1
Restaurant „Minerva"
Indrukken van den dag
BINNENLAND
Gemengd Psieuws
- M€MU -
Handel en Niiverheid
Leger en Vloot
'ZATERDAG 4 DECEMBER 192©
44ste JAARGANG No 15309
i)E A»OKN£M£MIÜPBUS BEOHAAttï VOO.* f!AAftt.Efit£N AQENT5CUAFPCN
PER KWARTAAL t 3.25
PER WEEK f O 25
FRANCO PER POST PER KWART. Bil VOORUITBETALING f 3.57»/,
bureaux*
NASSAULAAN 49, HAARLEM. TELEFOON 1426, 2741 EN 1748.
ADVERTENTIÊN 35 CENTS PER REGEL
DIJ CONTRACT BELANGRIJKE KORTING-
Dit nummer bestaat uit vier nladen}
waaronder liet geïllustreerd Zondagsblad
n acht bladzijden.
EERSTE BLAD
DE TÜEPASSIKG DER ARBEIDSWET.
öinnenlandsch Nieuws.
PARKLAAiï 94
e
Zondag 5 December
s a f 2,50 1
VELDMUIZENPLAAG IN FRIESLAND.
In geen jaren werden de graslanden
in Friesland zóó door de veldmuis ge
plaagd, als thans. üi.gestrekte weiden zjn
op gtrooten afstand kaal gevreten en zien
zwart van omgewoeld© aarde, door het
knagend gedierte. Natuurlijk heeft de bui
tengewone weersgesteldhi i I bier haar
aandeel aan deze pLaag. Wanneer er niet
spoedig of overvloedige regen, óf veel
sneeuw met strenge vorst komt, waar
door het gedierte moet verdrinken of van
honger sterven, ziet het er d,aar voor
den volgenden oogst treurig uit.
DE GEZONDHEIDSTOESTAND. IN
NEDERLAND
Gedurende het tijdvak van 17 October
tot en met 20 November 1920 wenden
aangegeven: 336 gevallen van febris ty-
phoidea, 567 gevallen van roodvonk, 872
verkregen: Febris typhaidea 73 gevallen,
van nekkramp.
Herleid tot weekgemiddelden wordt
verkregen: Febris typhoïda 73 gevallen,
roodvonk 113 gevallen, diphtherie 174 ge
vallen.
Vergeleken met de vo; ige weekgemid
delden blijkt, dat typhus nagenoeg gelijk
bleef, terwijl roodvonk en diphtherie resp.
met ruin 40 en bijna 13 pCt. toenamen.
De sterfte in het Rijk in September
1920 was 9 .02 per 1000 van de gem id
deide bevolking en dus 0.20 per m. lager
dan ia Augustus te voren en 0.87 p.m.
lager dan in September 1919. De zui
gelingensterfte was in September zeer
laag, namelijk 58.17 p. 1000 van het aan
tal levend aangegevenen. In Augustus
1920 was die sterfte 72,18 en in Sep
tember 1919 97.51.
VERIJDELDE POGING TOT INBRAAK.
In den vroegen ochtend van Vrijdag,
hebben inbrekers getracht hun slag te
s'laan in den eerst sedert eenige -ag
geopenden goud- en zilverwinkel van den
heer Zwijnarecht aan het Piet Hetnplein.
te 's Hage. Zij hadden 't blijkbaar be
halve op sieraden voornamelijk ook ge
munt op de brandkast.
Éersit trachten zij hun doel te berei
ken door zith toegang te verschaffen tot
een belendend perceel. Daar waren zij
reeds een flink eind in doorgedrongen,
omdat de waakhond van den heer des
huizes hen s>til hun gang liet gaan. Toen
den ongenood en gasten bleek, dat zij door
bedoeld perceel niet in het magazijn van
gouden en zilverwerken konden komen,
zijn ze weer teruggegaan om daarna door
een tuindeur en een brandgang toegang
tot het bedreigde perceel te serkrijgeu.
