IIUIE MIL EIIIUT
In en om Haarlem.
BUITENLAND
STADSNIEUWS
Donderdag 14 Augustus. Tweede Blad
Jos. Aug. de LobeS,
II.
„De administratie van het gebouw Sint Bavo
is volledig afgescheiden van die van den Bond1."
Ik houd dit zinnetje uit het huishoudelijk Re
glement van dien Volksbond voor een van de
Lobel's overwinningen, die zijn heldere kijk op
dte dingen hem op anderer inzicht deed behalen.
En het is ongemeen interessant, hem met gToo-
te openhartigheid te hooren uitleggen, waarom
hij den „Bavo", dien hij zoo graag wil maken
tot „het" Roomsche huis van Haarlem, waar alle
katholieke vereenigingen en personen zich thuis
yoelen, in administratie en beheer geheel meen
de te moeten afscheiden van het 'bestuur van
den Bond.
Zelfs de personeels, unie, daarin bestaande dat
de voorzitter van den Bond tevens directeur is
van den Bavo, zou hij geloof ik wel graag wil
len verbreken.
Alleen dit de Bond is en moet blijven
eigenaar van het gebouw.
Op weinig punten is de Lobel's organiseerend
talent zóó aan den dag gekomen als in het
beheer van „den Bavo". Hij is er in geslaagd
op de exploitatie-rekening van het gebouw een
werkelijk niet onbelangrijk batig saldo te doen
paraisseeren, en dit ondanks de moeilijkheden,
waarmede de exploitatie van een Roomsch ver-
eenigingsgebouw altijd te worstelen heeft.
„Denk eens aan de vele vereenigingen en ver
gaderingen die wij in den Bavo onmogelijk kun
nen toelaten," zei hij me. „Verdfer aan den beslo
ten tijd in Advent en Groote Vasten. Aan dte
moeilijkheid dat de groote zaal zoo bezwaarlijk
beurtelings als zaal voor de algemeene verga
deringen en als bioscoop-theater te gebruiken is.
En toch zou het Roomsche biosooopwezen in ons
eigen Roomsche gebouw met heel veel succes en
voordeel te beoefenen zijn. Heusch," verklaarde
de Lobel mij, „er is genoeg fatsoenlijk publiek
te krijgen voor goede „witte" films."
En uit hetgeen hij verder omtrent zijn ervarin
gen meedeelde, werd één ding ons volkomen dui
delijk: als er iemand is die aan het Roomsche
biosooopwezen hier in Haarlem leiding geven en
het tot grooten bloei brengen kan, dan is het
de Lobd. Hij heeft practijk de vele bioscoop-
uitvoeringen in den Bavo stonden mede onder
zijn toezicht en hij heeft kijk op hetgeen er
gegeven kan en mag worden
De groote zaal is al heel wat verbeterd,
evenals trouwens heel het gebouw. Ook hier is
echter geld de zenuw van dten oorlog. Er moest
maar eens een O. W.'er komen, die de Lobd een
ton gouds voorschoot om zijn wezenlijk kostelij
ke denkbeelden voor den Bavo uit te voeren.
Maar mocht soms je kunt rndet weten die
O. W.'er uitblijven, Keulen en Aken zijn niet
op één dag gebouwd, en onze vriend is zoo taai
en volhardend als je maar wenschen kunt bij het
uitvoeren van z'n plannen.
Reeds heeft de groote zaal een tooneel, ruim
genoeg om een flink stuk op te voeren alleen
ontbreken de schermen nog. Boven, waar heel
wat veranderingen al gemaakt zijn, komt nog
een flinke zaal voor driehonderd' menschen de
feekeningen zijn goedgekeurd. En wat hebben
onze vereenigingen al niet geprofiteerd van de
wezenlijk mooie Ouskens-zaal met z'n aardige
aankleeding, waarin kort geleden nog iederen
Zondag voor de Belgen aan een geïmproviseerd'
altaar de Mis werd opgedragen. Piëteitvolle her
innering overigens is deze zaal door haar naam
aan den vroegeren president van den Bond, die
^Te!v]aren is geweest van zÜn Volks
bond- Wil men initusschen op dezen weg van dte
groote mannen in den Bond te eeren, voortgaan,
dan behoeft men voorloopig nog niet verlegen
te zijn om namen voor de verschillende zalen.
