li" "eerste BLAD jï:i- «"-o—»- - 'ij" Kerstpudding Indrukken van den dag A. 1. P. B1NNKALAND 44ste JAARGAÜ6 ISo 15301 pg^BONNtMENTSL'KUS^BEDRAAtiT VOOS HAARLEMEN AQENTSCHAFFENl PER KWARTAAL I T PER WEEK FRANCO PER POST PER KWART. Bil V00RU1TBETAL1N8 f 3.57 Dit nummer bestaat uit 2 bladen BUREAUX! NASSAULAAN 49, HAARLEM, TELEFOON 1428, 2741 EN 1748, ADVERTENTIÊN 35 CENTS PER REGEL DIJ CONTRACT BELANGRIJKE KORTING. 23 cent per pakje EEN N00DXREET UIT RUSLAND. To Londen wordt op 't oogenbiik een Interaaacaaai V akvereebigiugs jongres gen.ouden, waar onder meer het troetel kind der socialisten, de socialisatie behan deld wordt. Dat kon ons koud laten, want zoolang socialisatie door elk verstandig socioloog als een gevaarlijke sprong in 't duister wordt besciiouwd, is ai dat gezwam op sacU-istische mee,rings en congressen over dat onderwerp, de moeite nut waard, er veel woorden aan te verspillen. Meer de vermelding waard, komt ons het schrijven voor, dat do voorzitter van het Congres te Londen uit Husland ont ving over den toestand van het tegen woordige Bus isene proletariaat. In dat schrijven, onderteeicend door Opovaloff als vertegenwoordiger van het Va-Kvereeni i gs on es van uen Oeral (Lu iland;, omvattend 145.000 leden en M c t a a t u o w er id e i sj o n.i van. Perm (Lus taudj, wordt die toestand in de volgen de punten blootgelegd: le. Een vrije en onafhankelijke vak beweging bestaat tegenwoordig niet in. Bus .and. Al de ar oeinersor„a.iis-aties zijn door de Üovjet-iegeering omge vormd tot regeeringsi.istiiuten, die zich niet bezigl.ou.ien met de vakzrkcn, noch S-ujUcix voor (le n.ooge idealen oer ar beidersklasse, doch alleen onderdeden zij a van het algemeen bureaucratisch apparaat. ze. net is tegenwoordig voor de Eus- sische arbeiuersklasse ansoiuut onmoge lijk, haar meening openlijk uit te spre ken, tengevo.ge van de puritieke en ecO-.oimsme onderdrukking, die door de Sovjet-regeeiing is ingevoerd. 3e. De Ieders der nussische vakver- eenigingen woraen gestreng, ja wreed aardig vervo.gd door de fciovjet-regee- ring. Velen hunner zijn neergsiheten. velen zijn nog in gevangenissen en interneetingskampen, of leven iu bal lingschap. Men let.er er op, dat in bovenstaande punten niet de noodtoestand, de staat van onderdrukking gesdii.derd wordt, waarin de Bussische. „bourgeoisie," de in- teiiectueelen, de gewezen aanhangers van het Tsarisme vérkeeren, maar ue Bussi- sch.e arbeiaers, de proletariërs, waarvan David Wijnkoop en Ds. Kruyt bij hoog en bij laag en uit den treure verzekeren, dat zij het in iSovjet-Busland zoo goed hebben. Hoe „goed" ze eth hebben, blijkt uit den noodkreet dien dtö proletariërs uit Bus- land aanheLen, in de hoop dat het Con gres te Londen hen van het knechtschap eter Sovjet-tegieeriug zal verlossen. tN Ut KAUrtüL £R MEE. Het is ons gebleaen, dat voornamelijk bij de arbeiders, dezer dagen druk propaganda ge maakt wordt voor den Nieuw-Malthusiaanschen Bond door middel van strooibiljetten, die in de brievenbussen worden gestopt of onder de deur geschoven. Ook in burgergezinnen tracht men metdi middel aanhangers voor dezen verderfehjken Bond te werven. Onze geachte lezers en lezeressen zullen begrij- Nltl' TUHNEN AAN ONS ASYLRECHT. De Bankbiljettendlefstal van een half mlilioen ontsluierd. Dinnenlandsch Nieuws. lande. DE LOONEN VAN HET SPOORWEGPERSO NEEL. Men meldt ons uit Den Haag: Tegenover berichten, die nu met be slistheid er van gewagen, dat de Minis ter van L. N. en H. zal aanblijven, kan worden meegedeeld, dat de stan zaken nog geheel dezelfde is als Vrij daEbi van