fïöüiscsie i^raatfes,
Zegsn ot vloek.
JtüNNEINI.ANlJ
Uemengd Nieuws
Van ai.i.hs WAT.
ZATEKO^G 27 foöVEiïitfER i92ü.
Dinnenianascii fNieuws-
OTetaörïe» Vatf 'Antwoord1 ran 'den MinMer
van Oorlog, zal worden ingediend, zijn
tot de volgende vijf te herleiden:
SCHEEPSRAMP DOOR SOJABOONEN.
RIJST VERBOUW IN DE VER. STATEN,
uE KINKHOEST 1.
De kinkhoest is, zooals U bekend is, prac-
tlsch gesproken een zuivere kinderziekte, al
schiint bij groote uitzondering de volwassen
mensch niet geheel vrij uit te gaan. Evenwel
dient opgemerkt te worden, dat, zoo deze
laatste mocht lijden aan ceze aandoening, het
zoo karakteristieke verschijnsel,nl.degielrende
hoest, ontbreekt.
^aar het eerie kind het andere gemakkelijk
aantast, zoodat wanneer één kind in het gezin
kinkhoest heeft, ook de andere kinderen bijna
zeker de dupe worden, mits men tijdig voor
zorgsmaatregelen neemt, lag het voor de hand
te denken, dat de kinkhoest onder de rubriek
van de besmettelijke ziekten thuis betoonde
Door het hoesten zouden kleine fijne sl^m
druppeltjes blijven zweven in de omgevende
lucht en door andere kinderen in de buurt in
geademd worden. In deze druppels zou dan
wellicht de boosdoener zich schuil houden
Inderdaad is slechts enkele jaren geleden dit
vermoeden bevestigd geworden en heeft ir.en
in deze substantie 'r. typische bacterie gevon
den, aie zeiden ot nooit ontbrak. Het is even
we.' niet gemakkelijk dit micro-organisme on
der schot te kri.gen, daar het zich buitenge
woon moeielijk laat kleuren door verschillende
klleurstoffen Op die wijze kunnen wij, zooals
Wij reeüs^tneeroere malen gezien hebben, ge
makkeli.k bacteriën aantoonen. Het is nl
het kleurcontrast met de omgeving, dat één
en ander bevordert. Hoewel dit alies met groo
te moeilijkheden gepaard ging, is men he
thans er wei over eens, dat de bijna steeds
voorkomende bacterie in dergelijke gevallen
de veroorzaker is van de kinkhoest. Hoe
ouder het kind wordt, althans van het 4e Ie
vensjaar ongeveer af gerekend, des te mi ider
vatbaar het pleegt te werden voor dit lijden.
in de laagste klassen van de Lagere School
vinden wi; ai en toe nog eens een verzuim
voor kinkhoest, doch op lateren leeftijd vin
den wij bijna deze ziekte niet meer.
Nu wij een duidelijk inzicht hebben gekre
gen de oorzaak dezer ziekte en gezien hebben,
dat hierbij 'n bepaalde bacterie in 't spel is,
is het ook verklaarbaar geworden, dat de
kinkhoest heeie streken kan aantasten. Voor
al in die wijken,waar veel kinderen met elkan
der in aanraking komen en in 't algemeen ook
in de groote gezinnen, zooals wij die vooral
in ue volkswiiken van onze groote steden
aantrefien, komt de kinkhoest niet zelden ge-
ruimen tijd zeer veelvuldig voor, zoodat wij
kunnen spreken van een „epidemie."
.Je kinkhoest nu is 'n buitengemeen eigen
aardige ziekte. Zoo gemakkelijk ieder onzer
deze aandoening kan herkennen wanneer zij
haar hoogste punt heeft bereikt, zoo uiterst
jnoeiel.jk is het haar komst in te zien. vooral
Wanneer men zich niet bewust is. dat de klei
ne met een kind, dat lijdende was aan kink
hoest,in aaiirukingis geweest of wij als niet le
ven te midden van een epidemie Het kind
is doorgaans eert kleine twee weken watjen-
gelig en kribberig, heeft weinig eetlust, en is
's avonds wat koortsig. Aangezien kinderen
een zeer wankele lichaamstemperatuur be
zitten. nebben we ons niet zoo spoedig onge
rust *e maken, ais de thermometer eens een
Temperatuur van 38 graden aanwast.
