blifven handhaven „kan een conflict
niet uitblijven.
Conflict te Deventer. De werklieden van
de Deventer Ijzergieterij en Machinefabriek
v/k Nering' Bog el Go., hebben aan de.fir
ma medegedeeld, dat Donderdag a.s. de sta
king zal worden geproclameerd, wanneer
alsdan hun verzoek t<rt uitbetaling der 2e
klasse-loonen nog niet is ingewilligd.
Apothekersassistenten. Zondag bad te
Utrecht een conferentie plaats van afge
vaardigden uit de Hoofdbesturen v. d. „Ver-
eeniging vooS' Militaire Apothekersbedien
den", den „Algemeenen Apothekers-assisten-.
ten Bond" en den „E.-K. Apothokers-assis
tenten Bond St. Lucas", waarin de maatre
gelen werden besproken, welke getroffen
moeten Worden om de positie va,n de apothe
kers-assistenten te verbeteren.
Samenwerking in sociale aangelegenheden,
Op 7 dezer had een samensprelking plaats
tussehen het bestuur van het R.-K. Vat:bu
reau en een delegatie van het bestuur van
bet Algemeen Nederl. Vakverbond (vroeger
Neutraal Vakverbond genaamd) over een sa
menwerking inzake sociale, aangelegenheden.
Overeenstemming werd verkregen over de
vraag óf het in het algemeen belang is, dat
ten opzichte van maatregelen van socialen
aard samenwerking der vakcentrales verkre
gen wordt. Het bestuur van 't R.-K. Vakbu
reau verklaarde zich dan ook bereid met de
andere vakcentrales samen te werken voor dé
verwezenlijking van concrete verlangens.
PLAATSELIJKE COMMISSIE VAN
TOEZICHT OP HET LAGER ONDERWIJS.
Dinsdagavond 8 uur werd in de Statenzaal
aan het Prinsenhof, onder voorzitterschap van
den heer V. Loosjes, een vergadering gehouden
van de Plaatselijke Commissie van Toezicht
op het Lager Onderwijs. Aanwezig was, behal
ve vele leden, de heer Mr. A. Brucli, wethou
der van onderwijs. De nieuw ingekomen leden,
de dames Francken en Maarschalk alsook de
heer W. Robbers, werden door den voorzitter
welkom gehecten
Mededeeling vv'Jt'd gedaan van eenige raads-
besluiten op onderwijsgebied en commissies j te laten. Spr. heeft npgj practische bezwa-
daarvoor ingesteld
Bij de halfjaarlijksche rapporten was' er eene
van de commissie samengesteld uit de heeren
v. d. Hoorn en Robbers, waarin o.m. betoogd
werd door de commissie dat de gehuwde onder
wijzeres in de school niet op haar plaats is.
De voorzitter, wijzende op de geschiedenis
der gehuwde onderwijzers in de Haarlemsehe
onderwijswereld, gaf in overweging aan de
commissie de zaak nog eens te besludeeren,
ook aan de hand van hetgeen te dien opzichte
reeds in den Raad gepasseerd is en dan even
tueel een voorstel bij het mode-ramen in te die
nen.
De heer Engeigeer, een ander rapport uit
brengende, zou het betreuren als het onderwijs
aan spraakgebrekkigen zou gaan ten nadeeie
van den tijd aan het gewoon onderwijs besteed.
Besloten werd eerst de werking van dit nieuwe
onderwijs eens af te wachten.
De heer Heijman bepleitte voor de achterlijke
kinderen, aan wie onderwijs wordt gegeven, een
ruim en frisch gebouw met een ïlinken, aardi-
gen tuin. Het thans in gebruik zijnde voldoet
niet. De heer Reinalda ondersteunde dezen
wensch en wilde namens de vergadering een be
treffend verzoek aan B. en W. 3oen. De heer
Heijman verklaarde zich voor zulk een adres
van de vergadering eenigszins huiverig. De
commissie weet dat B. en W. vol ijver voor het
onderwijs zijn en vreest dat zulk een verzoek,
met klem uitgebracht, B. en W. in moeilijkhe
den zou brengen. Spr. meent dat het voldoende
is de aandacht er op te hebben gevestigd.