Een poosje geleden moest ik „even in de Bavo"
komen. Wat er aan de hand was? Wel,dte Lobel
■wou achter in de groote zaal een tribune laten
bouwen en had, practisch als altijd, er in het
ruwe een laten opstellen om, alvorens een defi
nitief plan te maken, te kunnen oordteelen hoe
de zaal er met die tribune uit zou zien, en hoe
de bioscoopbezoekers daar boven zouden zitten.
Het bleek ons allen, wier oordeel de Lobel had
ingeroepen, dat d'e gedachte uitmuntend was
en het zal er dus te eeniger tijd wel van komen.
Zoo trekt de Bavo langzamerhand zijn oud en
verouderd pakje uit en wordt omgetooverd in
een modern vereemigingsgebouw, comfortabel en
netjes ingericht. Of het niet heter was geweest
een heel nieuw gebouw te zetten? Ja, ja, als
je maar geld en geschikte plaats had, ant
woordde de L. met een bedenkelijk hoofdknikje.
Maar wanneer je het beteren niet hebb enkunt,
moet je het met het goede maar voor lief nemen.
Natuurlijk heeft dt Lobel dit alles niet alleen
gedaan. In den Besuursraad is hij omringd door
een breed en kring van mannen, die allen zich
groote verdiensten 'egens den Bond en den
Bavo hebben verwon en wier namen ik alleen
daarom hier niet noem, omdat ik er allicht eiir
kele vergeten zou.
Maar hij zelf is en blijft de ziel van den Bond
en den Bavo, gelijk hij met November j.l. ook
de ziel is geweest van het Comité van Actie, dat
zoo wakker den strijd heeft aangebonden tegen
het revolutie-gevaar. Een dictator heeft men hem
toen genoemd en dat was hij in zekeren zin.
Maar een dictator was er die dagen ook noodig,
iin,+Ciw de gelegenheid ontbraken abso-
Tccnrioo- ff 3311 Mlterlei autoriteiten hun goed-
rep-elen F.rwS+ yra£en op 81161 te nemen maat-
frioblS d!dluu.°flSnRo<)msche volk dit be
greep, bek duidelijkallen, voornamen en ge-
mgen onderwierpen zich ki die dagen zonder
eerng tegenstribbelen aan zijn leiding Hij is er
voor gehuldigd, méér dan met zijn goedmoedi
ge onverschilligheid voor mensdielijken lof over
een te brengen was wellicht, maar van degenen
die hem prezen is er toch wel haast niemand
geweest die dten vollen omvang van het werk
n^ft leeren kennen en waard'eeren dat dte Lo-
Als 1!-dagen "7 01 nachtenverricht heeft.
jf1' «enigszins hecht aan onze waardee-
mate gebradht°P Plaats in volle
In het hoofd van dten volksman woelen en
broeien nog andere plannen. Het Roomsche ver-
eemgtngsleven in Iiaarlein wist ge, lezers,
i f fn2e S°ede Bavostad bijna tweehon
derd katholieke (groote en Heine) vereenigingen
zijn moet naar ziin (en onze), meening nog
beier georganiseerd en gecentraliseerd worden.
Een soort algemeen secretariaat en centraal bu
reau met allerlei volledige gegevens betreffende
onze Hlaariemsche 'katholieken, een bureau waar
van een R.K. Bevolkingsregister het voornaam
ste deel zou uitmaken, ziedaar waarvan d)e Lo
beldroomt, had ik haast geziegicf, als
hij niet te practisch was om onvervulbare idea
len te koesteren. Aan droomen maakt hij, noch
in letterlijken noch figuurlijken zin zich schul
dig, denk ik, Zijln rustige, kalme aard en be
daarde wijze van handelen zullen hem wel ze
ker dte meermalen korte uren' van zijn nachtrust
ongestoord doen zijn.
