TWEEDE BLAD
is, 3 stLtxrs™ f
i.wa,aa£ihaar be!t 'm k
Wat del^ersTzëgt
Gemengd Nieuws.
Schoolverzuim,
JUTSf {rt
li lek wat wils
»'nl»«S 2hlX"
Medische Praatjes*
"Ef/r5"* wm ?=dSf"'p
si.
ifZL""S'
Handel en Nijverheid
ZATERDAG 8 JANUARI 1921,
rr^r.'T /0n<lcr geldi2e redenen nu cn
TREKJES CLXXII
hoort! Verdei' "l0t f*'e Ja«8hfnJff
Mm öJii Ei
nederlandsch fabrikaat.
Schoolverzuim heeft plaats, waaneer een leer
plichtig kind de lagere school niet bezoekt en
evenmin huisonderwijs ontvangt.
Men onderscheidt ter zake absoluut en be
trekkelijk schoolverzuim.
Absoluut schoolverzuim vindt plaats, wanneer
een kind met als leerling eener school is inge
schreven en derhalve de school ook nimmer be
zoekt; van be rekkelijk schoolverzuim is sprake,
i inpc V U" 6 sobo°'' waarbij het als leerling
•s ingeschreven, te bezoeken.
kun61'1'"6 rt'denC" 0m de school niet te bezoeken
0-m- zijn ongesteldheid, van het kind,
°rvu mg van godsdienstplichten, aanwezigheid
esmettelijke ziekte in het gezin enz.
levens kan door den arrondissements school
opziener ten behoeve van werkzaamheden in of
soor de bedrijven van landbouw, tuinbouw, vee
houderij of veenderij jaarlijks voor ten hoogste
zes weken, ongerekend de vacantiën, vergund
worden de school lijdelijk niet te bezoeken.
Het zoude intusschen voor den goeden gaug
van het ouderwijs zeer nadeelig zijn, indien dit
z.g. „lnndbouwverlof" op ongeregelde tijden aan
verschillende kinderen werd verleend. Daarom
is bepaald, dat de gemeenteraad bevoegd is bij
verordening den tijd of de lijden Ic regelen bin-
nen welke, met uitsluiting van de overige tijden
van liet jaar, de vergunningen, als in de voor
gaande alinea bedoeld, kunnen worden verleend.
het hoofd der school is bevoegd verlof
1ot schoolverzuim te verleenen, als hij daartoe
termen aanwezig acht. Dit verlof mag echter
slechts worden verleend voor ten hoogste tien
is ho°kr ur 7 rht en twintiS dagen, tenzij hel
opziener 'i(:U arlo"dissements-sdiool-
SIUkeScW-m"^STeUU"SCh°o!oi>Kiencr- dat
ven ïccrpUchlig kind niel als leerling eener
lagere school ts ingeschreven en evenmin huis
ouderwijs ontvangt, dan maant hij den voor het
kind aansprakelijken persoon aan zoo spoedig
mogelijk aan de verplichting, hem bij de wet
opgelegd, te voldoen, is binnen 14 dagen aan
deze aanmaning niet voldaan, dan geeft de a
^noscr trSCh°0l0pZiener daarvan zoo spoe-
roem ,u„ Schoolverzuim. Deze Commissie
M.r.,keiijkenplTsoonm0ltlCn- Vt°r 31111
Plichtino p., °0n °P' w,J8t he,u °P zijne ver
laten voorM,,^wa«sdmwt hem ernstig tegen het
roepene niïï v® overtredinS- de opge-
1 verschenen, dan wordt hom gelijke
ook \lmVmg schriftelijk toegezonden. Helpt
veert- i waarschuwing niet, zoodat binnen
ien dagen daarna daaraan nog geen gevolg
8 gegeven, dan wordt het kind ambtshalve als
«feiling eener lagere school ingeschreven. Vooi
tleze inschrijving WOrdt door den arrondisse
ïnents-schoolopziener en de Commissie to,
wering van Schoolverzuim zorg gedragen. Bij de
k. uze der school wordl met den wensch van den
belanghebbende, indien daarvan blijkt, rekening
gehouden. Van de inschrijving wordt door den
arrondissements-schoolopziener aan den aanspra-
kehjkea persoon kennis gegeven, welke laatste
heeft te zorgen dat het kimt de school, waarop
liet is ingeschreven, geregeld bezoekt. Blijft lui
hierin m gebreke, dan wordt hij zonder verdere
formaliteiten voor het kantongerecht vervolgd.
