"EERSTE BLAD
Ter sociale verzoening,
BINNENLAND.
gnmte sorteering WITTE LINNEN SCHOENTJES,
w©Egaso&© 23 mmi mi®
43ste JAARGANG No IS200
DE ABONNEMENTSPRIJS BEDRAAGT VOOR HAARLEM EN AGENTSCHAPPEN: PER KWARTAAL f2,92 >/2; PER WEEK 22% CENT; FRANCO PER POST PER KWARTAAL 13,25 BIJ VOORUITBETALINS
BUREAU: NASSAULAAN 49, HAARLEM TELEFOON 1426 EN 2741 - TELEFOON AFDEELINÖ „DRUKKERIJ" No. 1748 ADVERTENTIEN 30 CENTS PER REGEL, BIJ CONTRACT BELANGRIJKE KORTING
B.JONCKBLOEDT
voorh. P. W, TWEEHU1JSEN
BARTELJORISSTRAAT 27. TELEFOON 1770
Opnieuw ontvangen
Ziet de etalagé.
Drinkt
SIPKES' Limonades.
NIEUWE HAAR
CHE COURANT
Oit nummer bestaat uit 2 bladen
ii
Het Pacht-vraagstuk; een pleidooi voor
onze land- en tuinbouw arbeiders Een
rede van Huszar; de gruwelen der roode
terreur. Een onderhoud met den Hon-
gaarschen ex-premier.
In de namiddag zitting van den eersten
Congres-dag was allereerst het woord aan
Dr. L. N. Deckers, ter verdediging vanstellir
gen betreflende het Pacht vraagstuk.
En nu moet aanstonds geconstateerd wor
den, dat die stellingen en de verdediging er
van door Dr. Deckers geheel in de lijn der
bedrijfsraden-bedoeling getuigden van
veel liefde voor de zwakste en ,,dus" in vele
gevallen verongelijkte partij,voor de partij
der pachters.
Natuurlijk werden ook de belangen der ei
genaars, der verpachters, niet uit het oog ver
loren,doch naarmate.de pachters in hun
levens-en bedrijfs omstandigheden zich verder
dan de eigenaars tot op heden verwijderd
moeten weten van den solidariteitstoestand,
welke de bedrijfraden organisatie stichten
wil op basis van rechtvaardigheid en christe
lijke naastenliefde,des te meer aandacht
moést er wel gewijd worden aan dc belangen
der pachters.
In ieder bedrijf dus ook in het land- cn
tuinbouw- en boerenbedrijf moeten beiden
partijen, zoowel de bezittende partij als de ar
beidende, tevreden kunnen zijn billijker wijze,
en zoolang een der partijen in dit geval
die der pachters reden nog heeft om niet
tevreden te wezen, zoolang, heeft een iedei
het recht, ja, den plicht voor de belangen van
die partij in het bijzonder te pleiten.
Wat Dr. Deckers kranig en sympathiek ge
daan heeft Met klinkende cijfers heeft Dr.
Deckers aangetoond, dat zij, die werkzaam
ziin in het land,- tuinbouw - eil boerenbe
drijf mede krachtens de belangrijkheid van
hun werkzaamheden in de samenleving
wèl groote belangstelling verdienen.
Niet minder dan 616.000 personen toch zijn
in Nederland in bovengenoemde bedrijven
werkzaam.
Op iederen werker vindt men een landbou
wer of boer,en de helft der genoemde be
drijven zijn pacht bedrijven.
Het boerenvraagstuk wordt in Nederland
beheerscht door het „Pachtvraagstuk,
zoö luidde de eerste stelling,en het kostte
den prae-adviseur weinig moeite, die stelling
te bewijzen.
Na de uiteenzettingen van Dr. Deckers be
treffende de pacht moet 't iederen toehoorder
wel duidelijk geworden zijn, dat het pacht
vraagstuk om oplossing schreeuwt
De pacht zélf behoeft niet te verdwijnen, is
op zichzelf niet te veroordeelen, niet uit den
booze,het pachtsysteem, zooals wij het
hier te lande kennen, heeft alleen maar schro
melijke gebreken, geeft alleen maar al te veel
gelegenheid en aanleiding tot verongelijking
van de zwakste de pachtende partij
Dat Dr. Deckers volkomen eerlijk en objec
tief wilde wezen in zijn oordeel, bewees hij
door de goede zijden van de pacht hel te be
lichten, door er met nadruk op te wijzendat
de pacht meer geld brengt in het bedrijf, dat
door pacht het land deskundig bewerkt wordt,
dat door pacht de energie en de toewiiding
worden aangewakkerd, dat zoodoende de
grootst mogelijke productie verkregen wordt
op het kleinst mogelijke oppervlak.
