*n Kennis
Gemengd Nieuws,
Kerk en School
Korte Berichten.
Joost van den Vondel.
t DE SPOORWEGELLENDE.
Het „Wcckbl. van de Ned. Vereen, van Spoor-
tn Trampersoneel" schrijft:
öp een der groote locomotief-depots werd
door een machinist onlangs het volgende in hel
reparatieboek geschreven: „Locomotief no,....
moet noodig in herstelling. Het dienstdoen op
deze locomotief is levensgevaarlijk en in strijd
met de veiligheid van het verkeer".
Het gebrek aan locomotieven op dat depot
was echter zóó groot, dat deze machine nog
dagen moest loopen, waarna, een andere machi
nist nog weer eens schriftelijk de aandacht op
den desoldaten toestand der machine moest ves
tigen, aleer er iets aan gedaan werd.
Een ander staaltje.
Op zeker depot heeft men een GO-jarigen
.poetser voortdurend voor den locomotiefdienst
aangewezen, ja. zelfs een schilder op bejaarden
leeftijd met een slecht gezicht-
Een derde geval:
De capaciteiten van sommige blokwachters
tijn zoo gering, dat zich op een gegeven mo
ment twee treinen in één klok bevonden. De
boel raakte hierdaar zoo hopeloos in de war,
dat op een cnkelsporige drukke baanval twee
treinen elkaar tegemoet reden. Gelukkig wist
men ze bijtijds tot stilstand te brengen',
BESTRIJDING WERKLOOSHEID.
Ter voorkoming zooveel mogelijk van werk
loosheid acht de Minister van Arbeid het ge
wenteld, dat voor woningen die gebouwd wor
den met rijkssteun, alleen gresbuizen Van Ncder-
landsoh fabrikaat worden gebruikt, mits dc
prijs daarvan niet meer dan 25 hooger is
dan van buizen van buiteniandsch fabrikaat.
Voor woningen waarvan de bouw reeds is
aanbesteed, zal, iudien niet anders mogelijk is,
het gebruik van buiteniandsch materiaal moe-
worden toegelaten.
De Minister heeft aun de gemeentebesturen
verzocht hiermede bij woningboilw van gemeen
tewege en bij liet verieenen van steun aan wo
ningcorporaties rekening te houden.
Dr. P. J. H. CUYPERS.
Naar de „Tijd" verneemt, is de toestand van
den hoogbejaarden dr. P. J. H. Cuypers zorge-
lljk.
Limbnrgsche Katholiekendag. De Limb.
Katholiekendag zal dit jaar te Sittard gehouden
worden.
De Nationale Optra. Naar de „Msb."-
verneemt is bij Kon. besluit de subsidie
van f 15.000 afgeweken dat door den ge-:
meeateraad van 's Graventeage door aan-i
neming van oen amendement was toe ge-:
kend aan de N.V. „de Nationalo Opera"
Het ruiterstandbeeld aan den Koning-Sladhou-
dere Willem III. Naar het „Vaderland" meldt,
heeft de beeldhouwer Toon Dupuis het ruiter
standbeeld van Stadhouder Willem III, thans
op ware grootte gebracht. Het beeld is gereed
om in Brussel in brons te worden gegoten.
Het klooster te Aalsmeer. Als supprior van
hel nieuwe klooster der Eerw. Paters Carmelie-
ten te Aalsmeer, is aangewezen de WelEerw.
Pater Dionysius Heggel man,
BEZUINIGING.
Naar de „Maasb." verneemt, zouden op het
Departement van Onderwijs reeds belangrijke
voorbereidende maatregelen genomen zijn, om
bezuiniging in 't Onderwijs aan te brengen.
Het blad meent echter, dat de instelling eener
speciale oommissie niet achterwege zal kunnen
blijven, als men werkelijk het beoogde doel wil
bereiken.
KARDINAAL VAN ROSSÜM.
ITit Rome worrit aan 't „Ocatr." g©-
Bcli reven:
„in verband met geruchiten, alsof do ge-'
zond.. eiistoestaad van Kardinaal
V,.n Rossurn den kaatsten tijd minder goed
bou zijn, kan ik u mededeelen, dat die
toestand zeer gunstig, is ea dat van al
de jaren, dat de Kardinaal te Reine ver
toeft, hij nog nimmer zoo welvarend ia ge
weest als thans.
bovenbedoelde geruchten vonden wel
licht hun ontstaan in de omstandigheid,
dat Zijne Eminentie in h.et vorig najaar
ce.dgszins last heeft gehad van rheuma-
Mck en een bijkomende ongesteldheid.
