E
HET WITTE HUIS.
BUITENLAND
Wat de pers zegt
SKSSjsr*'—
Orde en Arbeid
FEUILLETON
Woensdag 12 NovemberTweede Biad
Z.H. de Paus over Vrouwei&!eeding
rawaSStó «SggLte ""f "'""f!1*
Algemeens Wapenstilstand in Rusland?
Kunst en ICenult,
Uit de allocutie van Z. H. Bc-
nedietus XV aan de Katholieke
La Lansciio .Viouw en vereer. Liflg
i ('Vertaald uit „La Civiitta Carto-
lica", van 1 Nov. j.l.)
*Wij verblijden ons over net uitgespro
ken doel, er naar tc streven, dat do ka
tholieke vrouw, buiten den p.krht zeriig
te zijn, ook den piieht gevoeie zich zóo
to toonen in haar wijze van klecden. Zulk
een opzet d.uidt de nood/zakelijk! leid van
het goede voorbeeld aan, dat site katho
lieke vrouw moet geven, en o hoe zwaar
hoe dringend is de p.iekt d(je buUenspo-
rigneden der mode te vermijden, die als
vruent van het bederf li^r.r uitvinders,
zooais oruangs de .waardige Bres id en te van
den Kaiii. Vrouwenbond opmerkte, een
misdadige bijdrage leveren tot. het alge
meen zedenbederf.
an den anderen kant vervult't ons rr.et ver-
wondering en verjazing te zien, wie t
vergif aanreikt, oe kwaadaardige werking
ervan schijnt te miskennen tn o.i-e het h.uis
in orand. steekt, de verw oestemde i. racet
van net vuur niet kent De veronder.;ceding
allleen van zulk een onwetendneia maakt
de treurige uLoreiding begrijpelijk, die i.i
onze dagen een more heeft gekregen, zoo
zeer in strijd met de zedignen^ welke het
schoonste sieraad behcorae te wezen. van
de christenvrouw; zonacr dergelijke or,-
wetendlieid schijnt het .Ons, dat geen en
kele vrouw tot liet exces had kunnen ko
men onbe.u.i.elijke kieeaing le dragen,
zelfs bij net zLh begeven naxr de h.ei.ige
plaats, zelfs bij nei, verschijnen voor ae
natuurlijke en meest ver.rouwbaro mees
ters van christelijke zedeletr. 01 met hoe
veel voldoening nebben wij daarom ver
nomen, dat de deelneemsters aan dpn Ka
tholieken Vrouwenbond in haar jrogram
hebben geschreven, dat haar besluie is, zich
ook in haar wijze van kleeden zedig te
betoouen.
Door zoo te handelen zullen zij den
strengen p ieht vervuilen geen ergernis te
geven, en anderen niet in oen weg te staan
op het pan der deugd;, cn bovendien zul
len zij toonen, dat, nu haar zending in de
wereld verbreed is, zij een goed voorbeeld
moe<.en geven, niet meer a'een tusscnence
muren van het huis, maar ook in het mid
den van de straat, en op de openbare plei
nen.
mi zoo oe.aigrijk _s de nooa zak el ij k hekl
van dit gevoig, nat bij het erkennen daar
van, de Katholieke vrouwen zich verplicht
moeten voelen, raet a.-een door persoonlijke
verplichting-, maar ook .uit socia.e plicht.
iWij zouden daarom .wensenen, dat de tal
rijke ingeschrevenen bij den Katb. Vrouwen
bond, tnans vereenigd in onze tegenwoor
digheid oncter elkartóter een verbond vorm
den om de .onpassende modes te bestrij
den, niet alleen voor zichzelf, maar ook
bij al die personen en farniinies, waar kaar
werk effect kan hebben. Het zou overbo.
dig zijn te zeggen, dat een goed(e) moeder
nooit mag toestaan aan hare dochters, toe
to geveu aan de valscJie eischen van een
niet volkomen reine mode, maar hot zal
niet overtollig zijn hierbij te voegen, dat
elko dame, hoe hooger de trap is, waarop
zij staat, des te strenger plicht heeft, niet1
te verdragen, dat wie haar komt bezoeken
de zedigheid dtunt kwetsen door onbehoor
lijke wijze van kieeuen. hen Waarschuwing,
op tijd gegeven, zou verhinderen dat zulk
een brutale onbeschaamdheid werd herhaald
die de rechten schendt van welbegrepen
gastvrijheid; en misschien zou de weer
klank van het verwijt, als zij bijgeval an
dere onvoorzichtige begunsiigers van min
der mooie modes bereikte, dezen tr toe te
brengen zich verder niet te bezoedelen met
onbeuoorlij kned en, gelijk of ver wat aan die
welke de verstandige dame zoooga zij ze
gevaar werd zou aigekeird hebben.
