L evensmiddeten voorziening.
SCtiLLVISCH
SLOBKOUSEN
BINNENLAND
Bij een tiouuen iuDileum.
een pond scheiviscn
Luchtverkeer.
DINSDAG II NOVEMBER 1919
42ste JAARGANG No. 1009
«a
H M fed .,n„n iihim ra. ©lutcpuapPENi PER KWARTAAL f2.60; PER WEEK 20 CENT, FRANCO PER POST PER KWARTAAL t2.95 BiJ VOORUITBETALING
BUREAU
DE ABONNEMENTSPRIJS BEDRAAGT VGOR HAARLEM EN AGENTSCHAPPEN: PER KWARTAAL f2,60; PER WEEK
NASSAULAAN 49, HAARLEM - TELEFOON 1426 EN 2741 - TELEFOON AFDEELlNG „DRUKKERIJ" No. 1748
EERSTE BLAD
Dit nummer bestaat uit 2 bladen
De Directeur van het Gemeentelijk Levens
middelenbureau te Haarlem brengt ter kennis,
dat verkrijgbaar wordt gesteld:
op Woensdag 12 November 1919. van 10 uur
v.m. tot 1 uur n.m. per persoon
a 17 cent per pond
Op vertoon van
VISCH KAART No. 20001—24000
in de U©ui. Vlach hal.
De Directeur voornoemd,
F. DE JONGE.
puurt, die hem een steeds nieuwen wasdom 1 Meer zorg en greotere uitgaven vroeg nog
geven, voldoende om het gehrele Bisdom te I het aankweeken van onderwijzers,
geven de cursussen voot
Aanvankelijk loofde het bestuur 100 be-
i. rJ u a cf tv,., ttuo1 Pti Unit-1 looning uit voor ieder onderwijzer, die met
fve^lSuu'«o.d s.vcte ee» k» eefcdinsjoor het
reruum, „even u« d kte van onderwijzer bekwaam mankte,
aan vereemgmgen en scholen door de jubi joe^ vereeni.
leerende vereeniging in den loop der jaren
gegeven; geeft het stomme, maar veelzeggen
de cijfer van bijna 62.000.dat do vereeni
ging alleen over 1917—1918 uitgaf ter verbe
tering van ons Katholiek Onderwijs.
Dat antwoord eindelijk legt ons de aanhef
van he-t jaarverslag dier: vereeniging over
1918 in den mond, dat wij hieronder afdruk
ken, omdat wij het zoo volkomen onderschrij
ven
ging in de eerste vijf-en-twintig jaar een
som uit van 21.250.—.
Door dit middel intusschen kwam het be
stuur maar ten halve tot haar doel. Een toe
nemend gebrek aan katholieke onderwijzers
bleef te voorzien. Het bestuur besloot daar
om tegelijk bet .geven van normaallessen
aan te moedigen en te ondersteunen. In ver
schillende steden vereenigden zich hoofden
van scholen en onderwijzers om door gere-
chÜ" dit'^vZlarten^hl S I Sk onderricht kweekeljgen voor de onder,
zelfs dcor onze vijanden erkend, dat de revo-
wijzerflakte en later voor de hoofdakte, op te
Wij hebben vandaag een gouden jubila-
resse in ons midden: de Vereeniging tot Be
vordering van Katholiek bijzonder onder
wijs, gevestigd te Haarlem, viert haar gou
den bes taan s feest.
Feitelijk was het gisteren, 10 November,
de jubiié-dag; maar onze Doorluchtige Kerk
vorst van Haarlem, Mgr. A. J. Gallier, stel
de er prijs op, de. onschatbare diensten der
vereeniging op bijzondere wijze te huldigen
en mei. een Pontificale Hoogmis Gode dank
to brengen voor den zichtbaren zegen des
Homais, aie geaurende deze halve eeuw op
het werk der vereeniging rustte. Dit kon ech
ter gisteren, vanwege de H. Mis van het
Hoogwaardig Kapittel, niet gebeuren.