..en en ander was echter van weinig
betoekenis, en het medisch onderzoek,
waaraan de Kardinaal zich onderwierp
leverde een alleszins bevredigend resul
taat op.
r—
DE REIS VAN DE ZAANDAMSCHE"
BEDRIJVEN-COMMISSIE.
Naar het boe. dem. blad voor de Zaanstreek
„Dc Voorpost meedeelt, zal de afdeelilng Zaan
dam van de S.D.A.P., in verband met de cri-
„Op mijrt woord, antwoordde Avene, gij
verdient de fortuin niet die gij zooeven
gewonnen hebt".
ten tweede kreet, nog angstiger dan de
eeiste, weerklonk döor de tudit.
Laurent legde beide handen óp zijne
opren en vluchtte weg, zeggende
„Zij is verlaten, verloren".
„Gij zijt rijk waarover beklaagt gij u"
„Waarover Zie, Avene ik was nog
Slechts een avonturiergij hebt nu een
loover en een moordenaar van mif ee-
Imaakt". B
Avene haalde minachtend de schouders
pp.
Bij hel aanbreken van d'en dag namen de
iwee medeplichtigen hun plaats in, die zij
in het algemeen voertuig, dat dienst deed
tusschen Mezieres en Parijn, luidden be
sproken, en toen zij gingen zitten verbaal-
We de conducteur, dat in den vorigen nacht
Pme reizigers en een kind door deu troep
Van Drindor vermoord waren.
Einde vian het eerste deel
DEEL, II.
HOOFDSTUK I.
BURGGRAAF ANTONIN".
Een ongewone bedrijvigheid heersohle op
foct kasteel van Songy, sedert de jonge burg
Igraal de Lannoy zija aanstaande komst ac-
llck in. de pers, firie pariijgenoolen, raadsleden
de hecren Duijs, Prins cn Verbeek, die aan de
reis naar Duitschland, Noorwegen en Engeland
deelnemen, na hun tern nst uitnoodigen in
lichtingen te geven o- doel en de nood
zakelijkheid van de reis.
Zelfs de pariijgenoolen schijnen te vinden
dat het met die snoepreisjes van Duijs c.s., de
spuigaten uitloopt.
EEN HOTELDIEF GEPAKT.
Ia den Haag heeft de recherche een reeds
lang ge zochten, beruchten holeldief aangehou
den, den 26-jarige W. A. H. M., zonder vaste
woonplaats. Hij stond al langen tijd in het
Politieblad gesignaleerd, en werd door de po
litie van verschillende plaatsen in het land ge
zocht. Dal was extra moeilijk omdat htf tel
kens andere namen opgaf. Eindelijk is hij
Vrijdagnacht te 4 uur opgelicht in een holel
waar hij logeerde onder den naam P. V. d. R.
Nu noemde hij zich echter K. een naam die
voorkwam op een portefeuille, welke hij by
zich droeg. Maar dieportefeuiile was goslolcn
in een holel, waar hij had gelogeerd onder den
naam v. B. Die diefstal heeft hij reeds bekend
Illj werd bovendien gezocht wegens oplichting,
terwijl dc Rotterdanwche politie zijn opspo
ring vroeg wegens rijwieldiefstal. Het bleek
verder, dat M. nog een gevangenisstraf van 3
maanden moest ondergaan, waarioe hij in 1919
was veroordeeld.
1IET STOOMSCHIP „PATRIA",
Zaterdagmorgen liep in Rotterdam het ge
rucht dat het stoomschip .Patria" van de Rot-
leradamsche Lloyd, dal verleden week naar
Batavia is vertrokken, Vrijdagnacht zou zijn
vergaan. De directie van üe Rotterdamhche
Lloyd spreekt deze geruchten ten,sterkste tegen
Hei schip is op normalen tijd Ouessant ge
passeerd.
HET SPOORWEGONGELUK BIJ NUTII.
