HH. ADVERTEERDERS
buitenland
In en om Haarlem
rö
DONDERDAG HOlfEI&BER 1919
42ste JAARGANG No. 10098
DE ABONNEMENTSPRIJS BEDRAAGT VOOR HAARLEM EN AGENTSCHAPPEN: PER KWARTAAL 12,60, PER WEEK 20
BUREAU: KASSAULAAN 49, HAARLEM TELEFOON 1426 EN 2741 - TELEFOON AFCEEUNS „DRUKKERIJ" No, 1743
CENT, FRANCO PER POST PER KWARTAAL
ADVERTENTIES 25 CENTS PER RE3
42,95 BIJ VOORUITBETALING
EL. BIJ CONTRACT BELANGRIJKE KORTING
EERSTE BLAD
Dit nummer bestaat uit 2 bladen
Met het oog op de vroegtij
dige verschijning van de Zater-
dagsche Louram, verzoeken wij
onzen HH. ADVERTEERDERS
beleefd advertentiën, bestemd
voor het Zaïerdagnummer,
in te zenden.
DE ADMINISTRATIE.
Ui' i>EN UiEMEENTHiliA AD.
Wij staan aau den vooravond der behande
ling van de begrooting. Wel is er zoo iets
ais een wetsartikel, dat verplicht dé genie eu-
kbegrooting vóór 1 November bij Gedepu
teerden in te leveren. Maar zoo nauw nemen
wij bet niet. be Voorzitter wilde althans red
den, wat er te redden is en beloofde, dat de
ïLi-uioiiü van antwoord op het afdeeiingsver-
sjag, hedenmorgen tien uur bij de raadsle
den zou thuisbezorgd worden, ban had men
zeven magen om ue repliek te bestudeer en en
kon mus veilig a.s. W oensdag met de open
bare behandeling begonnen worden. Wet
houder «lingenuerg interrumpeerde boven
dien iti g„jelui w.cet toch wel, wat er in die
anlwoord-nota staat!"
Maar een no el van den baad vond dien stu
dietijd te kort: men wilde zich grondig voor
bereiden, zoouat de burgemeester aan den
aunniaug moest toegeven om met de behan-
nug eerst men 19den November te beginnen
bat belooft mus v.at! Terwiji de Tweede Ka
mer het prijzenswaardig voornemen heeft om
o e uehatien over de fch a ais be greeting te be
perken, zoodat men weer evenais vroeger
vóór kerstmis gereed kan komen, terwijl de
Amstermamsche Raad ïaiilsoeneerkig van
spreekiijd gaat invoeren, gaat de Haarlem
se me baad naar een gelegenheid zoeken om
zhh (Jagen lang in discussies te verdiepen.
Nu, me aanleiding tot „principieele" be-
sciioüwiiigen is er natuurlijk ruimschoots. De
«merke fractie der S. D. A. P. heeft zich door
een buitengemeen ontactische houding bij de
\y el uouueisbenoeming in September vastge
werkt. Op één punt is reeds berouw en spijt
getoond; gisterenmiddag toch legde de heer
Lt'Halma, nameus de roode fractie de deemoe
dige bekentenis aï, dat he S. D. A. P. was
teruggekomen van baar besluit om geen zit
ting ie nemen in buaus-cominissies. Die „ver
gissing' heeft men zoo spoedig mogelijk on-
gc..aan gemaakt. Zullen er nog meerdere
vergissingen worden hersteld? Is men ook
van pian aan de samenstelling van het col-
leg.. vuil 15. en W. te gaan peuteren en door
ecu on\erwachten tegenaanval bij de begroo
ting do ontevredenheid bij eigen partijge-
lunnen over het onvruchtbaar isolement der
fracdo weg te nemen? Wij hebben een stil
vermoeden, dit de bedrijven en de afdeeling
volkshuisvesting met publieke werken de
zeer bijzondere aandacht der roode fractie
zuher. hebben, niet natuurlijk om de gemeen
tebelangen, welke door die takken van ge-
liieenteuienst worden behartigd, maar om de
Wethouders, welke aan het hoofd daarvan
(taan en wien de roode haeren het nog maar
niet kunnen vergeven, dat zij hun rechtma
tig verkregen p.aatsen hebben ingenomen.