Het was 10 November 1869, dat ten huize
van den to en maligen bisschop van Haarlem,
Mgr. G. P. Wilmer z.g„ de oprichtingsver
gadering weird gehouden, hij welke gelegen
heid het eerste bestuur werd samengesteld
uit de volgende mannen met klinkende na
men: den HoogEerw. heer Mgr. H. van Beek
vicaris-generaal, kanunnik, deken van Haar
lem eu Plebaan der Kathedrale Kerk (later
bisschop van Breda); den HoogEerw. Heer
M«r. Dr. Th. J. H. Borret, kanunnik, ©ere-
kauiwtioer van Z. H. den Paus Pi us XX, de
ken en paste or te Vogelenzang; den Hoog
Eerw. heer Mgr. J. Th. van Brussel, eere-
kamerbeer van Z. H. den Paus, deken van
Delft; den Z.Eerw. heer C. J. M. Bottemanne,
deken eu pastoor van Zoeteirwoude (den la-
teren bisschop van Haarlem); den Hoogwel
geboren heer Jhr. Mr. Diert van Melissanit
de heeren Mr. J. J. W. v. d. Biesen, te A.m-
steruam, Mr. J. G. de Bruijn, wethouder te
Rotterdam en J. B. Nolet, lid van den ge
meenteraad te Schiedam.
Onmiskenbaar was daarbij de bedoeling
van den doorluchten Haarleinschen Kerk
voogd, om door middel van deze instelling-
ai ue geiooisgenooten van zijn Diocees met
nieuwe geestdrift te bezielen voor het groote
werk van de godsdienstige en zedelijke op
voeding onzer kinderen en hen tevens tot
eenparige samenwerking aan te sporen. De
V e r c e n i S i 11 tot be v orde
ring van Katholiek Bijzon
jer Onderwijs moest het middel- en
vereenigingspunt worden van ad de versprei
de pogingen, teneinde in eigen boezem de
noodige hulpmiddelen te vinden, waardoor
aan de katholieke jeugd van ons Bisdom de
onschatbare weldaad van een door geloof en
godsdienst gewijd onderwijs, ook voor de toe
komst zou worden verzekerd.
Of de vereeniging in diit streven is ge
slaagdf
Wie rondkijkt in ons bisdom ziet daar de
talrijke R.-K. scholen als even zoovele burch
ten ia den strijd tegen ongeloof en onver
schilligheid, als even zoovele monumenten
van de offervaardigheid der katholieken en
-als de welsprekende getuigen vau den over-
winnenden strijd onzer vaderen tegen een
godsdiepstlooze school en een goddeloo
zen tijd. De vereeniging heeft niiot al die
scholen opgericht. Dat te beweren zou in
«tiiid zijn met de waarheid en zou zijn: te
kort doen aan al die ijverige schoolbesturen,
die, wakkere pioniers en strijders voor de
li-K. school, die overal, in elk dorp, in elke
stad en in elke parochie welgemoed gehoor
gaven aan de stem hunner bisschoppen en
den strijd tegen de openbare school wakker
aanvaardden. Maar wel heeft de vereeniging
en mefc spiedend oog overal de op
rit- i mg van R.-K. scholen aangemoedigd en
tÜnnrv/^n«.),a?eTe obolen gesteund. jDde
tallooze scholen wier aantal en kwaliteit
Ttópect afdwingt by onzo tegenstanders, ver
men een deel van het antwoord op de vraag,
of het doel der vereeniging i8 bereikt.
Het antwoord is ook te beluisteren in
die tienduizenden en honderdduizenden
Roomsch-Katholieken in ons bisdom, da© aan
«Ie R.-K. school hun opvoeding, carrière en
het behoud dos Geloofs danken.
Ook in dj© phalanx van R.-.K. hoofd- en ge
wone bijzonder© onderwijzers, die met oen
gedenkwaardige zelfopoffering het. R.-K On
der,vijg tot een ontzag-afdwingende hoogte
opvoerden en aan wier vorming de verceni-
een overwegend aandeel had.
a antwoord geeft de Bisschoppelijke
Kweekschool te Beverwijk, waar dc boom
wortel heeft geschoten bij onze mannen, en
dat daardoor Nederland is gered van ©en
ram.p, erger dan oorlog.
Voortgekomen uit de bijzondere scholen,
hebben zij. zich tegen de onbeschaamde po
ging van revolutionnairen verzet en hen
terug gedrongen.
Wederom is toen een schoolstrijd gevoerd;
doch nu onder nakomelingen der oudstrijders.
De zoneu van het Bijzonder onderwijs héb
ben die der openbare school overwonnen.
Wederom heeft het onderwijs met God, ge
zegevierd over het onderwijs zonder God.
In deze angstwekkende tijden van aigemee-
sterdam, Alkmaar, 's-Gravenhage, Haarlem,
Hoorn, Noordwijk, Rotterdam en Voorburg.
