hem in osram
BUITENLAND
Van Overal
Kerk en School
FEUILLETON
Ondergang van een
Wereldmacht.
KORTE BERICHTEN
ORDE EN ARBEID
Woensdag 16 luii Tweede Blad
GEMENGDE BUITENLANDSCHE BERICHTEN
Een huis „ontkleed",
(Wordt vervolgd).
UIT DÜITSCHLANJX
1 Eeu sameinzwering?
.Uit iWashingtcn .wordt j-emeid: De Ameri
kaan,scho grenswacht aan den Kijn heeft
een uitgebreide samenzwering ontdekt, wel
ke ten uoel had goederen, die van het Ame-
rikaunsche leger zijn gestolen, naar Uuitsch-
lanu te zenaen. Er werden een aantal Duit-
sellers in hechtenis genomen, terwijl ver
scheiden Asaerikaaascüe militairen van ver
schillende rangen aan een onderzoek in ver
band met deze aangelegenheden zijn onder
worpen.
Autonomie van de Pruisische provtneies.
De Pruisische regeering heeft beslot-en bij
den Landdag een wetsontwerp in t© dienen,
waarbij autonome rechten toegekend zullen
worden aan <le provincie. De regeering poeimt.
dezen maatregel een „Ersatz" voor den over
gang tot hei unitarisme in het rijk. De
eenneid van hiet Duitsehe rijk mag niet be
dreigd worden dooi' „bundesstaatliche Rem
mingen" huilen Pruisen.
De ware bedoeling is natuurlijk, dat de
Pruisische regeering zoo bang is voor alge-
heeie afscheiding van vele, waaronder de
belangrijkste provincies Rijnland en West-
•alen, Upper-Silezië, Hannover dat zij
dezen provincies groote concessies wil doen.
'Schoolquaesties in de hoop het Centrum
stil te houden en bestuursaangelegen-
ledeu mogen voortaan zelfstandig geregeld
worden door de bevolkmg der provincies.
OnlustKin.
In Secholen, ten Zuiden van Dinsiakeu
(Ruin-gebied) zijn onlusten uitgebroken in
ve-rband met de schaarsclite aan. levensmid-
ielen.
Be staking der baibkbc-
beambten.
Nadat de bankbeambten zich tegen het
bemiddelingsvoorstel door een commissie,
daartoe aangezocht, hadden verklaard, heb
ben nu ook de bankdirecteuren meegedeeld!
dat zij met dit voorstel geen genoegen kun
nen nemen.
De stakingsbeweging.
De onafhankelijk© socialisten en communis*
ten te Hamburg, hebben volgens cïe Hamburger
Volkszeitung besloten den 16en Juli 24 uur te
staken. Het besluit wordt gemotiveerd door
bet vermeende buitengewoon uitdagende op
treden van de rijksweertroepen. de invoering
ran de kasliioingsstraf in de gevangenissen en
het in hechtenis nemen van burgers.
De leden van alle Innsbriicker vakvereeni-
gingen. van den spoorwegbond, den rijksbond
van Duitsehe postbeambten. e.a«. hebben heden
ochtend gedurende twee uren den arbeid ge
staakt om daardoor de Landsregeering mede-
deeling te doen van het besluit de staking
der landbouwarbeiders met een staking van de
arbeidende stedelijke bevolking te beantwoor.
den, inaïen hun eisohen iniet worden inge
willigd. De druk bevochte vergadering nam
met algemeene stemmen een resolutie aan,
waarin aan de regeering eischen worden ge
steld ten aanzien eener betere verzorging met
vleesch, melk, enz.
De staat van beleg in Pommeren.
Over bijna geheel Pommeren is de staat
van beleg afgekondigd, hetgeen volgens een
bericht uit Stettin aan de „Voss Ztg.". onder
3e sociaal-democraten tamelijk groote opwin
ding heeft veroorzaakt.
De handel van Amerika met
Diiitschland.
De volledige hervatting van den handel tus-
Jchen de Ver. Staten met Duitschland kan
niet vóór het midden van den winter verwezen
lijkt worden
UIT FRANKRIJK.
Kolengöbrek to Parijs.
Parijs staat gebrek aan steenkolen te ver
wekten, daarover bestaat geen twijfel meer,
zegt het „Journal"; de toestand zal van
den winter allertreurigst worden.
