TWEED
binnenland
hick wal wils
Medische Praatjes.
Do keuring van levensmiddelen,
Wat de Pers zegt
ONS VRGGLiJK HOEKJE.
Kunst en Kennis.
ZATEKDAG 20 NOVEMBER 1920.
liEukP.G TERRORISME,
EEN SCHANDELIJK PLEIDOOI,
TrfËkJcd uLXv.
Bestaat in de steden over't algemeen een
meer of minder met succes werkende keu
ringsdienst, die waakt tegen den verkoop van
schaoelijke of van vervalschte gebruiksartike
len, op het platteland ligt dit terrein nog vrij
wel braak.
Eene uitzondering zoude ten deze kunnen
woraen gemaakt voor ae provincie Gronin
gen, waar indien wij ons niet vergissen
een provinciale keuringsdienst bestaat.
Dit nu belooft eerstoaags anders te voorden
als ae „Warenwet" ea de „Vleeschkeurings-
v/et", oateerende respectievelijk van 19 Sep
tember 1919 Staatsbl. no. 581 in 25 Juli 1919
Staatsoi. no. 524, in werking zullen treden.
Wij willen aaarom aan oen inhoud oczer
twee wetten, aie voorat ten plattelande eene
ingrijpeuoe veranaering zullen teweeg bren
gen in oe tegenv/ooruig toestaande toestanoen,
een korte bespreking wijoen.
Begmuen we met ue „Warenwet."
Deze wet omvat alle eet-en drinkwaren en
gebruiksartikelen, met uitzondering van
vieescn en vieeschwaren, voor zoover de
keuring daarvan niet is van scheikundigen
aara.
Ue bedoeling der wet, is, blijkens art 6, de
vering van waren, aie bij gecruik overeen
tomstig ue bestemming voor het leven of de
jezonuneiu scnauetijk zijn, die van ondeugde
lijke samenstelling zijn of in onaeugdelijken
toestana verneereii.
toe wet veroieut echter zelve den verkoop
der in ue vurige aiima genoemue waren niet,
doen araagt uen Gemee.iterauen op oe rioooi-
ge keuringsveroroemugen te ontwerpen, ten
einae ue vernandeliug van ondeuguelijken
en schauelijke waren tegen te gaan.
En ueze opuracut is met facultatief, d. w. z.
dat ue Gemeenteraad zoo'n keuringsverorde-
niug kan ontwerpen, als hij er zin in heeft,
neen, art. 32 aer Warenwet bepaalt nadrukke
lijk, dat üe gemeenteraad, binnen den termijn
duur oen munster van arueid te bepalen, ae
noouige iteunngsverorueningen aan Ge-uepu-
teerue Staten ter vaststelling voordraagt.
i,uu beo oen wij dezer uagen in oe couranten
kunnen lezen, aat ae gemeenten ressorteeren-
de onuer ue keuringsdiensten van Uen Haag,
Leiuen en Uururecnt volgens beslissing van
aen minister van aroeid vóór 1 Februari 1921
de nouuige keuringsverorueningen aan Geae-
puteerue otaten van Zuid-Holland ter goed
keuring mueten inzenden.
Gin ue gemeenteraden terzake voor te lich
ten en vuurai ook ten eirme oe eenvormigheid
van ue keurings verurueningen oer verschil
lende gemeenten te bevurueren, heeft Oe mini-
Ster n ontwerp-verordening doen samenstel
len, die hij uen gemeenteuesturen ter vast
stelling aan bieut.
De zakelijke inhoud dier verordening
komt hierup neer, oat zij strafbaar stelt het
verkoopen van waren, die onueuguelijk van
same.istelh- g zijn, die in ondeuguelijken toe
stand verkuoren, of waarvan het gebruik
overeenkomstig de bestemming voor het
leven ot v.oor ue gezondheid schadelijk is.
Met verkoopen worut gehjk gesteld net ten
verkoop in voorraad heoben, het afleveren,
het uitstallen, het vervoeren, het te koop
ol in run aanbieden, het uitaeelen of zelfs het
aanwezig hebben op markten of in winkels.
Onuer waren, moeten zooals wij boven
reeus aanduidden in 't algemeen worden
verstaan, alle eet- en drinkwaren, behalve
Vieescn.