De heer Reinalda handhaaft zijn voorstel,
maar de voorzitter zou zulk een adres ook meer
als een gebaar beschouwen. Ieder lid is het na
tuurlijk met de strekking eens, maar de finan
ciën? Waar die te halen?
De heer Schalkwijk zou er voor voelen een
brief aan B. en W. te zenden. Een adres is al
tijd wat plechtig. Met algemeene stemmen
werd daartoe besloten.
Mej. Berdenis v. Berlekom maakt een aan
merking op de ventilatie der Barhara-bewaar-
school. De kelder wordt gebruikt voor aardap
pelenbewaarplaats, wat een goede ventilatie te
genhoudt. Beloofd werd dat maatregelen zullen
worden genomen om den toestand te verbeteren.
Naar aanleiding van klachten over een be
waarschool, die noodlijdend is bij gebrek aan
het beloofde subsidie, werden inlichtingen ge
vraagd aan den wethouder over het subsidie,
dat op komst is. Hij deelde medé dat het vast
stellen van de technische voorwaarden voor het
in aanmerking komen van subsidie veel tijd
heeft gevraagd, alsook het onderzoek in hoever
de verschillende scholen, die een subsidiever
zoek deden,, daarvoor in aanmerking kortien.
Een en ander is echter nu zeer ver gevorderd
en verwacht mag worden dat de zaak spoedig
beldeken zal zijn. De wethouder hoopt dat het
subsidie zal kunnen gegeven worden vanaf 1
Januari 1919. Nog enkele opmerkingen wer
den gemaakt over scholen.
Hierna was aan de orde een voorstel van
den heer Jacobson strekkende om den raad uit
te noodigen een bepaling vast te stellen volgens
welke kinderen, die den zesjarigen leeftijd nog
niet bereikt hebben, niet tot de openbare scho
len worden toegelaten. Thans kunnen kinderen
pp den leeftijd van 5 jaar en 9: maanden wor
den toegelaten.
De heer Jacobstfn verdedigde zijn voorstel
met eenige woorden en werd hierin ondersteund
door den heer Engeigeer, die zijn stem o.m.
motiveerde hierop dat 30, 40 jaar geleden de
medici algemeen van oordeel waren dat het ver
stand van het kind eerst op 7-jarigen leeftijd
tot ontwikkeling komt. Spr. heeft nooit gehoord'
dat op deze meening later is teruggekomen.
De heer Reinalda kan zich vereenigen met
zulk een voorstel als door den heer Jacobson is
gedaan, als daaraan gepaard gaat een beter
voorbereidend onderwijs en uitbreiding van het
aantal leeraren. Tevens bracht hij hiermede in
verband de beroepskeuze. Hij vraagt dit voor
stel in dit verband te beschouwen
Mej. v. Berdenis meent ook dat goed voor
bereidend onderwijs noodig is. Een kind van 5
jaar wordt thuis, cloor dén drang naar meer
kennis en door meer weten, lastig en zij heb
ben behoefte aan bezigheid en kennis, maar
van den anderen kant behooren dié kinderen
ook niet op de school thuis. De oplossing hier
voor is voorbereidend onderwijs. Dit is er in
Haarlem echter niet voldoende.
De voorzitter meent dat er méér reden voor
het voorstel zal zijn als eenmaal de leerplich
tige leeftijd1 op 14 jaar zal zijn gëbi'acht en
ook wanneer het voorbereidend onderwijs heter
zal zijn ingericht in Haarlem. Het rnoderamen
blijft bij zijn afwijzend advies cp het voorstel-
Jacohson. Het voorstel van den heer Jacobson
werd verworpen met 116 stemmen.
De heer Van Waning had een voorstel in
gediend strekkende tot opheffing van het da
mes-comité van bijstand voor de handwerken en
tot opneming van leden van dit comité in de
plaatselijke schoolcommissie. Het rnoderamen ad
viseerde afwijzend op dit voorstel.
