Elck wat wils.
BINNENLAND.
Binnenlandse!) Nieuws,
Kunst en Kennis.
Orde en Arbeid
Handel en Nijverheid.
Landbouw en Visscherij.
I
I
INGEZONDEN.
VRAGENBUS.
STADSNIEUWS.
CfueraL •vierbrygbaap.
De Grondwetsherziening.
I
E. R, K, Levensverzekering Maatschappij
te Nijmegen
|Netto vooruitgang van het verzekerd kapitaal in de jaren:
Uit onze Oost
Slapte in Handel en Bedrijf.
Voor den inhoud dezer rubriek stelt do
Redactie zioh niet aansprakelijk.
C. P. kerkvliet.
Antw.: 33.
berg studie-materiaal opdoen voor ge-
N*
DE TOESTAND IN DE VENEN.
Ofschoon van liet Rijk geen steun te
wachten is om het veenbedrijf weer op
gang te hetpen, zoo zijn de vervcners niet
vlug in het aannemen van werkkrachten.
Nu biedt, naar het „N. v. d. D." verneemt,
de Vcrvcnersbond loontarieven aan 30 tod
60 pet. lager dan die van 1920, waarop de
arbeiders niet durven ingaan, gezien de
jrteeds zeer dure levensstandaard. Toch
wordt er nog wel gcv.erkt. op overeen
komst met den vervener al wordt door
Sommigen ook de algemeenc werkstaking
geproclameerd bij betoogingen en optoch
ten waarbij de anarchistische leiders niet
«rfbreken. Maar bij een toestand ais deze
tal de eenheid wel ver te zoeken zijn. Ln-
tnsschen wekken de burgemeesters der be
trokken gemeenten de grondbezitters op
om den aanmaak van heide- en woeste
gronden ter hand te nemen, en er wordt
•aniig veelvuldig aan dien oproep gevolg
jfegeven.
Tot heden is het vrij kalm in de venen;
Mn ernstige botsingen verneemt men niet.
(Slot.)
De Grondwet heeft mannen en
vrouwen gelijkelijk op het oog.
Eindelijk zij te allen overvloede nog er
op gewezen, dat de Regeering zich op het-
selfde standpunt plaats als de Staatscom
missie, bij de uitlegging van bepalingen,
Waar eisch enworden gesteld voor het bc-
Ideeden van ambten of het uitoefenen van
Bevoegdheden dan wel verplichtingen aan
tngezenen worden opgelegd. Zij is met de
eommissei can mecning, dat de Grondwet
daarbij steeds mannen en vrouwen ge
lijkelijk op het oog heeft. Dit geldt in het
fcijaonder ook van de voorschriften in zake
de troonopvolging, natuurlijk tenzij met
aoovele woorden het tegendeel is vastge
legd.
De artikelen.
In art. i. zijn de woorden „en bezittin
gen" geschrapt. Het verdient voorts aan
beveling, m de Grondwet zelve tot uit-
ièruklring te brengen, waaruit onze kolo
niën bestaan.
Voorgesteld wordt (art. 13), de troonop
volging, bij gebreke van male par male
descendenten, te beperken lot liet tweede
geslacht uit den laatstoverledcn Koning
gesproten en lmiale opvolging met repre
sentatie «rit te sluiten.
Art. 26 en 30; De dochter des konings,
itie de vermoedelijke troonsopvolgster is,
verkeert in gelijke omstandigheden als 3e
Prins van Oranje, zoodat finandeele ge-
Hjkatelling geboden is.
Mocht zich het uitzonderingsgeval voor
doen, dat de geboorte van een Prins van
Oranje haar het recht op den troon ont
neemt, dan ware het onvoegzaam haar als
dan het eenmaal toegekende inkomen te
ontnemen.
Vrijstelling van de Koningin-Weduwe
gedurende haar wcduwelijken staat van
fersoneelc lasten ligt in dezelfde lijn als
de verdere aanvulling van art. 26. De Re
gering acht dan ook deze uitbreiding van
de voorstellen der Staatscommissie eisch
van consequentie.