Al en toe noest en niest de kleine wat en als
wi het kind onderzoeken, dan kunnen wi,
doorgaans een zeer lichte aandoening van de
Luchtwegen vaststellen.
Dit alles w^st echter nog geenszins op de
kinkhoest, die de kleine bedreigt en in aan
tocht is Eerst na verloop van de genoemde
14 dagen ongeveer wordt deze duidelijk, daar
't kind dan doorgaans dei» ty pischen hoest gaat
vertoonen. De stemspleet wordt hierbij ver
nauwd en doet net eigenaardige gierende ge
luid ontstaan. Wat hiertoe de aanleiding is,
is i.og niet volkomen duidelijk en moeten wij
hiervoor naar alle waarschijnlijkheid een
nerveusen grondslag aannemen.
Het kind is tijdens het hoesten zeer be
nauwd, wordt blauwrood in het gelaat, daar
de Bloedcirculatie wat in 't ongereede geraakt
en door den verhoogden Bloedsdruk ontstaan
niet zelden neusbioedinkjes, oi bloedingen in
het oog, om s'echts de meest veelvuldig voor
komende te noemen.
Ik mag hier niet verzwijgen het braken, dat
zoo vaak met deze hoestbuien gepaard gaat
en het kind meestal in meerdere of mindere
mate doet vermageren, vooral als dit telkens
plaats gr. pt. Doorgaans houdt de kinkhoest
eenfge weken, Ta soms een'ge maanden aan,
lthans wanneer het hardnekkige gevallen
geldt.
Geiukkig komen, niettegenstaande dit feit,
de meeste kinderen er nogal goed af en is het
sterftecijfer vooral voor wat oudere en
volmaakt gezonde kinderen betrekkelijk zeer
gering.
Wij zuilen nu den volgenden keer nog en
kele bijzonderheden vermelden aangaande de
ze merkwaardige kinderziekte.
MEDICUS.
Wij leven in een buitengewonen tijd, een
tijd van werken zoowei voor vrouwen als
voor mannen, voor dames en eeren En
helaas door velen wordt niet gewerkt. Zon
der twijfel moet de mer.sch soms ontspan
ning hebben de boog kan met aitijd ge
spannen zijnmaar, zooals een onzer kan
selredenaars nog onlangs zeide, er zijn men-
schen, die niets anders doen dan ontspan
nen, zij leven van de eene ontspanning in
de andere. De vrouw, de moeder moet haar
tijd niet doorbrengen met buurpraatjes
nog minder met bioscopen bezoek of der
gelijke doch trachten alles in orde te bren
gen, wat naaien, stoppen, schoonmaken
en dergelijke zaken betreft, teneinde den
man en kinderen fatsoenlijk voor den dag
te laten komen en de woning zoo gezeiii,
mogelijk te maken. Een bekwame, werkza
me en degelijke man en vader verdient geld
genoeg om in de behoeften van 't huisge
zin te voorzien, zoodat de moeder zich ge
rust en met nauwgezetheid kan toeleggen
op al wat een geregeld huisgezin vereischt.
Ook voor de dames en moeders uit den
goeden burgerstand en de hoogere standen
is er in dezen tijd edei werk genoeg te vin
den. Ledig zijn, onnoodig en gevaarlijke uit
spanningen moeten achterwege blijven.
De tijd is te kostbaar, vooai tegenwoor
dig, om te veel zijn ti,d met toilet en onnoo
dige zaken te verspillen, ten einde op veler
tei wijze door hun invloed 't goede van de
naasten te bevorderen. Inderdaad than
„all hands on deck". Door wootd en voor
beeld de mindere standen voorgaan, zoo
wel in 't tijdelijke als in 't godsdienstige
Waarlijk woorden wekken, maar voorbeel
den trekken
Voorwaar I De uithuizigheid is een kwaal
van onzen tijd, welke aan 't gezinsleven
veel al breuk doet en den natuurleken band
tusschen ouders en kinderen veei verzwakt.
Wie in zijn jeugd zich gewoon maakt uit
sluitend buiten den huiseh ken kring zijn
vermaak te zoeken, bewandelt een weg vol
gevaren voor het heii zijner ziel en zal ook
in later leven uithuizig z^n ,tot schade van
degenen, met wier zorg hij dan belast is.
Daarentegen, wanneer de ouders er in sla
gen door vrede en blijdschap en gezelligheid
hun kinderen het tehuis-zijn aantrekkelijk
te maken, dan hebben zij hun kinderen een
weldaad bewezen van onschatbare waarde
zoowel voor 't heden als voor de toekomst.