Ongeveer dezelfde weg, als hierboven ge
schetst, wordt gevolgd, wanneer een kind
als leerling eener lagere school is ingeschr
doch zonder geldige reden nalatig blijft in het
regelmatig bezoeken dier school. Ook dan krijgt
men eerst eene waarschuwing van den auondis
aements-schoolopziener, vervolgens een oproep
van de Commissie tot wering van Schoolver
tot "wering van'1» 1Vaa.rSclu,wi«S der Commissie
wederom een hriÏrvInT1 Z°"del' 'MuUail
schoolopziener,
proces-verbaal zal worden opgemaakt
Zooals reeds boven kortelings vermeld, wei
den schoolverzuim-overtredingen berecht vóór
het kantongerecht. De kantonrechter kan daavbii
eene geldboete van ten hoogste vijftien ..„Hen
opleggen. Bij recidive (herhaalde overtreding)
binnen zes maanden, kan de kantonrechter straf-
ten met eene geldboete van ten hoogste vijftic
gulden. Heeft binnen zes maanden na ,le her-
w
even
haalde overtreding weder, een« overtreding
plaats, dan kan in plaats van geldboete hechte
nis van ten hoogste zeven dagen worden opge
legd.
Uit het vorenstaande blijkt, dat de procedure
bij schoolverzuimdelicten langwijiig is en de
overtreder met de meest mogelijke voorkomend
heid wordt behandeld. Eerst na bij herhaalde
aanmaning gebleken onwil, komt men met den
strafrechter in aanraking.
De straf is in den regel eene liehle geldboete,
en alleen als men driemaal wordt veroordeeld
binnen een bepaald tijdbestek, beeft men kans,
dat men met het huis van bewaring kennis
maakt.
Nog een enkel woord over de Commission tot
wering van Schoolverzuim. Zooals wij boven
vermeldden, wordt, wanneer een aanmaning ter
zake van schoolverzuim, gedaan voor den arron-
dissemenls-schoolopziener, zonder resultaat
blijft, de voor het kind aansprakelijke persoon
opgeroepen door de Commissie tot wering van
Schoolverzuim, die hem tot betere gedachten
tracht te brengen. De meeste delinquenten even
wel zijn zoo vrij om niet voor de Commissie te
verschijnen. Wij zeggen zoo vrij, want inder
daad, zij hebben alle vrijheid om thuis te blijven,
daar de wet hen niet lot verschijning verplicht.
Do cenige reden, dat sommigen compareeren is,
dat zij hoewel ten onrechte meenen, dat
zij bij verschijning voor de Commissie belang
hebben. Zij kómen dan vertellen, dat zij een
groot gezin hebben en moeielijk kunnen rondko
men en dat hun zoontje al wat kan verdienen,
of dat moeder de vrouw ziek is en het dochter
tje thuis moet blijven om haar op te passen,
alles in de lioop, dat de Commissie tot wering
van Schoolverzuim er wel een mouw aan zal
weten te passen en deze er voor zal zorgen, dat
hunne kinderen, zonder dat zij met den strafrech
ter in aanraking komen, de school kunnen blijven
verzuimen. Hebben de overtreders eenmaal in de
gaten, dat de Commissie tot wering van School
verzuim aan hunne zaak niets kan veranderen,
dan wachten zij zich wel aan een volgenden op
roep tot verschijning gevolg te geven. In de
vier jaren, dat wij persoonlijk lid eener Commis
sie tot wering van Schoolverzuim waren, hebben
wij dan ook nimmer iemand ontmoet, die voor
de tweede maal voor de Commissie verscheen.
Er zijn in sommige plattelandsgemeenten ook
Lommissiën van Schoolverzuim, die nimmer bij
eenkomen. Zij lalen de werkzaamheden die haar
door de wet zijn opgelegd, over aan den secreta
ris der commissie, gewoonlijk den gemeente
secretaris of een hoofd der school, die do over
treders der leerplichtwet oproept, hen hoort en
de noodige waarschuwingen doet toekomen, en
die tevens voor de noodige adviezen aan den
arrondissemcnls-schoolopziener zorgt. De zaak
marcheert dan even goed, als dat de Commissie
bijeenkomt. Dit alles pleit evenwel niet voör hel
groote nut der Commission tot wering van
Schoolverzuim.