De seinhuiswachter Deckers is, naar „Vaz
Dias" meldt, op vermoeden, dat liet ongeluk
aan zjjn schuld ie wijten is, gearresteerd.
DE DIEFSTAL VAN 40.000 FRANCS TE
SITTARD,
Men meldt uit Sittard:
Bijgestaan door de marechaussees uit Sittard,
Beek Echt enz. beeft de justitie uit Maastricht
Vrijdag ecu zeer uitgebreid onderzoek ingesteld
in verband met diefstal van 40.000 francs.
Behalve bij den directeur der bank werden
ten huize van 't personeel door de politie huis
zoekingen gedaan. Gewapende marechaussees
zetten de woonhuizen af, niemand mocht de
huizen ingaan of verlaten.
Onderwy] stelde dc justitie uit Maastricht
andermaal een onderzoek in in 't gebouw der
bank en in de naaste huizen en panden.
Ook de huizen van enkele familieleden van
't bankpersoneel werd'en afgezet en door de
politio onderzocht.
Dit onderzoek duurdo van 's morgeus vroeg
tot laat in den namiddag. Reeds in den nacht
hadden marechaussees nauwkeurig toezicht ge
houden op enkele woningen.
DE DADERS OP HET SPOOR?
Op 19 Januari 1919 werden zooals we
destjjds uitvoerig meldden, de 76-jarige J.
Perrels en zijn 77-jarige echlgenoote, wonende
onder de gemeente Relranoheanenl (Zeeland)
door tot nu toe onbekende daders vermoord,
terwijl hun geld sieraden werden gestolen.
Wel was indertijd een zekere Dh. aangchou-
rkn, doch hij werd later weer losgelaten.
Thans schijnt in deze zaak meer licht tc zijn
opgegaan. Reeds direct was vermoed dat de
daders zich in België ophielden cn nu komt
bericht dat te Brugge twee personen zijn aan
gehouden, als verdacht meer van dezen mis
daad af te weten.
MOORD TE VENLO.
Zaterdagmorgen is zekere A. F., die in een
kraam bij de grens handel drijft, voornamelijk
met Duitschers, in zjjn tent vermoord gevon
den, badend in zijn bloed. Hef hoofd vertoon
de vier diepe snijwonden, die vermoedelijk zijn
toegebracht met een bijl, svelke later aohfer
ene kist werd gevonden. Diefstal is vermoede
lijk de drijfveer geweest.
De man laat een weduwe met drie kinderen
achter.
EEN WAARDE VTN f 75.Ü0O VERMIST.
Naar de „Msb." verneemt is men Zalerdag
op het Hoofdpostikanloor te Amsterdam tot de
ontdekking gekomen, dat een pak statistiek-ze
gels .-an 50 vel, ieder groot 150 zegels ter
waarde van f 10 per stuk spoorloos verdwe
nen was.
De vermiste zegels zijn belaslingzegels, welke
len poslkantore worden verkocht; zij worden
enkel gebruikt door e^porlzakeu bij dc ver
zending van goederen.
Ondanks uitgebreide onderzoekingen door
bot post,personeel ingesteld heeft men het
waardevolle pakket niet kunnen ontdekken. Op
onverklaarbare wijze is het spoorloos verdwe
nen. De zaak is nu in handen der politie ge
geven, welke met haar nasporingen is begon
nen, doch eveneens nog zonder resultaat.Ar
restatie» hebben /Inn ook nog niet plaats ge
meld bad aan zijne zuster Etieimelte en
zijn schoondochter 7can-due .d'Epinoy Uil-
noodigingeu waren itpndgezondiu aan de
adellijke families in den omtrek van Olirious
en de genoodigde gasten vulden reeds dc ge-
hoele woning, toen een koerier met zweet en
slof bedekt namens den burggraaf kwam
aankondigen, dat zijn meester hem binuetj
vier-on-twintig uren zou volgen. Dat liet tijd
geno>,g over om de bloemen te vernieuwen
en de gasten uit hun bagage de nieuwste toi
letten, do schoonste kanten cu de sierlijk
ste kanten te doen opzoeken. Etieimelte
stond aan het hoofd van die drukte.