Maar daarenboven houde men dit in het
oog
„Op werklust met liefde
En godsvrucht en deugd
Rust blijvend Gods zegen
Bij droefheid en vreugd."
Waar immers sprake was van uithuizig
heid als een kwaal van onzen tijd, mag me.
daaronder niet verstaan elk van-huis-zl.n
der gezinsleden, maar het veel en dikwijls
van huis-zijn ter wille van ontspanning.
Er is een van-huis-zijn, dat aan hei groo
te goed der huiselijkheid geen schade toe
brengt, maar door het welbegrepen eigen
belang en door het belang van anderen ge
vorderd wordt, vooral in onze tijden n.l.
het van-huis-zijn terwille van de ontwik
keling van het verstand of ter wille van een
goede algemeene zaak.
Sinds een paar weken is de nieuwe Ar
beidswet in werking getreden en daardoor
in verschillende bedreven de a-bèidst'.d
verkort. Thans blijft er" veel meer dan vroe
ger, tijd over, welke niet door beroepsbe
zigheden in bes'ag wordt genomen.
Thans is meer dan ooit de vraag drin
gend hoe za! die vr^e tijd besteed worden
Dat die vr^e tijd goed besteed worde, :s
gewetensplicht
Nuttige wenken voor het goed besteden
van dien tiid geeft een „priester" in de
„Resb"
Op de eerste plaats moet die vrije tijd
worden gebruikt in het belang van hen, die
daarop het eerst recht kunnen laten gelden.
En dat zi n voer den huisvader de leden van
rijn gezin. Voor de» vader moet het gezfn
het dierbaarste zijn, wat hij op aarde bezit.
Wanneer de vader thans tijdig van zijn ar
beid terugkeert en de kinderen hem blij
tegemoet komen loopen en zijn vrouw hem
hartelijk verwelkomt in het ordelijke en
ette huis, dan moet hij wei gevoelen, wat
heerlijke weelde en vredige vreugde het te
huis zijn hem schenkt. Thans heeft hij den
tijd zich meer dan vroeger met ziin kinderen
te bemoeien, met hen te spelen en te lachen,
hen naar ofnstandigheden te vermanen of
te prijzen, hen te helpen bij het leeren, in
één v/oord zijn kinderen op te voeden naar
geest en karakter thans heeft hij ook meer
tijd om de zorgen en werkzaamheden van zijn
vrouw te verlichten.
Dit zij dan ook de eerste zorg van een huis
vader zijn meerderen vrijen tijd te besteden
tot heil van zijn gezin,zijn grootsten schatop
aarde.
En de grootere kinderen van het gezin moe
ten het zich èn tot een taak van dankbaar
heid èn tot een gewetensplicht rekenen hun
meerderen vrijen tijd eerst te bestsden om
hun ouders behulpzaam te zijn en hun lasten
te verlichten. Geiukkig die kinderen, die er
prijs op stellen hun ouders een dienst te kun
nen bewijzen en te kunnen helpen, en wien
het woord„vader, m- eder, laat mij dat
maar doen," reeds tot gewoonte geworden
is. Gelukkig die kinderen en gelukkig hun
ouders
Maar toch blijft hun nog dikwijls veel vrije
tijd over, en zij kunnen dien tijd zoo nuttig be
steden èri voor zich zelf èn voor anderen.
De jeugd'ge arbeider, of jonge heer make
zich zijn vri.en tijd ten nutte tot ontwikke
ling van zijn geest. Een uitstekend middel
daartoe, 's het lezen, niet van zoutelooze ro
manlectuur, maar van ernstige geschriften
over de belangrijke vraagstukken van onze
tjden. Een uitstekend middel ook is het bij
wonen van de vergaderingen van zijns ver-
eeniging en het deelnemen aar. cursussen op
maatschappelijk, staatkundig of godsdienstig
gebied. En in 't belang van anderen
De oogst is zoo groot en de geschikte en
ijverige werklieden zi|n nog zoo weinig in ge
tal Soms is 't ledental groot en zijn de ei
genkjke werkers gering
leder die eenigszins met het vereenigings
leven op de hoogte is,weet er van mee te spre
ken hoe moeilijk't is geschikte jongeiui te vin
den, die onbaatzuchtig en met ijver willen
veren ter wilie van het gemeenschappel k
belang. En toch moest juist de kortere arbeids
tijd de gelegenheid z^n om een leger van
propagandisten en ij veraars voor de groote
Katholieke zaak aan te werven. Die zijn vr.jen
tijd besteedt om anderen den goeden weg te
wij zén en "in te lichten en te overtuigen, heeft
zijn tijd best besteed tot heil en zegen voor
zich zelf en voor anderen.
