Eerste Blad.
In ©n om Haarlem.
Sociëteit „Vereeniging.*
Stadsnieuws
DAM I AATJES
V RIJD AO 11 WAART 1291
44ste JAARGANG No. 13790
PER KWARTAAL I Ü'J®
PER WEEKI H
FRANCO PER POST PER KWART. BIJ VOORUTTBETAUNa f 3.57V,
bureaux»
NASSAULAAN 49, HAARLEM. TELEFOON 1426, 2741 EN 1748.
ADVERTENTIËN 35 CENTS PER REGEL"
BIJ CONTRACT BELANGRIJKE KORTING.
Ott nummer bestaat uit 2 bladen.
LANGS DEN WEG.
Veilig Haarlem!
G. J. K..
De ABONNEMENTSPRIJS BEDRAAGT VOOR HAARLEM EN AGENTSCHAPPEN»
w n L> ft u ai
Wij hebben, vertrouwen, dat het con-
tlict tussch.cn het gemeentebestuur van
Haarlem en de sooiële.t „Vereeniging"
Wel zal blijken te zijn een storm in
eeu. glas water en dat alles in der
minne zal worden geschikt
Voor ons ligt het raadsbesluit van
5 November 1920, waarbij de Raad
der gemeente Haarlem besluit tot aan
koop van de sociëteit „Vereeniging"
voor de som van 1 950.000.van het
geheele complex der e gendomuien van
genoemde sociële.t aan de Lange Be-
gijnesteeg en de Wijde Appelaars teeg,
kaïlastraal bekend: Gemeente Haar.em,
Sectie D, aommers 7034, 1280, 1281,
1282, 8416 en 8417, ter gezamenlijke
grootte van 35 aren 73 oenti-aren,
met uitsluiting van alle meubilaire goe
deren, ook al mochten die door be
stemming onroerend goed zijn, bene
vens van zoodanige ornamenten en
dergelijke, als het bestuur der so
ciëteit wenschelijk zal oordeelen.
Een afschrift van genoemd raads
besluit is toegezonden en ontvangen
door het bestuur dei- sociëteit „Ver
eeniging"; en. in verband met de, naar
aanleiding van dit raadsvoorstel te
voren gewisselde stukken tusschen
Haarlem's gemeentebstuur en de socië
teit „Vereeniging", waaroij de laatste
zich bereid verklaarde hare eigendom
men voor f 350.000 af te staan, brengt
Ie goede trouw, dunkt ons, mede, dat
het bestuur der sociëteit „Vereeniging"
dien koop ook gestand doet, zoolang
de gemeente Haarlem daarvan niet
afziet.
iiUnsscheu is bekend geworden, dat
het Rijk f 415.000.wil geven voor
de gebouwen, dat is f 65.000.meer
dan de gemeente er voor betaalt. Dat
is op f 350.000.— een groot bearag en
niet te verwonderen is het, dat de
«uciëteit happig is dat voo, deeltje, dat
zacht binnen komt vloeien, op te strij
ken, wanneer dat mogelijk is.
Om dit laatste „wanneer dat mo
gelijk is" schijnt nu de zaak te loopen.
Na de verklaringen van de vooraan
staande bestuursleden, behoeft er niet
meer aan getwijfeld te worden, dat
het bestuur dit aanbod aan het Rijk
niet gedaan heeft
Ook de heer Pull verzekert dat
het sociëteitsnestuur de gem.ente nog
altijd als koopster beschouwt.
Maar daartegenover staat de brief
van den Minister van Waterstaat
Waarin wel degelijk van een aanbod
gesproken wordt.
Het schijnt maar dit is niet
officieel medegedeeld dat de on
derhandelingen (als men ze zoo noe-
mea mag) met den vertegenwoordiger
van. het Rijk zijn gevoerd door een .ge
bestuursleden. N.et door „het" bestuur
dus en ook niet zoo moetien wij
de goede trouw te moeten verstaan
namens het bestuur. Op wiens gezag
en met weik gezag die bestuursleden
dan gehandeld, hebben.
\an andere zijde wordt medegedeeld
dat de heer Pull de vraag hoeft ge
steJd, hoeveel 't zou moeten kosten
ais men zoo spoedig mogelijk de lo
kalen ontruimde en de sociëteit zich
lijdelijk behielp met een hulpruimte
Daarop schijnt toen het bod van
f 65000.— meer gekomen te zijn. Dit
moest de „Vereeniging" in slaat stel
len lijdelijk een ander lokaal te huren,
teldal zij een definitief gebouw zou
kunuen betiekken. Eihtcr schijnt daar
bij de conditie gemaakt te zijn, dat
dan de gemeente van den. koop moest
afzien.