De heer Van Waning bepleitte nog even zijn
voorstel, en .grondde dit o.m. hierop dat het
prestige der optredende dames stijgt als die da
mes als lid der plaatselijke commissie van toe
zicht optreden. Wordt het voorstel niet aange
nomen, dan hoopt spr. dal de vakvereenigingen
dit onderwerp tot een punt van bespreking zul
len maken om alzoo tot een beslissing te komen.
Mej. v. IJsselstein ondersteunde de uitdruk
king dat het dames-comité „bij gedongen" wordt
toegelaten tot de scholen. Spr. leest een tweetal
verklaringen voor van schoolhoofden van
Doopsgezinde scholen, die het dames-comité niet
toelaten of alleen uit vriendelijkheid toelaten,
omdbt zij ze niet behoeven toe te laten, en des
te minder omdat er nu dames in de plaatselijke
schoolcommissie zitten. Spr. vreest dat, wan
neer men een afwijzende uitspraak der school
commissie-vergadering van hedenavond leest,
dat nog erger zou worden en de dames waarlijk
'iet gevoel moeten hebben alleen „bij gedbogen'
te worden toegelaten. Spr. is vóór aanneming
van het voPrstel Van den heer Waning.
De heer Schalkwijk merkte op, dat dit geval
zeer zeker niet geldt voer openbare scholen. De
ze zijn verplicht het dames-comité toe te laten
De voorzitter zou het jammer vindon als
de vrees van mej. v. IJsselstein-, werkelijk
heid zou worden. Spr. begrijpt niet waar
om bijzondere séhiolen het dames-comité niet
zouden toelaten .als de zaken in orde zijn.
Bovendien meent spr. dat bij de gelijkstel
ling' van openbaar en bijzonder onderwijs
dit laatste ook wel de verplichting zal kun
nen worden Opgelegd liet dames-comité toe
door Mr. J. B. EOMANS, lid der
Tweede Kamer
Prijs 45 cents, bij getallen belangrijke kor
ting. Alle prijzen verhoogd met 5% volgens
de bepaling van den Nederl. Uitgeversbond.
Men gelieve bestellingen te richten tot de
Mej. v. IJsselstein begrijpt die practische
bezwaren niet. In Den Haag, Rotterdam en
Amsterdam is 'de zaak zóó geregeld Öjat do
dames zitting hebben in de PI. Commissie
van Toezicht. Het geeft daar geen aanlei
ding tot bezwaren.
De heer Heijmans geeft in overweging, na
dat nog 'eenige discussie i? gevoerd, inlich
tingen in te winnen te Amsterdam, den Haag
en andere plaatsen.
Do voorzitter voelt voor dit laatste denk
beeld veel en deelt mede djat aan de school
hoofden, die het dames-comité bij ge'dloogen
toelaten, zat 'gevraagd worden waaro-m zij
dat doen.
De heer. Bruch verklaart zich persoonlijk
tegen het afwijzend advies van het mode^
ramen en behandelt kort de ingebrachte be
zwaren tegen 'het voorstel van den heer [Wa
ning, bezwaren, 'die hij niet deelt.
Het voorstel van den heer v. Waning werd
aangenomen met 113 st, in dezsu ^eest
dat het Inoderamen voorstellen zal doen om
den gemeenteraad te verzoeken te beslui
ten zooals Üe heer v. Waning dat wensclit.
Ter voorziening in de vacature-Ploeg zal
de commissie bij den gemeenteraad voor
dragen den 'heer Dr. Spoelder rector van het
Gymnasium als 'no. 1 en 'den heer \V". Kraak
als no. 2. Deze uitslag werd verkregen na
drie stemmingen. 'Hierna werd de vergade-.
ring gesloten.
ren o.m.
KAMER WAN KOOPHANDEL.