Hoe men het zaakje denkt klaar te spelen,
is ons nog niet recht duidelijk; maar dat de
eerste stormloop tegen het college van B. en
W, bij de a.s. begrootiiig zal worden onderno
men met den kennelijken opzet er hoe eer
hoe liever een bres in te schieten, dat staat
voor ens vast,
In afwachting van de ontlading van dat
Onweer heerschte er gisteren betrekkelijke
kalmte in den Kaad. Het was zelfs een
hoofseh over en weer buigen tusschen den
heer Reinalda met zijn genooten tegenover
Wethouder Bomans, dat het een aard had.
Dat begon met het debat over hot afgeven
van manufacturen uit het gemeentelijk dis
tributiebedrijf aan coöperaties en liefdadige
instellingen tegen een lageren prijs dan aan
den winkelstand. Men kent de kwestie; zij i«
Dinsdag in ons blad uitvoerig uiteengezet.
In tusschen heeft het debat er nog wel eenig
meer licht op geworpen, het debat, dat ten
gevolge van allerlei meeningisverschillen,
welke men in ons raa.dsverslag kan terugvin-
deu, veel langer duurde, dan eigenlijk wel
noot ig was oin fot den kern te komen. Het
bestond o.m. hierin, dat het aan-
v an kol jjk scheen, alsof dé middenstand boos
trnni<^'fr h-et dat coöperaties en philan-
fen Wn de distributieartike
len 'Ca en 40 pet. van de mkoopswaarde had
den gekregen, terwijl de winkeliers voor de
zelfde goederen eenigo weken tevoren 50 pet
moesten betalen. Dan moeten de winkeliers
de te veel betaalde 10 pet. terug hebben
ineenden mr. Hagemeijer eit de heer v. d.
Kamp. Behalve echter, dat zulk een besluit
tal van administratieve moeilijkheden zou op
leveren, doordat een groot deel van die goe
deren door do winkeliers huiten Haarlem is
omgez' moest ook vast staan, dat de winke-
Uiers allien hadden afgenomen in de vaste
o\tiimgiug;, dat aan verbruiksl ichamen niet
cm-cn 50 pet. der waarde zou geleverd wor
den. ..li (,i; nu is in het debat niet komen
vast te staan. Wel schijnt dit eenige dagen
het geval te zijn geweest, maar ook nadat de
circulaire met het aanbod van 40 pet. reeds
verzonden was, schijnt nog door winkeliers
tegen 50 pet te zijn ingeslagen.
Zóó althans erkende de heer Van Liemt,
gedurende de discussies. Doch er was een
groot,e „maar" bij die verklaring en daarmee
kwamen we eigenlijk pas bij den kern van de
zaak. De winkelstand aldus de heer Van
Liemt was heusch zoo jaloerseh niet op de
coöperaties en liefdadige instellingen; men
gunde hun de 10 pet., winst gerust. Doch er
was wat anders. De consumentenvereeniging,
die deu strijd tegen den winkelstand heeft
aangebonden, zou de 10 pet. voordeel niet
hebben. En dat kunnen wij ons van het stand
punt der winkeliers begrijpen Nu was de heer
Van Liemt naar den burgemeester gegaan en
had vafl deze de toezegging gekregen, dat ook
hij het bezwaar voelde om de consumen
ten vereeniging op den winkelstand voor te
trekken. De burgemeester zou de zaak in het
college van B. en W. brengen. En met die
verklaring heeft de heer Van Liemt den win
kelstand gerust gesteld.
Nu deden zich twree duistere zaken voor:
lste, dat de bewuste circulaire blijkbaar door
een „ambtelijke vergissing" verzonden werd
in een vorm of op een tijdstip als niet door
B. en W. bedoeld en ten tweede, dat schijn
baar de oensumentenvereemging de distri
butiegoederen toch tegen 40 pot. kreeg.
