BINNENLAND
Brieven uit Borneo,
Elck wat wils
Binnenfa/idsch Nieuws.
'jr- ft
ZATERDAG 17 APRIL 1920
Niets veranderd.
Luchtverkeer.
Biji (moeders Véfscheidén kttee# da öjjefete
dochteï haar kruis, een erfenis, door de
andere dochters wel niet benijd, maar
toch wel vurig begeerd:.
TREKJES CXXXSV.
absenteïsme en zijn gevolgen.
Ilji was zenuw.ariitig en 4actd pnlmnd® diet,
J.
DE MISSIE VAN NOOED-BORNEO.
IV.
(Slot.)
Er gebeurde niets en sommige jongeren
'waagden wat meer en begonnen den missiona
ris te helpen. Eén van licn, nu een man op
leeftijd, gaat er nog grootsch op, dat hij!
een der eerste Doesoens was, die den heuvel
heeft helpen schoonmaken. Er verrees oen
huis stevig gebouwd, want 't zou blijvend
zijn en een kerkje, dat in '90 klaar was. De
oersle doopelingen waren Simon, ex-hoofdman,
Bernardus, de beste Christen, en Petrus, die
beter kon zijn, doch die toch met Faschen
m Kerstmis zijn plichten waarneemt; drie
(ai alle drie nog in leven. Simon is nu Legen
da zeventig en Petrus een 50er en Barnar
dus e>en 42 ongeveer.
Father Kurz was onvermoeid en met rond
trekken. kennis te maken met het volk ia
den omtrek, en met ds handen uit do mouwen
steken thuis, 's Avonds ging hij naar de hui
zen, waar velen bijeen waren en verklaarde
waarom hij gekomen was enz; hij ging naar
da omliggende dorpen en klopte de menschen
bijeen, lltj was sterk, groot, iets wat indruk
maakt op den uoesoen. Vooral kracht! Hij
was goedhartig en groothartig. Alles wat ti.j'
bezat ging, want ze werden groote bedelaars.
Dikwijls werd hij „er tusschen genomen',
zooals de ouderen soms zoo smakelijk vertel
len kunnen, de „trucs" om ecu paar centen of
een paar balletjes van den witten man los
to krijgen. Vooral veel kinderen in stervens
gevaar doopte hij. Hij stierf in 1895, do jjzer-
sterke in 10 jaar gesloopt! Met eerbied en
liafde wordt steeds over hem gesproken. Een
slaaft ja van kracht, dat nu nog leeft, wat ik
menigmaal heb hooren vertellen, wat gaat van
vader op zoon, en wat nu gaat op alle mis
sionarissen, want als die oude luitjes ge
storven zijn, zal dat voorbeeld van sterkte
nog voortleven onder de Doesoens. Hoort
b.v. Simon het vertellen in groote woorden
en hevige gesties met armen gestrekt en allo
lichaamsbewegingen!! En dat is dan dat Fr.
Kury bij Kopinpinnau (oen naam van een stuk
land) aangevallen werd door een wilden stier.
Het brullende dier kwam op hem af met ge
bogen kop en gestrekte horens. Ontkomen
wan niet mogelijk. De. priester sprong opzij
(ai de stier rende door, stapte, keerde zich
om en viel weer aan; weer een cirkel en toen
stond Fr. Kury vlak voor hem, zonder aan
loop. Hij pakte het beest bij één hoorn en
den neus en draaide, draaide. Als u de volle
beschrijving wilt lezen zie dan II. Sienkiwets"
Quo Vadia, waar Cersers in de arena den
stier legt. Fathor Kury legde het brullende,
trappende beest. Doesoens kwamen loeloopen
on zooiets was hen nog nooit overkomenEen
ïnan zonder speren en hakmessen een wilden
stier bevechten en hem „leggen". Het beest
werd afgemaakt, de Doesoens hadden een
smulpartij en Father Kury was de held, de
sterke: sterker dan sterk! Ik heb van Fr.
Goossens gehoord, die nog twee jaar met Fr.
