Groote prijsvermindering
LEDER
groote partij Zooiieerplaten
W. THIJSSEN EDELSMID
van tien Kerkpinkei
19.75
BINNENLAND.
Leger en Vloot
JERSEYS
Door de aankoop van eene voordeslige
zijn wij In staat de prijzen met:
20 te verlagen.
HEEHEH
4e
ie
s©
Dames Kostuum
pelgrimstocht
Bis uwk&i uilig T@@k@uiaar>
f 34
36
38
42
54
62
BB
12
IB
BB
98
fCi'S
ÊÉ4
HAARLEM
-i
Het journalisten-congres.
VERSLAG DER STAATSCOMMISSIE TEGEN
HET BIOSCOOPGEVAAR.
Wegens het belang der zaak, geven wij
hier nog een en ander, uit boven genoemd ver
slag.
De Commissie heeft haar besprekingen ge
voerd aan de hand der volgende vragen,
io. Wat zijn de oorzaken van het bioscoop
gevaar
20.Moet het bioscoopbedrijf in het algemeen
vrij zijn, of aan voorwaarden gebonden In
het laatste geval, moet er keuring der films
plaats hebben, alleen voor kinderen of ook
voor volwassenen
30. Wanneer keuring gcwenscht is, moet dan
de maatstaf zijn, of de films toelaatbaar zijn,
of dat zij ook geschikt zijn
40. Moet er eventueel een centrale, dus een
rijkskeuring komen Zoo ja, moet deze beslis
send zijn, of moet daarnaast nog gemeente
lijke keuring blijven staan
50. Moet dc Rijkskeuring eventueel geschic-
den door ambtenaren of door commission
60. Moet van overheidswege ook rekening wor
den gehouden met particuliere vereenigingen
op bioscoopgebied, bijv. door het verstrek
ken van subsidie aan zulke vereenigingen
Ofschoon aanvankelijk de meeningen der
leden op verschillende punten uiteenliepen,
werd tenslotte over dc voornaamste kwesties
overeenstemming bereikt. Slechts één lid
meende gebruik te moeten maken van het
recht zijn afwijkende meening in een afzonder
lijke nota te belichamen.
Van het recht, aan de commissie toegekend,
zich door deskundigen te doen voorlichten,
heeft de sub-commissie gebruik gemaakt om
zich op de hoogte te stellen van de organisatie
van het bioscoopbedrijf hier te lande.
In de Memorie van Toelichting tot het wets
ontwerp wordt er op gewezen, dat de over
heidstaak hier een andere is voor volwassenen
dan voor niet-volwassenen.
Tegenover laatstgenoemden heeft de
overheid bij de bestrijding va» hut bios
coopgevaar een bijzondere roeping te ver
vullen.
Juist bij de jeugd wordt gewezen op stij
ging in de criminaliteit, welke met den in
vloed van bet moderne bioscoopwezen in ver
band wordt gebracht.
De vraag is nu welke maatregelen de over
heid tc treffen heeft. Allereerst zou kunnen
worden gedacht aan een absoluut verbod van
bioscoopbezoek van alle personen beneden
zekeren leeftijd.
Waar nu bij de bestrijding van het bioscoop
kwaad van overheidswege een absoluut ver
bod van bioscoopbezoek voor niet volwas
senen niet in aanmerking komt, beveelt zich
vanzelVe aan een centrale keur van rijkswege
van alle voor openbare vertooning aan niet-
volwassenen bestemde films
De Staat kiest hierbij eenvoudig een vorm
van controle, die reeds in verschillende ge
meenten gebruikelijk is.
Ook de films, bestemd voor openbare ver
tooningen aan volwassenen, dienen van over
heidswege gekeurd te worden.
Naast een centrale keuring van rijkswege
nog een gemeentelijke keuring toe te laten,
ware naar de meening der Commissie niet
aan te bevelen.
Bij het aanwijzen van een met de centrale
keuring te belasten orgaan, staat men v o
de keuze ambtenaar of commissie.
De keuze dient hier te vallen op een com
missie.
