Cf'
3p'
11
i ff
P i
m
llpP
Bbhm km iloimÉseientjes.
iül
EERSTE BLAD
VERZOEK.
Goeu&oope branaatoïton.
Aiiürukken van den dag
Kunst en Kennis
WÖOiSBAG 12 BSO
43ste JAARGANG No 11567
DE ABONNEMENTSPRIJS BEDRAAGT VOOR HAARLEM EN AGENTSCHAPPEN: PER KWARTAAL f2,927*; PER WEEK 227a
BUREAU: NASSAULAAN 49, HAARLEM TELEFOON 1423 EN 2741 - TELEFOON AFDEELlNG „DRUKKERIJ" No. 1748
CENT; FRANCO PER POST PER KWARTAAL t 3,25 BIJ VOORUITBETALING
ADVERTENTIEN 30 CENTS PER REGEL. BIJ CONTRACT BELANGRIJKE KORTING
'Pit nummer bestaat uit 2 bladen
Binnenlandsch Nieuws
Uit Rusland terug.
B.JONCKBLOEDT
BARTELJORISSTtiAAT 72. TELEFOON 1770
Ziet de étaSage.
Uit Boek en Blad
Teneinde de advertentiën niet de ver-
els chte «org te kunnen zetten worden II.H.
•Adverteerders beleefd verzocht, hunne,
voor d® Zatcrdagsehe Courant bestemde
advertentiën, REEDS VRIJDAG in den
loop van den das in to zend
Na Zaterdagmorgen 9 uur, kunnen voor
Let Zaterdagnummer geen advertentiën
meer worden aangenomen.
DE ADMINCT1RATIE,
LAATSTE UITBETALING
Terugbeiaang der laatste verstrekking
drie eenheden zal plaats hebben
voor hen wier naam aanvangt met de
letter K. op Vrijdag, 14 Mei, des morgens
van oVa tot Ufa en 's middags van 2 tot
iy, uur.
Alen is verplicht het groene kaartje
mede te brengen; en daar dit de LAAT
STE uitbetaling is, ALLE kwitanties.
4707 DE COMMISSIE.
De Directeur vau het Gemeentelijk Le-
veiisaniudelenbureau ts: Haarlem brengt
tav kennis;
oat de Minister van Landbouw, Nijver
heid en Handel de maximum-kleinhandel-
prijzen voor WITTEBROOD bij beschik
king van 10 Mei 1920 heeft ingetrokken;
nat zijn bureau ALLEEN telefonisch
kan woruen aangevraagd onder No. 1856,
m alle overige nummers vervallen zijn.
De Directeur voornoemd,
4784 F. DE JONGE.
XXXVII.
DE DERDE MACHT.
Nu wij in onze binnen iandsche politiek de
taa.sie jaien hooiazanetijik een stiiid voeren
le^en revoiutie en oolsjewisme. tikt het wei
eens ot er wemiar anaere tegenstellingen meer
hesman dan lusschen partijen van orde en
maaiscnappeiUke wanorde.
ais om ons ie herinneren, dat er ook nog
zoo iets is ais een christelijke en niet-christe-
liiize pomieke geiooisoeliioenis, is üezer dagen
een rapport verscnenen van een commissie,
uoor nei hooidhestuur der Lib. Unie uuge-
noodifid cm ie onderzoeken, welke wijzigin
gen wenscneiijk zijn in de Nederlandsehe hu
welijkswetgeving.
ivien mag aannemen, dat de ter zaïke be
noem oe rapporteurs in hooidzaak weergeven,
w at er te dier zake in liberale kringen wordt
genacht, tn dan is het wel merkwaardig van
ce conclusies van dat rapport kennis te ne-
men.
net zal menigeen niet bevreemden, dat in
het rapport geeischt wordt wegneming van
,,oe overheerscliende positie van den man in
de tegenwoordige huwelijkswetgeving". Zul
ke k.anken zijn reeds oud. Maar zeker niet
aiiedaagsch is de manier, waarop ia het rap-
pon der lioerale dames en heeren dit beginsel
wordt uitgewerkt.
Op de eerste plaats moet volgens het rap-
poi i de wet tot de zeden van het volk maken,
dat gemeenschap van goederen bij het huwe
lijk tot de uitzonderingen gaat bahooren.
