Anton Bosse
VOLLE MELK
DE HANZEBANK in het Bisdom Haarlem
REEP
REGENJASSEN I
ELK anderj
H. E. W. Röbken.Stucadoor
Levert Stueeioorsmeterialeii uit voorraad
Gedurende 3 degen
Haifjaarlijksche Opruiming
M. L t d. LAAN I Co's
MAX VAN OEN BERG en SEIGNETTE
12 Sarteljorisstraat 12
Leger en Vloot
Rechtszaken
Telegrammen
Orde en Arbeid.
Donkere Spaarne 50.
Bil HBL El
Nieuws uit Haarlem
Potlooden
Penhouders
Griffels
Schoolétuis
Griffeldoozen
dan
houtweefsel. holle bouwplaten,
Verkoophuis vin geregelde en enger. Heerenkleeding
Duai^tebesf rijding.
Verschoten Heeren- en Damescostumes
worden goed lichtecht geverfd.
Effecten - Coupons
Prolongafiën
Assurantiën 9313
Accountantskantoor van W.Roodeiiburg
AMSTERDAM
HAARLEM
TELEFOON 163.
De verhooging der deposito rentevergoeding ne
1 JULI (920, gevoegd bij het feit, dat de Hanzebank alsr
instelling van DE HANZE streeft naar de vorming van
een hechten, onafhankelijke#! middenstand, mag den
Roomschen belegger van gelden niet langer doen aarzelen
als ZIJNE instelling te kiezen.
RENTEVERGOEDING DEPOSITO.
1 dag opzegging 2V?
1 mrad.
3 id.
6 id.
1 jaar
2 id.
23/4o/0
3 °/0
4
5 v/0
RENTE SPAARKAS 3
Bij sparen op termijn hoogere rentevergoeding.
Zoo juist ontvangen een enorme partij
Waterdichte
merk Luyten. GIPSPLATEN, STEENGAAS,
prima kv/aliteit Duitsche PORT. CEMENT.
Tijdelijk Telephoon 56
Eföaandegg G j
üivasdag 1
Woensdag 8 j
wasa ALLE voorradige
tegen zeer lage prijzen
met en zonder band.
Tevens honderden van onze bekende
Engelsche manchester broeken
welke gij jaren kunt dragen.
Verder een groote keuze in Fantasie
Pantalons van de goedkoopste tot in
de fijnste soorten.
WED. H. VAN ALPHEN
BREESTRAAT 9 HAARLEM
9^- MET BEHOUD VAN MODEL "W8
Ververij J. LOTTGER8NG
Gr. Houtstraat 5" Tel. 771—1561
Lid v/h. Ned. Snstit. v. Acc. Oud Rijksaccountant
KEIZERSGRACHT 170,
SANTP00RRTESTR. 4S
f Eenigen tijd geleden wercl een be
ambte der kaacfabriek te Spijkerboor
(N.-H.) aangebonden; hij was gesignaleerd
als deserteur en wend vervoerd naar
Amersfoort. Nadat hij drie weken in ar
rest was geweest bleek aldus het Hbl.
dat men zich vergist had.
Ia verband met do arrestatie van
den Spartacist Hansel er. die thans in het
Hui6 van Be-waring te Arnhem is opge
sloten, in afwachting van zijn uitleve
ring, kan nog worden gemeld, dat hij bij
sijn verhoor oen volledige bekentenis af
gelegd heeft omtrent zijn aaadeel in de
■berooving van het geldtransport der fir
ma Krupp.
Op last der justitie te Heerenveen ver
schenen daar Woensdagmorgen aan het pa
leis drie jonge koeien uit Tijnie. Een gede
tineerde, verdacht een dier koeien gestolen
[te hebben, moest dat dier aanwijzen. Doch
hij achtte het blijkbaar gewenscht het te her
kennen en de viervoetige getuigen konden
weer gaan.
Uit Ede (Geld.) meldt nien, dat wegens
een tekort aan bouwvakarbeiders aldaar, de
werkgevers pogingen aanwenden. Duitsche
bouwvakarbeidrs te doen overkomen.