Voor een deel is Engeland daaraan sckulyi
Het Parijsche gemeentebestuur heeft u.l. En-
gelsche schepen gehuurd om Engelscke
steenkool naai' Parijs te brengen. De En-,
gelsche regeering heeft na eenigen tijd ver
klaard, dat zij wel schepen voor dat doel
wh verhuren, maar op voorwaarde, dat de
leege schepen in Spanje erts gaan halen
hetgeen een geduchte vertraging! in den
Jtcenkolenaanvoer ten gevolge heeft.
Een tweede oorzaak dat Parijs geen vol-
ioe-nde hoeveelheden steenkolen kan op-
Blaan, is, dat de in de havens aangekomen
steenkool niet vervoerd kan worden, omdat
do Parijsche stations overvoerd zijn met
.Waren, welke eenvoudig niet door de han
delaars jvoraen afgehaald, daar nuü jna»
gazijneh reeds tot den nok volzitten.
Het „Journal" dringt aan op een enguéfce
nggr de schuldigen van dezen onhou'dbaren
toestand, welke nauw. verband houdt met de
duurte.
Een krasse aanval.
Dezer dagen heeft de onder-minister Em
manuel Brousse, belast met de moeilijke taak
om zoo spoedig mogelijk bezuinigingen in te
voeren, in de Kamer den oud-minister van
munitie, Albert Thomas (soc.) veriweten de
„inventeur" te zijn geweest van het dure le
ven van tegenwoordig. Albert Thomas is n.l.
de man geweest-, die, toen het in 1916 aan den
Franschen generalen staf duidelijk werd, dat
om de overwinning te behalen iets anders
nog noodig was dan élan en persoonlijke
dapperheid, ml. munitie en kanonnen, overal
munitiefabrieken opriehte en de deskundige
arbeiders, patroons enz. van het front terug
riep, doch daarbij de fout beging deze mili
tairen niet eenvoudig te reqnireeren en te
kazerneeren, doeh hen afzonderlijk te betalen
en te handelen als buiten het legerverband
staande, terwijl voortdurend hun loon ver
meerderd werd. Met het gevolg, -dat weldira
de z.g. nmnitiearbeiders, wier leven geen
gevaar meer liep, dertig fros. per dag ver
dienden, terwijl de hoeren aan het front el-
ken dag hun leven waagden voor ©en gering
soldij. Dtie munitie-arbeiders en -arbeidsters
wisten ten slotte niet meer op welke wijze
zij hun geld zouden stukslaan en de kooplui
joegen dienovereenkomstig de prijzen op.
Vandaar het verwijt van Brousse aan Tho
mas: „De uitvinder van het dure leven, zijt
gijl"' Waarop de oud-minister verzekerde
het te hebben beproefd met requisitie en ge
dwongen arbeid, maar met het allertreurig
ste resultaat. Welke verontschuldiging,
meent de „Etoile Beige", waarschijnlijk niet
zal beletten, dat de boeren den socialisten bij
de a.-s. verkiezingen het dure leven en de
„embuscades" zullen verwijten en niet op de
linkerzijde ziullen stemmen.
UIT ENGELAND.
Tegen de hooge Prijzen.
D© „Times" verneemt, dat naast de com
missie uit, het Lagerhuis, die, naar minister
Bonar Law aangekondgde. zal worden inge
steld om een onderzoek dn te steJlen naar de
oorzaken van de hooge priizen. <ie regeering
ook nog de instelling overweegt van .een
stelsel van plaatselijke tribunalen, die zich
zullen bezighouden met de quaestie van de on
redelijke .winstneming. Volgens dit stelsel, dat
nu door het kabinet wordt uitgewerkt, zouden
overal commissies worden ingesteld fair
prices tribunals die tot taak zouden hebben
een onderzoek ,in te stellen naar alle klachten
over onrechtmatige winsten en maatregelen te
nemen tegen „profiteering." Men meent dat
het voornaamste voordeel hiervan zou zijn, dat
publiciteit zou worden gegeven aan alle fla
grante gevallen van onredelijke wdnstneming.
De commissiën zouden in het bijzonder aap-
dacht wijden aan de priizen voor levensmidde
len, kleeren, schoenen ,en andere dagelijksohe
behoeften. De commissiën zouden worden
samengesteld -uit personen van allerlei rang en
stand, zoodat alle belangen der gemeenschap
er in zouden zijn vertegenwoordigd.