Tot slot vermelden wij, dat in het ontwerp
wet tot wijziging der Leerplichtwet, dat bij de
Tweede Kamer is ingediend het z.g. landbouw
verlof wordt- teruggebracht van zes op twee
weken, dat de taak van den arrondissements
schoolopziener wordt overgebracht op den In
specteur van hel T.ager Onderwijs en <lat de
werkkring der Commissie tot wering van School
verzuim wordt gewijzigd in dien zien, dat zij
niet meer rechtstreeks tegen de leerplicht-over
treders optreedt, doch Ier zake van gepleegde
schoolverzuimen uitsluitend van advies dient aan
den Inspecteur, en dezen de noodige informatie'»
geeft.
liet óoB 4" ai 'ofüBingënamë sensaties, laiaaï id© 'beëinidigSing IcDer jlijoölil-'CÖiijiHMtóuiii.'
„Alleen, d© a-rbeidsloonen en de. arbeids
tijden blijven stand fapuden, in -ons land,
tenminste," schyijft de „Metaalbewerker
„SU. ELoy" iweekbLad van den Ned. R.K.
Metaalbeweirkersbond.
Oude jam-oliebollen.
en'-n 'tobbe!® Schuurtje stonde» paar teilen
Uit die teilen! en die tohhe ci-pppp i i
--
6 i per week i„ zoo'n mist "d ««erdere da
mnaar onderhoud en dat v„n'n" ze voorzag
met vvasschen en striiken firn61" kki"deren>
overhemden, boorden, schoftjes gkind Z0°aa
te?weeS.dUS schuurti* te wasschen en
En dacht over 'n belofte
Ze zou 1ertegelegehehemdavm, T de kind^n.
avond oliebollen bakken. Oudejaars-
voo" d^kbmêren0 p®'0^ dus' behalve
den. Maar in e^k'ee val 'n h fe6St beschouw-
tocli, óic OD datzerirto +-f!?eAe gewone belofte
dingetjes tusschen oio belofte waren er eenige
van zoo'n weduwe g®kofme?' dif! 'n huisgezin
tegenhielden in den gewon™1 k'.nderen nogal
•gang. Onder andere voor meeV ri"St afêePasten
aan schoenreparatie, en 'n nam-v!er 8ulden
pen. Zoo in 't ruwe rekende ze uit 5™. kl°m-
de oliebollen al heel wat moeite znn^h^61
on' de week rond te komen. bben,
wasschenChhlnlijk wf d*èrom' dat onder 't
dacht aan^t'jom»°stk W6-'' °mdat ze meteen
tijd weer bleeker me>sje, dat den laatsten
weer hoog noodte „ag en vo'gens den dokter
moest. Zoo'n dokte?3*" ,versterkende middelen
kter had makkelijk praten, als
DÉ JICHT,
II.
Wanneer wij denken aan „jicht", dan zijn
wij onwillekeurig geneigd onzen aandacht uit
sluitend lot dc handen eu voeten te bepalen
Niels is éénzijdiger dtn dit. Immers den vorigen
keer maakte ik u er reeds op attent, dat dc ah
normale stofwisselingsproducten, in casu
het urinezuur, in alle organen kunnen worden
afgezet, al hebben in het allergrootste gedeelte
van de gevallen de gewrichten de voorkeur. De
echte jichtaanval verrust ons nu, al komt het
ook voor, dat men korten of langen tijd zich
minder aangenaam gevoelde. Men had soms wat
hoofdpijn, het eten smaakt niet zoo goed, de
ontlasting, die doorgaans geregeld ging, was
wat in de war, terwijl wij ook niet zelden ver
nemen, dat er de patient wat last had van
spierkrampen, vooral in de kuitspieren. Hoe
die wij allen, ieder op z'n tijd wel eens moeten
beleven, doen nog in 't minst niet het vermoe
den wakker schudden, dat vroeg of laat een
jichtaanval op komst is en eerst als deze zich
heeft kenbaar gemaakt, Wordt hel duidelijk, dat
deze klachten reeds de voorboden waren.