Maar „werklust en liefde" moeten gepaard
gaan met „godsvrucht en deugd."
De meerdere vrije tijd worde eii niet op de
laatste plaats, ook gebruikt óm tiet godsden-
stig leven te onderhouden en te voeden.
Verschillenden hebben thans door den
korteren arbeidsdag de gelegenheid gekregen,
welke zij vroeger misten, door 's. morgens de
H. Mis bij te wonen, die door vele geestel jke
schrijvers genoemd wordt„de voornaamste
dagtaak van den christen." en allen hebben
thans tijd in overvloed om de avondoeienin-
gen bij ie wonen.
De goede gevolgen van den korteren arbetds
t.'jd moest men kunnen zien in onze Katho
lieke kerken.
Is dat thans reeds wel voldoende het geval
Wellicht werkt thans de oude sleur, het
ontwend-zijn aan het kerkbezoek m de week,
nog te veel na. Maar dat kan en moet en zal
ooit beter worden.
Wordt de meerdere vrije tijd zóó besteed
als hier in enkele trekken geschetst is, dan zal
de kortere arbeidsdag ten zegen worden voor
den arbe'der en zijn gezin, voor kerk en maat
schappij. Maar daarentegen, zou de kortere
werktijd een aanleiding zijn tot meerdere uit
huizigheid, meer herbergbezoek en meer uit
spattingen dan zou die weldadige regeling
Joor het misbruik een ramp worden voor ons
volk.
Aan de Katholieke arbeiders de eereplicht
er voor te zorgen, dat de kortere arbeids
duur niet worde ten vloek, maar ten zegen
DE HERVORMING ONZER WEER
MACHT
De imorazaxen van het de.'inLieve ont
werp, uat blij ketiadetivuLj verschenen
1. Verkorting van den eerste-oefenings-
tijd op den voet aLs voor de lichting 1920
reeds is toegepast;
2. Opkomst in meer ploegen, waardoor
met minder instructiepersoneel en met
minder legeiiagsruimte en andere hulp
middelen kan worden volstaan;
3. Vermeerdering van liet aantal mili
taire werkers (adiniaistratietroepca) en
van het aantal burgercorveeërs, welke
maatregel gepaard aan de onder 2 genoem
de, de bezwaren tegen al'soha.fmg van
het blijveime gedeelte zal wegnemen;
4. Cplei-i.ig in afzonderlijke oe.euings-
eenkeuen. Jus van de ooriogsfurmatie, wai
zal leiden tot bejyerkiug van beroepska
der;
5. Vermindering van het aantal jaar
lijks tot onafgeoroken ce.eni.,g bij het
leger in te Ljven dienstplichtigen en
samengaande met de rege.iag van de li
chamelijke opvoeding der jeugd invoering
van oe.enp.L-h,t voor de uveiige inge
schrevenen, zonder vermindering alzoo
van de sterkte der weermacht.
De minister deelt mede, dat het groote
ontwerp tot deu..i„ieve wijziging van de
miiitiewet in het begin van het volgen-
ne jaar zal worden ingediend.
Het thans oorges tem e ontwerp heeft
alleen betrekking op de lichting 1921 en
oeuoelt met een algemeene bes.L-sing van
prinoipiec.ea aard uit te .okken.
De minister deelt mede, dat de licha
melijke opvoeding der jeugd geen mi.itair
karakter zai dragen.
Voor. vermindei iag der weerkracht be-
hoéit geen vrees te bestaan.
Worden de ten opzi_li.be van den land-
siorm voor0este.de maAr. geien aanvaard,
dan zul.en deze ten gevo ge lieoocn, dat,
nietbegenstaanue een vermi.iderii g van T
aantal in het leger te oefenen disnst-
p.iciitigen met lü.tXJO man, oe gezamen
lijke smrkfe onzer strijdmacht m de eerst
komende jaren, alt.ians tot 192ó, die van
tlians zal overtrel.en.