Wij ge.ooven dat jegens dit verbond te
gen de verkeeraheden dier mode vaders en
sciitge.iooten, broeders en verwanten de
moedige et rij de rossen goed zuilen gezind
zijn; zeker zouden wij willen, dat dat bevor
derd en begunstigd werd door de gewijde
herders en alle" priesters, die zielzorg heb.
ben, overal waar de mode de grenzen der
betamelijkheid heeft overschreden en
zij heeft die maar al te veel overschreden
op vele plaatsen! jtóaar Ons woord zij bo
venal opgenomen, door u, geliefde doch
ters, die vandaag hebt verkia; ri een aposto-
laal te willen vervuilen in het midden der
wereld.
Men geloove overigens niet, dat alleen het
goede voorbeeld lie.pt bij den opvoedings-
arbeid, die rechtstreeks op de vrouw rust,
zoowel binnen als buiten het gezin, de
christenmoed, die leven geeft aan het goe
de voorbeeld tier vrouw In op bedorven luch
ten van onzen tijd, en die zich verzet tegen
de verspreiding van onbetamelijk© modes,
vergemakkelijkt bok de gansche zending der
vrouw midden in de maatschappij, want de
volksmond zelf drukt een woord, Uit van
het gewone verstand a's hij zegt, dat in, de
deugd een dwingende kracht schuilt (la
virtie si impoue)."
Afblijven!
Sociaal-democraten zijn over hot algemeen
vrijpostige mensehen maar wat „Het Volk"
nu aandurft-, daar staan wij paf van.
Op 30 October j.l. kan men in dit blad het
volgend bericht aantreffen;
„Ecu liobmsehe woningbouwcenirale."
Ze volgen ons weer- na! Naar „De Tijd" me
dedeelt is in het Aartsbisd'om Utrecht een
Room&ch Katholieke Woningbouw Centrale
opgericht onder den naam: R.-K. Centrale
Vereeniging ter bevordering der Volkshuis
vesting „Ons Huis".
Aan de centrale wordt een technisch bu
reau verbonden, dat binnenkort iu werking
kan treden. Dit burean zal plannen en tee-
keningen ontwerpen en gegevens verzamelen
voor praküsehen woningbouw".
Maar dat is nu ic-eh wel het toppunt, roept
de „Volkskrant uit:
„Maar dat is nu tceh wel het toppunt! Wij
waren al een jaar of tien druk bezig met
woningbouw vóór de sociaaldemocraten er
aan dachten dit voorbeeld te volgen. En de
eerste bouwcenfcrale was dae van „Ons Lim
burg" in de mijnstreek. Op het laatst gehou
den congres van den Woningraad deelde Dr.
Pools hierover bizonderheden mod©, en daar
na is de zaak in velschillende couranten en
tijdschriften besproken.
Eindelijk kwamen ook de sociaaldemocra
ten op het denkbeeld om zulke touwcentrales
le stichten; zij zijn er echter nog niet mee
klaar; nu die van Dr. Pools al een jaar of
zeven werkt en tot model voor liet geheele
land kan dienen.
En wat in Iimburg is tot stand gebraeht
heelt sinds een paar jaar ook een plaats
gekregen op het programma van onze Dioce
sane Werklieden-bonden. De tijdsomstandig
heden verhinderden vroeger tot een begin
van uitvoering te komen, maar de plannen
w aren er in ieder geval geruim en tijd vóór
die der soeiaal-democrateu.
En nu komt in een der Diocesane Werk
liedenbonden het begin van uitvoering en
schrijft Het Volk": „Ze volgen ons weer
na!" 't Is grenzenlcos bi;utaal.