De jicht pleegt zich nu aan te kondigen in
het vroege ochtenduur, wanneer de haan ons
zijn eersten morgengroet brengt. Plotseling krij
gen wij een heftige pijn in den grooten teen
van den voet, terwijl deze plek een roode ver
kleuring gaat vertoonen en duidelijk gaat op
zwellen, waardoor de huid plots aan een sterke
rekking wordt blootgesteld. Nemen wij de tem
peratuur op, dan zien. wij doorgaans een vrij
aanzienlijke verhooging en is 39 graden geen
zeldzaamheid. Deze onaangename gebeurtenis
berooft den persoon in kwestie, zooals u dui
delijk zal zijn, van zijn verdere nachtrust en
eerst als de dagtaak hem of haar wederom
roept zou het tot slapen komen, want zijn de
meest verontrustende verschijnselen nl. de hef
tige pijnen en de koorts, wat geluwd. Dien dag
is men echter wat van de kook en gevoelt men
zich niet erg prettig. In aanmerking genomen
evenwel de misère, dien men dien na-nacht be
leefd heeft, is uien al heel erg blij, dat men
nog zóó is, dat men zijn dagelijksche bezighe
den kan verrichten. De groote teen blijft even
wel nog wat gevoelig en spreekt men den
wensch uit, dat niet een of ander ter kwader
ure óp dien „eksteroog" trapt. Men gaat ge
woonlijk den avond van dien dag wat vroeg
te bed en men slaapt meestal weldra 4 uur in
de 60 minuten. Nauwelijks lieeft ons haantje
zich wederom doen lioorcn of dezelfde heftige
pijn in den grooten teen haalt ons uit den vas
ten slaap en het lieve leventje begint weer van
voren af aan. Deze aanvallen nu plegen zich
gewoonlijk nog eenige kceren te herhalen,-hoe-
wel meestal niet in die hevige male als den
eersten keer. Hoe meer wij n.l. den eersten
keer er van gelust hebben, des te beter komen
wij er doorgaans de volgende nachten af. Is
daarentegen de pijn den eersten nacht niet zoo
bijzonder lievig geweest dan is het verschil met
de volgende, die ons te wachten staan, niet zoo
groot. Na een weekje nu ongeveer bespeurt men
gewoonlijk niets meer van die pijnlijke aan
vallen en geniet men een ongestoorde nacht
rust, doch vroeg of laat wordt men in bijna
alle gevallen wederom de dupe van deze kwel
lende pijnen. Langzamerhand kunnen nu
ook de andere gewrichten van den voet en ook
van de hand mede gaan doen en het slot van
dit alles is, dat de gewrichten, die aangetast
zijn, langzamerhand eenige vervormingen en
verkrommingen gaan vertoonen, waardoor hun
functie min of meer lijdt. Waar de voetge
wrichten, wanneer de ziekte zich verbreidt, de
voorkeur genieten, zal het loopen het allereerst
schade lijden. Dit viel ook onze voorouders
blijkbaar het meest op, vandaar de zeer karak
teristieke benaming van „het pootje".
Nauwelijks zou ik u nu een orgaan kunnen
noemen, waar de urinezuurkristallen tenslotte
niet kunnen worden afgezet. Zoo zelfs in den
huid. Een buitengemeen typische plaats hier
door is de binnenrand van de oorschelp en
wanneer ge eens een jichtlijder(es) te pakken
kunt krijgen moet ge eens zoo ongemerkt even
op die kleine knobbeltjes letten. Zien Wij deze,
die vaak aanwezig zijn, dan draagt de persoon
ui kwestie het visitekaartje van de jicht open
en bloot met zich mede.
Wij zullen nu den volgende keer met elkan-
der nagaan hoe de jicht doorgaans verloöpt,
terwijl wij dan zullen besluiten met de vermel
ding van de wijze, waarop men getracht heeft
aan deze ziekte paal en perk te stellen.
MEDICUS.
„Uit. Amerika komen reeds berichjfen
fram verlaging van arbeidsioonen. ;Ten
onzent blijft die verlaging nog uit en
angstig kleinzielig klammen bestuur
der© van vak vereonigingon zie li ivastl
,aan den aclidiireiidag en den hoqgen
(lO'Cmstlantdaard. Voorts fwakem de tóla-
gei'sknech,tsbieoIuren er voor, da.t in de
Kerstfeest- .en Nicuwj aars week de vrije
middag toch, niet verloren zal gaan en
prociameeren. zij aan welke eisclien de
patroons b,ebben te voldoen, om voor
die beide kortere werkweken dispensa
tie te verkrijgen.
Zoo verkneu telt men zich, ten onzent'
fyeel knusjes in bet' kringetje van klei-
gedoetjes! van vrije middagen, en on
derdrukking ,van dispensatie-tjes van
vrije uurtjes: en ziet men niet de
grootte gloedgoif die thans over de
wereld rolt en wegvagen gaat die regle
menten,muur uit lallleriei steenen opge
bouwd, waarmede Ut© productie belem
merd woi-dt.