Voor vele jongelingen en meisjes, die lust
gevoelden en aanleg toonden voor het onder
wijzers ambt, bleef achter op de plaats hun
ner inwoning eene behoorlijke opleiding en
vorming onmogelijk. De kosten van een ver
blijf op de plaatsen waar de Normaallessen
werden gegeven, konden, zij, óf in 't geheel
riet, óf slechts ten deal© dragen, en zoo
drong aan het bestuur d© noodzakelijkheid
zich op, aan dergelijke jongelingen en meis
jes subsidiën te verleenen. Op 31 Maart 1897
werd d© kweekschool voor R.-K. Gnderwij-
ne oproerigheid en geestesverwarring, wor- T
den de wrange vruchten gepinkt en geproefd zers te Hoorn geopend in tegen^rdighcid
van een langdurige stelsel matige ontkerste
ning der maatschappij. Terstond worde hier
do hoofdschuldige aangewezen; het is de
odsdienstlooze openbare of staatsschool.
Dat is 't bescheiden antwoord o,p de vraag
of de vereeniging haar doel is nagekomen.
Niet de vereeniging alleen heeft dat resul-
van een talrijke schare geestelijken en verde
re belangstellenden, met 37 kweckelingen
Den 27sten September 1905 werd dit eenvou
dig huurhuis verwisseld tegen h>ett monu
mentale gebouw aan «ie Baan straat te Be
verwijk. Z. D. H. Mgr. A. J. Callier, verricht
te de plechtige inzegening der kweekschool
taat bereikt, maar zij mag I ^"van den "burgemeester van Beverwijk,
ten dat zy aan de verwachtingen heett be T1 T w t jfn«r.hmfip.n ah rion
op het veelzijdig gebi
nderwijs onder menig opzicnt j Tweede Kamer, G. Rooden-
een heilzamen invloed te oefenen en het be- Jrastoors^uu
reikte resultaat mogelijk te maken.
De achterstelling van het Bijzonder On
derwijs is thans vrijwel een overwonnen
standpunt.
Maar welk een strijd hoeft dat gekost! En
welk een groot aandeel heeft de jubileerende legenheid van dit gouden jubileum van zu
vereeniging in die vijftig jaren daarin ge- bijzondere sympathie wil doen blijken, da
ha.<lzal hij het bestuur ten zeerste geneven met
Zij heeft den strijd voor de bijzondere gaven, die het in staat stellen deze zware
school mede aangepakt; zij heeft dien zien I taak te vervullen.
oplaaien; op zijn felst medegestreden; Ln de In 1904 werd door d© vereeniging do hoofd-
hitte van het gevecht op de meest bedreigde cursus te Amsterdam, opgericht. Later die iu
punten gestaan en is eindelijk ook getuige I den Haag en Rotterdam. Mèt de instandhon-
van de overwinning; d© gelijkstelling van ding van de Bisschoppelijk© kweekschool te
lijken uit het Bisdom. Mede door de wets
wijziging i« 't nu noodzakelijk dit overigens
ruime gebouw aanzienlijk uit te breiden. Dit
baart het bestuur der vereeniging op dit
ocgenblik vele zorgen en zoo iemand, ter ge-
*«m net R.-K. onderwijs de levenssappen stand te houden
het bijzonder met het apenhaar onderwijs.
Het moet voor haar wel een groote vreugde
zijn, dit gouden jubeltij te vieren, juist op
het oogenblik dat deze gelijkstelling, na een
strijd van een halve eeuw, ©en feit wordt en
bet doel der vereeniging dus des te krach
tiger kan worden bevorderd.
Zij heeft haar aandeel wèl gehad1.
Want niet alleen met geldelijke moeilijk
heden had zij te kampen. De voorstanders
der neutrale school meenden de bijzondere
school ook te moeten bestrijden. Haar werd
verweten do eensgezindheid te verstoren, en
twist en tweedracht te zaaien onder de bur
gers van hetzelfde vaderland. Dan wend het
bijzonder onderwijs als minderwaardig uit
gemaakt. D© tüd heeft intusschen de onhoud
baarheid van al deze beschuldigingen aan
getoond. Ondanks alle moeilijkheden, on
danks telkens verzwaard© examens, ondanks
mededinging in plaats van steun van Staats-
en gemeentewege, werden, waar slechts mo
gelijk, Katholieke scholen gesticht en in
stand gehouden
De strijd was zwaar, en werd gewonnen.