Daarvoor moet in de wet bepaald worden, dat
ieoer echtgenoot betlioude wat hij of zij ten hu-
weójk brengt of tijdens het huwelijk verkrijgt
door erienis, schenking enz. Bij huwelijks
voorwaarden zal daarvan dan afgeweken
„mogen" worden. Maar wanneer de man de
goearen van zijn vrouw beheert, zal hij daar
voor wettelijk rekenpliahtig zijn. Desverlangd
zal dat beheer onmiddellijk moeten ophouden,
'terwijl de huwelijksche voorwaarden, bovendien
Si aan de het huwelijk gewijzigd kunnen wor
den. doch slechts met toestemming van een
hij de wet aan te wijzen autoriteit.
Voorts dient de verplichting van onderhoud
(van het gezin anders geregeld te worden. De
man heeft zijn eigen inkomsten, maar ook
de vrouw. Wanneer deze laatste geen eigen
'bezit heeft en geen andere bezoldigde func
tie uitoefent, behoort haar verdienste als huis
moeder te worden berekend. De man keert
dus zijn vrouw geregeld een som uit als
huishoudster, tn beiden komen cun over
een. hoeveel er zal besteed worden voor het
gezin: want, gelijke rechten, gelijke plich
ten. Kan men het over een en ander niet
eens worden, dan beslisse al weer de door
de vet aan te wijzen autoriteit.
Verder is elk hoofdelijk aansprakelijk voor
ail* huishoudelijke schulden; moet de vrouw
zonder bijstand van den man in rechten kun
nen verscntitMD en is dan ook de bepaling:
„de vrouw verplicht haar man te volgen,
•waar hij dienstig oordeelt zijn verblijf te hou
der' overbodig geworden.
Dit verblijf zal in het algemeen hetzelfde
tótn ais van den man, voegt het rapport er
goedmoedig aan toe. Hierop moeten echter
door cie wet uitzonderingen worden toegela
ten, zoo dikwijls het belang van het gezin
dit vordert. Opvoeding der kinderen, werk
kring van man en vrouw, verblijf buitens
huis of in de koloniën, ook wellicht andere
©niatuadightdm kunnen daartoe aanleiding
geven. De wet moet dus een betrekkelijke
woonvrijheid der echtgeniooten erkennen.
Komen partijen hieromtrent niet tot over
eenstemming, can zou alweer de bovenbe
doelde autoriteit tusscheitöeiden Ihebben ie
komen.
De uitoefening van de ouderlijke macht
kome aan beiae echigenooten toe. Bij strijd
van hun irieeningen omtrent meer belang
rijke onderwerpen van opvoeding en verniijf
aer kinderen moet eik Hunner zich kunnen
wenden tot aezeliae bevoegde maait. Deze
moet in dat geval kunnen bepalen, dat de
ouoerujiKe macnt aoor een der ouders wordt
uitgeoeiend.
Dnnooüig- te zeggen, dat de bestaande be
palingen omtrent ae echtscheiding voor de
wet, vee. te zwaar en te oinsiacntig worden
genoemd. Dat moet veel vlugger in zijn
werft Kunnen gaan; bovendien wordt ge-
eischt, dat een gehuwde man en vrouw
na een paar jaar weer mogen trouwen, wan
neer zij tiaar zin in heboen.
Wie nahet anaers verwacht van men-
sciien. die er zulke huwelijksopvattingen
op na te nouden?
Daaraan zullen wij dan ook geen woord
wijnen; alleen widen wij nog even wijzen op
de schoone uitvinding van „de hij de wet
aan te wijzen autoriteit". Dat zal natuur
lijk; de Kantonrechter worden. En nu denke
nien zich eens een maatschappij, waarbij
de Kantonrechter als derde persoon in het
huwelijk wordt geïntroduceerd. Man en
vrouw kunnen het over het huishoudgeld
niet eens worden, zij loopen naar den Kan
tonrechter.
De een wil in Amsterdam, de ander in
den Haag wonen: de Kantonrechter zal be
slissen.
De echigenooten zijn het over de opvoe
ding der kinderen oneens: bij het plaatsen
op school, het kiezen van een beroep, het ne
men van tuchtmaatregelen enz. Man of
vrouw of beiden loopen naar den Kanton
rechter om uitspraak te laten doen.