GARMZOENSWIJZIGING.
Naar die „N. Ort." meldt beflbaafc het
voornamen, het 4e regiment huzaren,
thans te Deventer en Zutpben in garni
zoen, met 1 Januari as, geheel naar De
venter over te brengen, terwijl het 2e bat,
19e reg. infanterie uit Deventer naar
Arnhem ^al verhuizen.
Deze veranderingen zullen ook in de
overige garnizoenen in het Oosten des
lands wijzigingen teweeg brengien.
ONDERHOUDSPLICHT.
Eer brengt een arme vader met
zorg zes kinderen groot,
Dan diat zes rijke kinderen hem
koesteren in zija nood.
In het hier volgend geval had de oude
vader wel geen zes kinderen groot ge
bracht, doch wel vijf.
Hij was nu echter 80 jaar oud gewor
den en had met zijn nog in leven zijnde
echtgenoot© een zeer bezorgden ouden
dag. Wei kreeg hij den laatstan tijd oentg
auierdomspensdoen en ook was hij bij de
'kerkelijke diaconie geweest. Deze laatste
instelling had zich met één gulden per
week "over de oudjes ontfermd. Voor het
Óverige moesten de kinderen zrgen. Vier
Üjner kinderen gaven dam ook wekelijks
iets, doch de vijfde zoon weigerde. Hij be
weerde dat vader gekl genoeg had en hij
het zijne zelf wel op kon. Dit laatste wa
ren da andere kindleren ook met hem eens
doch dat gold voor ieder van hen even
zeer. En zoo kwam do vader er toe, het-
zij dan uit eigen Initiatief hetzij dan op
aandringen zijme-r andere kinderen, dien
zoon voor den rechter te dagen om hem in
rechten 2,50 af te dwingen; daar
zooals de vader zei hij wel 40 per
week verdiende.
Zoonlief bleef echter ook voor den rech
ter beweren dat hij, die zelf drie kinde
ren had, niets kon en wilde betalen en
toen heeft de rechter getracht te onder
zoeken wat die zoon wel verdiende.
Zulk een onderzoek is echter niet ge
makkelijk, doch het liep toch daarop uit,
dat hij werd veroordeeld aan zijn vader
wekelijks 0,75 te betalen.
Tegen deze uitspraak kwam de zoon
toen ook nog in hooger beroep, daa.r 75
cent per week voor zijn ouden vader hem
ook nog te veel was.
Het Gerechtshof heeft toen aangenomen
dat de verdiensten van dien zoon wel
niet precies waren vast te stellen, maar
wel vaststaat dat de vader hulpbehoevend
is en de zoon tot onderhoud verplicht, zoo-
d'at hij tegen zijn bovengenoemde veroor-
deelink geen rechtmatig bezwaar kan
hebben.
Ontboezeming van een Vlaming, die den
zomer te Zandvoort doorbracht.
De tijd is zoo kostelijk, het werk zoo drukkend,
de zee zoo aantrekkelijk, dat er ons ternauwernood
een oogenblikje overblijft om door de duinen of
door de prachtige landouwen die Haarlem omgeven
wat rond te slenteren. En alles is hier en ginds toch
zoo mooi, dat we in aanbidding komen te staan
voor al wat we zien de zee, de lucht, de aarde, de
vruchten, de boomen, ja de boomen vooral, en de
wolken en de vogels en de zonne o de zonne 11 en
de wind
Ja wij allen zijn beste vrienden, wij kennen ze en
zij kennen ons. Een regenbui scheidt ons niet, en
wij spreken tot ze en zij spreken tot ons en we be
grijpen elkaar. Heerlijk begrijpen En wij spreken
b. v. tot den wind en vertellen hem onze angsten
over Vlaanderen en ook zoete woorden opdat hij ze
over den Moerdijk late galmen, woorden van hope,
van moed en van liefdeen dan zijn we ver
heugd en gelukkig als kleine jongens.