Wat er precies onderhandeld is zal
in de hedenavond te houden vargade-
ring van de „Vereeniging" wel blijken.
In hei raadsbesluit wordt niet gesproken
over het tijdstip van oplevering der ge
bouwen. Daarover zou door de gemente
teet de sociëteit nader overleg worden
gepleegd. Dat overleg ligt ook inderdaad
"dist jn de daarover gevoerde correspon
dentie, doch tot een besluit had zulks
'teg niet geleid. Wie daar nu echter uit
lezen wil, dat, als de sociëteit zulks wil,
gebouwen nooit aan de gemeente
*ou behoeven te worden overgedragen,
tendat zij zich immer zou kunnen beroe
pen op onmacht, wijl zij geen geschikt
Bebouw voor huisvesting der sociëteit kan
Vinden, gaat o.i. te ver. De goede trouw
"zengt wel degelijk mede dat de sociëteit,
spoedig mogelijk, de gebouwen ont
ruimt
H wellicht in het feit, dat het overleg
V"1'rent het tijdstip van ontruiming tus-
gemeentebestuur en het bestuur
sociëteit „Vereeniging" niet vlotte,
aanleiding gelegen dat ons gemeenle-
ee*tuur tot zulke krasse maatregelen als
'^^deurwaardersexploit zÜn maatregelen
He gemeente redeneert zoo: uit het aan
bod aan het Rijk blijkt dat de sociëteit
m staat is nu, althans spoedig, over te
gaan tot levering van het verkochte, dus
wensch ik dat zij de gebouwen nu ook
direct aan mij aflevert.
Daartegenover staat het antwoord dat
het inderdaad mogelijk is dat de „Ver
eeniging" spoedig haar gebouwen ont
ruimt, maar alleen als zij daarvoor krijgt
65.000 meer, dan de gemeente er voor
geven wil. Krijgt zij die 65.000 meer
niet, dan zou zij kunnen volhouden nog
niet tot levering in staat te zijn, omdat
zij dan de gebouwen niet betrekken kan,
die zij nu op 't oog houdt
Dat kan juist zijn, maar het kan toch
nog altijd een open vraag blijven waarom
niet eerst aan de gemeente daarvan mede-
deeling is gedaan; waarom men zich,
het gemeentebestuur passeerende direct
tot het Rijk ging wenden. Van zulk een
kennisgeving aan de gemeente is. naar
ons te bevoegder plaatse verzekerd werd,
niets bekend. Hoe de onderhandelingen
ook gevoerd zijn, had dit o-i. moeten
gebeuren.
Misschien zal dé advocaat der gemeente
Haarlem ook naar voren kunnen bren
gen, dat uit de onderhandelingen met het
Rijk blijkt dat de sociëteit verhuizen kan,
zij het dan ook dat de gebouwen dan
65.000 meer zouden moeten opbrengen.
Dit feit vastaande, de mogelijkheid van
ontruiming, zou hij oplevering kunnen
vorderen, zich niet bekommerende over
de vraag of de sociëteit daar 65.000
schade door lijdt. Intusschen zou uit de
stukken moeten blijken of de gemeente
tot deze laatste vordering gerechtigd is.
En hoe dankbaar wij ook zijn voor de
van liet gemeentebestuur verkregen mede-
deelingen, stuit het ons ook nu weer, ge
lijk zoo dikwijls, tegen de borst, dat men
ten ateflhuize angstvallig verbergt, wat
maar naar meer openbaarheid zweemt.
Zoo is het niet mogelijk, inzage te krijgen
van het dossier op de zaak betrekking heb
bend, en moet men steeds in gissingen
blijven zwerven, tot groot genoegen mis
schien zelfs van de -heeren, die er meer
van weten eu er meer van zouden kunnen
mededeelen.
Intusschen wanhopen wij niet aan een
minnelijke overeenkomst. Wanneer de ge
moederen wat bedaard zijn, zal allicht een
weg gevonden worden, die leidt tot een
brug.
