EERSTE BLAD.
Indrukken van den dag
BINNENLAND
E
«IRIJÜAa 3 SEPTEMBER 192i
44ste JAARGANG No 15271
BE ABONNEMENTSPRIJS BEDRAAOT VOOB HAARLEM EN AGENTSCHAPPEN l
PER KWARTAAL
PER WEEK*»•».;-
fRAWeO PER POST PER KWART. Bil VOORUITBETALING f 3.57*/,
BURE AUXt
NASSAÜLAAM 49» HAARLEM. TELEFOON 1428, 2741 EN 1748.
ADVERTENTIÊN 35 CENTS PER REGELr
BIJ CONTRACT BELANGRIJKE KORTING.
Mg?
DE WUSHEiD VAN DEN ECONOMISCHER
BOND.
OUDEGEEST EN HET BQLSJEVJISME.
Binnenlandsch Nieuws.
maximum-turfpruzen.
UWE HAARLEMSCHE COURANT
Dit nummer bestaat uit 2 bladen
LXXXV.
NA VIJF JAREN.
De R.K. Werkgeversvereeniging in Neder
land heeft dezer dagen feest gevierd, groot
feest, waarvan men in ons blad bijzonderhe
den heeft kunnen lezen. Het meest bijzon
dere van deze feestelijkheden zal voor me
nigeen de aanleiding zelf zijn geweest, n.m.
het feit. dat de Vereeniging vijf jaren heeft
bestaan. Wie maakt er zooveel drukte bij een
eerste lustrum» zal wellicht menigeen ge
vraagd hebben. Daarom een enkel v» ood
over deze herdenking.
Terecht hebben de R.K. Werkgevers de
eerste de beste gelegenheid aangegrepen om
uiting te geven aan hun vreugde over het
(bestaan en de instandhouding hunner ver
eeniging. Want het feit van dat bestaan en
de zekerheid van voortbestaan, in weinige
jaren verkregen, zal te allen tiide het meest
merkwaardige aan de Algem. R.K. werk-
geversvereeniging blijven.
Wij hebben in de laatste jaren op het
wereid'tooneel zóóveel aan onze oogen en
onzen geest zien voorbijgaan dat de snel
le groei van de R.K. Werkgeversvereeni
ging in Nederland nu al haast geen indruk
meer op ons maakt.
En toch. wie tien jaar geleden had durven
voorspellen, dat ae R-K. Werkgevers in 1920
oen lustruf zouden vieren van een aan be
staande krachtige organisatie, een lustrum,
waarbij heel Katholiek Nederland geestdrif
tig zou komen complimenteeren. zou op z'n
minst voor een utopist zijn aangezien.
Toen waren wij nog niet verder, dan oat
de werkgevers aigemeen en ook de Katnohe-
- T>. x 'f---**1:-; r-*|U;
met een andere maat gemeten werd'en dan
zij." i 1
Ziedaar voor ons het voornaamste in deze
feestviering: het feit. dat de katholieke Werk
gieversvereeniging werd opgericht, in enkele
jaren tot een organisatie groeide, welke ten
volle haar naam waardig is en thans staat
ais een macht, die niet meer omver te haien
5i'lu het „Katholieke" ligt de kracht, schuilt
de oorzaak v^n deze vroege maar gewettigde
feestviering. Hadden vooruitziende mannen
niet te juister tijd de organisatie oo katho
lieken grondslag aangepakt, dan waren
werkgevers en werknemers tegenover elkaar
blijven staan en waren de arbeidsconflicten
van de laaiste jaren zeker veel scherper en
omvangrijker geweest.
In den korten tiid van haar bestaan mag
nu reeds de R.K. Werkgeversvereeniging er
op bogen verschillende malen een ernstig
conflict tot een voorspoedig einde te hebben
gebracht. Tot de groeiende soüdariieitsidee
heeft de Roomsche patroonsvereemging
machtig veel bijgedragen en daarom ver
heugt katholiek Nederland zich te recht op
dit eerste lustrum, omdat het voor de naaste
toekomst van deze organisatie nog zoovee
heil verwacht.
De A. R. K. W. V. zal die verwachting
niet beschamen: daarvoor ziin de kranige
leiders borg!