Maar die arbeid, die dte heer Lobel in zijn
vrije uren doet, zou willen doen. vordert eigenlijk
dien geheelen mensch. En dat is hier de groote
schaduwzijde hij; zal het evenmin volhoudten
als zoovele anderen vóór hem, die zich uitgeput
hebben voor het bonum commune totdat ze
er bij neervielen. Dat zal dten' stoeien volksbond-
meester hier wel niet zoo gauw overkomen, want
volhouden doet hij het toch, evenmin als die an
deren, die te veel van hun vrijen tijd! gaven
aan de gemeenschap.
En het zou méér dan jamwer zijn wanneer
door overlading ook een kracht als de Lobel
voor ons Roomsche vereenigingsleven vóór den
tijd verloren ging.
UIT BELGHE.
jj De dreigend® staking.
Naar „De Maasb." uit Brussel verneemt, heeft
dte Ministerraad gisteren vergaderd in verband
met de dreigende algemeene werkstaking. Het
schijnt, dat de regeering besloten heeft onmid
dellijk voldoening te geven aan die categorieën
beambten, die het meest noodig hebben. Aan de
wenschen der anderen zou zijn dan eerst later
voldoen.
De regeering hoopt, dat na deze concessies
de staking niet zal doorgaan en dat het staats-
personeel rekening zal houden met de enorme
iinancieele moeilijkheden, waarin het land ver-
fceert.
In België bestaat sinds 5 Nov. een wet op
dten woekerhandel in verband met de tijdsom
standigheden. Deze wet zal nu met een jaar
worden verlengd. Zij verleent aan den minister
van bevoorrading de bevoegdheid om beslag of
verbod te leggen op koopwaren en al de maat
regelen te treffen, welke voor d)e bevoorrading
van het land nuttig zijn.
De straffen tegen de woekeraars zullen ver
zwaard worden. De boeten welke dezen te be
talen zullen hebben, zullen op 10,000 francs
worden gebracht en gepaard met verschillende
maanden gevangenisstraf. Hun zaken zullen ten
minste voor 14 dagen worden gesloten.
Drie schatters van' het parket zullen op regel
matige tijdstippen die normale prijzen van de
waren vaststellen in overeenstemming met de
inlichtingen welke hun zullen verstrekt worden
door de inspecteurs van de levensmiddelenbe-
voorradingsministerie.
Minister J asp ar heef t een wetsvoorstel inge
diend, waardoor de regeering gemachtigd wordt
vast te stellen welke waren uit Duitschlaod
naar België ingevoerd mogen worden.
De regeering zal invoervergnnnitigen mogen
verleenen of weigeren tot 1 Februari 19(20.
Een ander wetsvoorstel van minister Jaspar
zal hooge tolrechten voorstellen op de inge
voerde Duitsche producten.
UIT FRANKRIJK.
De Katholieken en de verkiezingen.
Van overwegend belang voor de toekomst
van Frankrijk, is de houding der Katholie
ken bij de aanstaande verkiezingen. Practi-
6eke en nuttige wenken worden daarover in
de „Ctroix" gegeven, door den bekenden Jean
Guirand. Waarom, zoo vraagt hij, nu de be
kende eischen opnieuw op den voorgrond te
steil en 1 Zouden de Katholieken niet beter
doen ermede te wachten tot betere tijden 1 Op
het oogenblik komt liet er vóór alles op aan
Frankrijk te herstellen door de eensgezind
heid van alle menschen van goeden wil en
loopt die eensgezindheid geen gevaar als
men eischen indient, die gerechtvaardigd zijn
zeker, maar die kfct meerendeel dergenen
mët wie men eensgezindheid moet betrachten
vrees inboezemen?
Aldus redemeeren, zegt Jean Guirand, vele
bonden en partijen, die rekenen op de stem
men der Katholieken en aldus denken zelfs
zekere Katholieken. Wat moeten wij er zelf
van gelooven?
Het tijdperk der verkiezingen, gaat
hij voort, geven het land een periodiek te-
rugkeerende gelegenheid om zijn geweten te
onderzoeken en dat van zijn volksvertegen
woordigers. Ook zien wij dan alle politieke-
of vak-organisaties, alle groepen, die alge
meene en zelfs particuliere belangen verte
genwoordigen, een lijst opmaken van hun
klachten en wenschen en vragen wie in ruil
voor hun steun, aan deze klachten en wen
schen de noodig© aandacht schenken en zoo
mogelijk de eischen tot verwezenlijking bren
gen wil. Niemand denke er aan, hen daarvan
een verwijt te maken, want het is heel na
tuurlijk zoo en men zou dengene uitlachen,
die de wijnbouwers ervan beschuldigde de
„union saerée" te breken, omdat zij maatre
gelen vragen tegen de fraude en de voorstan
ders van de evenredige vertegenwoordiging
omdat zij een straffere en hreedere toepas
sing eischen van hun beginsel.