Op die wij ze slaagden zij er in den ach
tergevel van den goudsmidswinkel te be
reiken, doelt toen zij daar bezig waren
met het forceeren van een ige luiken waar
van zij de ij zers reeds hadden losgewerkt,
werden zij door een eurveiiieerenden po
litieagent gestoord, waarop zij ijlings liet
hazenpad kozen, 't Was dus allemaal
moeite voo-r niets geweest.
EEN BRANDSTICHTER
De vorige week ontstond aan den Mon-
sterschen weg brand in de tuindersschuur
van den heer KL op Bijdorp (Z.H.) In
die schuur waren honderden rietmatten
geborgen, die lustig brandden. Bij het)
blussehen vond men proppen papier in
petroleum gedrenkt. De marechaussee on
derzocht do zaak en gisteravond werd
een buurman, de tuinder J. S., gevan
kelijk door hen meegenomen naar de ka
zerne aan den Leijweg. Daar bekende
hij de brandstichting. Naar men zegt,
heeft hij ook bekend de dader te zijn
van bet inwerpen der ruiten bij den tuin
der S. aldaar in 't vorige jaar.
HET KASTEEL DE „CRANENBURGH."
Reeds meldden wij, dat de eigenaar
van dit kasteel, Dr. Von Cleve, met be
slistheid de loopende geruchten heeft te
gengesproken, dat de ex-kroonprins er
zijn intrek zou nemen. Dr. Von Oieve,
die den prins op Wieringen heeft ge
sproken, meende dat deze zich ook met
in een druk bezochte gemeente als Vaas
sen op de Veluwe, zou vestigen en noem
de het verhaal: „Vrouwenpraa.t." De be
woner van het fraaie kasteel is een Duit-
scher, die daar reeds 15 jaar woont, er
vroeger alleen 's zomers verolijf hield,
maar thans, met het oog op den toestand
in Duifcsehiand, er ook 's winters ver
toeft. De stallen zuilen thans worden ver
bouwd on als woning voor den eigenaar
inigericht, die het kasteel wenscht pro
ductief te maken, door or voorname
Duibsche families te logeeren, wien de
grond in Duitschland te warm onder de
voeten wordt. Het kasteel, een burcht
dateerende van 1661 en herbouwd in
1751, is in zeer verwaarloosden toestand.
Herstel zou honderdduizenden moeten
kosten. Prins Hendrik heeft in het kas
teel, waarvan slechts een paar vertrek
ken door dr. Von Cleve worden bewoond*
een kamer voor eigen gebruik bij zijn her
haalde bezoeken aldaar.
Kone berichten
Nieuwe margarine-fabriek te Wcruier-
veer. Het „NecL WkblcL voor den Han
del in Kruidenierswaren" meldt, dat de
N. V. Westsanen Koninklijke Fabrekeu
te Wormerveer haar zaken begin 1921
uitbreidt, door ook de fabricage van mar
garine ter hand te némen. De installatie
nadert haar voltooiing.
Een adres van „St. Joris." Het hoofd
bestuur van den R.K. Bond voor
Dienstplichtigen „St. Joris" dringt in een
adres aan de Tweede Kamer er op aan,
het daarheen te willen leiden, dat het
wetsontwerp, houdende tijdelijke afwij
kingen. van de Militiewet, binnen den
kortst moge lijken tijd in belsa.ndeling
worde genomen en aanvaard, opdat de
door den Minister van Oorlog voorgestel
de belangrijke contiugentsvermindering
voor de lichting 1921 kan worden uitge
voerd en daardoor 100.000 jongemannen
worden gevrijwaard van de groote gevtv
ren van. dienst- en kazerneleven.
UWE HAARLEMSGKE COURANT
133.
DE 0N.DERW1JZERSSALARISSEN.