Ten slotte herinneren wij er nog even
aan, dai wanneer de gemeente eigenares
van de sociëteit „Vereeniging" zou worden,
reeds vaststaat, dat een deel daarvan zal
verkocht worden aan den Staat der Neder
landen om daar de kantoren te kunnen ves
tigen van de postcontrole. Daar staat te
genover, dat als de Staat de gebouwen zou
koopen, deze een deel, de concertzaal met
annexen, zou verkoopen of verhuren aan
de gemeente.
Feitelijk verandert de toestand dus niet
zoo heel veel of de gemeente dan wel hel
Rijk den eigendom verkrijgt.
Het verschil is alleen, dat in het eene
geval het Rijk eigenaar zou zijn en in het
andere geval de gemeente eigenares zou
zijn. Maar dit verschil kan in bepaalde ge
vallen dan ook wel van zeer veel betee-
kenis zijn.
Intusschen dienen nadere mededeetin-
gen te worden afgewacht, ter aanvulling
van deze voorioopige beschouwingen, om
een juist oordeel te kunnen vormen over
de kwestie
AGENDA 12 MAART.
Sociëteit „Sint Bavo" Gewone zit
tingen.
Kunstzaal „Het Masker" Tentoon-
toonstelling van Beeldhouwwerk.
R. K. BOND VAiN P. T. T.-PERSONEEL
„ST. PETRUS", AFDEELING HAARLEM.
Dinsdagavond hield bovengenoemde bond
een ledenvergadering in St. Bavo. Uit
het halfjaarlijkse!! verslag van den pen
ningmeester bleek, dat er een batig saldo
was, niettegenstaande de onkosten wegens
de woelige dagen van Oct. Vier nieuwe
leden werden geïnstalleerd. In plaats van
den heer Fenger als voorzitter, en den
heer van Leeuwen als commissaris, werden
resp. gekozen de heeren Adelaar en Van
Eijk.
Een woord van hulde werd gebracht
aan den aftredenden voorzitter, voor het
geen hij voor de afdeeling had gedaan
vooral tijdens de kritieke dagen.
Nadat nog eenige vragen beantwoord
waren, sloot de voorzitter de vergadering
met gebed.
Behoudens onvoorziene omstandigheden
zal er op Vrijdag 18 Maart wederom een
vergadering zi:n t. bespreking van punten
v. d, beschrijvingsbrief voor het eerstvol
gend congres Moge de opkomst dan be
ter zijn, dan Dinsdag 't geval was. Wan
neer zullen de leden nu eens hun belang
gaan begrijpe.i en met het bestuur samen
werken ter verkrijging van hetgeen zi,
wenschen.
HET HANZE-ALTAAR
In een schrijven ,dat het Hoofdbestuur
van de Hanze namens den Bisschop
van Ilaariem mocht ontvangen, wordt
medegedeeld, dat nu het ontwerp voor
het Hanze-altaar gereed gekomen is,
alle pogingen in het wenk zullen worden
gvstetd, om het werk in Mei 1922 ge
reed te hebben, Vrmocdelijtk zou dan
op den feestdag van hel H. Hart de
plechtige consecratie van het Altaar
plaats vinden.
DE [VERORDENING OP DE WIN
KELSLUITING.