Bij overtreding der verordening worden
vrij zware straften bedreigd n.l. hechtenis
van ten hoogste zes maanden of geldboete
van ten hoogste f 2odd.— terwijl ae waren,
met betrekking waartoe de overtreding is be
gaan, kunnen woruen verbeurd verklaard.
Teneinde de naleving aer door ae Ge
meenteraden vastgestelde verordeningen te
kunnen controleeren, is het Kijk veraeeld in
keurmgsaistneten. in ieuer keuringsuistrict
is een volleuige keuringsdienst, voorzien' van
het nouuige upsporingspersoneel en één of
meer laboratoria met het noodige onderzoek-,
personeel. De keuringsdiensten zijn gevestigu.
in ue gemeenten -door ae Kroon aangewezen,
De kosten van den keuringsdienst, woraen
geurageu voor ue eene helft uoor de gemeente
aie bmnen het gebied van den keuringsdienst
liggen naar vernduaing van het aantal inwo
ners van iedere gemeente.
Do kosten van inrichting en eerste oprich
ting van laboratoria betaalt het Rijk even
eens de helft, mits de oprichting en in
richting geschiedt naar een plan door den
minister van Arbeid goedgekeurd. De andere
helft komt ten laste van de gemeente, alwaar
de keuringsdienst is gestationneerd.
Wanneer bovenstaande bepalingen in wer
king treden, werdt door de Kroon bepaald.
Dit tijdstip kan verschillend zijn voor de ver
schillende deelen des lands. Van welingelich
te zijde vernemen wij, dat het in de bedoeling
ligt voor verschillende keuringsdistricten deze
termijn te bepalen op 1 Juli 1921.
Over de keuring van vleesch en vieeschwa
ren, geregeld bij de Vleeschkeuringswet, spre
ken wij in een volgend artikel.
VERKALKING.
Wij willen thans ten oogenblik stil staan met
elkander bij bovenstaand onderwerp. Het is
uitmaal niet een willekeurige greep uit de vele
onderwerpen, die een bespreking overwaard
zijn. Eén mijner getrouwe lezers van de Me
dische kroniek ontmoette ik dezer dagen endc-
ze wilde gaarne eens iets weten ever de „ver
kalking",die plaats vindt in ons lichaam. Aan
gezien ik vermoed, dat deze bovengenoemde
lezer de tolk is van velen, wil ik dan ook met
genoegen aan zijn verzoek voldoen.
Zonder twijfel heeft de verkalking van ons
Beenderstelsel en ons Bloedvaatstelsel, om
slechts enkele der voornaamste te noemen,
langen tijd üe aandacht der geneeskundige
wereld getrokken. Ket was dan ook een zeer
vreemd verschijnsel en onwillekeurig drong
zich de vraag naarvoren „Waar komen die
stukken kalk vandaan
Het zou mij te ver volgen de zeer vele theo
rieën, ten deele juist, ten deele onjuist hier op
te sommen en ik kan dan ook, uit een prao
tisch oogpunt beschouwd, volstaan met U
uet eindresultaat hiervan mede tc deelen.
Wij weten heden ten dage, dat de voeding
een buitengemeen gewichtige rol speelt bij de
kalkvorming.
immers vele vaste en vloeibare voedings
producten bevatten kalk en nadat vele scnei-
ïtundige process _n zich hebben afgespeeld,
waarop ik bier inoeielijk nader kan ingaan,
Komt deze kalk opgelost in het bloed en de
verschillende weefselvlueistoffen te land.
Ons Beenderenstelsel nu is zeer bloedrijk.
En ieder Uwer, die wel eens het ongeluk heeft
gehad een been te breken, weet dit uit eigen
ervaring en zal zich zonder twijfel nog wel
de enorme onuerhuicsche bloeding herinne
ren, die binnen betrekkelijk korten tijd
ontstond. Wij zien dan eerst een blauwe ver
kleuring, die langzamerhand alle kleuren van
den regenboog gaat vertuonen.
De kalk nu worut in meerdere of mindere
mate in het Beenderenstelsel afgezet. Ook het
been op zich zeil is niet standvastig, dat wil
zeggen, er worut steeds oud materiaal opge
lost en nieuw gevormd, zoodat eeu mensch na
ongeveer 7 jaar een geheel nieuw beenderen
stelsel bezit.