De verhooging van de steon-
kolenprii».
De parlementaire medewerker van de „Daily
Telegr." zegt naar aanleiding van het debat
over de kolenquaestie in het Lagerhuis: Na
afloop van de zitting bespraken de leden met
groote belangstelling in de wandelgangen het
aanbod van Bonar Law en het feit dat Brace
had beloofd ziin best te zullen doen. dat, de
mijnwerkers-gedelegeerden het compromis
zouden aanvaarden. Men zag hierin een gun
stig toeken. De arbeidersvertegenwoordigers
echter verklaarden, dat ze niet in staat waren
iets te voorspellen omtrent het antwoord van
de mijnwerkers. Maar enkelen van hen uitten
twijfel of de gematigden wel in staat zullen
zijn de mij nw erker sconferentie to ."W es wick tot
hun standpunt over te balen tegenover de
extremisten. Al was in het algemeen de op
vatting wat meer hoopvol, men kan niet zeg
gen dat ze .vol vertrouwen was.
De „Daily Herald" (het a rb ei dersblad 1 schreef
gisterenmorgen: Wii zijn nog altiid van moa
ning, dat de quaestie van de nationalisatie in
dezen overheerschend is. Al zou zii in de over
eenkomst voor de komende drie maanden ook
uitgeschakeld ziin, men behoort wol te begrij
pen, dat- zonder haar geen definitieve oplos
sing ia te verkrijgen. Als de regeering het
eerlijk meent met Bonar Laws aanbod en dit
eerlijk zal uitvoeren, kan men tot een tijdelijke
overeenkomst komen. Maar als de regeering er
van gebruik wil maken om de nationalisatie
ter zijde te schuiven of als ze meent na korten
tijd ide 6 sh. verhooging te kunnen invoeren,
onder voorwendsel dat de mijnwerkers niet ge
noeg hebben gedaan, zal zii slechts de crisis
hebben verdaagd en verscherpt.
De distributie.
In het Lagerhuis heeft Roberts, de voedsel-
regelaar, medegedeeld, da.t de iregeerfng tie
rade was geworden, dat het ministerie voor
levensmiddelenVoorziening met volledige be
voegdheden ziin taak zal voortzetten. Dien-
overeenkomst ziin maatregelen getroffen om
dezen winter den aanvoer, den prijs en de ver-
deeling van voorname levensbehoeften met in
begrip van brood, vleesch, spek. melk, kaas,
boter kunstboter, visch. eieren en eenige
«andere bijkomstige levensmiddelen te regelen.
Met dat al hoopte Roberts dat beperking ,van
het verbruik door wederinvoering van het
bon-stelsel onnoodg zou zijn.
Ito vroemdeliiigemwet.
Do commissie uit het Lagerhuis, die de
vreemdelinigenwet behandelt, hoeft haar be
sluit van 10 Juli herroepen en de nieuwe
bepaling, volgens welke het aantal vreem
de employe's eener firma niet meer dan
10 pet. van het geheele aanital mocht be
dragen, weder ingetrokken.
Verder werd een nieuwe clausule aange
nomen, .waarbij aan vreemdelingen het recht
wordt ontzegd een ioodsdjploma voor ha
vens va® het Vereenigd Koninkrij k te be
zitten.
UIT ITALIË.
Nitti aan het woord.
Naar Het „Ag. Stef." meldt, heeft minis
ter Nitti in de Kamer bij de behandeling van
de buitenlandsche politiek zich aangesloten
bij de verklaringen van Tittoni. Sprekende
over de resultaten van de Parijsche confer en-
tic geelde de premier mede, dat Italië zijn
program inzake de Adriatdscbe Zee met ge
matigdheid en waardigheid verdedigt.
Vervolgens verklaarde Nitti, dat men moet
optreden tegen de campagne em verdeeld
heid te zaaien tusschen de geallieerden; de
regeering zal zoo noodig strenge maatregelen
nemen tegen de pers, want de samenwerking
met de geallieerden moet hartelijk en innig
zijn; er moeten geen moeilijkheden worden
uitgelokt, nadat men zooveel te zamen heeft
doorgemaakt.
Italië zal niet optreden tegen Hongarije,
indien dit land zich niet tegen Italië keert.
