RE PLECHTIGE OVERBRENGING DER RELIEK VAN
ST. BAVO.
DINSDAG 3! IÏBE1 1920
43ste JAARGANG Mo 11865
OE ABONNEMENTSPRIJS BEDRAAGT VOOR HAARLEM EN AGENTSCHAPPEN: PER KWARTAAL f2,92'/*; PER WEEK 22>/2 CENT; FRANCO PER POST PER KWARTAAL f3,25 SU VOORUITBETALING
BUREAU: NASSAULAAN 49, HAARLEM - TELEFOON 1426 EN 2741 - TELEFOON AFDEELiNS „DRUKKERIJ'' No. 1748 ADVERTENTIEN 30 CENTS PER REGEL. BU CONTRACT 8ELANQ3UKE KORTING
Gisterenavond, op 10 Mei 1920, is met
stralenden luister door Z. D. H. Mgr. A.
J. Gallier, onzen zoozeer beminden Bis
schop van Haarlem, omgeven door een
stoet van geestelijken, corporaties en dui
zenden geloovigen, plechtig de eerbied
waardige reliek van St. Bavo, den pa-
troon Uier Kathedraal en Beschermheer
van Haarlem, naar de nieuwe kathedraal
overgebracht.
Het is geworden een indrukwekkend en
grootseh feest tevens!
Want zeg ons, gij duizenden Roomsoh-
Kathoiieken en ook niet-Roomsch-Katho-
lieken, die gisterenavond onder de mach
tige gewelven van het trotse he kerkge
bouw waart saamgestrooind, zeg ons;
werd ocat een keizer of koning niet meer
liefde eu grooter eerbetoon zijn paleis in
gehaald, dan de reliek van dezen Heilige
Gods, die nu reeds dertien eeuwen zich
verheugt in de beschouwing van Hods
Aanschijn! Was niet het devote zwijgen
van die duizendimondige menigte welspre
kender dan een gedonder van toejuichin
gen en liefdebetuigingen?
De oude schrijvers verhalen oas van
den triomfalen intocht der holden, die lau
weren plukten op de Olympische spelen;
ieder kan zich een glimp van. den
»eu IM
t>raal on luister voor den geest roepen
vaurmede een overwinnende Cósar het
soudelijko Rome werd binnengeleid. Maar
ie zulk een triomf te vergelijken met den
Ingehouden jubel der menigte, die gister
avond eer bewees aan St. Bavo en alleen
uiting vond ia bet machtig Te Deum, dat
geheel die ruime kathedraal vulde en tot
één massieve massa maakte; in dat jubel
lied den held St. Bavo toegezonden, een
huldiging, oulmineerend in den kus van
eerbiedige vereering der stoffelijke over
blijfselen van Haarlem's machtigen pa
troon?
En wat ai gedachten bestormen den
geloovigen christen, die bij deze plechtig
heid tegenwoordig was!
Wij waren daar getuigen vaa een histo
rische» gebeurtenis, die wij hielpen groot
maken.
Na eeuwen zal het heerlijke kunstwerk
aan de Leidsohe Vaart nog getuigen van
den godsdienstzin van het nu levende ge
slacht, evenals wij nog opzien naar het
bouwwerk onzer vaderen op de Groote
Markt. Dan zal de een of andere priester,
of de een of andere oudheidkundige van
de geschiedenis der kathedraal verhalen en
10 Mei 1920 vastlaggen als een dag van
groote beteekenis in de geschiedenis der
kathedraal. Hij zal vertellen, dat duizen
den bij de overbrenging der reliek va-a St.
Bavo tegenwoordig waren en do toehoor
der zal zich die ruime beuken voorstellen
gevuld met geloovige Haarlemmers en
zijn verbeelding zal omzen Doorluehtigen
Bisschop zien, te midden van kanunniken
en priesters, voor een in gouden licht
schijn van kaarsen en lampen badend al
taar en op den preekstoel den plebaan, der
kathedraal, verhalend de geschiedenis der
reliek en biddend. Die gebeurtenis, waar
aan de eeuwen de herinnering zullen be
waren, lidbben de aanwezige geloovigen,
gisteravond helpen maken.
