EERSTE BLAD
BINNENLAND
De Katholieke Kerk in Rusland.
SIPKES'
JAMFABRIEK.
Kerk en School.
MftAHDAS 13 SEPTESBEIS 1928
44ste JAARSJiiSG Ho I528Q
1S& «Hl
PER KWARTAAL T 3.25
PER WEEKf 0.25
FRANCO PER POST PER KWART. BO VOORUITBETALING f 3.57V,
BUREAUX:
NASSAULAAM 49, HAARLEM. TELEFOON 1426, 2741 EN 1748,
ADVERTENTÏËN 35 CENTS PER REGEL
BIJ CONTRACT BELANGRIJKE KORTING-
Dit nummer bestaat uit 2 bladen
GEEN UITWEG.
EEN 8CH0ÖL-1OYLLE !ïi T NOORDEN.
Te Woldendorp, in de provincie Gronin
gen, is een nieuwe Christelijke schooi ge
opend. Bij die opening was veel helangsel-
ling en o.a. werd het woord gevoerd door
den heer J. Hommes, arroodisscinente-
schoolopziener te Hoogezand.
Hij zeide partijgenoot te ziin van wijlen
den vrijz. dem. Dr. D. Bos. In de tweede
plaats wenschte de heer Hommes openlijk
uit te spreken, dat er wellicht geen plaats
te vinden is in ons land, waar zoo hoog
uoodig een Christelijke school moest wor
den opgericht als te WoLdendorp. Hij
schroomde niet te zeggen, dat men, ook als
vrijzinnige, uit zijn vel springt, wanneer
men de toestanden kent. die daar aan de
openbare school heerschen. Woldendorps
openbare school is verwilderd en al krijgen
we nu hier aan de Christelijke school een
Wildeman (het hoofd der school die zoo
heet), spr. gelooft, dat de heer W. tegen de
verwildering, die hier heerscht. zal opko
men. Ze moeten, aldus de heer Hommes,
hier opgevoed v/orden, hetgeen tot op he
den niet gebeurde.
Daarna richtte de schoolopziener zich tot
mej. Wildeman, die onderwijzerees is eu
zeide: „omdat er niemand anders te krijgen
was. duld ik u. doch anders zou ik tot u
zeggen: „Juffrouw, verdwijnt u uit de
school; getrouwde vrouwen hooren in het
gezin. Wanneer ik getrouwde vrouwen in
de school zie. dan zou ik ze er wel willen
uitraasden". Gtarne wilde spr. aan het
hoofd der school dien heer Wildeman steun
en medewerking toezeggen.
Aldus het verslag in de JMiouwe Win-
schoter Courant", die op een andere plaats
mededeelt, dat de heer P. Smid. hoofd der
openbare lagere school, ziin ontslag heeft
aangevraagd.
Alsof die aan kon 'blijven, na den uit
brander hem door den schooloozieser Hom
mes in 't openbaar toegediend!
Nederland en België
NEDERLAND EN DE FRANSCH-BELGISCHE
MILITAIRE OVEREENKOMST,
Binneniandsch Nieuws.
Naar het „Centrum" verneemt, zullen in
de commissie ter bestu-deerina van het
vraagstuk der leenrenie. ingeleid doer den
R. K. Central en Raad van Bedrijven, o.a.
zitting- netnen Pater Rijken O. P., Prof.
Aengenent, Pater Dr. van Beurden uit
Heeswijk, Prof. Veraart de heer Ir. St.
van Schaik te Velp. Beekman te Delft, Ser-
rarens to Utrecht.
DE MELKPRIJS.
In tegenstelling met haar kortelings ge
dane mededeeling, meldt „Het Volk" nu
weer, dat minister van IJselsteiin niet we
der een bijslag door het zuivelkantoor wil
laten verstrekken. De melkprijs zal in de
groote steden 25 cent per liter edragen.
Door het zuivelkantoor zal melk worden
bijgeleverd, daar anders de prijs nog aan
merkelijk hooger dan een kwartje zou wor
den.
eeK grief der GEZAGVOERDERS
ENZ.