Opzettelijk hebben wij een bespreking over de
beslissing der Tweede Kamer op j.l. Woensdag
betreffende de onderwijzers&alarissen ach
terwege gelaten tot op heden, omdat wij eer
slens de gemoederen na de ondergane teleur-
stelling 'wat tot kalmte wilden laten komen en
onderwijl wenschten te beluisteren hoe de on
derwijzers, vooral de katholieke en christelijke,
bet gevallen besluit zouden opnemen.
Daten wij beginnen met te constateeren, dat
hei in;:e;v jzerscbrps als geheel tot nog toe een
.waardige ho 'ding is blijven aannemen, zooals
van opvoeoers der jeugd mag worden ver-*
wacht. De gevallen, dat een onderwijzer (nog
wel een Katholiek) de Kamerleden op het Bin
nenhof uitschold, zijn enkele, sporadische ge
vallen, die een corps van 33.000 man niet voor
zijn rekening behoaft te nemen.
Van georganiseerde dreigementen heeft men
zich na de beslising onthouden en zal men zich
naar wij hopen blijven onthouden.
Inmiddels kan niet ontkend worden; dat de
verbittering blijkens hetgeen ons ter oore kwam,
zeer groot is. Wij willen aan de grootte der
ondervonden teleurstelling niets afdoen wij
vóelen ze mee; maar wagen het toch om nu,
eénige dagen na het besluit der Kamer, een
nuchter woord te spreken lot onze onderwij
zers en ook tol hen, die hun lot in handen
hébben of daarop invloed kunnen uitoefenen.
Ia tie jongste salarishistorie der onderwijzers
moet o.i. tweeërlei worden onderscheiden n.m.
een malerieële en een psychologische kant
Eigenlijk zit in iedere georganiseerde salaris
actie een stukje psychologie, waarmee werk
gever of overheid geducht rekening heeft te
houden.
Wie enkel vraagt ,,mel hoeveel kunnen mijn
werknemers behoorlijk rondkomen," kan voor
zijn geweten wellicht vrij uitgaan, verstandig
handelt hij niet. Het is den mensch nu eenmaal
eigen zijn burgerlijken staal af te melen naar
dien van zijn medeburgers, waarmee hij zici,
op één lijn steil en daarbij is natuurlijk ieder
alzonderlijk en ook iedere groep geneigd, „naar
boven af le ronden."
Nu hebben de onderwijzers steeds in den
ongunstigen toestand verkeerd, dat zij moeilijk
te vergelijken waren. Met alle geestelijke wer
kers hadden zij dit gemeen, dat dc produc
tiviteit van hun arbeid niet direct aanwijsbaar
was, niet onmiddellijk onder cijfers te brengen:
en als tegenover alle geestelijke werkers was
de maatschappij dan ook altijd tegenover hen
schriel en hard. De laatste jaren vooral kwa
men zij in de verdrukking, omdat ook zij eer
stens bij het algemeen waarneembaar streven
naar verbetering een achterstand hadden in te
halen en tegelijkertijd .de op de helft vermin
derde waarde van het geid door verdubbeling
van hun inkomen moesten trachten goed te
maken. Zij zagen dat een werkman, die vóór
den oorlog f 12.tol f 14.per week ver
diende, het thans gemakkelijk tot f 35,of
f 40,bracht en achtten voor zich een stij
ging van inkomen naar een zelfde evenredig-
beid billijk. Daarbij kwam, dat de mobilisatie
en het gebrek aan administratieve krachten de
gemeentebesturen tegen elkander deed opbie
den in^ salarieering van ambtenaren; waardoor
onderwijzers, anderen, die zij terecht bun
naa sc uppelijk gelijken of minderen achtten,
m ->070 iging verre boven hen zagen uitgaan,
e ezoldigingsbesluit voor ambtenaren en
earn ten dei gemeente Amsterdam, eergister
opnieuw gewijzigd, toont dat zonneklaar aan.
aarbij is b.v. een categorie werkers, wier ar
beid mei f 3500 lol f 5500 wordt gehonoreerd;
en wanneer de onderwijzers zggen: wjj staan
bij die menschen in ontwikkeling niet achter,
dan kunnen wij hen geen ongelijkgeven.