Art. 31, 41, 42, 46 en 74; Het is rede-
fijk om ook uit anderen hoofde dan gelde
lijk de dochter des konlngs, vermoedelijke
troonopvolgster, gelijk te stellen met den
Prins van Oranje.
Art. 42bis: De mogelijkheid, dat de ko
ning b.v. ter wille van een reis naar een
der koloniën of het buitenland, dan wel uit
gezondheidsoverwegingen zich tijdelijk
moet onttrekken aan de waarneming van
koninklijk' gezag, mag de Grondwet niet
Onvoorzien laten.
Art 151: Het voorstel der Staatscom
missie om te Breken met het huidig stel
sel dait als regel een bijzondere wet voor
(elke onteigening vordert gaat verder dan
aoodig en gewenscht is. Indien de alge
meenc regel blijft bestaan, maar gelegen
heid wordt geschonken om desvereischt van
<en regel af te wijken, niet meer alleen
hij de onteigeningswt, maar in elke andere
wet, wordt aan aHe redelijke wenschen
voldaan.
Art. I53óis beoogt de mogehjfcbtid te
openen om bij de verdere ontwikkeling
van de arbeidswetgeving aan de leeken-
-rechtspraak een ruime plaats toe te kamen
VOOTOaiJ^ ^bW^Vvu^ifocejtlpLSUlJ» De Regeering acht deze uitbreiding van de
voorsteilen der Staatscommissie ge
wenscht. j
Art. 170 is door de Regeering aldus ge
redigeerd, dat het houden van „alle open
bare godsdienstoefening binnen gebouwen
en besloten plaatsen" als een recht is
vastgelegd, waaraan niet mag worden ge
tornd. De Regeering stelt verder voor een
andere redactie van het twede lid, waar
door de mogelijkheid wordt geopend voor
het houden van godsdienstoefeningen bui
ten gebouwen en besloten plaatsen.
Art. 172. „De Koning maakt dat alle
Kerkgenootschappen zich houden binnen
de palen van gehoorzaamheid aan de wet
ten van den Staat", wil de Regeering la
ten vervallen, omdat de daarin vervatte
bepaling hare practische beteekenis ver
loren heeft en aanstoot geeft.
Additioneele artikelen.
De voornaamste wijzigingen zijn vervat
in de voorgestelde artikelen XII en XIII,
waardoor in de Kieswet en de Provinciale
wet de bepalingen zullen worden mge-
lascht, noodig om te voorzien in het ge
val, dat de ontbinding van de Provinciale
Staten plaats vindt en om het stelsel van
evenredig Kiesrecht voor de Eerste Ka
mer in toepassing te brengen. Deze laatste
bepalingen zijn in hoofdzaak ontleend aan
de voorstellen der oommissie voor Even
redig Kiesrecht, ingesteld bij Kon. be
sluit van is November 1913.
Herinnrd zij dat de commissie voor de
verkiezing van de Eerste Kamer het per
son enstelsel aanbeveelt. Hier, waar bet
aantal kizers beperkt is en de kiezers Bo
vendien zijn de leden der Provinciale Sta
ten, zijn ale vereisebte voor bet personen-
stelsel aanwezig en laat zich de toepassing
van een ander stelsel zelfs moeilijk denken.
Voor de uitwerking van het stelsel heeft
de commissie haar keus gevestigd op een
systeem, dat zeer nadert tot dat door Ha-
benbach-Bissschof in verschillende ge
schriften ontwikkeld.
Het Re geerings stand punt.
Met de beschouwingen dezer commissie
kan de Regeering zich wel vereenigen, be
houdens de conclusie tot welke de com
missie kwam, waar het gold de contro-
vers op te lossen welke ontstaat doordat
een Staten-lid in de eene provincie een
veel grooter aantal inwoners vertegenwoor
digt dan in de andere. Met het Centraal
Stembureau meent de Regeering, dat er
geen bezwaar bestaat aan de stemmen in
elke provincie verschillende waarde toe te
kennen, al naar gelang van bet quotient
dat verkregen wordt, indien men het aan
tal Staten-leden deelt op het aantal inwo
ners.