Er is meer, waaraan men denkt!
Men denkt aan ons H. Geloof, dat op
zoo treffende wijze alle eeuwen bindt en
ons thans lovend geslacht de hand doet
rijken aan de geloovige en strijdende kerk
van dertien eeuwen her, waarvan op dit
ooigexiblik St. Bavo do vertegenwoordiger
is! ij voelen ons één met hen, omdat wij
leven in en door betzelfde H. Geloof! Die
zelfde menschen hebben eenzelfden strijd
gestreden als wij, met het doel het he-
melsoh vaderland deelachtig te worden.
Men denkt aan Haarlem's geschiedenis,
want deze reliek is een stuk Haarlemsohe
historie. Werd niet die reliek geschonken
door het hoogwaardig kapittel van Gent
om do goede betrekkingen, die bestonden
tuissehen die Vlaamsehe stad en ons
Haarlem? Was dit geschenk niet een ge
volg van de hulp die St. Bavo in moeilijke
tijden verleende aan Haarlem's bewoners,
en was de toenmalige vereering van den
Gentisohen healige niet het gevolg van het
handelsverkeer dat de Haarlemsohe
kooplieden met de Gentsche onderhielden?
Benken wij bij het aanschouwen dezer re
liek niet aan de abdij van Egrnond, waar
jarenlang werd bewaard en aan de ver
worsting van dat klooster, toen de reli-
Quie met m0eito werd gered!? Herinneren
wij ons niet dat onze voorvaderen voor
deze reliek <|e prachtige kathedraal bouw
den op de Groote Markt, die nu nog den
trots uitmaakt van al wat zich Haarlem
mer voelt? Denken wij niet aan de vreese-
lijke tijden van vervolging, waaraan ons
Roomsch geloof in de middeleeuwen ook
in Haarlem bloot stond? Is de geschiede
nis van die reliquie niet de historie van
den roem, het leed en den heropbloei van
ons katholicisme in deze gewesten?
Al deze herinneringen bestormen d en ge
loovige, die zijn gedachten laat gaan in
het verleden, en in een gevoel van aan
doening dankt hij God om Zijn goedheid
en bij voelt zija borst zwellen van trots.
Katholiek te zün, want aan óns H. Geloof
is het verleden, het heden en ook de toe-
fcornst-,
Hoe vol het was!
Maar l&at ons varhalen, van d'on plech-
Algen intocht van Sint Baaf!
Lang vóór half acht stroomden de ge
binnen begon reeds het duister van den
nacht to heerschen, maar hier en daar
dichtte de zon nog een jubellied op de
gouden muren en pilasters en spiegelde
zich in de goudgele steeneu en 't glanzen
de marmer, ais om haar luister aan het
feest bij te zetten. Al dra was er in stoe
len of in banken geen plaats meer, zoodat
een groote menigte een plaats zocht in de
zij- en middengangen; al maar naar voren
dringend om 'niets van het feest te missen.
Wat is zoo'n gevulde kathedraal een heer
lijk schouwspel cn een feest op zich zelf!
Aan den ingang der kathedraal werden
briefjes uitgereikt, waarop do tekst van
het j u,bellied ter eere van St. Bavo. Maar
al spoedig bleek dat, hoewel men op bijna
twee duizend toeschouwers gerekend liad,
de vooorraad onvoldoende was, om i (der-
een van bot lied te voorzien. Tot in de zij
kapellen en de H. Sacramentskapel had
men plaats genomen.
Het was een roerend schouwspel, die
huiden-den en wachtenden op den plecht i-
gen intocht van Haarlem's patroon.
De grootste belangstelling was gecon
centreerd om en nabij 't parochiaal altaar,
waar rechts van het altaar, de stemmige
zwart-witto kleedij der biddende zusters
van het klooster aan de Westergracikt een
harmonisch geheel vormde mot den licht
glans en bloemen- en groenpracht aan het
altaar. Allo reglementen ten spijt stond
hier oen dichte menigte geschaard, onver
schillig of er oen stoel beschikbaar was
of niet.