Aan het, verslas van de Kamer van Koop
handel en Fabrieken te Haarlem ov-er 1918 ont'
leenen. wij het volgende:
De moeilijkheden zijn in den loop van hei?
vierde oorlogsjaar nog voortdurend vermeer-
derd. niet alleen voor de groote industrie was
dit jt geval, maar ook voor de middelgroot© eii
kleine industrie. Hadden de beide laatste groe*
Pen in 't vorige jaar nog niet te klagen over
een onvoldoend aantal orders, in den loop van
1918 verminderden deze weer. In hetderde
kwartaal- trad dan ook een algemeene malaise
in, waardoor de moeilijkheden die ontstonden
in het verkrijgen van de benoodigde grondstof-1
fen, dus nog door andere werden vermeerderd.
Het tot stand komen van den wapenstilstand!
bracht niet de algemeene opleving in de njj-*
verheid, die men verwacht had, doch wel een
bijna geheel ophouden van orders.
Het is van algemeene bekendheid, dat voof
de metaél- en houtbewerkingindustrieën benoo
digde grondstoffen bijna alle uit het buitenland,
moeten aangevoerd. Deze aanvoer nu was zeer,
onvoldoende. Wel is waar heeft de handel en
industrie beproefd in plaats van uit Duitsch
land en Engeland uit andere landen, met name
uit Zweden in te voeren, doch dit kan niet in
voldoende mate geschieden. Het, gevolg van
een en ander veroorzaakte een sekaarschte aam
grondstoffen, die weder tot gevolg had eene
stijging d-er prtizen. Dit leidde weder tot het
ingrijpen van het Rij-k. Maximumprijzen wer-i
den vlast-gesteld, distributiiemaaltreglen geno
men. j
De toestand in de metaalindustrie, is 'dan
ook in het algemeen in liet afgeloopen jaar
slechter geworden, mede het'gevolg van de be
perkende voorwaarden, die door het buiten
land aan het gebruik van het geleverde mate
riaal worden gesteld. Werkte de metaalindu
strie vóór den oorlog voor een deel voor het
buitenland, in de oorlogsjaren zag ze zich meer
en meer op de nationale markt aangewezen.
De hoeveelheid werk op deze markt is echter
beperkt en neemt door den allengs ook in an
dere industrieën slechter wordenden toestand
af. Inkrimping van het aantal werkzame ar
beiders lieeft dan ook al hier en daar plaats
gehad. Wat de financieele resultaten betreft,
die zijn of slecht of in verhouding tot den
geregelden rentestandaard niet buitengewoon;
slechts in enkele gevallen zijn zij zeer goed. De
resultaten zijn dan echter soms meer verkre
gen door en in den handel dan door het bewer
ken van grondstoffen,
EvenalÉ verleden laar ondervonden de zagerij!
en de schaverii zeer den invloed van de moei
lijkheden in de bouwbedrijven.
De bloembollenteelt en -handel leed ook in
1918 nog onder den oorlogstoestand, waardoor
de export zeer beperkt bleef. Vermoedelijk werd
in 't geheel ongeveer de helft uitgevoerd var
den export van het laatste vredesjaaralleer
de uitvoer naar Scandinavië was normaal t(
noemen; die naar Amerika was belangrijk min
der dan 1917. Engeland bleef voor den uit'
voer uitgeslotennaar Duitschland kon slecht*
leen beperkte boeveelheid verzonden worden,
terwijl naar Rusland, zoowel als naar Frank,
rijk en Zuid-Europa de export geheel of nage
noeg onmogelijk was.
De vooruitzichten van liet aanstaande sei
zoen, Augustus^December 1919, kunnen in
vele opzichten bevredigend genoemd worden
Groot-Britannië en Ierland stellen hare gren
zen weder gedeeltelijk voor Hollandsche bloem
bollen open. In Denemarken en de Scandinavi'
sche landen is blijkens ingekomen meded'eelin-
gen der reizigers goed:© kooplust, terwijl da
vredesvooruitzichten ook in de RomaanScbé-
landen de vraag naar bloembollen weder doel
herleven. Zeer te betreuren valt echter dat
de Veréenigde Staten door de op 1 Juli a.s. in
werking tredende Quarantine Act. No. 3<
sl'echts een zeer beperkten invoer der bloem
bollen toelaten.