En de werk Loosheid dan? Hebben die
kringen daarvoor dan geen oog?
Dc draagwijdte van dat .ontslag op
grootte schaal reeds, dringt evenmin doof,
tot hjot besef van de Arbeide.ra-vak.ver-
eenigingen. Evenmin als de oorzaak der
werkloosheid.
Toch, staat 't spook ook hier voor de
deur. Klopt'. Eisch,t toegang.
De vloed van werkloosheid lcomt aan
rollen en bedreigt,
Het blad stelt dan verder de .vraag:
„Hoelang zal h|©t duren dat men irt
werktietienkrLngen gaat inzien dat al
leen verLaging van .arbeidsloon h|et pro
duct goedkooper maken kan, nu de
jgrondisliof in prijs reeds daalde. Dat
enkel verlaging van arbeidsloon of ver
lenging van arbeidsduur voor hetizeLf-
de loon wat identiek is; de arti
kelen brengen kan binnen den kring
der groot-consumptie. Dat enkel ver
laging van arbeidsloon in welken
vorm ook, de economisch^ wereld
crisis zeer snel kan beëindigen, die
voortspruit uit consumptie-beperking?
Di© duur beslist ook over don duur
der economischie wereld-crisis. Want op
hiotaclfde moment waarap het publiek
zijn consumptie-beperking laat varen,
komen voor groothandel, en groot-indus
trie en groot-cultuur de kanalen weer
vrij die tot nieuwe productie, dienten
gevolge tot ophjouden der weriktoos;-
hjekl voeren, dientengevolge tot nien-
we welvaart."
Aan. lt©t eind van haar betoog geko
men, zegt? de „(Metaalbewerker St. HLoy
dat hot zoo en zoo alleen moet gaan en
dat hoe sneller men het inziet, hoe snel
ler hetprOces geëindigd is.
„De roode h|©eren zullen natuurlijk
weer het antwoord niet schuldig blij
ven op een loonsvermindering of can
ver ten, ging ivan den arbeidsduur. Doch
dat |is nu eenmaal niet anders. Misstan
den kan men traoh|ten te wijzigen, ge
werkt moet er toch, worden. En hard
ook. Daaraan is niets te doen. Wie niet
werkt, zal niet eten. Diat geldt yoor
een ieder jn zijn kring." j, i
je 't alle weken op 'n cent na moest uitrekenen
Deankterte g ,mCt krce2 wat je noodig had.
h„Pu klnderen kwamen thuis van n n,mr
ten en rozijnen in deed P„ i moe d r kren"
veel of ze d'r dan ieder" w?l zouden6?' hoe"
„Misschien wel geen een," zuchtte de'vrouw
*t ^eho'ord zacbt, of de twee oudsten hadden
Op den laatsten dag van 't iaar cfAnH Ho
vrouw bij 'n smoorheet fornuis in 't keukentie
tegtenzen en te strijken. Vandaag moest al es
nog worden bezorgd., en als dón „nb
klanten de betaling uitstelden tot Maandag"
oliebollend f wat
't ttMaat^om Ifogfi? gmm'blieken We' d
De kinderen waren zeer ongeduldig en 't leek
'2-0 ,C,r-,Veel mC" striJkgoed was dan anders
Eindelijk was alles klaar. <muers
wirtP TP! mand ,vo' gepaktdaar ging 'n
write doek over en 'n zeiltje voor den re^en
De mand was groot en de vrouw klein en nht
zwaar. Daar kwam bij. dat ze al mn» V
een felle wind door de straten uie l? m C" er
slierten tegen de huizen en de m» fegen"
Verschillende klame„ pakten ft sfv"
goed aan en zeiden huiverend dat 't leid Jh"
volgende week wel terecht kwaf Onder de'
«lid. h„„.,ing d.d.„
De vrouw sjouwde door.
iCr^0k'naa"?!,'e;deUrcn da.t er gebakken werd
DE DOOLHOF.
Het Kuiycxing'sproceg jn onze economi
sche maatschappij blij'ft voortschrijden.
Prijzen van artikelen die -nog niet, ge
daald waren, komen nu ,aan de beurt
en bieden geen weeral-and, om dart er geen
koop era zij n» -
Producenten komen in het gedrang.