Een stemmige orgelmuziek zweefde
door de hooge rudmten.
De Processie
Tot plots allo voetengeschuifel en ge
fluister van stemmen verstomde en aller
oogen zich wendden naar den uitgang
der parochiale sacristie, nabij het altaar
van het H. Hart. Wijd werden do massie
ve deuren geopend en 't kruis vaa Chris
tus trad naar voren, gedragen door den
ZeerEerw. heer Boreboom, rector van het
H. Josephsgesticht, en geflankeerd door
twee flakkerende flambouwen.
Eén oogenblik stelde d.e processie zich
op en schreed daarna do kerkruimte in.
De opstelling was aldus: 1. Het kruis on
twee misdienaars met lantaarns; 2. mis
dienaar met vaantje; 3. 12 jongens van t
Patronaat; 4. misdienaars ra. vaantje. 5.12
jongens van bet patronaat; 6. bet vaandel
van de afd. Haarlem v.d, Ned. R.K. Volks
bond, gevolgd door het hoofdbestuur der
vareeniging; 7. De Vriendenkring van het
H. Sacrament; 8. De Edolwaeht van het H.
Sacrament met vaandel van de Edel wacht
9. 20 bruidsmeisjes met bloemen getooid
en vaandel. 11. De kerkmeesters der ka
thedraal; 12. Vaandel; 13. die aanwezige
geestelijken der stad-, o.a. rector Wolff van
het gesticht St. Joannes de Deo, rector
Beukers, rector Samdfort van de parochie
van het H. Hart aan het Kleverpark; de
WelEenw. 'heeren kapelaans Lühn der St.
Jo/zefsparoohie en Boin van die kerlc van
den H. Joannes den Dooper; deü Z.Eerw.
heer IJzermans, pastoor der parochie St.
Bavo te Heemstede, de secretarissen van
't Bisdom Haarlem, de Z-Eerw. Heer L. A.
A. M. Wasterwoudt en J. M. v.d, Tuyn, be
halve die nog hierna te noemen geestelijken
14 de Kanunniken van het Hoogwaardig
Kapittel, Mgr. G. H. F. Stoffels, deken
v. Haarlem; de HoogEerw, heer Rikmen-
spc-el, plebaan der kathedraal, eere-ka-
iiunnik Mgr. J. J- Graaff, gevolgd door
den Hoogeerw. heer Vicaris-generaal van
het Bisdom Haarlem, Mgr. M. ,PJ. Möll
man in ornaat van protoinotarius apos-lo
icus; 15 Misdienaars, waarna het smaak-
|vol met groen en witte rozen versierde
baartje, waarop de reliekschrijn met de
kostbare overblijfselen van Sint Bavo. Het
.werd op de schouders gedragen door de
ZeerEerw. heeren B. JSehrandt, pas
foor der parochie van O. L. Vrouw Ro
zenkrans, H. Pieterse, pastoor der pa-
•ochie St. Bavo te Schoten, H. J- I- Vent
iel, pastoor der parochiekerk van de H.H.
Elisabeth .en Barbara in het Schoterkwar-
ier, L. J. Boogtoans, pastoor van de kerk
tvan dén H. Joannes den Dooper.
Vlak achter de reliek schreed Z- D.
H. Mgr. A. J. Gallier, bisschop van Haar
lem.
Het was een indrukwekende stoet, waar
de witte giewaden der priesters en mis
dienaars, de deftige strikken en zwarte
kleedij der leden van Vriendenkring, {te
bruidstooi der meisjes, kleur en fleur aan
gaven.
Onze: gedachten gingen naar andean tij-
len en streken waar zulk .een processie
angs de openbare straten en pleinen mag
•rekken en het Roomsche volk in be-
oering brengt.
Thans ging de stoet, terwijl het zang
koor onder leiding van den WelEerw. heer
kapelaan v. d. Kroft de heerlijke hymne
zong ter eere van St. Bavo „Barvomem
neritis," van Ph. Loots, langs zui-
derbeuk en verder door middenpad naar
het parochiaal altaar.