En het fraaiste van het geval is de eisch
van het rapport, dat, wanneer een dei" par
tijen zich niet aan deze beslissing van die
autoriteit onderwerpt, hii of zij wordt ont
zet uit de ouderlijke macht.
Zou men niet is men geneigd te vra
gen voortaan elk paartje, dat van het
stadhuis gaat, zijn eigen Kantonrechter mee
naar huis geven? Dan is de derde persoon
in het huwelijk altijd bij de hand! Inder
daad, deze vinding van de derde macht in
het huwelijk is te mooi, dan dat wij ze ern
stig kunnen nemen
En toch is ze door mannen en vrouwen
met klinkende namen als ernstig bedoeld
voorgesteld; een nieuw bewijs tot welke
dwaasheden men komen kan. wanneer men
bij een zoo gewichtige instelling als het hu
welijk de hoogere beginselen uit het oog ver
liest.
OP AUDIËNTIE BIJ MINISTER
AALBERSE.
't Dageijksoh Bestuur vain 't N. V. V.
is gisteren op audiëntie bij den Minister
van Ariheid geweest, ter bespreking van
de kwestie der werk too zenuitkeering.
ONDERZOEK NAAR TOESTANDEN
IN HOTELS.
Het dagelijkseh bestuur van de Ned.
R.-K. Vereeniging vau Handelsreizigers
„St. Ohxistoffel" besloot in samenwerking
met de zusterorganisaties plaatselijk een
onderzoek te doen instellen naar het
brandgevaar en den hygiënischen toe
stand in de hotels.
Daartoe zal in elke gemeente een oom
missie worden gevormd, saamgesteld uit
vertegenwoordigers van plaatselijke orga
nisaties van Handelsreizigers, te weten
twee voor elke vereeniging.
GEEN INTERPELLATIE OVER DE
MAGYAARSCHE REPUBLIEK.
De Tweede Kamer heeft met 53 tegen 27
stemmen, op voorstel van den voorzitter,
besloten, den heer Duys geen verlof te
verleenen voer een interpellatie over de
venhouding der regeering tot de tegen
woordige Magyaarsohe republiek, zoo
mede over de vraag, of zij bereid is maat
regelen te nemen, hetzij zelfstandig, hetzij
met andere regeeriingen tegen de daar
bestaande toestanden,
UIT DE SUPPLETOIRE BEGROOTING
VAN FINANCIËN.
Het is gebleken, dat de tegenwoordige
zilverbons van een gulden tegen namaak
geen voldoende waarborgen bieden.. De
Minister van Financiën heeft daarom
maatregelen genomen tot het doen druk
ken van een nieuw type van guldenbons,
dat in het hierbedoelde opzicht aan be
langrijk hoogere eisohen voldoet dan de
thans in omloop zijnde bons.
Voor de overgang naar een nieuw type
bestond te meer aanleiding waar, in ver
band met de tot standgekomen gehalte
verlaging der grove zilveren specie, de
zi l ver bons, naar te verwachten is, nog ge-
ruimen tijd in circulatie zullen moeten
blijven. Met het oog hierop moest ook de
aanmaak van bons van 2.50 ter band ge
nomen worden. Wegens het groote aantal
nieuwe zilverbons, dat voor het zooeven
aangegeven doel noodig zal zijn, is het
niet mogelijk reeds aanstonds die tegen
woordige guldenboos op korten termijn
in to trekken en door die van het nieu
we type te vervangen. Het ligt echter in
de bedoeling om, zoodra de aanmaak van
de bons van bet nieuwe type voldoende
zal zijn gevorderd, uitsluitend deze bons
in liet verkeer te brengen en de bons van
het oudere type, naar gelang de omstan
digheden zulks toelaten aan den omloop
te onttrekken. De kosten van deze maat
regelen worden geraamd op 625.000.
Na een voorspoedige reis is de „Linge
stroom" gisteren te Ijmuiden aangekomen
met de uit Rusland terugkeerende Nederlan-
ders. Het schip is onder quarantaine naar
Amsterdam doorgevaren. Er waren maatre
gelen genomen, dat niemand het schip kon
verlaten of aan boord komen. Het militair
transport is mede met het schip teruggekeerd.
liet lag aanvankelijk in de bedoeling, dat
onze landgenootea namens de regeering ver
welkomd zouden worden door den secretaris
generaal in algemeenen. dienst mr. J. B. Kan
Van dit voornemen moest echter afgezien
worden omdat de opvarenden eerst na ont
smetting enz. communicatie mogen krijgen
met den wal. Minister Ruys de Beerenbrouck
heeft echter aan den transport-commandant
het volgend telegram gericht:
„Kapitein Grueschke. aan boord Lin
gestroom, Handelskade. Amsterdam.