Aan het veroordeelend vonnis van
den kantonrechter ontleenen wij de
volgende overweging, waarop het von
nis gegrond is
Overwegende, dat de in gemeld pro
cesverbaal vermelde feiten voor zoover
noodig zijn bevestigd door de ter te
rechtzitting afgelegde verklaringen
van den beklaagde en die van den als
getuige onder eede gehoorden, zoodat
deze als bewezen behooren te worden
aangenomen
overwegende, dat ten dezi den be
klaagden is ten laste gelegd, overtre
ding van art. 7 van de verordening op
de Winkelsluiting van de gemeente
Haarlem, vastgesteld op 17 November
1915, zooals die bij nader besluit is
gewijzigd
overwegendedat het den rechter
na onderzoek is gebleken dat deze
verordening niet in strijd is met de
wetten en verordeningen,uitgeschreven
door een hooger regelend orgaan en
evenmin met het algemeen belang en
dat deze verordening dus moet wor
den toegepast
overwegendedat bij art. 7 van
deze verordening is verboden, onder
meer,het verkoopen op of aan den open
baren weg op de uren, waarop het vol
gens art. 1 (dier verordening) verboden
is winkels voor het publiek geopend
te hebben
overwegende dat dus dient te wor
den onderzocht of de ten deze be
wezen feiten gelijk zijn te stellen met
het verkoopen op of aan den openba
ren weg:
overwegendedat deze feiten be
staan uit verschillende handelingen
van meer dan een persoon, n.l. Ie, het
opnemen van een bestelling op den
openbaren weg2e. het overbrengen
van die bestelling aan een ander per
soon in dien winkel3e. het afwegen
en inpakken van het bestelde in den
winkel en het overgeven aan iemand
die in de portiek van den winkel staat;
4e. het bestelde aan een persoon op
den openbaren weg en het ontvangen
van het geld
overwegende: dat koop en verkoop
is een overeenkomst,waarbij de een zich
verbindt om een zaak te leveren en de
ander om daarvoor den koopprijs
te betalen en deze overeenkomst w ordt
geacht voltrokken te zijn tusschen par
tijen, zoodat zij het eens zijn geworden
over de zaak en den prijs hoewel ook
de zaak nog niet mocht geleverd noch
de prijs betaald zijn
overwegende: dat dus moet worden
aangenomen dat bij het hierboven ver
melde complex van verschillende han
delingen het verkoopen van de zaak
plaats vindt op het moment dat, en de
plaats waar de zoogenaamde bestel
ling wordt gedaan en aangenomen die
uit te voeren, hetzij die aanneming
uitdrukkelijk geschiedt, hetzij blijkt
uit de overbrenging van die bestelling
naar den winkel, waar de bestelde goe
deren zich bevinden en zonder dat het
afdoet of de winkelier zelf de bestelling
aanneemt uit te voeren of dat zulks
plaats vindt door een door hem daar
toe aangestelden of stilzwijgend ge
machtigden persoon
overwegende dat dus ten processe
vaststaat dat de winkelier of houder
van den winkel aansprakelijk is voor
het door hemzelf of door zijn uitdrukke-
ujxen of stilzwijgend erkenden last
hebber op den openbaren weg gesloten
overeenkomst, van koop en verkoop
overwegendedat het ten laste ge
legde verkoopen heeft plaats gehad aan
den openbaren weg en op een uur waar
op de winkels volgens art. 1 van genoem
de verordening voor het publiek ge
sloten moeten zijn;
overwgende dat het den beklaagde
ten laste gelegde feit wettig en overtui
gend is bewezen
Gezien, enz.,
veroordeelen hem tot een geldboete
van f0.50 subs. 1 dag hechtenis.
Naar aanleiding van bovengemeld ver"
oordealend vonnis is door Mr. P. Tidcnian,
zooals we gisteren reeds meldden appèl
aangeteekend.
Wij meenen, dat de uitspraak voor de
politie geen aanleiding zal zijn met ver
nieuwde moed, de overtreders te verbali
seeren. Men zal de uitspraak wel afwach
ten van den Hoogcn Raad. Ruim 50 ver
balen zijn nog in behandeling.
DRANKBESTRIJDENDE VEREENI-
GINGEN.
1 Het jaarverslag over 1920 van het
Centraal Comité van Drankbestrijden-
de Vereeniglngen te Haarlem consta
teert. dat 1920 voor de georganiseer
de arbeiders in vele opzichten een
goed jaar geweest is. Sinds Juli zag
„Het Maandblad" in minstens 2000
exemplaren het Licht, terwijl o.m. van
het nummer, speciaal gewijd aan de
actie voor Plaatselijke Keuze alsme
de van het Nieuwjaarsuummer een
oplage van 5000 exemplaren is ge
weest.
In 1920 waren 13 organisaties aan
gesloten en wel:
De Nationale Christen Geheel-Ont-
houders Vereeniging; De Nederland-
sche .Vereeniging tot Afschaffing van
Alcoholhoudende Dranken; De veree
niging van Geheel-Onthouders onder
Nederlandsch Spoor- en Tramwegperso
neel; De Nederlandsche Chris en Ge
heel-Onthouders Bond; De Nederland
sche Onderwijzers Propaganda-Club
voor Drankbestrijding; Het Kruisver-
bond; Het Geheel-Onthouders Zang
koor „Kunst Adelt"; Fed. Haarlem
Intern. Orde van Goede Tempelieren;
Hoop der Toekomst; Maria Vereeni
ging; Gereformeerde Vereeniging voor
Drankbestrijding; Algem. Nederl. Ge
heel-Onthouders Bond; Intern. Orde
van Goede Tempelieren (N.)