Met betrekking tot de vraag welke maat
staf dienst te worden aangelegd bij de keuring
voor volwassenen en welke bij die voor
jeugdigen van jaren, wordt er op gewezen,
dat, wat de eerstbedoelden betreft, de over
heid er slechts voor heeft te waken, dat geen
films aan het volwassen publiek worden ge
boden, die in strijd zouden komen met de
openbare orde, of die de goede zeden zouden
ondermijnen. In het wetsontwerp wordt aan
de centrale commissie een criterium in de
hand gegeven dat zij geheel naar eigen in
zicht zal kunnen hanteeren.
Wat in ieder afzonderlijk geval in strijd is
met de goede zeden of de openbare ordepnoet
de commissie naar gevoelen beslissen.
Veel meer moeilijkheden dan voor de keu
ring voor volwassenen, biedt het vinden van
een behoorlijken maatstaf voor de keuring
van films bestemd voer vertooning aan niet
volwassenen. Allereerst dient het begrip,,met-
volwassenen" nader te worden begrensd.
Als grensleeftijd is aangenomen achttien
jaar, de leeftijd waarop ook bij dc Kinderwet
ten de grens tussehen jeugdige personen en
anderen is getrokken.
I11 het wetsontwerp is de grensleeftijd voor
dc nadere splitsing gesteld op veertien jaren.
Als kenmerk voor cle keuring voor kinderen
beneden dezen leeftijd is aangenomen de „ge
schiktheid'.voor die boven dien leeftijd „toe
laatbaarheid" der films.
Ook bij het hanteeren van deze maatstaven
zal de centrale commissie weder geheel vrij
zijn.
Hoe dient dc liouding van den Staat tc zijn
tegenover particuliere instellingen of vereeni
gingen, welke zich de voorkoming et bestrij
ding van het bioscoopkwaad op zedelijk en
maatschappelijk gebied ten doel stellen -J
Voorzoover dergelijke instellingen of ver
eenigingen het voornoemde doel alleen zou
den trachten tc bereiken door een bijzondere
keuring cler films uit liet oogpunt van een
bepaalde levensbeschouwing, zou natuurlijk
oen grond voor goddeliiken steun van over
heidswege niet voorhanden zijn. Verrichten
de instellingen of ereenigingen evenwel te
vens positieven arbeid, b. v. door bet geven
van voorstellingen van instructieve of geschil;
te ontspanningsfilms of cfoor op andere Wijze
propaganda te maken voor goede films en
slechte te bestrijden dan dient ie de Staat hun
laarbij geldclijken steun te verleenen.
Op cleze wijze kan liet particulier initiatief
de Overheid bij de bestrijding van het
bioscoopkwaad krachtige hulp verleenen.
Ket wetsontwerp erkent voorts ooit het
belang der particuliere nakeuring, verricht
door erkende instellingen of vereenigingen
als bovenbedoeld, door zoowel aan het bij -
zont er toezicht door deze uitgeoefend als aan
de nakeuring zelve zekere sanctie te verbinden
Bedoelde controle zal, evenals thans, ieder
dwingend karakter missen en geneel berusten
op het beginsel van vrijwillige onder wei ping
Echter dient waarborg te worden geboden,
dat de bioscoop ondernemer geen n.u:,i>run.
maakt van den feitelijken invloed die een er
kende instelling of verecniging in bepaalde
kringen geniet.
„Voor het in het openbaar uitoefenen van
het bioscoopbedrijf is c.e vergunning van bur
gemeester en wethouders verplicht gesteld."
Deze vergunning wordt niet vereiseht v oor
1 de openbare biusc lopvoorstellingen ten
dienste van door den minister van Onderwijs,
Kunsten en Wetenschappen aangewezen
verrichtingen van onderwijs
ze. openbare bioscoopvoorstellingen uit
sluitend betreffende onderwerpen van weten
schap, handel of nijverheid, telkens n et ver
lof van of vanwege den burgemeester te ge
ven.
In een nota van het lid der commissie mr.
A. de Graaf zet deze zijn, van die der overige
leden afwijkende meening uiteen.
Hij beveelt in zake bestrijding van het
bioscoopkwaad aan
10. Algeheel verbod van toegang tot bios
cooptheaters voor kinderen beneden den
leeftijd van 18 jaar
20. Dc oprichting van gemeentelijke school
bioscopen, waar alleen instructieve films wor
den vertoond, one er lek ing van een paeda-
gocg, en steun van overheidswege aan par
ticuliere vereenigingen die hetzelfde doel be
oogen.
Nederland en België
ENGELAND EN DE BELGISCHE
VERLANGENS.
