VIERDE BLAD
De kleine Pilatus
Wat de Pers zegt
BUITENLAND
Stadsnieuws
FEUILLETON.
De Martelaren van Armenië.
ZATERDAG 9 OCTOBER 1920.
Wij ontvingen onderstaande vertaling van
'n rondschrijven van c.en Hoog Eervv. Pater
Perdinandus Diötallëvi, custos van het H.
Land, aan alle missionarissen der Missie ge
zonden. Pc inhoud zal zeker ook de belang-
stelling van onze lezers weg dragen.
Jeruzalem, 14 September 1920.
Zeer beminde Medebroeders in de Missie
van het H. Land,
Al weken en maanden zagen wij angstig
uit naar blijdere tijdingen van Armenië en
andere doelen onzer missie. Maar terwijl wij
vroeger nog eenige hoop hadden omtrent het
lot van verschillende onzer medebroeders,
kan ik Ld nu nog slechts met alle zekerheid
aankondigen, dat zeven hunner op verschil
lende wijze in onze H. Missie den dood onder
staan hebben, gevallen daar zij christenen,
katholieken, Franciscanen waren.
Hoeveel pogingen ik hiertoe ook hebbe
aangewend, zoo is het mij toch heel onmoge
lijk geweest in eigen persoon onze vernielde
missiën in Armenië te bezoeken, gelijk ik al
de andere bezocht heb. Maar van talrijke per
sonen, die alle vertrouwen waard zijn, weten
wij nu tot in de treurigste omstandigheden,
dat onze heldhaftige medebroeders op het
veld van hunnen apostolischen arbeid vielen,
soldaten die trouw hun leven gaven in den
dienst van Jezus Christus, herders die voor
en met de hun toevertrouwde kudde stierven.
Wij kunnen U thans met alle zekerheid deze
droeve en tevens heerlijke marteldooden me-
dedeelen. Wij manen U tevens aan om voor
de zielen dezer gevallenen te bidden, hoewel
zij naar onze vaste overtuiging voor het Ge
loof hun leven geofferd hebben. Ik zou U
breeduit van elk hunner in het bijzonder wil
len spreken maar de droefheid eens vaders
doet bij mij de stem steken, en houdt de woor
den in de pen. Toch is het mijn plicht U ten
minste de algemeene omstandigheden van
hunnen dood kortelings mee te deelen later
zal alles meer uitvoerig verhaald worden.
Op de eerste plaats komen Pater Franciscus
de Vittoris, Broeder Alfred Dollentz, en Br.
Sabatini 1), die in September van het vorige
j aar weer naar Armenië gezonden waren
hier werden gedurende den oorlog al onze
missiën verwoest. Zij werden naar M. gezon
den, vaar weer christelijke huisgezinnen, of
gedeelten er van terugkeerden, en hielpen de
armen, die van alles ontbloot'waren, op eer
lijke manier hun leven te onderhouden. Daar
werd door hen ook dadelijk een weeshuis ge
opend, waar een dertigtal kinderen, wier
ouders vermoord waren, werden opgenomen.
Onze drie medebroeders deelden, wat zij had
den, met de arme christenen der bevolking
zij waren er hun vader, hun geneesheer, hun
apotheker, hun priester en hun schoolmeester,
i n een verwoeste streek zonder eenigen schijn
van orde of wereldlijk gezag.
Ze waren er vier maanden, toen het moor
den in de omstreken weer begon, en onze
medebroeders het ergste vreesden voor zich
zeiven en voor de christenen, die onder hunne
hoede waren. Toen kwam een Muzelman,
zekere Leuimen Oglu Ali hen m het missie
huis met veel vriendschapsbetuigingen op
zoeken, hun voorstellende bij hem op zijne
eigendommen te komen met hunne wees
kinderen, terwijl ook alle andere christenen
bij hem veilige schuilplaats zouden vinden.
Men geloofde dezen man, en de missionarissen
met hunne weeskinderen en alle christenen
Telden zich nog denzelfden dag onder zijne
gfsc-i.erm.ag. In het gastvrije huis van den
M v, nu vn a.c gekl™en, vonden de missiona
rissen u<nu een eenvoudig ontbijt gereed.
