Elck wat wils,
Een brief uit Vlaanderen.
BINNENLAND
Sport en Spel.
Medische Praatjes.
ONS VROOLIJK HOEKJE
ZATERDAG I! SEPTEMBER 1920
TREKJES CLV
Binneniandsch Nieuws.
JOB ENGLISCiH-HULDE.
Veume, 5 September 1920.
Zooals het enkele jaren vóór den oorlog Vla
mingen regende te Roesselare tijdens de Roden-
bachsfeesten, zoo stroomde heden ook al wat
België aan stam bewuste kunstenaars, studen
ten en oudstrijders bezit, benevens de ontelbare
scharen Vlaamsche strijders, naar het Veurne-
Ambacht waar J oe Englisch werd gevierd. Laten
we eerst joe Englisch aan U voorstellen.
Het is een jonge brugsche kunstschilder die in
1914 als vrijwilliger dienst nam in het Belgische
leger.Joe was de zoon van den Ierlander Englisch
de bekende vlaggenmaker, van hem die groote
liefde voor den moedergrond, liefde tot den hon
gerdood als het zijn moet zooals thans, en zijne
moeder was zoo vlaamsch als zijn vader Iersch
was.
Heel Brugge kende en eerde dat huis, want
geen was zoo in door Brugsch.
Joe werd kort voor den oorlog bekroond met
den prijs Godecharles en was tweede geweest in
den prijs van Rome.
Een eervol kunstenaarsleven lachte hem toe,
want zijn werk was eigenaardig als nooit te
voren hier gezien.
Joe English deed zijn dienst als soldaat van
tweede klas, en „dienen" was zijn liefste woord,
totdat hij achteruit moest blijven door eene ont
steking van den blinden darm, die hem eindelijk
ten grave sleepte, kort voor het einde. (Augustus
1918.)
Maar na eene eerste beternis, dan wanneer
hem een gemakkelijk leventje aangeboden werd,
verkoos hij weer den dienst en nog wel als „tra-
vailleur" werkende zijne handen, voor het pen-:
seel geschapen, nu ten bloede met spade en
houweel.
Tot hij hier ook er bij viel en hij als teekenaar
dienst deed.
Van hem zijn de zegels en de teekeningen met
de opschriften Zedelijk volk, groot volk. Houdt
u fier, houdt u rein zijne meesterstukken „Cre
do" en „lk dien."
En nu eerst, na een jaar lang miskenning
kwam voor de Vlaamsche jongens de zucht naar
eigen Vlaamsch leven weer boven.
Dat J oe van de eersten was, dat is te begrijpen
hij ontwierp de heldenkruisen Alles voor Vlaan
deren Vlaanderen voor Kristuè, de teekenin
gen voor het Gebedenboek der soldaten, van
dewelke een vooral bekend isOns Vrouwtje
v*n Oen Ijzer, waarop hij zijn eigen schilderde
t liggende onder den mantel der Moe
Zal n-t iaier ooit kunnen gelooven Die
teenemngen werden bij de tweede uitgave door
den veiligheidsdienst verboden, samen met het
Gebed voor Vlaanderen van priester Verschaeve,
de schoonste bladzijde die ooit voor Vlaanderen
geschreven werd
De haat tegen al wat Vlaamsen was, ging zoo
verre dat men het den grooten kunstenaar on
mogelijk maaktetot driemaal toe kreeg hij
bezoek van de speurhonden der Veiligheid en
men steekt het op hen dat hij zonder de noo
dige zorg aan zijne kwaal bezweek.
„Drie dagenlang," schrijft prof. Daels der
Hoogeschool van Gent, „was het met hem een
ongeoorloofd sukkelen van het eene hospitaal
der voorlinie naar het andere."
En als eindelijk alles gereed was met de ope
ratie was de arme jongen dood in het hospitaal
van Vynckem tegen Veurne.
Hier is het land van zijn lijden en daarom
wordt hij heden aan den Ijzer door heel Vlaan
deren herdacht, niet gevierd want hier past het
jubelen met.
Na de plechtige Mis van 10% uur te Steen-
kerke had de bedevaart plaats naar het kerkhof
waar -het gedenkteeken werd onthuld. Over de
bloemenhulde der Vlaamsche meisjes, het vlag-
gefeest en de godsdienstige lijkrede spreken wij
in ons volgend schrijven.