Wij ontvingen nog voor pastoor Grabe
to Berlijn: van een gezellig avondje f 1
De Economische Bond, die heeft inge
zien dat hii alleen, weinig in de politieke
ke beuonnèn"in"'tè'ziiam dat er tegenover dej-en sociale melk te brokkelen heeft, wil aan-
mach. van de arbeidersorganisaties eensiuiüng der Vrijzinnigen
stijgende macht van de arbeiuersor
een tegenweer moest worden gesteld. Men
wilde zich, zij het noodgedwongen, wel vei-
eenigenmaar dan allen ie samen, zondei
onderscheid van godsdienst of nolitieke r'cn-
ting. Een vereeniging a us ais stnidmiuaei
maar zonder leidende Katholieke beginselen
Professor Van Aken drukte dat indertijd
zeer juist uit, toen hij schreef: „Men wilde
somwijlen die banden oer kathoueice begin
seien wel den arbeiders aanleggen ttot eigen
beveiliging, doch zelf wilde men dever de
banden wat meer vrii houden tot afweer en
desnoods ten aanval."
Wie even terug gaat niet zijn gedachten
naar dien tiid. nog zooveel iaien niet gele
den. zal zich de gro-oie ergernis herinneren,
door die houding dear Roomsche patroons
gegeven, al mag het oordeel daarover niet
te hard ziin, wanneer men de zaak be
schouwt in t raam van den. tijd en tien tijd
geest van toen. Maar die houding was een
ernstig inconvenient voor de geheele katho
lieke vakbeweging, een voortdurende steen
des aanstoots voor Roomsch Nederland.
Zoo juist is dat geieekend ddoor den gees
telijken adviseur der thans iuhileerende ver
eeniging in het onlangs verschenen eerste
jaarboek.
„Voor de confessioneele vakorganisatie
der arbeiders traden Bi schoppen en Gees
telijkheid steeds strenger en sterker op. Het
moest! Want de zielen liepen gevaar. Kias-
seustrijdlust kwam over een groote massa
nog-geioovige arbeiders, en met trosjes vie
len zij, argeloos vaak. den klassenstrijders
ia handen. Totdat zij rij,p waren voor het on
geloof en voor de Kerk verloren. Geen waar
zielzorger of zielenherder, die dat werkeloos
kon aanzien.
„Het socialisme moest bestreden als eene
der gevaarlijkste ketterijen. tn de katholieke
arbeider moest vernemen en erkennen, dat
het lidmaatschap der onder sterken rooden
invloed en roode leiding staande „moderne"
vakorganisatie, voor hem uitmaakte eene
„naaste gelegenheid" tot geloofsafval. En
dan was de gevolgtrekking gemakkelijk te
maken. Dan stond hij voor de keuze zijn ge
loof. zijn Kerk en het Socialisme. Het lezen
derverboden vakbladen, het lidmaatschap
der verboden vereeniging en, dat alles was
reden, om hem te behandelen als iemand,
die de naaste gelegenheid tot zonde niet wii
prijsgeven en dus aan de zonae zelve ge
acht wordt te hechten, wien men - dus het
ontvangen der Sacramenten en gevolglijk
de kerkelijke begrafenis weigeren moet. Een
Strenge maatregel, maar een nog veel meer
noodzakelijke.
„Men behoeft maar heel weinig thuis te
zijn in de vakpers der roode broeders, slechts
even gehoord te hebben de gesprekken op
werkplaatsen en elders, waar rbeiders van
verschillende richting bijeen moeten zijn, om
ie weten, welk een verschrikkelijk wapen de
patroons, die maar niet van katholieke ver
eeniging wilden weten, daarmede den soci
aal-democraten in de hand speelden. Op al
lerlei toonaarden werd den katholieken ar
beider voorgezongen of sarrend werd hem
'toegebeten, dat hij,, de lafaard; zich door de
Geestelijkheid liet ringelooren en aldus de
arbeiders scheiden liet en splitsen, terwijl de
patroons ongemoeid werden gelaten, wan
neer zij beier dan de arbeiders, toonden te
begrijpen, dat zij maling moesten hebben
aan de Geestelijkheid, zoodra die ophield
hunne brandkasten te beschermen, en dat de
►atroonsbelangen over alle geloofsverdeeld-
leid heen. verdedigd moesten worden door
het vormen en in stand houden van een on
gespleten bloc van alle kapitalisten.