Hij toornde derhalve niet tegen de pacht
self, doch tegen datgene, wat men „pacht-
recht" noemt, hetgeen regelt de verhou
ding tusschen eigenaars en pachters.
Dit pachtrecht moet steunen op het natuur
recht (dat de pachter de vruchten plukt van
zijn arbeid.— daartoe in staat gesteld door
goede behandeling,en zijnerzijds den eigen
dom eerbiedigendvoorts steunt dit
recht op gebruiken en burgerlijke wetten, en
tenslotte op de pachtovereenkomst,welke
laatste natuurlijk weer steunen moet op de
natuurlijke rechtvaardigheid.
Het ideaal is en moet wezen, dat het pacht-
contract de wederzijdsche rechten en verplich
tingen vaststelt,dat het èn verpachter èn
pachter tegen wederzijdsche kwaadwilligheid
beschermt.
Wat zien we echter over 't algemeen in de
praktijk van het pachtleven
Dat de pachter evenals voorheen de ar
beider onder een liberalistisch-gezind patroon-
werken en zwoegen moet onder harde voor
waarden.
Wat meer te Wijten is aan het gebrek in de
wetgeving welke volgens het liberale begin
sel zooveel mogelijk „vrijheid" moest laten.
„Vrijheid" voor den eigenaar, om op zijn
land zooveel mogelijk te verdienen,„vrij
heid" voor den pachter om als zwakste par
tij -.schromelijk verongelijkt te worden
De bepalingen toch, welke in ons burgerlijk
wetboek de verplichtingen van den pachter
omschrijven, staan, in géén verhouding tot
die, welke de verplichtingen van den eigenaar
vaststellen.
Dc pachtheer is bij de huidige wettelijke
bepalingen vrijwel heer en meester in alle
opzichten, hij kan zijn land beschouwen
als een verkoopbaar geldwaardig papier zon
der méér, zonder rekening te houden met de
belangen van den pachter, van den grond en
van de gr m .enschap,terwijl een stuk grond,
als „moeder Aarde," haar kinderen voedend,
toch heel iets anders is als een pond rijst of zoo
iets
Waar nog bij komt, dat de pachters bij het
einde van den pacht-termijn, zonder bcstaans
zekerheid, vrijwel steeiD in kommer moeten le
ven, of zij de pacht wel zullen kunnen ver
nieuwen,immers wel tien paehtliefhebbers
liggen er in den regel op den loer,en zoo
doende heeft de pachtheer veelal gelegenheid,
al zijn eischen ingewilligd tc krijgen, hoe zwaar
die ook zijn mogen.
Er zijn Dr. Deckers heeft het terecht ge
memoreerd ook wel goede, christelijke
pachtheeren, doch maar al te velen kunnen
niet na laten van hun ovei wichtspositie mis
bruik te maken, vooral door in de pachtover
eenkomst de meest onredelijke eischen te stel
len, öf wel tot eigen voordeel, öf wel tot ze
kerheidsstelling
En de toestand schijnt door de vele O. W.-
ers, die ook landeigenaar en pachtheer hebben
willen worden, vooral niet beter geworden te
zijn.
„Grond verplicht," die schoone spreuk
gèldt welhaast niet meer, klaagde Dr. Deckers.
De pachter teekent over "t algemeen.al
les, ook al gaat de schoone spreuk daardoor
vrijwel geheel te loor.