De contributie werd verhoogd tot
f2.50 per jaar. De inkomsten en uitga
ven sluiten met een* bedrag van f 953.64Va
Verder worden gememoreerd de geslaagde
actie van de „Blauwe Week" en de nieu
we regeling van den drankverkoop te
Haarlem.
In het afgeloopen jaar is het aantal ge-
vonnie.en wegens openbare dronkenschap
met 162 gestegen en op 652 gekomen,
waarvan lu2 meermalen veroordeeld wer
den. Volgens den leeftijd waren zij als
volgt verdeeld 20 beneden 20 jaar, 157
van 2030, 171 van 3040 en 304 boven
de 40 jaar. Bij de ge vonnisten waren 10
vrouwen. Volgens de beroepen was het
getal verdeeld als volgt
Losse werklieden 195, Kooplieden en
venters 82, Zeelieden en varonsgezell. 32,
Koetsiers en voerlieden 20, Loopknechten
enz. 19, Grondwerkers 21, Glazenwas-
schers 8, Sigarenmakers 12, Fabrieksar
beiders 26, Typografen 11, Caféhouder!
en kelners 10, Meubelmakers 4, Kleer
makers 6, Bakkers 3, Slagers 3, Schoen'
makers 5, Timmerlieden 24, Metselaars
en voegers 25, Schilders 21, Smeden 12,
Loodgieters 4, Bankwerkers 14, Kantoor
e. a. bedienden 14, Steenhouwers 3, Stu-
cadoors 6, Benangers 5, Reizigers 6, Zon
der beroep 12.
Merkwaardig is de toename geweest
uaui de beroepen, 162 personen kwamen
er bij, waarvan 55 losse werklieden of
bijna 34 percent, 17 kooplieden en ven
ters of ruim 10 percent., de bouwvakar
beiders, (timmerlieden, metselaars en
schilders), namen te zamon met 12 toe,
dat is met ruim 7 percent.
INBREKERS.
Donderdagavond omstreeks 12 uur be
merkten eenige voorbijgaande jongelui
dat er licht brandde in 't gebouw.van de
Nationale bank aan de Zijlstraat.
Hierdoor opmerkzaam gemaakt, be
merkten zij oen persoon in 't gebouw die
hen stond gade 'te slaan. Daar 't hen ver
dacht voorkwam liepen een tweetal jon
gemannen in versnelde pas naar het
politiebureau, terwijl de anderen de
„wacht" hielden.
De politie was spoedig ter plaatse om
een onderzoek in te stellen, waarbij bleek,
dat een nachtwaker zijn gewone ronde
deed.
De waker had op zijn beurt de jongelui
„bespied" omdat deze het gebouw, opna
men!
'N 'NIEUW VEILIGHEIDS-APPARAAT
inHininnnnnii
VIII.
Groente en 'democratie.
Het kon niet uitblijven, of de democra
tische wervelwind over de wereld zou de
intenste en kleinste hoekjes van de maat
schappij bereiken.
Op schier alle gebied en alle terrein
reeds heeft de „umwertung" plaats ge
had, of is bezig zich te voltrekken.
Ookop de groentemarkt.
De leuze van „geen mand en geen cent,"
het conflict tusschen de grossiers en de
handelaren is er de aanleiding toe ge
weest.
Steeds *zeldzamer reeds is op straat ge
worden de figuur van de dienstbode met de
kanten muts en de bonte japon, of van
het boodschappenmeisje met het witte
schort en het mandje onder den arm.
Dienstboden-houden is immers het insti
tuut, dat meer en meer verdwijnt. En zoo
gebeurde het al eens, dat mevrouw zelf
of meneer naar de groenteboer stapte,
als de snijboonen niet waren gebracht of
de spruitjes of bloemkool vergeten.
Maar nu is het laatste restje conserva
tisme verdwenen uit dit deel van het huis
houdelijk leven.
De dames, of de heeren, van Konin
ginneweg en Emmastraat, van Kleverpark
en Zuiderhout, gaan zelf naar de markt,
omdat de producten van West- en Ken-
nemerland niet voldoende meer worden
rondgebracht door de groenboer èn
omdat men niet ongevoelig is gebleven
voor de overweging, dat de waar, direct
aan de schuit afgehaald, goedkooper is.