,,En de Roomsche arbeider stond meeSten-,
tijds met den mond vol tanden, wierp de
(verleiding misschien honderdmaal van zich
af, en ontkwam toch ten slotte niet aan de
obsessie, dat misschien de patroons toch wel
Wel is op de bekende vergadering van 10
Juli j.l. gebleken, dat er van eenstemmig
heid omtrent de to volgen gedragslijn geen
sprake H en heeft de Vrijzinnig-Democrati
sche Bartii bij monde van haar nurkschen
veelal in de contramine verkeerenden leider
Marchant verklaard, dat zii van die aaneen,
sluiting of te wel fusie, niets wil weten
maar dit heeft niet kunnen verhinderen
dat het Hoofdbestuur van den Economi-
sciien Bond de zaak nu nog eens heeft toe
gelicht in een praeadvies op 'n paar moties
Het nog ai lang ademiig stuk komt eigen
lijk op het volgende neerveel is ©.- voor
vrijheid te swg^ea, meer Xioiz voor eenheid.
Uo volgende zinenede veerdient echter de
aandacht:
„W-at thans op het spel staat, is van de
allerhoogste orde. Het ware te wenscken,
dat onder den druk der geweldige proble
men van den tegenwoorddgen tiid alle na
galmen der religieus-politieke antithese
zouden wegsterven, en dat althans van dog
matisch godsdienstige zijde geen pogingen
tot onderdrukking van de geestelijke vrij
heid meer te duchten waren 1 Dooh zoover
ziin wii helaas noar niet!''
Wanneer er iets in ae laatste zes. zeven
jaren naar voren gebracht is. dan is het
wel de godsdienstige gedachte.
En die zou de Economische Bond maar
liefst willen zien „wegsterven."
't Is fraai.
We vragen ons af: hebben de geweldige
gebeurtenissen der oorlogsjaren aan ae
mannen en vrouwen van den Eoonomiscben
Bond dan niets geleerd?
Als er ooit een straatveger voor de ver
keerde deur bezig was. dan is het deze
Economische Bond zegt do „Resb." terecht.
„Wat zal er nog veel moeten gebeuren,
vooraleer do vrijzinnigen tot het beset
komen van het ware geluk van een volk,
dat niet steekt in economische zaken, maar
in de religieuze! Die alleen ziin „van de
allerhoogste orde."
Terwijl het congres der bolsjewisten te
Moskou den oorlog <>p leven en dood ver
klaarde aan de Amsterda-msehe Internatio
nale der gele vakvereenigingen. koos in dan
oorlog tusschen. Rusland en Polen deze gele
Internationale de partij der bolsjewisten en
schreef Fimmen een vriendelijk briefje aan
een hunner kopstukken. „kameraad"
Tsjitsjerin.
Oudegeest, de andere secretaris van het
I. V. V., komt ons nu in het „Volk" ver
tellen, hoe hy over het bolsjewisme en do
bolsjewisten denkt.
Allerlei uitheemsche woorden heeft hij
noodig om hen en hun aard te teekenen
Hij gewaagt van het brutale despotisme
der Russische dictators, hun „Unverfroren-
heit," hun cynisme, hun „Rücksichlosig
keit."
In het Hollandsch overgezet, beteekent
dit, dat hii den leiders der bolsjewisten
dwingelandij, hondschheid, schaamteloos
heid. gewetenloosheid toeschrijft.
Wii dingen op deze waardeering niets af,
schrijft „De Volkskrant," maar mogen het
nu toch nog meer dan eerst vreeand vinden,
dat Fimmen een dezer dictators gemoede-
lijk-vriends'ohappolijik a,ia „kameraad" be
titelde.
Doch dit is ten slotte Fimmen's zaak en
smaak.
Oudegeest zegt verder, dat het bolsje
wisme in de oogen van het heel© bestuur
van het I. V. V. het meest dwaze. meest on
mogelijke dwangsysteem eenex samenleving
van mensehen is.
En op de verklaring, d-at hii geenerlei
neiging heeft het bokiewi&m-e te bevorderen,
laat- hij volgen, dat hij het ook niet vreest.
Van beJang ia het te .vernemen, dat Oude
geest het bolsjewisme niet wil bevorderen,
want het manifest van het I. V. V. inzak©
den boycot van Polen liet een tegenoverge
stelde opvatting toe.
