De Staking in de Havens. het witte huis. hetój «tWraSagSgS FEUILLETON &St£ m S'vï. EERSTE BEAD 1 VERZOEK. NAAMDAG m FEBRUARI 1920 43ste JAARGANG No 11599 DE ABONNEMENTSPRIJS BEDRAAGT BUREAU: NASSAULAAN 49, HAARLEM VOOR HAARLEM EN AGENTSCHAPPEN: PER KWARTAAL f 2,921/*; PER WEEK 22i/2 CENT; FRANCO PER POST PER KWARTAAL t 3,25, BIJ VOORUITBETALING TELEFOON 1426 EN 2741 - TELEFOON AFDEEL1NQ „DRUKKERIJ" No. 1748 ADVERTENTIEN 30 CENTS PER REGEL. BIJ CONTRACT BELANGRIJKE KORTING Dit nummer bestaat uit 2 blader Teneinde de advertentiën met de ver- eischic zorg tc kunen zetten, worden H. H, Adverteerders beleefd verzocht, hunne, voor de Zaterdagsehe Courant bestemde advertentiën, REEDS VRIJDAG in den loop van den dag in te zenden. Na Zaterdagmorgen 9 uur, kunnen voor bet Zaterdagnummer geen advertentiën inëer worden aangenomen. DE ADMINISTRATIE. QdHlLUX Augustinus Josephus Gallier door de genade Gods en de gunst van den Apostolischen Stoel BISSCHOP VAN HAARLEM Huisprelaat van Z.H- den Paus, A s dient- Bisschop bij deö Pause lij ken Troon, aan de Geestelijkheid en de Qeloovigen in ons Bisdom Zaligheid in den Heer. i J n. Onzen Vastebrief van het vorige jaar, d f 11 W« met vreugde vaststellen, B.G., aei onder onze Gèloovigen veel goeds wordt gedaan, en bij. de korte opsomming vak. dat f: |°ode roemden. Wij erop, dat de vrij gevigheid voor allerlei liefdewerken van jaar laar groeit. Dit nu is in het afgeloopen 5 ar schitterende dan ooit in het licht getre- t?V00r bet n eiuwe Semenarie zijn groote opgebracht, voor den nood in de Midden-Rijken van Europa steeg de collecte, in Onze kerken op het leest van Onnoozelé Kinderen gehouden, tot een nimmer gehoorde hoogte, en buiten die kerk-collecten om worden nog door werkgevers en werknemers reusachtige sommen bijeengebracht, zoodat Wij, nog meer dan ten vorigen jare, alle reden hebben, om Onze vreugde uit te spreken en -iu '"11 lnmêen dank te betuigen. •Maar yan den eenen kant blijven ondanks besta an13geVlg d dic" nooden voortdurend nu n 'uen Yan den anderen kant komt daar -hike vnd Jke leCr aanêaande de stoffe- vii dl °iZCr aarde en het gebruik dat maken volgcm het «'oord Gods, moeten oedefll' ^u.vanzdf. dat het bezit van die geven ér over zoozeer eigen werkzaamheid als weldeed van anderen de bron van verdiensten was hetzij door h t onthouden van het rechtmatig bonaan den arbeider, is goed beschouwd slechts een ndere vorm van diefstal, waar door men nooit het beschikkingsrecht over die goederen verkrijgen kon. Het onthouden van het rechtmatig loon aan den arbeider wordt een wraakroepende zonde genoemd in de H. Schriftuur de H. Jacobus de Apostel getuigt :„Zie het loon der werk lieden, dat door U is achtergehouden,/ schreeuwt, en hun geschrei is tot de oren van den Heer der Heerscharen gekomen." Om dat dit nu een zoo afschuwelijk kwaad is, zal' deze zonde wel niet met bewustheid en met opzet bedreven door wie nog eenig mensche- lijk gevoel bezitmaar toch vreezen Wij, dat de zelfzucht wel menigen werkgever zoozeer verblindt, dat hij, te veel denkend aan zich zeiven en aan zijne werkelijke of vermeende behoeften, en te weinig aan de werkelijke be hoeften van zijne werklieden en daardoor deze te Jaag schattend, niet opmerkt, dat hij hun inderdaad niet geeft wat hun rechtmatig toekomt, en zich aldus ten onrechte verbeeldt; in deze van alle schuld vrij te zijn.En die ver keerde opvatting wordt niet weinig bevor derd door dé zoozeer verspreide overtuiging, dat de werklieden van hun kant hunne be hoeften