De Italiaanscihe regeering heeft besloten een
groot deel der troepen in het buitenland te
rug te roepen. De algemeene staking op 21
Juli achtte Nitti voor Italië ongerechtvaar
digd; die regeering zal de orde handhaven.
Tenslotte werd een motie van vertrouwen
in de regeering aangenomen met 257 tegen
111 stemmen.
De staking op 21 Juli.
De Italiaanshhe O. G. T„ omvattende de
katholieke arbeiders, heeft besloten deel te
nemen aan de afgemeene staking o-p 21 Juli.
Bolsjewistische samenzweringen in Finland'.
De Finsohe overheid is wederom een nieuwe
samenzwering op het spoor gekomen, die een
«bolsjewistisch oproer in het land ten. doel had.
Men had het er onder andere op gemunt,
de groote opslagplaatsen van munitie hij Hel-
singfora en Wiborg in die lucht te laten vlie
gen. Ook was er een aanslag op het leven
van .generaal Mannerhejm voorbereid. Onder
de arrestanten bevindt zich de gewezen afge
vaardigde Lektohaari die bü de onder
drukking van het oproer van 1918 naar Rusr
lanl vluchtte en zich sedert April weer heime
lijk op Finsch gebied bevond,- om een nieuw
oproer voor te bereiden.
De bedoeling was, dat Koliiktiiditr mot het
oproer een aanval van bolsjewistische etriicf-
krachten zou plaats vinden.
Met deze plannen brengt men de staking
aan de havens in verhand, die de lossing van
ide Amerikaansche zendingen van levensmid
delen bemoeilijkt. In de grensdistricten is. in
verband met deze ontdekkingen, de staat van
beleg afgekondigd.
Z.EM. Kardinaal Skrbe|nzky ernstig ge
wond. De prins bisschop van Traag
Z.Em. kardinaal Skrbemsky heeft een on
geluk gehad. Zijn automobiel sloeg onderst
boven ©n hij wend geheel onder het bloed
en bewusteloos ér o«nider uit gehaald.
De Italianen te Fiurne. Aan de „Tel."
wordt uit Parijs geseind dat de Parijsche
editie van de „New-York Herald" meljdft,
dat drie 'oorlogsschepen, een Amerikaansch
een Engclsch en een Frainsch, thans on
derweg zijn naar Fiume.
Tot dit optreden zou beslaten zijn door
den Raad v,an Vijf, op aandringen van Gle-
menceau, en "bij wijze van waarschuwing aan
Italië, om aan dit land goed ohdér het oog
te brengen, dat het niet in bezit van Fiume
ie.
14 Juli in Praag. Naar aanleiding van
den Franschen nationalen feestdag was
Praag, tot in de meest afgelegen straten en
stegen, rijkelijk met de rijiksvlag en de tri
colore versierd, 'e Avonds werd een groote
taptoe gehouden voor dé schitterend geïllu
mineerde woning van den Franschen gezant.
Duizenden menschen, onder wie ook honder
den dames in nationale kleederdrachten,
stonden voor het gebouw. Militaire muziek
korpsen speelden de Marseillaise en het
Ts jechnisöh-Slowakisehe volkslied. Toen de
gezant, element Stonons, verscheen, werd er
geestdriftig „Leve Frankrijk" geroepen. De
ovaties duurden minuten lang.
Des middags was er een schitterende pa
rade In tegenwoordigheid van den president,
de ministers, diplomaten, hooge ambtenaren,
leden van den gemeenteraad, professoren
van de hooge school. Bij deze gelegenheid
verleende president Massaryk onderscheidin
gen aan de generaals Pelle en Mlttelhauser,
aan kolonel Faucher en majoor Jonart.
President Masaryk schreef Pelle een brief,
om hem in de hartelijkste bewoordingen
dank te zeggen voor de tegen de Hongaren
behaalde overwinning.
Zeeliedenstaking in New-York. De po
gingen van do Shipping Board cxm de sta
king der zeelieden en havenarbeiders af te
wenden, zijn mislukt. De staking ls formeel
afgekondigd. Er zal echter nogmaals een
poging tot hij legging worden gedaan.