Eerbiedig zeeg de groote menigte op
de knieën, waar de processie yoorbij trok
en onze Bisschop zegenend de handen
strekte. Het was indrukwekkend.
Bij het altaar gekomen nam de ple
baan der Kathedraal de reliek van de
baar en stelde haai' ten toon op eene
yerhooging omgeven door licht en groen.
Alsnu zet het koor in de antiphoon
Si. Bavo „o God die .ons verblijdt door
de verdiensten en voorspraak van den
II. Bavo."
Monseigneur met siai' en mitra begeeft
zich naar de vroon en de Hcogeerwaarde
Plebaan bestijgt de Ambo om te houden
zijn toespraak over Si. Bavo en diens
reliek.
-„a "'•'«-'«iaën ue ge- „o Remedium salutis in ora", o genees-
loovigen in reusachtig aantal naar de ka- middel onzer zielen op den levensweg,
etoonzet door Philip Loots, waarna Z.
H» de Bisschop, zong bet gebed tot
De predikatie.
De Hoogeer waaide spreker begint met
een woord van dank te richten tot Z.
D. II. den Bisschop, omdat .deze zich ge
waar di|pd had op den feestctog van de ver
plaatsing der reliquie van St. Bavo de
de eerbiedwaardige overblijfselen van den
II. Bavo zelf over ie brengen naar de
nieuwe S;. Baaf.
In het kort wordt' nu weergegeven het
heilig leven van St. Bavo en verhaald
dat de. Haarlemmers roeds voor eeuwen
S;. Bavo vereerden, hoe een wonderbaie
redding in den nood, waarmed|e volgens
dc overlevering is gepaard gegaan .de ver
schijning van Si. Bavo boven deze stad,
aanleiding was voor do Haarlemmers om
(c bouwen de prachtige gothieke kerk
in het midden der stad. De Geestelijkheid
yan Ge )t sloot met de Haarlen.sahe Clerge
in 1472 bij de voltooiing der kerk een
geestelijk verbond onder St. Bavo's be
scherming en schonk aan deze nieuwe
kerk te Haarlem een gedeelte yan de
overblijfselen van Si. Bave, n.l. pen ge
deelte van een armbeen, onder belofte
van wederzijdache gemeenschap van goe
de werken steeds' te onderhouden. Be
verplaatsing dezer reliquie werd door de
Haarlemmers steeds herdacht op den 10
Mei.
Ituim een eeuw later kwam de storm
der reformatie over Haarlem's kerke, bij
welke gelegenheid de prachtige kerk en
hare bezittingen overgingen in handen
van de Calvinisten; waarschijnlijk is toen
ook verloren gegaan de reliek van H.
(Bavo, door de Geestelijkheid van Gent
fconmaal aan Haarlem afgestaan..
Geschiedenis van do He
li qn ie van SO. Bavo.
De man, aan wiens (roede zorgen wij op
de eerste plaats te danken hebben, dat dieze
reliquie is bewaard gebleven, is Nicolaas
Wiggerius Cousebant, een Priester van het
Haarlemsche geslacht der Cousebanfen. Het
Necrologium Harlemense geeft hom den lof,
diat hij was een „ex primis pratiae sader-
diotibus" of zooals Batavia Sacra uit de Re
latie van la Torre aanhaalt: „fidelis ailiquan-
dó in patria operarius', die in de eerste tijden
na die reformatie veel en vruchtbaar heeft
gewerkt tot behoud en herstel van het H.