Wij hebben dit aan „Het Volk" te ze-ggen:
in hard schreeuwen en afbreken zijt gij ons
steeds den baas geweest, maar waar prak
tisch moest gewerkt worden is het altijd zóó
gegaan, dat jelui op een afstand stond te
errtiseeren en te spotten wanneer wij met
opgestroopte mouwen aan den arbeid waren.
Was het succes dan te groot, ondanks uwe
afbrekende critiek, dan veranderde nwe
houding en volgdet gij ons voorbeeld. Zoo is
hef steeds gegaan. Wij hebben daar* niets op
tegen. Integendeel, wij zü-n er blij om, omdat
het ons tot eere strekt, maar gij moet u nu
niet gaan toeëigenen, wat wij met zooveel
moeite hebben tot stand gebracht, niet als de
koekoek in ons work willen kruipen. Dan
roepen wij: Afblijven!
52).
Onder een gezellig en, naar de omstandigheden
te redenen, opgeruimd gesprek, was de tocht
Eduard «-as wel wat buMf geweeat met
Clara s vertrek, daar mevrouw Traumbach, die
nog niet vervoerd kon worden, ruim een week
in het ziekenhuis moest blijven, waar zij de
zorgen van hare nieuwe verpleegster zeer goed
kon ontbeeren. Tot zoolang was Clara genood
zaakt de kamer, die Eduard voor haar gehuurd
had, alleen te betrekken. Zij maakte er echter
dezen geen verwijt van en koesterde het voor
nemen haar tijd zoo nuttig mogelijk door te
brengen. In het vooruitzicht dat hare meeste
res spoedig vervoerd kon worden, wenschte zij
haar ten minste tweemaal te bezoeken. Of
schoon uitermate zwak, gaf de zieke bemoedi
gende teekenen dat zij haar denkvermogen
De bijzondere correspondent van het ar-
beidersblad, de „Daily Herald" seint uit War
schauDe Poolsche regeering is voornemens
alle oorlogvoer en-de partijen in Rusland uat
tc noodigen op 25 November den strijd te sta
ken en gedelegeerden naar Warschau te zen
den om te confereeren over een orwmildcllij-
keu algerceenen vrede. De groot© mogendhe
den zijn eveneens uitgen-oodigd gedelegeer
den te zenden om aan d© conferentie deel te
nemen, welke men zich voorstelt op 15 De
cember te houden.
GEEN INTERVENTIE VAN FINLAND.
Volgens een particulier telegram aan de
„Frankf. Ztg." uit Stockholm, weigert de Fin-
sehe regeering een interven-te tégen Sovjet-
Rusland. De Fiuscbe regeering heeft aan de
Noord-West Russische regeering doen we
ten, dat van een militaire samenwerking
geen sprake kan zijn. Finland wil zioh niet
in het Russische wespennet steken. Vermoe
delijk zal hiertoe wel bijdragen de stemming
in Finland zelf, waar onder breede lagen
der bevolking een inmenging in de Russi
sche aangelegenheden groote verbittering
zou wekken en de tegenstelling tusschen wit
te en roode elementen nog meer zon worden
verscherpt. Bovendien wordt Finland terug
gehouden door de «verweging, .dat een over
winning van de Russische reSetionairen ook
Finland's onafhankelijkheid veer zou kun
nen bedreigen. En eindelijk zal de misluk
king van de actie van Joedenltsj ook op hen,
die voor een optreden tegen de bolsjewiki
nog- wel iets gevoelen, afkoelend hebben ge
werkt.
DUITSCHE UITVERKOOP.
Duitsebland wordt leeggekocht door
vreemdelingen, die van den lagen marken-
koers profiteerend, toch n-og voordeelig im-
koopen tegen de dure Dudtsche prijzen
De democratische „Berliner Morgenpost"
schrijft naar aanleiding hiervan: „Wie inden
laatsteu tijd het twijfelachtig genoegen
smaakt© een reis door Duitse-bland te doen,
kon waarnemen, dat de sneltreinen op de
groote lijnen meer dan voor de helft waren
bezet door vreemdelingen. En wie e enige
zins oy de hoogte is van dien toestand in de
Berlijnsche hotels, weet dat de meerderheid
van de gasten bestaat uit neutralen of ge
wezen vijanden.