Maar wal geschiedde? Tegelijkertijd dat het
geheele onderwijzerscorps van 33.000 man
rijkspersoneel wordt, moet een nieuwe salaris
schaal worden vastgesteld: op hetzelfde mo
ment ook, dat de wet op de gelijkstelling van
openbaar en bijzonder onderwijs lot stand
komt en de Rijkskas voor enorme uitgaven
plaatst. Wanneer de onderwijzer zucht; „maar
moeten wij dan weer het kind van de rekening
wordenl" is zijn verzuchting alleszins verklaar-
baar, maar het feit is er niet mee weggerede
neerd
En nu komen wij terug op de niet directe
productiviteit van den arbeid. Zeg ons niet:
maar hel onderwijs, dat het toekomstig ge
slacht vormt, dat de toekomst van heel een
volk ;n de hand heeft is oneindig meer produc
ticf dan 't werk van 'n metaalarbeider, een tim
merman, een ingenieur, een kleermaker oi let
terzetter. Wij weten dat natuurlijk en onder
schrijven het volkomen. Maar wie de bezoldi
ging moet geven, slaat vooral in dezen tijd
voor de onoplosbare vraag: waar moeten dc
miliioenen vandaan komen? Het juiste ant
woord zou zijn: door de gebruikers van hel
onderwijs den koslenden prijs te laten betalen,
fan waren wij er aanstonds. Maar iedereen
■Weet, in welke slechte verhouding het school
geld staat lot de kosten van het onderwijs. En
onze denkbeelden zijn le dien aanzien zóó ver-
gioeid, dal zelfs in deze dagen niemand hel uit
ee urven spreken om ook maar in geringe
rnate dien kant op te gaan.
1 (je,"°e oplossing, die men aan de [lan(j
dur.de e doen, was bezuiniging op de onder
wijsmiddelen en den schooibouw. En ook dat
klinkt velen al weinig sympathiek. Zoodat de
vraag: waar halen wij de miliioenen? nog altiid
onbeantwoord is, tot schadz voornamelijk van
dg onderwijzers.
Want dit is wel onze eindindruk van alle
besprekingen over de onderwijzerssalarissen
van den laatsten tijd, dat men niet weet aan de
miliioenen te komen.
En al doezelde de Minister van Onderwijs dit
geldargument zooveel mogelijk weg en trachtte
hij het voor te stellen, dat het salarissysteem
hier de hoofdzaak was, wij zijn er van over
tuigd, dat de onderwijzers er bij een beteren
stand van de Rijksschatkist beter waren afge
komen. Trouwens, Minister de Visser heeft bet
geldargument en terecht niet geheel on
aangeroerd gelaten.
Hij wees er op, dat onder liet Kabinet-de
Meester in 1913 de wet-Rink een financieele
verbetering bracht van 1.7 millioen, dat het
wetje-Heemskerk daarna voor de onderwijzers
salarissen f 550.000 meer uittrok en dat de wet
Cort van der Linden van 23 Febr. t918 een ver
betering van f 5.650.000 bracht.
Tegenover die bedragen kon Minister de Vis
ser stellen, dat zijn eigen wet van het vorig
jaar een salarisvermeerdering van vijftien mil
lioen gaf en dat de nu voorgestelde regeling daar
nog eens 26 millioen bij deed. In twee jaar tijds
haalde de eerste Minister van Onderwijs dus
voor de bezoldiging der onderwijzers uit de
Schatkist een-en-yeertig millioen gulden.
Waarom wijzen wij hierop? Ten eerste, om
nog eens met cijfers aan te toonen, dat de on-
derwijzersbezoldiging is een financieel probleem
van den eersten rang. En ten tweede, dat men
dit christelijk kabinet onrecht aandoet, wanneer
men het verwijt, niet3 voor de onderwijzers te
voelen. Men kan hoogstens zeggen, dat het
machteloos staat om verder le gaan.