Waarom zonden dan alleen dc Katholieken,
vraagt Jean Guirand, in de schoenen gescho
ven moeten worden, dat zij de eenheid van
alle menschen van goeden wil verbreken,
wanneer zij, naar het voorbeeld van alle an
dere groepen, hun protesten doen hooren en
hun wenschen formuleeren?
De schrijver wijst er dan op, dat door den
Katholieken te verbieden hun eischen publie
kelijk voor te dragen en door de wetten,
waarover zij zich te beklagen hebben, onbe
duidend te verklaren, niets anders Is aan h»
ostracisme te handhaven, waaronder zu y e
tig jaren zuchten en dat nota bene in naam
VaGu?randn haait het schrijven aan van de
bisschoppen en besluit:
Aan ons Katholieken, deze gerechtvaardig
de eischen van onze bisschoppen Ln practijk
te brengen. Door deze aanwijzingen, zoo
plechtig gegeven, doen zij ons, staatsburgers,
dé oögen schitteren van eep nieuw licht; zul
len wij heit op den dag der verkiezingen on
der de korenmaat zetten en zorgvuldig zwij
gen over wat zfj met luider stemme hebben
geëischt? Zij heibben hun plicht vervuld met
ons voor te lichten, zullen wij aan de onzen
verzaken door in ons private leiven geen re
kening te honden met buin aanwijzi gingen?
Moet de „heilige eenheid" on den dag der ver
kiezingen ons onze overtuiging als Christe
nen doen uitschakelen?.
UIT ENGELAND,
iff- Churchill's verklaringen.
Door den Engelsehen minister Churchill wer
den gisteren telangiijke verklaringen in het
Lagerhuis afgelegd, vooreerst zal het Engelsche
leger in Rijnland tot één brgade en één lucht
eskader worden teruggebracht. Dit moet op 31
October ten uitvoer zijn gebracht. Venter was
die terugkeer van de Turksehe krijgsgevangenen
nu toegestaan, maar de opperste raad stond
nog niet den terugkeer toe van de Duitsche ge
vangenen.
Een sterke inkrimping van de troeven in Me
sopotamia, Egyte en Palestina was te verwach
ten ddor het gebruik maken van gepantserde
wagens, vliegtuigen engroote tanks.
Nog verklaarde Churchill, dat het volgend
jaar Engeland en Duitschland de twee groote
naties zouden zijn, die geen dienstplicht zou
den hebben. De Engelsche politiek was in be
ginsel terug te keeren tot een klein vrijwiltigers-
leeger, zooals het vóór dten oorlog bad.
UIT HONGARUE.
Een' overgangsministerie.
Gisteren werd te Boedapest, onder leiding
van Lovaszi een conferentie gehouden, die bij
gewoond wierd door politici van alle partijen op
den socialist Garami na. die nog niet uit Wee-
nen aangekomen was. De conferentie heeft zich
bezig gehouden met de kwestie van de vorming
van een overgangskabinet en er bestaat, hoop,
dat in 1 of 2 dagen een concentratie-kabinet
kan worden gevormd, aan welks hoofd Lovaszi
of Frans Heinrich, een groot-industrieel en
leider der burgerlijke partii zal staan.
D>e tegenwoordige mi ui s te r- p resiid. ent ïriö-
drich zal ook in dit kabinet een plaats hebben,
terwijl Va&vonyi voor justitie, Garami voor
handel en Beniecka voor oorles) zullen optre
den. De portefeuille voor landbouw wil men
aan een klein agrariër geven.
Het officieel© blad van Boedapest publiceert
de volgende bekendmakingen: De bestuur»- en
politie-autoriteiten van het l^d woraen uit-
genoodigd om met weergeving van de feiten en
zoo mogelijk met korte aanduiding van hun
persoon, mede te deelen, wie tiidenfi ne ucta-
tuur van het proletariaat in hun ambtsgebied
hetzij op grond van veroordeelingen der zooge
naamde revolutionnaire gerechten, hetzij: op
andere wiize gedood werden.