Opstand in Marokko. De Spaansohe Mi
nister-president ontving het volgende tele
gram van den hoogen commissaris in Marok
ko, d,d. 13 Juli:
Een strijdmacht der opstandelingen, onder
persoonlijke aanvoering van Raisoeli heeft
gisteren een buitengewoon heftigen aanval
gedaan op de posten en verbindingswegen
tusschen Larasj en Tetoean, welke aanval tot
den morgen werd voortgezet. De Spaansohe
troepen sloegen ten slotte de opstandelingen
met zware verliezen terug, doch hun eigen
verliezen zijn eveneens aanzienlijk.
Ito verwildering der vrouwelijke jeugd i|n
Engelalnd. De bisschop, van Edinburg
heeft onlangs een ernstige klacht geuit over
de verregaande lichtzinnigheid en verwilde
ring der Engelsche sehoonen, die zich zoo
wel uiterlijk als innerlijk openbaart. Zelfs
bij de aller jongisten is alle zedelijkheidsbe
grip. verloren gegaan, zij weten en begrijpen
alles, tot de jrootste verdorvenheid toe em
gaan er cynisch overheen. De bisschpp
schrijft dit grootendeels toe aan, de ellen
dige woningtoestanden, waar alles op el
kaar hokt en schaamte en zedelijkheid on
mogelijk wordt. Aan dein anderen kant heb
ben bioscoop en sleohte lectuur een hoogst
verderfelijken invloed.
We lezen in het „Utr. Daghl.":
De menschen zijn nu het huis uit en op
straat gezet. Het huis staat in een klein,
nauw straatje „achter de wal", in de dichtbe
woonde, niet zeer riante buurt tusschen
Springweg en Willemsplantsoen. Het ziet er
vahbuiten vrij knap uit, maar als men zijn
hoofd steekt door een der „ramen", waar een
ruit uit verdwenen is, krijgt men een knap-
onknappen indruk. Men staat verbluft. Vrij
wel al het hout, het timmerwerk, is spoorloos
Verdwenen. De vloer opgebroken. De bo
dem van een boerenstal is 'n heiligheid bij
flit. De trap, die in de éénkamerwoning te
gen de achterwand stond, is verdwenen. Geen
tree meer van over. Omdat de menschen
niet meer den zolder konden bereiken, slie
pen ze, man, vrouw en dochter, alle drie op
ln«trassen, in het ééne, kleine, vier-bij-vler-
vertrek, dat als zit-, eet-, slaap- en keuken
kamer fungeerde. De plinten verdwenen.
De consoles van den schoorsteenmantel
verdwenen. De drempels dito, dito. Het eeni
ge overgeschoten hout in dit vertrek zijn de
kinderbalken, de „tocht"-denr en de kozijnen.
Overigens had de bewoner geleidelijk alles
uitgezaagd, tot stukjes gehakt en in het for
nuis verbrand. De buren hebben den man
in den afgeloopen winter bijna iederen dag
hoeren zagen. Hij zaagde het huis onder ziin
knieën weg. De meubels liet hij netjes alle
maal staan; hij redeneerde, dat men beter
het huis van de huiseigenaars kan laten
branden dan van zichzelf.
Toen het koude seizoen voorbij was, hébben
zij nog maandenlang' in het houtlooze hol ge
woond. Tot de verhuurster hen op straat
zette wegens wanbetaling. Toen eerst zag zij
hoe haar huis was toegetakeld". Buren had
den haar wel ingelicht, maar als zij zelf naar
binnen wou, kwam de man haar vloekend te
gemoet hij was uitermate driftig, al
dronk-ie niet, met de onheusche boodschap:
„als je één voet in m'n huis zet, 6la ik je met
'n bijl de harsens in."
Gas wilde de man niet laten aanleggen,
omdat hij niemand in zijn huis toeliet Hij
moest dus met den dag méér hout opbranden
en met den dag kwam de woning er erger uit
te zien.
Was 't armoede! Ja, armoede. Ongetwij
feld. Maar een ietwat zonderlinge armoede.
De man dronk niet en hii wenkte. Maar hij
kon 't vanwege z'n „mond'' bij geen enkelen
patroon uithouden.
Ze zijn nu op straat gezet. Al het brandba
re is verbrand. En inwendig ziet 't huisje er
uit als 'n geplunderde stal, kaal, vies, ont-
i Medderd en ontredderd- Keien liggen op deq
grond. Behangsel is er niet is of door voeht
vervreten. En in dit ontkleed©, intérieur heb
ben de menschen nog maandenlang vertoefd*
gewoond durven we niet zeggen. Als holbe
woners, die zichzelf het klein weinlgje ge
riefelijkheid nog hébben ontroofd.
