Wat de Pers zegt
Kunst en Kennis
Kerk en School
1 Sport en Spel
Orde en Arbèid
INGEZONDEN
Rechtzaken
HLUTEIN HAND
FEUILLETON
De wedergevonden dochter
DONDERDAG 30 DECEMBER 1920.
DE tPEBS EN DE ONDER,WIJZERS.
In li el „Katholieke Schoolblad" wordt
met vreugde melding gemaakt yan de
lipuding cler Katholieke Pers ten opzich
te der oiiderwijzerssalarissen, een hou
ding die, zegt h,et blad, gunstig afsteekt
hij die der anti-revolutionnaire en chyist.-
h,ist. pers.
Na deze lofspraak ga,at de redactie .ver
der
„Een even verblijdend teeken .achten
wij liet, dat onze Pers is gaan gevoelen,
jh,oe de leiding der onderwijzers berust
hij de organisaties en niet by h,aar.
fTot dusver heeft aan het juiste in
zicht ten deze wel wat ontbroken op
grond van een zichzelf toegekende au
toriteit, voelde de Pers het als haar
roeping, den onderwijzer gratis raad en
leiding te geven, ook zonder dat daar
om gevraagd werd.
Het resultaat was dan gewoonlijk pre
cies h.et tegenovergestelde van wat be
doeld werd. De onderwijzers zijn h.et
lieven onder dat stelsel moede gewor
den èn omdat het stelsel niet deugt
èn omdat de toepassing ervan hen
altijd hield in de positie van lijdende
partij.
De „Residentiebode" gelooft, dat het
„Kath,. Schoolblad" hier lichtelijk ver
keerd ziet en legt liaar meening ais volgt
nader uit:
De Pers is er niet) bepaald alleen
om te onderschrijven en te propagee-
ren de meening van onderwijzers of
van andere vakbonden. Dit heeft de
redactie van het „Kath. Schoolblad" ten
islotte toch zelf ook goed bevroed. Aan
't eind schrijft het blad nog leukweg:
„Mits natuurlijk geen onzer meene, dat
yan de Pers kan verwacht worden, dat
zij altijd en in alles met onze wen
Bchen meegaat." Zoodat we ma,ar zeg
gen willen, dat do „zich zelf taege
kende autoriteit"(l) van de Pers zal
moeten blijven.
De Pers is en blijft meer dan een
Balarismachine. Zij heeft het recht en
den plicht, met alleen de wensohelijk
jheid maar ook de mogelijkheid van de
verhoogde salarissen te onderzoeken en
te bespreken. En zij moet daarbij ge
heel blijven buiten den invloed van
welke organisatie ook. Ze is mogelijk
in dien plicht te kort geschoten; daar
yalt over te praten. Maar men torne
niet aan het recht harer zelfstandigheid
ien den plicht van algemeenheid.
De Pers heeft natuurlijk van de lei
ding der organisaties ai' te blijven,
maar daarern kan ze nog niet toeger
yen dat alle leiding der onderwijzers
dusver „aan net juiste inzicht ten deze"
heeft ontbroken, dan is het nog de
Vraag waar het gebrek te vinden was.
Het blad zegt ten slotte, dat het stel
sel „den onderwijzer gratis raad en lei
ding te geven, ook zonder dat daarom
gevraagd wordt," zal blijven voortbe-
Btaan. De Pers is erg royaal en geeft
een ieder gratis raad. Het is haar be
staan en daaraan laat zij niet tornen.
DE TULSTAND IN IERLAND
DRIE DAGEN ZONDER KRANTEN.
6EMENG0E BUlTëltL BERICHTEN»}
JAN TOOROP,
Tioorop z.al dezer dagen beginnen met
de beeltenis: van den Nestor der Tweede
Kamer, Jli,r. Mr. A. P. de Savornin Lob
man.
He Directeur van liet Rijksmuseum.
Do hoold-uirecteur v.an liet Rijksmuseum
jbp. B. W. F. van Riemsdijk, die met 1
Januari ontslag li.ad gevraagd, is op aan-'
dringen yan den Minister van O., K. en
W. op zijn ontslagaanvrage, alth,ans vdRr
ioopig, teruggekomen.