opdrijven en hunne eiSchen te hoog stellen, en misbruik makend van hunne krach tige organisatiën deze te hoog opgevoerde eischen afdwingen. Als in zooverre dit in derdaad het geval is, maken ook dezen zich schuldig aan het. onrechtmatig verkrijgen van die aardsche goederen, en zouden zij zelfs medeplichtig kunnen worden aan de zonden der werkgeversdaarom vermanen Wij- beiden, eens ernstig in zich zelve te tre den en op dit punt hun geweten goed té on derzoeken, want beiden kunnen zich onrecht matige behoeften scheppen door al groote genotzucht, en als wij letten op de levenswijze van zoo menigeen onder allerlei standen, dan kan bij ons geen twijfel bestaan, dat hier aan beide zijden door velen wordt gezondigd. Wat het tweede middel betreft, door Ons genoemd, om op onrechtvaardige wijze rijker te worden, den woeker in den handel, daarover in de eemning zoo algemeen verspreid, dat het nagenoeg onmogelijk is aan die meening allen grond te ontzeggen. Toen eeuwen gele den, nog vóór Christus, na de burgeroorlogen in de Romeinsche Republiek, een rijkaard zich op zijn schatten beroemde, antwoordde hem, volgens een schrijver van dien tijd, een eenvoudig man :„Hoe kunt gij een rechtscha pen menscb zijn, gij, die thans zoo groote rijkdommen bezit, terwijl gij nauwelijks iets van uw vader geërfd hebt De eenvoudige man, die deze vraag stelde, Was een heiden, en toch deed alleen reeds zijn natuurlijk rechtvaardigheidsgevoel hem twijfelen, of dat rijk-worden tijdens de nooden van den oorlog wel rechtvaatdig kon worden geacht. Hoeveel te meer zal thans de Christen, die onder dezelfde omstandigheden zijn bezit op ongewone wijze vermeerderd ziet, zich zelden die vraag moeten stellen, ofschoon de christe lijke liefde verbiedt.dan een ander ghem die vraag voorlegt. Wij althans durven biemand in het bijzonder van dit kwaad beschuldigen, z^elfs niet in het algemeen zeggen, dat er door velen onder ons wel «al gezondigd zijn door woeker, maar wel durven Wij bewerend- en dat doen Wij bij dezen dat een ieder, die in deze tijden buitengewone winsten heeft gemaakt, reden heeft voor een ernstig gewe tensonderzoek op dit punt. Maar zelfs over de op geoorloofde verkregen goederen hebben wij niet de onaf hankelijke beschikking. „Meum est argentum et meum est aururn, dicit Dominus", zoo sprak de Profeet 'A gaeus :„Mij in het zilder en Mij is het goud, zegt de Heer" en de Psal mist laat den Heer spreken :„Mij behoort he aardrijk an zijne volheid". Alle goederen dus danken wij aan God, Die ons het leven gaf uit rijke ouders, of onzen eigen arbeid heeft gezegend, zonder welken zegen wij ze nooit verkrijgen kondendie goederen blijven dus altoos een gave van God, welke wij volgens Zijne verordening moeten gebruiken. De goe de God, die al Zijne kinderen liefheeft, wil voor allen zorgen, opdat allen hunne voor naamste zorg zouden besteden voor het Rijk Gods en de gerechtigheid, en daarom werpt Hij de goederen dezer wereld rechtstreeks aan de eenen toe, en door de bemiddeling van dezen aan de anderen, opdat geen enkele mis sen zou wat de Hemelsche Vader weet, dat hij noodig heeft. De rijken zijn dus minder eigenaars van goud en zilver, wat aan God blijft behooren, maar veeleer Gods rentmees sters, die daarvan natuurlijk allereerst voor zich zeiven en voor hun ge' zin gebrui; mogen maken, maar ze vervolgens in Zijnen naam voor alle andere stoffelijke en geestelijke behoeften moeten bestseden. (SM volgt' mórgen). (Ongecorrigeerd.) - "TV V - Een beeld van de Rotterdamsche haven