Dezen namiddag vergaderen de studenten en
de Vlaamsche Oudstrijders, gemakshalve naar
de beginletters de Vos(sen) genoemd. Als spre
kers zijn verwacht dichter pastoor Verschaeve,
adv. De Groeve, Dr. Muls, enz. Morgen wordt
stoetsgewijze een bezoek gebracht aan de graven
van den Ijzer. Franskiljonsche tegenwerking is
aangekondigd, zoo b. v. vernemen wij dat de
Leliaart Carton weigert strooming te geven voor
de verlichting. En toch zal er licht zijn meldt
de berichtgever.
TRANSPLANTATIE. 0J
Wat verstaan wij in de geneeskunde on dikte "zeer 'spoedig pleegt te verdwijnen,
der Transplantatie Ziedaar de eerste vraag,
die wij te beantwoorden hebben. Welnu,
wij bedoelen met Transplantatie het over
brengen van een losgemaakt wecfselstuk
of orgaan van de eene plaats van liet lichaam
ja zelfs van het eene individu op het andere.
Stilzwijgend koesteren wij dan de hoop,
dat dit weefselstuk of oigaan na oveibien-
ging op een ander lichaam of lichaams
deel zijn functie niet zal inboeten. Nu zijn
dit alle groote woorden, doch een ieder weet,
dat men niet in staat is iemand een nieuw
lidmaat, een nieuw oog etc. etc te geven en
hoewel beproefd, zijn deze proefnemingen
op niets uitgeloopen. Bij wormen en andere
lagere dieren gelukte dit alles echter beter
en slaagde men er b. v. in, den kop van de
één te zetten op den romp van de ander,
terwijl het dier zich blijkbaar kiplekker voel
de. Bij hooger dieren n. 1. zoogdieren cn
in hoogste instantie bij den mensch, zijn der
gelijke transplantaties in veel geringere mate
mogelijk. Wij mogeii echter op 't oogenblik
tevreden zijn. Zoo laat de huid en het bind
weefsel (b. v. datgene, dat onder den huid
ligt) zich zeer gemakkelijk overbrengen
van de eene plaats naar de andere of van
het eene lichaam op het andere. Men mïa.rt
hiervan d?n ook gretig gebruik bij vrij groo
te verwondingen, waarbij de kans op in
fectie zeer gering is gebleken. Wij kunnen
dan op verschillende manier te werk gaan
en op de plaats, waar het groote huiddefect
is, tal van kleine lapjes leggen of I of 2 groo
te huidlappen aldaar ,in planten, 't Zal U
duideLijk zijn, wij hierdoor vaak in staat
zijn den genezingsduur van een vrij groo
te htiidverwonding, die soms weken zou
duren, zeer kunnen bekorten en vervolgens
heeft 't nog een bijzonder groot voordeel
dat net schrompelingsproces, dat bij een
litteeken plaats grijpt, hierdoor tot een mi
nimum wordt teruggebracht. Immers is
een groote huidverwonding in de biiirt van
een groot gewricht, b. v. Knie of elleboog,
dan Kan door een liuidschrompelmg n.
het litteeKenweefsel) zoo'n gewricht zeer
in zijn functie belemmerd worden.
Klieren zijn veel pioellijKer te transplan
teeren met Kans op succes, altnans zoodanig
dst hun functie na de overbrenging benou
den blijft. Bij die klieren echter, die geen uit-
voerga.ng hebben en de z. g. n. klieren die
inwendige afscheiding bewerkstelligen, hfb-
ben we nog het meeste kans van slagen.
Zoo heeft men schitterende resultaten be
reikt met het overplanten van een schild
klier die zijn functie niet verliest van de
transplantatie.
Zenuwweefsel is het minste geschikt voor
deze bewerking, zoodat wij practisch wel
kunnen zeggen, da.t alle pogingen dienaan
gaande mislukt zijn.
Tusschen deze genoemde weefselsoortcn m
staat nu het beenweefsel en het spierweefsel.