De hjeer van Riemsdijk blijft in elk
geval zijn functie waarnemen gedurende
h,et volgende jaar. In den loop van 1921
ztal het, rapport van de Staatscommissie
ZWART OP WIT.
Uit Doek en Blad.
university ito.ii bedroeg li.et aantal studennr
tea ia 1919—1920, 5639. Daarvan zij a 603
Katholiek, of ruim lOVa pot. Hot aantal
studecrende dames, vormt ruim 23 pot.
vaa de studenten. Hiervan is ruim 31/»
pet. Katholiek. (Roomsch StudentenbL)
HET ACHTSTE EEUWFEEST DER ORDE
VAN DEN H. NORBERTUS.
BILJARTBOND HAARLEM EN O.
B. C. H.Korenbeurs.
In lokaal v. d. Hoef werd gisteravond
in klasse O gespeeld tusschen bovenge
noemde vereenigingen. Er werd over het
geheel niet best gespeeld de no. 1 van
De Korenbeurs maakt hier een uitzon
dering en wist dam ook met 300 carambole
voorsprong te winnen. De bezoekende ver
eeniging wint tenslotte den wedstrijd met
27, maakt in totaal 311 tegen 314 voor
B. O. H.
Daarna werd op verzoek een partij ge
speeld tusschen J. Mots en beldek
de matadors der vereeniging. J. Met*,
maakte in achjttien beurten 187, tegek
93. yoor K.
POLITIE-VOETBAL. *- t
HaarlemRotterdam.
Dinsdagmiddag had onder leiding van
scheidsrechter Houtkooper een wedstrijd
pllaats voor de Ned. Politievoetbal-com*
petitie, welke na uiterst veel inspanning
door de Haarlemmers met 3—2 werd ge
wonnen.
Niettegenstaande de Haarlemmers eeni*
ge invallers telden waren zij overwegend
sterker, doch door taai verdedigen van
Rotterdam was de stand met rust 11,
Na rust werden de Haarlemmers steeds
sterker, en wisten zich tenslotte met 3—2
de meerderen te toonen.
Het meerdere uithoudingsvermogen del
Haarlemmers deed hen, zooals reeds meex>
malen is geschied, de overwinning bet
halen, wat ongetwijfeld te danken is, am
de gymnastiek waaraan zeer veel dool
hen gedaan wordt.
Maandag ontmoetten voor de compeli
tie, Amsterdam en Velsen elkaar.
Met niet minder dan 8—0 wist Arak
sterdam te overwinnen. i
60-JARIGEN IN DE WERKLOOZEN-
KASSEN.
De Minister van Arbeid heeft aan de
vakbonden met werkloozenkassen mede*
gedeeld, dat hij bereid is als tijdelijk*
afwijking der reglementaire bepalingen
der werkloozennkassen goed te keuren,
dat leden, die den leeftijd van 60 jaar
hebben bereikt, doch dien van 65 jaar
nog niet hebben overschreden, op 3 Ja*
nuari 1921 als lid der kas worden opgee
nomen, onder voorwaarde, dat a. op den
datum, waarop de subsidie ten behoeve
van de wcrkloozenkas inging, reeds min*
stens één jaar lid der vereeniging wa*
ren en b. zij bij hun toetreden tot da
vereeniging nog niet den leeftijd van 60
jaar hadden bereikt.
Voor de* inftoui (uw rnonok «telt
Rodaotlo zich aitt aansprak* lijk
WEDUWENZORG.
Maar nu is onze kas ledi gien hoewel
er veel, zeer. veel wordt gevraagd en ge
bedeld, doen wij toch weder een beroep
op onze liefdadige stad- en gewestgenoo>*
ten. De bede: steunt en helpt ons, met
een gift voor onze weduwen en wee zen»
zal, hopen wij. ook nu niet onverhoord
bijven.
Het adres van onzen pennngmeestei\
den heer J. P.. van Eijsden, is nog altijdl
Jacobstraat 3, te Haarlem.