IJsselsteyn bevond zich gisteren naar men weet te Hulst, ter ope ning van de Landbouwwinterschool. In de "rede, waarmee hij die opening ver richtte, zei de Minister o.a.: de politiek zaL wel voldoende door u bestudeerd 'wor den, om te weten dat mijn ministerêeele leven op dit oogenbiik. buitengewoon broos is. Maar toch wat binnen enkele dagen ook moge beslist worden, ik 6tel er hoo- gen prijs op deze school te openen. TEGEN DE MOTIE VAN JUFFROUW GROENEWEG. Pe Nederlandschc Christen-Vrouwenbond, de in KIEUWE HAARLEMSCHE COURANT 132. NIET AFDOENDE. Uit hetgeen wij gisteren schreven over het afdeciingsverslag van den Amsterdamse,iep.ge meenteraad nopens het voorstel van het dak lij ksch bestuur der hoofdstad tot opnchting van een gemeentelijk melkbedrijva P maken, dat die voordracht wemig kans van sla gen heeft. Zsifs de sociaal-democraten huive ren voor de financieele gevolgen cn aarzelen om een zoo groot volksbelang als de melk- voorziening is, aan gemeenlepersoneel toe le vertrouwen. Hiermee is de zaak o.i. veroordeeld wat tot vreugde mag stemmen. Immers ue practijk heelt geleerd, dat de sociale proefne mingen der hoofdstad maar al le gemakkelijk elders worden voortgezet met een beioep op Amsterdam, waar men „het vorbeeld" geeft en waar het naar het dan heet tooh ook Toevalligerwijze is tegelijker tijd in Haarlem .en commissie uit raadsleden en gemeenteamb tenaren samengesteld, bezig geweest het vraag stuk der melkvoorziening te onderzoeken. Ook die commissie is op dezelfde gronden, n.m. van onoverzienbare financieele bezwaren en levensgevaarlijke risico's aan een gemeentelijk melkmonopoiie verbonden, tot een afwijzend advies ten opzichte van socialisatie van het melkbedrijf gekomen. Al was het maar alleen uit de overweging, dat in dezen tijd alles moet worden vermeden, wat lot kapitaalvernietiging kan leiden en het particulier initiatief kan dooden, juichen wij deze conclusie van harte toe. Maar de commissie heeft het niet hij dit ne gatief oordeel gelaten, doch komt met andere voorstellen, die even nieuw en dus zeer aan lokkelijk zijn. Om het niet te overschatten be lang voor de volksgezondheid aan een goede melkvoorziening verbonden, verdienen deze po gingen allen lof. Anderzijds zijn de voorstellen der commissie van zóó ver strekkenden aard, dal zij wel nauwkeurig mogen gewikt en ge wogen worden, alvorens ten deze een besluit wórdt genomen. Ook hier immers zal een eens gegeven voorbeeld spoedig tot navolging 'prik kelen. Het denkbeeld der Haarlemsche commissie is. zooals wij zeiden, zeer aanlokkelijk. De gemeente, aldus redeneert men, moet niet zelf den melkhandel als bedrijf uitoefenen, maar zij kan als overheid zulke dwingende voor schriften voor de behandeling van het pro duct geven, dat gemaakte fouten en tekort komingen ongedaan worden gemaakt en da gebruikers voor infectie, tengevolge der dis tributie, zoo goed mogelijk worden gevrij waard. Tegen dezen opzet in theorie valt niets in le brengen; de redeneering sluit als een bus. De vraag is maar of ook de uilvoering prac- tisch mogelijk is, zonder dat andercr belangen grooteüjks worden geschaad. De commissie heeft zich de oplossing zeer eenvoudig gedacht en men is geneigd te vra gen, waarom men dit ei van Columbus niet eerder gevonden heeft. Alle melk moet naar bepaaldelijk aangewezen inrichtingen worden gebracht, grondig onderzocht, gepasteuriseerd, doelmatig gebotteld en verzegeld. Er moet dus komen een gemeentelijk verbod van aflevering van rauwe mellk. Men zal slechts wordt 't voorstel van de commissie aangenomen verzegelde gepasteuriseerde