Doch nauwelijks waren zij hiermee begonnen,
terwijl de gastheer hen gezelschap hield, of
men hoorde buiten geweerschoten en ver
ward geroep om hulp. Toen ontmaskerde
zich ook de trouweloosheid van den gastheer;
deze doodde zelf met een revolver onze drie
medebroeders en buiten ontkwam geen enkele
christen of wees aan het bloedbad. Daarna
werden èn missiehuis, èn de woningen der
christenen geplunderd, en eindelijk werd er
dj brand gestoken, wat er nog overbleef, 't
Was 23 Januari 1920. De Kerk vierde de ver
loving van Maria en Joseph en onze lieve
medebroeders vlogen ten hemel naar het
eeuwige bruiloftsfeest van het Lam.
Vierde martelaar was Pater Albertus Ama-
risse, 2) overste der missie in Jenige-Kalé
Gedurende den oorlog, toen de christenen
vermoord of overal heen verspreid waren,
zocht de Pater ze overal op, hen bemoedigende
en, zooveel liij kon, de priesterlijke bediening
bij hen uitoefende. Toen hij in 1919 weer in
zijne missie teruggekeerd was, begon hij dade
lijk met grooten ijver het verwoeste te her
stellen maar in Januari 1920 vielen de Tur
ken weer in de streek, en vermoordden den
missionaris met al zijne christenen.
Het vijfde slachtoffer is Pater Stephanus
Jalineatian 3) die al vele jaren overste was
onzer missie in Donkalé, en daar van allen
om zijnen ijver en zijn liefelijken eenvoud
bemind was. Gedurende den oorlog werd
zijne kudde christenen vermoord, f langs
alle kanten in wilde vlucht verspreid. Maar
zoo spoedig er betere dagen begonnen aan
te briken, 'kwamen de levende christenen
en ook P. Stephanus weer in Donkalé terug,
en begon men moedig met het herstel en
den wecter-opbouw van wat door den moed
wil der Turksche wandalen beschadigd of
vernield was. Maar weer brak een storm van
vervolging over Donkalé uit, ook hier in
de maand Januari 1920. De Turken, onder
aanvoering van zekeren Naggiai Moustafa,
vielen het ongelukkige dorp aan, en begon
nen er de woningen der christenen in brand
te steken. Dezen vluchtten naar het missie
huis, en verscholen zich in de kerk. Toen
omsingelden de Turken de gebouwen, en
begonnen er tegen te schieten. Doch weldra,
om hunne munitie te sparen, kwamen zij
op het satanische denkbeeld van kerk en
missiehuis, waarin allen gevlucht waren,
eenvoudig in brand te steken. Zoo gebeurde
werkelijk, en P. Stephanus met al zijne
christenen kwamen in de vlammen om
en de kerk, vroeger huis des gebeds, toen
toevluchtsoord, werd nu het altaar dezer
arme slachtoffers.
Het zesde slachtoffer is Br. Jozef Achil-
lian. 4) Hij was in Maraase met Pater Mater -
nus Muré, 5) zijn overste. Toen in Januari
van dit jaar de onlusten weder uitbraken,
verlieten beiden aan het hoofd van 2500
christenen, en op bevel van den Franschen
Generaal, de stad om elders het lijf te ber
gen. In het guurste getijde van den winter 6),
langs moeilijke, haast onbegaanbare wegen,
bijna zonder proviand en voortdurend ach
tervolgd en gehinderd door bandelooze,
Turksche soldaten, kwamen zij op 15 Fe
bruari in Adana aan. Onze arme Br. Jozef
was geheel uitgeput van de vermoeienis
en het hongerlijden. Nauwelijks in Adana
aangekomen, zeeg hij neer, geene hulpmid
delen konden meer baten, en, omringd van
zooveel ongelukkige christenen,, die hij ge
red had, stierf hij denzelfden dag, bijgedaan
door Fater Maternus Muré, zijn overste en
metgezel in lijden en ballingschap.