Er heeft nu steeds als het ware een wissel
werking plaats tusschen oe beennieuwvor
ming, ae oplossing van ouue_ Beenstot en de
afzetting van kalk. Op jeugdigen leeftijd tre
den de beiüe eerste veel en veel meer op den
voorgrond, terwijl wij maar zeer weinig kalk
aantreffen. Dientengevolge is in onze jonge
lingsjaren het Beenderensysteem ook veer-
Krachtiger. Ket gebeurt nu ecliter 'nogal eens
bij het kind, uat deze wisselwerking spaak
loopt en ook de betrekkelijk geringe hoeveel-
neid kalk, die altija aanwezig behoort te zijn,,
nog ontbreekt. Ket beenderenstelsel wordt
dan te buigbaar en kan ook de romplast niet
meer voldoende dragen. Wij treffen die aan bij
de z. g. n. Engelsche ziekte.
(Men spreekt van „Engelsche" ziekte, niet
ornuat deze zooveel in Engeland zou voorko
men, maar omdat een Engelschman het eerst
onze aanuacht op ueze aandoening heeft ge
vestigd en ons een inzicht, m het wezen dezer
ziekte heeft gegeven.) Koewei gelukkig be
trekkelijk zeluzaam,vinden wij een stoornis in
ue bovengènoemt.e wisselwerking ook bij vol
wassenen. Toch heelt men gemeend haar als
een afzonderlijke ziekte te moeten beschou
wen en haar den naam gegeven van „Beenver-
weeking" of „osteomalacic".
Vooral in 't Nooruen van ons land, (Fries
land in het bijzonder) treft men haar af en toe
aan.
Aangaande de oorzaak nu van deze stoor
nis zijn w.j nog betrekkelijk sober ingelicht,
noewel het evenwel begint te uagen aan den
norizou en tal van organen, waaronder üe
Bijnieren, dé Schildklier, etc. (om slechts en
kele der voornaamste te noemen) een belang
rijk woordje hebben mee te spreken.
De Beenderenverkalking heeft, wanneer zij
zich binnen normale grenzen beweegt, geen
verschijnselen. Is deze te gering dan zal het
Been gemakkelijker doorbuigen en is deze te
groot, dan zal de betrokken persoon bij een'
stoot of val, die goed aankomt, meer kans loo-
pen het bot, dat in 't spel is, te breken.
Behalve nu in ons Beenderenstelsel wordt
ook in tal van andere organen en systemen
kalk afgezet Ik noemde in 't begin van mijn
bespreking reeds het Bloedvaatstelsel als één
der voornaamste. De Vaatverkalking.is een
ieder Uwer natuurlijk bekend, een proces, dat
evenals de Beenderen verkalking met den
ouden dag vrijwel gelijken tred houdt Voorts
zou ik afbreuk doen aan één of ander orgaan,
wanneer ik hierbij in bijzonderheden zou tre
den. In elk denkbaar orgaan kan in grootere
of kleinere hoeveelheden kalk worden afgezet.
Ket spreekt vanzelf, dat het tevens aiiianke-
lijk is van de plaats waar deze afgezet wordt
of dit allen stoornissen met zich meüesleept.
Zoo hebben wij dus gezien, dat, hoewel nog
vele vragen open staan, die op een antwooru
wachten, wij ook op dit punt een duidelijker
inzicht hebben verkregen. Ik hoop hiermede
aan het verlangen van mijn geachten lezet
en wellicht velen met hem, voldaan te hebben.
MEDICUS.
OPEN BAARHElu IN BUlTENLANDiCHE
BETREKKINGEN.
Het „Centr." vraagt, of, nu de Volkenbond
zijn eerste algemeene vergadering houdt, men
met althans oe eersle stappen zal doen om te
breken met het oude stelsel der geheime diplo
matie.
liet blad is het niet eens met „De Tijd", dat
zoolang ue openbaarheid in de buitenland-die
betrekkingen niut algemeen is oi allnans niel
door een aantal mogendheden van beleekenis
wordt betracht, het geen zin zou hebben dal
een staat of enkele staten -daartoe overgingen.
Het bhtd iiciit zyu mooning nader toe:
Het wil ons voorkomen, dat ook hier on
derscheid dient to women gemaakt.
Dat in bel diplomatiek verkeer niet alles
aan de groote klok kan worden gehangen,
laat zien gemakkelijk begrijpen. Maar een
volk heelt er toeh recht op, dat het althans
niet onkundig wordt gelalen van den alge-
meenen gang der buitenlandsche poliliek, zoo
dat bet de groole lijnen kan volgen en geen
verbintenissen worden geslolen, waarvan zijn
wel en wee afhangt, zonder dat hel van iet
weet. Op dit laatste vooral komt hel aan.