Helpt ons, het is zoo noodig t j
De .Voorz. van ^eduwenzorgy
J. H. SCHAT.
FAILLISSEMENTEN IN NEDiERLAND.
Volgens mededeeiing van het Handels*
informatiebureau van Van der Graaf ea
Co.'s Bureaux voor den Handel zijn ovex
de afgeloopen week, eindigende 24 Deo,
in Nederland uitgesproken 47 faillisse*
menten tegen 26 in dezelfde week van
het vorige jaar.
Van 1 Januari tot en met 24 Dec. 1920
1424 faillissementen tegenover 104Ï
over hetzelfde (tijdvak van het vorige
jaar. i
Toen zij tlijuis' kwam weid zij', wel Verre
van beknord te worden, vriendelijk ontvangen.
Men gaf tiaar voedsel en hing haar aan den
[hals 'n ketting, waaraan 'n soort relekwie-
bartje verbonden was, zeggende, dat dit jdaar
deel was.
i> „Mijn deel, waarvan?"
„Dal komt er niet op aan. Vader heeft
tusschen ons gedeeld en dit sieraad komt
je toe."
Tolle-avoine vroeg verder, niets. ,en toen zij
haar grootvader ontmoette, toonde zij het hem
jnet een meer vragend dan blij gelaat
„Ziedaar wat ik had willen vermijden, zelfs
^en koste van mijn leven/' mompelde de grijs
aard, wa,s de jongste, de eeuige, die rein
„Nu zij dood is en mij niet meer op har*
armen draagt en kust, kom ik hier zitten voor
die vrouw, die een klein kind vasthoudt ea
het lijkt mij of ik een weinig haar kind ben,
want zij lacht naar mij onder haar kroon
en ik geloof dat het kleine kind zich ver
heugt, wannéor iwjj all^n. in dn stralen den
Zofl gehuld zjjn,
- /Wordt Vftrvolsd-Ü
met wien zij Zondagavond door de straten van
Limerick liep. Vier mannen sprongen plotseling
uit het donker op hem af en trachtten hem zijn
revolver afhandig te maken. Een hunner slaagde
erin het wapen te bemachtigen en wilde ermee
op den politieman schieten, doch het meisje
plaatste zich voor den agent en kreeg den kogel
in het hart.
DE STRIJD OM FIUME.
Uit Lugano wordt gemeld: De strijd om Fiume
duurt voort. D'Annunzio spoort zijn menschen
onophoudelijk aan, vol te houden tot den laat-
sten man. De legionairen vechten inderdaad met
groote verbittering, terwijl aan den anderen
kant de koninklijke hoepen bevel kregen den
strijd door het innemen van de stad zoo spoe
dig mogelijk te doen eindigen, maar elk nnoo-
dig bloedvergieten te vermijden en met name de
stad te sparen. De toestand der bevolking is
tragisch. In Rome werd een draadloos telegram
van de bevolking van Fiume opgevangen, waar
in wanhopig om hulp werd geroepen. Blijkbaar
vecht de bevolking tegen d'Annunzio. Een kruit
magazijn van d'Annunzio is in de lucht gevlogen
D'Annunzio heeft de beschikking over veel artil
lerie en maakt daarvan rijkelijk gebruik. De
strijd woedde gisteren in de voorsteden van
Fiume, waar de legionairen- huis voor huis ver
dedigen. De verliezen moeten aan beide zijden
met name wat de officieren betreft, groot zijn.
Het bericht, dat d'Annunzio gewond of ge
dood zou zijn, wordt tegengesproken.
In den loop van een bijeenkomst te Abbazia
hebben gedelegeerden uit Fiume aan generaal
Ferrai.o een verklaring overhandigd, getcekend
door Fiumaansohe notabelen, welke Woensdag
morgen door d'Annunzio zal worden geteekend,
om daarna aan generaal Caviglia te worden
voorgelegd. Intusschen is de schorsing van het
vuurgevecht verlengd tot Woensdagmorgen.
bij do organisaties berust. Ata er tot
De inval in een danszaal
Twee jongelieden, die gewond werden bij den
politie-invai in een danszaal te Bruff, zijn aan
de bekomen verwondingen gestorven.