Kury in l'apar was, dat de Beiersche missi
onaris hem meermalen verteld had, dat liet
oen handigheid is, dat hij ia Beieren vroeger
dikwijls koeien en stieren zoo gelegd hadi
Alleen vereisebta het een vasten, zekeren
greep in den neus!'Wel wat 't is, ik kou' 'tniet
graag probeeren, tenminste niet met wild vee.
en ui
In 1893 kwam Fr. Goossens (van Geldorp
fW.Bdie in '81 van Europa gekomen was
en teruggeroepen werd in '85 om te Mill Hill
de theologie te doceeren en in '89 weer terug
keerde, naar Papar. Toen in '95 Fr. Kury
jieslorven was en begraven lag juist achter
bet altaar van zijn kerk, bleef Fr. Goossens
alleen, toLdat in '98 Fr. Wjllems (Dommelen
N.B.) van Europa kwam Mannen waren er
al, doch wegens gewoonten en zeden des
volk3 kon niet onder de vrouwen gewerkL
worden. Als men succes wilde hebben moes
ten er zusters komen, 't Duurde lang, doch
Fr. Goossens met echte Holïandsche vasthou
dendheid en laai geduld, bekostigde alles zelf.
Een klooster werd gebouwd en hij betaalde
de reis voor drie zusters en moest haar zelf
onderhouden zonder steun van de Missie, want
do Bomeo-missio is en is altijd arm geweest.
Drie Holïandsche nonnetjes kwamen, waarvan
een nu in Engeland is, een gestorven en be
graven in de schaduw van de kerk te Papar
in 1917 en één, de jongste, is nu Overste te
Papar. Zij kwamen op Onncozele 'Kinderon-
feest '99 en een paar zware jaren hebben zij
doorworsteld. Vrouwen vluchtten, zoodra zij
de goeae zusïétlcens zagen. De ntanheu Stèlfis'
gingen, want de Mahomadenen waren druk
bezig praatjes rond te strooien en gemeene
praatjes en daar zij het Doesoensch karakter
kenden was het niet moeilijk juist die din
gen te zeggen, welke de Doesoens afschrik
ten! Zelfs praatjes zooals er rondgingen ln
do eerste jaren van het Christendom in het
Komeinsche rijk: Holïandsche taaiheid won.
In 1905 begon het keerpunt en sinds dien
lijd ging het Missiewerk langzaan! maar zeker
vooruit. Nu is Papar zeker de mooiste, beste
missie van Noord-Borneo en dat hebben
met de hulp van God Hollanders klaar
gespeeld.
Father Goossens, nu 65 jaar oud, is een
prachtige, groote, sterke man, met fijnbesne-
deu gelaat. Een geleerde man en vooral talen
kenner, want hij spreekt nu nog eenige E;u-
ropeeschs talen en verschillende O j ster sell.}.
Doesoensch spreekt hij als een Doesoen, ja
wellicht nog beter! Einde December heeft hij
zijn 40-jarig priesterjubileum gevierd! Veer
tig jaren priester en 34 jaar in Borneo ge
missioneerd. 't Was 'n grootsch feest! 't Speet
me, dat ik niet tegenwoordig kon zijn als
oud-kapelaantje. Nu telt Papar een goede
300 Christenen! en wat beter is heeft een
christelijke atmosfeer; die invloed werkt. Ver
schillende. lieidensche gebruiken zijn ai'ge-
schraft zelfs onder de heidenen, gongs-bonken
b.v. hoort men zelden en dan nog op grooten
afstand van de missie. Jammer dat hei getal
Doesoens niet vooruitgaat; de kindersterfte is
schrikbarend, doch met christelijke toestan
den en onzen chrristelijken invloed zal dat zfch
wellicht beteren. Bij Papar op twee kilometer
afslands staat een kapel en liggen de funda
menten van een groote kerk. Ik heb juist van
Fr. Goossens gehoord, dat hij begint te bou
wen niettegenstaande de duurte der materia
len en werk! Daar is het Chineescho dorp,
waar een catechist aan het hoofd staat van
een goede tweehonderd Christenen! Zoo Chris
telijk, Papar (mag er zijn .Fr. Goossens spreekt
natuurlijk Chineesch! Dan de rivier op is
mijn oude standplaats Kinuta, waar het niet
hard, hard ging. In 1917 is Membakut een
20 mijl ver aén de spoorlijn catechumeen
geworden, 't Is nog in het begin. Iedere maand
gaat er iemand voor een dag daar onderwijzen.