Uit Brussel verneemt de „N. R. Crt."
dat in verband met de reis van Delacroix
r.a ,r Londen, de Nedorlandsch-BelgischjO
kwesties ook uitvoerig ter sprake zijn ge
komen tussehen De!a roix en Lloyd Geor
ge, onder meer ook de Wielingen-aange
legenheid. De Engetechi:- premier zou er
van afgezien hebben deel te nemen aan
©enigen stap bij Nederland.
Men verzekert, dat de besprekingen
tussehen België cn Nederland zeer spoe
dig hervat zullen worden. Maar Engeland
heeft in elk geval verklaard, dat lilst op
geen enkel punt tussehenbeiden zou ko
men.
(Jit onze Oosl
Uit den Omtrek
HEEMSTEDE. Door A. C. D. alhier if?
een vermoedelijk vaische zilverbon van
f 2.50 gedeponeerd.
reklame verkoop
ZUIVER WOLLEN
van prima kwaliteit,
Goedkoopst adres van Schosnfournituren.
Gummihakken vanaf 15 et. per paar.
iii. üe fie Hi*©saw®ï8^
Konmgsfr'aat I3a Telef.3535.
1 I 1 1 1 HAARLEM - SCHOTERWEG 2 Bill!
BEZOEKT DE STAND OP DE MISSIE-
TENTOONSTELLING IN 'T PALEIS V00B
VOLKSVLIJT 33-21 OCT. (GAANDERIJ)
öiTSLIIITEiSO EiSSES FHBüSlClt&T
m PRIJZEN
-
-
Zuiver wollen Serge
LoURDES LIMPIAS EN LOYOÜ
loliÉiiip tan Leïdschestr. 5, A'dai
Verkoopïisg
en Vaarsen op het iverkho:
plein te VELSENF-DRIE- i
HUIS, op Woensdag 20 Oc'
a.s. te hal 10 Ili8
Veler opkomst en llink bo.
gewenscht. Ze zijn prachti
HET BESTUUÏ
Betreffende de behandeling van liet onder
werp: „De anonymiteit in de Pers", diene nog
bet volgende: Dc heeren Johan de Meester cn
H.A. Lestergeon, leidden bet onderwerp in, Er
volgde een uitgebreid debat.
De beer De Meester had daardoor gelegenheid
nog nader te bcloogcn, dat anonymiteit zeer de
mocratisch is, omdat men daarbij zichzelf opof
fert voor de collectiviteit. Het belang van den
journalist en dat van de courant loopen vaak
uiteen, doch spreker stelt het belang van de
courant bovenal.
De uitslag van de stemming over de vraag
punten was ais volgt:
Uitgebracht werden 135 stemmen.
Vraagpunt 1. 77 bevestigend; ontkennend 42;
blanco 14; ongeldig 2.
Vraagpunt 2. Bevestigend 20; ontkennend 104;
blanco 9; ongeldig 2.
Vraagpunt 3. Bevestigend 48; ontkennend 74;
blanco 11; ongeldig 2.
Vraagpunt 4. Bevestigend 39; ontkennend 35;
blanco 9; ongeldig 2.
De conclusie waartoe bet congres met groote
meerderheid kwam, was dus deze, dat aan den
journalist bet recht der onderteekening moet
worden toegekend, maar dat er geen verande
ring moet komen in de bestaande persgebruikeu,
nu dit practiseh niet mogelijk is.
Daarna werd de ochtendzitting om bij lialf
twee gesloten. Een deel der congressisten ver-
cenigde zich aan een lunch in de Salon.
De middagzilling werd om ruim half drie ge
opend. Daarin werd behandeld bet onder
werp: „De Overheid en de Pers", waar-
In de namiddagzitting werd behandeld bel
onderwerp: „De Overheid en de Pers", waar
voor de heeren H. Terstecg en Mr. P. H. Bitter
Jr., praeadviséerden, en wier conclusies wij reeds
publiceerden.
Dc stemming had den volgenden uitslag:
1. Inlichting aan dc pers door dc overheid is
overheidsplicht en evenzeer overheidsbelang.
(Terstecg). Aangenomen met 79 tegen 3 stem
men.