Ierland heeft de meest ongelukkige Kerstmis
in zijn geschiedenis gevierd, aldus de corres
pondent van de „Westminster Gazette" te
Dublin. In Dublin klonk in den Kerstnacht, in
plaats van de Kerstklokken, het geluid van ge
weer- en revolverschoten in de straten. Van den
avond vóór Kerstmis af werden er voortdurend
-invallen gedaan door de hulppolitie, menschen
die winkelden, werden aangehouden en gefouil
leerd. Op tal van stations werden treinen met
menschen, die het Kerstleest gingen vieren, door
zocht. Wegens het ontploffen van bommen en
geweervuur in Dublin in den Kerstnacht gingen
Slechts weinig menschen naar bed. Twee jonge
mannen, die uit de mis huiswaarts keerden, wer
den in het been gewond.
Tusschen Donderdag en Maandag zijn in Ier
land zeventien personen gedood. Twee waren
yrouwen, één een soldaat, één een politiebeamb
te en de overigen burgers. De politieman en vyf
der burgers werden gedood tijdens een inval in
een groot liuis, waarin, naar men gelooft, Sins
Feiners een hinderlaag hadden voorbereid. Er
werden meer dan 130 gevangenen voor onder
zoek weggeleid.
Eén der beide vrouwen verloor haar leven
toen zij trachtte een politiebeambte te redden,
„Populo Romano" verneemt uit Abbazia dat
d'Annunzio aan Caviglia radiotelegrafisch heelt
doen weten, dat de besprekingen met den burge
meester van Fiume zich moeten bepalen tot het
sluiten van een overeenkomst aangaande hel
vertrek der vrouwen, grijsaards en kinderen uil
Fiume. De stad zelf zou tot het uiterste, tot
haar volkomen vernietiging, tot den laatsten
man weerstand bieden.
De hertog van Aosla is Triest gepasseerd,
Da „Messagero" acht liet mogelijk, dat de
hertog tegenwoordig zou zijn bij het onderhoud
tusschen de Italiaansche regeerings-afgevaar-
digden en het regentschap.
Volgens het „Giornale d'Italia" verklaarde
Giolitti, dat de regcering hoopt binnen enkele
uren zonder verder bloedvergieten meester in
Fiume te zijn. Hij voegde er bij: Da regeering
van Zuid-Slavië heeft in de laatste weken
tweemaal stappen te Rome ondernomen, ten
einde de uitvoering van het verdrag van Ra-
pallo te verkrijgen, geschiedt dit niet dan moet
Zuid-Slavië toestemming verzoeken om een ei
gen actie tegen D'Annunzio te beginnen.
Engeland is drie dagen zonder kranten ge
weest, iets wat sedert de dagen van Char
les Dickens niet meer was voorgekomen. En
daardoor hebben de meeste menschen pas ge
merkt hoe moeilijk ze hun kranten konden
missen. Dat den eersten Kerstdag geen bladen
Verschenen want niet nieuw, wel êchfer voor
„Boxing Day", den tweeden dag. Doch hel
groote publiek begon pas goed te merken hoe
lastig ze afstand konden doen van hun dag-
bladlectuur, toen ook Maandag, een „Bank Ho
liday", de persen niet draaiden. Journalisten,
die op straat liepen, werden aanhoudend door
kennissen aangeklampt met de vraag of ze
hun niets konden vertellen.. „Het is zoo
vreemd", zei een der op nieuws belusten. „De
Tower kan wel ingestort zijn, Amerika is mis
schien in oorlog of Charlie Chaplin kan wel
dood zijn." En de journalisten die thuis geble
ven waren, werden voortdurend opgebeld.
Het ergst gedupeerd waren d'e voetbal-en
thousiasten en zij die belang in de races stel
len, omdat hun krant hen in den steek liet en
zjj geen uitslagen te weten konden komen. On
dernemende jongelieden hadden die echter toch
weten op te diepen en hadden een lijst ge
maakt, die iedereen voor twee stuiver mocht
inzien .Daarmee posteerden zij zich op drukke
punten; ze schijnen goede zaken gemaakt te
hebben.