Middoi.tandsconrros 1921. Kei eerst
vo.gende Mi .dens.a.ndseoiigres zal in de
tweeoe lie.lt van du.i van het
jaar te i.ojterJam genouden worden
Uitvoer van vee en vteewek, ook naar
België. Van 29 Nov. a.s. af is het
geoor.oofd, paarden, runderen en het
vieesch t.ecer dieren ui. be voeren iuur
Beigij, mms de uitvoer gesclijedt per
spour, tram of schip met inachtneming
van de geldende voorschikten en niei
langs een gieussta; ion in Limburg ten
zumen der gemeente Susteren en Roos-
ren.
mezelf de bepa iag geldt met ingang van
1 Dec. a.s. voor schapen, gei.eu en het
vlecsch oe^er dieren.
DE KATHOLIEKE INTERNATIONALE
Naar „De Tijd" verneemt, is er sinds eenigen
lijd eenheid gebracht in de pogingen, in ons
land en elders van meer dan een zijde gedaan,
om tol een Katholieke lnlernationale Ie gera
ken. Daar bij alle ondernemers van dergelijke
pogingen de nieesl edele bedoelingen voorzalen
was hel gemakkelijk, oin lol een gemeenschap
pelijk plan Ie komen.
Na enkele vergaderingen is de zaak thans in
een stadium gelreden, welke de spoedige slich-
litig van een niet-polilieken Wereldbond doel
voorzien, waarin alle R.-K. Vereenigingen op
wetenschappelijk, maatschappelijk, cbarilalief en
propagandistisch gebied worden opgenomen. In
Februari a.s. zal daartoe in de booldstad van
Frankrijk een bijeenkomst van verlegenwoordi-
gers uit Nederland. Frankrijk. Engeland. Spanje
en de Vereenigde Stalen worden gehouden. Ook
met de Katholieken der Centrale landen is reeds
voeling verkregen.
PLANNEN TOT SAMENWERKING.
Naar wij vernemen heeft de commissie be
staande uit de heeren Mr. G. A. Boon, Prol. Dr.
B. D. Eerdmans en P, Olto voor de liberale Unie
Mr. H. C. Dresselhuys, F. VV. J Drion en Mr. Dr.
J. H. VV. Q. tei Spill voor den Bond van Vrije Li
beralen, P. W. Schilthuys, Mr. W. Fr. Treub en
Mevrouw W. Wynaendls Francken- Dyserinck
voor den Economischen Bond, in opdracht van
de Hoofdbesturen dezer drie partijen beraad
slaagd over de mogelijkheid en de wenschelijk-
heid vna de stichting eener nieuwe staatkundige
partij.
De commissie heeft een anatal punten verza
meld. die ais grondslag voor de bespreking zou
den" kruinen 'dienen voof "de vorming van ruU'
een pa lij.
Aan verschillende andere politieke partijen ent
organisaties van mannen en vrouwen is thans
eene uitnoodiging gezonden voor eene vergade
ring. te houden op 11 December a.s.. tenciuda
de mogelijkheid van samenwerking ie bespreken.
10
dd
volgend
ONGEWERGCHTE GAS x EN.
In de restauratie van den lieer O
de Spilstraat te Maastricht, vernaait
Limb. K." kwamen Liasuag elf perso
nen, die 't een en ander bes.elden. xoeo,
zij de soep hadden genuttigd, wareu er
al "vijf verdwenen, doch de anderen stel
den den restaurateur gerost, dat ze wel
zoudeu terug keeiea, hij zou de bief
stuk maar vast klaar maken. Toen oolc-
dat gerecht veroruerd was, waren er nog
maar twee over de anderen waren ook
al zonder beta.ing verdwenen. Nu werd
het deu heer O. toch wat te erg en hij
riep de hulp der po.i.ie in. Toen nij terug
kwam, ontmoetten hem de twee laatsoJ
overgeblevenen, aie hem betaalden doch
tevens dreigden hem tegen deu muur to
verp.ettereu inMea hij uogmaa-s de politie
in de zaak mengde. Toen zij vertrokken
waren, ontdekte de heer O, dat een kist*
je Waaoana's geheel leeggemaakt was.
Eigenaardige wijze van protest. Door tal
van onderwijzers van openbare zoowel ais bij
zondere scholen te Vlaardingen, is aan dea
gemeenteontvanger verzocht, hun uitstel te wiliea
verleenen tol het betalen van den hoofdelijken
omslag tot zij in de gelegenheid zullen zijn to
betalen.