Met het stelsel der geheime traelaten dienl
voor goed te worden gebroken. En wanneer
een aantal rugceringen daartoe alsnog "iel
bereid zijn, dan kan daarin toch geen reden
liggen voor anderen, oni eenzelfde gedragslijn
tc volgen.
De ervaring heefttrouwens geleerd, en op
bloedige wijze geleerd, dat met in 't duister
gesmede overeenkomsten en geheime afspra
ken weinig gewonnen wordt. Waarom zou
men er dan niel definitief afscheid van ne
men?
Zoolang de geheimzinnigheid overheer-
schend blijft in het voeren der bultenlund-
sche pohtiek en de internationale betrekkin
gen, zal het wantrouwen tu schen de volken
voortduren en een ernstigen hinderpaal vor
men voor het herstel, of het vestigen van de
gewenschlc verhoudingen. En wanneer een
land niéts te verdoezelen noch te verdonkere
manen heeft, dan kan het daarin, evenals in
de beperking zijner bewapening, het goede
voorbeeld geven."
Ook ten aanzien der openbaarheid in buiten-
landsche betrekkingen heeft de democratie haar
plaats op te eischen en paal en perk te stellen
aan de -dictatuur der geheime diplomatie.
Een agent van politic te 's Hage werd dezer
dagen door een zijner collega's per fiets aange
reden en tegen den grond geworpen, waarbij hij
zich ernstig bezeerde.
Dank u voor de communicatie, zullen onze le
zers met een spotlachje zeggen.
Tegen die guitige terechtwijzing zou niets in te
brengen zijn, als er in het berichtje over dien
agent niet meer steekt, dan wel schijnt.
Het oogenschijnlijk weinig om.'t lijf hebben-I
gevalletje is in onderzoek gekomen en door ge
tuigen-verklaringen zou het zijn gebleken, dat
hier opzet in 't spel was, ook al naar aanlei
ding van ingekomen klachten, dat de modern
(socialistisch) georganiseerde politie-agenten in
de Residentie de christelijk-georganiscerdcn ler-
roriseereu.
Uit het onderzoek inzake die aanrijding toch
bleek, dal de aanrijder een modern georgani
seerde was en het slachtoffer een christelijk ge
organiseerde, terwijl verder vast is komen te
staan, dat het ongeluk geheel aan kwaadwillig
heid te wijten is.
Waarschijnlijk zal de betrokken agent dan ook
uit den dienst ontslagen worden.
Uit het eene vloeit het andere voort en zoo is
de Haagsche „Resb." eens op kondschap uilge-
gaan, waarbij gebleken is, dat inderdaad een
soort terrorisme in het Haagsche politiecorps op
de katholiek cn christelijk georganiseerden wordt
uitgeoefend, zoodat er verschillende katholieke
politieagenten-, zijn, die zich uit vrees niet con
fessioneel durven organiseereu.
Daarbij is het niet gebleven.
Verder kwam aan het licht, dat dit schande
lijk optreden zich niet alleen beperkt tot het
politiecorps, maar ook bij de Haagsche tramweg-
maatschappij niet onbekend is.
Eenigen tijd geleden wilde een katholiek geor
ganiseerd trambeambte in de Residenlie op het
voorbalkon van een langzaam rijdende tram
springen. Plotseling zelte de modern georgani
seerde bestuurder de tram met groote hevigheid
aan, waardoor de katholieke beambte kwam te
vallen. Gelukkig liep dit ongeval goed af.
Van het geval is officieel mededeeling gedaan
in de vergadering van „St. Rafaël".
Dit feit moet bij de Haagsche tramwegmaat
schappij niet alleen slaan.
Juist de omstandigheid, dat hel bewijs van op
zet veelal moeilijk te beweren is, stempelt soort
gelijk optreden tot zoo'n groote laagheid.
Wie zijn ook meer de heeren die hemel en
aarde bewegen over het „terrorisme" der gees
telijkheid: over de „witte terreur" in Hongarije
enz?
Misschien is de verklaring van dit schandelijk
optreden te zoeken en te vinden in de baloorig-
heid over het verloop in de S. D. A. P.
Er zijn nu eenmaal menschen van wie men zoo
iets kan verwachlen.