De „Daily Mail" geeft de volgende aangrij
pende beschrijving van het krantenlooze Lon
den op Maandagmorgen: vaders hadden verge
ten ho-e laat de wedrennen te Kcmpton Park
begonnen, dochters wisten niet zeker of er een
matinée in het Coliseum was en zoons waren
razend, dat ze er maar niet achter konde ko
men wat voor voetbalwedstrijden er gehouden
werden. Tenslotte begon een koortsachtig ge
zoek naar de laatst verschenen krant, een
avondblad van Vrijdag. Maar ook daarmee
hield men al weer gauw op, omdat vader zich
herinnerde dat hjj het in den trein had laten
liggen.
OPSTANDEN IN RUSLAND.
Het Oekr. Persbureau meldt uit Czernowilz,
dat de Rooden in den strijd met de arbeiders
van de suikerfabrieken in Jenuschpel en An-
drasokowska door een bombardement die fa
brieken hebben verwoest.
De opstandelingen rukken naar Kiejef op.
Een roode troepenmacht die tegen hen opruk
te zou zfjn verslagen. Een Oekrajiensche afdee-
ling zou zicli al .van een voorstad van Kiejef
hebben meester gemaakt. Het persbureau be
weert verder dat op het hoofd van den op
standelingenleider Strouk door de Sovjetregee-
ring een premie van 5 millioen roebels is ge
zet. In het Donetzbekken zou 40 pet. der ar
beiders in staking zijn gegaan. Ook van elders
werden nieuwe omvangrijke stakingen vermeld.
Een draadloos N. T. bericht uit Parijs ver
telt van muiterijen te Moskou, die echter door
de communisten onderdrukt zijn. Cavalerie
troepen houden nu in de omstreken van Mos
kou de wacht. t j
EEN ORKAAN.
Een hevige orkaan heeft in de provincie Ovie-
do (Spanje) groote verwoestingen aangericht.
Drie dorpen en vele alleenstaande hoeven
zijn volkomen verwoest.
WRAAK VOOR DEN DOOD VAN LAMPE.
Te Elberfeld werd Dinsdag van communisti
sche zijde een dynamietaanslag gepleegd op de
woning van den rechter Muegel. Muegel leidde
het onderzoek tegen den communistischen advo
caat Lampe, die zooals wij gisteren mededeel
den, Maandag is overleden na tien dagen gevast
te hebben. Door den bomaanslag werd de wo
ning van Muegel beschadigd. De daders zijn,
zooals gewoonlijk in dergelijke gevallen, door
gebrek aan voldoende politietoezicht ontkomen.
De „Daily Telegraph" meldt, dat in Roe
menië een regeeringscrisis op til is, daar Jones-
cu liever aftreedt dan zich te vereenzelvigen
met de opkomende Ivonstantijnsche politiek, wel
ke zich ontwikkelt in de germanophile reactio
naire milieus.
Een „Exchanger" -bericht uit Boekarest
meldt, dat de zeventig socialisten, die geïnter
neerd werden na de onlangs plaats gehad heb
bende ontploffing in den Roemcenschen Senaat,
een hongerstaking hebben geproclameerd.
Tsjecho-Slowakije heeft in het tweede tri
mester 7.755.000 centenaars ingevoerd en
10,761,000 centenaars uitgevoerd. Duitschland
heeft het grootste invoerspercentage, namelijk 51
Volgens de „Times" zouden in de Krim
13,000 menschen gefusilleerd zijn.
Een Central News-bericht uit Kopenhagen
meldt, dat zes bekende firma's om bosch-con-
ccssies in Noord-Rusland hebben gevraagd.
lot rooxg-iUiLatie der musea verschijnen.
OUD-TWENTSCHE GEBRUIKEN.