De vereeniging van Nederlandsche Ge
zagvoerders en Stuurlieden ter Koopvaardij
te Rotterdam heeft, naar de ,.N. R. Ct."
meldt de volgende motie aangenomen:
De vereeniging- mz - kennis genomen
hebbend van het feil. dat ter gelegenheid
van den verjaardag van H. M. de Konin
gin, zulks in tegenstelling met de tegen
over hun Indische collega's gevolgde ge
dragslijn aan geen enkelen gezagvoer
der der Nederlandsche Koopvaardijvloot
een onderscheiding is toegekend: dat zulks
evenmin geschied U a«n een in ander per
soon. die*"in dit bedrijf een leidende positie
inneemt of daaraan in meer bescheiden
werkkrig ziin krachten wijdt; betreurt, hier
uit te moeten constateeren, dat de diensten
welke de zeeman gedurende de oorlogsja
ren, met groot levensgevaar en ten koste
van vele mensehenlevens aan het Neder
landsche volk bewezen heeft, zulks ten bate
der voedsel- en branastofvoorziening. door
de regering worden miskend of alreeds
zijn vergeten.
KASGELD-VOORZIENING DER
gemeentel
Naar de „N- verneemt, heeft de
Vereen, van Nederlandsche Gemeenten zich
adert eenigen h'd ernstig bezig gehouden
met de moeilijkheden, welke gemeenten on
dervinden bii de voorziening ja haar be
hoeften aan kasgeld. In een bepaald op
zicht zijn reeds resultaten van. die bemoedin-
gen bereikt, waarvan naar valt aan te ne
men, weldra zal huiken. Bestanddeel van
de te verwachte11 organisatie zal ook uitma
ken de vestiging van een bureau der Veree
niging, hetwelk o.m. gegevens aanlegt be
seffende de financieele positie van gemeen
ten. Nog kan worden medegedeeld dat de
Vereeniging heeft besloten tot herinstelling
van een commissie^ welke tot taak zal heb
ben te onderzoeken in welk opzicht maat
regelen door gemeenten zijn te treffen om
te strekken tot een economisch beheer bij
de gemeenten in het algemem en bij haar
bedrijven en diensten in het bijzonder.
II.M. DE KONINGIN TE AJLKMAAR.
Eigen vruchtenkweekerijen.
Luchtverkeer
WE HAARLEMSCHE COURANT
BE ABOsNfcMEKÏSFKijS BEüRMüT V©08 HAftSLErA EM AGENTSCHAPPEN;
Een Katholiek priester, die er onlangs in slaag'
de uit Rusiand te ontsnappen en te Rome aan
kwam, publiceert in de „Corriere d'Itaüa" een
belangwekkend artikel over de godsdienstige
toestanden in Rusland.
Deze priester, de Eerw. heer Kalpensky, was
getuige der geweldige gebeurtenissen, die zich
in de laatste jaren in zijn land afspeelden.
Qver de godsdienstige toestanden in Rusland
spreekt hij dus met volle kennis van zaken. Ver
scheidene malen getuigt hij dat, benevens de eco
nomische crisis, het godsdienstig vraagstuk meest
al het onderwerp is der gesprekken van klein en
groot, arrn en rijk, en meer nog van de bekert'dan
van de popen, eertijds slaven, nu slachtoffers
van het verdwenen tsarisme.
De laatste jaren, die den oorlog vooratgin
gen, teekenden in Rusland niet alleen de ontbin
ding van het politiek regiem, maar ook het verval
van alle godsdienstig gezag. Het geweldigste
communisme en nihilisme werd er gepreekt van
alle daken. En de officieele kerk aan den troon
gebonden, ging er gebukt onder den haat en de
verdachtmaking, waarvan het tsaristisch regiem
het voorwerp was.
Heden heeft ae geestelijkheid alle gezag ver
loren. Doch het godsdienstig leven is in Rusland
vuriger dan ooit de kerken worden meer bezocht
dan eertijdsen mensohen, die vroeger onver
schillig of ongeloovig waren, ziet men heden hun
troost en kracht zoeken in den godsdienst.