Er wonen wellicht 1000 Doesoens daar.
Papar is een fijne Missie, waar nog gewerkt
lean worden, doch een missionaris als Fr.
Goossens heeft men geen dertien in een dozijn.
Hij is nog sterk, krachtig, alleen klaagt hij
op een langen voetreis, dat dï olie tusschen
de gewrichten opgedroogd is, doch dat neemt
niet weg, dat hij er nog flink overheen slapt.
Zongebrand, vooral de handen, ja dat zijn
werkhanden, want Fr. Goossens als hij thuis
is, heeft en doet nu nog iederen morgen han
denarbeid. Na het ontbijt kleedt hij zich in
ouden broek en toog en gaat met spade en
grooten schoffel en werkt als een polderjon
gen, De Missieheuvel herschapen van wildernis
is bijna alles zijn werk, zijn eigen handen
arbeid. De heuvel is gelijk gemaakt, een flink
stuk er afgenomen en bloemperken en paden
en vol met vruchtboomen. Vruchten, o ja, de
Papar sinaasappelen zijn bekend en alle vruen-
ten die in Borneo groeien. Koffie genoeg voor
eigen gebruik, zoo reeds voor 20 jaar; nooit
geen koffie gekocht; thee gaat niet; peper ook
weer; een groot veld voor paddie, en nu
groeien er ook nog cacaoboonen! Een zaad
meegebracht ot een geschenk van een Philip-
piuo en gezaaid en hij groeide. Nu een paar
boomen en nu en dan drinkt man in Papar-
missie zijn eigen kop chocolade!
Dit is in hel kort de geschiedenis van Papar.
(Nu is er nog de Pertatan-missie, doch daar
over later wel eens. O ja, in 1920 werd ?en
missie begonnen in Tambunan onder de
TagaSj ook oen soort DoessoensBidt voor
mij.
J STAAL.
HET! KRUIS OP DE BORST.
Diep te betreuren is l:et dat onze
Roomsahe vrouwen, onze Roomsehe mioo-
ders en jonge dochters onder haar ju-
weelen en sieraden niet de eerste, zclis
géén plaats meer geven aan het kruis.
Vroeger stelden zij1 er een eer in, het
kruis fier en openlijk te dragen op
hun borst. Dikwijls was het van goud,
ten toeken van hun liefde voor het
kruis. Somtijds zelfs wals het met edel-
steenen afgezet als zinnebeeld van den
gloed hunner liefde voor het kruis. Ho;
was steeds één der voornaamste vers.e-
ringen van de Roomsch-Ratholieke vrouw.
Vaak was dat borstkruis een familie
stuk, dat als een patriarchale zegen ge
schonken werd aan het eerstgeboorterecht.
En wat |3ien we thans gebeuren, vraagt
Pater Fr. Mart. Vreeswijk O F M in de
„Tijd"? i
Niet alleen dat het liberalisme ook hier
in weer gezegenvierd heeft, maar erger nog.
Is het reeds een deerlijke verslapping van
het oudtijds zoo ridderlijke geloofsleven, dat
het kruis niet meer behoort tot de versie
ringen van de Roomsehe vrouw, nog deerlijk
ker is die verslapping, als, wat heden vaak
het geval is, het vergeten kruis vervangen
wordt door een mode-artikel, zooals het Swas
tika-kruis. Dit wordt door vele, ook Room
sehe vrouwen, als broche gedragen. Het be
staat uit een quadraat of Grieksch kruis,
welks uiteinden rechthoekig zijn omgebogen
tot een handvat Dit kruis is van heidenschem
oorsprong en wordt zoo genoemd naar het
woord Soasti, wat geluk beteekent. Meestal
werd het, in de vroeg christelijke-tyden, ge
bruikt als het zinnebeeld van geheime sekten.