Productie-inkrimping^ worden voorge
nomen. Bedrijven geheel ol' -gedeeltelijk
stilgelegd. Werkloosheid toe- over
al de symptomen van he-t crisis-proces
dat do 't oestoin en mpg.); r>en aanpassen
dcri oorlog nog wel recht van bestaan zou
hebben. Ik heb toen als mijne vaste overtuiging
geantwoord dat zulks ongetwijfeld het geval
zou zijn, en ik geloof niet te boud te spreken,
wanneer ik hier de overtuiging neerschrijf, dat
het recht van bestaan van onze Vercemging
geenszins is verzwakt, veeleer nog juist is toe-:
genomen. De üjden, die wij thans doormaken,
zijn in vele opzichten zeer zeker niet mindei;
moeilijk, dan gedurende dc oorlogsjaren. Hoe
lang zal deze toestand nog aanhouden? Wie
zal het zeggenl
Aldus de heer Van Lidth de Jende, die ver
der nog een krachüg beroep in dezen terugblik'
doet op de medewerking van allen ter vervol
making van de Vereeniging.
De interessante reeks artikelen over de be
schrijvingen van onze verschillende zeehavens
wordt in deze aflevering voortgezet met een
ervolg van de beschrijving van de haven van
Rotterdam. Eenige afbeeldingen zijn wederom
bij dit artikel opgenomen.
Do heer Smissaert geeft een bijdrage over:
Oost Indië, indrukken en gewaarwordingen,
welk artikel groote bewondering getuigt voor
tropisch N.derland. Het eerste gedeelte van dit
belangwekkend artikel eindigt met de opmer
king, dat, wat de schrijver in Indië heeft ge
zien, gehoord en waargenomen, hem den stel-
ligen indruk heeft gegeven, dat wij voor ons
zijn en blijven in andermans land het recht
ontleenen aan het feit, dat het lot der inlan
ders onder ons gezag gunstiger is dan het zou
zijn wanneer dit gezag zich terugtrekt.
Verder bevat deze aflevering een der be
kroonde inzendingen op dc prijsvraag waarom
het een landsbelang is aan voorwerpen vaJ
Nederlandsch fabrikaat de voorkeur te gevei
als deze met builenlandschc kunnen wedijver»
de steeds belangwekkende rubriek korte berk-
ten „Van alles wat," en de mededeeling o
trent een nieuwe door het Hoofdbestuur uitge
schreven prijsvraag.
Tenslotte zij vermeld, dat bij deze afleve
ring is gevoegd een practische telefoonkaart,
ten doel hebbend belangstelling in het werkep
der Vereeniging op te wekken, en waarop ii
het kort de omvangrijke lijst van verrichtingen
waarmede de Vereeniging zich bezighoudt, zijn
vermeld.
In de aflevering van 5 Januari treffen wij
o.a. aan:
Een „Terugblik" van de hand van den voor
zitter der Vereeniging „Nederlandsch Fabri
kaat," den heer C. W. F. C. van Lidth de
Jeude, waarin deze in herinnering brengt het
succes, dat de oprichters der Vereeniging heb
ben gehad. Men heeft mij zoo herhaaldelijk in
dien opriclitingstijd aldus de schrijver
"gevraagd, of ik dacht, dat de Vereeniging na
enn-k1eg :n verdrietige weeheid van die lucht.
gsi
lei
davhnnrfkinderen.''
Tnpn Hp rv.o«\TlVÜH QiQ JUCllt.
loen de mand leeg was telde ze de ontvangst
die maar juist voldoende was voor de l
Voor den grutterswinkel aarzelde ze nou
zou.ze ™aar wat minder nemen."
maakte rm'pp"6/?1!6 meneer va" den winkel
twee s?ii!ieder 2akJes de optelling, 't Was
'n riiksfte?Mp a®"' Nleuwe zdyerbon van
kleine nr»r?i secuur opgevouwen in de
Er kwam t °""aie zat' Saf ze hem in de hand.
Rwam toen jmst ander volk binnen, 'n Paar
dames, die door den grutter bijzonder vriende
lijk werden begroet als goede kennissen. Hij
noodigde de dames uit even binnen te komen,
dat zou z'n vrouw heel aardig vinden. De dames
wilden dat wel even doen. Hij zou hen voor
gaan.