In do „Tel." heeft Mr. D. van Gigh!,
een bekend advocaat iu de Hoofdstad,
zonder er do-ekjas 0111 te winden, eeu plei-
odui gehouden voor veeiwijveiij.
Kr zijn te veel vrouwen, zoo bewee..
hij, dus komen er voor de mannen „nieuwe
perspectieven."
Eu luchtig en cynisch tegelijk, als gold
het een causerie over de nieuwste snuf
jes van Har ijs, steekt deze r emitsgeleeixie
en moderne moralist uit het Oude Volk,
met do volgende redeneering van wal:
„De monogamie is algemeen als de
eeuig behoorlijke en zedelijke toestand
erkend.
Waarom is mij nooit duidelijk ge-
worueu. Maar nu 't eenmaal zoo is,
vrees ik cLu,t van de mannen geen ster
ke aanorang zal komen het Huwelijk,
met meerueren toe te Laten. Het zou
banaal en kleingeestig z.jn te zeggen,
dat iederen gehuwden mom één vrouw
al ruimscnoo.s genoeg is en onderstel
len we liever dat b.v. de hooge huis-
uoucfkoslcn liet grootste bezwaar zijn."
De vrouwen, „in 't bijzonder de on-
ge.iuwden zullen er wei geen bezwaar
in hebben, meent litij dan, quasi-geeslig.
Men moet het volgende lezen om te
getooveu dat het geschreven staat, zoo
schanuelijk is liet:
„Behalve ecmter het gezichtspunt van
mannen en vrouwen is ér nog een: dat
van aen staat, overbevolking is er in
't algemeen lang niet. ue natuurlijiie bestem
ming van de vrouwis laten we nu maar zeg
gen: trouwen. En vooral voor elke wel-mee-
nende regeering, voor een Christelijke bovenal,
is dit de meest gewenschte oplossing van 't
vraagstuk.
Want 't groote overschot van vrouwen
is als ze geen trouwKans heboen oen
ontzaglijk gev„ar voor de openoare zè-
delijkneij. ik Heb trouwens a.tiji vol-
gehouaen, dat de vrouwen een 0evaar
vuur ue mioraliieit zijn. Derhalve de
keus: of de onzedelijkheid in de hand
werken of de veelwijverij (e.leudig
wour„, polygamie k.inkt bemr) erken
nen en wettigen. Kr behoeft slechts
een kleine wetswijziging voor plaats
te vinden. Al het andere is lapmMidei.
DE HOED.
Een week lang, zei het jonge vrouwtje pruile
rig, „heb ik in do Groote Houtstraat 'n hoed zien
staan'n hoed.... eeu wonder! een droom!
Maar hij was voor ons te duur. Hij kostte...."
„Nou," zei manlief, ,,'k heb de laatste maand
nogal goeie zaken gedaan.... laat maar eens
hooren. Wat kost ie?"
„Ach," zuchtte zij, ,,'t is al te laat.,., de meid
heeft 'm gisteren gekocht!"
HERSTELD.
Vrouw (boos): „Je hebt nu een belofte gedaan,
en die heb je gebroken!"
Man (sussend): „Nou.... stil dan maar...,
dan zal ik je wat anders beloven."
In strijd met de waardigheid van d»
vrouw? Weineen daarvoor zullen ze
zelf wei zorgen. Het is slechts de kwes
tie aan 't idee te wennen. Wij man
nen zullen nog wel wat tegensputteren,
maar als de vrouwen willen en ze
zullen, willenI hebben we toch niets
meer in te brengen.
En eigenlijk: waarom zou het met
meerdere vrouwen trouwen onzedelij-
ker zijn dan belasting betalen?"
Uiteraard zullen we niet in den bree-
de hierop ingaan.
We willen er alleen dit van zeggen:
Het pleidooi van Mr. v. Gigh vcor
veelwijverij, bewijst opnieuw, dat weten
schap, kennis en beschaving zonder Chris
tendom, de Menschhtid naar den jam
merpoel van het leven der heidenen voe
ren, zooals we dat in zijn geestelijke ver
wildering en lichamelijke ontaarciig ken
nen uit d e Geschiedenis van 1 ut l.o-
meinsche Rijk, in de dagen van zij.i diep
ste zedelijk vervaL
DE VINVISCH VAN MODDERGAT.