Bu rijn onchristelijke beteekonis en strekking
blijkt wel hieruit, dat het ook geheeten wordt
Gnoslikerkruisje en het Gnosticisme is de
oerpatriaroh van de Vrijmetselarij. Zou het
zoo in zwang raken van het Swastika-kruis
somjs moeten toegeschreven worden aan de
noodlottige werking dezer laatste geheim
zinnige vereeniging? Laat'Swastika ook al ge
luk beteekenen, het beteakent en gééft ons
zeker niet liet grootste geluk, het heil van ,ons
geloof. Het is niets meer dan een talisman,
dan een amulet, waaraan het ongeloof zich
vastklampt als aan een behoedende en red
dende kracht, die eeliter alleen denkbeeldig
bestaat in tiet zichzelvan wijs gemaakt ver
trouwen, dat aan een geheimzinnige bescher
ming behoefte heeft Voor de Roomsehe
vrouw is liet eert surrogaat van Jezus'
kruis. En het wordt hoog tijd dat met al het
andere surrogaat, dat de oorlog ons zoo me
nigvuldig bracht, ook dit surrogaat verdwijnt
en de echte waarheid weer hersteld en ver
heerlijkt wordt.
De Eerw. schrijver besluit zijn mooi ar
tikel als volgt:
Haalt het kruis wederom te voorschijn van
uit de slaapvertrekken en hangt het op de
mooiste plaats in de mooiste uwer kamers.
Haalt het kruis wederom te voorschijn uit de
waardeloos weggeworpen versieringen en
liangt het te prijk en te kijk op uw borst.
Thans, nl1 de tijden zoo bang zijn; thans,
nu wij zoo'n geweid moeien doen, om het on
zichtbare kruis te bewaren; thans, nu de
duisternis dreigt te vallen over Golgolha, thans
hebben wij meer dan ooit behoefte aan oen
voortdurende herinnering, aan oen voortdu
rende oefening en belijdenis van ons geloof.
En dal alles erlangen wij door het zichtbare
kruis weer in eere te herstellen.
(MGR. D. W. H NOLENS.
Sedert eenigen tijd komen in do „Avond
post" schetsen vioor van Kamerleden. Van
den leider der Katholieke Staatspartij
geeft het Haagsche blad de volgende Ka
rakteristiek. - ■■■■■vu
„De parlementaire geschiedenis van Ne
derland kan geen staatsman aanwijzen,
die met dr. Nolens veel overesnstennming
vertoont. In hem toch ligt de buiten
gewone kracht van uert politicus, die
zeer veel vermag, groote energie en élan
bezit, in bekwaamheid anderen telkens
overtreft, van aanleg een hearsohmnu-
tuur is, tot schittering van ziih leven
werd geroepen, en toch. altijdin mati
ging, in tempering, in beheérsching zich
inhoudt en zelfs de eerste plaats niet
begeert Do man van evenwicht en rust,
een rots van graniet in de woelige
golven v,a.n heb moderne politieke loven,
de geboren leider van de gmoto Roomsah
Katholieke staatspartij' met haar vele
sehakeeringen.
Nooit laat de heer Nolens zich gaan,
alles wat hiji zegt i en doet is bewust,
is overdacht, in volkomen harmonie met
zijn geheel optreden. In d;e rust l gt de
groote kracht, maar men mist het grij
pende, het meesleependo van het spontane.
Br. Nolens zou velen al is het dan
niet waarschijnlijk, kunnen meeslepen
wie zal het zeggen- Zijn bekwaam
heid is buitengewoon, maar hij: heeft
het alles gebracht onder ijzeren tucht
eu volkomen beheersching.
Het belangrijke van sommige redevoe
ringen van dezen afgevaardigde i3, dat
heb niet belangrijker is, hij geeft nooit
meer dan hij' ais leider der grootste
Kamerfractie meent te kunnen en te
moeten geven.
V/ie 'n enkele maal 'n Kamerzitting
bijwoont en dan dezen staatsman hoort
I e der op zn beurt.
't Was de laatste Zaterdag van den Paasch
tijd
De lieer Willem Denkers, grooL-industriêel,
zat in z'n huiskamer en bekeek nog eens
Vluchtig de aanteekeningesi voor zijn lezing,
w-elke hij dien avond in Amsterdam moest
houden voor bet „Economische Genootschap".