Wat is hieruit dc conclusie? Dat de onderwij
zers overtuigd moeten blijven van hun recht op
hoogere bezoldiging en dat daaraan in de naaste
toekomst ook wel zal worden voldaan. Dc Re
geering heeft nu reeds een verbetering toegezegd
en op grond van hetgeen wij gisteren op gezag
van de Msb. meedeelden omtrent 'n geneigdheid
der Regeering om een motie van de Katholieke
Kamerfractie te aanvaarden, waarin een ver
hooging der voorgestelde salarissen werd ge-
eischl, kan men gerust vertrouwen, dat die ver
booging ook zoodra mogelijk komen zal. Men
werke daarvoor met krachtige, maar met gepaste
middelen!
Erkennen wij dus, dat de voorgestelde sala-
risregeling ons onvoldoende lijkt en de onder
wijzers o.i. het slachtoffer zijn geworden van de
omstandigheden en den nood der schatkist, dat
de verbittering is gekomen tot een hoogte, als
wij allen kunnen waarnemen, is ook nog te wij
ten aan iels anders. En hier komen wij terug
op wat wij noemden den psychologisch en kant
van de zaak. Terwijl de onderwijzers de ambte
naren, waarmee zij zich maatschappelijk gelijk
achten, tot salarissen van 4000 en 5000
zagen klimmen, Ontwierp de commissie, door de
Regeering ingesteld om van advies over de on
derwijzersbezoldigingen te dienen een loonschaal,
gaande tot 4500. En men beging de onvergeef
lijke fout, dat advies openbaar te maken zelfs
nog voordat het bij de Regeering was ingezon
den. Het is een betreurenswaardige en tactloo-
ze daad geweest. Wij, buitenstaanders, moeten
begrijpen, welk een verslagenheid daarop 't re-
geeringsbesluit in de kringen der onderwijzers
heeft gebracht.
Maar tevens vertrouwen wij, dat deze begrij
pelijke teleurstelling weer voorbij moge gaan:
dat de onderwijzers tot de nuchtere en zakelijke
beschouwing waaraan zij reeds zooveel jaren
gewoon zijn, mogen terugkeeren, n.m. de ver
gelijking tusschen hun nog onvoldoende bezoldi
ging en de thans nog onverkrijgbare miliioenen,
noodig om hun recht te doen. Maar ook, dat
zij dit goed recht zullen bewerkend zij het dan
ook, dat zij nóg eenigen tijd moeten wachten en
dat hel beste middel daartoe is rustige en waar
dige actie.
Klachten over niet uitvoeren.
Het orgaan van den Ned. R.-K. Bond van
Overheidspersoneel „Onze Strijder" heeft aan
deze kwestie een artikel gewijd, waaruit blijkt,
na ingekomen klachten, dat de wet op den
achturendag nog lang niet wordt toegepast, zoo
als de wet het eischt.
Gewezen wordt vooral op de overheidsbedrij
ven, waar tal van werkzaamheden zijn, welke
niet dadelijk als werkzaamheid in „fabrieken en
werkplaatsen" zijn aan te merken. Daar zijn
bijv. de werkzaamheden van plantsoenarbeiders,
wegwerkers, vegers aan de reiniging, enz.
Nu zijn er tal van bedrijven, waar een ge
meentebestuur, dat zich op een bekrompen
standpunt plaatst, wil distilleerén, dat de wet
niets zegt. Zoo bijv. het fittersbedrijf.
l «"0<i ',ereil't llet hoofdbestuur van „St. Pau-
'e' f>eri?hL da' een Gemeentebestuur heel
de wet" niei 'Uers 68 uren laat werken, omdat
de wel met van toepassing is.