Het zevende, tot hiertoe laatste slacht
offer, is Pater Leopardus Belluecci, 7), die
vroeger in de Missie van Constantinopel
werkzaam was, doch sedert 1918 aan de
Missie van het H. Land verbonden is. Hij
was leeraar aan een college, dat de Missie
in Aleppo heeft, en ging naar Jeruzalem,
om er met de oversten der Missie voor den
wederopbloei van dit college middelen te
beramen. Hij was op 20 Aug. 1.1. in den trein
van Damascus naar Caifa, toen deze trein
in het station van Khetbet-el-Gazal door de
Drusen werd overvallen. Alles werd door
deze barbaren geplunderd, en vele reizigers
werden schandelijk vermoord. Volgens het
verhaal der Arabische couranten en oogge
tuigen door mij ondervraagd, ontving ook
P. Leopardus twee kogels in mond en hart,
en werd daarop door de woestelingen aan
eene speer geregen.
En nu, beminde medebroeders, zijn deze
zeven kameraden niet meer, en hebben wij
ze aan den hemel afgestaan. Zij gaven him
leven, naar wij vastelijk gelooven, voor
Jesus Christus. Hij heeft ze in Zijne glorie
opgenomen, hun de eewige kroon der stand-
vastigen gegeven. Zij, die hun bloed gestort
en hun leven gegeven hebben, nadat de
menschen het zoogenaamde vredestraktaat
geteekend hadden, zullen God bidden. Die
alleen vrede geven kan, opdat werkelijk de
vrede over de wereld moge komen, en de
menschen elkander weer mogen gaan lief
hebben. Deze, onze gevallen medebroeders,
zullen voor onze Missie bidden, opdat God
haar bijsta in haar tegenwoordig uitersten
nood, en haar Zijne Genade niet onttrekke
door de voorbede dezer martelaren, die voor
God en de Missie van het H. Land hun bloed
gestort, hun leven gegeven hebben, en dat
deze Missie altijd leve en werke en lijde on
der den invloed en door de begeestering der
Goddelijke Liefde.
FR. FERDINANDUS DIOTALLEVI.
Custos van het H. Land.
P. S. Aalmoezen worden dankbaar aan
vaard door Pater Aug. Bulters, O. F. M.
Commissaris v. h. H. L.
Kasuariestr. 50, Den Haag.
1) P. Franciscus en Br. Salvator zijn Ita
lianen Br. Alfred is van Hongarije.
2) Italiaan.
3) Deze is zelf een Armeniër. P. Albertus en
P. Stephanus waren vóór 25 jaar beiden
leerlingen van P. Lucas Van de Pavoordt,
die nu in het vaderland vertoeft om den
missie-ijver der katholieken ook naar de
Missie van het R. Land heen te leiden.
4) Ook een Armeniër.
5) Deze is Franciscaan uit Nederland, van
Maastricht geboortig en sedert 1891 in de
Missie van het H. Land werkzaam.
6) De winter is daar Veel strenger dan 111
Nederland.
7) Een Italiaan.
DE STAKING VAN HET PtJST- EN
TEf EGRAAFPERSONEEL.
DE POOLSCH RUSSISCHE OORLOG.
EEN VERZOEK OM STEUN VAN POLEN.
GEEN COURANTEN IN BERLIJN.
GEMENGDE BUITENL. BERICHTEN.
ONTVREEMDING VAN EEN GEHEIM
DOCUMENT.
Voor den rechter te Tooting, Londen
is een eigenaardige zaak bekandeLd. Een
electricien, Cusden genaamd, was be
klaagd een document te hebben ontvreemd
hetwelk een geheim bevatte dat 10.000
pond sterling waard was George Morgan,
een gepensionneerd rijksambtenaar en di
recteur ,van de Emecio-fabriek, zeide dat
in het document een nieuw proces werd
aan de band gedaan om metalen te ont
roosten. Cusden, zeide bij, bad bet geheim
aan de maatschappij verkocht.
Bij overeenkomst zeido Morgan, zouden
de bijzonderheden van bet proces na
proefnemingen geborgen worden in een
verzegelde enveloppe, dat gedeponeerd zou
worden bij de bankiers der firma. Onder-
wijt waren de bijzonderheden bekend aan
dén voorzitter van commissarissen der
maatschappij, die de verzegelde envelop.-,
pe aan Morgan zond. Cusden en Morgan
openden het in een privé-vertrek en er.
werd bepaald dat een proefneming zou
plaats h ebben in de fabriek te Croydon.