Hij was 'n zeer gezocht spreker en Jewaui
vaak avonden in de week to kort Van
Ver afgelegen plaatsen bereikten hem uitnoo-
digingen ©ra 'n spreekbeurt te vervuilen, welke
.verzoeken zooveel mogelijk werden ingewil
ligd ten eerste omdat hij dweepte met de
^economische beweging", wars van elk politiek
of godsdienstig beginsel tweedens omdat
de heer Willem Denkers liet heel prettig vond,
dat er met lof over hem werd gesproken en
«ja naam in de groote bladen prijkte.
Hij leefde alleen met z'n nicht Lena, die al
vijftien jaar z'n huishouden deed en 'n brave
oude-jongojuffrouw was
Ze konden heel goed met elkaar overweg
en deden wederkeerig hun best elkander het
leven aangenaam te maken.
Wat -- eerlijk gezegd niet zoo'n toer
was, want Wille.® Denkers bezat er alle mid
delen voor.
Zoo uiterlijk scheen er dus aau het kleine
huishoudentje van oom en nicht niets te man
keren. i
V'* Énkele ingeyjjdG, zon u f$htei; ku,npsn
vertellen, dat Lena op sommige tijden wat
bleek zag, waardoor dan de roode huil-'plekjes
om haar oogen wat scherper uitkwamen
en dat Willem bij dergelijke gelegenheden
met zoo rustig was als gewoonlijk.
Vooral in den Paaschtijd deden deze ver
schijnselen zich voor en klonk niet heer hon
ker's fluitdeuntje van een of andere nieuwe
variëté-mop door gangen ol' kamerseven
min de galmende liedjes, welke Lena onder
haar dagelijkschen arbeid ten beste gaf.
Juist toen de heer des huizen zijn vellen
papier met aanteekeningen toevouwde en in
ile bruin-lederen actentasch borgde, ging de
voordeur open en trad Lena 't huis' binnen
met 't gewone vriendelijke: „dag com."
„Zóó, kind, ik dacht waarlijk, dat je ver
dwaald waszóó druk in de winkels f'
„In de winkels niet, maar in do kerk heb
'k lang moeten wachtent't was vol bij de
biechtstoelen."
„Ojuist. de zoogenaamde „bokken-
week" hebben we nu... is 't niet?"
„Noudie uitdrukking is al erg ver
ouderd, hoor. Kan je heelemaal niet meer
van op an. Hoeveel menschen gaan 'r tegen
woordig niet alle wekenik zelf toch ook,
En dan zijn er ook veel, die zich ver bin dun
in den Paaschtijd één of 'n paar keer extra
te gaanals eerherstel voor degenen, dio
hus Paschen niet houden,"
De heer Willem Denkers greep ineens mat
'n erg pijnlijk gezicht naar z'n voet
„Hè, die beroerde likdoornswacht
ik flrek die andere schoenen aan... zitten
me veel lekkerder
En hij stond al in de andere kamer bij z'n
kleerkast.
ZondenooïM, had 5'tt nicht heuj jp leeliike
spreken, adu niet denken, dat edtï man
van zulk een be teekenis aan het woord
was. Dr. Nolens spreekt weinig gemak
kelijk, soms hakkelt hij zelfs en voor
zichtig® belijndheid sluit, gelijk gezegd,
het boeiende licht uit. Toch is deze
afgevaardigde een der machtigste figuren,
misschien de machtigste, van het tegen
woordige Nederland.
Man van humor, die Dok in zijn rede
voeringen soms uitkomt, bezit hij! een
zeer veelzijdige kennis.
Deze politicus weet aan het leiderschap
der grootste staatskundige par tij' niet al
leen het voorzitterschap van onderschei
den der meest belangrijke commissi q 5
te verbinden, maar i3 ook hoQgleeraar
in de arbeiderswetgeving aan de ge
meentelijke universiteit te Amsterdam. Naar
men verzekert, heeft dr. Nolans als voor
zitter bizondere talenten wat bij een ge
boren leider niet te verwonderen valt
Het contract tusschen dr. Nolens en dr.
Sohaepman is groot. Van den kunstenaar
heeft de tegenwoordige leider dor Roomse®
Katholieke staatspartij' niets. De schit
tering van politici als Kuyper en Schaep-
man is hem geheel vreemd, hij wil
waarschijnlijk ook niet schitteren.