Wethouder Bomans maakte echter over
duidelijk, dat B. en W. in dezen niet de min
ste blaam treft Toen de raad besloten had,
om de distributiegoederen aan verbrui,ksver-
eenigiugen van de hand te doen, meenden zij,
de sociale bedoeling van dat besluit het best
tot haar recht te doen komen, door de goe
deren zoo goedkoop mogelijk te verstrekken.
Dat 50 pot. van de waardie echter al zeer
goedkoop was en de gemeentelijke strop al
groot genoeg maakte, staat natuurlijk even
goed vast De tweede uitgite tegen 40 in
plaats van tegen 50 pet. zal dan ook wel aan
de ambtelijke vergissing moeten wordlen toe
geschreven.
Maar nu het punt, dat eigenlijk het protest
dor winkeliers heeft uitgelokt, de veronder
stelling, dat B. en W. de nieuwe oonsumen-
tenvereeniging hadden bevoordeeld boven
den winkelstand Deze onderstelling bleek ge
lukkig onjuist te zijn. Met de stukken kon
het college aantoonen, dat de gewraakte ver-
eeniging niets bad ontvangen. Hare ledten
hadden zich echter die goederen langs een
omweg weten te verschaffen. En daar is na
tuurlijk niets tegen.
Wethouder Bomans besloot de discussie met
de mededeeling, dat hij door twee deskundi
ge en onafhankelijke personen een onderzoek
had laten instellen naar de winst, welke de
Temalut** met m15 distl"ibutie-goederen hebben
gemaakt en gebleken was, dat deze winst in
het geheel met overmatig is te noemen.
Waar het nu in het wezen der zaak ging om
de vraag: hebben de winkeliers met de distribu
tie-goederen gewoekerd, daar is de winkelstand
onbesmeurd uit de strijd gekomenhet debat gaf
op deze wijze zelfs een ongezochte gelegenheid
voor een rehabilitatie.
Een bemerking ten slotte: er is nu veel
drukte gemaakt over de liquidatie van een zaak,
zonder dat de mislukking der onderneming
zelf op het tapijt kwam. Het stormpje is geëin
digd in een motie van den heer Koppen,
aan B. en W. overgedragen voor prae-advies
waarin wordt aangedrongen om de nog
resteerende goederen zoo spoedig mogelijk aan
de verbruiksvereenigingen af te staan. Mogen
wij er aan herinneren, dat die spullen vele ton
nen gouds hebben gekost en dat daarvan toch
wel een behoorlijk deel in de berooide gemeente
kas mag terug komen? Dat kan geschieden op
een manier, dat de minder draagkrachtige be
volking er toch nog groot voordeel bij heeft.
De overige discussies waren alle van gerin
gen omvang. Bij het voorstel tot verleenen van
het eervol ontslag aan zes leden der commissie
van toezicht op het middelbaar onderwijs, vroeg
de heer Reinalda of B. en W. ook konden zeg
gen, waarom al die heeren heengingen. Wet
houder Bruch repliceerde: B. en W. welen er
niets van! Natuurlijk hebben allen de reden in
de courant gelezen en was de vraag iets anders
dan een poging om het conflict openbaar aan
de orde te stellen. En dat kan gebeuren, door
dat nu op voorstel van den heer Reinalda aan
de commissie naar de reden van dat massa-ont
slag zal worden gevraagd. De burgemeester
en de heer Loosjes vonden het een gevarlijke
proefneming; maar de meerderheid' wilde het er
op wagen.