„O 'k sta zoo geren te midden in 't veld
„En schouwe in de diepten des hemels 1
„Dan voel ik mijn herte dat groeit en ik beef.
o Neen, dan en ben ik geen slijk meer
In deze tijden van laf geleef mag men geen slijk
meer zijn, het ruime en heerlijke moet ons aantrek
ken, niet het enge en bekrompene waar de meesten
blijven in ploeteren.
In Aerdenhout troffen ons reeds de lieve witte
huisjes die in Zandvoort zoo menigvuldig zijn door
witte schelpieswegen en dito hekjes met elkaar
verbonden. Was het niet Ada Nigri die het lieve
liedje zong van „Witte huisjes in het zonlicht blin
kend, met open vensters omgroeid door looveren."
In zoet gepeins verzonken dolen wij erlangs en
moeten er steeds naar kijken naar die lieve stille
nestjes.In de kamers staan leliën en theerozen of
gardenla-bouquetten die zoetgeurend verwelken.
In het huiselijk naaikistje liggen tusschen naalden,
schaar en draden, helkleurige linten, sieraden en
billets-doux, zorgvuldig saamgebonden. De muren
behang
zijn met pastels behangen, links en rechts keurige
i snuisterijen. Dartele kinderen ziet mer
tja voortrljen, hun stemmetjes menge
lend met de vogelenzangen. Bij valavond zit het
vredig oudje weggedoken in haar grooten leunstoel
en de bril voor de oogen vertelt zij aan de beide
kinderen om haar heen van draken die in vlammen-
mijnen wonen, terwijl het bedrijvig moedertje met
Maartje voor het avondeten zorgt en vader ernstig
zijn krant lezend is.
Alles ademt er rust en vrede en men denkt aan
zoo iets als een hemel op aarde.
Zandvoort dat een Eden gelijkt is als alle gelukkige
volkeren de gemeente heeft geen geschiedenis, dus
geen beroerd verleden. Misschien is het nog velen
onbekend hoe die badplaats is ontstaan. Luister
dan
Het was op een stikheeten zomerdag van het jaar
1825 dat de heeren Jhr. W. Ph. Barnaart, lid 'van
gedeputeerde Staten van Noord-Holland, Mr. D.
J. van Lennep, lid van de Staten van Holland en
professor aan het Atheneum van Amsterdam,
Mr. P. van Lennep, Hd der Staten van Holland,
W. van der Vlugt, bankier en Mr. Jac. Enschedé,
lid van den Raad van Haarlem, het plan opvatten
van Zandvoort een badplaats te maken.
De mulle zandweg aan den Heerenweg onder
Heemstede moest eerst bestraat worden om. tot
het ontworpen badhuis een toegang te geven. Een
plan van, .negotiatie" werd voorgelegd en bij K. K.
Besluit van 2g-3-1826, no. 39 goedgekeurd, tevens
een leening van 15o.ooo uitgeschreven. De Koning
nam tien aandeelen van f looo terwijl de overige
meest door ingezetenen van Haarlem werden ge
nomen.
De straatweg werd aangelegd en in 1828 het
Groot Badhuis gebouwd. Voor de betaling van het
onderhoud van den weg werden'twee tollen opge
richt maar deze dekten de kosten niet. De finan-
cieele uitkomsten van de zeebaden waren ook niet
schitterend.
In 18g7 werd een en ander door den heer J. J.
F. F. Muller, makelaar te Amsterdam afgekocht
maar pas wanneer spoor- en tramweg werden aan
gelegd nam Zandvoort uitbreiding als Noordzee
badplaats.
Voor de eigenaardigheid geven wij hier den tekst
van de eerste reklameplaat van het Groot Badhuis,
in het Nederlandsch, Fransch en Duitsch opgesteld.