Het zg. oollatie-reclit, waarmee nauw
verwant is het electie-reCht, geeft dengene,
die dat recht vermag uit te oefenen, een
invloed op de benoeming van kerkelijke
leeraren, naar onze begrippen even onre
delijk' als de heerlijke rechten in zake be
noeming tot openbare bedieningen.
Wel mag het wenschelijk heeten, dat de
Grondwet zelve de afschaffing uitspreekt.
Voor schadeloosstelling ter zake van liet
verlies van deze rechten bestaat, naar de
meening der Rcgecring, geen voldoende
aanleiding.
Het spreekt vanzelf dat, als de voor
gestelde bepalingen tot stand komen, zoo
spoedig mogelijk, een Eerste Kamer zal
zijn te kiezen op de basis van het nieuwe
stelsel. Intusschen is om voor de hand lig
gende redenen te vermijden, dat de verkie
zingen voor deze Kamer in hetzelfde jaar
worden gehouden als die voor de Tweede
Kamer. Aangezien deze laatste, naar alle
waarschijnlijkheid, zeer kort voor de 3e
lezing van de Grondwetsherziening op
nieuw zal zijn gekozen, moet de verkiezing
van de nieuwe Eerste Kamer een jaar
worden uitgesteld.
Dat de Provinciale Staten aftreden iu
hetzelfde jaar als de door lien te kiezen
Eerste Kamer, is noodzakelijk, zal niet
de mogelijkheid bestaan, dat deze Kamer
wordt samengesteld door kiescolleges,
welke zeer spoedig kunnen blijken het
vertrouwen van de kiezers te hebben ver
loren.
Intusschen is het waarschijnlijk, dat in
casu deze aftreding za'l samenvallen met
den gewonen afloop van het mandaat in
1923.
De actie in het Kleedingbedrijf. Men
meldt aan het „N. v. d. D.", dat door den
Ned. Neutralen Bond in de Kleodingiindus
trie met algemeenc steromen de voorstel
len der werkgevers verworpen zijn en het
•OIO f 1.855800
I8W 2.590300
1020 3.180700
Totaal woraekerd bedrag ruim 115,000,000,—
hoofdbestuur gemachtigd is, zoo noodig
tegen Vrijdag de staking te proclameeren.
Opheffing van „V oorwaarit"1 Naar
wij vernemen, zal op het aji. S. D. A. P.-
Congres de vraag onder de oogen worden
gezien of het Rotterdamache partijorgaan
„Voorwaarts" verder zal worden geëxploi
teerd. Reeds houdt „Het Volk" er rekening
mede, dat de Rotterdamsche exploitatie
van <öt Mad wederom ter hand moet wor
den genomen. „Tel."
Opheffing Uitvoeroerbod', Met in
gang van 24 Maart is het verbod
tot uitvoer van suiker en alle niet
suiker bereidde goederen opgeheven.
Wijziging Kieswet. Het Voorloopig
Verslag is thans verschenen over het
wetsontwerp tot Wijziging der Provin
ciale Wet en van de Gemeentewet.
Ongecorrigeerd.
Het bestuur aanvaard. Bij het De
partement van Koloniën is bericht ont
vangen, dat de gouverneur-generaal van
Nederlandsch-Indië, mr. D. Foek, het
bestuur heeft aanvaard.
De Oberammergauer-passiespelen.
Naar het „Gentr." verneemt, worden met
de R. K. Oratoriumvereeniging te Amster
dam onderhandelingen gevoerd, om dit
jaar de bekende Oberammesgauer-passic-
spelen te Amsterdam te houden. Het plan
bestaat, gedurende 10 dagen, 14 uitvoerin
gen te geven en wel in het Stadion, ver
moedelijk in de maand Juni a.s.
Het Stadion zal voor deze gelegenheid
gedeeltelijk overdekt en bebouwd worden.
Gaan de plannen door dan zullen de
hoofdpersonen uit Tirol naar Amsterdam
komen, terwijl de leden der R. K. Orato-
riuimvcreeniiging, een 300-tal, het „volk"
voorstellen.
De repetities rullen binnenkort begin
nen.