Men moet zich n.l. herinneren, dat het
manifest was uitgevaardigd toen de Russen
voor de poorten van Warschau stonden en
het mensehelijkenwijs allen schiin had. dat
de Polen het onderspit zouden delven.
Toen. in dat hachelijk oogenblik. den toe
voer van manschap-pen en munitie voor
Polen afsluiten, atond gelijk met het land
aan de Russen over te leveren.
Ware dit gelukt, dan zou polen een Rus
sisch wingewest zijn geworden, ware oo;k
daar het bolsjewistisch bewind ingevoerd en
zon het gemakkelijk zijn gevallen het van
daar verder over Europa te verbreiden.
Wat het- I. V. V. heeft gedaan, ia wel
degel ijk een bevordering geweest van het
bolsjewisme, dat Oudegeest thans zoo kras
eroordeelt en verwerpt.
Het is heel dapper van Oudegeest. liet
bolsjewisme niet te vreezen. maar wii wach.
ten nu o-p daden van do sociaal-democratie,
waaruit dit zal blijken, en 00,k zal blijken
dat zii tegen het bolsjewisme front weet en
durft te maken.
M. a. w., dat in de toekomst niet meer
mogelijk zij, dat Wijnkoop, sla bh 0
ti-ansportstalci-ng. van de sooiaal-democgaten
en hun vakorganisatie; kan getuigen:
loopen ons trouw na.
Wat wii tot heden ervaren hebben: e
optreden nu weer van het I, M. v. tegen
Polen en Fimmen's briefje aan een oer
Russische dictators, is weinig geschikt om
ondanks Oudegeest'a dappere betuigin.,
tot gerustheid te stemmen.
De Minister is. schrijft de „N. Grt
althans wat de Friesclie ven-en betreft
met zijn maximumprijzen te Dat gekomen
De meeste turf is al verkocht en verseneept
ook. Pas was de eer3te turf droog on
dit was dit jaar door den moeien voorzomer
zeer vroeg of de fabrikanten kochten
groote voorraden op en gingen zoo snel mo
gelijk het gekochte verschepen.
Do afvoer was zoo groot, dat sommige
burgemeesters in de veenstreken hun ge
meen t-enaren aanrieden zoo spoedig moge-
Hik hun wintervoorraad in te slaan, opdat
zii niet .te laat zouden komen en alle turf
was verkocht.
De vearveners hebben veel hooger prijzen
gemaakt dan nu thans door den minister
als maxima vustg-esteld.
Handelaren en schippers, die nog door
hen gekochte turf in het veen hebben staan,
probeeren wel om de verveners te bewogen
hun piüs te verlagen, tot dien van den
minister, doch de vervenors treden daar
niet in.
Willen de handelaren en schippers de ge
kochte turf niet ontvangen, dit laat den
vervener koud. Do groot© voorraad is duur
verkocht en een klein gedeelte wil hii wel
een iaar over laten staan. Maar dit zal niet
noodig zijn. want er zal gebrek aan turf
komen. Daarvan is hu overtuigd en dan zal
do maximum-prijs wei weer omhoog gaan...
D© beste, droge turf ia mt-usschen al lang
verscheept, de jcnjper© turf is> uor 1
slechte weer nog lang niet droog. Menig
verbruiker, die nog niet insloeg, zal daarop
aangewezen ziin. Het zal weer een winter
worden met slechte en dure turf, een
misère, ondanks den maximumprijs, die al
leen in theorie bestaat.
DE BI7ITSCHE CREDIETEN.
Do eenstc termijn der Neder la-ndschc
predict en aan Duitsohland tijdens den oor
Log voor de N. TJ. M. het Centraal Verre-
konkantoor voor brandstoffen en de ver
eeniging tot regeling van het ijzervervoer
verleend, vervalt dien eersten October a a.
Tot dusver waren er gromden te ver
moeden, dat Duitsohland uitstel van de
aflossing zou verzoeken. Thans verneemt
het „Tlbld.", dat do eerste termijn reeds 18
September a.s. zal worden voldaan.
HET TAPVERBöd.