Geloof, zoo in Holland als in West-Fries
laad. Ia het jaar 1603 trad hij te Keulen
in de orde der Minderbroeders, werd tot
driemaal toe benoemd tot Provinciaal en
stierf aldaar in het jaar 1628. Hij was het,
die in heit jaar 1583 te Haarlem stichtte de
de ,,Vergaderinge der Maecliden in den
Hóek'' te Haarlem. Ofschoon Nicolaas Wig-
trers nimmer een hooge waardigheid heeft
bekleed in de Haarlemsche Kerk, behoorde
hy niettemin onder de voornaamste der
Geestelijkheid en zoo wordit ons dan ook ver
klaarbaar,waarom juist aan ham opdracht
werd verleend, om in het jaar 1573 den kost
baren reliquien-schat van de abdy te Eg-
mond voor ontheiliging tc vrijwaren en over
te brengen naar de stad Haariem. Het modit
inderdaad Nicolaas gelukken de reliquiën
van de ahdly te vinden; vol vreugde onder
nam hij de terugreis naar (te Bisschopsstad
en voor alle veiligheid gaf hij de kostbare
overblijfselen, waaronder die van den H. A-
delbertus. den H- Jeroen en ook deze reliquie
van den H. Bavo, voorloopig ter bewaring
aan vrome leeken- teneinde deze later aan
een nauwkeurig onderzoek te onderwerpen.
In het jaar 1595 werden de reliquiën. in
het huis van Dr. Duvius, nagezien, geschift,
gerangschikt en. van opschriften voorzien.
Nicolaas Wiggérius nam de reliquie van den
H. Bavo uit den schrikt van overblijfse
len van den H. Adelbertus. plaatste deze in
een afzonderlijk doosie en voorzag dit met
het opschrift, eigenhandig door hem op per
kament geschreven: „de S. Bavone. sive de
proprii ejus corP?.n® cinedbus conglutina-
iis" d.w.z. overblijvenvan den H. Bavo,
of van de assche van zijn lichaam in vaste
massa bijeengevoegd: Bij oen brand in de
abdy te Egrnond scmjnt het gebeente van
den H. Bavo te verbrand, men heeft
evenwel de asch zorgvuldig bijeenverzameld
en door bijvoeging van een kleefstof deze ge
bracht in den staat in welken de relikwie
.'hans nog aanwezig is. Nicolaas Wiggers,
die ongetwijfeld als Haallammer een bijzon
dere devotie had voor den H. Bavo, mocht
de reliquie van den n. Bavo voor zich be
houden en toen h'J 111 het jaar 1603 naar
Keulen vertrok, aWaar zijn intrede te
doen in de Orde der Minderbroeders, nam
hij de overblijfselen va-n den H. Bavo met
zich mede, alwaar zu in het klooster van de
H. Clara op bijz°n(1'jre wijze steeds werden
vereerd. Het Kathedraal Kapittel van de
stad Gent. zeer zeker 'bevreesd dat de over
blijfselen van dien H. Bavo zouden komen in
handen der hervormers, stelde alle pogingen
in het werk om de neuquie van den H. Bavo
voor zich te verkrijgen, maar Pater Nicolaas
Wigcers weigerde. w"' hij voornemens was
de overbtij'fsc.en. van den H. Bavo na zijn
dood terug te aan de Haarlemsche
kerk, want, zoo wordt van hem gezegd, ..ik
heb grooten eeri*1" ^oor de Haarlemsohe
Kanunniken en het Haarlemsohe Kapittel
en daarom moeten deze overblijfselen hun
worden teruggegeven.
In het jaar 1629, een ]aar na het overlij
den van Pater Nicolaas Wiggérius Couse
bant, ontvangt een zekere Pater Amoldus
de Witt, zoon van den H. Franciscus,, een
bijzondere opdracht van den Deken van het,
Haarlemsch Kapittel, Judocus Catzius, om
te onderzoeken, waar zich bevindt de beken
de relikwie van den H. Bavo. In de maand
Mei 1630 vond Pater de Witt de overblijf
selen van den H. Bavo in het klooster van
de H. Clara te Keulen en zonder eenig be
zwaar werd aan zijn verlangen voldaan deze
naar Haarlem terug te brengen, wijl Pater
Nicolaas Wiggers bij zijn leven gelast had
de relikwie van den H. Bavo aan de Haariem.
sehe kerk terug te geven. Vol vreugde on
dernam Pater Arnoldus de Witt den 24 Mei
1630 de terugreis naar het vaderland en
kwam den 27 Mei daaraanvolgend, thans in
het bezit van St. Bavo's overblijfselen- tc
Haarlem aan.