Maar onze beste mannen werden er dan ook
voorgespannen.
Luistert naar die namen der voorzitters en
oordeelt!
De eerste was de reeds genoemde Mgr.
H. van Beek, d© latere bisschop van Breda;
de tweede Mgr. J. M. Snickers, later bisschop
van Haarlem en nog later aartsbisschop van
Utrecht; den HoogEerw. heer Mgr. «ia*. Th.
J. H. Borret; Mgr. J. A. v. d. Akker; Mgr.
B. Dank el map; Mgr. Sloot® en thans Mgr.
Th. J. A. Bosman, die, Bisschoppelijk inspec
teur van het Katholiek onderwijs, in 1912
werd benoemd.
En onder do mannen, die in den loop der
jaren deel uitmaakten van het bestuur, vin
den wij namen mot een klank als die van
Mgr. Bott-emannev later bisschop van Haar
lem; Mr. Diert van Melissant; de heeren J.
J. W. v. d. Biesen; P. J. J. v. d. Biesen; Mr.
de Bruijn, advocaat; W. H. Jansen; de van
der Scuheren; Mgr. Spoorman; Mgr. Lans;
A J. A. Gilissen; J. F. M. Sterck (tot aan
zijn benoeming tot schoolopziener); Jhr. von
Fisenue, en anderen.
Met zulk een keurkorps van mannen is het
bereikte resultaat wel bewexnderingswaardig
maar niet te verwonderen.
Bjj het doorbladeren der jaarverslagen van
de vereeniging krijgt men respect voor de
bergen werk, die in dén loop der jaren zijn
verzet.
Laten wij een greep doen, om zoodoende te
gelijk onze lezers eenig denkbeeld te geven
bewerk8*1'4 611 8TOei eu den bloei van
Van den beginne af heeft het bestuur, voor
zoover de middelen toelieten, hulp vorleendi,
om scholen op te richten of scholen, waarvan
het voortbestaan in gevaar verkeerde, in
ADVERTENTIEN 25 CENTS PER REGEL. BIJ CONTRACT BELANGRIJKE KORTING
P. w. TWËEHUiJ^EN
BARTELJORiSSTRAAT 27. Tel. 1770
voeren van het ge halt© van het Bijzonder
Onderwijs.
De uitbreiding der kweekschool baart
zooals reeds gezegd groote zorgen. Men
geve dus eens, ter gelegenheid van dit von
den jubilé. met milde hand.
"O
Beverwijk, zijn. deze hoofdcursussen te Am
sterdam, den Haag: on Rotterdam de voor
naamste taak der vereeniging op dit oogen
blik.
Op de derde plaats lag het ondersimmen
van onderwijzers bü ziekte of ouderdom op
dien weg der vereeniging.
Met het oog daarop werd in 1873 een Pen
sioenfonds gesticht, ten behoeve van Katho
lieke hoofd- en hulponderwijzers aan bijzon
dere scholen. Dat fonds, gevormd door jaar-
lijkeehe stortingen uit de kas der vereeniging
voor ieder onderwijzer, zonder eenige bijdra
ge van zijn kant. verzekerde aan den onder
wijzer op 66-jarigcn leeftijd en na 40 jaren
dienst, of vroeger, zoo ziels- of lichaamsge
breken hem voot het onderwijs ongeschikt
jnaken, een pensioen, in overeenstemmimg
met het getal der stortingen.
Op initiatief der vereeniging werd in Juni
1913 de St. Bavobond opgericht de vereeni
ging zooals men weet, van alle schoolbestu
ren in het Bisdom-
Door de vereeniging werd voorts het hou
den van retraite® bevorderd door de R.-K.
onderwijzers, door reis- en verblijfkosten der
deelnemer® voor haar rekening te nemen.
Mede legt de Vereeniging van Bijzonder©
onderwijzers in het Bisdom Haarlem getui
genis af van de veelzijdige en vruchtbare
werking der vereeniging, evenals de ver
eeniging van boofden van R-K. Bijzondere
scholen.
Dat is in vliegervluoht een overzicht der
vele diensten, die d© vereeniging aan het Ka
tholiek Bijzonder Onderwijs in ons bisdom
heeft bewezen.
Iedereen zal erkennen, dat zij den lieohtsten
steun vormde voor de instandhouding van
het Bijzonder Onderwijs en dat zij als een der
kampioenen dienit te worden aangemerkt in
den Titanen-strijd, die in ons vaderland is
gestreden, ter vrijmaking van de Bijzondere
School.