„Dit etablissement beveelt zich aan door de
nabijheid der steden Amsterdam en Haarlem gelijk
mede de schoone omstreken van Bloemendaal en
Heemstede. De baden zijn hoogst gemakkelijk in
gericht, hetzeewater is voornamelijk daar ter plaat
se bijzonder sterk daar Zandvoort zeer ver van de
monden der rivieren afgelegen is. Het Logement
vereenigt goede bediening met zindelijkheid ook
zijn de prijzen in hetzelve vee verminderd en rijke
lijk onder het bepaalde in andere diergelijke inrig-
tingen. Tot nadere inlichtingen vervoege men
zich met brieven franco aan de H. H. Commissa
rissen van het Zeebad-Etablissement te Zandvoort
bij Haarlem, Koningrijk der Nederlanden."
Een zaak staat vastdoor het stichten van het
badhuis en het aaleggen van het Zandvoortsche
strand, waarheen men van uit Haarlem per tram
of te voet, in de beste voorwaarden geraken kan,
is meer bereikt voor de volksgezondheid dan door
alle anti-alcoholische vereenigingen en dergelijke
hygiënsche organisaties, hoewel wij nochtans het
nut en het prijzenswaardige van die strevingen niet
onderschatten, wel integendeel. Alleen willen wij
doen uitschijnen hoeveel practischer wij het ach
ten voor het bevorderen der volkskracht dat vóóraf
de huisvesting van arm en rijk worde verbeterd en
wel in den zin waarop zulks te Zandvoort werd ge
daan.
De hierboven beschreven witte huisjes gelden
niet alleen deze van rijke lui want schier evenveel
kan gezegd worden over de, door de gemeente
nieuw gebouwde arbeiderswoningen. En niet ge
noeg kan er op gewezen worden dat de volksgezond
heid een alles overtreffende rijkdom is en heel wat
wanorde, slordigheid en mlsmoea zou weggevaagd
worden indien overal in den heerschenden woning
nood praktisch werd voorzien door het uit den
grond doen rijzen van nieuwe agglomeraties van
witte huisjes, voornamelijk in den omtrek van
groote steden of nijverheidscentra. V/ie van Haar
lem of Amsterdam naar Zndvoort gaat komen van
zelf die gedachten te binnen en de ijveraars voor de
vreedzame oplossing van het sociale vraagstuk
zullen het hierover wel allen eens zijn. Het past
echter niet in dit bestek uit te maken hoe het komt
dat in onze eeuw van vooruitgang en groote be
schaving nog duizenden menschen in steegjes en
krotten hun leven moeten slijten. Maar met dit
alles zijn we eigenlijk van ons onderwerp afgeweken
en de ons bestemde plaatsruimte is wellicht reeds
overschreden. Maar kom, we zijn nu toch genood
zaakt Zandvoort te verlaten.
Nog lang zullen we droomen ook van de bewe
gende armen en beenen in de golvende zee die we
hebben zien blikkeren onder de zon of grauw in
roering komen onder de overtrokken lucht. En ook
dat gewemel van badgasten en stoeiende kinderen
allen genietend met volle teugen alsof zij werkelijk
dien hemel verdiend hadden.
Dat is nu in waarheid de heerlijke genieting die
wij meedragen van ons verblijf te Zndvoort en van
onze dagelijksche wandelingen van daaruit naar
Haarlem.
KREIN.
DE POOLSCH RUSSISCHE OORLOG.
PARIJS, 2 September. Het bolsjewisti
sche leger bericht van 1 September luidt:
Benoorden Sokolka plaatselijke gevechten
In dc streek van Cholm leveren onze troe
pen den vijand slag, die voet heeft gezet
op den rechteroever van den Boeg'. Bij
Opalin wierpen wij hein op den. linker
oever terug. In de streek van Wladdmir
Wolinski ontwikkelen onze troepen een
offensief en namen na Hroebiszfof te heb
ben bezet, verscheidene plaatsen 10 werst
bewesten die stad. In de streek Lemberg
weken wij onder vijandelijken druk Oost
waarts in den sector benoorden den
spoorweg LembergBrody. In den Krim-
sector bij Borislaf en Oreehof bestrijden
onze troepen den.vijand, die zich hard
nekkig verweert.
WARSCHAU, 2 September. (Havas).
Het Poolsobe legerbericht van 1 Septem
ber luidt: Het centrum van bet derde le
ger heeft een groot succes op de troepen
van Boedienny behaald, 't Offensief van
het twaalfde sovjet-leger is verijdeld.