Feitelijk gaat da leiding der kerk heden uit
van de parochiale en diocesane comité's, waarvan
vooraanstaande leeken het bestuur hebben de
priesters hebben maar te gehoorzamen. De pries
ters worden dus niet meer beschouwd als geeste
lijke leiders en vaders, maar ais ambtenaars der
kerkelijke bediening, 't is de eenige band die hen
nog aan het volk verbindt.
De regeering is bepaald anti-christelijk, beter
gezegd joodsch, daar de voornaamste leden, te
beginnen met Trotzki joden zijn daarom wordt
de joodsche godsdienst alleen niet vervolgd, maar
beschermd. De reactie nu tegen deze anti-christe
lijke regeering gaat uit van de leeken.
in lyiö was de Eerw. Kalpensky te Petrogra
do getuige van een ontzagwekkende godsdienstige
volksbetooging tegen de bolsjewiki, die zich mees
ter wilden maken van het beroemde klooster van
den H. Alexander. In dit geval werd de sovjet g'
dwongen aan den wil van het volk toe te geven
en vele dergelijke gevallen in steden en dorpen
zou men kunnen aanstippen.
Het volk, dat in zijn groote massa nog diep
godsdienstig is, reageert dusde passieve geeste
lijkheid niet. Wanneer de bolsjewiki hun plannen
tegen den godsdienst uitvoeren, dan is het de
scnuld der geestelijkheid die het volk niet steunt
de geestelijkheid, eertijds slaafs, onderworpen
aan de regeering, is voor een strijd niet opgegroeid.
Wat we nu zien, aldus Kaepensky, is de laatste
crisis van den ziekedood of genezing,
't Russische volk wil leven.
't Russische volk zoekt met al de krachten
van zijn ziel en wie zoekt, die vindt.
Weiken weg zal het godsdienstig gevoel de
natie inslaan: Een dubbele -veronderstelling
is mogeiijkOfwel ontaardt de Russische kerk
in een liberale gemeente in protestantschen zin;
ofwel verrijst ze tot de ware, universeele leven
wekkende Kerk van Rome.
Enkele geestelijken, vooral onaer de hooge
geestelijkheid, sturen de zielen in de eerste rich
ting; en iedereen weet in West-Europa, dat d
Anglicanen sedert lang hana en goud reiken om
de orthodoxe kerk in hun water te doen varen.
Doch wat vöör den oorlog mislukte, heelt nu min
der dan ooit kans op succes, daar het volk een
geweldigen haat koestert tegen ai wat Engelsch
is. Overigens vat het Russische volk den godsaienst
kerkelijk op met al het uiterlijke der liturgie en
sacramenten, met zang en bee.den, processies en
bedevaarten. Het protestantsch rationalisme,
het protestantsch individualisme is tegen den
aard der Russische natie zeli.
Blijft dus de andere hypothesede vereeniging
met Rome. Is de vereeniging mogelijk, vraagt
Kaepensky,is ze uitvoerbaar; Ja, antwoordt hij
beslist, zis mogelijk en uitvoerbaar. De algemeens
sympathie, welke de Katholieke Kerk, zelfs onder
de geleerden, geniet, is daar een duidelijk bewijs
voor. Hare vijanden van weleer achten haar he-
- den als een universeele kracht, als de eenige Kerk,
die aan de verwoesting der laatste jaren ontsnap
te. Hare vrienden worden Katholiek ofwel be
lijden in het openbaar hun onverdeelde sympathie
voor de Kerk van Rome. Onder dezen schittert
een vooraanstaand professor der universiteit
van Petrogrado, Karsavin, beroemd om zijn wer
ken over de middeleeuwsche geschiedenis. Vóór
een iaar of twee pubiioeerde hij een werk over
het Kahtolicisme, een ware apologie der Kerk,
die diepen indruk maakte. Hij begon ook de uit
gave der Katholieke mystieken doch, daar de
sovjets het monopolie der drukmaterialen hebben,
heeft hij dit werk moeten onderbreken.