Bij de behandelingg der tarieven voor het
Slachthuis ontlokte de heer Jonckbloedt aan B.
en W. de verklaring, dat de kwestie der slacht
huiskeuring op toebereide vleeschwaren naar de
rechtsgeleerde commissie is gezonden. Onlangs
werd de zaak in ons blad nog aan de orde ge
steld en wezen wij op de urgentie er van. Moge
ook de rechtsgeleerde commissie daarvan over
tuigd zijn
Bij een voorstel van B. en W. om het speel
terrein aan het Prinsenbolwerrk tot paarden
markt in te richten (het inslaan van enkele
palen kost het bagatel van 1800!) wilden de
heeren de Braai en v. d. Kamp weer naar den
ouden tijd terug, toen de viervoeters op den
Dreef stonden te springen. Maar wethouder
SHngenberg wist ze te overtuigen, dat die mooie
wunderplaats daarvoor nu toch niet was inge
nomen, hoorden we mr. Heerkens Thijssen zeer
juist adviseeren en zoo deden B. en W. Het eer
ste papieren succes van den heer Peper. Verder
had hij nog eenige kostbare wijzigingen, maar
die kwamen, door niemand dan hem zelf ge
steund, niet iu behandeling.
Langer kon de Gomuaistiseh© afgevaar
digde aan liet woord blijven toen aan dip
orde kwam de instelling van een duurte*
commissie (voorstel-Nagizaamj. Le heer, Pe
per had voor die gelegenheid een iange
speecli over de gescüieuenis der djuurre op
geschreven. Beginnende bij de Carthagcrs en
issyriérs liep inj over Josue en Kaleb, uiede
melk en honing reeds te duur moesten be
fallen in liet land van Kanaan en sprong
over Komeinsclien tijd en middeleeuwen naar,
Amerika en Kari Kuutsky. Heelt lnj niet de
verkeerde editie, vroeg men ondeugend aap
den neer i-'oppev Le burgemeester vond,
dat die duurte-beschouwingen heter bij de
groote schoonmaak, genaamd' vbegrootingT
te pas konden .worden gebracht. En de heer
van der Kamp plaatste de geestige oprner-
ng: zend al je stukken naar de duur te-
commissie, dan kan di® bestudeeren!
Maar de heer Peper gaf geen kamp,
wenschte zijn betoog tegen de kapitalisti
sche maatschappij voort .te zetten en eindig
de tenslotte met de eenig juiste opmerking,
waarbij hij het had kunnen laten, dat de
arbeiders zich van d© duur te-commissie geen
gouden bérgen moesten voorstellen, want
d.at de duurte pver het algemeen genomen
heusch niet door dé winkeiers of door een
enkelen kettingliaudelaar veroorzaakt .werd.
Toen gingen we stemmen en de Raad
benoemde in de duurte-commissie mevrouw
Maarshall, de heeren Klein, Koppen en van
der Kamp onder voorzitterschap van Wet
houder Bomans. Leze vijf hebben nu de
moeilijke maar dankbar© taak om Haarlem
binnen eenige maanden van de duurte af
te helpenI
De burgemeester leidde de rondvraag in
met de mededeeling, dat B. en W. het risico
niet aandurven om op voorstel van den
heer Nagtzaam 10.000 K.G. aardappelen t©
koopen.
Voor zieken-rijst (bedoeld ,werd rijst voor
zieken en zwakken) .was voldoende gteaorgd.
De heer Gerritsz raakte nog even het
teer© punt van den, woningboutw aan. Hij
had boeren verluiden, dat B. en W- niet van
plan waren de motie-Reinalda snel uit te
voeren.
Mr. Slingenberg gaf een antwoord, een lste
rangs diplomaat waardig. Toen B. en ,W.
van den schrik bekomen waren, hebben zij
vijf dagen na de jongste Raadszitting Last
gegeven om plannen in den geest der motie-
Reinalda uit te werken. In hoeverre die
aan de geuite .wenschen zullen kunnen vol
doen, moet nog blijken. Reden voor onge
rustheid is er inmiddels niet...
Wat do snelüeid, van voorbereiding be
treft, het plaii-Slingenberg ,waa met buiten-
gewonen spoed, uitgevoerd; daaraan hadden
de lioofdambtenaren hun vrije ZaterJagmi|ClL
dagen en Eondagen gegeven. De uitwerking
der nieuwe plannen zou met „gewonen"
spoed geschieden; een tweede maal toch kan
men geen beroep doen op de uiterste krach-
tne der ambtenaren.