Een fitter werkt niei „n„
dat moet worden toegegevenT' T WerkPIaats'
lijke opvatting echterTet Mn
Voorzitter en secretaris van „st. PauIus" had.
den over deze aangelegenheid een eonterenUe
op het Departement van Arbeid, bij welke hé
spreking duidelijk bleek, dat vooral in de Over
heidsbedrijven lal van grensgevallen zijn aan te
geven, betreffende de vraag, of al of niet de wet
van toepassing is, waarom het dubbel goed is,
speciale aandacht aan de zaak te wijden.
Verder bespreekt het orgaan den conlinu-ar-
beid. Deze wordt behandeld in art. 33 en 34 van
het Werktijden-besluit en in het Overgangsbe
sluit 1920.
Kort en goed spreken artikelen 33 en 34 bo
ven aangeduid van een werktijd van 48 uren per
week (dus 6 dageu A 6 uurE dus een vrije dag
per .week),
Het overgangsbesluit spreekt echter, dat ge
durende de eerste 2 jaren in contïhu-arbeid
mag gewerkt worden 55 uur per weck, of 158
uur over 3 weken.
Voor die plaatsen dus, waar op het oogenblik
nog niet is ingevoerd een behoorlijke drieploe
gendienst, is deze overgangsbepaling van over
wegend belang.
Vermoedelijk blijkt In de practijk, dat die 55
uren per week en die 158 uur per 3 weken, ook
in het raam van de overgangsbepaling, geen ge
lukkige cijfers zijn.
Telefoongemeenschap Nederland en Frankrijk.
Met ingang van 1 December is de interna
tionale telëfoongemeenschaiï tusschen Nederland
en Frankrijk heropend; voorioopig zullen de be
staande tarieven worden gehandhaafd.
Het Consulaat-generaal le Berlijn. Het Ne-
derlandsche honoraire consulaat-generaal te Ber
lijn wordt vervangen door een beroeps consulaat
generaal
Deze verandering in den Berlijnscben Consu
laat-dienst beteekent een groote verbetering, in
't bijzonder inzake het verieenen van paspoorten.
Ook de talrijke Nederlanders in Berlijn zullen
het besluit onzer regeering algemeen waardeeren
en toejuichen.
Weeldebelasting en rijwielen.. Het dage-
lijksch bestuur van den A. N. W. B., Toeristen
bond voor Nederland, 't welk de meening is toe
gedaan, dat het houden van een rijwiel geen
kcntecken is van bijzonderen welstand en dat dit
zoo practische en voor velen onmisbare voor
werp geen voorwerp van weelde kan worden
genoemd, heeft zich tot den Minister van Finan
ciën gewend met het verzoek de rijwielen en
onderdeelen er van als belastingvoorwerp uit het
ontwerp tot heffing van een „Weeldebelasting"
te willen schrappen.
Minister van Usselstbyn. Minister van
IJsselsteyn's ongesteldheid was slechts van lich
ten aard. Hoewel de Minister Vrijdag nog thuis
bleef, kan hij echter ajs hersteld worden be
schouwd.
De Burgemeester van 'heiden. In den toe-
Rand van Jhr. De Gijsélaar, burgemeester van
Leiden, is sinds Donderdag een aanmerkelijke
verbetering ingetreden.
De geneesheereu achten de crisis geweken.
LOONEN EN PRIJSDALING.
Geen verhooging, maar 'n extra toelage.
Naar aanleiding van een verzoek om loons-
vevhooging van lü ct. per uur, hebben de direc
ties der Ned. Gi-. en Spiritusfabriek, de
Franscii-Hotlandscl»® Oiiefabrieken Caivé-Delft
ca de Lijn- en Gelaluiefabriek le Delft, in een
uitvoerig schrijven er nadrukkelijk tfe aandacht
op gevestigd, dat, waar dé loonen en belangrijke
emolumenten de vergelijking met loonregelingen
in andere bedrijven kunnen doorstaan, de di
recties van meening zijn, dat het huidige tijd
stip niet aangewezen is tot verdere verbooging
van den loonstandaard over te gaan, wijl toch
overal groote prijsdalingen zijn waar te nemen.