-■ Vertrouwelijk overleg tussclien overheid en
door de rogecring uilgekozen persvertegen
woordigers van alie politieke richting, waarbij
de pers zich verbindt geheimhouding te bewa
ren over de mededeelingen, welker publicatie
klaarblijkelijk de levensbelangen der gemeen
schap schaad!, is onder zekere beperking wen-
scheiijk, wordt verworpen met 43 tegen 36 stem
men.
6. Ook buiten de gevallen waar het levens
belang der gemeenschap aan de orde is, is een
toenemend overleg tussehen overheid en pers
om beider verhouding en samenwerking te re
gelen onder uitdrukkelijk voorbehoud van vol
komen drukpersvrijheid, een ciscli van den mo
dernen lijd. (Ritter). Wordt aangenomen met G2
tegen 17 stemmen.
4. Inlichting van de pers van overheidswege
geschiede nimmer door een communiqué of
door bemiddeling van een persbureau, tenzij ter
verspreiding van feitelijke mededeelingen. (Ter
stecg). Wordt aangenomen met 65 legen 15 st.
5. Elke organisatie van de voorlichting van
de pers van overheidswege is af te keuren, wijl
zulk eeii organisalie natuurlijkerwijze leidt tot
belemmering van het persoontijk contact tus
sehen overheid en pers, dat zoowel voor een
vruchtbare voorlichting van de openbare mee-
ning als voor een opbouwende critiek een nood
zakelijke voorwaarde is. (Tersteeg). Wordt aan
genomen met 60 tegen 20 stemmen.
Het congres werd daarna gesloten.
Met een keuring voor niet-volwassenen
waartoe de gemeentelijke bemoeiing zich tot
nu toe beperkt, kan echter niet worden vol
staan.
DE MEKAPI.
De vulkaan Merapi, die blijkens een bericht
iu ons blad van gisteren in werking is en reeds
verscheidene slachtoffers eischte, is in Mid-
den-Java gelegen, op de grenzen van de resi
denties Kcdoe, Soerakarla cn Djocjocarla en
bereikt volgens laatste metingen een hoogte van
2910 M. De voet van den Merapi strekt zich
met zeer zachte hellingen over het grootste ge
deelte van dc Vorstenlanden nil; eerst op 2000
voet hoogte begint de kegel zichmerkbaar steller
tc verheffen, terwijl op 3500 voet de eigenlijke
steile berghelling eerst aanvangt. Tot op 5500
voet is dc Merapi bebouwd en bewoond; daar
boven tot 6000 voet zijn de zware bossehen ge
bleven, terwijl boven de 7000 voet de naakte,
met lava bedekte spits overblijft. Vooral op de
Westelijke helling voeren de rivieren, met name
de Belongknng, die uit den krater komt, alsmede
de Pabelan, groot hoeveelheden zand en stcenen
mede.
De vulkaan is door het zadel van Seloh met
den Merbadoe, welke vlak in zijne nabijheid ligt,
verbonden. Deze. Merbaboe heeft sinds eeuwen
niet gewerkt, hoewel warme bronnen en opstij
gende dampen liet bewijs leveren, dat hij nog
niet geheel gedoofd is.
Als bijzonderheid van den .Merapi valt op te
merken, dat hij een der werkzaamste kegels van
Java heeft, vooral bekend door zijn z.g. „prop
een slakkenkegel, die met een ongelijkmatige
snelheid uit de kraterpijp naar boven gesehoven
wordt, soms den krater nagenoeg geheel opvult
en er ze'i's boven uitsteekt en van tijd tot tijd
volledig wordt uitgeworpen. Daardoor en door
het onophoudelijk afbrokkelen van deze uit
sintelachlige lava bestaande „prop", hebben
herhaaldelijk steenlawines plaats, die aen aantal
radiaal van den top uitstralende diepe ravijnen
hebben gevormd. Na hevige regens treden vaak
slikstroomen op. De bekende natuur-onderzoeker
Junghuhn nam die „prop" reeds waar. Niet
onmogelijk is hef, dat de huidige werking nog
kan worden terugebracht tot een dezer perio
dieke steenlawines.
Dc laatste uitbarstingen van den Merapi von
den plaats in 1837; 1846; 1849; 1863; 1869 en
1872. terwijl in 1884 en 1888 voor de laatste maal
buitengewone werking werd waargenomen.
UITKEF.R1NG AAN GEDEMOBILISEERDEN.