Het verarmde Duitsebland is thans een do
rado, waarin de vreemdelingen bijna voor
niets leven, waar zij alle goederen bijna ca
deau krijgen.
Een Nederlander kan te Berlijn als een
vorst leven voor vijf guldlen per dag. En
daar onze westelijke buien goede kooplieden
zijn, maken zij van de gelegenheid rijkelijk
gebruik. Zij kunnen geen voordeeliger zaak
doen dan naar Duitsebland te reizen. Hoe
langer ze er blijven, hoe rijker worden zij.
Het beetje wa/fc we nog hebben, gaat over
de grens. Men kan van een uitverkoop spre
ken. Maar de vraag rijst toch, waarom al
deze vreemdelingen passen en visa krijgen.
Het is dringend noodzakelijk, dat aan dezen
wantoestand een eind wordt gemaakt. Wel ie
het onaangenaam vreemdelingen, die zich bij
ons zoo lekker- thuis gevoelen, den toegang
te weigeren. Maar er moet nu eenmaal meer
gelet worden op onze belangen dan op die
van vreemdelingen. En wij gaan de volko
men ruine tegemoet, indien de levensmidde
len en voorwerpen van dageiijksch gebruik
nog sehaarseber worden. Duitsebland is geen
kermis, waar iedere bezoeker naar goeddun
ken koopeu en zieh vermaken kan.
In Duitsebland moet gewerkt en alleen ge
werkt worden en de regeering moet allen
streng weren, die met andere bedoelingen tot
ons komen."
Ook.de „Vorwarts" bespreekt dit onderwerp
en zegt: „Vroeg of laat moeten wij tot een
strengere uitvoerpolitiek komen. Er dien't
een eind gemaakt te werden aan het verslin
geren van Duitsche goederen naar het bui
tenland."
DE AMERIKAANSCHE
SENAAT EN HET VREDESVERDRAG.
President Wilson heeft bij zijn onderhoud
met senator Hitchcock, den leider dier demo
craten, blijkens een Reu tor-bericht in de En-
gelsche bladen, te kennen gegeven, dat hij
zieh geheel vereentgde met iedere reserve op
het vredesverdrag-, welke zijn aanhangers
zieh gerelitigd zouden achten te aanvaarden,
mits het volkenbondsverdrag er maar niet
waardeloos door werd gemaakt.
HET OUDERDOMSPENSIOEN IN
ENGELAND.
De commissie, die een ontterz-oek heeft in
gesteld inzake wijzigingen van liet ouder
domspensioen, heeft eenparig voorgesteld 't
staatspensioen te verhoogen tot 10 shilling
per week.
De meerderheid (elf van de achttien leden
der commissie) stelt bovendien voor de inko-
mengrens te doen vervallen, zoodat ieder, on
verschillig of hij onbemiddeld is of niet, het
r€<cht zou hebben op een onderdoniispenfiioen
op zeventig jarigen leeftijd. De kosten van
het staatspensioen bedragen thans 17'A mil-
lioen pond. Het bedoelde meerderheidsvoor-
stel zou 41 inilli-oen pond kosten. Ware de
leeftijdsgrens tot 65 Jaar verlaagd, dan zou
den de kosten 70 millioen pond bedragen.
Eenparig heeft de commissie zieh ook ver
klaard voor afschaffing der uitzonderingen
op grond van de armenwet; bedeeling zou
dus de aanspraak op staatspensioen niet doen
vervallen.
Gevangenisstraf wil die meerderheid der
oom missie evenmin voortaan als een uitzon
dering doen gelden, behalve in het geval van
habitueele dronkaards. Eveneens wil zij de
bepaling doen. vervallen, dat niet werken, of
schoon de gelegenheid daartoe bestaat, geen
aanspraak heeft op staatspensioen.
De minderheid heeft voorgesteld de inko
mensgrens te verdubbelen, waardoor de kos
ten 32 millioen zouden worden.
UIT DEN OPPERSTEN RAAD.
De Opperste Raad beeft besloten de Duit
sche regeering mede te deelen, dat de gehou
den gemeenteraadsverkiezingen in Opper-Si-
lezië nietig zijn als zijnde in strijd met de
vrijheid van het a.s. plebisciet.