En zoo kan men 's morgens althans
zoo lang het conflict duurt vertegen
woordigers van diverse ambten en stan
den op den Koudenhom bij hun hyper-
democratische en dikwijls zeer mati-
neuze „shopping" gadeslaan. De notaris
evengoed als den kapitein, de vrouw van
den rechtgeleerde, de ega van den koop
man allen doen aan deze moderne
wijze van winkelen mede.
Tot dat het conflict is opgelost? Tenzij
aille groenteliefhebbers zich met deze
uiting van democratie hebben verzoend J
Dan zijn de Wsschenhandelaren de slacht
offers.
Woensdagmiddag 2 uur waren in het
wachthuisje der E. S. M. aan de Tempe
liersstraat vele genoodigden bijeen, om
per extra tram naar Bentveld te gaan, om
het nieuwe optisch- en geluidsein te gaan
zien, dat is aangebracht ter beveiliging v.
de kruising Bentveldweg-tranibaan E.S.
M. De heer W.J. Burgersdijk heette allen
welkom en gaf een uiteenzetting van de
samenkomst. Wanneer de tramwegen
ooit tot locaal-spoorwegen geëxploi
teerd worden, dan worden ook aan de
beveiliging hoogere eischen gesteld. Bij
een overweg moet een man zwaaien met
een vlag en in het donker met een licht
sein, om te waarschuwen, wanneer een
trein nadert, Nu is in Amerika de persoon
vervangen door 'n automatisch toestel en
bij wijze van proef is deze Amerikaansche
vinding nu aan den overweg bij Bentveld
aangebracht. Aan een paal, waaraan een
soort arm bevestigd is, hangt een rood
bord, waarop het woord „Stop". Is nu
een tram in aantocht, dan begint dit
bord, automatisch in beweging gebracht,
heen en weer te slingeren. Bovendien be
gint er een bel te luiden, terwijl verder
nog te gelijk een rood lichtje ontstoken
wordt. Nadert men den overweg en ziet
men het bord slingeren,(bij don er ziet
men natuurlijk een rood lichtje heen en
weer zwaaien,) dan is de weg onveilig en
een tram in aantocht.
Door dit veiligheids-apparaat is aan
brenging van barrières niet noodig. Daar
door verkrijgt men groote besparing, waar
door verlaging der tarieven mogelijk is.
De heer Burgersdijk memoreerde verder,
dat de autoriteiten moeilijk tot iets nieuws
zijn te bewegen, zoolang het groote
publiek zich daaromtrent niet uitgespro
ken heeft. Hij hoopte echter, dat zij of
ficieel de nieuwe beveiliging zouden goed
keuren in plaats van eenn barrière.
Het doel van de uitnoodigingj was
reclame te maken voor het nieuwe appa
raat en het groote publiek er een oordeel
over te doen uitspreken, opdat ook de
autoriteiten gemakkelijker tot een «it-
spraak komen.
Ten slotte gaf de heer Burgersdijk een
technische beschouwing over het veilig-
heids-apparaat, waarna allen met een
extra-tram naar den overweg bij Bent
veld vervoerd werden. Wanneer de tram
op 250 meter afstand van het bord ge
naderd is, begint dit te zwaaien en de bel
te luiden, zoodat een ieder, die de kruising
nadert, bijtijds gewaarschuwd wordt. Het
toestel werkt zonder motor, zuiver mag
netisch met een spanning van 550 volt.
Tevens is er nog een groen verklikkerslicht
aangebracht. Mocht het ooit voorkomen,
dat het apparaat weigert, da» weigert
ook de ontsteking van het verklikkers-
licht, waardoor de wagenbestuurder ge
waarschuwd is, dat er iets hapert. Dan
mag hij niet doorrijden, doch moet stop
pen. De bemerking van den heer Burgers
dijk, dat „na aanbrenging van het nieuwe
apparaat alleen zelfmoordenaars bij een
overweg nog een ongeluk zouden kunnen
krijgen," konden wij dan ook wel begrij
pen.
Het voldoet aan alle eischen, die ten
aanzien der veiligheid van het verkeer
over een kruising gesteld mogen worden
en we kunnen niet beter wenschen dan 'n
spoedige aanbrenging aan alle overwegen
VOORDRACHT-OEFENING, DOOR
LEERLINGEN VAN DEN VIOOLLEE-
RAAR J. C. TUIN. STADSSCHOU-
BURO.