De heer Nolens heeft niet begeerd aan
het hoofd te staan van een Ministerie;
hij: trad als Rabinets—formateur op, maar
nam in het Kabinet geen zitting. Daar
door is cle politieke beteekenis van dezen
staatsman, hoe groot zij ook moge we
zen, toch eenigzins probleem gebleven.
Men vraagt zich af hoe dr. Nolens
achter de groene tafel zou zijn geweest.
Thans is zijn invloed gaoobendeels indi
rect, men zou hem wel een hij1 is een
heerschersnatuur in de vollo kracht
van direct handelen willen zian.
De heer Nolens heeft dit zelf niet
gewild. Het blijft voorloopig een vraag
of hij een staatsman van den allereer-
sten rang is. Als politiek leider van
buitengewone zelfbaheoraching aal hij ech
ter ongetwijfeld een belangrijke plaats
in onze parlementaire geschiedenis in
nemen.
Nog s]echts enkele maanden dienst als
zoodanig, is J. J. De Roode, als hoofdre
dacteur van „Het Volk" afgetreden.
Zijn opvolger is de heer J. F. Anker
smit,
Het eerste hoofdartikel van den nieu
wen hoofdredacteur is een geweldige uit
val tegende Kerk; ia dit geval niet
de Katholieke, maar, zeer in 't algemeen,
do Christelijke Kerk.
Tot dat krachtsbetoon was alle reden.
Want zeer belangrijk was, wat gebeurd
is.
Het is gebeurd teKI under t! Daar
heeft zich een machinist „van elders"
aangeboden in de plaats van een stuken
den machinist. Onder de stakers was een
ouderling van de Gereformeerde Kerk en
deze was voorzitter van den werknemers
bond.
Bepaald interessant! Die ouderling heeft
den machinist-onderkruiper „gevolgd"
van eu naar de fabriek. En nu komt het
allerloeiijk'Ste. de gereformeerde kerke-
raad heeft den ouderling deswege ge
schorst.
En nu do conclusie van den heer An
kersmit:
„Men heeft hier een typeerend voor
beeld, hoe in kerkelijke kringen het sta
kingsrecht beoordeeld wordt, hoezeer
men zich daar aan het kapitalisme ver
knocht gevoelt. Christelijke of niet-cliris-
telijike vakbeweging, men acht zo allebei
in diezelfde mate verdoemonswaardjg.
Wie zich aan do heilige winst, vergrijpt,
vergrijpt zich aan de kerk en godsdienst
en wordt meedoogenloos met kerkelijke
straffen bedacht, niet waardig in de kerk
een eere-ambte to vervullen. God Mam
mon is de aangebedene des harten van
deze kerkelijke gezagdragers en zij wagen
er onbekommerd de eenheid van hum
kerk aan, wanneer zij dien koogen god
kunnen dienen."
t
„Het past niet bij ernstige zaken te la
chen," spot de „Limb. Koerier."
„Maar bij zulke „entree joyeus©" van
een nieuwen hoofdredacteur van „Het
Volk" valt het toch moeilijk een strak
gezicht te bewaren.
En onder dien lach door komt men dan
ook tot een conclusie door de neergeschue*
ven conclusie van den heer Ankersmit.
Totde conclusie n.l.„ dat er aan „Het
Volk" niets veranderd is en dat met de
oneerlijke, minne bestrijding van de chris1
telijfke kerken op den ouden voet. wordt
voortgegaan."
Kameroverzichtsehrijvcr van „De
riJ'U vestigt de aandacht op het feit, dat
VN oenadag in <j6 openbare zitting der 2e
Kamer werd meegedeeld, dat de afdee-
lingen, welke eergisteren opnieuw zijn sa-
miengestelil, tot voorzitters hebben goko-
zen de heeren Lobman, Nolens, Kooien,
Arts en Kolkman. Door de speling van
het lot- en het absenteïsme der anderen,
bestaat de Centrale Sectie dus voorloo
pig- alleen uit reektsche leden, behalve
dan de voorzitter, die ambtshalve lil is,
en dan wel uit niet minder dan vier Ka
tholieken.
•WACHTGELDREGELINGEN.