Langs den Boeg konden do sovjet-troepen
geen weerstand meer bieden en trokken
plotseling terug. Den 29sten Augustus
kwam Boedienny te Zamosc, waar hij
stuitte op den weerstand van het 31ste re
giment infanterie en op afdeelingen van de
6a Oekrainsehe divisie. Na een aanvanke
lijk suoees van de bolsjewiki werd aan
den vijand een eerste nederlaag toege
bracht in de streek van Bobrownik. Een
brigade werd volkomen vernietigd. Toen
Haller de achterhoede van Boedienny
vervolgde, zag deze het hem dreigende ge
vaar en sloeg op de vlucht, maar zij on
dervonden hevig verzet van de Polen. De
strook van Wladimir Wolinski is bevrijd.
Het leger vaa Boedienny is vernietigd
De vervolging voltrekt zich in ons voor
deel.
BERLIJN, 2 September. Het Poolsche
legerbericht meldt een ernstige nederlaag
van Boelienny, den -Russischen ruiter
generaal.
DE GRUWELEN IN OPPER SILEZIE.
BEUTHEN, 2 September. Gisteren zijn
drie slachtoffers uit Josefstal begraven.
De anderen worden morgen aan den
6choot der aarde toevertrouwd. Hun na
men zijn thans alle bekend. Bij de sectie
is gebleken, dat de lijken behalve schot
wonden ook andere zwaro verwondingen
hadden, zoodat aangenomen moet worden
dat de slachtoffers ernstig mishandeld
zijn.
Gisteren is een zoon vaa Paduschek uil
Bobrek, die 's nachts door vier gewapends
mannen uit het huis van zijn ouders was
gesleurd, met uitgestoken oogen op de
spoorbaan gevonden. Hij is aan zijn ver
wondingen overleden.
I)E DREIGENDE MIJNWERKERS
STAKING IN ENGELAND.
LONDEN, 2 September. Men moet niet
meenen, dat de beslissing der mijnwerkers
om aankondigingen va.n stakingen in te
dienen bcteekent dat de staking onvermij
delijk is, want die aankondigingen treden
uiet iu werking voor 25 September, en
voor dien datum kan veel gebeuren, of
schoon opgemerkt wordt, dat er niet op
vrede en een compromis wordt aange
stuurd door de mijnwerkers. Als zeker
wordt aangenomen, dat andere vakverce-
nigiagen iu 't bijzonder de parlementair#
commissies van het vakvereenigingscon-
gres, dat de volgende week te Ports
mouth bijeenkomt wanhopige vredospogin
gen zullen aanwenden, en dat, iu navol
ging van de spoorwegstaking van het vo
rige jaar, een commissie voor onderhan
delingen met de regeering zal worden
aangesteld. v
De toestand is dan, hoewel ernstig, eu
kritiek, toch volstrekt niet hopeloos.
ACTIE IN HET LANDBOUWBEDRIJF.
Ia de verschillende Drentsche monden
(Nieuw Buinen, eerste en tweede Exclo-
mond, Gasiselternijeveen), alsmede Stads
kanaal, zijn vele mannen en vrouwen,
werkzaam in het. aardappelrooieu, vanaf
Maandag én X>insdag in staking. Ge
vraagd wordt een tarief voor het rooien
vaa 40 et. per rij van 1G roe.
Tot dusver wordt betaald 30 a 32 ets. per-
rij. Te Nieuw Buinen willigden reeds vier
landbouwers den looneisch in.
De Veenkoloniale Werkgeversbond in
het Landbouwbedrijf heeft afwijzend be
schikt op het verzoek van den Neder
landsch en Landarbeidersbond, om een
duurte toeslag vaa 10 toe te staan op do
uurlooneu, tarieven voor het aardappel-
rooien enz.
9344
ÏO id.
99
99
99
99
99
99
3l2
rgroo/er
COUPONS
AMSTLR0AM
N Z. Voorburgwal 254
HAARLEM
Parklaan 91