Verder wordt ter geruststelling van de open
bare meening meegedeeld, dat tegen alle indi
viduen, die beklaagd ziin van misdaden, tijdens
de periode der dictatuur van het proletariaat
bedreven, een strafvervolging ia ingesteld en dat
de noodiga maatregelen ziin getroffen betref
fende da uitlevering der naar het buitenland
gevluchte personen.
Ten derde worden al degenen, wier bloedver
wanten tijdens de dictatuur van het proletari
aat verdwenen ziin, uitgenoodigd de omstandig-
Een Havas-telegram uit Boekarest meldt,
dat de Roemeensche troepen Temesvar ziin bin
nengerukt.
UIT AMERIKA.
De .Volkenbond.
Thans is, naar uit Washington wordt j$e-
meld, het orgineele ontwerp van het vol
kenbond-convenant, zooals liet aan de vre
desconferentie werd voorgelegd, door Wil
son naar de commissie voor de buitenland-
sclie betrekkingen gezonden, in antwoord
op bet verzoek, onlangs door deze commissie
gedaah.
Na een brief aan senator Lodge, den voor
zitter der commissie, zegt president Witeom,
dat andere ontwerpen, behalve het eene, het
welk door de Parijsclie conferentie is aan
genomen, niet van kracht zijn.
De president verklaarde ook, dat hij niet
in staat was een stenografisch verslag, te
verstrekken van het verhandelde ter con
ferentie wijl overeengekomen was dit ge
heim te' houden en ook andere regeeringen
dit geheim bewaren. t
6EMENGDE BüiïfcNi-ANDSCHE LBERICHTEfc
Amerikaans che zakelijkheid.
Hoover, de leider van de Amerikaansche
voedselvoorziening, dis dezer dagen naar
Praag en Warschau is vertrokken en die
de poLitiek van zij11 regeering ten opzichte
van Hongarije zoo sterk beïnvloed heeft,
heelt door dea Amer k a u sihen telel oondienst
een zeer uitjes trek* eu volledig telefoonnet
dat geheel centraal Europa omvat, laten aan
leggen. Het resultaat is, dat terwijl de
Fransehe regeering een aantal dagen opo d©
antwoorden, die zij van haar agenten in
Hongarije ontvangt moet wachten, do Ame
rikaansche regeering zich binnen eenigo
OiOgenblikken met haar- vertegenwoordigers
te Boedapest in verbinding kan stellen.
Hoover toont met een fleren blik aan zijn
bezoekers de kaart met zijn Europeesch te
lefoonnet, welke zijn werkkamer versiert.
Gestoieh schilderijen.
Uit de verzameling van den prins Auto
nio d'Or'.éans, die te Parijs wonde, dooch
die naar Spanje was vertrokken, zijn vier
kostbare schilderijen gestolen, w.o. een doek
van Murillo.: „Lu
Het einde nabij.
Naar het Oekrajiensche persbureau ver
neemt, zou het bolsjewistische bewind in
Oekrajina zijn einde voelen naderen. Het
kan, zoo seint dit bureau, nog alleen in
Kiëf eenig gezag laten gelden en is overal
van vijanden omringd. Petlura, Denjikm en
de gewapende boeren zijn m opmarsch. In
de sovjets van Kiëf zelf heerscht er ove
rigens onderlinge strijd tusscben de bolye-
wiki, en er is een nieuwe communistische
partjj gesticht, waar de oppercammissaris
voer Oekrajina, Rakofski, zijn volgelingen
met den meesten aandxaiig tegen waar
schuwt.
Tegt^é 'de Communisten.
In den gemeenteraad van Weenen wezen
de raadsleden Müller, gchmied en Körber.
er op, dat door de omwenteling in Hon
garije het gevaar bestaat, dat de Jpodsche
leiders en volkscommissarissen en dergelij
ke vluchtelingen van de radenrepubliek naar
Weenen komen. De Weensch© bevolking wil
echter van deze elementen niets1 weten en
verlangt van hen verschoond te bïTj ven. Ge
noemde raadsleden djienden daarom een
voorstel in, dat de burgemeester de noodig©
stappen zou mqgen doen om, in geval deze
vluchtelingen naar, Weenen mochten komen
hen te arreeteeren en over de grenzen te
zetten. Het voorstel zal dezer dagen behan
deld worden.