In Twente gaan de boerenmeiden en knechts
tusschen Kerstmis en Nieuwjaar hun ouders
bezoeken. De boerin laat hen niet met leege
handen gaan: ieder krijgt een metworst, een
stoet (wittebrood! en een zak met koffieboo-
nen mee naar huis om kooken te gaan d.w.z.
om koeken te eten. Eike Twentsche boerin
bakt nl. de laatste week des jaars iesebakken-
koeken in de in Twente ook in Drente
algemeen bekende nieuwjaarskoekenijzers. De-
koeken worden gebakken van meel, suiker
en anijszaad. De ijzers, door den smid ver
vaardigd, zijn voorzien van inschriften en
vaak aardige, soms symbolische teekeningen,
door den smid in spiegelschrift aangebracht,
zoodat letters en teekeningen duidelijk zicht
baar in de koeken zijn afgedrukt.
De inschriften zijn meercndeel aan den bij
bel ontleend; de teekeningen geven vaak voor
stellingen uit bet boerenbedrijf of zijn even
eens van godsdienstigen aard. Zoo vertoont
een der mooiste, afkomstig van het hof Espelo
onder Lonneker, waar eersttijds de rentmeester
van het kapittel van Sint Pieter te Utrecht
woonde aan de eene zijde de wapens van Herm
Davina en Calrina Hampsink met het jaartal
1733 en aan de aHdere zijde een voorstelling
van de Passietafereelen: het kruis, een hamer,
een nijptang, een hart, drie dobbelsteenen met
5, 3 en 1 oogen en een geeselpaal, een stok
met spons, 30 zilveilingen, een ladder met een
haan er boven op, een geeselroede en een vork
In de stille winternachten klinkt thans weer
het geluid van den midwinterhoorn over de
Twentsche velden. De Twentsche boer, of
schoon hij op landbouwgebied met zijn tyd
meegaat, houdt aan oude gewoonte vast, en
één van die oude gebruiken is 't blazen op den
zelfgemaakten hoorn van boombast in de win
ternachten van Kerstmis tot na Nieuwjaar om
te verkondigen, dat de korsle dag achler den
rug is. In de omstreken van de groote plaatsen
in Twente hoort men den midwinterhoorn niet
meer, doch in de meer afgelegen boerschappen
klinkt nog hier. én daar liet jodelende melodi-
euse geluid. ij
In deze serie zijn nu verschenen: „Het
kletst" I en II, door W. Nieuwenhuis, „Pop
penkast" door Max en „Kloosters" door een
predikant. Allen uitgegeven door de N. V. de
R.-K. Boekcentrale te Amsterdam, en allen uit
nemende werken voor politieke propaganda en
voor apologie.
DE TOTALE ZONECLIPS OP 21 SEPT. 1921.
Over bovengenoemde eclips lezen .we in
Hemel en Aarde" het volgende:
In een streek, die over de Maladiven-eilan-
den, Ghrislmas-Island (ten Z. van Java) en
verder dwars over Australië loopt, zal de zon
totaal verduisterd worden. De directeuren van
de Australische Observatoria zijn van plan sta
tions in 't binnenland van Queensland in te
nemen, waar de zon ongeveer 26 graden hoog
te ten tijde van de eclips zal bereiken; aan de
kust is de hoogte slechts 18 graden. Voor 't
vervoer van personen, inslrumenten enz. moet
een spoorweg aangelegd worden. Ook zullen er
uit Engeland expedities naar de Maladiven en
Christmas Island uitgerust worden. In het
werkplan is o.a. opgenomen het verifieeren
van de Einsteinsdhe deflcctie van het sterren
licht.
Populaire besprekingen over de grond
beginselen onzer Staatsinrichting door
Elise Bahlmann, Uitg. N. V. Uitgevers-
Mij. v.h. Paul Brand, Bussum.
We juichen het toe, dat deze populaire be
sprekingen, die als vervolgartikelen een sie
raad uitmakten van hel weekblad „De Katho
lieke vrouw", in brochure-vorm zijn versche
nen.