bij het uitbreken der staking. De omvang der staking. Nauwelijks is de bedrijvigheid in de Ne- derlandsche havens een weinig terugge keerd, nadat het scheepvaartverkeer vier jaren is lam geslagen geweest, nauwelijks mogen wij hopen, dat door een meer gere geld verkeer over zee de schaarscht» aan levensbenoodigheden en grondstoffen een weinig zal verminderen ea de.economische toestand althans een begin van herstel te gemoet gaat, 0f do arbeiders in het trans port- en havenbedrijf achten het beter om met dat economisch herstel nog maar wM te wachten en leggen den arbeid neer. Zooals wjj Zaterdagmiddag meldden, is de staking een feit gewórden. Zij is geproclameerd voor: de niet gemonsterde zeelieden, civiel per soneel inbegrepen, bootwerkers, espeditie- en veemarbeiders! controleurs en wegers, vrijheden en assistenten, technisch perso- hggI der ffiaohin-ale bedrijf011» sleepers te Rotterdam, schuitenvoerders te Amster dam, classificeerders en slijniploagere. Maar daarbij zal het niet blijven; in ons modern bedrijfsloven is de eene tak van nijverheid van den anderen afhankelijk; en wanneer de aanvoer van grondstoffen stil staat, zal het eene bedrijf na het andere weldra moeten worden stopgezet; nog ge zwegen van allerlei werk, dat niet zal wor den verricht, omdat het „hesmet" zal wor den -verklaard. Op deze fabrieken zijn ongeveer 2500 personen werkzaam. En de ai'deeling Vlissingen van de Ne der 1. Fed. v. TransPortaribeiders, waarbij alle havenarbeiders aldaar zijn aangeslo ten, welke besloten had 'n afwachtende houding aan te nemen, maakt aanstonds bekend, in geen geval schepen, bestemd voor Rotterdam oü Amsterdam, te lossen. Dergelijke berichten kan men dage lijks verwachten. De Monte Rose is Za terdag naar Liverpool gestoomd en andere pas aangekomen schepen gingen naar Ant werpen om in die vreemde havens te los sen Dat hebben de (socialistische) Centrale Bond en de (anarchistische) Nederland- sche federatie vau transportarbeiders in hun drijven naar een arbeidersconflict, dan bereikt. erkocht en verraden? Er is aan deze staking echter nog een veel bedenkelijker kant dan alleen de zeer ernstige bedreiging van ons economisch leven. De vraag rujst n.m of de stakende arbeidersmassa nmt onwetend gebruikt wordt door Wijnkoop en consorten, om liier een chaos te scheppen en Nederland te betrekken in een voorbereide West- Europeesche revolutie, onder aanstichting der Russische bolsjewiki. Het Algemeen Handelsblad publiceerde n.l. Zaterdag j.l. een uitvoerig relaas over een op 3 Febr. te Amsterdam in 't geheim gehouden communistisch congres, waar zeer rare dingen zijn gebeurd. Men zal zich wellicht herinneren, dat in dertijd te Moskou de zoogenaamde Derde, dat was Bolsjewistische Internationale we,rd gesticht onder leiding van Lenin. Maar in het geblokkeerde Rusland kon men niet anders dan wat Polen, Letten, Cliineezen en Russen bij elkaar krijgen, zoodat er van een eigenlijke Internationale geen sprake was. De Russische Sovjet-re geering zond daarom den Amersfoort schen ingenieur S. J. Rutgers, die de ver gadering te Moskou bijwoonde, naar Ne derland om daar *„iu dat rustige landje met een slappe reactie" zooals het heet te een werkelijke Internationale voor te bereiden. Te Amsterdam werden inderdaad verga deringen gehouden om tot dat doel te ko men, waarbij natuurlijk Wijnkoop, mevr. Roland Holst, dr. Gorter, van Ravestoyn, dr. Pannekeet en dergelijke communisti sch© beroemdheden tegenwoordig waren. Wat daar al bespro-ken is en welke be faamde