Wil aan Nederlanders die de Lingestroom
in het vaderland terugvoerde, meededen dat
de regeering zich innig verheugt in hun be
houd.
God, die hen spaarde, ootmoedig dankend,
hoop ik, vurig, dat zij de verschrikkingen
welke zij doormaakten, spoedig te boven mo
gen zijn.
Naar wij vernemen, heeft H. M. de Ko-
nigin aan haar adjudant, den kapitein ter
zee Ten Broecke Hoekstra, opgedragen om
uit Haar naam de uit Rusland terugkeeren
de Nederlanders, die zich aan boord van het
s.s. Lingestroom bevinden, te gaan begroeten.
In verband met de quarantaine, waaraan
de opvarenden van het s.s. Lingestroom on
derworpen zijn. wordt overleg gepleegd mei
den quarantainedienst. wanneer zulks zal
kunnen plaats vinden.
Van de mannelijke passagiers is .er één,
die in zorgelijk en toestand aan boord ge
bracht was, gedurende de. reis, .van uit
putting gestorven.
Dinsdag ontving minister Ruys van. de
zich aan boord van de „Lingestroom" be
vindende. Nederlanders een radio-telegram
van den volgenden inhoud:
„In het gezicht van de .Vaderlandsclie
kust betuigen de aan boord yan de „Lin
gestroom" terugkeerende Nederlanders
aan de Regeering bun warmen .dank voor
hun bevrijding uit Rusland."
MINISTERIE VAN ARBEID.
Vrijdag a.s. betrekt de Minister yan
Arbeid zijn nieuw departementsgebouw
aan den Hofweg) to .ns JELage.
VACATURE AXiGJSMEENE REKEN
KAMER.
Ook Mr. G, Janmink, oud-lid (Ier Twee
de. Kamer, en van Gedeput. Stoten van
Overijssel, solliciteert naar de opengeval
len p.aats in de. Aigemeene Rekenkamer.
DE NEPERLANDSCHE SCHEPEN IN
JAPAN.
Uit .Tokio wordt d.d. 8 Mei door Aneta
geseind, dat de Neder landsclie oorlogs
schepen daar allerhartelijkst zijn ontvan
gen. Electrische trams .en cinema's zijn
voor, de, matrozen gratis beschikbaar. De
éfcat-majoor is door den marinestaf ont
vangen en hem ,werd een feestmaal aan
geboden.
Zaterdag werd een schitterend tuin
feest gegeven door de Japansch-Neder-
landsclie, Toenaderings-Vereeniging. Offi
cieren en manschappen zijn verbluft door
de ontvangst.
TE DURE NOTARIEELE AKTE.
Naar aanleiding 'Ja de mede-deeling van
een notaris te Apeldoorn aan het gemeen
tebestuur aldaar, dat de kosten der nota
rieel© akte betreffende een voorschot voor
woningbouw van j 1.545-000 zull0n bedra
gen 5821.85, hebben B. en W. van Apel
doorn den minister van Arbeid verzocht, het
voorschrift betreffende een notarieele akte
voor zulk© overeenkomsten t© schrappen.
BEPERKING VAN^DEN DRANKVER-
üit Leeuwarden wordt aan het „Hbld."
gemeld, dat de ï'ritsch© Bond van Hotel-,
Café- en Sothouderg oen. uitvoerig
adres gericht heeft tot de Koningin, waarin
wordt verzocht do politie-verordeningen,
welke de bekende bepalingen inhouden in
zak© beperking van drankverkoop, met cas
satie te treffen zoowel wegens strijd met
de wet als wegens strijd, met het algemeen
belang.
EEN NIEUW ONDERZOEK.
Door de Ministers^ van Arbeid en Finan
ciën is een commissie benoemd tot het in
stellen van een nieuw onderzoek inzake de
huisvesting voor den Raad van Arbeid te
Tiel.
ONZE BROODVOORZIENING.
Voortaan mag tegen inname van bruin
en roggehroodbons ook wittebrood worden
geleverd.