Staking door verlaging der loonen.
Do Tilburgsche Band- en Veterfabriek
heeft de locrnen met 13 tot 16 pet. ver
laagd. Dc besturen der arbeidersorganisa
ties namen daarmee geen genoegen en be
sloten tot staking.
DE SUIKER.
Het „Ned. Woekblkl voor den handel
in kruidenierswaren" verneemt, dat de
aanstaande opheffing van het uitvoerver
bod van suiker verband houdt met het,
contract, dat inzake de binnenlandsche
suikervoorziening tnrsche' producenten
en regeering is gesloten en waarbij ojn.
was bepaald, dat van den oogst 2.000.000
ton moest worden gereserveerd voor bin
nen land scke behoefte. Gebleken is eoh-
ter dat hiervoor kan worden volsta.',.
met 1.400.000 ton en de resteerende
600.000 zullen nu weldra mogen worden
uitgevoerd. Ten einde nn den suiker-
werkenden industrieën de vrije hand te
geven hebben de suikerproducenten voor
Oio i»c ij de gebruike nde N.U.M.-heffing
van 1 pOt. afgekocht door een heffing
in eens.
Dientengevolge komt met 1 April a.s.
de N.U.M.-keffing van 1 pOt. van suiker
houdende artikelen te vervallen en in
gaande Maandag komt er bovendien eeni-
ge verandering in den suikerprijs. Naast
de suiker van de Wester waarvan de prijs
gehandhaafd blijft op f 74 zal een prima
suiker (Superior Hollandia) in den han
del komen van f72, terwijl de prijs van
afwijkende suiker f I wordt verlaagd en
gebiacht op f71.
De Twentsche Kal listeen fabriek te Ol-
denzaal, is stopgezet; al het personeel
werd ontslagen. Bij de fabriek wordt
„gepost, daar enkele arbeiders zich had
den aangemeld om te werken tegen een
lager loon van 6 cent per nor.
Haarlem, 24 Maart 1921.
M. de Redacteur
Ondergetee endc verzoekt beleefd op
name van het volgende. Den laatsten tijd,
ook weer in het nummer van heden wordt
weer eens geschreven, over het besteden
van den vrijen tijd door den werkman.
Het kan zijn nut hebben, ook eens van
werktnans zijde deze kwestie wat nader
te belichten. Is M. d. R. dit slecht be-
besteden van den tijd een verschijnsel van
den tegenwoordigen tijd alleen Neen, ik
herinner- mij nog zeer goed, hoe de vroe
ger weinig vrije tijd nog veel slechter
besteed werd dan tegenwoordig. Maar
daar zit dc knoop niet. Neen M. d. R.,
laten wij nu maar gerust den blinddoek
eens afrukken, en spijkers met koppen
slaan. Al die berichtjes over die vrije tijd,
het zijn openlijke of verkafte pogingen,
om ons werklieden dat genot te ontnemen.
Toen vroeger de vaders hun kinderen
nooit zagen als des Zondags, omdat zij
de geheele week vroeg weggingen en
laat thuis kwamen, scheen het nooit,
dat die Zondagsrust vaak nog in de
kroeg werdt door gebracht. Maar nu,
als men nu een werkman dronken ziet,
(de andere zorgen wei niet gezien te
worden als zij dronken zijn), dan wordt
de tijd niet goed besteed, maar men ziet
niet die duizenden werklieden, die ge
nietende van httn vrijen tijd geheel nuch
ter, in de grootste orde en behoorlijk
gekleed door de straten wandelen.
Neen kameraden laat u niet verblin
den. Het Is geen poging om ons te leeren,
onzen tijd goed te besteden. Laten zij dat
eerst zelf maar doen, dan kunnen wij
het van hun afzien. Maar men gunt
ons niet dat wij na volbrachte dagtaak,
nog eenigen tijd ons kunnen bezig hou
den met onze kinderen, gezamenlijk
den maaltijd gebruiken, en daarna
ofwel ter vergadering cf lezing gaan,
of gezellig in den huiselijkcn kring door
brengen. Maar makkers, als wij dan
overtuigd zijn, dat zij meer en meer
gaan tanen aan de zoo duur met zoo
veel moeite verkregen 8-urigen werk
dag, laten wij dan toch voor alles doen
wat wij kunnen om die te behouden.