.Valuta-speculanten.
In een café. te Weenen, waar veel be
zoekers komen, die zich met een niet-geoor-
loofde valuta-speculatie ophouden en een
fjormeele beurs voor vreemde betalingsmidde
len organiseeren, is door de beambten van
het bureau ter bestrijding van den woe
ker een inval gedaan.
In het geheel werden 170 personen aan
getroffen waarvan er elf wegens kettirjg-
handel gevangen werden gehouden. Tegien
twintig is een verzoek om uitwijzing inge
diend,, terwijl zestig personen wegens het
onbevoegd uitoefenen van den handel in
buitenlandsche wissels en valuta terecht zul
len staan.
Bij de razia werden in beslag genomen:
2.13O.000 kronen in DuitBch-Qostenrijksch
geld aan vreemd geld 100.000 mark, 20.000
roebel en 19000 lei.
De bezoekers hebben zich voor een ge
deelte tersluiks van hun geld willen ont
doen, want hier en daar werden pakjes van
5000 en 30000 Mark gevonden. Op, de W-C.
werden 15000 rei in beslag genomen.
Commumstenprooessen.
Uit Boedapest wordt bericht, dat, naar
de autoriteiten piededeelen, ten gevolg© van
het voorloopig onderzoek naar de dóór de
communisten begane misdaden 21 volkscom
missarissen,. 82 leden van den arbeidsraadi,
en 186 anderen in hechtenis zijn genomen,
allen wegens crimineele delicten.
Bij de huiszoekingen kwam aan het licht,
dat tal van communistische leiders zich groo
te bedragen hebben toegeëigend, in de wo
ning van Bela Kun is een bedrag van
180.000 kronen in den muur gemetseld ge
vonden, terwijl bij de inventarisatie van Sa-
muely's nalatenschap is gebleken, dat deze
in het Ursuliner klooster te Oedenburg .7
groote kisten met kostbaarheden had ver
borgen, die afkomstig waren van den vroe
geren aartshertog Friedrich.
Men heeft uitgemaakt, dat tijdens het ra
denbewind 696 personen na-rechterlijk on
derzoek zijn ter dood gebracht van welk©
echter slechts 21 door het revolutionaire ge
rechtshof. De overigen werden door Samuely,
en zijn handlangers omgebracht.
Fabrieken stopgezet
D© voornaamste fabrieken in Boven.Sile-
zië, te Ziegenthals en Krappitz, hebben het
bedrijf wegens gebrek aan kolen en moei
lijkheden in het transport volledig etilge
legd.
Het vermogen van deja Prins Von Wied.
Verschillende Saksische bladen melden, d|at
het neerwerpen van artikelen van waarde op
fiweedschen bodem uit het vliegtuig ge
schied is op. last van den vroegeren vorst
van Albanië, Prins .Von Wied.
De juridische raadsmaü van den ex-koning
van Sakeen verklaart, dat de ex-koning niet
betrokken is bij deze aangelegenheid.
Eeln voordeeltje.
Bij het bergingswerk van. het .wrak van
de „Laurentic", een mailboot die gedurende
den duik boo toorlqg op de Donegal-kust in
den grond werd .geboord*, ie voor een mil-
lioen pond sterling aan goudstaven aan de
oppervlakte gebracht.
Stakings-actie in Japan.
Te Tokio is dezer dagen een staking uit
gebroken onder de dagbl adz etters, zoodat de
bladen aldaar niet konden verschijnen.
Dit is de eerste maal in de geschiedenis
der Japansche pers.
'Behalve onder de zetters gist het ook
onder de overige arbeiders in Japan, die
algemeen meer loon, kortoren arbeidstijd 611
meer vrije dagen eischen.
De Japansche regeering weigert de vak
verenigingen te erkennen, die op. het oogen
blik geen rechtspositie bezitten en wenscht
den arbeiders ook niet die rechten te ver
leenen, welke de arbeiders 'in de overig©
wereld genieten. Dit zal ongetwijfeld een
crisis verhaasten.