Deza zullen niet nalaten hun invloed le doen
gelden op de kosten van het levensonderhoud,
daar ook de kleinhaudelprijzen een overeenkom-
slige daling ais de groothandelprijzen zullen on
dergaan.
Er mag, volgens deze directies, niet uit het oog
worden verloren, dat naar alle waarschijrlijkheid
de ondernemingen zelf den terugslag dezer prijs
dalingen zullen gevoelen. Daarom vinden zij bet
niet verantwoord, thans over te gaan tot een
vermeerdering der vaste lasten in de naaste toe
komst, waar bet voor de Delftsche industrieën
van zulk een overwegend belang is, de te ver
wachten scherpe concurrentie op de wereld
markt hel hoofd te bieden en tot zoodanigen
prijs te kunnen werken, dat de producten in vol
doende male worden afgenomen.
Daar echter de zich allerwege voordoende
prijsverlagingen in het dagelijksch leven nog
niet of slechts in geringe male merkbaar zijn,
zullen de directies een week loon uitkeeren aan
het personeel dat langer dan 10 weken in vas
ten of lossen dienst is der ondernemingen.
Het fabriekspersoneel heeft voor dit jaar met
de toezegging der directie genoegen genomen.
BURGERWACHTEN EN VRIJWILLIGE
LANDSTORM.
De Tweede Kamer heeft Vrijdagmiddag de be-
grooting van Binnenlandsche Zaken aangenomen
met 46 le"en 13 stemmen. De artikelen inzake de
burgerwachten en den vrijwilligen landstorm,
werden met 46 tegen 16 stemmen aangenomen.
HET STAATSMIJNBEDRIJF EN HET COLLEC
TIEF ARBEIDSCONTRACT.
Naar aanleiding van dc vraag, hoe dc regee
ring denkt over het aangaan van een collectief
arbeidscontract, hetgeen door verschillende ar
beidersorganisaties is gevraagd, deelt de minis
ter van Landbouw mede, dat er een contact
commissie is, die alle aangelegenheden de ar
beidsvoorwaarden betreffende, regelt tusschen
de werkgevers en de werknemers. De Ledoe-
'ling van den minister is, dal de staatsmijnen alle
medewerking verieenen om de totstandkoming
van een collectief arbeidscontract te bevorde
ren. Op het oogenblik bestaat er een collectief
arbeidscontract, gesloten met den algemeenen
bond van Christelijke mijnwerkers in Nederland,
dat 31 Maart 1921 afloopt. Zoolang er geen an
dere overeenkomst is, geldt dit ook voor de
niet bij genoemden bond aangesloten arbeiders.
WONINGELLENDE TE AMSTERDAM.
In het „Hbl" worden enkele staaltjes uit hon
derden vertelt van de krot-bewoners van Am
sterdam en het krot-kroost, dat daar geboren
wordt, „leeft" en sterft, zonder ooit door den
vrijen wind gestreeld en door de. lieve, ion ge
kust te zijn.
Oxtail soep
- Tarbot, Eiersauce, gek. Aardapp. -
Wiener Schnitsel, Aardapp.
Spruitjes met Kastanjes -
LETTERBANKET -
Zonder visch f 1,70
Abonnements d.ners f 1,50
Een voorbeeld:
Ergens aan de Prinsengracht Vlak bij een
der groote zijgrachten. De opgang naar drie
hoog is sleil en smal, de houten treden van de
trapjes zijn uitgesleten. Op het portaaltje van
één hoog staat een ijzeren emmer, toegedekt
door een deksel. De W. C. In de kamer twee
hoog, wonen man, vrouw cn vijf kinderen.