Wij hebben het toch voor een groot
deel te danken aan het werken onzer
organisaties. Welnu, laten wij dan toch
niet denken, „o nu zijn wij er, nu kun
nen wij wel wat rusten." Neen, als wij
de organisaties niet hoog houden, als
wij niet alles doen om do organisaties
te versterken, dan staan wij over enkele
jaren precies waar wij tien, twintig jaar
geleden ook stonden, in de grootste
armoede en schandelijkste slavernij.
Neen, werkt met Uwe bestuurders, die
dag aan dag ook uwe belangen behar
tigen, bezoekt trouw de vergaderingen,
en leest vooral ook goed het bonds
orgaan. Dat zijn dc middelen, die ons
moeten behoeden voor de komende
tijden, want alles zal in het werk ge
steld worden, om ons weer het genot
van onzen vrijen tijd te ontnemen.
En als het dan nog noodig is, dat
er wat gedaan moet worden om de ar-
beide: te toonen, dat zij hun tijd beter
kunnen besteden, dan ligt dit niet op
den weg van Hccren patroons of groot
industriëlen, want die gebruikten -het
in hoofdzaak om ais argument te die
nen tot wegkrijgen van de: korten ar
beidstijd, maar op den weg van de leiders
der vakorganisatie's.
U M. d. R. hartelijk dankzeggend vc?f
de plaatsruimte. Hoogachtend,
Naschrift tier redactie. Het is onze ge
woonte niet dergelijke ingezonden stuk.
ken te plaatsen. Wij doen het dit maal
bij uitzondering, omdat wij hierin aan
leiding vinden om deze dagen eens iets
te zeggen over een verkeerde mentaliteit,
welke uit bovenstaande regels spreekt en
meer voorkomt.
Voorloopig zouden wij den inzender al
vast willen aanraden het door hem ge
wraakte stukje nog eens kalm over te
lezen. Hij zal dan wel tot de conclusie
komen, dat hij daarachter spoken in plaats
van levende menschen heeft gezien.
Vr.: Hoe oud moet men wezen, om leer
ling-stoker te worden aan het spoor? En
waar moet men zich vervoegen?
Antw.: Ons niet bekend. Wendt u schrif
telijk tot de directie der Spoorwegen,
te Utrecht.
Vr.: Kunt u mij ook zeggen, voor welk
een bedrag men behoort te worden aange
slagen in de Rijks-Inkomstenbelasting
1920/!21, als men een zuiver inkomen heeft
van 2050 's jaars?
Vr.: Waar moet ik mij v»rv oegen om bij
de Staatsspoorwegen in betrekking te ko
men als lijnweiki.r, of bij het goederenver
voer, of iets dergelijks?
Antw.: Wendt n tot de directie der Ne-
derlandsche Staatsspoorwegen te Utrecht.
Vr.: Welk middel bestaat er <wn roest
uit een nikkel stuur te krijgen?
Antw.: Met petroleum. Maar u moet niet
denken dat de berocstc plekken dan weer
van zelf vernikkelen. Daarvoor xult u liet
stuur opnieuw moeten nikkelen.
Vr.: In 1919 ben ik in de pi. belasting
naar bet inkomen aangeslagen naar een be
lastbaar inkomen van 400 en lieb 16,75
moeien betalen .Mijn inkomen was in 1918
900, ben gehuwd en heb geen kinderen.
Moest ik iu 1919 aangeslagen worden naar
hot inkomen van 1919?
Antw.: Uw vraag is onvolledig. U doet
het beste u even te wenden tot den contro
leur der belastingen in hot Pand. Ais v b.v.
een vast inkomen hebt, dan wordt u aan
geslagen over het loopende jaar; els 11 een
onvast inkomen hebl over bet vorige ka
lenderjaar. Wij kunnen de zaak dus niet
beoordeelen.