Jl. Zaterdag noteerde Morgan uit het
Origineele document de noodige stoffen,
die noodig zouden zijn en hij deed zulks
in stenografische aanteekeningen, die hij
alleen kon ontcijferen. Hij maakte geen
aanteekening omtrent het mengen dier
stoffen of de behandeling er van, wat
het feitelijke geheim was en alleen bekend
aan Cusden. Toen alles was voorbereid
voor het mengen der oplossing, rukte Cus
den hem het origineele document uit de
handen en stak het in zijn zak.
Er ontstond een heftige woordenwisse
ling, gevolgd door een worsteling. Cus
den snelde daarna naar een vertrek, waar
een valluik in den vloer was en verdween
bliksemsnel langs een ladder in de diepte
Cusden .verzocht den rechter om reclijts-
kundigen bijstand en zeide dat hij het
origineele document, dat hij thuis i^ad,
wilde afstaan onder waarborgen.
Er werd uitgemaakt dat het zou over»
kandigd worden aan den griffier van het
hof.
Aan boord van een tankschip te
Brooklyn had een ontploffing plaats, ten
gevolge waarvan tien arbeiders werden
gedood.
Het personeel van de Parijsche
opera dreigde gisterenavond te zullen
staken, indien de directie geen loonsver-
liooging gaf.
DE SINT VINCENTIUS-BIBLIOTHEKENz
In pns nummer van heden komt een.
advertentie yoor, waarin de opening tier
Sint Vincentius-bibiiothekcn wordt aan
gekondigd tegen 12 October. Dit bericht
is op zich zelf reeds een aanbeveling'
en leen aansporing tot velen, om van deze
nuttige instelling gebruik te maken.
Wij willen echter nog op wat an-dera
wijzen;
De .Vincentius Bibliotheek houdt zidj
aanbevolen yoor gelezen Koeken. Dik wij fe
worden boeken, vooral jongens- en meis
jesboeken een paar maal gelezen, en ko
men dan nooit meer in handen.
Voor de Vineentius-Bibliotheek hebben
deze boeken een groote waarde ze zou,
daarmede veel nut kunnen stichten. Om
deze redenen houdt zij zich beleefd aan
bevolen voor gelezen boeken. Gaarne war
den boeken van huis gehaald, wanneer
adres wordt opgegeven aan liet Vincent ius
gebouw.
terwijl nij angstig ia gedachten zeide'. „Later,
mijn God! Thans thans niet, opdat zij
mij niet uitlachen... Later... zal ik gaan
maar onbemerkt
Deze stvjjd van Gabriel bleef den sluden
ten niet verborgen en zij keken elkander
boosaardig lachend aan. Garcia kwam hem tel
hulp en sprak met Despendicios over de stie
rengevechten. De grooldraverij en leugens vak
den stierenvechter (rokken spoedig daarop df
algemeene aandacht etn Gabriel haalde ver
licht adem. Langzamerhand werd hel gesprek
drukker en het gezelschap verdeelde zich iu
twee partijen, de eeneti aanhangers van La-
gartiso, de anderen van Curnto Eucharis, met
Despendicios, zijn leerling, aan het hoofd.
„Ratal is geen stierenvechter meer!'
schreeuwde Despendicios.
„Rafal is een fameuze Toreso," riep zijn
tegenstander nog luider. „Wanneer heb je
ooit bij Curnto een draaien van tien minu
ten als bij Rafal in Condoba gezien, bij Trui-
quilo's ongeval?..
„Dat zijn fabels," antsvoordde Despendi
cios, „Wanneer men met slieren veenten wil,
moet men zich niet bij den staarl van het dier
plaatsen. Wie heeft mij niet gezien voor een
geweldigen stier met de degen in de hand,
zooals liet in Augecira. met een stier van
Veraguns. het geval was.,. Dat was fameus!
0.
nadat riii^'al^wam Te overtuiging,
A01O betaalde Gabriel den koetsier em
wilde zich dan terugtrekken; m,aar Des
pendiocios, die wat adeL aangaat niet over
troffen wilde worden, sjopg hem op don
schouder en zeid,&:
„Dpnnerwettcr, wanneer u reeds hief
den koetsier betaalt, dan moet u ten
minste in liet café nog oen glas met ons
drinkenwij willen niofc klapioo-
peu bij; u".