Die bureaucratie toch. 't Gebeurde den
8en Juli van het jaar onzes Heer en 1919 te
St., een plattelandsgemeente in Noord-Bra-
bant's Westhoek, verhaalt het „D. van Noord
Brabant". Thijs wou gaan trouwen met zijn
Dingena. Na veel gewrijf en geschrijf waren
alle papieren er; zoo ook de overlijdensakte
van Thijs' moeder; welke de meeste moeite
had veroorzaakt, want deze moest uit het be
zette Duitsehe gebied komen. Maar ten laat
ste kon onze Thijs ze den gemeentesecretaris
ter hand stellen en deze verklaarde, dat nu
alles in orde was. In zoete hoop leefde Thijs
nu verder. Op Woensdag 9 Juli wordt Dinge
na de mijne. Maar Thijsje had buiten den
waard gerekend. Alles was gereed voor de
bruiloft, de familie van Thijs had de moei
lijke reis van uit Duitshland aangedurfd en
arriveerde alhier om getuige te zijn van zijn
huwelijk, toen.... den 8en Juli 'savonds 'n
boodschap kwam van den secretaris, dat het
huwelijk den anderen dag niet kon plaats
hebben, omdat de overlijdijsakte van Thijs'
moeder niet in orde was. Het Nederlandsche
Pieter Matthijs was niet conform het Duit
sche Peter Matthias (de voornamen zijns va
ders), dus. En of bruigom den secretaris al
aan 't verstand traehtte te brengen dat 'i
Nederlandsche Matthijs 't Dnitsohe Mathias
verving, het hielp niets.... eerst moest het
stuk naar Den Haag om herzien te worden,
verklaarde onze goede man. Thijsj e en zijn
bruid moesten acht dagen wachten en de we-
deizijdsche familie kon weer huiswaarts kee-
rer zonder getuige van het huwelijk te zijn.
O, die bureaucratiel
Een rangeerder ontdekte Zondagnacht
op Let rangeerterrein van de H.IJ.S.M. aan
de Hudsonstraat te Rotterdam een vijftal
personen, die zich op zijn komst haastig
verwijderden. Een goederenwagen geladen
met "kisten spek bleek opengebroken en uit
een van de opengebroken kisten waren vijf
zijden spek gehaald en gereed gelegd om
mede te nemen.
Twee zakken, bestemd om het gestolen
spek in te vervoeren, hebben de dieven ach
tergelaten. N
In verband met den diefstal van twee
ton diameaten, verneemt „De Tel." dat ei
inderdaad drie kistjes van het Maas-station
zijn gestolen, gemerkt S.A. L S.A. H,
A. Hl.
Een Rotterdamsch inspecteur van jxditie
is naar Amsterdam vertrokken om de zaal
nader te onderzoeken.
Een Duitscher Sii Hem had nog geiraclu
de kistjjes die verzonden werden, naar no
taris B. te Amsterdam voor f 200.000 te
verzekeren.
Bij d|e „Noorderbuurt" te Wieringen, is
op het strand aangespoeld het lijk van een
zeer groote bruinvisch, ongeveer M. lang,
en 2000 K.G. zwaar, Vermoedelijk is het
monster door een pijjn gedood.
Door de groote sigarenfabrieken te Cu-
lemborg worden in den laats ton tijd groote
hoeveelheden sigaren verzanden, waardoor
«de plakkers, sorteerders, ringers e..a. volop
werk hebben.
In de afgeloopen week werd er zelfs dag
en nacht gearbeid. Geruchten gaan, dat de
sigarenmakers dezer fabrieken nu ook y
nemkoxt den arbeid kunnen hervatten.
Het proces van den eorbiedw. Pater Donder
-Voor de kerkelijke rechtbank te 's-Bos -h 1
genoemd proces op 14 Juli geëindigd. Zij. die
in dit proces als getuigen werden opgeroepen
ziin thans van hun eed van geheimhouding
ontslagen.
Moge Gcri spoedig door de stem der mirake
len de heiligheid bevestigen van den bewon-
derenswaardigen Apostel der melaatséhen.