melk kunnen krij gen. Gevraagd dien!, welke voor- en nadeelen aan dit stelsel verbonden zijn. Het gevaar van besmetting met typhus en andere bacillen is, bij den bestaanden toestand van onvoldoende controle op de boerderijen en vaak onhygiëni sche behandeling der melk in den kleinhandel, .zeker niet gering. Als niel-deskundigeu op dit gebied kunnen wij hierop niet dieper ingaan. Wel is het bij onderzoek in Amsterdam thans gebleken, dat liet aantal sterfgevallen aan typhus in de hoofdstad slechts 26 bedraagt op 600.000 inw., waarbij niet vast staat in hoeveel gevallen de ziektekiem door het drinken van melk is over gebracht. Maar laten wij aannemen, dat de bestaande Wijze van melklevering hoogst gevaarlijk is voor de volksgezondheid en b.v. een lyphus-epidemie kan verwekken. Moet dan de regeling der com missie niet worden aanvaard, wanneer daarmee zulke gevaren voor de gemeenschap absoluut .verdwijnen? Men zou geneigd zijn zeer ver met de com missie mee te gaan, wanneer zij ons die waar borgen in tiaar stelsel ook kon geven. Maar wat zegt men van dezen passus uit het rapport, waar de commissie tot het voorstel komt, om pasleu- Tiseermg m het algemeen belang verplichtend ie stellen? „f)it wil echter nog niet zeggen, dat alle gevaar nu totaal is uitgesloten of dat men zich op bepaalde garantie van gemeentewe ge zal kunnen beroepen. Die verzekering kan de gemeente nooit geven; zij kan ai- leen die maatregelen treffen, die het ge vaar zooveel mogelijk beperken. Absoluut ol'loenac is het koken van de melkdan is gevaar voor besmetting met typhus- en an- 'cfe ''ac<"en ten ecncnmalc uitgesloten en <n yccn kiemen, die ziekten kunnen t i.roor.aken, meer in de melk aanwezig zijn." .ter slaat de lezer still Absoluut afdoende is pnsleunsatie met; afdoende is alleen de melk koken, zooals tedere verstandige huismoeder doet. Maar. omdat er ook onverstandige huis vrouwen zijn, zullen de wijze vrouwen voor de dwaze moeten boeten. Het eenige afdoende mid- del zal voortaan worden afgeschaft; rauwe melk om zelf te koken, zal niet meer te krijgen zijn. Wij zullen allen duurdere melk moeten drin ken met geringer kans om ons tegen besmet ting te vrijwaren. Wij gelooven, dat hiermee de rechtsgrond aan het rapport der commissie ontvalt en dat de overige bezwaren tegenover deze zwakke plek gering lijken, ofschoon ook deze nog wel de overweging waerd zijn. Zoo wordt er b.v. in het rapport meegedeeld, dat de groole melkinrichtingen, waar de pasteu- risatie dan op gemeentelijk voorschrift zou moe ten geschieden, met financieele moeilijkheden hebben le kampen. Door het gemeentelijk verbod van aflevercing van rauwe melk zullen zij er dadelijk boven op komen. Immers alle melkslij- ters zullen óf wel op slag verdwijnen, óf wel zij kunnen filiaalhouders en bezorgers van de weinige groote melkbedrijven worden. De melk prijs zal aanstonds aanmerkelijk stijgen cn het komende monopolie, waarbij concurrentie is uit gesloten geeft weinig waarborg, dat dre prijsstij ging zal ophouden. Zal de gemeente ook invloed hebben op de bedrijfsgestie? Daarvan wordt in het rapport niet gewaagd. Van den clandestienen handel in rauwe meU, waartoe de lagere prijs en de grootere zekerheid om door koken iDfectie tegen te gaan ais van zelf uitlokt, zullen wij niet gewagen. Moeilijk lijkt ons die handel van uit omliggende gemeen ten niet. Zoodat alles te zamc-n ons het rapport der commissie nog wel voor nadere bestudeering in aanmerking schijnt te komen. in de practijk zal natuurlijk niemand de duurdere gepasteuriseerde melk, welke boven alen ziektekiem-vrij heet, nogmaals gaan koken- t.oca' Munt—1-, ...c.a—.