Zij iiopen hun belasting te voldoen, wanneer
aan hen wordt j'terugbelaaid de door hen ge
storte 7 pet, pensioenbijdrage of wanneer een
betere salarisregeling hen in slaat zal stellen
aan hun verplichtingen te voldoen.
ALLES WAS VAN ZIJN GADING.
De Rotlerdamsche recherche heelt aangehou
den B. A v. Ciitert, een ondersteunde van het
Burgerlijk Armbestuur aldaar, een man van 62
jaar, verdacht van tui vun oplichtingen. In den
laalsten tijd was liet 's mans geuooute naar
aanleiding van advertentiën in verschillende bla
den goederen te bestellen, waarop nooit beta
ling volgde. Alles was van zijn gading: bont
stellen, pyama's, kazen, oesters, vleescii, corset-
len, kousen, koek. Een ganscli dossier van klach
ten bevindt zich op het Rotlerdamsche hoofd
bureau van politie. Zoo nu en dan maakte van
Filtert ook van de meest linksche pers gebruik
om zijn grieven over Burgerlijk Armbestuur of
de politie te uilen.
Zijn bestellingen deed hij gewoonlijk op pa
pier. dal behalve zijn naam. ook de qualificatie
oud-uilgever droeg.
Een bontstel ter waarde van 1075,ge
leverd door een lirma te Zwolle, heeft de recher
che, nog voor liet verkocht werd, kunnen ach-
lerhaten. Reeds meermalen had de hoofdcom
missaris van politie tegen Van Cittert gewaar
schuwd.
DE EX-KEIZERIN.
Volgens mededeelingen aan het „Hbld." heeft
de „Lokal. Anz." vernomen van iemand die pas
uit Doorn is teruggekeerd en daar gelegenheid
had persoonlijke iniichlingen in ie winnen, dat
de hart kwaal van de keizerin sedert November
1918 door de opwinding van dien tijd en de
moeilijke maanden die daarop gevolgd zijn. zeer
is verergerd. De toestand der ex-keizerin wordt
door de behandelende geneesheeren, haar lijfarts,
dr. Haehner en prof. Hytnans van den Berg. nog
steeds zorgwekkend genoemd. De keizerin is
zeer dankbaar voor de vele deelneming die men
in binnen- en buitenland mei haar lijden toont.
Bijzonder heeft zij zich verheugd over de be
svijzen van trouw en aanhankelijkheid, die zij
kort geleden Ier gelegenheid van haar verjaardag
mocht ontvangen. Vele gewezen soldaten, aan
wier ziekbed de keizerin gedurende den oor
log heeft gezeten, hadden haar in eenvoudige
bewoordingen gelukgewenscht.
Do 8-rrige arbei lödag bij de politie-
IngauaJe 20 December a.3. zal hij de
po'.Lie 6e A'dam de 8-urige arbeids-
uag worden ingevoerd, en daardoor den
driep'.oegen dienst.
EEN VROÜWeLLzKE KOETSIER EN
PALFxtENlER.
Te Enschfcdé, waar ten gevolge der
koelsicrssUaLig gebrek aaa de„e weri-
kroxliten bestaat, werd Zat_rdag een jong
paartje, dat in 't hywelij t trad, gere-
oen door twee meisjes kearig uitgedost
de smaakvolle uniform van koetsier
in
en paHrenier,
't Geval luid veel bekijks.
Z0NNE-ENLRG1E.
Onüer de vete en moeilijke problemen die in
de naaste toekomst moeten worden opgelost,
neemt uat der e. ergie-voorziening een eerste
plaats in.
Voor verlichting, verwarming, verkeerwe-
zeu, industrie beuraagt de dagelijksche be
hoefte per persoon ongeveer 30.000 calorieu
d. i. net tienvoudige van hetgeen wij voor ons
menscnelijk bestaan noodig hebben. Deze
energie moet ons bijna geheel door de brand
stoffen en wel hoofdzakelijk door de steenkool
Wuruen geleverd. In die brandstoffen is op
genoopt ue warmte welke in de vervlogen
oudheid door de zon werd afgestaan en in
plaats uat wij de warmte gebruiken die die-
zelfue zon nog dagelijks uitstraalt, verbruiken
Wij ue reserve aan energie die in de aarde is
opgenoopi.