Internationale betrekkingen tusschen1 R.-K
rexti'lorganisaties. Dixeot na het sluiten
yan den wapenstilstand in November van het
vorige jaar werden door het hoofdbestuur van
den Ned. R.-K. Textielarbeidersiband „St.
Lambertus" pogingen aangewend om samej
werking te verkrijgen met den Christen-te»
tialbewerkersbond (R.-K.) van België.
Deze pogingen zijn thans zoover gevorden
dat na een bespreking op 1.1. Zaterdag met ea
der voormannen der Belgische Ohr. V akbowe-
ging binnenkort een kartel-verdrag tusschen
beide textiel arbeidersbonden zal worden afge
sloten.
ROMAN UIT HET POOLSCH.
156
De golven van den stroom rolrlo„
tonig gedruisch naar het zui^n gf een dof, een-
Veldheer meende echter in dat ruisci1(m hetToodeuücd
van ziju stam te hooren. /ij klaagden, zjj troostten
zij spraken, zij snikten met mensclielijke stemmen
Servius ving deze geheimzinnige tonen gretig óp i A
zijn ooren. Een weemoedig lachen speelde om zijn
lippen.
Aan den andereu oever stond een oude eik, in den
zilveren nevel van den zomernacht gedompeld. Uit
de twijgen van den heiligen boom breidden zich lange
doorzichtige armen naar Servius uit, als wilde hem
Iemand tot zich trekken.
Hij liet het hoofd zinken, ten teeken dat nij niet
weerstreefde. Met de berusting van den soldaat, die ie-
ler oogenblik bereid is zijn leven op het slagveld te
geven gaf hij zich over aan zijn geheimzinnig voorge
voel.
Hier dus dacht hij bij zich zeiven moet het einde
/an mijn. veelbewogen dagen zij Mijn oogen
zullen niet den triomf van jongere volkeren zien, wien
het geluk beschoren is de erfenis van Rome te verove
ren. Niet mijn arm zal de Markomansche edelaren
op het Kapitool van Rome plantenMisschein
volbrengt die taak mijn zoon, mijn kleinzoon
Nog is Rome machtig, trots zijn zwakheid.
Hij hief het hoofd op en riep „Hermaan 1"
Wat beveelt gij, meester vroeg de oude.
Kom nader 1
En toen Hermann naast zijn meester was gereden,
sprak deze
Ik heb de stem van mijn vader Radboud gehoord
Gij weet wat deze stem beteekend. Nimmer zal
ik weer met u in de Markomansche wouden terug-
keeren
O, ThusneldalIk blijf hier.
Hij wees met de hand naar de golven van den Donau.
Gij zijt mijn trouwe dienaar en vriend geweest
in mijn jonge jaren, voer hij voort, en slechts uw recht
schapen hart kan mijn zoon met de teedere zorg van
een vader omringen. Neem vijftig onzer mannen, trek
nog heden vóór middernacht over den Donau en ver
schijn zoo spoedig mogelijk voor Thusnelda. Zeg haar,
dat zij jn het hart van haar zoon den haat tegen Rome
moet aanwakkeren. Gij moet hem mannelijke deugden
leeren, hem in de krijgskunst onderrichtenAls
Marcus Aurelius mocht zegevieren, en in het laud der
Markomannen mocht binnendringen, dan moet gij met
Thusnalda, den kleinen Radboud en met mijn gaasche
have en het geheele volk naar het Noorden trekken.
Geen van mijn landslieden en onderdanen mag zijn
sterkte en vlugheid een schouwspel doen zijn voor het
Romcinsche gepeupel in het circus en amphitheater
geen van beu mag naar de slavenmarkt gesleept wor
den. Aan uwe handen vertrouw ik de zorg voor Rad-
boud's huis en stam toe.
Misschien hebben uwe ooren u misleid, meester,
antwoordde de oude met bewogen stem. De stilte van
den nacht herbergt zooveel vreemde geluiden.
Gij zelve slaat geen geloof aan wat gij spreekt.
Gij weet, dat het voorgevoel van een soldaat zich niet
vergist 1
Hermann zweeg.
Zweer, dat gij mijn wensch volvoeren zult.