--St.uct' v dei blaadjes of stroobiljetten thuis hooren: de brandende kachel. Nederland is steeds fier gegaan op zijn vrij heids-traditie. Zijn asyirecht handhaafde het voor Paul Kruger tegenover Engeland, voor Wilhelm von Hohenzollern tegenover de gezamenlijke Geal lieerden. En het won, na veel critiek en drei gement door hartstocht ingegeven, te hebben doorstaan, daarmee de achting en den eerbied van heel Üe tot redelijk inzicht teruggekeerde wereld. Nu werd deze week door Engeland's eerste minister in het Lagerhuis een stelling verkon digd, die bij zwijgende aanvaarding van Ned. zijde, ons hoog rechtsbeginsel zijdelings maar ernstig zou ontwrichten. Lloyd George zeide n.t. overtuigd te zijn, dat Nederland voor een deugdelijke interneering van den gewezen Duitsclien keizer zou blijven zorg dragen. Hier schuilt de lifs van de lazzo meent de „Limb. Koerier", „Geïnterneerd worden volgens het volken recht, leden van strijdende partijen, die zich op onzijdig gebied begeven. Is de strijd ten einde, dan is ook de reden tot de internee ring vervallen, en herkrijgt de aangehoudene zijn bewegingsvrijheid, tenzij in liet vredes verdrag anders is overeengekomen. Bij den vrede van Versailles nu is aan Nederland geen enkele plicht opgelegd kon trouwens een niet bij den oorlog be trokkene niet worden opgelegd tot bet le venslang vasthouden van cenig geïnterneerde hetzij Centraal of Geallieerd, heizij van rang of niet. Er kunnen voor Nederland redenen zijn om den gewezen Duitsclien keizer, zoolang hij van de gastvrijheid en veiligheid van on zen bodem gebruik maakt, bepaalde voor waarden le stellen. Maar niet kan Nederland zich laten opleg gen de laak om een politiek vluchteling als gevangene le behandelen." Zoo Engeland zich len aanzien van Napo Icon 1 tot gevangenbewaarder in dienst van Europa gesteld heeft, deze rol wordt door de geschiedenis niet zoodanig beoordeeld, a Nederland zich als tweede op de cïpiersiijst zat willen talen inschrijven Gouverneur van Suriname. De West-In- dischè bladen noemen nu. dr. C. F. ScUoch, hoofddirecteur vat» de Surinaatnsche Bank, als mógeliik opvolger van den heer Staal, als gou verneur van Suriname. Pensioengrondslag gemeente-ambtenaren. De minister van iinanciën heeft aan een der gemeentebesturen te kennen gegeven, dat kin dertoeslag, die aan de daarvoor in aanmerking komende ambtenaren wordt verleend, een aan le be'rekking verbonden vast emolument is. Op grond hiervan moet de pensioengrondslag met gelijk bedrag worden verhoogd. TUBERCULOSEBESTRIJDING TEN PLATTE- In verband met de plannen van het Staats toezicht op de Volksgezondheid tot verruiming van de gelegenheid ter verpleging van lijders aan tuberculose, is de vraag gerezen, of bel mogelijk zou zijn, lijders aan beginnende tuber culose van verschillenden vorm, bijvoorbeeld gesloten longluberculose of kiierluberculose, te gen vergoeding ten plattetande onder te bren gen in gezinnen zonder kinderen beneden 18 jaar. Met dit doel voor oogen hebben de in specteurs van de volksgezondheid zich gericht lot de besturen van de plaatselijke en daarmee gelijkgestelde vereenigingen tot bestrijding der tuberculose ten platlelande, met de vraag, of daar dergelijke gezinnen gevonden worden, die zich daarvoor beschikbaar stellen, en zoo ja legen welke vergoeding. KINDERTOESLAG AFGEWEZEN. Op de Zaterdag j-b te Utrecht gehouden vergadering van het Algemeen Nederi. Vakver bond is met algemeene stemmen een motie aangenomen, waarin de kindertoeslag als in t nadeel der arbeiders, wordt