Wij kunnen over 't algemeen dit zeggen,
dat we doorgaans de schitterendste resul
taten zien, wanneer we het stuk, dat we over
brengen in dezelfde situatie brengen dus
een stuk huid zal zich het beste thuis ge
voelen tusschen en omgeven door huid,
spierweefsel tusschen spierweefsel, been
weefsel, tusschen beeiweefsel e iz. enz. Het
spreekt van zelf dat men ook weefsel van
verschillende diersoorten heeft trachten over
te brengen op den mensch, doch men is tot
de conclusie gekomen, dat de Kans op succes
hierdoor zeer verminderd wordt en net
overgebrachte stuK van een dier afKomstig
spoediger en v?,Ker afsterft dan d?.t van een
mensch. Wat de andere organen betreft,
zooals lever, nier ,milt etc., dat alles ;s jam
merlijk misltuct. Bij dierproeven (hond)
is jnen er een cnKelen keer in geslaagd een
nier, na deze geheel losgemaakt te hebben
en uit het lichaam genomen te hebben, na
korten tijd wederom op zijn plaats te brengen
en de bloedsverzorging weer te herstellen.
Niet zelden heeft men ook te kampen
met de geringe bloedvaatvoorziening bij
het overbrengen van huidlappen, waardoor
dan zoo'n huidlap, die moet teren op zijn
voorraad en wachten tot hij vastgegroeid is
op de onderlaag of zijkanten, waardoor bloed
kan toestroomen door nieuwe vaatverbin-
dingen, komt te sten/en. Wij hebben dan
nog een pijl op onzen boog en wel de z. g. n.
gesteelde transplantatie. Wij kunnen dan vlak
nabij de wond een huidreep nemen en digi
dicht bij de wond a»n zijn onderlaag be
vestigd lat n. We draai n nu eenvoudig het
huidweefsel ongeveer 180 graden om. Daar
zoo'n huidlap aan één zijde van vaten
voorzien wordt, is de kans van afsterven
veel en veel minder en de kans op succes
dus veel en veel grooter. Door het draaien
van het huidweefsel over de wond vlakte
heen, krijgt men een verdikking van de huid
op de plaats waar het Lpje nog vastzit,
doch deze levert geen bezwaar op, daar die
Opa
„Ga no u effe naar de voorkamer, vader je
ziet toch, dat 'k de kamer overhoop mot halen
je zit maar in de stof en je zit mijn in de weg.
Dat weet je nou van elke Zaterdag en 'k mot
alle weken wéér Sr, vragen, of 'k me handen mag
roeren."
„Nou, ik gaan alik gaan al. As 'k dat nou
15 vergeet, gos-nog-toeas 'k dat nou is ver
geet
„Nou-ja-dan-ook't is zoo vervelend om 't
al maar wéér te zeggen. Maar Iaat asjeblieft die
pijp hier, vader. Die stinkende pijp in de voor
kamer, waar alles nou pas zoo netjes op orde is."
,,'k Zal 't wel zachies an doen, dan komt 'r
zooveel rook niet in de kamer."
„Ach, néé doe dat nou niet. Me gordijnen
ruiken d r toch al heelemaal na. Zit je de heele
Zondag in de tabakswalm."
„Dan gaan 'k maar 'n hoekie omloopem
„Qmloopen In die regen en die wind
„Ja, as je me immers weg wil hebben."
„Hierzoo, nou wordt ie fijn Wie praat cr nou
van weghebben
„Je weet drommels goed, dat 'k 's morges me
pijpie niet missen kan. En me dan zonder te
dat voor kamertje te dauwen. Ken je
goed ZtiEgen schlet maar op. Net zoo
„As dat nou nog te veel gevergd is, dan weet
k t niet meer. Om n half uurtie,
Ik heb U ditmaal eens een kijkje willen
geven in een niet zoo alledaagsch onderwerp,
om U tevens een denkbeeld te geven van
het gezwoeg der medici naar steeds beter.
MEDICUS.
UIT DE ELLENDE VAN SOVJET-RUSLAND
In ,-Hei Volk'' komt een vertaling voor
uit de Bariijnsche „Freiheii" van een artikel
van het onafhankelijk socialistisch Rijksdag-
lid W. Dittman. waarin de wantoestanden
in het Sovjet-Rusland, glashelder worden
aangetoond.
Wij gaven enkele dagen gelsden een klein
uittreksel uit dit artikel.