De Minister van Arbeid heeft met in
gang van 16 April een commissie van
bijstand ingesteld, aan welke wordt opge
dragen hern van advies te dienen in za
ken betreffende het organ iseeren van en
het verlcen'en van steun voor wachtgeld
regelingen, terwijl haar tevens de be
voegdheid wordt verleend te dezen aan
zien do noodige voorstellen te doen.
Voorzitter der commissie is de heer A.
Felmer, direateur van den Dienst der
Werkloosheidsverzekering en van Ar
beidsbemiddeling.
GEBREK AAN LIJNOLIE.
Door de zeer geringe aanvoeren van
lijnzaad is er schaarschte ontstaan aan
Lijnolie, zoodat het noodzakelijk is ge
bleken, maatregelen te nemen togen alge
heel gebrek.
Deze maatregelen zullen hierin bestaan,
dat uitvoer van lijnolie alleen dan zal
worden toegestaan, indien door expor
teurs door middel van cognossementen
en douaneverklaringen wordt bewezen dat
en hoeveel zij hebben ingevoerd. Van
den invoer zal voor 90 jpCfc. uitvoercon-
cent worden verleend, indien exporteurs
de resteeronde 10 pet. verklaren te zullen
beschikbaar stellen, uitsluitend ,voor de
binnenlandoche behoefte.
Uitvoer door andere personen dan im
porteurs zal alleen dan kunnen worden
toegestaan, waaneer de importeur ver
klaart geen bezwaar te hebben, dat de
uit te voeren partij van de hem toege
stane 90 pOt. wordt afgevoerd.
DB HEER COLIJN EN DE
BATAAF3CEE.
De „Tel." deelt mee, dat de heer Co-
lijn wel degelijk van plan is zich van
de Bataafscbe Petroleummaatschappij los
te maken en zich uitsluitend in de poli
tiek. te begeven. Onder die voorwaarde
wa-j het hem trouwens alleen mogelijk
het voorzitterschap van de anti-revo-
lutionnaire partij te aanvaarden. Inmid
dels is de heer Oolijn contractueel nog
voor eenige jaren aan de Bataafsche Pe-
troieumniaatsckappij gebonden, maar naar
alle waarschijnlijkheid zal zijn algeheele
intrede in de politiek na een drietal ja
ren kunnen worden tegemoet gezien.
KOSTELOOS VLIEGEN.
Uit Helmond wordt gemeld, dat op het
sportterrein „Molenheide" te Helmond, op.
2 Mei a.s. de gelegenheid zal worden
opengesteld tot eenige kostelooze passa»
giersviuchten.
DE VLIEGTOCHT NAAR INDIE.
In de route van den vliegtocht naar Java
te ondernemen door den luitenant ter zee le
klasse F. J. Bakker en den le luitenant-
Vliegenier P. M. van Wulfften Paliüe, is
deze wijziging aangebracht, dat in plaats
van Brest, Marseille en Alexandrette, zullen
worden aangedaan: Plymouth, Hourtin Berre
(Frankrijk) en Cyprus.
De oefeningen der beide vliegers in Felix-
towe hebben geregeld voortgang en zijn reeds
een vergevorderd stadium ingetreden.
Hun instructeur in Felixtowe is majoor
Moon, die vroeger met een vliegboot een
bezoek bracht aan het vliegkamp te Schel-
lingwoude en aldaar verschillende passa-
gierstochten maakte.
dauw gegeven mot dat Lorte gesprekje over
't Paschen houden
Al jaren geleden had ze liaar pogingen voor
goed laten varen en achtte het 't verstandigste
nergens meer over te spieken. Ze was org veel
voor hem blijven bidden en deed dat nog.
Nu vond ze 't jammer, dat za 't gezegd had,
al was 't dan zonder bedoeling geweest
zulke gesprekken maakten de zaak er piet
beter op Dat grijpen naar die teonen on
't wegloope'n om andere schoenen was natuur
lijk maar 'n foefje geweest. In geen maanden
lisd ie over likdoorns geklaagd.