Ecu groote bond. De Ned. Vereeni-
giiug van Fruit-exporteurs, gevestigd te
Tiel, wendt pogingen aan om te geraken
lot de oprichting van één groolen bond
van Fruit-, Groenten- e.n AaidaoncUiande-
laiirs.
STATUTEN.
De „Staatscourant" bevat de statuten
van dc Diefdadighcidsvcreeniging voor le
den dor familie Levert, alhier.
BESMETTEL'.'RE ZIEKTEN.
In do week van 13 tot en met 19 Maart
kwam in dc gemeente Haarlem 1 geval van
buiktypbus voor en 2 van diphtheritis. In
de gemeente Veisen 2 gevallen van
diphtheritis, in de gemeente Wormerveer 1
van diphtheritis en in de gemeente Zaan
dam 2 van roodvonk en 1 van dipihtberi-
tis.
GEVONDEN VOORWERPEN.
Meulenberg, A!b. Thijmstraat 18, Kora
len beursje; Bureau van Politie, Smede-
slraat, Broclie, bruine Ceintuur; Blankwa-
;«T, Esscbüderstraat 3, Daimes-cemtuor; J.
II. Breenis, Witter Heerenstraat 20, blauwe
cintuur; J. Wassenaar, Baljuwslaan 7, ge
wicht; Prins, L. Ilecrcnvest 36 zw., hon-
denlialsband; W. Andrea, Tctlcrodcstraat 1
54, armbandhorloge; H. C. van Bilderbeek,
Goudsmidspleintje 2 rd., haarlint en veilig
heidsspelden; W. La Court, Zoetestraat 20,
jongenspet; Jamin, Ancgamg 30, overhemd
en lepeltje; P. L. A. L. Hofmans, Kennc-
merstraat 12, kinderpantoffels; Nelly Brou
wer, Olieslagerslaan 24 zw., portemonnaie;
D. van El, Schagclielstraat 12, portomiio-
naie; A. Wijkhuizen, Aelberdbergstraat 17,
Rozenkrans; G. Geyscn, Heerensingel 37 a,
taschje met kerkboekje; M. v. Huizen, Col-
termanstraat 11 rd,. taschje.
EEN CONFLICT IN DE HEEREN-KLEE-
DINGINDUSTRIE.
(vervolg)
6. Een garantieregeling voor tarief-
kleermakers van ten minste 546 uren per
13 weken, vallende tusschen 15 Juni en
15 September en van tenminste 378 uren
per 9 weken, vallende tusschen 16 De
cember en 15 Februari. (Overuren wor
den bij de garantiën niet medegerekendj'
Door de P. S. K.'s worden maatrege
len getroffen tegen dc kleermakers, die
werkend onder garantiën, voor particu
lieren werken. Door partijen wordt de
aard van de straffen door de P. S. K.'s
op te leggen in overleg vastgesteld.
7. Vaste weekloonen voor kleerma
kers (45 maal hel uurloon), die volgens
uurloon werken.
8. Geen ontsag aan atelierkleenmakerS
tusschen 15 Mei en 15 September of tus-
scnen I November en 1 Maart.
9. Uitkeering tijdens ziekte aan
arbeiders, volgens de regeling geMe®^
voor atelderkleermakeTs.
10. Een uurloon van 96 ets. met 001
verschil van 5 cis. tussdhen de oud®*
sdheidene gcmeente-loonilassén.
(De E. K. en Chr. Bonden steld00
hun looneisch op 92 ets. per uur
overigens dezelfde eischen. Bovondi0®
eischten zij invoering van kindertoeslag
en verplicht lidmaatschap).