Zooals men weet is Dittman zelf in Rus
land geweest en iemand van 't zelfde slag
als de Bolsjewisten.
Dittman schrijft o.ijk volgens de vertaling
in „liet Volk".
„Dat in Rusland dedikiatuur van het
proletariaat op dengrontlslag van 't raden-
stelsel is ingesteld, en de wil van cie mas
sa's den doorslag geeft in politiek en eko-
nomie, wordt zoozeer beschouwd als een
vaststaand feit. dat twijfel daaromtrent een
voudig afgewezen wordt Blinde dweeperij
en geloovig ideaiisme heeit Soviet Rusland
tot den' heilstaat gemaakt, waar aan al het
lijden van het proletariaat een eind gekomen
is. Alle heil wordt mét haast religieuze ze
kerheid van Moskou verwacht.
liet feit dat Sovjet-Rusland tot dusverre
afgesloten was van West-Europa, heeft niet
weinig er toe 'bijgedragen, dat deze aan de
werkelijkheid vreemde .voorstellingen zich
konden vormen en vastleggen. Hadden de
rvolutionaire proletariërs doorloopend in
nauw persoonlijk kontakt met Bolsjewistisch
Rusland kunnen verkceren. dan zouden zul
ke illusies in 't geheel niet hebben kunnen
opkomen iaat staan wortel schieten Als nu
arbeiders vol geestdrift voor het gedroom
de eldorado naar Rusland trekken, dan
staan zii ontsteld en verpletterd over de toe
standen die zij daar vinden, zooals het het
grootste d'ael van het eerste emigra-trans-
port van Duitsche industrie-arbeiders is ver
gaan, met wie het toeval ons oo onze reis
naar Moskou samenbracht. Zulke plotse
linge ontnuchterings-storibaden op Russi-
schen bodem leiden licht tot vervreemding."
Vervolgens zet D. uiteen, dat Rusland
voor driekwart uit boeren bestaat, geen boe
ren zooals wij die kennen, maar plompe,
onbeschaafde wezens, nog halve slaven. Zij
zijn nog allerminst socialisten, evenmin
communisten, maar ze kregen beschikking
over den gestolen grond en hun hebzucht
houdt hen aan de fegeuwoordidgo machtheb
bers gekluisterd, bang als ze zijn, dat een
nieuw regiem hun den grond weer zou ont
nemen. Ze werken echter neit mede met de
regeering. bebouwen den grond niet verder
dan ze zelf noodig hebben.
Ook voor de arbeiders bestaan dergelijke
toestanden, zoodat de schrijver dit gedeelte
d!an ook besluft:
„Dat was de eerste tijd van de Bolsjewis
tische revolutie,' waarin het woord: „Alle
macht aan de arbeiders-, boeren- en solda-
tenraden!'' alles beheersclfte. Deze tijd is
nu allang voorbij! Hij heeft nauwelijks een
jaar jjeduuixi. In «2ie r>criocfe k waiuen tic
bolsjewistische lektors tot de neerdrukkende
erkentenis, dat nóch de domme boerenmassa
in de dorpen, nóch de meerderheid van het
indus'crieele proletariaat voor het democra
tische zelfbestuur rijp en bekwaam was. Dat
was ons reeds in den zomer van 1917 ge
durende de Kerensky-periode in Stockholm
door de leiders van de internationale Men-
sjewiki voorspeld. De Bolsjewiki bestreden
het destijds; zij bouwden op die „scheppings
kracht der massa". Nu 'nebben zii de proef
op de som genomen. De massa heeft de
proef niet doorstaan, zij heeft gefaald, zij
moest falen! De massa der Russische 'boe
ren en arbeiders! Dat wil zeggen: een kul-
tuurlooze, ekonondsch en politiek-onwetende
massa, zonder oordeel en daardoor onge
schikt tot handel®1-
Toen de bolsjewistische heeren zagen dat
het iscdaal-commimisroe op deze manier
failliet sloeg, gaven ze zich niet gewonnen,
maar beproefden ze liet oo de bekende fijne
manier: Wil ie niet miitn broeder zijn. dan
nog eens geweld gioffen ze de „vrijheid" in
sla ik je den schedel ra. Met geweld en
pompen. Wat daarvan wordt, laaf ook
Dittman duidelijk uitkomen:
.„Volgens het officieele verslag van de re
volutionaire rechtbank zmn van 15 Juni tot
15 Juli van dit l'aar, dus binnen een maand
nog 893 personen op bevel der Buitengewo-
ne Kommissies doodgeschoten, buiten de
„administratieve" fusilleeringen.