In „Natura" vertelt A. B. van Deinst
eenige bijzonderheden ir. vèrband met den
in September van dit jaar te Moddergat,
West Dongeradeel in Friesland, door visschers
aangebrachten vinviscb, die dreef voor den
mond van de Eems. Hij vertelt o.a. het vol
gende daarvan
„Het bleek een dwergvinvisch te zijn,
een wijfje Deze soort is voor ons land bepaald
zeldzaam, want dit is pas de 5e stranding,
die men er van kent. In de jaren 1862, 1886,
1892 en 1914 spoelden ze ook aan. Van
de exemplaren uit 1862 en 1914 heeft men
het geraamte in Artis, Amsterdam, terwijl
van het voorwerp uit 1886. de onderkaak
in Artis kwam. Even vooruitloopend op
dit berichtje, verte! ik maar vast, dat het
skelet van deze laatste vinvisch van Modder
gat nu reeds te Leiden op het Museum is
gekomen. Wat was er nu al zoo verder aan
net dier te zien? Het lag op den rug en lin
ker Zijkant, zoodat w.j. üe 2 spuitgaten,
rugvin en linker borstvin, niet konaen zien.
Later vertelde de directeur van het Museum
te Leiden m,j, dat de rugvin reeus geheel er
at gesleten was. De borstplooien waren zeer
traai te z'ien, zoo ook het rechteroog en de
rechter borstvin. Het oog bevindt zich nu
in de zoölogische collectie van het Gymna
sium te Rotterdam. Een snede door oe oog-
zenuw, geeft pracht'g het geweldig dikke
narde hoornvlies te zien, De borstvin had
aan de buitenzijde, aan de basis, de typische
zwarte vlek, kenmerkend voor deze soort.
De lengte van de overigens witte vin wat
pl. m 1 M. Van de ooropening was doof
het afspekken, helaas niets meer' te zien.
Van enkele haren aan de punt van den bek
was niets meer te vinden Het dier was reed»
te lar.g rot. Ik vond aan üe achten ae een
abnormale opening, een pink groot, met eec
voorwerp er in, dat m.j eerst aan een strootje
deed denken, m far een steel van een paras.et
bTeek te zyn, ate ver in het speic zat ingegra
ven. Het uiteinde van aen steel zat met 3
wortels vast in het spek. het andere uit
einde, dat tuiten den vinvisch uitstak dus,
was geschonden én de eigenlijke parasiet
zelf was verloten gegaan in den steei kon
ik een hol, spieng kanaal zien, dat oneer het
microscoop mooie dwars gestreepte spier
vezels vertoonde. Het geraamte van dezen
dwergvisch goed en wei te Leiden aange
komen en wordt daar verder schoongemaakt
Eén bekkenhelft is heiaas venoren gegaan,
maar kan van hout er bij gesneden worden,
in overeenstemming met de nog aanwezige
helft."
Ue heer Van Deinse deeit ten shotte nog
mede dat het totale geraamte 650 K. G
weegt.
Hervormer.
Hij liep te ril-huiveren in 'n oun, verknoeid
dennetje bekauwae z'11 aikke, vuil- bruine snor;
z'n grijze oogen keken grimmig als van 'n kwa
den nond oe slap-gerekte, vette hoea werd ge
steund aoor oe beiae, opvallend groote ooren,
die bosjes haar in ae holten uroegen.
Ik zei zacht tot m'n metgezel, dat hij niet
vreemu muest opkijken als ae vent ons aansprak.
Juist toen hij verwonoeru 'n vraag wiiue ooeu,
begon ue man ons opmerkzaam aan te Kijken, en
toeu ik nem met n gewtiu-joviaten groet passeer
de, bieei ie staan en zei met 'n grijnsje
„Valt nie mee."
„Wat valt je mee?"
„Uat u me nogkenne wil."
„Waarom zou k niet.heb je soms 'n mis
daan geuaan
„Misuaau? Néé.... tot - nog- toe niet
maar ais zoowat ieaereen je ats n stuk vuil be
scnouwt, uan krijg je toen n beetje aaruig go-
gevoei, als 'n ouwe Kennis je nog s goeie-aag
zegtmaar laat ik oe heeren niet opuouwenK
„O, tija zat, hoor.vrije z-aterdagmiaaag.