Is het uitgeven van boeken onmogelijk, de
propaganda gaat toch actief voort door het woord
Men zoekt de Katholieken, men benijdt ze; zij
tenminste hebben vastheid in leer, leiding en or
ganisatie in werken. Zoo zijn de individueele be
keeringen niet zeldzaam, zelfs had men reeds het
geval eener algemeene bekeering tot Rome in
een parochiekerk van 6000 zielen in het district
Charkofl.
De geestelijkheid is wantrouwig, doch haar
fanatisme tegen Rome is gevallen sedert de vrij
heid van godsdienst door Kerensky werd uitge
roepen. Kerensky kan andere fouten bedreven
hebben, daarvoor zijn we hem toch dankbaar.
Meer hoop op toenadering tot Rome bc-staat
er voor de zoogezegde ,,Oude Kerk" van Rusland,
die ongeveer 20 miiiioen leden telt, en die zich
in de zeventiende eeuw van de officieele kerk los
scheurde om dezer slaafsche onderwerping aan
het tijdelijke gezag.
De „oude geloovigen" zijn kerkelijk goeo
georganiseerd hun hiërarchie werd vóór enkele
jaren door Rome geldig erkend wegens hun oude
veete tegen de officieele kerk, hellen ze veel meer
over tot Rome. In een vergadering van Katho
lieken en oud-geioovigen, heeft een hunner bis
schoppen zélfs klaar en beslist de vraag der ver
eeniging met Rome gesteld.
Indertijd hebben vrij do lengen van „Het
Volk"' aan dc kaak' gesteld, waarmee dit blad
op de aan de redactie arglistige manier eigen,
de verwerping der Duurte-wet op rekening der
Regeering trachtte te schuiven.
We toonden toen aan, dat niet de Regeering,
maar de Socialisten de Duurtevvet lieten verwer.
pen, de Socialisten, die zoo koppig waren om er
op te blijven staan, dat de wet precies gemaakt
wend, zooals ze verlangden en toen ze daarin
hun zin niet kregen, tegen de wet stemden.
Sindsdien 'en naarmate de duurte nijpender
werdheeft „Plet Volk" zich in allerlei boch
ten gekromd om toch maar uit die „impasse
te geraken, waarin de Socialistische Kamerfrac
tie door haar koppig tegenstemmen, de heelc
Socialistische partij gebracht heeft.
Echter, de onmogelijke toeren op het koord
der drogredenarij mochten niet baten.
Thans meent het blad een uitweg te hebben
gevonden.
Met instemming citeert de redactie prof. De
Vooys, die omtrent wettelijke éuurtebestrijding
schrijft: „Maar zal de strijd aangebonden wor
den niet alleen tegen de kleinen, die de laatste
prijsopdrijving toepassen, maar ook tegen de
grooten, die het eerst er mede aanvingen, en die
de grootste conjunctuur-winsten maakten, dan
moet de organisatie strijdvaardig en sterk zijn,"
en zij meent naar aanleiding daarvan boven
haar artikel „Een lapmiddel" te mogen plaatsen,
blijkbaar bedoelend, daarmede het oordeel van
prof. De Vooys over het ontwerp-Duurtewet in
het kort samen te vatten.
Terecht wijst de „Tijd" er op, dat ook bij de
behandeling der Duurte wet er wel degelijk op
gewezen is, dat juist de Centrale Duurteraad
niet slechts in de kringen der middenstanders,
maar ook ja vooral -hooger zou hebben
te onderzoeken en hoe zou blijken, dat de oorza
ken der duurte veelal in die hoogere regionen
te vindien waren. Ook is er toen op gewezen,
dat verschillende factoren zouden blijken te wer
k'en, waartegenover een Duurteraad machteloos
zou staan, gelijk b.v. de later ingetreden stij
ging van den koers van dollar enzIndien
echter ook al het betoog van prof. De Vooys
geheel de strekking had', als door „Het Voik'!
voorgesteld, kon het den sociaal-democraten
toch niet baten.