Vrijheid van pers, vereeniging en verga
dering en persoonlijke vrijheid is voor ande
ren dan kommunisten zoo goed als opgehe
ven; de verkiezingen voor Soviet-lichamen
hebben openlijk (dus niet bij geheime stem
ming) plaats in vergaderingengeheim
kiesrecht is verboden. De verkiezingen zijn
meestal indirect en hebben onder terro-risti-
schen druk plaats, zoodat een oppositie moei
lijk opkomen kan. Onwelkome verkiezings
uitslagen worden ongeldig verklaard. Daar
omtrent heb ik in Moskou uit volsirekt be-
- betrouwbare bron allerlei bewijsmateriaal
verki-egen.
De algemeene weerplicht is weer inge
voerd. deserteurs worden doodgeschoten, 't
Economisch leven is eveneens gemilitairi-
seerd, arbeiders en beambten mogen niet
staken, anders worden zii als „deserteurs
van 't arbeidsleger" in concentratiekampen
tot arbeid gedwongen. Voor vrouwen be
staat de arbeidsplicht van het 18e tot het
40e voor mannen van he 18e tot het 40e
levensjaar, fn de bedrijven is de heerschap
pij der bedrijfsraden sedert lang afge
schaft. Het bedrijf slaat onder een beheer,
dat van boven af ingesteld is. De bedrijfs-
raden hebben slechts voor sociale voorzie
ning, arbeidsdicipline en partii-aktie te
zorgen, in de bedrijfsleiding echter hebben
zij zich niet te mengen, zij zijn slechts hulp
organen der kommunistische partii en eer
staatsbureaukratie. Hetzelfde geldt voor de
vakvereenigingen. Alle arbeiders van een
bedrijf zijn gedwongen lid van de vakver
eniging te worden, de kontributies wor
den van het loon afgetrokken."
Wat een toestanden- hooren we onze le
zers zeggen. Zegt u dat wel. wat een toe
standen. Maar waar blijven nu de Fim-
mei-s, de Stenhuizen,, de Oudegeesten en
tutti quanti om tegen die onmenschelijke
toestanden een boycot te organiseeren
Hoe het er verder in Bolsjewistisch Rus
land uitziet, zal ons Dittman ook vertellen:
„Volgens de laatste officieele statistiek
van het centraal komitee der partij waren
van de 604.000 leden, die zij in geheel Rus
land telt. nog slechts 70.000 d.i. 11 pCt.,
werkzaam als arbeideer! Van de overige 89
pCt. der leden zijn werkzaam: 36.000 (6
pOt.) als partijbeambten, 12.000 (2 pCt.)
'als vakvercenigings- of kcoperaiae-beamb-
ten, 162.000 (27 pOt.) als militie-beambten
en soldaten, 318.000 (53 pCt.) a!s handels
bedienden. De geheele padtii verandert dus
langzamerhand in n' leger van bureaucra
ten, die tenville van hun bestaan onmiddel
lijk belang hebben 'bii de instandhouding
der diktatuur. Men spreekt reeds van een
nieuwe „Sovjetbourgeoisie". Ia Moskou telt
men nauwelijks 100.000 arbeiders maar
230.000 mannelijke en vrouwelijke Sovjet-
ambtenaren van alle graden. Mij werd ge
zegd, dat, waar vroeger 10 a 12 ambtena
ren geluilakt hadden, liepen nu 60 a 80 el
kaar"™ den weg. Over de moeizaamheid en
langzaamheid, waarmede alles de verschil
lende instanties doorloopt, geraken zelfs de
geduldigste Moskouers in wanhoop, bij wie
het woord dat tiid geld is, nauwelijks be
kend schijnt te zijn, Onbekwaamheid, sabo
tage en korruptie tracht men tevergeefs te
bannen uit dit reusachtige bureaucratische
mechanisme."