Waar de toestand in het pachtwezen zóó
is en wij moeten een ervaren cn deskundig
man als Dr. Deckei's op zijn eerlijk woord ge
looven daar moeten wij het in het bestuur
van den Centralen Raad van Bedrijven roe
men, dat het dèzc kwestie aanstonds na de
fundamenteele kwestie van het collectief ar
beidscontract op dit tweede congres aan de
orde stelde, en mogen wij slechts hopen,
dat de besluiten, welke ten Congresse betref
fende deze materie zullen worden genomen
(eerst Dinsdag zou erover gestemd worden)
er toe zullen bijdragen, dat betere, meer chris
telijke verhoudingen komen te bestaan in de
pachtwereld,niet alleen doordat Roomsche
pachtheeren indien sommigen van hen mis
schien nog al te liberalistische neigingen
mochten hebben in het verband der be-
bedrijfsraden voor hun (Roomsche) pachters
betere levens- en bedrijfs-toesta.nden gaa.n
scheppen, doch voornamelijk ook, doordat de
staat in gelijken geest zal gaan medewerken
aan de oplossing van wat men zeer terecht
een belangrijk deel der sociale kwestie noemt.
De verdere middagvergadering verliep ge
heel anders, dan men 't zich voorgesteld had.
Tijdens de rede vair Dr. Deckers was
met handgeklap spontaan cn langdurig be
groet ter vergadering verschenen Z. Ex
cellentieHuszar, oudminister-president
van Hongarije, de Katholieke: eminente
staatsman, die van de Hongaarsche bolsjewi
sten tijdens Bola Kun's schandelijke en lnoe-
dige terreur, omwille van zijn geloof en zijn
christelijke politiek zoo'n smadelijke behan
deling ook in weken lange gevangehschap-
inoest ondergaan.
Aanstonds na zijn entree had de voorzitter
hem nret een kort woordje begroet,en na
de rede van Dr Dockers zou de heer Huszar,
„even" een woordje spreken.
Dat woordje is echter zóó lang geworden,
dat het de heele verdere middagzitting vulde
en dat de afhandeling van het verdere mrd-
dag program moest uitgesteld worden tot
den volgenden dag.
Wij hebben ons over dat intermezzo echter
in 't geheel niet beklaagd,— en naar wij op
merkten,— ook de overige aanwezigen met
met de grootste aandacht en met zichtbare
belangstelling volgde men den heer Huszai
in zijn meer-dan-een - uur lange rede
't Was dan ook werkelijk interessant
Na zich erover beklaagd te hebben, dat hij
de Hollandsche taal niet genoegzaam mach
tig was, om het auditoriun in de landstaal
toe te spreken, begon hij met het congres
ermede geluk te wcnschen dat het hier zoo
degelijk, zoo verstandig en vooral zoo christe
lijk besprekingen voeren kon tot oplossing der
sociale kwestie.
O Hoe wenschte hij, dat zulks ook in zijn
geliefd Hongarije mogelijk Ware
De Hollanders mochten zich gelukkig
prijzen, dat zij van de Hongaarsche plagen
bevrijd waren gebleven,doch nu zijdank
zij dit geluk— op lieden zoo'n krachtig volk
waren, nu smeekte de heer Hudzar hen „och!
verlaat, vergeet toch ons arme Hongarijê niet!
Hongarije is ziek, aangestoken door het
Bolsjewisme van het Oosten,- wordt lun
Bolsjewisme thans in Hongarije niet gekeerd
(Hongarije is het keerpunt) dan dreigt een
geweldig gevaar geheel Europa.
Opgewonden van aandoening vertelde de
heer Huszar ter illustratie van het Bolsje
wisme in de praktijk vervolgens, hoe 'tten tijde
van Bela Kun in Hongarije was toegegaan
de verschrikkelijke, haast ongeloof hik-ver
schrikkelijke verhalen, welke uit Rusland ver
nomen zijn, zij blijken ook in Hongarije dood
gewone werkelijkheid geweest te zijn.
Schandelijk hield de regeering er huis,
bloedvergietend, knevelend, staatsgeld ver
knoeiend voor bolsjewistische doeleinden in
het buitenland.