Nu de vrrouwen, in verband met 't haar ver
leende kiesrecht, niet minder dan de mannen,
zich tenminste een elementaire kennis dienen
eigen te maken van de beginselen, volgens wel
ke de Ncderlandsche Staat wordt geregeerd, is
voor haar een beknople en vooral bevattelijke
leiddraad pm tot die kennis te geraken, noodig
als brood.
Mejuffrouw Balilmann komt de eer toe, dit
èn te hebben ingezien èn er in te hebben voor
zien. Haar uitstekend aan boven omschreven
doel beantwoordende, populaire besprekingen,
verdienen door alle vrouwen gelezen te worden
LOUIS VEU1LLOT. CORBIN EN
D'AUBéCOURT. Uiig. het Nederl.
Boekhuis te Tilburg.
Zij, die met het leven en de werken van den
grooten Katholieken journalist goed op de
hoogte zijn kunnen, weten, dat deze roman in
brieven, het aanschijn te danken heeft aan een
wijt tot Veuiliot gericht. Men verweet hem
namelijk, dat, hoe schitterend dagbladschrijver
hij ook was het schrijven van een roman toch
boven zijn krachten zou gaan. Veuiliot schreef
als antwoord op dit, misschien als plagerij be
doeld verwijt: zijn Corbin en d' Aubécourt,
waarin zoowel het talent van den grooten mees
ter als - zyn edele ziellhun volle kracht ont
plooien. Het lezen dezer heerlijke bladzijden
verschaft een intens geestelijk genot.
De vertaling kon wel wat beter verzorgd zijn.
i.ii mi
JBUtthjoliiebj& &tu<teaiteai. Aan onze 4
Den 24en Dec. 1120 legden de veertig eerste
Praemonstratensers hun plechtige kloosterge
loften af en gaven aldus vasten grond aan de
stichting, door St. Norberlus in de Passieweek
van 1120 begonnen.
De orde van Pracmonstreit beslaat thans 8
eeuwen. In de Middeleeuwen heeft zjj in ons
land tal van abdijen gekend, van welke nog
alleen die van Berne te Heeswijk (N.B.) over
is. Vanuit die abdij zyn tal van sociale werken
begonnen en voortgezet; in pater van den Ei
sen vonden de boeren bun voorvechter, dr.
Nouwens en dr. van Beurden werden de lei
ders van den middenstand, prof. van Aken en
prof. Knaapcn gaven den stoot tot de R.K.
Werkgeversvereniging.
Met voldoening zal dan ook vernomen zyn
de door ons reeds vermelde benoeming van
den abt van het klooster te Heeswijk den hoog
Eerw. heer H. v. d. Berg, prelaat van Berne,
tot Ridder in de Orde van den Ncd. Leeuw.
UIT DE TEXTIELINDUSTRIE.
De hoofdbesturen der textielarbeiders*
vereenigingen hebben een schrijven ge*
richt aan de Tilburgsche, de Helmond*
sch e en de R.K. Wcrkge vers vereeniging
in Noord-Brabant, waarin wordt mede*
giedeeld, dat de textielarbeiders de loon*
regeling, door idte patroons voorgesteld^
onaannemelijk ach,ten, terwijl verzocht
wordt onderhandelingen te openen op da
basis der voorstellen, vann de organ is a*
ties of om tegen voorste 11 en te doen.
.Van de bij ons ingekomen giftendonar
tiën en contribution kon aan ieder onze*
weduwen over het jaar 1919—1920 f 2d
worden uitgekeerd, wat een totaal va*
f 11200 bedroeg. Het stemt ons tot dank*
baarheid en wij verzoeken onzen bescher*
mers, donatrices en donateurs, alsmed*
de vereenigingen en particuliere liefdadi*
gen, die ons hiertoe in staat stelden, wel
den oprechten dank onzer, ruim 560 hulp*
behoevende [weduwen door dezen te wil*,
len aanvaarden.