De man is werkman bij het spoor. 41s hij
nachtdienst heeft, moet hij overdag slapen in
het kamertje, 4 bij 2Va meter, waar de kinde
ren kraaien en huilen, waar de pot le koken
staat, de waschtobbe te dampen. De mau kan
niet slapen in deze omgeving; zijn hoofd dof en
zwaar, als hij, na moeilijken nachtarbeid, op
het ledikant neervalt.
De vrouw, zielig, bleek menschje, komt nooit
buiten; zij slooft voor haar gezin en bet lukte
haar niet, ondanks alle moeite, orde in het door
zeven menschen bewoonde kamertje te houden.
Nog een voorbeeld:
Een knappe dienstbode, een ijverig werkman.
Gedurende den Jangen verlovingstijd hebben zij,
bij kwartjes en guldens, gespaard voor bet in-
boedcltje, dat bun trots en glorie zou zijn. Zij
droomen van een aardig keukentje, een knusse
kamer. Ze zag in gedachten de glimmende pe-
nantkast en hij verdiepte zich in de mogelijk
heden van een zelf-getimmerd aquarium.
In de Goudbloemstraat hebben zij ten slotte
een zolderkamertje gevonden: drie bij twee en
een half. Door het dak sijpelt water en het
vrouwtje klaegt, dat zij, allen pogingen len
spijt, den boel niet netjes kan houden, omdat
het hok te klein is voor keuken, slaap- en
woongelegenheid.
Trots alle prachtige hygiënische voorschrif
ten, geleerde beloogen over woningvraagstuk,
stapels boeken en brochures en volgepropte
breinen over sociale problemen blijven duizen
den „leven" in een ten hcmel-schreiende ont
reddering, De menschen wachten en wachten
maar steeds op bericht van den gemeentelijken
woningdienst, maar och, het gaat zoo langzaam,
zóó langzaam.
Malaise in de Nijverheid. Bij Van Houten
te Weesp zijn wederom 120 personen ontslagen,
en wet 20 mannen en 100 meisjes. De oorzaak is
geringe uitvoer.
Wegens slapte is de papierfabriek „de Maas
mond" le Geerlruidenberg gesloten.
Te Eerbeek (Geld.), is de grootste fabriek
der N. V. Vereenigde Papierfabrieken wegens ge
brek aan werk stopgezet.
Dalende prijzen. In geheel oostelijk-Gronin-
gen zoowel de brood-, als de spek- en vleesch-
prijzen verlaagd.
Te Delfzijl werd de prijs der melk op 18 cent,
te Kielwindeweer op 17 cent per liter gebracht
De gasyerstikking te Kampen. De toestand
van het tweede slacbtofier der gasverstikking,
den heer J. van de Bell. gaf beden eene flauwe
hoop op herstel. Er deden zich oogenblikken
van terugkeerend bewustzijn voor.
Zaterdagmorgen is vrouw Vos, een stok-
doove vrouw, op de Markt te Zutphen, onder de
Emmeriksche tram geraakt. Om haar er onder
uit te-halen, moest de machine worden opge
vijzeld. Ernstig gewond is zij per brancard naar
het ziekenhuis vervoerd.
Vrijdagmorgen is door de stoomtram
Veghel-Oss overreden en gedood de 16-jarige
Piet Smits uit Hees (N.-B.)
TIJDELIJKE AFWIJKING VAN DE MILITIE.
WET.
In een nota naar aanleiding van het verslag
van de wetsontwerpen lot tijdelijke afwijking
van de mililiewel en de landstormvoorzieningen
deelt de regeering o.m. mede, dal in de beslaan
de vredesorganisatie geen wijziging wordt ge
bracht, totdat over de reorganisatie van t leger
zal zijn beslist. Voor de lichting 1921 zijn. aan
gewezen 25.000 man. Aan de 10.000 houders der
hoogere nummers is medegedeeld, dat zij bij
ongewijzigde aanneming van het aanhangige mi-
litic-ontwerp kans hebben, dal hun bestemming
om ingelijfd le worden, weer komt te vervallen,