Dé heer Dittman zelf erkent in zijn ar
tikel dat zulk een dwingelandij in het on
beschaafde Rusland mogelijk is. maar niet
in Duitschland, dat intellectueel en cultu
reel zooveel hooger staat. En „Het Volk"
voegt er bii dat zulke toestemden in West-
Europa nog veel minder zouden stand
houden
Zeer waar. maar is het dan geen schan
de. dat de Socialist Fitnmen cs. die .kame
raden" 'begroeten
DE BEHANDELING VAN DE iMELK.
De minister van (Landbouw heeft aan
de commissarissen der (Koningin mede
gedeeld, dat het dreigend gevaar voor
mogelijke gevaLlen van veepest het noo
dig maakt, dat weder de vereischte aan
dacht wordt geschonken ,aan de hand
having van de voorschriften omtrent be
handeling en vervoer van afgeroomde
melk, karnemelk en wei, welke in ver
band met de (tijdsomstandigheden op som
mige plaatsen min of meer schijnt te zijn
verslapt.
(DE KWESTIE VAN DEN IIAIilNG-
UITVOER.
Van Duitsche zijde verneemt de „N.-
Ort."' in zake (de veel besproken kwes
tie van den haringuitvoer naar Duitsch
land de volgende bijzonderheden:
KAPITAAL EN ARBEID.
„Pa," vroeg keine Frits, „wat is het versaMl
tusschen kapitaal en arbeid?"
„Dat zal ik je eens uitleggen," zei pa; „als
ik iemand' geld leen, dat is kapitaal en als ik 't
terug wil' hebben, dat is arbeid."
NIET VEEL VERSCHIL.
Rechter: „Is 't waar, dat u dezen meneei
voor idioot heeft uitgescholden?''
Beklaagde: „Neen Edelachtbare, ik heb alleen
gezegd: als er belasting komt oj> het bezit vait
hersenen, dan is de regocring jou een aardifc
sommetje schuldig."
De Duitsche regeering is vastbesloten,
haar verplichtingen, voortvloeiende uit de
Nedei!.-Duitsche credietovereenkomst tea
voile na te komen. Deze opvatting ia
niet alleen door Rijkskanselier Fehren-
bach in een schrijven aan den Neder-
landscheu minister van Buitenlandsche
Zaken uitgesproken, doch jde Duitsche re
geering wenscht tevens metterdaad een
loyale uitvoering van de overeenkomst
na te streven.
Reeds langer dan een half jaar levert
Duitschland, ondanks de .ernstige tekor
ten, waarmee het zelf te kampen heeft,
de aan Nederland, beloofde hoeveelheden
kolen.
Circa vier weken geleden heeft de
Duitsche gezant te Den Haag den Neder-
landschen minister van Buiteniandsche
Zaken voor een bedrag van 25 millioen
gulden schatkistbiljetten overhandigd, ter
dekking van het aan Duitschland ver
leende vooiicopige crediet. .Dat zich bij
de tenuitvoerlegging van handelstransac
ties meeningsverschilien voordoen, is een
veei voorkomend verschijnsel. Het uit den
weg ruimen van dergelijke moeilijkheden
wordt echter door beschouwingen, zoo
als die in den laats ten tijd over de kwes
tie van den haringuitvoer in de pers
gepubliceerd werden, niet vergemakke
lijkt. Duitschland heeft .tot dusver reeds
de hoeveelheden haring afgenomen, die 't
volgens het verdrag verplicht was af te
nomen, en zal ook nog de resteerende
hoeveelheid afnemen, waarvan jn do.
overeenkomst sprake is.
Het koopcontract van deze laatste hoer
veelheid kan echter eerst na de ratifi
catie van de NederLandsch-Duitsche cre-
dietovereenkomst worden afgefloten, .aan
gezien eerst dan floor de voor dat doel
Oencodigde bedragen beschikbaar zijn.
Duitschland van zijn kant is bereid
de crodietovereenkomst te allen tijde te
ratificeeren.
EEN GENEESHEER NAAR SPITSf-
BERGEN.
De heer J. ,W. A. Dooien bus, arts te
's Hage, die de 60 reeds gepasseerd is,
zal weldra over land naar Tromsö ver
trekken, ten einde zich voor Spitsbergen
in te schepen, .om gedurende het win
terseizoen op te treden ais geneesheer-"
leider van de Nederlandse he kolenmijn-
onderneming.