Verdei- werd besicten Duitschland's ver
zoek-te weigeren in Eupen en Maïmedy een
volksstemming te doen houden.
Vervolgens werd besioien Maekeuseu,
thans te Salonika geintemeend, te machtigen
naar Duilsehland terug- te koeren in verband
met zijn leeftijd en gezondheidstoestand,
DE VERKIEZINGEN IN OPPER-
SILEZIE.
De resultaten der verkiezing in Opper-Si-
lezië zijn nog niet volledig bekend, doch
reeds thans valt eene sterke vermindering
der meerderheidssocialisten van 70 pCt. te
oonstateeren. Het centrum heeft ©enigszins
gewonnen, de Duilsche demoeraten zijn on
geveer gelijk gebleven- Het verlies der meer
derheidssocialisten is voor het kleinste deel
aan de Dnitseh- national en, overwegend ech
ter aan de onafhankel ijken ten goed'e geko
men. De Polen -hebben schier overal, naai
de „Deutsche All genie ine Zeitung" consta
teert, stemmen gewonnen, echter- volgens een
voorloopigc raming niet meer dan 35 pCt,
Over het resultaat der verkiezingen zegt
genoemd blad: Met betrekking tot de toe
komst van Oppar-Silezië is pessimisme niet
op zijn plaats. Van groote beteekenis bij de
volksstemming zal de houding der onafban-
kelijken zijn. Terwijl vroeger hun houding
op nationaal gebied heen en weer schomme
lend was, valt in den laatsteu tijd een vrij
sterke neiging naar Duitsebland bij de on-
afhankelijken te cooetateeren.
UIT DE DUITSCHE ENQUÊTE
COMMISSIE.
De parlementaire commissie van onderzoek
heeft gisteren haar beraadslagingen over de
technische zijde van dien duikbootoorlog
voortgezet. De voormalige staatssecretaris
von Gapelle wees er allereerst op, dat er
vóór en tijdens den oorlog in het geheel op
dracht tot den bouw van 810 duikbooten is
gegeven, waarvan 45 vóór den oorlog. Ad
miraal von Tirpitz heeft opdracht tot 't bou
wen van 186 duikbooten gegeven, von Oa-
pelle 579. Dat er in negen maanden van 1916
sléchts negentig booten werden gebouwd; lag
vooral aan den politiekeu toestand ten dien
tijde. In Maart 1916 werd; naar bekend is,
besloten dat de onbeperkte dnikbootoorlog
zou worden uitgesteld, waarop Tirpitz zijn
ontslag nam. Met de nota betreffende de
„Sussex" d.d. 4 Mei was de onbeperkte dnik
bootoorlog op het doode punt gekomen, tot
dat het plan op aansporing van Hindenburg
en Ludendorff werd hervat.
KARDINAAL VON JELAIITMANN f-
Volgens een bericht van de „Berliner Zei
tung am Mittag" uit Keulen is kardinaal
von Hartmaan gisternacht overleden.
Kardinaal Hartmann was 15 December 1851
te Minister in Westfalen geboren. Hij werd
in 1874 tot priester gewijd en ging, naar aan
leiding van de uitbreiding va<n den „Kul-
turkainpf", naar Rome, waar hij gedurende
vijf jaren studeerde en in 1877 tot doctor in
de beide rechten bevorderd werd. In 1880
kwam hij naar Duitsebland terug. In 1912
werd hij tot bisschop van Müuster gekozen
en in 1913 lot aartsbisschop van Keulen.
Bekend is zijn rol als bemiddelaar bij d©
Duitsche regeering en het Dudtsche opper
bevel, ten behoeve der in België gedurende
den oorlog veroordeelden^ in wier toestand,
tengevolge van zijn optreden in vele geval
len verbetering werd gebracht-.
DE MIJNWERKERSSTAKING
GEËINDIGD.
Het lioofdoomlté der mijnwerkers besloot;
na zeventien uur te hebben beraadslaagd,
te gehoorzamen aan het bevelschrift van het
„district court" en de staking Dinsdagoch
tend op te heffen.
HEVIGE SNEEUWVAL TE BERLIJN.