„Ik uuk" zei hij met 'n scnor laenje en 'n
zeliue gryns ais daarstraks. „En aie auaere vijt
en 'n naive aag óók I"
„Da's gemakkelijk"
»J n jagemakkelijk't is dat u t
als '11 lolletje bedoelt.maar u most ens voe
len, hoe veruuiveld ongemakkelijk 't is, uat el
lendige niks aoen aat scnooieu 0 m 'n oaantje
Je v/orut op laatst net ais 'u uit gerammeide
hona, aie ae slagerswinkels afsjouwt um 'n been;
„Nou nuuniet zoo pessimistiscn."
„Pessimistisch Nee.uaar oen 'k ai over
heen. ik oegiu oe wereld zoo zachies -an van '1
andere Kant te bekijken.aat heb 'k de laat
ste rnaanoen wei geleerd."
„En van weke kant aan
„Ja, daar zal u wel 'n beetje van opkijken,
misschien...."
Meteen greep ie 'n z'n binnenzak en liet ons
den titel zien van 'n revoiutionnair orgaan
„Zoo-zoocommunist geworden
„Gewordengeworaeu nou juist
maar in ek geval ben 'k toch met ae partij in
connectie.... gisteren nog 'n vergadering mee
gemaaktsjouge-sjonge wat Woraen oaar 'n
rake dingen gezeguen dingen, die toch we
zenlijk ae waarneia zijn."
Gok over Kustana
rtusland Vvat hebben wij met Rusland te
matten Uaar neoben ze ae boel verneera ange-
pant. Maar nier neoben we geieerue menscnen
onuer ae communistenuokters en leeraars.,
mteüectueeien, zie je.,e hau ze motte hooren
praten over hoe ae wereld zal woraen.... jaa
oaar hoeft u met om te tacueuis't geenaf-
scnuwelijke ongereentigneid, aat iemanu ais iK
r zóó mot bijmopen
Dat m'n vrouw d'r vingers kapot naait, om
eten te kenne koopen
Ja, loopknecht ci sjouwer zou 'k misschien
nog K.enne woruen, maar oat vermep 'koaar
oen 'k niet in grootgebracht.... ik heb n
goeie opvoeuing genau.... zooiets mot je ge
wend zijn. 'K heb goea onaerwijs genoten
en in ae talen oen 'k óók geen kruk. Ik Kan wat
prestee ren op 'n kantoor.... afijn, dat weet u
iog wel.... Maar overal waar je komt vang je
li UCCIl, Uüg WtJiLUiXdL OVCIrli W<W Jtp zwüiv JC
die weggeschopt wordt, ornaat te zoo smerig is." j bot. 'n Fijn pakkie mot je aniteoben en 'n sjiek
noeuje op en mooie, heele scnoeuen. uan vra
gen ze niet naar kennisas je maar meneer
.an spelen. Yv aar ik allemaal at niet geweest
,ennaast niet te onthouwen. Maar van te
voren zie je al, out t mis wcrat door 'n
snotneus van 'n jongste beaienae wor je al afge-
poeieruzoo'n aap scr.ijnt ai vooruit te we
ten oat je toch niet in ae gratie valt 'n Enkele,
heel enkele keer Krijg je ue patröon of directeur
zelf te sprene..maar uan is 't, ot ie uoor je
ueele armzalige kleeaing heenkijkt,.,, en dar.
trekt ie z'n neus op, °f je 'n bunzing bent.
en neei koel en heel ueleefd zegt zoo'n kerel, dat
,e 'r wel van zal nouren.ja, oat weten we wei
c.n aan itan je gaan.ze ooen nog neel netjes
„e ueur vuur je open.en je staatweer in ae
regen met je kapotte laarzenen uoor ue gla
zen zit 't personeel je na te kijkenje ziet t
niet, want je aurft niet te kijken, maar je voelt
't.... >e voelt ue wantrouwige, spottenae blik
Ken van 'n stuk of tien van aie penneiikkers, aie
Dij-mekaar misscnien nog niet zooveel geleeru
neoben ais jij.
Nou vraag 'k u.wat is dat voor 'n maat
schappij, waar je ternauwernood toestemming
Krijgt, om er te zijn.