Niet minder dan 200.000.000 kronen werden
aangewend tot verwekking van een bolsje
wistische revolutie in Weenen er werd ge
stolen als door de raven 11a de roode ter
reur vond men ten huize van een bolsjewiek
niet minder dan 50.000.000 kronen, oud pa
pier het nieuw-gedrukte geld gaven de
bolsjewisten uithet oude, hetbetere gap
ten ze bijéén
Wat in x 00 jaren van beschavingsarbeid
werd opgebouwd, dat vernietigden de bols
jewisten in eenige honderden dagen 1
En met opzet
Ze kwamen er rond voor uit, dat 't hun
erom te dóen was, al het bestaande te vernie
tigen, om alzoo een terugkeer tot de vroegere,
de christelijke maatschappij onmogelijk te
maken.
Wat waren het voor regeerders? Ofschoon
slechts 5% van het volk Israëlitisch is, be
stond de „overheid" voor niet minder da"
1% uit Joden 1
't Zijn kwajongens van 20-30 jaar, die al
le goeds op economisch, politiek en godsdien
stig gebied in Hongarije hebben vernietigd,
althans ernstig" daarnaar hebben gestreefd.
De wapenen werden verdeeld over het
lompen-proletariaat, dc arbeiders van den
laagsten rang werden aangesteld tot beheer
ders van de grootste industrieele bedrijven,
het loon der arbeiders werd immers hooger,
de productie immers kleiner, en dc bolsje
wisten zagen dat volgens hun eigen getuige
nis met genoegen graag zouden zij zien, dat
een arbeider 50.000 kronen fier maand ver
diende, óm de maatschappelijke samen
leving maar onmogelijk te maken
E11 als een arbeider niet werkte, moest hij
toch betaald worden
Men'werd gedwongen, alles tc „verkoopen"
men mocht slechts een luttel bedrag maan
delijks behouden, indien men tenminste geen
communist was.
Met boeren, met middenstanders, met in
tellect ueelcn is schandelijk gehandeld,ook
de journalisten, ook de nict-rcchtsche, nict-
bolsjrwistisdic journalisten hebben het moe
ten ontgelden,-ofschoon ze door hun on
verantwoordelijke fconcessie's aan het bols
jewistisch oproergéstook aan den noodlot-
tigen gang van zaken medegewerkt hebben.
Professoren moesten het laagste handwerk
verr e den.
Had de bolshewistisdic heerschappij nog
twee dagen langer geduurd, dan waren er
2000 onschuldige nienschen méér vermoord
Do sexueele „Aufklarung" nam, zulke
vormen aan, dat zelfs de bolsjewistische vrou
wen in opstand kwamen
Alle katechismusboeken van de schoolkin-
kinderen worden verbrand geen wonder,
zeide de heer Huszar, dat ik, als minister,
alle bolsjewistische lectuur hetzelfde lot on
dergaan liet
De gelden der kerken werden geseculari
seerd, processie's overvallen, priesters mis
handeld, enz. enz.
„En"— zoo vervolgde de heer Huszar met
stem verheffing „thans, in dc volle open
baarheid van deze vergadering hier, klaag ik
de gansche wereldpers o.an, dat zij nooit naai
waarheid de toestanden in Bolschcwistiscn
Hongarije heeft willen publicceren Wij,
rechtsche regeerders van Hongarije konden
nimmer onze stem in de wereldpers, be
heerscht door het Jodendom, laten klinken.
En nu spant de wereld samen om Honga
rije, het christelijke Hongarije tc vernietigen
men heeft '11 byocot afgekondig. alzoo ge
legenheid zoekend om alle radikale clemente 1
op economisch gebied werkzaam te stellen
ten dienste der wereldrevolutie
Maar met mannnmo d, zal Hongarije
zich verzetten tegen wat men op grond van
al dan niet geloofde leugens tegen het land uit
richten wil christelijk is het Hongaarsche
volk, het wil hooghouden de wetenschap cn
de zedelijkheid, het wil leven voor Christus en
vaderland
De heer Huszar vertrekt thans van hier
naar België, Frankrijk, Engeland, enz. Om
alom de christelijke samenleving op tc wek
ken tot gezamenlijke vereeniging tegen het
bolsjewisme.
Doch alvorens van Holland afscheid te nc
men, wilde hij Holland dank zeggen voor hei
vele goed, dat liet aan de arme kinderen, van
Hongarije heeft gedaan, en daarom wilde
hij 't hier in 't Hottandsch uit zijn mond laten
klinken.