,,'n Oogenblikje, even hier de juffrouw afhel
pen.. Hijk u s bier juffrouw.. da's twee
twintig.. da's twee-vijftig en zeven-vijftig is
tien gulden ik dank u wel."
Hij knikte vriendelijk en verontschuldigend
tot de vrouw en wipte meteen naar achteren,
om de dames voor te gaan.
Toen stond de vrouw alleen en was vuurrood.
De meneer had zich vergist cn gemeend, dat
het 'n briefje van tien was.
„Meneer., u doet 't verlcmaar de me
neer lachte niet de visite en hoorde 't niet.
De vrouw ging haastig den winkel uit.
Toen kwamen er twee stemmen om haar heen
gonzen.
„Maak 't gauwgoed," zei de eene.
„De vent is rijk, zei de andere.
,,'t Mag niet, 't mag niet," lispèlde de eerste
weer.
„De la was vol geld, hij merkt er niets van,"
haasfcigde de tweede.
De vrouw begon mee te praten. Ja, 't wés
zoo.er lag veel geld iu de ia. Hoeveel verdien
ste was daar wel niet bij Van één zoo'n dag I
Hij zou er geen boterham minder door eten,
o-nee. En 't was toch zeker z'n eigen stomme
schuld I Had ie maar beter uit z'n oogen moeten
kijken. O, zóó I Natuurlijk 'n man, die om 'n
paar gulden niet maalt. Anders had ie wel se
cuurder geweest. Nou, en dan zoo'n paar rijks
daalders voor zoo'n rijken vent..., hoef je
geen drukte over te maken.
Zou ze nou meteen door maar kousen gaan
koopen voor de jongens, die had ze 't ergsle
noodig. Néé, néé, dét nog niet. Verbeeld je,
dat 1 't toch 's merkte en haar achterop kwam
loopen. Nee, bewaren nog 'n poosje.
Keken de menschen haar nou allemaal aan
of was dat verbeelding Hè, daar schrok ze
warempel van dien politie-agent. Toch niks
geen man om van te schrikken.
't Werd nog kouder, vond ze.
Thuis werd ze met 'n hoera ontvangen
Want nu zou 't feest beginnen.
't Oudste meisje commandeerde wiis. dat ze
EEN GOED MIDDEL TEGEN KIPPEN
DIEVEN.
Bij Tcrborg (Geld.) kwamen twee kippendie
ven in het kippenhok van den landbouwer D.,
doch zij hadden er niet op gerekend dat in
dat hok een elcctrische installatie aanwezig
was. De bewoners werden dus door hun bin
nendringen gewaarschuwd. Twee zoons kwa
men met knuppel en geweer naar buiten cn
wisten de indringers, een vader en zijn 9-jari-
gen zoon, aan de politie over te leveren,
VOOR 3 MILLIOEN AAN ALUMINIUM.
Te Utrecht heeft meu onderdeeleu van 26.000
Dorische oorlogsvliegtuigen zooveel mogelijk
verbrijzeld, duizenden kilo's aluminium voo*
een waarde van drie millioen gulden, opge
borgen in een pakhuis in de buurt van d«
Oudegracht.
Zooals men weet, zijn deze vliegtuigen op'
last van de Entente vernield. De Allgemeina
Elektrizitats Gesellschaft was opgedragen, da
verminking van het oorlogsmateriaal uit te voe
ren en met 3000 man heeft men het in dri<
maanden klaargespeeld, om 26.000 vliegtui
gen te vernietigen. Hetgeen overbleef, is oveO
Europa verspreid. Engeland kocht het staal,
Duitschiand mocht het koper houden, en een
bekende, groote ijzerhandel te Utrecht aan dq
Oude Gracht, werd eigenaar van het alumi
nium. In December is in een groot aantal wa
gons het was een zending van de Duiische
regeering, waarop le Fransche legatie een
streng oogje hield de lading naar Utrecht,
gebracht, waar zij onderdak vond in een pak
huis, wachtend nu om weer vervoerd te wor
den. Want hier is het eigenlijk slechts een tus-
schenhandel; de verwerking, de omsmelting
van het aluminium zal plaats hebben in het
buitenland, in Engeland en Amerika. Daar zal
de vooraad weer dienen voor het vervaardigen
van auto's eu ook zal wel veel van dit alu
minium na verloop van lijd weer de lucht in-
nou niet allemaal om 't fornuis moesten gaan
staan, dan kon moe niet opschieten.
Ze gaf zelf 't voorbeeld en ging haar zusje
de vragenles overhooren.