De hevige sneeuwval te Berlijn heeft
groote vertraging in de levensmiddel en voor
ziening van Groot-Berlijn tengevolge gehad,
zoodat men te bevoegder plaatse den loop
dei* dingen niet zonder ongerustheid tege
moet ziet.
Er bestaat groot gevaar voor de aardap-
peienvoorziening, daar er dit jaar niet half
zooveel voorraad is als het vorig jaar.
Het melkgebrek is eveneens groot, aange
zien 70.000 L„ circa de helft van den aanvoer
naar Berlijn, niet is aangekomen. De zieken
krijger of een gedeelte of niets van de voor
geschreven melk.
Het verkeer in de stad wordt met' de groot
ste moeite gaande gehouden.
DE „VÜSS1SCHE ZEiTCNG" GESTRAFT.
In het Maandagochtendblad van de „Vos-
sische Ztg." schreef Gearg Bernhardt, dat
de Duitsche regeering, die inzake de krijgs
gevangenen een groote schuld tegenover het
land op zich geladen heeft, deze geheel al
leen op Frankrijk schuift.
Deze bewering, aldus wordt officieel mede
gedeeld, bevat zooveel bewusten laster, dat
de Duitsche regeering besloten heeft deze
onwaarheid, welke aan landverraad grenst;
ter algemeene kennis te brengen.
De „Vessisehe Ztg." heeft bü de honderd
duizenden familieleden der krijgsgevange
nen groote opwinding teweeggebracht Zij
mag de eerstvolgende drie dagen niet ver
schijnen.
GEMENuDE BUITENLANDSCHE ;3ERJCHTE&
Het beperkte verkeer In Duitsehland.
Nadat de algeheele stremming van het
personenvervoer op de Duitsche spoorwegen
geëindigd zal zijn 16 November zal ei
toeh een zeer beperkte dienst worden inge
voerd, omdat het transport van steenkolen en
aardappelen dit noodzakelijk maakt. Op be
paalde trajecten zal slechts één sneltrein pex
dag rijden. Het aantal uit te geven spoor
kaartjes zal voor deze trajecten beperkt
worden om tegen overvulling te waken.
Staking in het courantenbedrfjf te Parüs.
De zetters en alle andere geëmployeerden
van de Parijsebe dagbladpers besloten gis
teravond in staking te gaan tengevolge van
de weigering der werkgevers om een duur-
tetoeslag van vijf free, te geven.
TUdeliik invoerverbod.
Volgens de Berlijnsche „Vorwarts", heeft
de Zwitsersehe Bondsraad een tydeiijk in
voerverbod uitgevaardigd van Duitsche in
dustrieproducten om de Zwitsersehe indus
trie te beschermen, die bedreigd wordt door
de tengevolge van. en logen ma.rhenkoors
goedkoop» Duitsche artikelen.
De commissie van vijftien en het
tallkartell" te Berlijn deelen mede, dat bij
eindstemming beslaten is de staking der me
taalbewerkers voor geëindigd te verklaren.
In de bedrijven waar een onmiddellijke her
vatting van den arbeid! mogelijk ia, kan
Woensdagochtend vroeg het werk hervat
worden.
Gemengde bedrüfsraad Metaalnijverheid.
Do R.-K. Vereeniging van Werkgevers in
de Metaalnijverheid heeft kt haar op 8 Ntrv.
gehouden vergadering met algemeene «tem
men ae overeenkomst bekrachtigd waarbij
genoemde Vereeniging met de R.-K. Metaal-
bewerkersbond en de Christelijke Metaalbe-
wrkersbond overeengekomen ia, eeq vaat
scheidsgerecht, zes verzoeningsraden en een
Bedrijfsraad in te stellen.
De Bedarijfsraad ia de eerste, waarin naast
en gelijkberechtigd met de Katholieke leden,
de Christelijke arbeiders zitting hebben.
Deze bedrüfsraad is gebouwd op de basis,
aangegeven in het Manifest der R.-K. Vak
beweging en het daarop volgend Congres te
's-Gravenhage.
De bedrijlsraad bestaat uit vier werkge
vers, vier werknemers, met prof. J. D. J.
Aengenent te Warmond als voorzitter.