Men krijgt in het concertseizoen heel
wat muziek te verduwen, en niet zelden
van 't goeie te veel. 't Gebeurt dan wel
eens ook dat concert niet doorgaat en de
muziekverslaggever verneemt zoo'n tij-
dingniet altijd met leedwezen, gevoelt
zichzoo'n avond als de schooljongen die
bij de schooldeur terug mag keeren om
dat meester ziek is, of, laat ons zeggen
omdat 't ijsvacantie is.
Maar er zijn gelukkig ook avonden die
hij niet graag zou missen. De enkele zeer
goede concerten die hem ten deel vallen,
zijn mijlpalen in zijn dikwijls weinig be-
niidenswaardigen werkkring. En zelfs een
enkele maal is het feest voor hem en zoo'n
avond zou hij om veel liefs niet aan ander
ren afstaande leerlingen-uitvoering,
of zooals'tditmaal heel bescheiden volgens
het programma heette de voordracht
avond. Dat er zoo'n avond, waar jonge
vioolleerlingen voor de eerste of tweede
maal de deur van het podium achter zich
dichttrekken en in de groote helverlichte
ruimte zich nog nietheelemaal als bij moe
der thuis gevoelen, wel eens een paar
valsche tonen te voorschijn komen, die
dezen avond voor de allereerste maal on
zuiver zijnzooiets begrijpt eigenlijk
alleen hij, voor wien de techniek der viool
niet heelemaal abracadabra is, en nog be
ter hij die wel eens aan een minder begaaf
den leerling de kunst van het vioolspel
heeft trachten te leeren.
Een engelengeduld, daarbij een juiste
kijk op de moeilijkheden die zich bij dit
lastigste der instrumenten voordoen, en
last not ieastliefde voor het onderwijs,
ziedaar drie dingen, zonder welke geen
mensch zich met 't geven van vioolonder-
wijs moet inlaten. De heer Tuin beschikt
buiten dit alles nog over een knappe dosis
techniek, die hij, de stoere werker, zich
ten doel stelt, ook bij zijn leerlingen aan
te kweeken aan de hand der onfeilbare
methode die van Ottokar Sevcik. Onein
dig veel heeft de beginneling thans wel
vóór bij vroeger vergeleken, en feitelijk
behoeft, mits goed geleld, thans niemand
die niet geheel van den zin voor muziek
is verstoken, die studie van het vioolspel
op te geven. Op Tuin's leerlingen-avond
hoorden we meerderen, bij wie alles er
op wees dat zij niet tot de muzikaal
gelukkig begaafden behooren en die
men toch straks, ik weet het zeker, als
goede leerlingen zal ontmoeten.
't Heeft-natuurlijk geen zin, dit minder
goede, dit betere, dit beste, afzonderlijk
op te sommen uit het 25 nummers lange
programma. Maar het allerbeste kan ik
toch niet zoo zonder meer voorbijgaan.
Een mooie positie is er weggelegd voor
Haarlem is mij de laatste dagen
dubbel zoo lief geworden als het mij
al was Het heeft een aantrekkelijk
heid meer gekregen.
Als woonplaats was Haarlem al
juist zooals.het wezen moest; precies
stil genoeg voor wie Amsterdam U
druk is en net druk genoeg voor wie
het platte land te stil is. Bovendien
zelf een vriendelijk stadje ondanks
alle gemopper over slechte straten en
lang uitblijven van asfalt met kos
telijke omstreken en als bij -attractie
Zandvoort, den Hout en ook Amster
dam.
Dat maakte Haarlem voor velen
de mooiste woonplaats van Nederland
in normale tijden. Maar wat nog niet
bekend was, is, dat Haarlem bovenal
als woonplaats te kiezen is in oorlogs
tijd.
Met een handigheid, die haar jour-
nalistieben speurzin alle eer aandoet,
is „De Telegraaf" er in geslaagd
Duitsche stafkaarten van ons land
te bemachtigen en dezer dagen druk
ten zij daarvan af, wat, volgens d«
Duitsche staf, de voornaamste aan
valspunten „angriffsobjekte" van Ne
derland zijn.
Daaronder vind ik Haarlem niet.
Op het desbetreffend kaartje zijn de
„Hauptangriffsobjekte" met roodc
vierkanten omgevenAls zoodanig
geiden Amsterdam, 's-Gravenhage,
Rotterdam, Utrecht, Amersfoort, Arn
hem, 's-Hertogenbosch, Vlissingen,
Hellevoetsluis, Hoek van Holland,
IJ muiden en den Helder.