Naar gemeld wordt is het door den raad
der gemeente Amersfoort aangenomen
tupverbod door Geaepute-erdie Staten bij
de Kroon voor vernietiging voorgedragen'
De Gedeputeerde Staten kunnen naar
men weet, een verordening 0p twee gron
den ter vernietiging voordragen, ten eer
ste op grond van m strijd zijn met de wet,
ten tweede op grond van in strijd zijn met
het algemeen belang.
Nu zijn tapverbodbe-pa.ling.eü al ver
schillende malen op oen eersten grond ter
vernietiging voorgedragen, dooh de re
geering heelt dat telkens afgewezen en
beslist dat de Raad ('en-er gemeente tol
het uitvaardigen van dergelijke bepalin
gen wel bevoegd is, dat er geen strijd be
staat met de wet.
In het huidige geval heeft het ooilege
van Gedeputeerde Staten vernietiging ge
vraagd van het tapverbod, niet op den
eersten grond, maar op den tweeden, dus
als zijnde in strijd met het algemeen he-
TcUlig,
Daar op dezen grond nog geen enkele
beslissing is gevraagd en -genomen, zal de
zaak dus thans principieel worden behan
deld en moet de regeering zich ook hier
over uitspreken.
SNELLE WONINGBOUW.
Eenige Apeddoornache aannemers, waar
onder de heeren J. van Ernst. L. Amers
foort en H. Wassink, hebben het initiatief
genomen tot inassa-oroduetie van alleen
staande huisjes,, welke niet van steau wor
den opgetrokken, maar toch van beproefde'
materialen, welke bestand' ziin teren alle
w eer en wind.
Deze woningen bestaan, zoo verneemt de
„Maaab." uit een houten geraamte en zijn
zoodanig bekleed met asbest-cementplaten,
dat tusschen de 1 c.M. dikke buitenplaat en
de 6 m.M. dikke binnenplaat een afstand
van 7 c.M. bestaat, zoonat zich tusschen de
wanden een stilstaande luchtlaag bevindt,
waardoor 's zomers d-e warmte wordt ge
keerd en 'g winters behouden. Het dak is be
schoten en met pannen gedekt. Gelijkvloers
bevinden zich het portaal, de W.C. met
waterspoeling, de woonkeuken van 4.73 bij
3.90 M.. een slaapkamer van 3.10 bii 2.31
M., een bijkeuken met aanrecht van 2.85 bii
2.31 M„ van waaruit de kelder te berei
ken is, terwijl boven nog twee slaapkamers
met een flinke zolderruimte worden aange
troffen. alles voorzien van naar buiten
draaiende ramen.
De huizen rusten op beton-fundeeringen
en ook de keider wordt in beton uitgevoerd
het raamwerk wordt met ijzeren staven aan
de fundeering bevestigd. De afwerkingvan
het interieur geschied-t met stoel- en schil
derijlijsten en voor de wanden wordt spat-
werk gebeaigd.
Dergelijke woningen ziin reeds in Zwit
serland in gebruik, waar zii meer dan 40
jaren werden bewoond en no-g steeds goed
voldoen.
Het groote voordeel van dergelijke kuizen
bestaat hierin, dat ze voor den halven prijs
van steenen woningen kunnen worden ge
bouwd en in enkel© weken gereed zijn;
veertien dagen na aankomst van het mate
riaal ter plaatse van den bouw kunnen ze
betrokken worden.
Tijdens een rondreis, welke de onderne
mers door het land hebben gemaakt, legden
zij hun plannen o.m. ter beoordeeling over
aan Dr. Kuijsten. inspecteur van de volks
gezondheid te Wageningen, die aan den
Minister van Arbeid omtrent, een en ander
rapport zal uitbrengen.
Professor van Ittersum. heeft.na goed
keuring door den betrokken Minis ter en
op advies van de aan de Staatsmijnen ver
bonden ingenieurs, voor rijksrekening op
dracht. gegeven tot den bouw van voorloo-
pig 25 dezer woningen te Nuth (Limb.)
tot den prüs van ruim 100.0Ü0, in welken
prijs begrepen is de aanleg van e'ectrische
verlichting (5 lichtpunten per woning) en
waterleiding: de normale prijs, alleen van
de woning, is 3600 a 3900.
Ook de directie van de Oranje-Nassaumijn
besloot in beginsel tot het doen bouwen
dezer woning-en en de Nederlanrfsoh® Kunst
zijdefabriek te Ede. Philips' Gloeilampen
fabriek te Eindhoven, alsmede verscheidene
gemeentebesturen uit de industrie-centra
betuigden reeds hun instemming met deze
poging tot vermindering" van het woning
tekort.