De taak van den Bedrijfsraad is drieledig:
hij fungeert als vaat scheidsgerecht, dat in
hooger beroep uitspraak doet over de beslis
singen der verzoeningnraden; ook spreekt hij
in sommige gevallen in eersten aanleg recht
vervolgens is hij ooutroleerend orgaan voor
de naleving van het collectief arbeidscon
tract en ten slotte beraadslaagt bij minstens
iedere drie maanden over den toestand van
de industrie en de te voeren prijspolitiek,
over de middelen om de productie op te voe
ren, zonder de arbeidskracht overmatig te
belasten en over de nooden en verlangens
van dt werknemers. De eontracteerende or
ganisaties z(jn verplicht alle voorstellen van
den bedrijfsraad in hun vergaderingen te be
handelen. Tot die vergaderingen hebben de
leden van den Bedrijfsraad toegang en bren
gen een advieeerende stem uit, zoooat dus de
werknemers-leden gedegenheid hebben in de
vergaderingen der werkgevers het woord te
voeren en ook omgekeerd. Hierdoor wordt
verkregen, dat een onpartijdige en loyale
uitvoering van de besluiten van den Bedrijfs
raad gewawbogd is.
De Bedrijfsraad is gevestigd te Amsterdam
de verzoeningsraden te Amsterdam, Utrecht,
Arnhem Hengelo, Rowranoiu,, en DUbrirg.
UIT BOEK EN BLAD*
Schriftelijke Sociale Cursus.
Onder redactie van JP. Justinue
Meuiendjjks O. C., .Professor in do
filosofie te Oss, JP. A. Abels O.K
p.A., Biltstraat 190, Utrecht F. A.oy-
sius van der Staaaj O. C., Leeraar
fkaathuiskunde M- O- te 06s en G.
G. J. Mutsaere, Hoofd der St. Ant.
School te Ose.
Er steekt veel goeds in de twee eerste
lessen van dezen schrifteiij ken socialen our.
sus onze indruk er van is dan ook bij
na onverdeeld gunstig.
We zeggen' „bijna" pmd.at de resultaten
van de studie en den vorm djer beantwoor.
de vragen niet behoeven opgezonden te
worden. JDaurvoci bestaat .er geen contact
tusschen leeraar en Jeer-ing en omgekeerd
Hetgeen ons minder verstandig lijkt, maar
gemakkelijk te verhelpen is, door dat con
tact wél aan te brengen.
goed tot haar wil had, en met opgetogenheid
maakte zij er melding van dat de pastoor van
Marrelhoef haar reeds met een bezoek had ver
eerd en wat meer was, dit beloofd had te her
vatten. Men kon het haar aanzien, dat zij op
het gezelschap van den goeden man zeer ge
steld was en gewis brachten de troostredenen,
welke hij altijd voor haar ten beste had, hier
zeer veel toe bij. Eduard hoorde deze tijding
echter met onverschilligheid aan, doch met meer
belangstelling en vertrouwen vroeg hij den
dokter haar eenigc bijzond erheden omtrent
zijn vroegere patiente die voor het oogenblik
nogal bevredigend bleken.
De beide heeren vertoefden tot laat in den avond
te L. en toen Eduard, denkende aan Laura, de
zucht opnieuw bij zich voelde ontwaken om
zich thans met den meesten spoed ter harer
opsporing op weg te begeven, kwam Charles
zonder het te weten met dit voornemen in bot-
rtp^r e V'?gen of *let niet goed zou zijn ook nog
mTvrn.fvT1 dae te bhjven, daar ztj
ra untouch dan nog eens kon
den gadeslaan en zich obertuigen of Clara voor
haar taak berekend was. De neiging des dokters
om aan zijn voornemen gevolg te geven was
evenwel zeer moeielijk te bedwingen, zóodat
hij zich genoodzaakt zag het voorstel zijns
vriends van de hand te wijzen. Gaarne had
hij dit anders aangenomen, daar hij begreep
dat het niet juist mevrouw fiaumbach was,
die den jongman boeide, maar dat het voetan
gels en klemmen waren, die op den weg ver
borgen lagen, welke tot Clara voerde En daar
hij maar al te goed wist hoe krachtig eene pas
ontwaakte genegenheid in ons werkzaam is,
zeide hij, om zijn vriend tevreden te stellen
„Gij hebt mij beloofd mij op mijn onderzoe
kingstochten te vergezellen en zult mij de haast
welke ik maak, wel vergeven. Laat ons nu gaan;
over eenige dagen, (wellicht leidt de hemel
onze gangen tot een gelukkig einddoel zullen wij
naar L. terugkeeren, dan kunt ge u opnieuw
vergewissen van den gezondheidstoestand der
lijderes en de beminnelijkheid bewonderen van
Clara."