.nou je 't niet vertikken, om fatsoenlijk te blij
ven Wor je niet geuwongen, om siecnteuinteu
te gaan doen
u, 'k neo 'r Art gedacht, om 'r 'n eind ar. te ma
ken neei even o'r a/i geuachtmaar toen
swam weer ineens ue wn, om te Olijven leven.
jm 't 2óóiang uit te nou wen, tot ue heele sa
menleving ouaerste-ooven tstot ae rollen
omgekeerd zijn.... tot ik in uat huis uaar Kan
slapen.... in 'n warm beo.... oat huis, waar
m nou 'n rijk-gestolen nee, stil, laat V nou
me mond houwenen ae i.eeren hier zitn_
toch van heel armere principes.... O, jag die
beginse.en van u heb k óók gehau.weet u
nog welmaar oe ecite, gemeene, huichel
achtige bende leer je pas kennen, als je in mi,,
toestand kemt Als je zoo ellendig leeft, miade.
in n stad met beschaafde mei,schen van jezelfuc
soort, oie alies volop hebben en nog zat over-
nouwen ook.aie lachend de dag van morgen
regemoet loopen.
En dan ik oaar tusschenin.bang voor elke
nieuwe morgen.En aan die honaerden, oie
voorbijl „open, zonder je op te merken.... En
,e toevallig An kijken gaan 'n heel end yoor je op
tij.je meent 's atgeven. O, dat, doelloos owa-
,en, dat ,akkerenue scnooien.... aat maakt
je gek. Op 't matst wordt alles wat je ziet van
steen. En als je iang ergens naar kijkt, omdat je
met je lee6a uren geen raau weet, aan wor je
weggekeken.omdat j& plunje schunnig is en
j.e gezicht in geen week geschoren.omdat je
toevallig geen arie gulaen bezit, om je goeie pak
uit üe lommera te halen.
En met die rie pop zou 'k nou echt geholpen
zijndan kon 'k fatsoenlijk zijn van buiten.
/an buiten, ziet J Hoe je binnenste is
teilen ze maar half.
Maar d'r komt 'n andere t.jd wacht
maar.'... «eauldJe zal szien.... dan wor
oen ié'nette, gewichtige bakkesen wel anaers
aie smoelen, uie nou niet van me weten wil
len.... He, me t alve leven zou 'k er er voor
óver hebben, a.s aie tijd gauw, heel gauw kwam
dan zou k mi/n part nemen, waar 'k recht op heb
We zijn al n aaruig endje cp streek.... 't kan
niet lang meer zoo blijven."
Hij leek nu uitgepraat en maakte aanstalten,
om verder te gaan. Nog even scheen ie te wach
ten op 'n antwoord, ot iets anaers.
Dit kwam heel gauw en tamelijk nuchter uit
oen ruoiid van m'n metgezel, aie hem vroeg, ol
er onaer aie intellectueels v.erelahervoriuers,
.waarnaar hij in aie vergaringen Zoo greti nau
.itten luisteren, niet één enke e was, aie 'm aan
.1 fatsoenlijk postje kon helpen, of tenminste
drie gulden wou leeaen, om z'n goeie pak uit aen
lómmera te haien.
Toen «iet ie 'n gemeene vloek uit z'n keel gor-
ge.en en ging zonder meer 'n woord te zeggen bij
Jns vandaan.
„Wat is dat voor 'n snuiter?" vroeg m'n
vriend, toen we verder wauoeioen.
,,'n Ouwe ouurinan van ineHeeft 'n betrek
king geaad, oie 'n rijk bestaan gaf weggetrapt,
ornaat *e oe jenever zoop ais water tn ia ter noj
op arie achtereenvolgende kantoren, teuten ir
'n minaer soort functie Nog s n twintigje van
de staatsloterij ook gewonnen. In n hal. ,aar
*as 't op Nou had ie gehoopt, dat wij hem aan
aie drie pop zouueu helpen."
„Om z'n pak dij oome j an vandaan te halen
„ja, dat is 't smoesde. oat al veei te b»
bekend worut Misscnien had z'n vrouw er
gulden van gekregenmisschien nog maar.
en ae rest..,, uat oegrjp je."
„Dat is warentig .ets om 'n trekje van te ma
ken."
j a, natuurlijkanders had ik niet zoo
ang naar z'n gezanik staan luisteren."
G. N.
De lezeres, die mij het gedichtje zond van het
13-jarige, huipoehoevende meisje, worut beleetd
verzoent naar aares, ot aat van bedoeld meisje
aan mij bekend te maken. Ik wn gaarne van
dienst zijn, uocn wu eerst we. wat naaere bij-
zonuerfteaeci yra^en» c^oft,rn^ouöing verzekerd*