„Het is een werk van liefdadigheid ons op
te tooien" zeide de burggravin tot liaro
vriendinnen. „Denk eens, die arme jongen
heeft ccn tocht om de wereld gemaakt, hij
heeft slecht vrouwen gezien gekleed mol'vee
ren cn schelpen; laten wij hem de beschaving
weer doen viuden. Ik zou gaarne willen, dal
een huwelijk Anlonin er toe bracht zijn'ont
slag te nemen en zich bij ons te vestigen."
Deze woorden deden de ongehuwde dames
blozen. Het portret van den zee-officier in
de groote zaal vertoonde een bevallig en
lier jongmensch, die dapperheid aan goed
heid moest paren. Een bal werd georganiseerd
voor den avond zelf zijner komst cn dc
dames hielden zich met hun opschik bezig,
Slaapziekte. Te Apeldoorn komt onder
kinderen slaapziekte voor. Een drietal gevallen
werd geconstateerd. Een der patiëntjes is de
crisis te boven en, na meer dan een weck onaf
gebroken geslapen te hebben, thans weer aan
de beterhand.
Een patroon in de kolen. In Februari
1920, werd door eeu inwoner van Vlissingcn in
huisbrandkolcn een vermoedelijke onlploffings-
palroon gevonden. Deze is ter onderzoek opge
zonden aan hel Staatsbedrijf der artillerie-inrich
tingen te Zaandam. Blijkens een thans ontvan
gen schrijven is bij dat onderzoek gebleken,
dat men inderdaad met een ontploffingspatroon
le doen had. Zou deze patroon in een brandende
kachel geraakt zyn, dan zou ongetwijfeld een
hevige ontploffing gevolgd zijn.
Te Schagenbarg jN. H.) ij Vrijdagnacht
de broodbakkcrij van den beer H., tot den
grond afgebrand. De oorzaak is onbekend. Ver
zekering dekt de schade.
liet herstel der Koningin-Moeder. Het hersle
van de Koningin-moeder heeft eeu zeer gunstig
verloop. H. M. vertoeft reeds een groot gedeelte
van den dag in haar zitkamer.
In veilige haven. Volgens ontvangen te
legram arriveerde de Nederland sche zee-
sleepboot „Drente" Donderdagmorgen te Ham
burg met het 12.000 tons Amerikaansche
stoomschip „Defiansche op sleeptouw, hetwelk
door de „Drente" in de Noordzee was opge
pikt met gebroken Nódfdlurbines en ankerspil
Te Obdam (N.-H.) zijn dc woningen van
dc gezinnen Mak cn Tam'w in den asch ge
legd. Van huisraad en inboedel kou niets ge
red worden. De vonkenregen deed ook brand
ontstaan in den klamp hooi vau den heer
Spaans. Al het hooi verbrandde.
Jeugdige kerkdieven. Te Eindhoven zjjn
2 jongens op heeterdaad betrapt bij het lich
ten eener offerbtis in de Paterskerk. Eén stond
er op den uitkijk. Zij hebben bekend ook in de
parochiekerken van Stratum en Strijp reeds
eerder de bussen geledigd te hebben.
Voor bet geld werd sigarretten en chocolade
gekocht. De deugnieten zijn 10 en 13 jaar oud.
Donderdagnacht is onder Wijdenes (N.-H.),
een moordaanslag gepleegd, op de wol. \V. Do
vermoedelijke dader (haar zwager), die bij haar
in dienst was, is tc Hem, gearresteerd.
Lijk gevonden. In den IJsel by Deventer
is drijvende gevonden liet in verren staat van
ontbinding verluierende lijk van een bejaard man
vermoedelijk S. de W., uit Apeldoorn, die sedert
eenigen tijd werd vermist,
Een der zwaargewonden overleden. De
mijnwerker W. Simons, die bij het mijnongeluk
op de Oranje Nassau-toijn Vrijdag ernstig
werd gekwetst, is lieden overleden. De onge
lukkige woonde tcMaiiendort (Duitschland) en
laat een echtgenoot met zeven kinderen ach
ter. Dit is reeds de vierde doode in het mijn
bedrijf in deze maand.
Het aantal kiezers te Amsterdam. Hel glo
bale aantal kiezers te Amsterdam is 130.000:
00.000 mannelijke en 70.000 vrouwelijke.
Gehoord hebben we allemaal van Item.