Gabriel, wees het te-edele aanbod blo
zend van de hand, maar Despondioeios
bleef aandringen ten. Garcia bleef aandrin-
px tot Gabnel verlegen en met gebogén
hoofd de beide vrienden in het café
-vp'Igde.
(Want wat zou anders wei mijnheer van
Despendicios gelegd hebben
Heb Kaiser-café lag aan de rechterzijde
van de Sierpesstraat op bet plein Ran
Francisco. Het was in dien tijd, waarvan
wij! spreken, een ruim, maar laag, met
overdreven luxe ingericht lokaal, geheel
overeenstemmend met zijn gewone klan
ten menschen uit <Iq lagere .standen.
De opwinding over de stierengevechten
kon men in Seviila reeds den avond t;
voren merken en de aankondiging der ge
vecht en kon men, zonder op de aanplak
biljetten te zi|e|n, in de straten op aUe ge
zichten lezen. *^3%^
Maar zoowel voor hei een, als voor hei
ander miste hij de wilskracht. Hij sloög ue
oogen neer, sloot da ooren en verhiel in zijn
binnenste zijn hart tot God.. Maar hij vrees
de dcu spot, vreesde het gelach, misschien
de brutaliteit van den grappenmaker "cn ver
roerde zich niet van zijn plaats. Het geweten
sloeg bij hem wel geweldig en dreigend, maar
Gabriel sloot gen overeenkomst met Hem,
De „N. Kolt. Ct." oordeelt dat de staking
geen resultaat zal hebben, omdat er gelukkig
nog eene groep ambtenaren is, die den revo-
lutionnairen toeleg van deze staking doorziet,
en er niet aan mee doet.
„Daarenboven zullen zich, gelijk in En
geland bfj de spoorwegstaking van verleden
jaar, uit de burgerij op het eerste beroep
een aantal krachten op doen, volkomen
bereid, op den publieken dienst te helpen
handhaven. Brieven stempelen, sorteeren en
bestellen is zóó moeilijk niet, of men kan
dat in een dag nog wel leeren. Niet alle
diensten, die posterij en telegrafie verrich
ten, zullen onmiddellijk met vrije krachten
kunnen worden overgenomen, doch wel
véél daarvan. Indien proefondervindelijk
aan den dag treedt, dat zeer veel van het
geen de lagere beambten verrichten alles
behalve heksentoeren zijn, doch almee tot
het eenvoudigste werk behoort, dat in de
maatschappij wordt gedaan, zal dit aan de
„eischen" der stakers niet bevorderlijk
zijn. Ons dunkt, uit tactische overwegingen
alleen reeds hadden de vakvereenigingsbe-
stuurders, en had een man als de Kamcr-
lid-politicus-amblenaar Ter Laan er een
goed werk aan gedaan, dit eens in bet licht
te stellen."
Afgezien van al deze overwegingen kan boven
dien de staking niet worden gewonnen, omdat
overwinning gelijk zou staan aan abdicatie van
de regeering.
„Zij kan niet anders dan met alle haar
ten dienste staande middelen tegen de sta
king in gaan. Voor de wenschen der post
mannen moet zij onvermijdelijk doof blij
ven, zoolang er gestaakt wordt, omdat de
publieke orde principieel onderste boven
gekeerd zou worden, wanneer de regeering
zich door georganiseerde plichtsverzaking
van ambtenaren liet dwingen, en zich haar
gedragslijn liet voorschrijven. De zege der
stakers kan slechts over het lijk der regeff
ring worden bevochten. Niet slechts van
deze regeering, doch van elke regee
ring, omdat zij principieel den wil van de
ambtenaren boven dien van de constitutio-
neele machten des lands zou verheffen."
Der regeering eerste „eisch" zoo zij ^00
brutaal mag zijn, ook eens te „eisclien" 1
moet volgens de N. R. Ct. zijn, onvoorwaarde
lijke hervatting van den arbeid, en zoo lang
dit niet geschied is, zal de regeering met de
beschikbare en beschikbaar komende krachten
zoo goed mogelijk in den dienst hebben te
voorzien.
DE POOLSCHE VREDESVOORWAARDEN
AAN SOVJET-RUSLAND.