Do aannemers-combinatie heeft inmiddels
eene Naa-mlooze Yennootschap gevormd met
een kapitaal van 250.000, waarvan bij de
oprichters circa 100.000 is geplaatst.
Reeds is een bestaande timmerfabriek te
Apeldoorn en ziin in Zwitserland groote
hoeveelheden cementplaten aangekocht en
getracht wordt, de productie, welke voor-
lcopig op 550 woningen per iaar wordt ge
schat. dermate op te voeren, dat do ven
nootschap tevens een pannen fabriek uit
sluitend voor haar rekening kan laten
werken
Tot dusver wordt slechts een type arbei
derswoningen vervaardigd, doch het voor
nomen bestaat tevens middenstandshuizen
en zomerverblijven te gaan bouwen, waar
voor reeds tal van aanvragen binnenkwa
men- De woningen worden onder contróle
van een ingenieur gesteld en het type ont
worpen in overleg met den Rijkswoning-
nood-dienst.
EERSTE LUSTRUM DER R.-K. WERK
GEVERSVEREENIGING.
Donderdaof werd in Hotel de Witte Brug
te 's Hage de algemeene jaarvergadering ge-
iiouaen van de R-K. Werkgeversvereeniging.
Aan deze bijeenkomst waren levens enkele
feestelijkheden vebonden, ter geiegenüeidvan
bet eerste lustrum, dat de vereeniging vier
de. Om half 10 werd een H Mis opgedragen
door den Z.Eerw. heer pastoor J. H. G.
Jansen, geestelijk adviseur der vereeniging,
tot intentie van haar levende en overledene
leden in de kerk van O. L. V. van Lourdes,
te Scheveningen.
De vergadering werd geopend door den
voorzitter, den heer J. B. van Dijk, die in
zijn korte welkomstrede o.m. memoreerde den
arbeid, dien prof. Van Aken voor de sociale
actie der katholieke werkgevers verrichtte.
Enkeie wijzigingen werden aangebracht in
het huishoudelijk reglement, terwijl ook het
rapport werd ontvangen der commissie te
Maastricht op 21 Juni 1920 benoemd, in
zake de verhouding der vereeniging tot die
der hoogere standen.
Op voorstel van den voorzitter werd bij
acclamatie besloten dit rapport door middel
van het PatroouSb'iad ter kennis van de le
den te brengen, de Commissie op te dragen
diligent te 'blijven en overleg te blijven ple
gen met de Vereeniging der Hooger© Stan-
den.
Vervolgens werd het woord gevoerd door
den heer Lh. Stulemeijcr te Breda. Spr. had
zien tot onderwerp gekozen: „De vertiou-
oiag der R.K. Werkgeversvereeniging tot die
der hoogere standen", en kwam daarbij tot
de volgende conclusies:
I- a. Het is in het belang der tegenwoor
dige maatschapp-inrichting en van het ka
tholiek vereenigingsieven. dat de groepeerhte
dergenen die deelnemen aan de productie en
verdeel Laar der economische goederen Ge
schiedt in vier standsorganisaties, n.m. die
der arbeiders, landbouwers, middenstanders
en werkgevers.
t>. De R.K. groot-werkgever behoort alzoo
deel uit te maken van de stands organisatie
der werkgevers, n.m. de A. R. K. W. V.
II. a. De katholiek tot een der vier sub Ia
genoemde standsorganisaties behoorend. vol
doet niet aen zijn socialen plicht, door het
alleen en uitsluitend bekleeden van het lid
maatschap eener gezeschappelijke sianden-
vereeniging.
b. De R.K. wedkgever kan lid ziinde van
zijn standenorganisatie de A. R. K. W. V.
ook toetreden tot de R.K. Vereeniging der
Hoogere Standen.
III. Een samenwerking tusschen de A. R.
K. W. V. en vereenigingen als die der Hoo-
gede standen kan nuttig ziin doch dan is
onderling vertrouwen noodig, en moet het be
staansrecht der A. R. K. W. V. als stands
organisatie niet worden betwist.