Maai weten we allen veel bijzonderhe
den
5 rij heeft den «Qysbrccht- geschreven,
ja, en »Adain in Ballingschap;:, door
Rcoyaards weer ten leven gewe.-ct, en
hij had een kousenwinkel in Amsterdam,
zijn zoon wou niet deugen en op zijn
ouden dag werd hij klerk aan de bank-
van Leening cndaarmede houdt ve
ler kennis op.
Toch mag hij wel beter gekend.
Vondel, de koning der Nederlandsche
dichteis, werd geboren te Keu en, in 1587
T oevallig, loan men 'gerust zeggenwant
zijn oudets, Joost van ddh Vondel en Sara
Granen waren Antwerpenaars. iDe vader
was hoedenmaker. Om hun doopsgezind
geloof waren zij gedwongen de stad te rui
men, toen deze door de Spanjaarden werd
veroverd. Zij weken uit naar iDuitsehland
en aldus kwam de kleine Joost in Keulen
ter wereld en begon daar zijn aardsche
loopbaan, die over de 91 jaar zou duren.
Kort daarna vertrok de fami.ie naar Hol
land, waar zij hun godsdienst veiliger kon
den uitoefenen dan in iDurtschlandna
eenigen tijd in Ut. echt te hebber vert e d,
begaven zij zich naar Amsterdam; zij ves
tigden zich hier, omdat moeder Vondel
er vele familieleden had wonen. Zij zet
ten er een kousenwinkel op, die vooral
dank de oudste dochter Clementia, zeer
goede zakendeed.
iDe kinde.en kregen een uitstekende op
voeding, Zij waren zeer begaafd. Reeds
vroeg begon Joost te dichten; hij had
blijkbaar Fransch geleerd, daar hij werk
van den Franschen dichter du Bartas, die
toen v eel .opgang maakte, vertaalde.
I" 1610 trouwde hij Maria de Wolff
toeu het rijtuig van den zcc-oïfic.cr de poort
binnenreden t'n voor hel marineren bordes
stilhield.
Anlonin sprong vlug op den grond, drukte
zijn schoonbroeder hartelijk de hand en
wendde zich daarna tot een man san hoo«e
gestalte, die iu ziju tred den matroos deed
erkennen, met de woorden; „Grand-Hunier
zorg voor mijn bagage."
„Jawel, officier, antwoordde dc zeeman
„Hebt gij geen anderen kamerdienaar?"
vroeg Etiennetle.
„Neeu, cir ik verzeker ti, dat deze voor mij
meer dan genoeg is. Die brave jongen heeft
toen hij bij Kaap Vert zyn kapitein ver
loren heeft, de koopvaardijvloot voor de Ko
ninklijke Marine verlaten. Tijdens een lan
ding, die wij deden op de kusten door Abel
Tasmar ontdekt, schoten de wilden een regen
van min of meer vergiftigde pijlen op 'ons
af en had ik aan Grand-Hunier een wonder
bare redding te danken. Ik bood hem de
helft van mijn fortuin aan; hij weigerde het
maar verklaarde tevens, dat hij, nis ik er niet'
legen was, zich aan mij zou toewijden, zooals
hij zich vroeger aan Gaspard Tavaneo had
toegewijdik nam een bloedverdrag met hem
aan cn sedert dien schijnt Gnand-Hunier mijn
schaduw geworden te zijn. Braaf, edelmoedig
dapper c nzeer zachtmoedig, begrijpt hij mij
cn nam eonïge jaren Met- de goed bcklSui
te zaak in de Warmoesstraat van zijn ouders
over. Hoewel men niet kan peggen, dat
hij den winkel verwaarloosde, zoo valt het
niet te verwonderen, dat 'hij er zich niet
met hart en ziel aan wijdde. Men kan
moeilijk Apoilo en Mercurius tegelijk' die
nen. Zijn omvangrijke studie, want geheel
uit zich zelf leerde hij Latijn en Grieksch,
moeten hem veeltijd gekost hebben en
hij dichtte bovendien onverpoosd door.
't Lijkt haast ongeloofelijk, dat hij nog
tijd vond voor zijn zaken. Gelukkig was
Maaiken, zijn vrouw, flink en reê; hoewel
zij altijd tusschen de kleine kinderen zat,
behartigde zij de belangen van haar huis
houden met die van de zaak en nam 'haar
man zooveel mogelijk werk uit de hand.