buitenlandsrche communisten daar nog- meor tegenwoordig waren, kunnen wjj op 't oogenblik laten rueten. "D© conferentie is gekomen tot- de oprich ting van een Uitvoerend Bureau der Derde Internationale; mevr. Roland H-olst en de heer S. J. Rutgers namen er in plaats als leden, als gedelegeerde voor de Nederland- sche Communistische partij werd de beer D. Wijnkoop aangewezen. Het- Bureau zal zich in het bijzonder be zig houden met het verspreiden van lec tuur, met propaganda en het beschikbaar stellen der daarvoor benoodigde fondsen. Door de Russische Sovjetregeering zijn ter beschikking van het bureau gesteld diamanten, paarlen en andere edelgesteen ten, tot een waarde van twintig miliioen roebel. Uitdrukkelijk werd vastgesteld dat het de taak is van het bureau, iedere staking j en beweging die een- revolutionair karak ter draagt, te steunen. De heer S. J. Rut gers heeft medegedeeld, voor dit doel twintig miliioen roebel uit Rusland te heb ben meegekregen, welk bedrag echter nog niet hier is gebracht. Bij de bespreking in de zitting van 6 Fe bruari, van het agendapunt; „Vakbewe ging en Sovjets", werd o.a. door den heer IE. Bouwman, voorzitter der Nederlands die Federatie van Transportarbeiders, een uit voerige red© gehouden. Hij betoogde daarin, dat uit een deel van de onafhankelijke vakbeweging, tot welk deel ook de transportarbeiders behooren, 't anarchisme is verdwenen en dat in de plaats daarvan een bewust revolutionair streven merkbaar is. De onafhankelijke vak beweging, aldus de heer Bouwman, wenscht niet mede te doen aan de opvoering der productie, omdat daardoor het kapitalisme in stand wordt gehouden. In een bij dit punt aangenomen resolutie wordt vastgesteld ~.dat getracht zal worden internationaal de communistisnhe partij dt leiding te geven van de vakbeweging. Ook Sneevliet, tijdelijk bestuurder van de Ned. Federatie van transportarbeiders nam aan deze fraaie besprekingen deel. Uit de gemaakte plannen moeten wij nog naar voren brengen, dat bes'.oten is de arbeidersmassa's op een groote, inter nationale staking voor te bereiden. „Wanneer in Duitschland of elders zco werd ten congresse betoogd, weder een revolutie uitbreekt, moeten de krachten van het internationale proletariaat voor bereid zijn op een algemeeue staking (vooral van de ar.sportarbeiders in En geland, Amerika, Frankrijk Italië Scan dinavië, Holland, België en Zwitserland)) onmiddellijk wanneer de kapitalistische machten tot interventie in Rusland over gaan. Het bureau moet ten spoedigste stappen doen om deze actie tijdig te or- ganiseeren, opdat de arbeiders niet weder om door de regeeringen worden veinst.n De schrik in het socia listische kauip. Men behoeft geen volloerde ia liet vak verenigingsleven te zijn, om te beseffen dat de thans onder drijven van de (syn dicalistische) Federatie van Transportar beiders uitgelokte staking in het haven bedrijf heel wat meer is dan een enkel loon-conflict. Het is eenvoudig een o Mee deel van de groote sociale revolutie, oie van uit Rusland in Europa wordt voor- l>ereid ,en waarvan Wijnkoop hier te lande de makelaar is. Dat hebben de sociaal democraten dan ook aanstonds ;oo ge voeld. De moderne vakbeweging moest door. de publicatie vanhet Handelsblad; eindelijk erkennen wat ieder verstan dig menseh al lang gevoeld had dat deze thans geproclameerde staking een in- ternatiooaai-revolurionnair karakter heeft, dat de Nederlandse j arbeiders door Wijnkoop worden gebruikt om den Rus- sischen Lenin aan een communistische