Want dat deze overwon, kwam vooral hier
door, dat zij or was. En dat zij er kón zijn,
was voor een voornaam deel te danken aan
de werkzaamheid der vereeniging tot Bevor
dering van het Katholiek Onderwijs.
Dankbaar herdenken dan ook d© Katholie
ken van Haarlem's Diocees, met de leden
dor vereeniging, de ontzag 1 ijke weldaden, die
God door de vereeniging aan de bevordering
en steviging van ons H- Geloof in ons vader
land schonk en zij suieeken Hem, dat het de
vereeniging, onder rooskleuriger omstandig
heden, gegeven moge zijn nog tal van welda
den in ons Bisdom te verspreiden.
Hoe zelfs do hoogste kerkelijke autoritei
ten het werk der vereeniging waardeeren,
bleek dezer dagen door^ do benoeming tot
geheim Kamerheer van Z. H. den Paus van
r twee zeer verdienstelijke leden der vereeni
ging: Mgr. Th. J. A. Bosman, voorzitter en
Mgr. G. II. F. Stoffels, bestuurslid.
Ten slotte een opwekking tot steun.
Men mecne niet, dat met de gelijkstelling
der vereeniging liaar reden van bestaan ver
loren heeft. Integendeel. Thans moet zü haar
kracht wijden aan het nog steeds hooger op-
PE PRUIKENTIJD IN ZAANDAM,
,HF,RLEEF1X
Het is bekend da; liet Socialistisch ge
meentebestuur in Zaandam, allerlei rare
dingen doet. Thans heeit hpt sociaüjiisch
gemeentebestuur van die stad ook al de
plaatselijke pers, met advertenties eu
nieuwsberichten incluis, onder ue gemeen,
te bedrijven opgenomen.
Eerst .werd een „Gemeenteblad" uitgege
ven met gemeentelijke mededceiiugen én ad.
verteuties dat eiken .Vrijdag gratis aan de
ingezetenen .werd uitgereikt. ;j.oen wtrlen
ook advertenties van particulieren opgeno
men, .waarvoor, colporteurs van gemeente
wege propaganda maakten. He- beu oei t
geen betoog dat dit gemeenteblad aldus een
geweldige concurrent werl van de plaa.se-
iijkè pers. Zij verweerde zich door een con-
cureerend gratis-blad te vereprsiden, maar
d,e 'gemeente beducht voor den invloed; van
dit nieuwe orgaan, sneed liet., den toevoer
uit ©en belangrijke nieuwsbron ai, door na.
melijk aan de directeuren der gemeanite-
bedrijvein, ook aan d© politie ten strengste
te verbieden aan de plaatselijke pers in
lichtingen te verstrekken.
O vei' deze fraaie inetuode lezen we nu
in die „Nieuwe Crt.":
„Men begrijpt den toestand: de gemeente
leverancier van nieuws-, en adver-enGe-col-
porteur, yva,i ten slotte er toe zal leiden
d,»t zij bij uitstek vrije bedrijf der dag-
biadpers, althans wat <x« plaatselijke- pers
aanbelangt, geheel aan zich Leeft getrok
ken, dé critiek op haar daden a(d;us smo
rende en zelf ppireuend® d© 'ateur
temporis acti Zaandammii
Inderdaad een zeer fraaie toestand. On-,
willekeurig denkt men terug r.a.r den oer
conservatieven tijd, toen Ji'ier in ueu Haag
het gemeente-bestuur het monopolie van het
nieuws voor een jaarlijkschen cijns ad f2000
aan pén enkel aldus bevoorreeut bilad ver
kocht. Maar dit geval van Zaanuain is veel
erger, veel conservatiever: een gemeente
die zelf courautier .wordt om daaruit een
slaatje te slaan teneinde haar ontredderde
financiën ',wat opt e kalefateren, tegelijk eten
domper zettend© op liet licht dat zij ver
spreidt ©n de plaatselijke pers eenvoudig
haar taak onmogelijk makenue om dad.en
van haar bestuur aan cr.t'iek te onderwer-
pen."
Zoo willen het de Zaandamsche regen
ten- Het is «ie zuivere afspiegeling van
den ouden regenten, en pruikentijd.
Voor d© Weensche kinderen.
De Voorzitster van de Federatie van R.K.