GEEN AFZONDERLIJKE STEM
BUSSEN.
Naar bet „N. v. d. D." verneemt, heeft
de Minister van BinnenLandscbe Zaken
den Burgemeester van Leiden te kennen
gegeven, dat bij de a.s. Raadsverkiezing
geen afzonderlijke bussen voor mannen
en vrouwen aan bet stembureau zullen
worden geplaatst.
EEN CRISIS GEVREESD.
De „Tel." veri)eem L uit IJmuiden. dat bet
stoomvisscherijbedrijf aldaar een crisis door
maakt, welke, wanneer niet spoedig een for-
sche helpende hand ingrijpt, het bedrijf ten
onder zal doen gaan. Het laboreert aan 2
kwalenle. gebrek aan afzetgebied2e. enor
me steenkoolprijzen. Voor de eerste kwaal zal
een buitenlandsche specialiteit moeten hel
pen, voor de tweede een Nederlandsehe, n],
onze regeering. Overleg is gebiedend, om
dat herstel van de tweede kwaal afhanke
lijk is van genezing der eerste. Men zal niet
kunnen zeggen dat aan de ziekte geen aan
dacht is geschonken; dat men den patiënt
heeft verwaarloosd. Er is cm hulp gevraagd.
De reeders en de vischhandelaren te IJ-
muiden hebben zich met uitvoerige en gedo
cumenteerde adressen tot de regeering ge
wend om bijstand: in de eerste plaats om uit
voer mogelijk te maken, door in da levens
middelenovereenkomst met Duitschland de
levering van versche zeevisch op te nemen
on in de tweede plaats om beschikbaarstel
ling van steenkolen tegen een prüs. die bet
visschen mogelijk maken kan zonder verliezen
van reis op reis.
De steenkolen kosten voor het visscherij-
bedrijf 62 gulden per ton en per reis zijn bij
de tegenwoordige kwaliteit 60 tot 80 ton
noodig. Dit gevoegd bij de hooge loonen en
andere sterk verhoogde exploitatiekosten, kan
het bedrijf niet gaande gehouden worden.
Van liet stoomvisscherijbedrijf zijn afhanke.
lijk de nevenbedrijven en de vischhandel,
zoodat de gevolgen van bovengenoemde cri
sis verder doorwerken dan men vermoedt.
Als gevolg van de verzoeken van de reederij
en handel, heeft deze week een bespreking
plaats gehad tusschen den minister vanLand.
bouw en de vertegenwoordigers der reeders-
vereenigiug te Ijmuiden. om te overwegen
wat gedaan kan worden om het stoomvis
scherijbedrijf met ziin grooten aanhang uit
de impasse te helpen.
Minister IJselstein heeft groote aandacht
geschonken aan de mededeelingen en ern
stige overweging toegezegd. Onmiddellijk de
kolen voor een sterk gereauceerden prijs
beschikbaar stellen is niet doenlijk. De Sta-
tcn-Generaal hebben daarover te beslissen en
moeten daartoe een crediet toestaan. Boven
dien zou dit alleen niet helpen. De uitvoer
naar Duitsehland moet bevorderd worden,
wil de aangevoerde visch een uitweg kunnen
vinden en dit klemt nog meer. nu door de
lage Belgscho valuta ook de aanvoer naar
België sterk vermindert. Ook daar wordt om
aanvoer geroepen.
In tegenstelling met, daarover gelanceerde
berichten, dat éóne te IJmuiden gevestigde
visscherijmaatschappij met goedkoop© kolen
(30 gulden per ton) zou gaan vissollen, kan
gemeld worden, dat daarvan geen sprake is
geweest en een door de regeering vast te
stellen reductie op de kolenprijzen natuur
lijk voor alle reederiien zou gelden.
WIJZIGING IN 'T GEMEENTELIJK
BELASTINGSTELSEL.
Te Amsterdam had Maandag:, ten stad-
lmize aldaar, onder leiding van den heer
D. Kooiman, burgemeester van Purmerend,
een zeer druk bezochte vergadering plaats
van de afd. N.-Holland van de Vereeniging
van Nederlandsehe Gemeenten, ter bespre
king van het wetsontwerp tot wijziging van
het gemeentelijk belastingstelsel.
Vooraf deelde de voorzitter mede. dat het
ledental der vereeniging' ongeveer sinds de
laatste vergadering verdubbeld is. Binnen
kort zullen denkelijk alle Noord-Holland-
sche gemeenten lid zijn.