Aan die reserve zal eenmaal een eind komen
en uaarom is noodig bezuiniging op brandstof
en net gebruiken van anuere bronnen ven
energie watervallen en de eb- en vloedbe-
weging der zee. Over de geheele wereld tracht
mén Uoor midUel van watervallen electriciteit
op te wekken en ueze energie aan te wenden
voor licht en kracht.
I-et is echter nog niet gelukt de werkelijke
broii van energie ue zon uirect te gre
bruiken alleen ce planten hebben tot nu toe
het vermogen om ce zonne-energie vast te
leg gei-.
up ue tentoonstelling te Parijs 1878 expo
seerde -Jouchot een zonne-generator, welke de
zonnestralen opving en waaruoor een kleine
pers in beweging wertl georaeiit.ilet die pers
werd een Krant, ue „Soleil-Journal" gedrukt,
doch van eentge practiscne waarue was ueze
pruef niet. Met DetreKking hiertoe ligt voor ue
zuivere wetenschap en ue techniek nog een
groot arbeidsveld open. Wij kunnen er ons
geen voorstelling van maken op welke wijze
deze directe aanwending der zonnewarmte
zal kunnen verkregen woruen, doch dit mag
geen redeu zijn te wanhopen aan de mogelijk
heid. btonden onze voorouders niet oj> ue-
zeflde wijze voor ue oplossing van vliegma
chines, telegrafie en telefonie
l)at liet vraagstuk van het aanwenden der
zonne-energie waard is opgeiost te worden kan
o. a. uit het vulgenue blijken
liet totale oppervlak uer Afrikaansche
woestijnen is te ste len op rond 7 millioen
vierkante.K. M. Dagelijks worden deze zand
vlakten door ue zonnestralen tot. verzengende
hitte verwarmd om gcuurende den helderen
sterrennacht deze warmte weer uit te stralen.
De totale hoeveelheid warmte, welke aluus
dagelijks ongebruikt verloren gaat, komt
overeen met uie welke kan worden verkregen
uit 19 milliard ton steenkool, d. w. z. onge
veer 17 maal de totale jaarlijksche productie
van alle steenkolen op aarue.
lnuten uus de dag mag aanbreken, waarop
de mensch de zonnewarmte weet vast te
leggen en te gebruiken, uan behoeft ue be
schaving niet te eindigen op het oogenblik
uat de voorraad steenkool op aarde is uit
geput.
TEGENWOORDIGHEID VAN GEEST.
in de nabijheid van Agra hadden wij*: ka
pitein V....ue iste luitenant U. G.... ue
Kwartiermeester L. v. Men ik, een jacht-
prtij aangelegd. De tenten waren opgeslagen,
ue beuienuen hadden vuur ontstoken en
wareu bézig voor den maaltijd te zorgen, ter
wijl wij rondom het hoogvlanunend vuur
a^en, ons e^ maakten met rooKen en een
voor Li k praatj
x,e paaruen waren aan boomen geuotiuen
en wij, allen jong ea aai»Per, goed gewapend
met piste len in hen goiuel, het gevaar in een
Indisch woud niet achtend, gaven wij ons
aan de gevoelens van het jachtleven over.
Plotseling stortte, als een bliksem uit den
hemel, een koningstijger te miduen van ons
vroobik gezelschap, sloeg 2lJne tanden in mgn
borst en sleepte n' j uit het groepje weg, eer
iemand er aan dacht, naar het d epste van
ae bosch. Want toen ue jagers z.cli van uen
schrik, veroorzaakt door ue plo.selmge ver
schijning van het roofdier, eenigszins hadden
hersteld en tot het besiui waren gekomen,
hoe mij hulp te bieden, had het dier mij al
ver weggesleept.
Of choon een «ogenblik door den chrtk
vermeesterd, herkreeg k spoedig mijn tegen
woordigheid van 800s" terug en dacht aar.
mijn redding. Dooruat myn kris in een stalen
koker tusschen de opening van mijn jas en
borstlap geborgen was, had ik het daaraan
te danken, dat het ondier mijn borst niet
kon verscheuren en de tanden slechts n mijn
uikke kleeding waren geurongen.
liet schee» echter uat ue tijger mij naar
zijn hol wilde sleepen en inuieü hem dit luk-
e, dan zou mij» lut ver chrikkelijk zijn.
Daar ik mijn handen vrij had, trok ik blik
semsnel een mijner pistolen uit mijn gordel,
en vuurtie hei at.,,, *.ruar Let citoi. mi .e.
ik trok n haastigen angst 't andere pi tooi.