Immers: de sociaal-democraten vonden het
ontwerp allerminst een lapmiddel, zoolang de
arbeid'sloonen er niet onder gebracht waren, en
vari die arbeidsloonen rept prof. De Vooys met
geen enkel woord.
Door die aanvulling veranderde 't ontwerp
niet van karakter.
De weg, dien „Het Volk" meent gevonden te
hebben, om uit de moeilijkheid, waarin het rich
vastgewerkt heeft te geraken, blijkt geen uitweg
te wezen, maar we! een weg die dood loopt.
Volgens de „Vingtième Siècle" is in de
Fransch-Belgischc overeenkomst ook het geval
voorzien van een Duitschèn inval door Neder-
landsch gebied.
Het schijnt, dat in dit geval sprake kan zijn
van een, bezetting van Nederlandsch gebied.
Bij nadere beschouwing, aldus vervolgt het
blad, vau den toestand welke voor Nederland
zou ontstaan, door een schending van zijn grond
gebied door Duitschland, vraagt men zich af,
hoe het mogelijk is, dat Nederland rich niet
heeft willen aansluiten bij dit militair accoord.
Door buiten het verbond te blijven, stelt Neder
land zich aan hetzelfde lot bloot als België in
1914. Wanneer Nederland met Frankrijk en Bel
gië een definitief verbond zou sluiten, zou het
in staat zijn, aan een ieder te beletten zijn
grondgebied te schenden en tevens de Fransch
Belgische alliantie aanzienlijk versterken, ja,
in zekere mate bijdragen den vrede in West-
Europa te handhaven.
Wat den Nederlandsclren eisch betreft, om het J um vandaar naar het stadhuis te worden ver- I
«Anad fr, ntfTtliAaafAM Lof Klüfl Hf* pT3t1. trrtlrrrl
accoord te publiceeren, zegt het blad: de Fran
sche en Belgische regeeringen zullen niet nala
ten de essentieele en definitieve gedeelten te pu
bliceeren, maar inzake de tactische en strategi
sche maatregelen kan het in geen staatsman, die
art. 18 van de acte van den Volkenbond heeft
opgesteld, zijn opgekomen, dat deze bepalingen
van een militaire conventie moeten gepubli
ceerd worden.
De „Peuple", het socialistische orgaan zegt:
Wij begrijpen, dat men niet zoo naief moet zijn
Duitschland in kennis te stellen van de techni
sche militaire bepalingen, maar wel moeten de
betrokken volken op de hoogte gesteld worden
van alles, wat de beide partijen, politiek, econo
misch en militair bindt. Temeer moeten we dit
eischen, omdat de edellieden van den Quai <1 Or-
say schijnen te willen voorstaan met België ais
een soort Portugal te beschouwen.
BETERE BEREIDING VAN RRÜIN-
BROOD.
Op de vragen van het Tweede Kamerlid, A.
P. Staalman, betreffende de slechte bereiding
van het bruinbrood, luidt het antwoord van den
Minister van Landbouw als volgt:
„Het is den Minister bekend, dat geklaagd
wordt over minder goede bereiding van het
bruinbrood.
Reeds is overgegaan tot uitbreiding van bet
bestaande aantal deskundigen, die tot taak
hebben toe te zien op de zindelijke en vakkun
dige bereiding van het bruinbrood en zoo noo-
dig aan de bakkers aanwijzingen te geven.
Een gedrukte circulaire, waarin den bakkers
wenken worden gegeven, waaraan zij bij de be
reiding van bruinbrood moeten voldoen, zal de.
zer dagen worden rondgezonden.
In de distributieregeiing voor brood, bloem en
meel zijn bepalingen opgenomen ten aanzien
van straffen, welke aan bakkers kunnen worden
opgelegd.''
DE VEEPEST IN BELGIë.
trof. -dr. j. de Blieck, directeur van het insti
tuut voor parasitaire- en infectieziekten der Vee
artsenijkundige Hoogeschool te Utrecht en dr.