Naar aanleiding van het tweede punt ont
spon zich tusschen enkele der aanwezigen 'n
den inleider een debat, waarbij besloten werd
de redactie van dit punt eenigszins te wijzi
gen.
Tijdens de vergadering kwam een telegram
binnen van Z. D. H. Mgr. v. d. Wetering,
Aartsbisschop van Utrecht, dat als volgt
luidde:
„Hartelijke gelukwenschen bii eerste lus
trum, tevens dankbare waardeeding. voor
hetgeen u verrichtte tot bevordering der goe
de verstandhouding tusschen werkgever en
werknemer. Moge God uw werk blijven ze
genen. Aartsbisschop."
De voorzitted sloot daarop met dank aar
den heer Siulemeijer. voor het gesproker
woord, de morgenvergadering.
Aan den lunch, den leden in het Hotel Dr
Witte Brug aangeboden, bevonden zich dï
ministers van Binmenlandsche zaken. Arbeid
en Landbouw.
Li de namiddag-vergadering wee® Mr,
Kortenhorst op het belang eener goede
verhouding tusschen de stands- en vak
organisatie. Spr. achtte liet gewenseht da
kwestie van "de afperking der bevoegd
heden in studie te nemen en op de ver
gadering ia October te behandelen, tevens
zou. dan onder het oog kunnen worden
gezien, in hoever de verplichting moet
worden opgelegd aan de leden der A,
R. K W. V. om ook lid te worden van
de afdeeling, waaronder zij thuis be-
hoeren.
Pater Oassianus Hentzen sloot zich aap
bij het betoog van mr. Kortenhorst en
meende dat bij het nemen van een beslis
sing in deze ook de betrokken personen*
n.l. de R. K. Bond van Werkgeverevak-
vereenigingen in de gelegenheid moeten
worden gesteld hun meening daarover te.
doen kennen.
Conclusie I van den Inleider werd met
een kleine wijziging en conclusie n on
gewijzigd aangenomen.
Bij conclusie III merkt pater Oassianua
op, dat bij het overleg het soms ge
wenseht is, dat de A. IË K, W> V, d«
leiding van het overleg op zich neemt
bij v. voor de leden, die niet in vakver
eenigingen georganiseerd kunnen zijn.
Naar aanleiding van deze opmerking,
wijzigde de inleider zijn conclusie III al
dus: „Naast het Verbond kan echter d«.
A. R. K. W. V. bij dat overleg gewichtige
diensten bewijzen, mede door dat over
leg te plegen voor hare leden, die niet
in een R. K. Vakorganisatie zijn ver-
eenigd."
De aldus gewijzigde conclusie werd
zonder hoofdelijke stemming aangenomen,
De heer H. Van der Marck te Roermond
sprak over de verhouding van de It. K.
Werkgevers tot de neutrale Vereenigin
gen der Werkgevers.
Spr. toonde aan de juistheid der stel
lingen: De samenwerking wordt het best
geregeld in federatief verband. In hoofd
zaak" kan de samenwerking plaats vinden
door middel van de besturen. De samen
werking mag er nimmer toe leiden, dat
de R. K. beginselen gevaar loopen.
De conclusies door den heer Van der
Marck gesteld werden ongewijzigd aange
nomen.
Vervolgens kwamen de Ministers
Buys de Baerenbrouek, Aal her se, van
IJ&selsteijn, mgr. mr. dr. W. H. Nolens es
mr. J. C. A. Everwijm, de vergadering me;
hum tegenwoordigheid vereeren.
Toen de autoriteiten gezeten waren,
verleende de voorzitter het woord aan den
heer Henri Hermans, lid van de Tweede
Kamer.
Deze wees er op, dat ia ons land de in-
dustrieelen wel wat achterlijk zijn ge-
WGGst.
De Katholieke arbeiders hadden eer dei
en beter „Kerum Novarum" begrepen,
dan de Katholieke patroons, zooals spr.
met voorbeelden aantoonde. Spr. herin
nerde dan aam de minder aangename
wijze, waarop degenen, die de Katholieke
sociologie propageerden werden bejegend
en wees in dit verband op hetgeen toen
tertijd mr. Aalberse moest ondervinden.
Eerst later kwamen de Katholieke werk
gevers tot de conclusie, dat ook zij zich
principieel moesten organiseer en en kwam
dank zij vooral de actie van pxofcssoi