„God zegene Holland cn zijn edel volk
't Was een plechtig oogenblik, toen de
voorzitter, den heer Huszar beantwoordde
met den schoonen wensch, waarmede voor
zeker alle aanwezigen van harte instemden.
„Dat God moge zegenen de christelijke re
geering van Hongarije, dat Hongarije ons mo
ge beschermen tegen het bolsjewisme,dat
God moge zegenen het edele Hongaarsche
volk
Na afloop der vergadering hadden wij een
kort onderhoud met den heer Huszar (de
tijd van den heer Huszar was zéér beperkt)
over de huidige toestanden in Hongarije en
over de verwachtingen, welke men daar te
lande heeft van den Zondag afgekondigden
boycot.
„Wat denkt U van dezen boycot vroe
gen wij.
„Och antwoordde de heer Huszar ge
moedelijk lachend „ik beschouw 't niet
anders als een bolsjewistische „Witz" (grap)
't zal op niets uitloopen."
Toen dc vriendelijke man met de door zijn
'orgnetglazen glinsterende oogen in het don-
ker-uitziende gelaat vernam, dat wij kort
geleden per lcvensmiddelentrein naar Wee
nen en verder door Centraal Europa gereisd
waren, geraakte hij ondanks zijn noodzake
lijke haast nog even in vuur
„Och hoe jammer, dat wij elkaar dan
niet in Boedapest hebben getroffen
Had ik u ontmoet, dan zou ik u eens hebben
laten zien, hoe de roode terreur in Hongarije
heeft huisgehouden
Dan had u beslist een indruk gekregen
Wij verklaarden, dat ook wij betreurden,
dat wij Z. Exc. destijds niet hadden kunnen
ontmoeten.
„Maar u komt misschien binnenkort nog
eens in de buurt zoo vroeg hij.
„Dan reken ik op u
HET CONGRES VAN DEN R.-K.
CENTRALEN RAAD V. BEDRIJVEN.
Gisteren om 10 uur werd door den
voorzitter het congres heropend.
Door deu heer A. H. J. Engels werden
de volgende stellingen verdedigd:
I. Do historische ontwikkeling van 't
landbouwberdijfsleven verklaart vele der
nog bestaande verouderde opvattingen
omtrent de arbeidsverhoudingen op liet
platteland.
II. De invloed der nieuwe denkbeel-1
den, welke vooral dooi- de Katholieke
kerk op het platteland gebracht werden,
en die een krachtige ontwikkeling van 't
landbouwbedrijfsleven in organisch en zin
tengevolge hadden, maken een andere re
geling der arbeidsverhoudingen noodza
kelijk.
TTT. Deze andere regeling dient plaats
te hebben eveneens in organisch verband.
En wel zooveel mogelijk door middel der
collectieve arbeidsovereenkomst, af te
sluiten tusschen de organisaties van pa
troons en arbeiders.
IV, De Algemeene Bedrijferaad vcor 't
Lane'" er Tuinbouwbedrijf dient hierbij
voorlichtend en zoo noodig bemiddelend
op te treden in overeenstemmdng met
art. 4, alinea 2, van zijn Statuten.
Spr. zeide, dat de samenstelling van een
model collectief contr. door den Bedrijfs-
raad in het land- en tuinbouwbedrijf zal
moeten geschieden. Hij hoopt, dat een
dergelijk model spoedig aan den Centra
len Raad van Bedrijven kan worden voor
gelegd.
Dit contract zal moeten steunen op de
beginselen het voz-ig jaar door den Cen
tralen Raad van Bedrijven aangenomen.
Dit ondervindt echter nog al bezwan
Spr. toont aan, dat deze bewaren niet on
overkomelijk zijn.
In het landbouwbedrijf zijn verschillen
de industrieën en daarvoor is direct
reeds te spreken over collectieve arbeids
overeenkomst.
Spreker dringt er op aan, dat de Land
en Tuinbouwraad zoo spoedig mogelijk
de kwestie voorbereidt, opdat dezen win
ter op het gebied van collectieve arbeids
overeenkomsten aan de land- en tuinbou
wers voorlichting kan worden gegeven.
Men zal dan bemerken, dat de land- en
tuinbouwers geneigd zijn zeer ver mede
te gaan tot doorvoering van de katholieke
sociale beginselen. (Applaus).