F. van Hcelsbergen, conservator aan genoemd
Instituut, vertoeven in België om in opdracht
van het Ministerie van Landbouw, Nijverheid
en Handel, de veepest te bestudeeren.
COMMISSIE INZAKE DE LEEN RENTE
Zaterdagochtend te ongeveer 9.15 arriveerde
H. M. de Koningin met gevolg, uit de richting
Schagen, in auto's te Alkmaar.
Door eien drietal bereden politie-agenten af
gehaald. ging de tocht allereerst naar hst station.
volgd,
De Burgerwacht en de Afd, van den Vrij wil
ligen Landstorm had zich bij het station opge
steld. Bij de Bergerbrug hadden Alkmaarschc
turners een levende eerepoort gevormd; de jon
gens van het Opvoedingsgesticht stonden bij het
gebouw opgesteld en tusschen de Groote Kerk
en het Stadhuis, brachten een 80-tal Alkmaar-
sche organisaties een vaandelgroet.
Vóór het versierde bordes van het stadhuis
zongen de leerlingen der hoogste klassen, van de
lagere scholen H. M. eenige liederen toe.
Na de begroeting in de hal en na het aanbie
den van bloem'en, door het dochtertje van den
burgemeester, begaf H. M. zich naar de raad
zaal, waar alle raadsleden uitgezonderd de
soc. democraten aanwezig waren. Verder
waren hier nog tal van autoriteiten aanwezig.
Nadat de Koningin en haar gevolg hadden
plaats genomen, sprak de burgemeester, mr. W.
C. Xendelaar, de begroetingsrede. Daarna ver
tolkte hij de gevoelens van aanhankelijkheid aan
-het Koninklijk Huis, blijkende uit de eensge
zindheid der bevolking, waar het betrof de ver
siering der stad en de feestpiannen.
Verder besprak de burgemeester den toestand
der gemeente
Na een enkel woord te hebben gesproken
over de duurte, sprak de burgemeester over het
vraagstuk der volkshuisvesting, aan welks oplos
sing te Alkmaar flink' gewerkt wordt, maar dat
desniettegenstaande toch nog met zorg vervult.
Het verheugde den burgemeester, dat de Konin
gin den vvensch had te kennen gegeven den
nieuwen bouw te zien. Persoonlijk hoopte spr.
dat dit bezoek van -de Koningin zal bijdragen tot
het herstel van liet vertrouwen van volk en
overheid jegens elkander
Spr. besloot met als zijn overtuiging uit te
spreken, dat door het overgroote deel der Alk-
maarders dc bede wordt geuit, dat God -de Ko
ningin en Haar Huis zal behoeden voor Neder
land.
Tegen half elf verliet H. M. het stadhuis, om
een bezoek te brengen aan de ambachtsschool
Een echt Alkmaarsche hulde was de aanbieding
van kaas en bloemen door de kaasdragers op het
Waagplein.
Hierna volgde weer een rijtoer door verschil
lende straten. Op dezen tocht werden bezichtigd
de in den laateten tijd door Volkshuisvesting
en de R.-K, Woningbouvvvereeniging Goed Wo
nen gebouwde arbeidershuizen. Een indrukwek
kende hu'debetooging had plaats in de Harddra-
versiaau, mter een 80-tal vereenigingen stond
opgesteld naast hunne vaandels en andere ken-
teekenen.
Een mannenkoor voerde hier het Domine Sal-
vam fac uit, onder leiding van den heer Joh
Kuiper uit Alkmaar. Door een, commissie werd
een album aangeboden, waarin d? namen van
de deelnemende vereenigingen.
Bij het Victoriebceld (herinnering aan Alk-
maar's Ontzei) had zich de Ontzetvereeniging
opgesteld. De vice-voorzitter der Vereeniging,
dc heer C. Naunes Gorter, sprak een kort woord
van welkom op de plaats, waar telkcnjare op 8
October het ontzet herdacht wordt,
Met den Koninklijken trein vertrok H. M
uit Alkmaar
IIET ISOLEMENT VAN EX-KEIZER
WILHELM
Naar de „Tel." meldt, wordt bij het in
aanbouw zijnde inga-n-gsgebouw aan den.