Op Zondag onder het Octaaf van Sacra
mentsdag, don 2 Juli 1630, zoo verhaalt de
officicele acte, bracht Pater Arnoldus de
Witt de relikwie bij den Deken van het
Haarlemsche Kapittel; beiden begaven
zich nu naar de. kapel in het huis van Ju
docus Catzius, openden het doosje en be
vonden, dat de relikwie van St. Bavo met
het opschrift van Nicolaas Wiggers Cou-
sebamt aanwezig waren. Aan den Haar-
lemsehen schilder Petrus Gribherus werd
nu. opdracht gegeven een juiste afbeel
ding te maken zoowel van het doosje als
van de relikwie met opschrift, daaronder
zou dan de officieel© acte worden opge
steld in tegenwoordigheid van alle leden
van het Haarlemsohe Kapittel betreffen
de de terugvinding der overblijfselen van
den H. Bavo. Den 15 October van het
jaar 1630 kwam het Haarlemsche Kapit
tel bijeen in het huis van Judocus Cat
zius aan de Bakenessergraeht te Haar
lem en nu verklaarde Pater Amoldus de
Witt onder eede al hetgeen hem bekend
was omtrent deze relikwie, van welke ver
klaring een plechtig stank werd opge
maakt en onder teek end door Pater Ar
noldus do Witt en alle leden van het
voormalige Haarlemsohe kapittel. Dit of-
fieiëele stok is bewaard gebleven en zal
thans tegelijk met de relikwie van den II.
Bavo in de nieuwe kathedraal van den H.
Bavo worden bewaard.
In het jaar 1631 werd de relikwie van
den H. Bavo aan de goedkeuring onder
worpen van Phi lip pus Rovenius; do V lea-
vis Apes tollens der Hollandsche Zending
keurde de relikwie goed, bevestigde haar
echtheid en verbond aan de vereering de
zer relikwie een aflaat van 40 dagen.
Sinds dien tijd is de relikwie bewaard
gebleven door 't Haarlomsch kapittel. Den
7 Juli 1643 vinden wij nog vermeld in de
handelingen van genoemd Kapittel, dat
de relikwie wan den H.Bavo in „den Hoek
te Haarlem wordt bewaard, verder wor
den geen aanteekeningen hieromtrent
meer gevonden. t
In 1851 wordt de statie „in den Hoek'
op do Bakenessergracht te Haarlem op
geheven; de goederen dezer statie, worden
deels verkocht, deels verdeeld onder de
overige kerken van Haarlem en wordt de
ze relikwie vaa St Bavo de inventaris
der goederen vermeldt onder het hoofd
„relikwieën", oen doosje met relikwieën
waarschijn! tik van St. Bavo met een per-
gament daarbij toegewezen aan den
pastoor der parochie van den H. Josqph,
tevens Plebaan der toenmalige kathedraal
In het- jaar 1864 is de relikwie van St.
Bavo overgezet uit de oude cnpsula in het
tegenwoordige schrijn; Z. D. H. de Bis
schop van Haarlem, Monseigneur Gerai-
dus Petrus Wiimor bevestigde nogmaals
in een officieel schrijven, dat deze waren
de overblijfselen van St. Bavo's lichaam.
En thans, Monseigneur, is het U wegge
legd geworden, de relikwie van den Pa
troon dezer kerk en van deze stad, dooi
Gods voorzienigheid op zulk een buitenge
wone wijze gered en bewaard, op den
Feestdag der verplaatsing der relieken
van Sint Bavo, op plechtige wijze te bren
gen in dezen tempel, alwaar St, Bavo
reeds geheel bijzonder weid vereerd en
vvaar thans, dank de goede zorgen van
(I. D. H., ook zullen mogen rusten de
overblijfselen van den H. Bavo, sive de
proprii ejus corporis cinerlbus eongUiti-
natis.