Dat Vondel in die jaren zooveel kon voort
brengen, heeft hij vooral aan haar trouwe
hulp te danken.
In de ongelukkige twisten, die gedu
rende het 12-j.arig Bestand ons land teis
terden, koos Vondel de partij der Remon
stranten, dus tegen prins Maurits. Hij was
een hartstochtelijk vereerder van Olden-
barnevelt, en toen de grijsaard als offer
viel van hatelijke partijzucht, toornde hij
onverschrokken tegen diens beulen en
spaarde zelfs den vorst niet. IDe tijd ver
zachtte zijn verontwaardiging niet en zes
jaren na de terechtstelling van den grooten
doode dichtte itij zijn treurspel: »Pala-
medes of de Vermoorde Onnoozelheldc.
't Was duidelijk, dat de dichter hier Mau
rits en zijn raadgevers ten tooneele voer
de en onder het mom der üriejcsche vor
sten brandmerkte. Een ware storm brak
tegen Vondel los; hij moest zich verber
gen om aan de vervolging te ontkomen;
dit belette hem echter niet, nog heftiger
hekeldichten te schrijven, die hij echter
ter wiile van zijn angstige bloedverwanten
in 't vuur wierp, 't Scheelde niet veel
of zijn sleuteltreurspel had hem het hoofd
gekost. Gelukkig voor h em had hij mach
tige VGOisprekers en kwam er met f 300
boete af, omdat hij: »dingen hadde ge
sproken, die hij behoorde te zwijgenc.
Tegen de predikanten vooral, wien hij de
schuld gaf van de hatelijke godsdienst
twisten, was zijn verontwaardiging gericht
en hij bleef hen vervolgen met zijn sv.her.pe
pen, zooals blijkt uit zijn bittere, maar
geestige hekeldichten: «Rommepot van 't
Hanekotc, »Roskamt:, en «De' Harpoen:;.
Levenslang bleef hij, die anders zoo zacht
zinnig was jegens andersdenkenden, met
hen in strijd.
Hij werkte rusteloos: treurspelen, gele
genheidsverzen, opdrachfe godcdlei stlge
besptcge.ingen, vertalingen uit 't Fransch,
Latijn en Grieksch vloeiden onafgebroken
uit zijn dichterveer. Beprce ingen bleven
hem niet gespaard; in 1633 stierf zijn
zoontje Constantijn, dat hij had genoemd
naar den eersten Christen Keizer, dien hij
in een heldendicht had widen verheer
lijken. Moede.oos verbrandde hij het pas
begonnen epos en dichtte net beroemde
trposüfed op zijn gestorven kind, dat mis
schien een der popuu lrste verben van Von
del is. Het vo.gcnde jaar stierf Saartje,
zijn 8-jarig dochtertje, en twee jaren later
bof hem de zwaarste slag zijns levens,
de dcod van zijn trouwe, liefhebbende
vrouw.
iDoor al deze rampen diep terneergesla
gen, keerde zijn hart zich meer en meer
tot God. Hij was altijd vroom en gods
dienstig geweest, maar nu voldeed hem
zijn doopsgezind geloof niet langer; mis-
scnien ook door zi,n studi-n over net tijd
perk van Conslantijn werd het hem dui
delijk, dat het niet het geloof der eerste
Christentijden was.
Terwijl hij zijn steeds meer roomsch
getinte blijspelen sdueef: ȟi.sorecht van
.lEn.s.elc, »Jozef in Dothans, >Maegiiden«,
bes.udecrde hij ernstig de katholieke ge
loo.sieer met het verblijdende gevolg, dat
hij in 1641 in de HeLige Stede (het Be
gijnhof) zijn dwalingen afzwoer en in de
Katho.ieke Kerk weid opge.omen.
Na zijn bekee.ing is Vondel met hart
en ziel roomsch geweest; zijn leven was
gewijd aan de verdediging van zijnl
nieuw geloof. Strijdbaar ais hij steeds
w.iS, kwam hij rond voor zi n overtuiging
uit, zoowel in zijn leven als in zijn han-,
delingen en geschriften. Zijn eerste be.ir-
spel na zijn overgang was het door en
door katho.ieke »beter en Pauwels::; kort
daarop volgden zijn >Maagdenbrieven;:,
waarin hij twaalf heiige maagden aan het
woord laat. Nog meer gaf Vondel uiting
aaii zijn nieuw geloof in «Altaargelieime-
voordal ik spreek en bespaart mij dikwijls
de moeite van te danken."