Langb ro-eksehen weg bii Huize Doorn, het
verblijf van den gewezen Duitschèn Keizer,
©en afschutting gebouwd op pl.m. 30 M
vau den weg.
't Geheel wordt opgebouwd met het hout
door den ex-Keker gehakt. Het ligt in do
bedoeling deze afscheiding door te trekken
in de richting van Langbroek, waardoor
het groote -vierikaint-e stuk bouwgrond voor
het hu-is Doorn aan 't oog onttrokken wordt.
Daarmede is tevens het vrije uitzicht op
den voorgevel en den toegang tot het huis
verdwenen. Als deze schutting gereed is,
zullen die bewoners zich vtrii over het Oos
telijk gedeelte der buitenplaats kunnen
bewogen, zonder van dien weg af gezien te
worden.
D® WERKTIJDREGELING IN DE
TEXTLELrIN DU STRIE.
De R. K. Textielarbeidensbond heeft
aan den minister van Arbeid een adres
verzonden, waarin wordt verzocht, de
commissie uit den Hoogen Baad van Ar
beid voor de textiel-indu-strie in over
weging te willen geven, alsnog een nieuw
onderzoek te doen instellen naar de gron
den, die er toe geleid hebben, te advi-
seeren om voor dc textielindustrie oen
overgangstermijn van 2 jaren toe te staan,
waarbij den minister in overweging wordt
gegeven om aan genoemde commissie of
aan een eventueel andere commissie een
of meerdere vertegenwoordigers der or
ganisaties toe te voegen.
DE HARING-KWESTIE MET DUITSCH
LAND.
In den laatsten tijd, zoo wordt uit Berlijn
aan de „Msb." bericht, wordt Duitschland in de
Nederlandsche pers beschuldigd, in het haring-
vraagstuk geen eerlijke houding te hebben aan
genomen. In Duitschland heeft zulks veel op
zien gebaard. In goed-ingelichte kringen verze
kert men dat de berichten in de Nederlandsche
pers voorkomend, geheel bezijden de waarheid
zijn. Het is waar, dat Duitschland nog i'A
millioen ton haring van Holland moet afne
men, maar dit zou volgens de overeenkomst
eerst na de ratificeering van de crediet-overeen-
komst met Nederland plaats hebben. Dat deze
overeenkomst nog niet is geratificeerd, is niet
Duitsdhland's schuld. Het zou liever heden dan
morgen de overeenkomst teekenen, maar eerst
moet êt tusschen Duitschland sa Nederland met
A
een derde mogendheid (zeer vermoedelijk Frank
rijk), van het vastenland in de hoofdstad var
laatstbedoeld land een slotbespreking plaats heb
ben. Dat deze overeenkomst nog niet heeff
plaats gehad, is wederom Duitschiand's schuld
niet.
Overigens is het nog de vraag, volgens de
Duitsche opvatting, of Duitschland verplicht is,
de haring van de vangst 1919 op te nemen, of
dat het haring van den nieuwen oogst kar
eischen.
VRAGEN INZAKE DE VEEPEST.
Het Kamerlid Braat heeft zich tot -den Mi
nister van L., N. H. gewend met de volgende
vragen
Is de Minister bereid om strengere dan de
tot dusverre genomen maatregelen, te nemen te
gen de overbrenging van de veepest uit België
naar Nederland, door:
ie. Alle personen, wagens, voertuigen, auto's
motor- en andere fietsen, aan de grenzen goed
te ontsmetten?
2e. Het verbieden vau invoer van alle artike
len uit of over België naar Nederland?
Is de Minister bereid, om aan de landbou
wers, die door de regeer in gsmaatregelcn wor
den getroffen en hun vee moeten opstallen, wat
thans voornamelijk voorkomt in de 300 meter,
grensstrook, schadevergoeding te betalen?
KONINKLIJK BEZOEK AAN FRIES
LAND.