'X
Naar het Fransch van RAOUL DE NAYERY,
bewerkt door
L. M. VAN PINXTEREN, R.-K. Pr,
*10.
was en niets met ons gemeen had, want de
vrouw van Michel was niet van ons geslacht
en is gestorven uit droefheid dat zij zich met
ons verbonden had. Ik had moeten doen, wat
ik eens van plan was, het kind op mijnen
arm nemen en vluchten, zoover ik kon met
haar wegtrekken. Maar het geheim van de
grot hield rnjj tegen, ik wil hun niet laten,
wat ik daar begraven heb. Bovendien zou ik
niet ver kunnen gaan, zij zouden mij achter
volgen en spoedig hier terugbrengen. Laat ik
nog wat wachten."
De grijsaard rekende nog op het leven.
Vanal den dag, waarop men de ketting,
die op het strand gevonden was, op de lompen
van Tolle-avoine zag schitteren.. wezen de
kinderen uit den omtrek haar met den vijjgpr
na en ontvluchtten haar. Zjj deelde in de
winsten van het bedrijf harer familie.
Dagelijks weidde zij de zwarte koe en som
wijlen moest zij dés nachts haar de lan
taarn tusschen de hoornen binden.
Zij leed veel in die sombere
nachyen en was bang voor den donder,
vereend met da rommelingen dec noodscho
ten; zij wist het verband er nog niet tus
schen, maar zij was onrustig en vroeg zich
af. waarom de anderen lachten als er een
onweer opkwam en waarom de ondergang der
schepen, die op de kust verbrijzeld werden
altijd met een woest drinkgelach' in de
hut eiudigde.
in haar tochten door de rotsen kwam zij
dikwijls bij de kerk, een oud gotiek gebouw,
met overblijfselen van geschilderde ramen
voorzien. Telkens als zij langs dien kant
kwam, bond zij hare koe vast cn ging de
kerk binnen. Zij gevoelde zich daar onbe
schrijfelijk op haar gemak. Tegenover het
Mariabeeld herinnerde zij rich flauw nare
lieve moeder en dacht zij een andere moe
der, veel schooner en zoeter, te hebben terug
gevonden. Zij stond zonder te bidden voor
het altaar, van bidden wist zij niets, maar
zij keek naar Maria met een gevoel van
bewondering, die reeds een vereering was.
Nooit sprak zij thuis over hare bezoeken aan
de kerk. Zij begreep dat het haar dan zou
verboden worden. Meermalen zagen de jeug
dige kinderen Uit het dorp, haar die hei
lige plaats verlaten en zonder medelijden met
hare onwetendheid, bespotten en vervolgden
zij haar. Maar toch kwam zij steeds terug, zij
veranderde alleen het uur harer bezoeken en
bleef hare plaats aan de voeten van Maria
innemen.
Twee jaren vervlogen aldus. Tolle-avoine
bleef altijd de zwarte koe geleiden en ze
in de winternachten met de lanlaam tusschen
de hoornen op den top der rotsen voerea
Langzamerhand begon haar geest te werkea
Door allen verstooten, iu zich zelve gekeerd,
begon z(j te denken, en ondervroeg meermalen
haar grootvader, maar deze schudde het hoofd
cn antwoordde slechts: „Wij zullen samen
heengiaaa Ik zal je met mijn schat meê-
nemea"
Hare ooms begonnen haar met meer onrust
te bewaken en te vreezen voor haar doorzicht.
Zeker zouden zij haar het weiden van de
zwarte koe ontnomen hebben, als een kleiner
kind haar had kunnen vervangen.
Op zekeren dag verliet zij de kerk "toen
de doipsherder ze wilde binnengaan. Zij ver
borg zich zooveel mogelijk teaen den muur
toen de priester haar op ernstigen maar lief
devollen toon vroeg: „Wat kom je in d«
kerk doen, Anna?"
,ik heet geen Anna,' antwoordde het kind»
„maar Tolle-avoine."
„Een heidensche en dwaze naam, dien mea
je gegeven heeft Maar ik ken den naam dien
je moeder je gegeven had en dien ik zelf
in het doopboek heb geschreven boven dt
kruisjes van twee bedelaars, die je doopborgea
waren."
Ach," riep het kind vreugdevol mt, „hebt
gij'mijne moeder gekend?"
Genoeg om te weten hoeveel zij geleden
heeft."