„Dan begrijp ik, dat gij aan hem gehecilit
zijt," zcidc Etiennetle, „en ik zal bevelen dat
men goede zorg voor hem draagt; moet ik
er bijvoegen: vooral in de keuken?"
„Neen, lieve; Grand-Hunier is matig als
een kluizenaar. Hij eet onder alle breedten
zulke verschillende spijzen, dat ik niet weet
of hij een kuiken verkiest boven eeu apen-
bout of een patrijs boven een stuk lijger-
vlcescli. 'l'och zal ik u dankbaar zijn voor
alles wat gij voor hem doet, want nog eens:
ik ben zeer aan mijn matroos gehecht"
Terwijl de burggravin met haar broeder
sprak, liet Grand-Hunier de bagage van zijn
meester naar een groote kleedkamer brengen
en pakte met pijnlijke zorg de geschenken
uit, door Anlonin uit alle streken der wereld
voor mevrouw d'Epinoy medegebracht. Deze
bracht haar broeder in de kamer die voor
hem bereid was cd zeide hem: „Ik wil u
niet verraderlijk overvallen; als gij geen der
gasten ziet, die op liet oogcnbljk Songy be
wonen, dan komt dat omdat zij zich aan het
optooien zijn."
„Wat," vioeg Antouiu, „hebt gij gasten op
hot kasteel 1"
„Üat zou ik deuken, ik wilde u feestelijk
ontvangen."
nissen::, «ie hem opnieuw de woede 9erj
calvinistische en zelfs ran de remonstrant-,
sche predikanten op den hals haalde. Har-,
der viel het hem zeker, dat vele-trouwe
vrienden, waaronder Hooft, met hem bra
ken om der geloofswille, maar hij bleef
trouw aan zijn geloof aiiet alleen, maan
jubelde er in. Groot leed wachtte hem!
op zijn ouden dag, Zijn zoon Joost was
zeer verkwistend en zorgeloos; hij deed
de kousenzaak verioopen en om een drei-
(gend bankroet te voorkomen, offerde
Vondel een groot deel van zijn vermogen.
Met zijn dochter Anna en een kieindochterj
woonde hij nu samen en was gedwongen
een postje aan de Bank van Leening aan
te nemen. Hij was toen reeds '70 jaaij
oud, maar onvermoeid ging hij voort met
dichten. iDe treurspelen volgden elkaar op,
Zijn meesterstuk «Lucifer::, in 1654 g.e«
schreven, mocht door den tegenstand der
predikanten niet opgevoerd worden. Zijn'
«Maria Stuart?, werd met f 180 beboet,
't Deerde hem niet; behalve zijn leer- enj
heldendichten: «Bespiegelingen van Godl
en Godsdienst:: (7000 regels), «Joannes de
Boetgezant;: (3000 rege.s), »De Heerlijk*
heid der Kerk« (3000 'regels:;), bezong hijf
77 jaar oud, nog- met jeugdig vuur den
«Slag: van Chattamc, «den val van Candiao;
en andere politieke gebeurtenissen. Ver*
der dichtte hij zijn «Adam in Balling
schap:.- ert op 85-jarigen leeftijd zijn «No-
aclt of de ondergang der eerste wereld::.
Na zijn 85e jaar legde hij de pen
eindelijk neer; eenzaam was zijn leven
geworden. Zijn kinderen en kleinkinderen,
zijn beste vrienden waren hem voorge
gaan. Kalm en gelaten wachtte hij het
oogenblik af, waarop hij eindelijk de heer
lijkheid Gods, door hem zoo vaak bezon
gen, zou mogen aanschouwen. Zijn ver
zwakking nam steeds toe en den 5en Fe
bruari 1670 ontsliep hij zacht en kalm
in God.
Het is moeilijk een overzicht te geven
van al zijn werken. Meer dan 300.000
•regels heeft hij geschreven. Elk gentel
is door hem beoefend, behalve het blijspel.,
Zijn talent is bij uitstek lyrisch.