Maar de jongens vonden 't bij 't fornuis veel
leuker. Ze keken, hoe moeder 't beslag maakte
en de koekepan in gereedheid bracht. Ze snoven
de lucht op van het meel en de rozijnen en
rekenden vast het aantal oliebollen uit...» en
hoe „immes" ze zouden smaken.
De vrouw sprak weinig en bleef op de vele
kindervragen meest het antwoord schuldig.
Ze deed erg beverig en de kinderen vroegen,
of moe niet goed was.
Ineens kreeg ze een schok, net of Iemand haar
onverwachts 'n stomp gaf.
Vanuit 't kamertje klonk de lijzige opzeg-toon
van de catechismus-leerende meisjes
„Zeg het zevende gebod."
„Gij zult niet stelen."
„Wat verbiedt het zevende gebod
„Het zevende gebod verbiedt stelen, of
iemand op onrechtvaardige wijze in zijn tijde-
ijke goe.
„Wat moet dat zoo ineens viel de vrouw
driftig uit., meteen stond ze met haar deeg
handen in dc deuropening. Haar gezicht was bij
na zoo wit al het beslag.
Ontsteld, met open monden keken de kinde
ren naar' de wilde oogen, die nooit zóó gestaan
hadden.
De vrouw lachte ineens weer. „Nee, nee,
ik dacht, dat jullie ruzie maakten."
De kinderen lachten mee, maar niet zoo gul
als anders., en de vragenles werd wat zachter
voortgezet.
't Ging niet goed met de ouwejaars-oliebollen.
De eerste zes kwamen zwart uit de pan. De
volgende serie moest er opnieuw ingelegd wor
den omdat Ce bollen nog half wit waren.
Het duurde lang en de jongens kregen honger.
Toen de oliekoeken eindelijk op tafel stonden
.werd er gretig van gesmuld, maar 't ging niet
zoo feestelijk als ze zich hadden voorgesteld.
Want moeder nam er niet een en lachte zoo
weinig., en als ze 'n enkele keer meelachte,
was 't net of ze 'n steek in d'r zij kreeg.
Plotseling stond de vrouw op en kleedde zich
om naar buiten te gaan. De gezichten der in-
deren vroegen „waarom
Ze had nog wat vergeten, zei ze en vloog de
deur uit.
Ze liep erg vlug en struikelde bijna.
Gelukkig was er geen volk in den winkel.
De meneer stond iets op te schrijven.
Met de drie rijksdaalders in de bevende vin
gers ging ze naar binnen.
„Meneerasjeblieft.neem me niet kwa...
hier heb u 't terug.
De winkelier haaide zijn schouders op e»
glimlachte verbaasd.
„Ja, meneer,strakkies.te veel terug gege
ven. van tien gulden in plaas van 'n rijksdaal
der."
,0, kijk, heb ik me zóó leelijk vergist Nou,
dat is aardig van u. Heel mooi. U merkte 't
zeker toen u thuis kwam
„Ja, meneer, of néé., eigenlijk...."
Toen begon de vrouw heel erg te huilen.
De winkelier begreep 't.
Hij deed 'n paar vragen, die hem gauw op do
hoogte brachten van het tobbende leven der
weduwe.
Hij vroeg of de kinderen al naar bed waren.
De vrouw snikte van néé.
Nou, dan moest ze de jongens nog maar even
tjes sturen. Z'n vrouw had nog al eens kleeren
en zoo, waar ze zoo gauw geen raad mee wist.
Toen de kinderen een uur later geen oogen
genoeg hadden om alles te bekijken, wat die
jieve juffrouw uit den grutterswinkel hen had
meegegeven, en geen tanden genoeg om de
groote appelbollen te verzwelgen, die dezelfde
lieve juffrouw er had bijgedaan, lachte de moe
der weer even hartelijk als in andere prettig*
oogënblikken.
Maar toch vonden ze 't gek dat moeder tel
kens even gauw weg moest naar 't keukentje
waar t toch heelemaal donker was nu. En c j
ze dan terug kwam met natte, roode oogen.
Nog vreemder keken ze, toen inoe onder
avondgebed ook zóó maar wegliep, net toei>
ze waren gekomen aan - „leid ons niet in beko*
ring."
Maar met een blij gezicht liet de vrouw zictt
den volgenden morgen door de vier kindere®
„zalig-nieuwjaar" zoenen.
G. N,