afgewezen. TEGEN DEN 8 UREN-DAG. .Het Volk" verneemt, dat een aantal werkge vers in de bouwvakken a.s. Donderdag te Schoonhoven een vergadering zullen beleggen om den toestand in de bouwnijverheid te bespre ken cn om de wenschelijkheid cn mogelijkheid onder de oogen te zien een verzoek aan den Minister te richten, om den arbeidsduur voor de bouwvakken in de Krimpener-, Lopiker- en Al- blasserwaard te doen bepalen op 10 uren per dag en 55 uur per week. Zooals wij meldden, moest Maandag door de organisaties van spoorwegpersoneel aan de di rectie worden bericht of het voorgestelde com promis wordt aanvaard. Zaterdagavond hebben de hoofdbesturen van de organisaties van het spoorwegpersoneel ver gaderd. Namens de Ned. Vereen, van Spoorwegperso neel werd medegedeeld, dat deze organisatie afwijzend staat ten opzichte van het compro mis van de directie, aangezien het premievrij pensioen gevonden moet worden in verlaging der salarissen en den kindertoeslag, wat nadeel be- teekent voor de salarieering van het gansche personeeL De neutralen en de Bond van Ambtenaren konden Zaterdagavond hun standpunt nog niet bepalen. Zij zouden zeer spoedig bekend maken, welke houding zij ten opzichte van het com promis aannemen. z Scheepvaartkanaal MaasbraclitMaastricht. De regeering bereidt een wetsontwerp voor, Bovenstaande foto brengt een interessant oogenbiik in herinnering van de jacht op een der hoofddaders in de filmachtige ontmaske ring van. den Haaricmsohen bankbiijetten- diefstal. Op 't oogenbiik dat de Haarlemsche recher che zich door middel van mokers en bijlen, door raam en deur toegang verschafte tot perceel Antiioiiiestraat do, waar men juist bezig was met liet veranderen van serietelters en nummers van de gestolen bankbiljetten, maak te W. de Wilde, (onder zijn kornuiten bekend ais „de gouden kanarie", om wille van zijn fortuin, en bij de politie ook wel bekend als „de koning der Haarlemsche dieven") zich langs den achterkant der woning uit de voe ten, na van de bankbiljetten nog gegrepen te hebben wat hij grijpen kon. De rest lag over den grond en de tafel verspreid. De politiemannen, die tegelijk met het rinke lend glas de kamer inviélen, arresteerden een daar aanwezigen helper van de W. en zagende W. nog juist wegvluchten. Zij liepen hem ach terna en zagen hem langs een ladder, die daar blijkbaar uit voorzorg was neergezet, naar een vrij hoog dak klimmen. Op de hielen gezeten door de reoherche, moest de W. bij deze klim partij zijn buit laten vallen en ruim twee ton gouds aan bankbiljetten viel aan den voet van de ladder neer. Een paar rechercheurs belast ten zich met het oprapen daarvan, terwijl een tweetal andere daar geposteerde rechercheurs, den vluchteling sommeerden van het afdak te komen. Op een oogenbiik zagen deze twee politiemannen dat de W. zijn arm uitstak en in de duisternis, meenende dat hij wilde schie ten, vuurden zij hun revolvers af. De W. viel maar aan de andere zijde van het dak. Een oogenbiik meende men dat de W. dood geschoten was, doch dat duurde niet lang, want rinkelend glaswerk verkondde dat de W. zijn vlucht voortzette. Het mocht echter een wonder heelen dat de W. er zoo goed was af gekomen, daar hij van een vrij groote hoogte vallende, bovendien met z'n zware lichaam blijkbaar op een zinken teil terecht was geko men. Dat de W. bij die gelegenheid niet is dood gevallen of zich niet levensgevaarlijk ver wondde is iets dat algemeene verbazing wekt. Hij blijkt zich spoedig hersteld te hebben van den val en zonder aarzelen sloeg hij nu een ruit stuk van de achterdeur van