Het tweede schot was gelukkiger. Het drngr
in het hart van den tijger deze viel dood toe
aarde neuer en ik iag bewusteloos bij miju
dooden vijand.
Zoo vonden mtj mijne gezellen. De overige
jagers van mijn gezelschap, benevens de be-
uieuden en eenige iaiidlieuen uit uen omtrek
uie op 't schot waren afgekomen, vonden mij
met bebloed aangezicht eu bewusteloos aabij
het hoi van liet wouudier. Men nam nuj op,
uroeg mij in een nabijgele0en logement en
nadat ik weer bij was gekomen, keerde ik per
rijtuig naar Agra terug.
Na verloop van eenige weken was ik weer
zóóver hersteld, dat ik mijn dienst kon her
vatten.
Onlangs stiet de Japansche stoomer Toku
Maru in ue haven van Kopenhagen tegen een
pijler, en zonk. Een bergingsmaatschappij
heeft het schip gelicht, eu toen bleek uat liet
doordringen van water in de lading de oor
zaak was. De stoomboot had in zakken ver
pakte sojaboonen geladen, uie door het wa
ter zóó gezwollen waren, uat zij het voor
schip uit elkaar deden springen. Zoowel tus
schen ais bovendek waren gescheurd en, dikke
ijzeren platen geheel verbogen.
OL1JVENCULTUUR IN TUNIS.
In 1918 waren in Tunis volgens ofUcteele
telling 11.7 millioen ulijfboomen, waarvan
7.b millioen vruchten dragend. De olijfolie
productie bedroeg 39.000 ton en 5°°° ton
oliekoeken. In 1916 was de productie 55,44^
ton, dus aanzienlijk meer. De uitvoer kk.pt
zeer uiteen over verschillende jaren in 1911
2170 en in 1917 23,540 ten, dit is trouwens
liet grootste versci.il. In den regel varieert
de export, waarvan naar Frankrijk gaat,
tusschen 7000 en 13,000 ton.
Ten gevolge der door den oorlog noouig ge
worden maatregelen is de rijstbouw in üe V et-
eenigde Stalen verdubbeld, in 1914 werüen
slechts 23 '/2 millioen schepel geoogst, in 1918
reeds 42 Jfc ui 1919 ongeveer 44 mhhoeu sche
pel. Deze veruuobeiue ptuuuctte Leett een
oijna vtjfvouuige waarue. Van 4O0.000 acres
(iJ A 40.671 Are) tn 1905 steeg de met rijst
bebouwue oppervlakte eniue 1918 tot
i,i00.000 acres.De vooruitgang had vooral in
L luistana, Texas, Arkansas en 0 alitor mé
plaats. Hoewel Amerika het jongste uer rijst-
teienüe lanuen is, prouuceert het toch vol
gens üe LondenscLe rijStbeurs 500.000 ton
.neer dan het zelf noouig heeft, zoodat uit
kwantum Voor uitvoer dienen kan.Bovendien
neett Amerika voor üe verbetering van aan-
oouw en qualiteit meer gedaan, uan de oude
Aziatische rijstlanden wel is waar is ue
prijs der Amerikaansche niet goedkooper,
maar zij is meer gezocht. Het zaaien en <<ug-
sten geschiedt bijna uitsluitend machinaal.
De wereldproductie Oeuraagt ruim 200
milliard EngeKche ponden üe hootdprodu-
centen zijn China en Bntsch-lndië elk met
70, Japan 17. Nederlandsch-1 nüië 7, Stam 5,
Vereenigde Staten t, Italië milliard.
WAT IS DE VROUW?
„AU de man het hoofd is van het gezin, wat is
dan de vrouw?"
Fen aardige definitie, een geestig antwoord op
deze vraag lazen we dezer dagen in een onze»
bladen, 't Mocht best uitgeschreven worden en
opgehangen in de huiskamer.
lie vlijtige vrouw is de hand.
De verkwistende is de alles verterende maag.
Dc verstandige vrouw is het ooü.
De leergierige hel oor.
Ue babbelzieke de mond.
De goede tiet hart.
De Iwistzicke de gal. coedi»
Ue vrouw ecl.ter Uie goed U. ^r ^r^
verstandig, vr.endel^ .s-,-
(*og. moml eu hurt» *uik
Let huistfeztu.