De correspondent van de „Morning Post" te
Riga meldt aan zijn blad dat Domski, de voorzit
ter van de Poolschc vredesdelegatie, met groo-
1 len spoed Polen's voorwaarden aan de bolsjewis
ten heeft „gedicteerd", en dat de voorwaarden,
vrijwel geheel zooals zij zijn voorgelegd, door de
Sovjet-afvaardiging onder leiding van Joffc zijn
aanvaard.
De wapenstilstandsvoorwaarden zijn elf in
aantal. Art. 1 zegt, dat de vijandelijkheden zullen
eindigen 144 uren na de onderteekening van den
wapenstilstand, d. w. z. dat indien de voorwaar
den Vrijdag, gisteren, onderteekend werden, de
strijd Dinsdag a.s. zal worden gestaakt. Wegens
de gebrekkige militaire verbindingen aan beide
zijden was bet noodzakelijk aan beide legeraan
voeringen een aanzienlijken termijn te verstrek
ken voor haar instructies.
Art. 2 stelt vast dat beide partijen het gebied
buiten de vastgestelde linie moeten ontruimen:
d.w.z. dat de roode troepen in het noorden bij
de Dwina moeten terugtrekken, terwijl verder
zuidelijk in de richting van Minsk de Poolsche
strijdkrachten een groot stuk moeten ontruimen.
De ontruiming moet volgens art. 3 binnen 168
uur, of zeven dagen 11a het onderteekenen van
den wapenstilstand, een aanvang nemen.
Artikel 4 bepaalt dat het niet veroorloofd is
de burgerlijke bevolking le ontvoeren, of gijze
laars te nemen.
Voorts moeten in de ontruimde gebieden 30
waggons en één locomotief op elke 10 werst
spoorlijn worden achtergelaten. Dit zal den bol
sjewieken verhinderen de lijnen WilnaDuna-
burg en Baranowitsj-Rofno van rollend materi
aal te ontdoen.
In artikel 5 nemen de Polen op zich alle voor
waarden van den wapenstilstand le zamen met
de bolsjewisten te onderschrijven, terwijl art. 6,
7 en 8 bepalingen inhouden omtrent het vaststel
len eener neutrale zone en andere voorwaarden
van ondergeschikt belang.
Art. 9 voorziet in de gemengde militaire com
missie voor de controle over hel ten uitvoer
brengen van den wapenstilstand; art. 10 bepaalt
dat er geen gemeenschap tusschen de legers aan
weerszijden der wapenstilstandslinie mag be
staan. (Dit artikel dient om bolsjewistische pro
paganda in het Poolsche leger tegen te gaan.)
Ten slotte stelt artikel 11 vast dat de wapen
stilstand voor 25 dagen wordt gesloten, doch bin
nen dezen termijn met 36 uren kan worden opge
zegd. Indien geen der beide partijen den wapen
stilstand opzegt, zal hij 11a 25 dagen automatisch
worden verlengd, doch van dit tijdstip af zal hij
dan met 10 dagen kunnen worden opgezegd.
De Poolsche legatie heeft aan het departement
van buitenlandsche zaken te Washington ver
zocht aan Polen voedselvoorraden te zenden, we
gens den criticken toestand der levensmiddelen
voorziening ten gevolge van den slechten oogst
en de vernieling van de landbouwproduclen dooi-
de bolsjewisten.
De uitgevers van dagbladen in Berlijn heb
ben tengevolge van een staking van 't technisch
personeel een algeheelê uitsluiting toegepast.
Een voorloopige telling heeft tot resultaat ge
had, dat in de couranlenbedrijven te Berlijn 3
tot 4000 transportarbeiders, 3000 man hulpper
soneel, 10001200 boekdrukkers, 1000 boek
binders zijn uitgesloten. Het aantal administra
tieve beambten, dat in slaking is, bedraagt onge
veer 2500. In het geheel zullen ongeveer 11.000
hand- en hoofdwerk verrichtende arbeiders bij
de staking belrokken zijn.
De „Freiheil" verneemt, dat de ondernemers
van plan zijn den aanval op liet beslaan der
arbeiders en beambten verder uit te breiden; zij
zouden n.l. voornemens zijn de uitsluiting over
het geheelc boekdrukkerijbedrijf uit te strek
ken. De rijksregeering treedt reeds bemiddelend
op, voorloopig ecliter nog niet in het openbaar.