Behalve in zijn lierzangen heeft hij ook!
uitgeblonken in zijn beschrijvingen. Het
didactisch genie heli eerdicht ging,
hem misschien het gemakkelijkste af, ge
tuige zijn «Bespiegelingen;; en «Altaarge
heimenissen::. Zijn zelf aangeworven ken
nis was groot: geschiedenis, fabelleer,-
theo o^ie hadden vco i e.n geengeheir. e t.
Zelf zachtmoedig, vriende ijk en besenet-
den, was hij in zijn hekelschriften bui
tengewoon scherp. Overigens was zijn le
ven geheel in overeenstemming mot zijn
ernsiigen, van godsdie st doordeesemden
arbeid. Een trouw zoon der Kerk, be
leefde hij zijn geloof door zijn edel, ireiu
leven, door zijn vastheid van beginselen
gepaard aan naastenliefde en verdraag
zaamheid jegens andersdenkenden. Zi n
groote verdiensten werden bij zijn leven
zeker wel erkend, maar toch pas sedert
de 19de eeuw werd hij naar waaide ge
schat. Men kan zegegn, dat Vondel toen
pas door liet nageslacht is ontdekt. Men
is begonnen hem te lezen en te oestudee-
ren, dank vooral zijn grooten bewonde
raar en geestverwant Dr. Alberdingk
Thijtn, Een standbeeld heert men hem op
gericht, een park en een geilt e. stadskwar
tier zijn naar hem genoemd. Prachtige
uitgaven van zijn werk kwamen uit: een
Vondelliteratuur is er ontstaan niet alleen,
maar ook een Vondel-museum werd opge
richt, waarin ailes werd bijeengebracut,
dat in de verste verte aan den grooten
Dichter herinnerde en toch wordt hij
helaas! nog niet genoeg gelezen» Velen
praten over hem, prijzen hem, zooals het
opschrift van zijn standüeeld luidt, om den
adel van zijn karakter, om den rijkdom
van zijn genie, om den gloed en de liefe
lijkheid zijner dichtergave en andere groo
te hoedanigheden, maar zij kennen hem
slechts van hooren zeggen. Tot het lezen
zijner onsterfelijke vvetKen komen zij niet.
Behalve een groot dichter was Vondel
ook een keurig proza-schrijver. Zijn wer
ken in ongebonden stijl zijn lang niet zoo
bekend als zijn gedichten, maar toch mo
gen zij veilig niet alleen naast, maar tzelfs
boven die van de beste schrijvers uit onze
gouden eeuw geplaatst worden.Ve.e zijner
voorreden eti opdrachten van zijn treur,
spelen zijn ware juweeltjes van inhoud en
vorm, vim uitdrukking en gedachte. Fijne
spot en geestige scherts wisselden elkan
der af met hoogen ernst, practischen zin,'
eu gezond ve stand.
„Mijn i-enig leest,antwoordde liij, „bestaat
in u weer te zien. Ik kom hiel- begeerig
naar rust, naar eenvoudige gesprekken, naar
oprechte vriendschap. Ik breng tot u een
mateloos verlangen wederom in den huiselij-
ken kring te verkeeren, voor enkelen te leven
en mij op eeu hoekje land op te sluiten.
Als gij eens wist, hoe men, na lang verschil
lende horizons gezien te hebben, verlangt om
de ruimte, die men overziet, Je beperken.
De eenzaamheid verruimt onzen geest ea ons
hart, maar maakt ons hongerig naar teedera
gevoelsuitstortingen. Ik had genoeg voor u ea
uw echtgenoot. Ik neem het u bijna kwalijk.
Ik had liever door het dorp Songy geloopcn^
de brave menschen, die mij als jongeling ge
kend hebben en nu als man terugvinden, da
hand gedrukt, liever dan eeu officieele voor
stelling te moeten ondergaan. Maar nu beu ik
veilplicht de uniform eer aan te doen en te
gehoorzamen aan de orders van den Koning."
„Als belooning voorspel ik u een buiten*
gewoon succes,"' zeide Etiennetle.
„Ik hoop ten minste dat het feest bljjft
bij een diner?"
„Volstrekt niet, ook een bal zal er zijn.'®
„Voor ditmaal is het te erg, veel te era.™
„Ik meende goed te doen," antwoordde
Fm-uneUe cp berouw vollen toon.
(Wordt veryolsfd.)