Mr. Silnigenberg heeft aanleg voor Minis
ter van buiteniandsch© zaken I
Le heer van kiemt vroeg nog of er gteec
aanleiding was om gemeente-personeel ook
suppletieloom voor. voogdijkinderen uit te
keeren, wat B. en W. in beraad namen.
De burgemeester, voorspelde nog een
Raadszitting „zoo noodig" voor a.s. Woens.
dag en anders zien wij eikaar terug op 19
November, op, het slagveld dpr begroatirgs-
debatten.
richt.
De heer Peper waar blijft hij, zult gij
vragen, had zoo waar een succes Bij het
voorstel lot verleening van gratificaties' in 1920
aan pensioengerechtigden wilds onze communist
de zinsnede schrappen, dat B. en W. die grati
ficaties konden verleenen. wanneer naar hun
msening de tijdsomstandigheden dat wettigen.
Dat wilde de heer Peper schrappen en hij maak_
te er een voorstel van. Laten we dat maar over-
DE RATIFICATIE VAN HET VREDES
VERDRAG.
Het protocol der Hu ten te met de eischen,
welke vóóir de ratifioatie van dien vrede, van
Duitsehland verlangd wonden, somt in de
eerste plaats de verplichtingen van het w&-
penstilstanidBverdrag en de aanvullende be
palingen op, welke Duitse hland niet of niet
geheel is nagekomen. Zoo moeten o.a. nog 42
locomotieven en 416® wagens geleverd won
den. Het terugtrekken der ziek 0p Russisch
gebied bevindende troepen is, In weerwil
van die herhaalde officieele aanmaning!, niet
uitgevoerd. Volledig6 opgaven der in door
Duitschland bezette gebieden door Duitsehers
weggenomen, ingezamelde of verbeurd ver
klaarde gelden en waarden zijn nog niet ver
strekt. In weerwil van de verplichting om
vóór die uitlevering g«en schepen te vernie
len zijn bij S-capafiow Duitsche schepen ver
nield. Alle uit Frankrijk en België wegge
nomen kunstvoorwerpen en kunistdooumenten
zijn pog niet teruggegeven. D'o verplichting
ii:zake de levering van landbouwmachines is
nog niet vervuld, In weerwil van de ver
plichting om geenerlei oorlogsmateriaal uit
te voeren, is vliegtuigmateriaal naar Zweden,
Nederland en Denemarken uitgevoerd. Een
zeker aantal der onuitgevoerde of onvolledig
nagekomen bepalingen is bij verdrag van 28
Jini 1919 hernieuwd.
Het protocol vervolgt: ten slotte kunnen die
geallieerde en geassocieerde regeermgen de
verdere schendingen van 't wapenstilstands
verdrag en ernstige overtredingen, zooals de
vernieling der Duitsche schepen in Scapa-
flow de vernieling van den onderzeeër UC48
in FerroJ en de vernieling van verscheidene
diuikbooten in de Noordzee, die ter uitleve
ring naar Engeland onderweg wareu, niet
orgestraft laten.
Duitschland yarbindt zich dientengevolge
om ter vergoeding van vernieling der Duit
sche vloot in feeapaflow binnen zestig dagen,
na de dagteekening van het protocol, vijf
lichte kruisers, waaronder d:e „Königsb'erg",
de „Pilau", de „Regensburg" en de „Stras
burg", benevens binneu 90 dagen de in
volledig goeden en voor het gebruik gereed
zijnden staat, in het geheel 400.000 ton aan
drijvende dokken, drijvende kranen, sleep-
booten en baggermachines uit te leveren.
Binnen tien dagen na de ondérteekening van
het protocol moeten de machines en de moto
ren der duikboot en U 37, U 138 en 150 wor
den afgeleverd. Duitschland verbindt zich
verder aan de Ententeregecringen de waarde
van het uitgevoerde vliegtuigmateriaal, vol
gens beslissing en taxatie der in het vredes
verdrag vermelde commissie van controle op
de vliegkampen, te betalen.