Even later bedacht ze weer, dat 't mis
schien nog 'n laatste'n laatste wenk was
geweest, die haar door den Engelbewaarder
was ingegeven
wie weet
Ze ging naar baar kamer om 't Zondag-
sche goed klaar te maken
lntusschen maakte de heer Willevn Denkers
aanstalten voor z'n rcRj® naar Amsterdam,
waar ie moest spreken voor 'n heeleboel
„naamgenooten".
Z'n goeie stemming was gedaald tot nul
komma-nul.
Die vervelende Leen ook met 'r toespelin
gen nou was 't M weer 'n jaar of vier
goed gegaan zonder woordenwisseling of
opdringerig vragen.En nctu 'ineens begon
ze weer met dat smoesje over eerherstel
flauwe kul Ze wist toch eenmaal, dat ie
nergens meer aan deedzij kon toch (óók
doen en laten wat ze wou? Afijn vanavond
ging ie toch de deur uit en morgen was alles
weer gewoon. i i c
Nou meest ie zoo min mogelijk in haar
nabijheid komenj anden* begon, «9 missqhien
weer le gemên,
Op z'n sokken sioop ie geruisckloos naar
boven, om z'n gekleede pak te gaan aan
trekken.
Bij de deur van Lena's kamer sLond ie
onwillekeurig even stil. Praatte ze daar nou
met iemand? Zou nie weten met wisJa
hij hoorde toch dat ze Hij boog het
hoofd in luister-houding.. Wat nou?... Ze
huilde... Bah, wat vervelend toch... vrou
wen zij li toch allemaal aantrekkelijk... Nee,
ze praatLe toch óók... „Goede Moedermaagd
Maria, U weet, dat ili'er dagelijks voor bid...
en nu gaat wéér de I'asachtijd zóó voorbij l%
voor de achtste maal .Ik zal dan morgen
nogmaals in zijn plaats gaan maar zorgt
U dan, dat hij niet sterft, zonder de gelegen
heid te hebben gehad het weer zelf tc doen.'
't Half uur later was Willem Denkers op
weg naar 't station 't Leek wel of ie liep
te suffen tweemaal botste hij tegen iemand
aan en even verder slipte hij haast van 't
trottoir af
Bij de kleine dorpskerk stond ie cven Mil
en keek op. z'n horlogeaarzelend bleef
ie staan
Hm "tja 't kon nog wel maar dan
mocht "'t toch om da weerga niet te tang
duren anders miste hij z'n treintAls
ie nou gauw aan Üe beurt was.,.
Schuwig Sloop ie 't kerkportaal inen
keek door 'n kier van de deur naar binnen
Daar in dat hoekje zaten maar drio men
schen Afijnprobeeren maar.
Even' laler lag hij voor den biechtstoel
geknield naast 'n oud vrouwtje, dat nog twee
penitenten vóór zich had.
't oude, duf-ruikenda kerkboek, wat ie thuis
inderhaast uit 'n la valn 't buffet gegrepen had.
Toen ie voor do derde maal op z'n gouden
horloge keek werd ie nog rooder in z'n ge
zicht en schoof onrustig heen en weer
alleen 't oude moedertje was hein nog voor,
Hij boog 't hoofd even naar 't hare en fluis
terde: „Zou ik misschien even vóór u mo
gen gaan?"
't Oude menschje keek licm verstoord aan,
neep de smalte lippen op elkaar eu schuilde
beslist van „neen".
„leder op z'n beurt meheerik heb hief.
'n uur gezelen en u komt pas."
'n Poosje later was 't vrouwtje aau de beurt.
Na tien minuten was ze nog niet klaar.
De heer Willem Denkers keek wéér op za
horloge en kwam tot de conclusie, dat ie al
moest hollen om den trein te halen.
Hij maakte 'n kruisje en ging snel de kerk
mt Op 't nippertje haaide hij den trein
't Oude vrouwtje had alléén den zegen ge
vraagd aan den biechtvader
Want haar laatste biecht 'was geweest
drie dagen geleden
Daarna had ze den geduldigden priester
opgehouden met 'n onbenullig gesprek over.
benedenburen, waar ze zoo'n ijselijke last van
badwant „daltc ze tot in 't holle van
den'nacht op dat kreng van 'n piano zatte
te spelen en zoo
ln den trein naar Amsterdam zat de hear,
Willem Denkers met 'n .geweten van acht
japen
G,