perceel An- te Maasbraclit door het kolengebied van Zuid- Limburg naar de Maas te Maastricht, met een verbinding met het kanaal naar Luik. MINISTER v. IJSSELSTEYN TE HULST. i' i thoniestraat 57, op weBs achterplaatsje h(J zich bevond, draaide den sleutel die aan den binnenkant zat om en opende de deur, stapte naar binnen, trapte een ruit sluk van Je daar op volgende deur en stapte daar door heen liep toen dwars door het huis heen, schoot een raam op aan de zijzijde van die woning en ontkwam op die manier door de Katte- poort voor een wijle aan zija vervolgers. Daf raam was voorzien van een aantal ijzeren stangen. De fofo reproduceert liet raam aan de zijde van perceel Anthoniestraat 57, waardooi heen de W. ontsnapte. Men ziet aan het stuk getrapte gordijn, dat de W. nu juist niet me! de noodige voorzichtigheid om niets te breken of te scheuren is te werk gegaan. Zooals onze lezers zich herinneren, kwam juist op dat oogenbiik de commissaris van po litie ten tooneele en nam het opsporen van den voortvluchtige tei'hand. Met verschillende bloed- plekken had de W. zijn weg geteekend en dik wijls kruipend langs den grond werd het bloed spoor gevolgd langs Katlepoort, Anthonie straat, Beetksteeg, Burgwal naar de Ossen- hoofdsteeg, waar de W. zich len huize van ze keren S. had verscholen. Toen de politie daar aan kwam, wilde men haar eerst de deur niet openen, doch de vrouw des huizes, die alleen bleek thuis te zijn, bezweek voor de bedreiging dat dan de deur met geweid zou worden ge opend en liet de heeren binnen. Zij ontkende echter dat de vluchteling de W. zich in haar huis bevond of zelfs geweest was, doch bloed vlekken op den grond en op haar kieeren ver haalden het tegendeel. Daarop volgde aldra de bekentenis dat de W. zich in de woning be vond op de vliering. Die vliering was slecht* te bereiken door een smalle vierkante opening in den zolder, waar een man nauwelijks doo» heen kon. De recherche waagde het dan ook voorloopig niet dienzelfden weg le gaan, doet sommeerde de W. van zijn verheven schuil plaats af te komen. De W. had daar niet veel zin in. „Dan zullen wij maar de revolvers naar boven richten" riep de politie, „en een salvo- vuur afgeven." Dat hielp. De W. vroeg om nog even te wachten en daalde van de vliering neer. De krachtige man was door deze zenuw- sloopende vlucht en achtervolging uitgeput. Anders zou de politie nog een duw kunnen gehad hebben alvorens de W. goed en wel zou zijn opgeborgen geweest Thans liet hij zich gewillig naar het bureau van politie brengen. Nederlandsche Vrouwenbond tot verhooging van het zedelijk bewustzijn en de Vereeniging ter behartiging van de Belangen der Jonge Meisjes, hebben een adres gericht tot de Tweede Kamer naar aanleiding van de motie, inzake de gelijk stelling van de gehuwde en ongehuwde moeder door juffrouw Groeneweg ingediend. Adressanten brengen ter kennis van de Kamer, dat tegen de daarin neergelegde gedachte bij hen ernstige bezwaren zijn van principieelen aard. De gelijkstelling van de gehuwde en ongehuw de moeder moet bedenkelijke gevolgen met zich brengen. Zeer zeker heeft de christelijke liefde getoond uit deernis met de ongehuwde moeder deze krachtig te willen steunen, maar deze steun moei worden verleend krachtens barmhartigheid, wel ke de veroordeeling der zonde ongerept laat. Het scheppen van een recht voor de ongehuw de moeder tegenover den Staat, moet ei en minachting van het huwelijk en ontwnchtmg van het gezinsleven. Voor zoover de Overheid de gehuwde moedet

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1920 | | pagina 1