,1>ro1to(j°1 eindigt: Voor het geval
.Dui'tsehland deze verplichtingen binneu de
hierboven vastgestelde termijnen niet na
komt, behouden de geallieerde mogendheden
zich voor all-© militaire en andene dwang*-
middelen te bezigen, die zy doelmatig achten.
DE INTERNATIONALE ARBE1DS-
CONFERENTIE.
De conventie, welk© ter ratificatie zal wor
den voorgelegd aan alle staten, du el nemende
aan de arbeidsconferentie, ter toepassing van
het beginsel der 48-urige werkweek, opgeno
men in het vredesverdrag, werd Dinsdag
door de zesdie aJgemeene vergadering der ar
beidsconferentie behandeld. De conventie
werd ingediend door het comité van organi
satie als slot van een uitvoerig rapport, ge
grond op die antwoorden op een vragenlijst,
aan alle deelnemende staten verzonden.
Voorts werd een motie voorgelezen, aange
nomen door het internationaal congres van
arbeidsters, waarin werd aangedrongen op
een achtuTiendag en een week van 44 uur met
een wekelijkschen onafgebroken rusttijd van
ander hal ven dag en in continu-bedrijven een
minimum-rusttijd van een half uur in elke
werkperiode van acht uur.
Er werden speciale commissies benoemd,
voor de beraadslaging over werkverschaf
fing, het werken van vrouwen voor en na de
bevalling, met inbegrip van een moedier-
sehapsverzekering en ook over nachtarbeid
van vrouwen, over den minimum-leeftijd
voor kinderarbeid en ruachlarbeid van kin
deren.
Het comité van organisatie rapporteerde
ten gunste van dé 48-urige werkweek tegen
over den 8-urendag, daar d© eerste meer
elasticiteit veroorlooft hij de regeling der
arbeidstijden, in het bijzonder wat betreft
halve werkdagen en den wekelijkschen rust
dag.
Evenwel werd de noodzakelijkheid van wij
ziging voor bepaalde industrieën onomwom
den erkend, met mam© wat betreft oontinu-
bedryvem, die zeven dagen per week moeten
worden voortgezet. Hiervoor werd een grens
van 56 uur voorgesteld; voorts werd voor
portiers en anderen, die voor een na de ge
won© werkuren gewoonlijk lichten en niot-
voortdurenden arbeid moeten verrichten, een
grens van 60 mux voorgesteld.
Het rapport werd ingeleid' door door G. N
Barnes (Engeland), die zeidte, dat d© arbei
ders door deze bepalingen een hooger loon
trachten te krijgen. Den arbeider kemt een
kortere arbeidsdag toe als vervulling der be
loften, gedurende de vijf oorlogsjaren ge-
diaan, terwijl hij tevens aan d© overige ge
meenschap volledige medewerking verplicht
is om de productie 200 hoog mogelijk op te
voerea De conventie zou er veel toe bijdra
gen om de industrie mensehelijker te maken
en was de eerst© stap naar een betere en
een blijdere wereld.
Nadat Italië het voorstal had gesteund,
volgde een langdurig debat, waarbij verschil
lende gedelegieerdea o.a die van Canada te
kennen gaven, dat zij zich wellicht zonden
verzetten tegen de aanvaarding der 48-urige
werkweek in tegenstelling tot den 8-urendag.
Er werd toen een motie voorgesteld om
d© verdere discussie uit t© stellen, doch dit
gaf weer aanleiding tot oppositie van Bail-
desi (Italië) die betoogd© dat de conferentie
blijkbaar niets liever wild© dan verdaging
als er verschil van meening rees.
Ten slotte werd de conferentie verdaagd
tot gisterenmididiag om de verschillende groe
pen gelegenheid te geven het rapport te be
spreken.