Ook in Japan, evenals in Europa, is de
agitatie onder de werklieden te wijten aan
de duurte, waartegen de regeering 'geen vol
doende maatregelen neemt, daar zij den prijs-
opdrijveTs te véél vrijheid laat.
Tegen onzedelijke films.
Te Düsseldorf hebben dezer dagen eenigte
honderden personen bij do vertooning van
een onzedelijke film ©en gemeenschappelijk
protest uitgebracht, m©t het gevolg, dat de
voorstelling gestaakt moest worden. Toen
later een poging gedaan werd om de ver
tekening voort te zetten, kwam een grooter
aantal personen protesteeren, en vernielde
het doek. - I i A i. Li -I
Kerkelijk goed geconfisqueerd.
Volgens de „Czesko Slovo" is de regeering
van Tsjecho-SLowakije voornemens beslag te
leggen op het Benedictijnerklooster Emmaus,
om daarin het conservatorium voor, muziek
en de rekenkamer onder te brengen1.
De ontruiming van Koerland.
De ontruiming van Koerland door de Duit
sche troepen heeft thans in snel tempo plaats.
GEMEENTERAAD.
Gistermiddag om half twee kwam de Ge
meenteraad bijeen onder presidium van bur
gemeester Maarschalk.
Afwezig waren de beeren Koppen, Van
IjAemt, Koen en 1 vacature; v. d. Veldt.
De heter KLEIN vea-zwflfct ondersoek of de
'herkeuring der ontslagen 4de klas-politie
agenten billijkerwijze is geschied.
De heer G. H. Pothuis vraagt eervol ont
slag als onderwijzer aan de M. U. L. O. no. 8.
Het ontslag wordt eervol verleend.
Onderzoek geloofsbrieven.
In de commissie voor het onderzoek der;
geloofsbrieven der nieniw-getkozen gemeente
raadsleden, worden benoemd de heeren; Hoog
Bregonje, 'en Van Slooten.
De heer Hoog deelt mede. dat de geloofs
brieven der nieuw gekozenen in orde zijn be
vonden, zoodat tot hun toelating kan beslo
ten worden.
Stadsapotheek.
Voorgesteld wordt, goed te keuren de reke
ning der Sitads-apotheek over 1918, sluitende
met 18.704.4814, waaronder een subsidie de/
gemeente van 9.120.49.
Goedgekeurd.
Armenraad
B. en W. stellen voor goed te keuren de re
kening en verantwoording over 1918 van den
Armenraad, bedragende in ontvangst en in
uitgaaf 5035.88Vi- \Vordt goedgekeurd.
Suppletoire begrooting,
B. en W. bieden den raad ter vaststelling
aan een 3do suppleitoire begrooting en een
staat tot af- en overschrijving op de begroo
ting dienst 1918, tot een bedrag van
14.190.497.41.
De heer GROENENDAAL vraagt of het
niet mogelijk is, dat dergelijke stukken wa»
vroeger toegezonden worden.
De suppL begrooting wordt goedgekeurd
Openbaar Slachthuis,
Ingediend wordt een suppletoire 'begroo
ting dienst 1918 van het Openbaar Slachthuis
opgemaakt tot een bedrag van 70.000.
Wordt goedgekeurd.
Een uitstekende maatregel
B. en W. stellen voor aan de Algemeene
Politieverordening een artikel toe te voegen
tot het tegengaan van de z.g. scihandaal-col-
portage.
Het artikel luidt als volgt:
Met boete van ten hoogste 25 of hechte
nis van ten hoogste zes dagen wordt gestraft
a. Ieder, die bij het om niet of te koop aan
bieden van gedrukte oï ongedrukte stukken
roept of schreeuwt;
b. lader, die het koopen of de kennisneming
van gedrukte of ongedrukte stukken luid
keels aanbeveelt;
c. Ieder, die door middel van een reclame
bord, of met luider stemme den inhoud van
vorenbedoelde stukken geheel of gedeeltelijk
bekend maakt, of door middel van een recla
mebord of door zichtbare teekenen, of door
geraasmakende middelen op de bedoelde
stukken of den inhoud daarvan de aandacht
vestigt. Voor zoover zü den overtreder toe-
behooren, kunnen de stukken worden ver
beurd verklaard.