Charles bloosde toen zijn vriend hem bij deze
laatste woorden veelbeteekend aanzag, en schoon
het hem eerst onaangenaam trof dat zijn hartsge
heimen, tot welker ontdekking hij zeiven ternau
wernood was gekomen, zoo in eens ontdekt
waren, herstelde hij zich spoedig van zijne ver
legenheid en zeide
„Nu ja, gij hebt goed gezien ik vind Clara
eèn lief meisje, waarom zou ik het voor u ver
bloemen Er steekt immers geen schande in
„Wel in 't geheel nietverbeeld u ook niet, dat
ik eene genegenheid voor haar in u zou veroor-
deelenmisschien zijt ge dan de man om haar
gelukkig te maken."
„Ik wil u gelooven, ik ga nu ook eens wat al
te ver, niet waar.Laat ons nu gaan om van de
beide dames afscheid te nemen; over een uur
komt de diligence waarmede wij moeten vertrek
ken." De beide vrienden gingen naar het zieken
huis en brachten daar een aangenaam half uurtje
bij mevrouw Traumbach en haar verpleegster
die haar juist kwam bezoeken, door, en bleek
het aan Eduard dat zijn vriend bij een eerste
kennismaking op de lijderes een goeden indruk
had gemaakt. Dat Clara voor zijn zijn gezelschap
niet ongevoeüg was, bleef hem evenmin ver
borgen, en de zekere overtuiging met zich ne
mende dat het edelaardige meisje de taak, welke
zij met zooveel moed aanvaardde, naar eisch
zou weten te vervullen,* vertrokken beiden na
een hartelijk afscheid, belovende spoedig terug
te komen, waarbij Eduard door de ongelukkige
moeder opnieuw aangemaand werd om zoo spoe
dig mogelijk zijn reizen tot opsporing van Laura
te hervatten. Helaas 1 de beklagenswaardige
vrouw had na al die mislukkingen nog hoop, en
de dokter wilde haar deze niet ontrooven had
hij haar echter bekend hoe weinig verwachting
hij van zijne reizen in zich omdroeg, dan ware
dit haar zeker nadeeiig geweestdaarom sterkte
hij haar liever in haar hoop en deed het voorko
men alsof, hij die met haar deelde.
„En nu op onzen ontdekkingstocht uit,
zeide Eduard. wii zullen aan het naaste dorp
de diligence verlaten, en nemen de tegenoverge
stelde richting van den weg, welken wij reeds
hebben onderzocht.
„Vrind, dat grapje zal geld kosten," riep
Charles met een ernstig gezicht.
„Ik houd 't er ook voor," antwoordde de an
dere, maar laat het kosten wat het wil, als we
ons doel maar bereiken; het spreekt vanzelf
dat alles voor mijne rekening is INeen, neen
val me maar niet in de rede," ging bij voort,
toen zijn reismakker bedenkingen wilde maken
gij gaat mede om mij plezier te doen het is dus
billijk dat ik betaal.
„Gij weet wel, ik heb voor een oud vnend
alles over," sprak Charles.
„Wel zeker, wie heeft daar ooit aan getwij
feld, maar als je goede vrienden met me wüt
bhjven, dan houd je beurs in den zak daarbij
bedenk, je bent mijn loge 1"
Er was niets aan te doen hoever de reizigers
hun tocht ook uitstrekten, het was altijd luiu-
ard die de kosten droeg, en hij rekende zich reeds
genoeg voldaan wanneer de vriend zijner klini
sche jaren zijn vermoeidheid met hem deelde
en het zich liet welgevallen zooals hij het beschik
te. Twee dagen bleven zij op reis zonder eenigea
uitslag.
KWordt vervolodL
^■Hl ■urn'IflT— l