De Voorzitter dankte den heen* Engels
voor zijne inleiding en hoopte, dat zijne
conclusies spoedig werkelijkheid zullen
worden.
Hierna doelde de voorzitter mede dat '11
telegram was ingekomen van Z. D. H.
den Aarts-Bisschop, waarin Mgr. zijnen
zegen geeft en de beste wenschen uit
sprak voor het Congres.
De Voorzitter deelde verder mede, dat
op de gisteravond gehouden conferentie
tusschen de Besturen van den Centralen
Raad van Bedrijven en de Raad in het
Grootbedrijf beide partijen elkaar hebben
gevonden.
Vervolgens hield mr. J. A. G. M. Hu-
bar zijn inleiding over het model voor 'n
Collectieve Arbeidsovereenkomst voor 't
M id donstan d sb ed rijf en voor regeling der
Bedrij fsrechtspraak.
Bij het daarop volgend debat bestreed
de heer Krijgsman de opvatting, dat ie
der arbeider reeds op 25-jarigen leeftijd
als geheel vakkundig kan beschouwd wor
den. De vakkundigheid moet haar maat
staf vinden ia den gemiddelden arbeider.
Tegen arbitrale rechtspraak heeft debater
het bezwaar, dat deze aan iemand voor
zijn geheele leven de bestaansmogelijk
heid kan ontnemen door hem uit te slui
ten van de organisatie. In zulk een geval
heeft men toch wel minstens het recht de
gronden te vernemen, waarop de veroor
deeling rast.
De heer v. Rossum verdedigt o. a. een
amendement om in het meubelmakersbe-
clrijf een gezel werk te laten verrichten,
wat niet direct tot zijn vak behoort.
De heer Boon heeft bezwaar tegen de
getalsverhoudingen tusschen vakkundi-
gen, niet-geheel vakkundigen en leerlin
gen, waarbij het aantal vakkundigen in
een bedrijf even groot moet zijn als dat
van de niet-geheel vakkundigen en leer
lingen samen. Spreker stelt voor hier het
overeenkomstige artikel uit het model
contract voor het grootbedrijf over te ne
men. In dit artikel wordt de getalsver
houding door de Bedrijfsraden zelf be
paald.
De heer Schaper kan zicli niet vereeni
gen met het overnemen ia het model-oon-
traet voor de middenstandebedrijven van
het artikel over de verdeeling der werk
nemers in klassen uit het model-con-
traet voor het groot-bedrijf. Spreker ver
dedigt de in het model voor het midden-
standsbedrijf voorgestelde regeling.
Spr. is het niet eens met de indeeling
in gemeenteklassen.
De heer Hubar beantwoordde de ver
st-bijlende sprekers.
Spreker heeft er geen bezwaar tegen
dat de arbitrale uitspraak gemotiveerd
aan de partijen wordt medegedeeld. Spr.
meent verder, dat in het recht van ar
beid ook opgesloten ligt het recht, van
dien arbeid te verrichten, waarin men is
opgeleid. Wat de getalsverhoudingen be
treft, wijst spreker er op, dat het bestuur
van den Centralen Bond afwijkingen kan
toestaan.
De Voorzitter deelt mede, dat het be
stuur van den Centralen Raad van Be
drijven overneemt de in het model-col
lectief contract voor het middenstands-
bedrijf gedane voorstellen om te bepalen,
dat het vonnis hij arbitrage zal worden
gemotiveerd en dat de bepaling van de
getalsverhoudingen der arbeiders op de-
Smaken zuiver en verfrisschend.
zelfde wijze zal geschieden als voor het
grootbedrijf is vastgesteld.
De Bedrijfsraden voor de schilders, sla
gers en meubelmakers, trokken hierna
hun op het modelcontract voorgesteld®
amendementen in.
Uitslag der stemming.
De Voorzitter deelde mede, dat over t
model-co 11 eetief-oontract voor het groot
bedrijf zijn uitgebracht 90 stemmen, waar
van 1 ongeldig; 96 stemmen waren vóór
het model en 3 tegen, zoodat het model
met overgroote meerderheid is aangeno
men. Hierna schorste de voorzitter de
zitting.