Tot het onderwerp van bespreking komen
de zeide de heer Kooiman, dat door de reeds
gehouden besprekingen' van enkele gemeente
besturen. de ernstige zaak dezer wetswijziging
eene verkerde richting zou kunnen ingaan.
Spr. zou 't'betrcuren. dat er een kwestie van
partijpolitiek van gemaakt zal worden en hij
hoopt dan ook, dat bii de behandeling van
het wetsontwerp, op 26 dezer in de Kamer
geen enkel Kamerlid zijn stem zal laten lei
den door overwegingen ontleend daaraan.
Spr. verwacht verder, dat de gemeenten, die
ruimte van beweging zullen kunnen behou
den, welke noodig is om de gewichtige belan
gen, welke zij thans verzorgen, te kunnen
blijven dienen, 't Is spr. overtuiging, dat de
gemeenteraad de beslissing over de gemeen
tezaken dient te behouden, zoodat niet van
uit 's Gravenhage in de leiding diep inge
grepen mag worden.
Tegen alle aanslagen op de zelfstandigheid
der gemeente moet ernstig opgekomen wor
den.
Nu de zaak zelf bespekende, zeide spr.. dat
het nieuwe ontwerp de gemeenten groot fi
nancieel nadeel bezorgt. Vele beloften komen
ook nog niet in vervulling. Er komen zooveel
ingrijpende wetswijzigingen, dat er geen
perspectief in de gemeente-financien te zien
zal zijn in geen enkele gemeente- Zooals het
nu voorgesteld wordt kan er van verruiming
van het gemeentelijke belastinggebied geen
sprake meer zijn.
Spr. ging vervolgens de nieuwe heffings-
wijze in opcenten, zooals deze voorgesteld is,
na. Noch de hoofdopcenten op de hoofdsom
der Rijksinkomstenibelasting. noch die op de
personeele belasting, evenmin de nieuwe be
drijfsbelasting, de reclame-belasting, de lo
geergastenbelasting (voor personen die lan
ger dan een week in een hotel vertoeven),
zullen zóó veel opbrengen ,dat er mefr in
de gemeenfekassenkomf. Misschien wordt ge
dacht, dat de voorgestelde debietrechten op
wijn, bier, gevogelte en wild wat zullen ge
ven? Maar spr. zou het toch betreuren, dat
de gemeenten dienden te gaan drijven op de
ku rken der wijn en bierflesschen. gelijk het
Rijk steunt op de jeneverflesohAlles geeft
misschien een administratieve rompslomp,
maar weinig financieel succes. De voorge
stelde belasting op openbare aankondigingen,
voor zoover niet door middel van tijdschriften
of dagbladen, treft toch een deel der kleinere
pers. Van de zakelijke belasting op het be-
voorh. P. W, TWcKHUIJSEN
drijf verwacht spr. ook niet veel. Het meest
ingrijpend is natuurlijk de wijziging, waar
door de hoofdelijke omslag vervangen wordt
door opcenten op de Rijks in k oms tenh K asin g
en Vermogensbelasting.
In beginsel is er toch iets voor deze wijzi
ging te voelen. Zij geeft eene groote vereen
voudiging in administratie, doch het Rijk
dient zijne aanslagregeling te herzien. Zon
der eenig onderzoek schijnt, zegt spr. in het
wetsontwerp, neergeschreven te zijn, dat er
slechts 1O0 opcenten op de Rijksinkomsten- en
Vermogensbeelasting geheven kunnen worden
voor de gemeenten. Dat kost Amsterdam
liefst 20, en Rotterdam 15 miliioen. Wil men
een kleine gemeente? Purmerend. dat nu
f 187.000 uit de hoofdelijke omslag haalt,
krijgt bij de 100 voorgestelde opcenten maar
f 54.000 binnen. Kunnen die ontbrekende
millioenen voor de groote en al die tonner
gouds voor de kleinere gemeenten, alleen ge
vonden worden in de kleine opbrengsten uit
de nieuwe heffingen, als debietrecht op wijn,
bier, wild en gevogelte?
Hef wordt voor burgemeesters moeilijk
langer onder de geschetste omstandigheden
leiding te blijven geven. Vele burgemeester»
zullen zich niet weer tot hun werkkring aan,
getrokken blijvengevoelen. Geroep: zeer juist.