Maar Hermann liet zich van het paard glijden, kniel
de voor zijn meester en smeekte
Verjaag mij niet van uwe zijde, vorst 1 Laat mij
met u sterven, wanneer de goden dit willen. Zelfs een
hond verlaat in Germanië in moeilijke uren zijn meester
niet. Zou ik onwaardiger zijn dan een dier
Wilt gij, dat mijn laatste stonde een namelooze
pijniging wordt, als ik over het lot van mijn geslacht
en stam niet gerust ben? sprak Servius, zich over
Hermann heenbuigend. Dat wilt gij niet Gij wi vo
Thusnelda en Radboud een beschermer wjn, als zq
schuts van mijn arm niet meer bebtwn. J
dat Rome nooit en niemand vergeeft, df ^t niemand
spaart, dat het zich wreekt op vrouw en kmd^Zij van
goeden moede, oude I Wij zien elkander in Walhalla
weder I
Servius' stem beefde, zij klonk week en hartelijk.
Zweer, dat gij voor mijn zoon den vader en voor
mijn stam den vorst vervangen zult.
Hij hield hem het ontblooie zwzaavd voor. Hermann
legde de vingers zijner rechterhand daarop ea zeide
zacht
ik zweer t
Een poos zwegen beiden. Daarop sprak Servius
weder in den gewonen bevelenden toon
Zijn de Quaden opgetrokken naar den rechter
vleugel van het Romeinsche leger
Alles is volgens uw bevel geschied, meester. De
Koninklijke Markomannen hebben aan do linkerzijde
stelling genomen onze troepen met de Jagisers vormen
het centrum.
Ga nu 1En gij Sigar, moet bij het aan
breken van den dag den edeling Rudlieb verzoeken
bij mij te komen. Ga thans echter rusten want morgen
wacht ons een zware dag.
Servius ging van het paard, hulde zich in zijn mantel
en legde zich op den blooten grond neder.
Voor hij door het ruischen van den Donan word in
slaap gewiegd, beschouwde hij de sterren aan den he
mel de welbekende, di ook boven Radboud i kasteel
lichtten en Thusneldablikken tot zicb trokken.
Hii had zijne vrouw als gelukkige moeder van een
knaapje op vrijen grond, onder de hoede van talnjke
lieden achtergelaten. Misschien zag ook zfj thans ntar
den hemel en zond naar haar geliefden echtgenoot do
stille klacht der eenzaamheid. Zij had zooals het ge
bruik bij de Germanen wilde, met hem ten oorlog wil
len trekken, doch Servius had dit niet toegelaten. Het
kind kon den langen weg en de y :1e ontberingen niet
verdragen en de kleine Radboud ou ens in het voet
spoor zijns vaders treden, vooral ook om de bescha
ving zijner onderdanen ter hand te nemen. De voor
naamste plicht der moeder echter is, over haar kind
te waken.
En hij Hem wacht het lot des soldaats. Een
j plotselingen dood beeft de soldaat steeds te verwachte n
hq vreest dien ook niet. Of deze hem deden of morgen
overvalt, eenmaal komt hij. Aan de heerschappij der
Romeinen had hij gaarne een einde gemaakt. Maar de
onbekende Beheerscher der wereld scheen dat einde
nog niet te willenHoe het beslissende gevecht
morgen ook zou mogen afloopen, de adelaren der Ro
meinen zouden nog vele volkeren verblinden.
Het eentonige ruischen van den Donau hielp Ser
vius' vermoeide lichaam eerder dan zijn opgewoudeï
stemming zou hebben toegelaten. Zijne gedachten
trots alle inspanning ze vast te houden en daarop, voor
te bouwen, gingen in bont» droomen over. Het kostte
hem moeite, de toegevallen oogleden nog eenmaal op
te heffen. Nog een blik sloeg rij op de sterren, met de
zond hij een groet naar het noorden, daarop trok
hjj don mantel over het hoofd en sliep dadelijk in.
HOOFDSTUK XXVIII.
Zonder vreugde begroetten op den anderen morgen
do Romeinsche soldaten de heldere zon, die aard
met helder licht en groote warmte overstroomde, zoo
veel onaangenamer wijl de zwoele nacht hun weinig
verkwikking bed geschonken.
Met bekommerde blikken zochten de tribunen aan
den hemel een voorteeken van regendoch ook nie'
één enkel wolkje zweefde aan het blinkende, oneindij
hooge hemelgewelf, niet het minste tochtje koelde hut
gelaat Alles verkondde een buitengewoon heeten dag