Keizerskroon te helpen. Het hoofdbestuur van den (socialistic schen) Centrafen Bond van Transportar beiders heeft onmiddellijk een brief o-e. zonden naar het hoofdbestuur ,van de Fe deratie, waarin inlichtingen omtrent da „compromitteerende" mededeelingen van het „Hbl." over Bouwman en Sneevliet worden gevraagd. Dc publicatie van het „Hbi." houdt een ernstige beschuldiging in, aldus heet het in dien brief. En „Het .Volk van Zaterdagavond spuwt .vuur en vlam tegen ile anarchis tische „verraders." „In geheim comité aldus het soc. hoofdorgaan, hebben dus Sneevliet en Bouwman de staking der transport-ar- en nadat hij' de bfeckgew?1 iiarer aandoening van haar haar in a„i,<;rwiiderd had, geleidde hij. gezelschap vewaar het overige gemak kei ijken etof,rd ,was «n ®j in een half liggende hoUdinj?a?te naf?' :t" ard, m die naast Lfg,Z1J [ot Bdllr ovTrii t vermeed. Ook het was fan P bled> zwijgend, ieder s aan zijn ingen gedachten overgelaten, ©n vond voedsel genoeg ter ©vorwcginiT w het treffend tooneel dat om zich heen ^e-rd afgespeeld. [Eindelijk richtte Laura het hoofd op en h«ne blikken die zij onafgewend op Hdu. ard hield gericht, vielen thans droefgeestig hP har® handen. 4 e-?ö dezer opbeurend, bracht i Jr* «dh zijn,g lippen, en hare di'oefbeid dia zeer welsprekend was, goed begrijpen de, troostte hij haar met de woorden: ,.,Dat alles zal te recht komen, wij heb ben redenen tot dankbaarheid genoeg, nu ge uw spraakvermogen terug hebt ge- kregden, God zal alles ten beste beslis sen, Tpen hij haar machteloozen arm we der in haar schoot had gielegd gaf zij m©fi haar hoofd een wenk dat hij op een stool1 naast haar plaats zou nemen, hij voldeed aan haar verlangen en boog zich Met een belangstellenden blik naar haar over. Zij glimlachte en haar aangezicht schitterde van eene innige genoegdoening Daarna bemerkende dat zij spreken wil de,' bracht hij zijn oor nabij: hare lippen Zij fLuisterde„Moeder? moeder?." „Verkeert in goeden welstand, ja, be- vindt zich zelfs beter dan toen gij haar het laatst hebt gezien", antwoordde- Êduai d. ■Wieder blonk er een straal van ware ziele vreugde over haar gelaat. Daarna zag zij naair Charles heen en vroeg; „Is dat ,uw vriend?" „duist geraden, het is mijnheer Lind- scheer, mijn vriend, dien wij' op den .ver jaardag uwer moeder tevergeefs hebben verwacht, waardoor wij zulk een noodlot- tige vergissing hadden met dien Spantzer" gela at werd bij hethoprea van diezen naam 800 m°gelijk nog bleeker en eene diepe ontroering maakte zich op nieuw van haajr meestertoe n zij aeide: „Zoo beet "ij met-, ia ,u na_am onbe kend?" o „Wij weten 1110 anders dan dat de eb landeling Spantzer heet, doch kortelings is het mij duidelijk geworden,, dat hij' ziet ook nog onder andere namen ophoudt" „Fneundlich heet nij vervolgde zij1, lang zaam fluisterend, „maar de booswicht leeft niet meer, nij as verdronken..., 0.M ik ril wanneer ik er aan denk". „Qij vergist u hernam Eduard, „bijt heeft zich nadernancl nog op verschillende plaatsen vertoond^ en eenjg© dagen ge leden las. ik in de courant dat hg onder den naam van baron Von Rodestein ©en jjhiel beeft genad, waarbii hij! zijn tp- gienpartij heeft gedood. Dokter Ghantilgotó en ^ijne echtgenoot© luisterden in gespannen "aandacht, maar verstonden geen woord van hetgeen men sprak, daar hat gesprek in het Hollandsch gevoerd werd. Teleurstelling en smart spra ken daarom uit hunne blikken en in goed Fransc-h deed de dokter het voorstel om zich gie&amenlijk naar de huiskamer fce begeven, waar