Vraagt
SIPKES' Bessensap,
van den nieuwen oogst.
Vrouwenbonden in Nederland, verzoekt ide
besturend (er afdeelingen en de leden be
leefd, liefdegift Ier m
van de Weensche kinderen (zoowel in geld
als in natura), t© zenden aan het Bureau
voor de .Weensche kinderen, Annastraat 19,
te ;Breda.
DE iWONINGNOOD.
Naar. het „Maandagochtendblad" ver.
neemt, maken de inspecteurs van de volks
gezondheid, de heeren Ir. J. A. Kuysten
uit tWageningen en D. E, Wientink uit
Utrecht, op last van den minister van Ar
beid een studiereis naar Engeland. Speciaal
moet d©or lien een onderzoek worden in
gesteld naar de middelen, hoe men daar
te l.andp in het heerscli|ende tekort aan wo
ningen tracht te voorzien, en meer in het
bijzonder d© resultaten met liet bouwen van
houten woningen bereikt.
|D© Weelde-bclasting.
Naar aanleiding van het voor-ontwerp van
de weelde-belasting heeft het „Hbld." zich
gewend tot een dér leden van d(e Staats
commissie ter voorbereiding van bedoeld
ontwerp.
Medegedeeld .werd,-dat liet karakter van
het voor-ontwerp zeer zeker d© goedkeuring
van d,e meeste commissieleden niet kan weg
dragen. .Ook staat het nog lang met vast,
of er op liet bezit niet den aankoop
van woelde-artikelen volgens een bepaalde
tabel belasting zal .worden gelieven.
B- J- Troelstra hoofdredacteur
In de kringen .van den Bestuurders bond
cn de S. D. A. P. te Rotterdam zoo ver
neemt het „Hbld." loopt het hardnekkig
gerucht, dat po 1 itiek-hooidredacte-ur vanhpt
nieuwe soc.-dem. dagblad zal woruen: Mr.
P. J. Troelstra, die van uit Den Haag dé
politieke leiding zal .verzorgen.
iR.K. Gemeenteraadsleden ju Overijssel
Tc Almelo is Kondag j.l. een vergadering
gehouden van den R.K, Bond van Gemeente
raadsleden jn Overijssel, die zeer druk be
zocht .was. Besloten werd de behandeling
der concept-statuten aan te houden tot 29
November a.s. Dan zal te Almelo een nieu
we vergadering belegd worden. lj
De Russische Sovjet-republiek, f
Op d© vragen van het Kamerlid Van Ra-
vesteijn betreffend© het nemen van maat
regelen ten opzichte van de Federatieve Rus
sische Sovjet Republiek, heeft d© minister
van Ruitenlandisclie Kaken d-d. 7. Novem
ber geantwoord:
Ad. I. De Nederlandsclie Regeering heeft
een, ook tot andere regeeringen, gerichte
uitnood,iging ontvangen om bepaald aange
geven maatregelen te nemen, ten einde alle
economische gemeenscnap met bo.sjewis.ijch
Ruusland te beletten.
Ad. II. Le hieaer-^adsclie Regoering heeft
naar aanleiding van ue voorgeste.de maat
regelen geantwooru, dat zij geen ue.rekkin
gen met ce boisjewisiisene re^teru^ o.n.r-
uoudt, dat uit aien hooio© aan de paspoor
ten afgegeven vanwege dat gouvernement
geen .waarde worut toegekend; dat a.le ge-
meenscnapt .nsschen -Neuenand on not ue-
trokken gedeelte van nusianu is verbroken;
en «lat met liet oog op het gevaar, dat
bolsjewistische pro^aganua voor ue na.io-
naie veiligheid eu voor net herstel van uen
aigemeeneu vreite oplevert, de nooaige maar
regelen weruen ge..oineu om den .nu.r san
den roebel te veminicren, na.ra.r c© mi..-
uel in oat geld vrijwel onmogelijk won if;
gemaakt.
Ad. IH. De Regeering ziet niet in noe
een uitnoodiging, ais waarvan hier ej r dce
is, in strijd zou zijn met de souverein©
rechten va.i den Neder.andschen S aat.
Een ruwieldieistal en de gevolgen.
Zaterdag hield Ue politie te Keakian© aau
cp de schacht Nullanu van de dominiaie mijn
den mijnwerker W., Hoilanuer van geboorte.