HET VREDESVERDRAG DOOR DEN
AMERIKAANSE HEN SENAAT.
VEROORDEELD?
De correspondent van de „Echo de Paris"
te Washington seint, dat aan het eimde van
't debat in d©n Senaat over d© ratificatie d©
algemeen© indruk was, dat het verdrag ver
oordeeld is, aangezien ratificatie met reser
ve niet mogelijk is, omdat de democraten die
niet willen en aanneming zander reserve niet
wegens de vijandelijkheden der republikei
nen. Reeds, zoo vervolgt de correspondent,
denken vele senatoren er over het verdrag
verder te laten liggen en zich te gaan bezig
houden met de bespreking der levensproble
men van Amerika, vooral het probleem der
spoorwegen. Men verwacht, dat Wilson een
wanhopige laatste poging zal doen om het
verdrag nog te redden, maar, zegt de corres
pondent, het schijnt, dat het besluit vam den
Senaat reeds vaststaat
DE WENSCHEN VAN BULGARIJE
AFGEWEZEN.
Clemenceau's brief hij het antwoord der ge
allieerden op d© Bulgaarscbe opmerkingen
over de vredesvoorwaarden bevat een wei
gering van het Bulgaarscbe verzoek tot wij
ziging van de territoriale bijzondere clausu
les. De Bulgaarsche gedelegeerden worden
verzocht binnen vier dagen mee te deelen,
of zij het verdrag in den bestaanden vorm
willen teekenen. Na dien termijn zal de wa
penstilstand, op 29 Augustus 1918 gesloten,
als geëindigd beschouwd worden, de gealli
eerden zullen alsdan de maatregelen nemen,
welke zij noodig achten.
DE ALGEMEENE STAKING TE BERLIJN
Niettegenstaande den oproep van radicale
zijde en het Maandag j.l. door het Duitsche
meiaalarbeidersverband genomen besluit tot
de algcmeeue staking, vertoonden de arbei
ders Dinsdag onmiskenbaar teekenen van
onwil aau de staking mee te doen. Bij de
groote fabrieken in het bijzonder bij de Sie-
mensfabrieken meiddien zich Dinsdag duizen
den arbeiders om 't werk te hervatten. De
plotselinge slaking van een duizendtal ar
beiders werkzaam in de werkplaatsen van
een electrisehe tram een sympathiestaking
voor de metaalarbeiders heeft geen zicht
bare uitwerking gehad. De dienst is niet het
minst beperkt.
De „Vorwarts" wendt zich tegen het dooi
de onafhankelijke en spartacistische arbei
dersraden uitgegeven parool voor een algc-
rneene staking om politieke redenen.
De bladen berichten dat er bij het perso
neel verbonden aan de middelen van ver
keer geen neiging bestaat aan de algemeene
staking mee te d'oen.
Hedenochtend wordt echter gemicldi, dat
het trampersoneel besloten heeft vandaag in
staking te gaan. Het personeel van de Hocli-
bakn zou zich er echter tegen hebben ver
klaard. Minister Ncske heeft opnieuw zijn
verordening tegen liet aansporen tot staking
uitgevaardigd. De „Technische noodhulp"
heeft last gekregen zich gereed te houden.
DE MIJNWERKERSSTAKING IN
AMERIKA.
De mijnwerkers zijn bereid onmiddellijk
met de mijneigenaars te onderhandelen ais
het wettelijk bevelschrift tegen de stakings
leiders wordt ingetrokken.
DE DUITSCHE ENQUETE-COMMISSIE.
De commisie van onderzoek heeft gisteren haar
zitting hervat. Doordat verklaringen van neutra
len diplomaten in het geding werden gebiacht, wer
den op zeker moment de eduren gesloten en werd
in het geheim vergaderd.
Het voornaamste der verdere openbare behan
deling was het verhoor aan von Buthmaun aigeno-
men omtrent zijn houding ten opzichte van den
duik'bootoorlog. Er werd hem gewezen op het te
genstrijdige in zijn houding dat hij voor zich zelf
overtuigd was, dat de duikbootooriog de beslis
sing niet zou brengen, maar wel Amerika tot
Duitschland's vijand zou maken en dat hij n.ctte-
min den Keizer niet van het besiuit omtrent den
rockeloozen duikbootooriog heeft teruggehouden.