Bij de heropening hield Mr. B. J. Mi
van Spaendonck een rede over de collec
tieve regeling van den kindertoeslag.
Onder applaus der vergadering, werd
daarop het woord verleend aan Minister
Aalberse.
De toespraak van den Minister.
Minister Aalberse zegt slechts kort deze
vergadering te kunnen bijwonen. Spr.
dankt den voorzitter voor zijn welwillen
de woorden en de vergadering voor haar
instemming, daarmee betuigd.
Spr. is hier gekomen om een blijk te
geven van zijn groote belangstelling
voor dit congres en voor het onderwerp
dat hier is besproken.
Spr. wijst er op, dat het juist het „K. S.
W-" is gewieest, dat het eerste gepleit
heeft voor toeslag op de loanen voor
groote gezinnen. Thans is op dit punt
groote eenstemmigheid, vroeger was dit
geheel anders; spr. heeft heel wat tegen
stand ondervonden, toen hij het bepleitte.
Het verheugt spr., dat de kindertoeslag
op dit congres wordt besproken door vak-
vereenlgingen van werkgevers en werk
nemers om t© komen, tot eigen zelfstan
dige fondsen.
De vraag doet zich echter voor, of in
de toekomst de Invaliditeitswet niet zal
moeten worden uitgebreid met bepalingen
voor kindertoeslag. Spr. juichte toe, dat
nu patroons en arbeiders willen komen
tot zelfstandige kassen. De ervaringen
met deze fondsen zijn nog kort, maar als
mocht blijken, dat zij niet voldoende zijn
zal spr. gaarne als minister van Arbeid,
wanneer zijn ministerieel leven ten min
ste zoolang duurt, nog een handje mee
helpen.
Dit Tweede Congres kan wederom ge
noemd worden een mijlpaal in het katho
liek sociale leven van ons land. Moge
Gods zegen op dezen arbeid rusten, op
dat hij vele vruchten moge dragen.
De voorzitter dankte den minister en
wenscht onder applaus der vergadering
niet alleen dezen minister, maar ook he4
geheele rechtsche ministerie een lang le
ven toe.
Hierna verliet minister Aalberse de
vergadering, door de aanwezigen luide
toegejuicht,
De voorzitter deelde mede, dat het niet
de bedeeling is om thans tot een conclusie
te komen. Hij stelt een motie voor, waar
in. de besturen der vier organisaties, die
den Centralen Raad van Bedrijven vor
men, worden uitgenoodigd een passende
dertoeslag zouden aansluiten.
De heer Krijgsman betoogt, dat er
groote waarschijnlijkheid bestaat, dat ook
niet-katholieke kringen zich bij den kin-
derteslag zuden aansluiten.
De heer v. d. Mijs verzet zich legen de
aanneming der motie, die meer vertraging
zal geven. Over een zaak. over welker be
ginsel men het zoo volkomen eens is, kan
men thans toch wel een besluit nemen.
De heer Schaaper ringt aan op stemming
in deze zitting. De centrale raad kan dan
de moeilijkheden, die er nog bestaan uit den
weg ruimen en het fonds kan dan dadelijk
worden opgericht.
De voorzitter zegt. dat de heer Schaa
per niet bang "behoeft te zijn. dat de in tfi
stellen commissie een kapstok zal worden.
Het geheele bestuur is voor de aanneming
der motie. Spreker verwacht dus. dat de ver
gadering zich hierbij aan zal sluiten.
De lieer Krijgsman zegt dat, indien d«
voorzitter kan toezeggen dat binnen drie
maanden de regeling in orde zal zijn, er een
meerderheid voor zal zijn.
De voorzitter zegt zul'ks toe. waarna
de motie bij acclamatie wordt aangenomen.
De voorzitter deelt mede, dat het de be
doeling is om in Augustus en September
drie belangrijke commissies in te stellen
namelijk: een commissieraad, een comm
voor de studie der kapitaal-rente, en eer
comm. voor de studie van den uitbouw
van ons maatschappelijk stelsel in ver
band met do verschillende socialisatie-
rapporten.
Nadat do heer Verhey den voorzitter
voor hetgeen deze voor de goede zaak
heeft gedaan, dank bail gezegd, sloot
deze liet congres met den Christ, groet.