Maar behalve deze bevat het kaartje
nog tal van leerzame aanduidingen.
Daar zijn roode cirkeltjes voor de
belangrijkste spoorwegovergangen var,
Rijn en Lek, Maas en Waal.
Men zal mij wel willen toegeven,
dat de Duitsche staf in dit opzicht
deskundig kan worden geacht en wat
'n heerlijke gedachte nu in oorlogstijd
te wonen in een stad, waar geen avia-
teur hef de moeite waard acht zijn
bommen aan te verspillen en geen
kans te loopen dat, als je in den Hout
wandelt, geraakt te worden door de
bomscherven van een projectiel dat
op de Groote Kerk gemikt zou zijn.
Ik herhaalHaarlem is mij dubbel
zoo lief geworden en ik stel voor op de
boekjes tot bevordering van het wonen
in Haarlem voortaan ook te zetten
als aantrekkelijkheid: „Kein beliebt
angriffsobjekt für aviateurs."
Leendert de Graaf, die bij onafgebroken
studie ook zeer zeker zal komen, waar
zijn natuur hem als vanzelf heen leidt.
Zijn onbevangenheid zal menig musicus
hem benijden, maar zij stelt hem ook i*
staat, nauwkeurig te beluisteren wat er
nog aan zijn spel ontbreekt, en dat slechti
een kwestie is van tijd en van werken.
Och, er was nog zooveel goeds te ver
melden, en dan was 't ook opeens muziek,
dan kon ook de heer Bruynsteen, die hef
niet beneden zich achtte om leerlingen-
werk te begeleiden, opeens den vleugel
laten klinken, die een eenvoudig concert
van Seitz omschiep tot een symphonisch
klankenbeeld van heerlijke 'welluidend
heid. Twee malen werd er een concertdee.
van Seitz gespeeld, en beide keeren was
er muziek te hooren, in beide gevallet
veel, zeer veel aanleg te bespeuren. Op
mijn programma staan nog een menigtr
kantteekeningen, alsbest, muzikaal,
goed, mooi, veel aanleg. Misschien heb ik
een volgende maal gelegenheid, wat meei
in bijzonderheden te treden. Maar 't was
een lange avond, 't begon om 7 uur al.
Naar meerdere toonstukken heb ik echter
met zoo'n genoegen geluisterd, dat ik er
toch een en ander van wil zeggen. Hef
waren, behalve de mooie sonatine van
Dworsjak en het Menuet van E. F
Bruynsteen nog een tweetal ensemble-
werken van Fhiiip Loots.
Wel zijn deze werkjes niet geschreven
voor een groote bezetting, 't eerste is een
tweetal deelen uit een strijkkwartet, en
ook 't tweede heeft aan 't eenvoudig be
zette strijkkwartet genoeg, maar ik herin
ner me nog hoe de componist zelf inder
tijd op de hem eigen beminnelijke wijze
een cergelijke uitvoering van 't laatste
stukje besprak. Ter Bruiloft" heet het er.
draagt tot neventitel „Berendans.Of
schoon ook ditmaal liet niet geheel ge
vaarloos expériment, den beer in leven
den lijve op 't tooneel te brengen, ach
terwege moest blijven, (misschien wel om
dat op 't podium geen plaatsje onbezet
was,) Zoo konden we toch zijn gemelijk
zuchten vernemen in het koddige portato
der violoncel, 't Werd met recht 'n feeste
lijk slot van den prettigen avond, en
de tusschen vioiengezwirrel opklinkende
pianoklanken (wie mochten deze vierhan
dige klavierpartij beter weergeven dan
de dochters van den componist?) waren
de tot klank geworden zonnestralen var
dit vroege Lentefeest, waar aan 't slo
Flora's kinderen niet ontbraken, de witte
en paarse seringen die in zichtbare taal
dank en hulde brachten aan den volijveri-
gen leeraar en zijn artistieken partner
EXCURSIES VEREENlUiNG
NEDERLANDSCH FABRIKAAT.
Vorigo week Woensdaag 2 Maart hield
de afdeeling Haarlem en Omstreken van
de Vereeniging Nederlandsch Fabriaaat
aen excursie ter bezichtiging der werk
plaatsen van de N. V. Koninklijke Fa-