Als het ontwerp, zooals het nu luidt, wet
wordt, zullen de menschen niet meer solvabel
blijven. Zij zullen, geen rente meer kunnen
aflossen; zij dienen de straten maar stuk t»
laten rijden en en ze zuilen er eindelijk toe
moeten overgaan de loonen te verlagen.
Wat de wijziging der forensenbelasting be.
treft, deze zal geen afdoende verbetering ge-
ven.
De heer Kooiman kwam tot de conclusie,
dat het Rijk veel meer en beter aan de ge
meenten uitkeeringen moet doen, zoodat nog
steeds de eenige oplossing te vinden is in wij
ziging van de financieele verhouding tus-
schen Rijk en Gemeenten. De gemeenten mo.
gen zelf niet meer de progressie aangeven en
moeten zich nu maar "-aan schikken naar d«
progressie in de Rijksinkomstenbelasting. Dit
is zeer onbillijk. De gemeenten dienen in deze
vrijheid te behouden en de opcenten progres
sief te laten heffen. Naar gelang van plaat
selijk inzicht moeten de gemeenteraden voor
alles werkelijk vrijheid van beweging hou
den. Daar is toch alle reden voor. Er moei
een streep gehaald worden door het getal
van 100 opcenten in het ontwerp en er dient
een heel andere forensenbelasting te komen,
met afdoende regeling van de financieele ver
houding tusschen Rijk en Gemeenten. Hier
gaat 't toch om zeide de heer Kooiman. Spr
hoopte dat de Kamer dit ook zal inzien.
Naar aanleiding van deze rede. ontspon
zich eeugeanimeerd debat, waaruit o.m. bleek,
dat de Vereeniging van Nederlandsehe Ge
meenten een adres ter indiening bij de Re
geering gereed heeft, waarin een krachtig
woord gezegd wordt.
De Klove, roman door Hr
B. van de Sande. Uit
gave N.V. Drukkerij Do
Spaarmestad, Haarlem.
Prijs 2.25.
,,Ja, die oude verhalen in de Katholieke
Illustratie, van Van der Lans en Banning
en Vesters, die waren toch maar mooi,"
zoo hoort de redactie van ons groote ka
thoiliek familieblad al jaren lang de le
zers zeggen, wanneer de een of andere
groote roman wél heel aardig of zelfs
mooi en boeiend gevonden wordt, maai
toch, ziet n, die verhalen in de eerste jaar
gangen, ze waren mooier.
En ik helb den redacteur van de Katho
lieke Illustratie dikwijls met de hand on
der het hoofd zien zitten in diep gepeun
niet om zich af te vragen, waaróm toch
die vroegere verbalen zooveel mooier ge
vonden werden. Och neen, hij wist wel dat
het eenvöudig-Roomsche, het gemoedelij
ke, haast had ik gesebreven het huise
lijke in die verbalen ons Roomsohe volk
zoo trok. Neen, zijn gedachten gingen
rond onder de Roomsohe auteurs om tc
zoeken, waar hij den man zou vinden, die
echt-Katholieke verhalen kon schrijven,
natuurlijk in het kleed der 20ste eeuw
gestoken want wie miskent straffeloos
den tijd, waarin hij leeft! maar toch
verhalen, vrij van alle opgeschroefdheid,
verhalen, gegrepen midden uit het volks
leven en van echt-frissehe natuurlij kheid,
die ons Roomsohe volk zou weten te waar
deuren „zooals in die oude jaargangen van
vroeger, weet u!"
Ik geloof, dat de redactie der Katho
lieke Illustratie nu geslaagd is. De ro
man, dien wij hier bespreken en waarme
de ons Roomsehe publiek in de Kath. Il
lustratie heeft kunnen kennismaken eer
ze nu in boekvorm verscheen, is werkelijk
een verhaal, midden uit het volle Katho
lieke leven. Het is het eerste grootere
werk van den veelbelovend en jongen au
teur, en men onderkent het hier en daar
nog als eersteling.
Maar de goed door het verhaal beenge-'
werktie Katholieke tendenz een eciht
gezonde, doch niemand kwetsende waar
schuwing tegen het gemengde huwelijk
de echt-vlotte dialoog, de frissche (hier
en daar nog wat te verbeteren) stijl maar