Het blad meent, dat de regeering tot die bemid
deling wordt gedreven door de vrees dat de
urbeiders en beambten van de rijksdrukkerijen
zich solidair zullen verklaren. Het blad zegt
verder, dat er niet aan gedacht wordt, eischen,
van welken aard ook, aan de regeering te stel
len. De aansporing aan arbeiders en beambten
om zich solidair le verklaren moet echter nog
maals nadrukkelijk worden herhaald.
In d enloop van den dag hebben de stakers
drukbezochte bedrijfsvergaderingen gehouden.
Op instigatie van den minister van arbeid zal
hedenmiddag een gemeenschappelijke conferen
tie van beide partijen worden gehouden. De
strijd wordt in elk geval over de geheele linie
voortgezet. De vertegenwoordigers der boek
drukkers zullen op de vergadering in liet mi
nisterie nieuwe voorstellen doen.
HONGARIJE EN HET VATICAAN.
Bij het overhandigen van zijn geloofsbrieven
aan het hoofd van den slaat van Hongarije,
hield de pauselijke nuntius, monsiguore Sciii-
oppa, een loespraak, .waarin hij er op wees. dal
hij de eerste gezant van den Heiligen bloei in
de Hongaarsche hoofdstad "is. Dit groote volk,
zei hij, dat door de tragische gceseliug van den
oorlog en revolutie werd geteisterd, heeft den
moed niet verloren en is niet ten gronde gericht
Want gesteund door het Christelijk gel jol en
den uationalen geest wist het zich heldhaliig
op de been te houden. De heilig; Vader wil
nog nauwere betrekkingen aanknoopen met het
Hongaarsche volk.
Von Horthy dankte, ook uit naam van de
Hongaarsche regeering, voor de welwillendheid
van den paus. Het Hongaarsche volk heeft eeu
wen lang rijkelijk bloed vergoten voor het
Christelijk geloof en de Europeesche bescha
ving en is een wal geweest tegen de taaie aan
vallen van het op landroof bedachte heiden
dom. In dezen strijd heeft Hongarije moreelen
en polilieken steun gekregen van talrijke stad
houders van Christus* die zich met roem heb
ben beladen. Een soortgelijke solidariteit open
baart zich thans in het verminkte en door des
tructieve krachten bedreigde Hongarije wordt
binnen en buiten de grenzen een atmosfeer van
leugen en laster verspreiden. Hongarije wordt
door paus Benedictus versterkt in zijn onwan
kelbaar besluit te geraken tot een herrijzenis
door versterking van zijn nationale leven.
In navolging van Antwerpen heeft de
Mechelsche gemeentelaad besloten 200 volks-
woonhuizen te bouwen, volgens de plannen door
de regeering verschaft.
De noodige sommen zullen aan de stad ge
leend worden door den staat tegen een interest
van slechts 2 pet. Bovendien zal de provincie
een toelage verschaffen van 20 pet.
Donderdagavond bad op den Boulevard
Regent le Brussel een auto-ongeluk plaats, waar
van twee Engclschen liet slachtoffer werden. De
eene is miss Wood, die bezweek, de andere
miss Nyet, die alleen gewond werd. Beide waren
secretaressen van den Volkenbond, gedetacheerd
bij de financieele conferentie le Brussel.
Een Havas-Reuter telegram meldt, dat
Smillie den mijnwerkers heeft aangeraden ge
durende drie maanden op hun post te blijven
gedurende welken tijd de quacstie der loonen en
arbeidsvoorwaarden grondig zal worden over
wogen.
Uit Cairo woidt gemeld, dat de arbeiders
in de gasfabrieken den arbeid hebben neerge
legd, omdat zij hooger loon wenschen. Soldaten
zullen den arbeid waarschijnlijk overnemen, op
dat de verlichting van de stad verzekerd zij. Ook
de politieagenten vragen om loonsverhooging en
een verbetering van hun dienstvoorwaarden.
Millerand beeft een interessant initiatief ge
nomen: hij heeft eenige prefecten ontvangei# out
zich met lien te onderhouden over den mate
rieelen toestand van het land. Zijn voorgangert
hadden slechts de gewoonte nu en dan de mili
taire autoriteiten le ontvangen.