De HoogEerwaardo spreker spoorde nu
in een vurige peroratie zijn geloovigen
nan om vooral het geloof van St. Bavo na
to volgen en eindigde zijn toespraak met
het uitspreken van hot volgende gebed.
Gebed.
O God, Die ons verblijdt door de ver
diensten en voorspraak van den H. Bavo,
onzen Patroon, geef genadig, dat wij zijne
beschermelingen die gaven mogen verkrij
gen, die wij u door hem vragen. Geef ons
Merkte om zijn deugden, vooral die van
verachting der wereld en den geest des ge
beds, na te volgen.
Geef ons Heer, dat wij door den voor
spraak van onzen Patroon, wiens overfclü/
selen op dit oogenblik in ons midden
rusten en die in de tijden van droevige
scheuring uit deze stad verdreven zün,
de schat van het H. Geloof mogen bewa
ren en dat. zü die afgedwaald zijn, mo
gen terugkeeren tot de moederkerk, die zu
verlaten hebben.
H. Bavo, bid voor ons, opdat op den
dag, dat ook dat gemeente eens door God
verheerlijkt zal worden, ook onzo licha
men voor eeuwig mogen deelen m uwe
glorie, Amen. n
Het Pontificaal Lof.
Nadat de toespraak was gehouden, gaf Z.
D. H. aan allle aanwezige geloovigen op
plechtige wijze een aflaat voor 50 dagen.
Dan begon het plechtig Lof, gecelebreerd
door Z. D, H. en geassisteerd dioor den
WelEerw. Heer kapelaan Jacobs als diaken
en kaneiaaa Keijzer als subdiaken; ad mi-
tram den ZeerEerw. Heer pastoor Meyer; ad
baculum door den Z. E. H. Aalberse, rector
van het St. Jacobs Gasthuis.
Het zangkoor zong het Panis Ange-
licus; het Regina Coeli van Lotti. het
Magnificat van Griesbacher, het Tantum
Ergo van De Wit eu deed dat op zeer ver
dienstelijke wijze. Een machtig moment was
het toen het zangkoor het Te Deum van
Perosi inzette. Was het toeval of opzet, dat
op dit moment juist alle elecirische liahten in
de kathedraal opbrandden Wat het ook zij,
het leek het hoogtepunt der verheerlijking
van Sint Bavo, de glorie der strijdende
kerk, een ópzweven om te reiken tot aan de
zegepralende Kerk in den hemel! Het orgel
vervulde de nachtdcorwolkte ruimte, waar
wierooi. ip een warme, blauwige atmosfeer
schiep.
Dan ,wg de zegening met het allerheilig
ste, een heerlijk moment van diepe gods
vrucht: de zegenende hoogepriester over die
groote, biddende massa!
Daarop daverden plotseling de gewelven,
van het door alle aanwezigen uit volle borst
gezongen Bavo-lied van Pater Haagh. Mgr.
wijlde al dezen tijd aan het altaar.
Toen de tonen van den laatsten versregel
waren weggestorven, verliet Mgr. na even
eens de relikwie vereerd te hebben, zegenend
de kathedraal door de sacristie. Hierop be
gon de relikwievereering door de geloovigen.
Zoo goed als alle aanwezigen trokken in
de grootste orde naar de communiebank en
verwijderden zich na de vereering langs de
zijpaden. Aan de vereering der relikwie is
door Z. D. H. verbonden het verdienen van
een aflaat van 50 dagen.
Het licht werd al weer gedoofd, terwijl de
zwarte gestalten heengingen en de menschen
naar buiten dromden. De kathedraal bleef
achter in het schemerdonker, waarin de
strakke lijnen fantastisch uitkwamen en de
geheimnisvolle diepten der duistere daken nog
geheimvoller maakte.
Een mooi feest was indrukwekkend grootsdh
geslaagd.
Om 9 uur was de plechtigheid afgeJoopen.
Slot.