B'cilimann Heilweg gaf daarop een uitvoerig
antwoord, dat hij ten slotte aldus samenvatte:
Destijds hadden de militaire autoriteiten de over
tuiging dat de oorlog zonder den meedoogenioo-
zen duikbootoorlog niet tot een goed einde kon ge
bracht worden. Bij mij stond de overtuiging: ik
kan niet in het vooruitzicht stellen, dat ik den
oorlog op andere wijze ten einde zal brengen; (met
stemverheffing): er moest iets geschieden, er
moest een besluit worden genomen. Tegenover de
houding der meerderheid tegenover de door eer
lijk geloof gesteunde overtuiging van breede
volkskringen, dat het achterwege blijven van den
duikbootoorlog zou beteekenen de toekomst der
natie aan de blood'hartigheid op te offeren, in deze
positie heb ik' gezegd en ik ben heden nog van
oordeel juist tt hebben gehandeld Majesteit,
ik kan U niet aanraden zich te plaatsen tegenover
het votum van uw militaire raadgevers. Mijn af
treden zou aan de zaak niets hebben veranderd'.
Dr. Sinzheimer vroeg daarop. Droeg de groote
massa van het volk er kennis van dat Wilson
zich tezelfdertijd beried had verklaard' een vre
desconferentie tot stand te brengen en dat hij
tweemaal heeft verzocht hem de vredesvoorwaar
den tenminste vertrouwelijk mede te edeelen.
Bethmann: In zijn geheel droeg het volk natuur
lijk' geen kennis van onze actie in Washigton. Ze
ker had Bernstorff ons meegedeeld onze voorwaar
den vertrouwelijk ter kennis van Wilson te bren
gen. Voor het overige heb ik Wilson laten mede-
deelen, dat onze voorwaarden gematigd waren,
en wij hebben uitdrukkelijk gezegd: Wij enken
er niet aan Belgie te annexeeren. De etrste stel
lige mededeeling van Wilson, dat hij aan den vre.
desarbeid wilde gaan, werd ons pas bekend door het
telegram van Bernstorff, d.d. 28 Januari. Toen
was het te laat.
Gevraagd werd nog, waarom Betlinann zich niet
op het parlement beriep; daar had hij wellicht een
meerderheid tegen den duikbootoorlog kunnen
vinden. Bethmann antwoordde, dat het niets zou
geholpen hebben, het parlement had verklaard er
mee accoord te gaan, dat de opperste legerleiding
de beslissing zou nemen.
Het slot der zitting had wederom met geslo
ten deuren plaats, daar de aangelegenheden der
neutrale staten opnieuw ter sprake kwamen. De
volgende zitting wordt heden. Donderdag
ochtend 10 uur gehouden. Admiraal Kocü en
dr. Hellerich zullen worden gehoord
DE HONGAARSCHE SPOORWEGEN IN
ENGELSCHE HANDEN?
De „Vossische Ztg." verneemt van goed inge
lichte zijde, dat tusschen het kabinet Fried-
rich en den Engelschen gevolmachtigde Clerk
een overeenkomst is gesloten, ingevolge welk»
het geheele Hongaarschie spoorwegnet in En-
gelsche handen zal overgaan. De Engelsche
machtsuitbreiding moet zich ook tot andere ge
bieden uitstrekken, zoodat het vooruitzicht Be-
staat dat Hongarije volkomen onder Engel
schen invloed komt
GEMENGDE BUiTENLANDSCHE BERICHTEN
Von der Goltz gepensionneerd.
Volgens den „Berliner LokalanzaigaF* li
generaad graaf von der Goltz die onlangs
weder in de ranglijst der officieren was op
genomen. thans gepensionneerd.
HAARLEMSCHE