De Regeering liceft besloten uitvoering te ge
ven aan de motie-A. P. Staalman, inzake uitkee-
ring aan gedemobiliseerden, welke in de verga
dering der Tweede Kamer van 29 Juni j.l. is
aangenomen.
Dientengevolge heeft de Minister van Oorlog
oau de burgemeesters bet volgende medegedeeld:
Oud-militairen der zee- en landmacht, die 11a
31 Juli 19)4 en vóór 1 Januari 1920 voor den
dienst werden afgekeurd wegens ziekten of ge
breken, in den dienst hetzij ontslaan hetzij in be
langrijke mate verergerd, kunnen voor eenige
ondersteuning in aanmerking worden gebracht,
zoo die ziekte of gebreken niet aan eigen schuld
zijn te wijten en belangrijken achteruitgang in
geldelijke verdiensten hebben veroorzaakt. Zij,
die in genot zijn van militair pensioen, kouun
voor deze ondersleuning niet in aanmerking.
Ook weduwen van militairen, als in liet vo
rige lid bedoeld, kunnen, zoo zij geen militair
pensioen genieten, voor ondersteuning iii aan
merking komen.
Wegens onvoldoende bekendheid met namen
en adviezen van hen, die voor de ondersteuning
in aanmerking zouden kunnen komen, acht ik
het noodig aan den maatregel de noodige be
kendheid te geven.
Ik doe daarloe een beroep op Uwe medewer
king en noodig u uit het vorenstaande voor zoo
veel noodig bij aanplakking ter openbare kennis
•e brengen.
In de openbare kennisgeving gelieve u tevens
te vernielden dat zij, die van meening zijn voor
dc ondersteuning in aanmerking te kunnen ko
men, zich daartoe spoedig, liefst voor 1 Januari
1921 schriftelijk moeten wenden tot den inspec
teur van den geneeskundigen dienst der land
macht, I'umeau ondersleuning te 's-Gravenhage,
Kanaalstraat 19 en voorts, dat in het verzoek.
sc.rift moeten worden vermeld:
het nauwkeurig adres van belanghebbende;
de naam en de voornamen van den afgekeitr-
den militair, of hij vóór zijn afkeuring laatstelijk
'ieude als militiepüchtige, landwecrplichiige,
landstorniplichfige, of vrijwilliger;
of hij laatstelijk diende bij de zeemacht, dan
wel bij de landmacht en, zoo hij bij de land
macht diende, tot welk onderdeel daarvan hij
behoorde:
op welken dnlum hij, als dienstplichtige, in cn
ni 1914 tot militairen dienst werd opgeroepen,
gedurende welk tijdsverloop hij metterdaad
dienst deed, met ziekteverlof of met verlof in
afwachting van afkeuring was, of in een zieken-
iurichting was opgenomen.
Het ligt in liet voornemen, de aanvragen, die
te ourdeelen naar de op bedoeld bureau verza
melde gegevens voor mogelijke inwilliging vat
baar schijnen, aan u toe te zenden ter ver
krijging van de gegevens nopens de economische
omstandigheden, waarin belanghebbenden ver-
keeren. (tok hierbij ineen ik op uwe medewer
king te mogen rekenen.
Zoo u zoodanige aanvragen bereiken, zal hel
in het belang van gegadigden wenschelijk zijn
deze zoo mogelijk met eenigen spoed te behan
delen en daarbij inlichtingen zóó volledig te
verstrekken, dat zij een duidelijk beeld geven
van de economische omstandigheden waarin de
ze personen verkeeren.
Eindelijk zal ik gaarne zien vermeld, hel be
drag der noodig geoordeelde ondersteuning en
den vorm waarin deze behoort te worden uitge
keerd.
15 VERSCH1LL. MODELLEN.
ALLE MODERNE KLEUREN
Aanbevelend
21 jaar zoekt plaatsing op Architecten-kantoor in Haarlem of
Omstreken. Brieven onder No. 6772, aan het bur. van dit blad
.WW ii
KH
BI
D
n
BB
marine elauw
met pussee r
SPECIALE PP.II
MET PUSSEE ROK n [-
PP.IJS.. hJ."
Peek Cloppenburg
12 dagen Ie fl. 420,He fl. 365.-
onder bekwame leiding.
Vertrek iedere 14 dagen,
LOURDES
9 dagen le fl. 290. He fl. 235.-
Ule 11. 205.-
sa