het hem dan zeer aange naam zou zijn zop mjgn verder zijne ge- daohten in zijn moederhart wilde -uitdruk ken, daar hij te veel belangstelling voor zijne patiënte gevoelde, om niet- te wen- sohen «enige verdere, bijzonderheden om trent haar vroeger leven te vernemen. Niemand was er die zich hiertegen verzet te, en toen de twee dokters elkander d© behulpzame hand boden om, Laura bij hat afklimmen van den trap te ondersteu nen, voerde het meisje in duidelijk Franse li haren pleegvader te gemoet, dat hoie aangenaam haar zijn "hulp was, zij zich bijna wiel alleen zou "kunnen redden daar haar beenen zich in beteren toestand bevonden dan haar handen. De h-eer Chan tilgois lacht© vriendelijk en zeide dat het genoegen dat hij smaakte, haar weder in het volkomen bezit van haar spraakge bruik teruggekeerd te zien, nog verhoogd werd door de ontdekking dat zij ook zijhe moiedertaal zeer vloeiend sprak. „Alzoo is de onverlaat waarschijnlijk nog in leven", vervolgde Eduard. „Ik meende zeker dat hij verdronken was", antwoordde zij, „de redenen waarom zal ik itt naderhand wel eens mededealon" „Ik gjeiopf ook, mijnheer Rioestel, dat heit beter is zoo wij haar niet te veel met spreken forceeren", sprak de Fransche arts. Hierna gaf hij Laura een wenk om zich ©en weinig rustig te houden, en zeide; „Wacht tot morgen, dan zal het weer beter gaan en het spreken u waarschijnlijk minder vermoeen, laten wij ons voor heden maar tevredenstellen met de aanwinst wed ka wij verkregen hebben". Daarop wend de hij zich weder tot zijn colega en zeide; „Vertel mij nu toch eens, hoe is de naam van mjjn pleegkind en verhaal mij' ©enige bijzonderheden, het kan u natuurlijk niet verwonderen dat ik in al hetgeen op uw© Agues betrekking heeft het meeste be-langstel. Daarop voldeed dokter Koestel, na haaf naam gtenoemd te hebbeu, aan het geuite verlangen, ©n het was treffend om te zien, hoe Laura al fluisterend d© lielderheid van haar geest terugkreeg en door haar gebaren duidelijk te kennen gaf hoe zij alles volkomen begreep wat er ver handeld werd, Charles die zich nu en dan tamelijk verward .uitdrukt», hielp er zich met zijn Fransch nogal door, zoo werd het onderhoud tot aller genoegen voortgezet.: Na heit diner beschikte Eduard over 's dokters schrijfgereedschap en richtte e>eni go letteren aan Clara Bolard, om haar de belangrijke ontdekking welke hij te Ha vre had gedaan, mede te deelen. Hij ver zocht haar met veel omzichtigheid te werk! fee gaan, wanneer zij het- treffend geval ter URLEMSCHE C door ig J. de nood ln ons ei§en vaderland aoor de buitengewone overstroomingen, zoo- dat Wij niet slechts reden hebben om te roe men en te danken, maar ook om U erop te wijzen, dat God blijkbaar nog meer van U vraagt. Daarom beesloten Wij in dezen Vasten brief eens een kleine beschouwing té geven en om ze te behouden of I el recht 7- - >i;v 7 v - i - F' -,V Nu ree de wordt gomeld. dat de direetiew vaal Van Deventer'» Glasfabriek, de glas fabriek de Sehie en de Vereerügde Glas fabrieken in verhand met de staking in. 't transportbedrijf aan haar personeel heb ben laten bekend maken, dat de werkne mers met inachtneming van den wettelij- ken opzeggingstermijn zullen worden ont slagen, zoodra de voorraad stookolie en brandstoffen zoodanig zal zijn verminderd dat het bedrijf niet meer op voldoende wij ze is gaande te houden. In verband mot do staking in de havens- zijn echter de volgende mededeelingeu van belang: 115

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1920 | | pagina 1