W. trachtte Donderdagavond er vau door t©
gaan met een rijwiel, dat onbeheerd sumd
voor een herberg te Bleijerheiue. Be eigenaar
in de herberg aanwezig, achtervolgde met 'n
paar bezoekers den rijwieidief, die gemoede
reerd, mtt het rijwiel aan de hand, zieu ver
wijderde. Op het oogenblik, dat \V. door den
bezitter van het rijwiel, zekere M., mijnwer
ker, werd gegrepen, trok YV. een vlijmscherp
dolkmes, dat hij met groote kracht in de ricu-
ting van het hoofd van M. sloeg. Deze kreeg
een snee over de lippen, tot aau het borst
been, het mes knapte af en bleef in het li
chaam van M. steken. De dief vmehtte naar
Duitschland, liet zich Vrijdag niet zien,
doch toen hij weer kwam werken, werd hü
gearresteerd. De gewonde werd naar een na
burig Duitseh hospitaal getransporteerd,
waar het stuk mes verwijderd is. Zijn toe
stand geeft alle redenen tot bezorgdheid.
DE DROOGLEGGING DER ZUIDERZEE.
Ter voorbereiding van de werkzaamheden
voor gedeeltelijke drooglegging der Zuider
zee is op Wicringen een groote stoombagger-
molen met 3 stoomsleepbooten aangekomen.
De baggermolen is druk bezig op verschillen-
de plaatsen in ze©, voornamelijk daar, waai
men de afsluitdijk van de Van Ewijcksluis
naar Wielingen hoopt te leggen, met het op
baggeren van zeeklei en inodderspecie. De
sleepbooten brengen dan d© modderbakken
welke met deze specie gevuld zijn, naar Sta
voren, waar ©en en anuer wordt uitgeiost, in
kelders bewaard en gedroogd om daarna
t© worden onderzocht, in hoeverre men do
opgebaggerde specie voor d© te maken af
sluitdijk kan gebruiken.
bteenkoren uit België.
De „Msb." verneemt thans uit Brussel
d,at do hoeveelheid kolen, welke d(por d©
Belgisch© regeeriug aan ons land ge.everi
zal .worden, 5000 ton bedraagt. Tegenover
deze prestatie van Belgiscne zijde slaat, dat
de Nederlandsclie regeer.ng den uitvoer van
een beperkte hoeveelheid kans naar. België
zal toestaan.
i Gedroogde Groenten.
Naar verluidt, bestaat cr kans, dat een
massa gedroogde groenten die hier te iandp
ligt opgeslagen, wordt opgeruimd. Groote
hoeveelheden worden gereed gemaakt voer
verscheping naar. Finland en Scandinavia
i Opheldering niet pngewenscht
In d,e „dieuwe Groene" vraagt John Roo«
zend,aai, de oekenue viiegtecimmus, me aan,
d,acht voor het feit, dat in do kejulers var.
Trompenburg 250 vliegtuigmotoren die 3 en
drievierde millioen lieoben genost, liggen,
diiofdoor het Rijk niet zijn aanvaard, 'irom-
penburg beweert, dat ue or.brjikbaarueiid
te wijten is <aan het munitie-unreau, d,at
het materiaal voor deze motoren leverde.
Het is stellig noodzakelijk, dat het pu
bliek .wordt ingelicht over deze aangele
genheid, waarmee zooveel geld gemoeid is.
De Holland-lndië-vlucht.
Het "Vliegfonds voor de Holland-lndië-
vlucht A 50.000 is volt eek endj inclusief d©
10.000 van d© regeering.
VERKEER EN POSTERIJEN
d Hulp voor de Posterijen.
Door Mén Minister van Waterstaat is Mom
tussclienkomst van de Commissarissen dei
Koningin de medewerking van de burg©,
meesters ingeroepen om, .wanneer zij daar»
toe worden aangezocht door de inspecteur*
de directeuren van post. en telegraafkan
toren of brievengaarders, in de laatste week
van November of de eerste dagen van De,
cember, wanneer de poAadminiaratie belas#
zal .worden met de verzending tegen ont
vangbewijs van een zeer groote hoeveelheid
geadviseerd© brieven, afkomstig van d©
Ra,den ,van Arbeid ö>lm. 1U. milJinenL ners»
NIEUWE HAARLEMSCHE COURANT
i -t»"» mui uu I uvu i ooi nMwiiaa
PRIJZEN ALS VOOR DEN OORLOO
28 cM. hoog. Vanaf t 2.—
V