„Nou, stil maar.as 'k nou toch wil om-
loopenhei je toch heelegaar geen last
zoo erg regent 't niet't is alweer mekant
droog."
„Zelf wetenas je met alle geweld eigewijs
wil wezen."
„Ja, dat weet ik weldat weet ik wel
eigewijsjaach, jawe zalle t leven
maar nemen, as is.
Hoor nou zoo'n man toch is.afijn, 'k zal
me mond maar houwe
„Ja, dat wasdat was wel 't beste.,
De jas met vette kraag en kale elleboog-
plekken werd beverig—langzaam aangewurmd
de groenige kaasbol met rafel-randen zakte over
de schamele, witte haasbosjesde pees-hand
omknelde den ivoren hazewind-kop van den
trommen wandelstok en de zware schoenen met
oijna gekrulde deuk-punten zochten het drem
peltje.
De lichtelijk zwiepende beenen droegen hem
den Noorden-wind in. En hij liep daar als 'n
toonbeeld van fatsoenlijke armzaligheid.
De mond van jliepe iijn-omgrenzing bewoog
in mummelend zelfgesprek.
Heviger kwam weer 't nare, moordende gevoel
van absolute afhankelijkheid hem kwellen.
Z n godsdienst hield 'm op de been en eiken
morgen, als ie met nog zoo'n oudje van in de
zeventig uit de half-tiensche Mis wandelde,
voe e hij zich sterk en opgebe ""rin was er
wat zon om hem heen en hij beiiK ,ch zelf,
üe" dag 200 blijmoedig mogelijk in te gaan
Ma.ar er ging geen uur voorbij, of hij werd er
wreed aan herinnerd dat ie in 't buis van z'n
zoon en schoondochter geduld werd..geduld,
meer niet. Hij geloofde met, kon niet gelooven,
dat 't telkens expres gebeurde, dan zouden ze
geen hart hebbenmaar aan alles moest hij
voelen, stekend, nijpend voelen, dat ie er genade
brood at.
Midden in 'n hapje eten moest ie soms op
houden, want dan was er weer 'n schijnbaar
onschuldig incidentje, waaruit hij duidelijk kon
°pmaken, dat 't hem ternauwernood gegund was
En bij élke grauw of snauw van Leen, z'n
schoondochterkreeg ie n nieuwe scheut do
2'n keel, die hem den adem benam en 'm hoes-
tend, nbijna stikkend uit de kamer dreef.
Z'n zoon was niet kwaad voor 'm. Die stopte
hem wekelijks wat toe voor tabak en andere
noodzakelijke dingetjes. Maar die was niet opge
wassen tegen Leen d'r grooten mond en moest
veel narigheid laten gaan, „om den vrede te
bewaren."
Als opa, na een of andere woordenwisseling
200 zielig zat te kijken en Jan was alleen
b'j 'm, dan trachtte hij t altijd weer 'n beetje
8°ed te maken en zei, dat Leen wat driftig was
hat ze 't niet zoo bedoelde.,
VOETBAL-O VERZICHT.
Zoo zal <lan morgen 't competitierad weet
gaan draaien!
Na een rust van eeu paar maanden zal
koning Voetbal weer iederen Zondag duizendec
en nog eens duizenden naar de wedstrijden trek
ken, waar de spelters strijden voor de eer van
hun vereeniging, waar zij de eer van de sport
hoog zullen houden!
Zondag zijn te Rotterdam de Zilveren Bal-
wedstrijden begonnen, die al direct enkelte ver
rassingen hebben gebracht.
Zoo verloor H. B. S. van A. D, O. met 3t
en plaatste Feijenoord zich in de volgende rondi
door een 42 overwinning op D. F. C.
Morgen wordt te Rotterdam de tweede rond<
om den Zilveren Ba? gespeeld.
Hierin zuLien uitkomen:
H. V. V.Quick; V. U. C.Feijenoord; A
D. O.V. O. C.; SpartaConcordia; (winner
H. V. V.—Quick)—B. V. V.
.Afmattingswedstrijd B. V. V tegen Excelsior.
Het N. V.B. programma voor a.s. Zondag
JUidt
WESTELIJKE AFDEELING
iste kl'asse.