Gezongen heeft onze grijze Bisschop bij
het eind der reliquie-processie: „O God, Die
ons verblijdt door de verdiensten en
voorspraak van den H. Bavo"; en in
derdaad wij allen hebben in onze zielen ge
jubeld en gejuicht bij deze Translatio S. Ba-
vonis. bij deze derde overbrenging van Sint
Bavo's reliek en we verlieten de nieuwe St.
Baaf, gesterkt door het vertrouwen, dat de
krijgsman Gods zal blijven de voorspreker bij
God voor Haarlem's Kerk en Haarlem's bur
gerij.
Binnenlandsch Nieuws
BEHOUD VAN NATUURMONUMENTEN.
Door de Veroeniging tot behoud van Na
tuurmonumenten in Neoerland, werden in
1919 verschillende terreinen aangekocht,
waaronder de Rouwenberg op het landgoed
lthcderoord, groot 180 H.A.. het landgoed da
Braak, 25 H.A.. hot Asaelt, 64 H.A., de
Louisa-kamp, 39 H.A. en een perceel van
50 H.A-, grenzend aan het Leuvenumsche
Bosch.
De reede verkregen natuurmomenten ver-
keeren in goeden staat, alleen had het eiland
Griend te Ujden onder den hevigen storm van
28 Juni 1919. De gezamenlüke oppervlakte
dor Natuurmomenten bedraagt thans 2500
H.A.
GOEDE KAMERAADSCHAP TUSSCIIEN
NEDERLAND EN ENGELAND.
Zaterdag j.l. is Londen, op een vergade
ring in de Society of Arts besloten tot da
oprichting van eene Engelsch-Bataafsche
vereeniging tot bevordering van de goedo
kameraadschap tusschen Engeland en Ne
derland.
De vroegere Brltscho gezant in Den Haag,
Sir Townley. die het denkbeeld met warmta
steunde en hulde bracht aan ons land voor da
wü'zo, waarop het in de moeilüke dagen van
den oorlog züne onzqdiRheid bewaarde, werd
benoemd tot voorzitter. Van onze landgenoo-
ten was 't mr. Roosegaarde Bisschop, die met
het denkbeeld eveneens krachtig instemde
DE AFSCHAFFING DER BROOD
KAARTEN.
In een onderhoud, dat het hoofdbestuur
van do Ned. Vereeniging van werkgovers in.
het bakkersbeorüf j-L Vrijdag heeft gehad
met d»n minister van L.. N- en H., heeft
deze verklaard, dat hij niet kon overgaan tot
afschaffing der broodkaarten, wanneer niet
een afdoende contróle daarvoor in de plaats
kon worden gesteld. In een Woensdag a.s. ts
houden vergadering van do vereeniging zal
daarover nader worden beraadslaagd.
NEDERLANDSCHE JOURNALISTEN
KRING.
In ziin Zaterdag j.l. gehouden vergadering
heeft het bestuur van den Nederlandsen en
Journalistenkring besloten, op nader te be
palen dag een Journalistiek congres te orga-
niseeren, waarop eenige belangrijke onder,
werpen, de journalistiek rakend, in het open
baar besproken zullen worden- Deze behandeu
ling zal schriftelijk worden voorbereid door
uit te brengen praeadviezen. waarvoor het
Kringbestuur voornemens is enkele perso
nen uit te noodigen. Als eerste punt van be
handeling werd reeds vastgesteld „De ano-
nymiteit in de pers."
In verband met zijn vertrek naar Londen,
heeft de heer J. J. do Roo<te bedankt als be
stuurslid van den Nederlandschen dourna^
listen-Kring.
ONZE GEZANT CREMER MET VERLOF.
Thans is bij het dopaxtement van Buiten,
landsche Zaken bericht ontvangen, dat dff
Nederlandsche gezant te Washington, den
8en dezer zijn post verlaten heeft, om een
verlof van urie maanden in Nederland door
te brengen.
icw-.-, --""I naar ue Ka
thedraal, die baadde in den gouden schijn
van de avoncteonne. In de hooge koepels D,
T-nn,I l«n n 1 #?n «-» IL.rt /-LI A 1 Y\ M Q A 1 1