Tsjitsjcrin heeft aan de Franschen minister
president Leygues een telegram gezonden, waar
in hij verklaart, dat alle Franschen, die nog in
Rusland worden teruggehouden, dadelijk in vrij
heid zulien worden gesteld.
De Belgische Staatscourant publiceert een
koninklijk besluit, behelzende dat in den nacht
van 23 op 24 dezer de klok te middernacht 60
minuten wordt teruggezet.
De geruchten, dat de orde is verstoord ter
gelegenheid van den verjaardag van de Portu-
geesclie republiek, zijn uit de lucht gegrepen,
aldus meldt het Rcutcibureau uit Lissabon.
Meer dan 4000 mijnwerkers te Oviedo
(Spanje), zijn in slaking. Toen de gendarmerie
samenscholingen uiteendreef, werden enkele per
sonen gewond.
Novelle van P, Louis Colonia.
Hel café was propvol; er lieerschledaar
<-'ie levendigheid, die uitgelatenheid, die met
zinnelijk© genoegens gepaard gaat en zicii
dc rustige gelatenheid, van het lachen,
at de diepgevoelde reine vreugden bcgeléidi,
zoo duidelijk onderscheidt.
Gabriel belrad het calé. 2ij werden van
cell tafeltje, waaraan zich meerdere studen
ten van het slag van Garcia reeds neerge
zet bad cc ra. aangeroepen en voegden zich bij
hen. Bias stelde aan hen Gabriel voor als
zijn iutiemen vriend, vermeldde stil zijn rijk
dom. zijn afkomst en de innige vriendscnap,
die hein met die voorname familie verbond,
die liem dc bescherming over haar spruit toe
vertrouwd had. De studenten ontvingen .Ga
briel met de harde harlelijkheid, die de men
schen, wien het aan teergevoeligheid ont-
breekl, vroolijkheid noeuieu en onze held, die
door zijn opvoeding, zijn karakicr en zijn
tempera ment van al het lage en gewone af-
lccerig was, voelde zicli h;er als oen kat in
een vreemd pakhuis, bloosde bij ieder woord
en sprak zelf gee11 enkel woord. Twee- a
driemaal had Garcia hem aan zijn jas ge
trokken en hem toegefluisterd: „Dormerwel
ter, Gabriel!... wordt toch eens wakker, wees
niet zoo lijn, je benl hier onder mannen!"
Zoo dwong zich de arme Gabriel er toe,
zien met zijn makkers op één trap le stéllen
en liet daardoor de groote klooi, die hen
scheidde, alleen nog duidelijker zien, want
voor de menschen van liet slag van Garcia
was reeds ieder fijn, die zich niet uitrekte,
zijn btenen niet uitstrekte en door spot en
vloeken zijn hart niet luchtte. Een gebeur
tenis verergerde den toestand van den armen
jongen nog meer. Despendicios nam lijn ge
sneden tabak uit oen lederen buidel en liet
hem in den kring van hand tot hand gaan.
Gabriel gaf hein aan zijn buurman over en
verklaarde, dat hij niet rookte.
„Wat donnerwelter, rook je nielï" riep
Garcia uit.
En nadat hij een sigaret gedraaid had,
stak hij ze tusschen zijn lippen met de vol
gende woorden:
„SapperlootEen man moet naar ta
bak ruiken» en zich voor paarden inte
resseer-en."
Gabriel brandde zijn neus bij hgt aanste
ken, slikte de rook in en begon ten slotte tc
hoesten, waarbij hij de gloeiende asch pp
Despendicios hand vallen liet. Deze stootte
een vloek uit. Da anderen schudden van hel
lachen en de stierenvechter, die Gabr.el woé
dend aanzag, slak 2ijn tabaksbuidel in zijn
zak eu zeide luid: „Moedige kerel!"
Maar een nog grooter kommer wachtte
Gabriel; een van de studenten haalde twee
onzedelijke photographieën le voorschijn, die
hij zooeven van pen krantenjongen, ie ze
schaamteloos te koop aanbood, gekocht had,
eu hel onderhoud werd hjerop zoo .cyniscjh,
zoo onaangenaam, dal Gabriel wyl inzag, dat
hij dien lomperd het zwijgen mo^st opleggen,
of liet gezelschap verlaten.