U. V. V.Spartaan, M. Bos.
HaarlemV. V. A., H. A. Tromp,
Overgangsklasse.
H. F. C.Stormvogels.
W. F. C—R. C. H.
FeijenoordQuick.
Reserve iste klasse A.
't Gooi II—U. V, V. II.
Blauw-Wit IIHaaritetn II.
Nou had ie ineens al weer spijt van die mok
kende gedachten. Hij beloofde Onzen Lieven
Heer toch eiken morgen en avond, dat ie te
vreden en geduldig zou zijn Had ie niet z'n
heele leven met Hem op goeien voet gestaan
Hij was daarstraks tegen Leen ook eigenlijk
weer 'n beetje onhebbelijk geweest. Had niks
motte zeggen. Met zwijgen kwam ie nog 't verste
En maar zoo min mogelijk klagen. D'r waren er
toch honderden, minder dan hij
En hij moest toch kleine Jopie ook niet ver-
getendat lieve kind, z'n eenigste kleindoch
tertje. Wat zat ze aandachtig te luisteren, als ie
e wonderen uit de vertelselboeken aan haar
verklaarde.... wat kon ze vleierig, onweer
staanbaar vragen, om nog meer verhalen. En als
ze wat lekkers had kreeg opa d'r altijd wat van.
J aja, dat kind aardde naar J an
Zoo voortsukkelend was ie in 't park gekomen
en genoot van de kleuren der bloemen, die moeie-
lijk vochten tegen de windvlagen.
°P 'n bank zitten, naast 'n mannetje
van het dlakonie-gesticht.
Die begon hem te benijden om z'n heerenleven
un n eigen tehuis bij z'n kinderen. In zoo'n ge
sticht had je 't wel tamelijk goed, zie jemaar
uat pleizierige eigen-baas-zijn was je toch kwijt.
En dan altijd tusschen vreemde snoeshanen, die
lastig en zeurderig waren.
„Nou, heilig 'n eigen tehuis" doceerde 't
diakoniemannetje wijs knikkend „zegt u nou
zelf, meheer, zegt u nou zelf
„Ochdeed opa, gewichtig om de meheer
aanspraak.,„och, 't is overal wel is wat, hè.,
ik zeg maar zooiedereen moet z*n eigen
maar schikken in de omstandighedes waar ie in
leeft..—"
Samen stapten ze 'n eindje op-.- opa liet
't mannetje snoepen uit z'n pakje B. Z. K. en
toen ie weer alleen liep was ie blij zich flink te
hebben gehouden. Zoo moest 't ook.
Thuis zweeg ie, toen Leen begon te mopperen
over z'n sükbe^nen op het loooertie.... Ook
zweeg ie, toen kleine Jopie op opa's knie wou
paardje rijen en moeder dit niet wou hebben,
omdat ze pas 'n schoon jurkie aan had.
's Avonds gjngen J an en Leen naar de muziek.
Opa mocht op t huis en op Jopie passen
kind werd dikwijls wakker.
Toen ze te ruim half elf thuis kwamen 1;
J opie te huilenopa was in z'n leunst
ingedommelden kreeg 'n grove uitbrander,
omdat ie niet beter had opgelet.als ie toch
sliep konden ze wel thuisblijven.
'n Nieuw standje volgde toen opa 'n spat
koffie op 't vloerkleed morste.
De oude ging naar bed daar had ie tenminat»
rust, dacht hij.
'n Half uur later gingen ook Jan en Leen naai
boven.
Jopie lag wakker en huilde zacht
„Wat scheelt er ftn, liefie
„Opa.... opa.,.." snikte 't meisje.
„Wat la 'r met opa Is ie bij Je bedje gewee«t>
„Nee" schudde 't kind,opa wil weg....
weg...."
„Weg Hoe weet je dat
Toen vertelde Jopie, dat ze opa in z'n kamer,
tje had hooren praten en dat ie huilend gevraagd
had, of Onze Lieve Heer 'm asjeblieft gauw wou
komen halen.
Leen begreep er geen lor van, zei ze tegen Ja
En of dat nou de dankbaarheid was..
je zoo'n man om zoo te zeggen van de straat ha
opgeraapt.
Jan zweeg.
Om.om den vrede te bewaren G. N.