II. Te bepalen, dat sub. I bedoelde verorde
ning onmiddellijk na hare vaststelling zal
worden afgekondigd.
De heer REINALDA heeft zich over de in
diening van dit voorstel verheugd.
Iedere poging om aan eehandaalcolportage
een einde te maken, kan op den steun reke
nen deir sociaal-democraten. Maar door dit
voorstel wordt ook de jsoliticke en godsdien
stige colportage aan banden gelegd. En dit
moet z.i. voorkomen worden. De socialisten
kunnen met dezen voran van voorstel niet ac-
coord gaan.
De heer HAGKMHTJER zou den heer Itei-
nalda willen vragen, op welke wijze hij dan
de eehandaalcolportage wil voorkomen. ZJL
kan dit niet op andere wijize geschieden dan
hier wordt voorgesteld. De verordening is
dermate gesteld, dat het onmogelijk is een
beteren vorm te kiezen.
De heer REINALDA zegt, dat het hem ge
noegen doet, te vernemen, dat de politieke
en godsdienstige colportage niet aan banden
gelegd wordt. Spr. meent echter uit het des
betreffende artikel te concludeeren. dat he,*
doel dan niet bereikt wordt.
De heer HAGEMEIJER wijst er op, dat de
heer Reinalda in gebreke blijft aan te too-
nen op welke wijze de scbandaal-colportage
kan belet worden. Hij. als lid der desbetref
fende oomössie, vindt geen aanleiding om een
redactiewijziging voor te stellen.
De heer VAN SLOOTEN wijst op het ver
schil tusechen het voorgestelde en het be
staande in de tegenwoordige .verordening en
beveelt den heer Reinalda de lezing daarvan
aan.
De heer REINALDA wenscht het oude arv
tikel in de verordening te handhaven. Nu
toch wordt ook de politieke en godsdiensti
ge colportage, zij het door roepen of schreeu
wen, aan banden gelegd. Spr. wijst op het
Leger des Heils te dezer zake.
In de vigeerende verordening heeft z.i. de
politie een voldoende aanleiding om werke
lijke sohandaal-oolportage tegen te gaan.
Spr. zal een motie indienen om de politieke
en religieuse propaganda niet te verbieden.
Wethouder BOMANS had zich eerst op 't
zelfde standpuut als de heer Reinalda ge
steld. Maar de raad heeft niet alleen het
recht van kritiek, maar ook van amendement.
Er moet een redactie samengesteld worden
die een eind aan de sohandaal-colportage
maakt. Die moet afdoende ziin en zoodoende
is het noodig ook andere colportage te tref
fen. De uitvoering moet aan de prudentie
der politie worden overgelaten. Ook onder 't
mom: politiek en religieus, kan schandaal-
oolportage plaats hebben; daarmee is spr.
het niet met den heer Reinalda eens.
De heer WOLZAK sluit zich aan bij het
gesprokene door wethouder Bomans, al be
treurt hij, dat daardoor ietwat aan de vrij*-
heidl wordt tekort gedaan.
De heer REINALDA treedt in een beschou
wing over het begrip colportage en tracht ia
dit verband verschil aan te toonen tussohen
(anarchisten en communisten. Hij dient zijn aan
gekondigde motte in.
De VOORZITTER begrijpt niet, dat dte heer
Reinalda zich niet met de voorgestelde redactie
kan vereenugen. Hij verzoekt alsnog den heer
Reóna'ldla ziin motie in te trekken.
De heer MAGTZAAM wijst op het z. i. on
toelaatbare, dat politieke colportage belemmerd
wordt. Z. i. is de schandaal-colportage zoo erg
niet; spr. deelt mede, dat de politie ook ontac<
tisch optreedt.
De heer HAGEMEIJER: Dat moet u bewiy
zen-
iiocien der v-erd vv'ii IIinir eii <ie op ©en eventueel
delict wiizen-de biizond,ejTieden aan do ju»titie te
Boedapest mondeling of schriftelijk mede te
dcolsn
W'iL...