De Koningin is voornemens 7 en 8 October
a.s. een bezoek te brengen aan de provincie
Friesland. Prins Hendrik zal H. M. vergezel
len. Het bezoek zal geen officieel karakter dra
gen. Op 7 October komt de Koningin naar
Lemmer voor de officieele opening van het
Provinciale stoomgemaal en gaat vervolgens
naar Leeuwarden, waar ten huize van den Com
missaris der Koningin wordt overnacht.
In den namiddag keert het Koninklijk Echt
paar naar het Loo terug.
LUCHTVERKEER BOVEN ZWEEDSCH
GEBIED.
De Zweedsche regeering heeft de aan
dacht gevestigd op de verordeningen dio
gelden ten opzichte van het luchtvcnkeei
boven ZweecLseh grondgebied.
Vreemdelingen mogen, krachtens die be
palingen niet boven Z woodsch grondgebied
vliegen, dan met koninklijke toestemming
Bij aanko-mst door die lucht boven Zweedseh
territorium mag die territoriale grens slechts
bij dag gepasseerd worden, terwijl hat ver
boden is fotografie of radio-telegrafiebestcl.
len met ziick mede te voeren.
DE MOZAÏEKVLOER IN DE KAPEL VAN
HET SEMINARIE TE WARMOND.
Dezer dagen is eindelijk gereed gekomen
dc kostbare marmeren mozaïekvloer in de
kapel van het Groot-Seminarie. Eindelijk
want deze vloer is door de geestelijkheid van
het diocees aan het Seminarie geschonken
bij gelegenheid van het zilveren priesterfeest
van den H. Eerw. President, gevierd den
i5den Augustus 1913. Dit lange uitstel, en
het ernstig beloopen .gevaar, dat er van het
schoone plan nooit iets zou komen, staan op
rekening van den oorlog. Het plan is ont
worpen en de teekeningen der mozaïeken zijn
op ware grootte vervaardigd door de meester
hand van Jan Brom, die helaas de uitvoering
van deze, een zijner stoutste scheppingen
niet heeft mogen beleven. In den zomer van
1914 waren de cartons gezonden naar de
werkplaatsen eener Fransche firma in de
buurt van Maubeuge, die op zich ha geno
men het mozaiekwerk in September van dat
jaar te plaatsen. Toen brak de oorlog uit.
Er was geen denken aan de teekeningen terug
te krijgen uit het bezette gebied. Alle vrees
bestond, dat zij verloren zouden zijn. In 1915
stierf de geniale ontwerper. Dit verhes leek
onherstelbaar, want er bestond van het kost
bare werk geen noemenswaardige schets of
copie. Toch hielden de wakkere zonen van Jan
Brom nog altijd een kleine hoop, dat er iets
vam zou gespaard blijven. Zoodxa de wapen
stilstand gesloten was stelden zij zich m ver
binding met de fransche firma. In den beginne
hadden zij weinig succesde berichten van
December 1918 deden het ergst#1 vreezen.
Maar zij gaven den moed niet op. In Augustus
1919 vernamen zij :„Certames parties de vos
dessins ont été retrouvées, d'autres sont lacé-
rées, et quelques unes manquent." Vijf maan
den later, na veel geschrijf en moeiten, kwam
eindelijk in Januari van it jaar het werk van
hun overleden vader weer in hun bezit, en
wonder boven wonder het was nagenoeg
compleet en slechts weinig gescbonden. De
fransche firma had verklaard niet bij machte
te zijn het werk te leveren. Spoedig werd nu
een andere gevonden, th?jis een Belgische
Emile Godchoul te Gent, die dezer dagen Jan
Brom's wonderbaar-schoone compositie w
duizende en tienduizende stukjes marmer van
allerlei kleur en tint heeft uitgevoerd op een
wijze, die boven allen lof verheven is.
De symboliek van Brom s ontwerp ont
wikkelt zich uit deze treffende gedachte over
de voorbereiding t°t het priesterschap, dat
den seminaristen voortdurend voor oogen
moet staan het Jiooge doel der seminari-op-
voedingden weg der christelijke volmaakt
heid te leeren bewandelen. Deze ccdachta