Van patroonszijde werd aangebod0®'
Handhaving van het oude uurloon, rij®'
de in de lsto gemeenteldasso 87 u'®*
en verder
a. den duur der C. A. te stellen tot 1
Februarj 1922, met dien verstande dat
indien zich belangrijke wijzigigen in de®
toestand hebben voorgedaan, 't loon a®®
een herziening zal worden onderworp0®'
terwijl als dan het eventueel gewijzigd'
loon van kracht val worden op 1 0
uiterlijk 18 September 1921.
b. den garantie van 1100 uren p0'
half-jaar, mits Uwe organisaties zioh ve®
binden waarborgen te geven, dat dooi
■de atelierkleermakers niet voor
parti
culieren wordt gewerkt. Deze waarbor
gen zijn: toestemming in: lo. onmiddel
lijk ontslag; 2o. intrekking van de ga
rantie en 3o. intrekking van de vacant®0'
e. door de L. L. 0. in srorleg ®»e{
Uwe organisaties het urenraam te doe®
herzein en hierbij tevens te bepalen, da'
niet-verlangde werkzaamheden rnog0®
worden afgetrokken.
d. Voorts wenschen de werkgeversbo®'
den, dat aan kleermakers in maatzake®
werk zal kunnen worden uitgegeven B
twee tarieven.
e. Aan huisarbeiders geen vacantia t®
verleenen. Evenwel is de 0. 0. bereid®»®
ter vermijding van den schijn, als*®'
(het den werkgevers om het geldelijk voor
deel te doen was aan de bonde®
Voor te stellen een uitkeering in g0^
te doen gelijkstaande aan hetgeen
Vacantiegeld zou worden uitgekeerd. De00
uitkeering zal evenwel geheel vervall0^
voor werknemers, waarvan blijkt dat #1
werken voor particulieren.
Bij de beschouwing van het uurloo®
boude men in het oog, dat een ondersoek
van patroonswage hoeft aangetoond, d®*
ten gevolge van de omstandigheid, da*
in het heerenkleedingbedrijf in hoofd
zaak op stukloon gearbeid wordt vol
gens tarieven, in werkelijkheid door e0®
groot deel der werknemers een belang
rijk hooger loon per week. wordt be
haald dan 45 maal 87 cent, enz.
De algemeens economische toestand0®
de kritieke tijd, dien men thans in b0'
heerenkleedingbedrijf beleeft, wettig00
niet, het uurloon langer vast te stel
len dan tot 15 September 1921. (Teg0®
afsluiting van het overige deel van h°'
collectieve contract indien men h®*
hierover eens zou zijn geworden ba*
15 Februari 1922, bestond geen bezwaar)'
Uitdrukkelijk werd bierbij door de Pa
troons verklaard, dat, tenzij bij zondof'
thans nog onbekende, omstandigheden w®J-
raging, hetzij in «rijgenden, heteij in
lenden zin, van dit loon noodzakelijk
maakten, ook Let vast te stellen uurl"0"'
hou blijven gelden tot 15 Februari 19*
De werknemersafgevaardigden hield®®
echter vast aan hun eisch, zonder voor
behoud ook het uurloon tot 15 Febr®"^
1922 te bepalen.
Toen dit punt door do werkgevers n®0
kon worden toegegeven verklaarden d*
Werknemers, dat hieromtrent bij hen een
stemmigheid heersclite, en dat niet-J®'
williging van dezen eisch verdere be
spreking over de verschillen die omtr0®
de andere punten nog bestonden, nutte
loos maakte.
Gisteravond vergaderde de afd. Haar
lem van den Bond van Klocdingindustri0-
Is men in Botterdam tot staking over
gegaan, dan zal waarschijnlijk ook t0
Haarlem zeer spoedig tot staking over
gegaan worden. De geest onder de kleer
makers is dusdanig, zoo deelde men ons
mede, dat zij een mogelijk stakingsadr00
van het Hoofdbestuur ook dadelijk zuil0®
opvolgen.
Uit Amsterdam meldt men ons d.d. 2"®
Maart:
Heden komen de hoofdbesturen d00
werknemersbonden in het kleodingbedrij*
in een gecombineerde vergadering bijeen
om hun standpunt vast te stellen naa®
aanleiding van het afbreken der onder
handelingen met de werkgevers.
Ook het bestuur van de Federatie va®
Werkgeversbonden in het kleedingbedrjj*
zal heden beraadslagen over den than0
geschapen toestand.
TREKJES CLXXXII1
'n Vaarwel. 1
Weledele Heer Hoofdredacteur.
Ondergeteekende verzoekt Uedele be-
*efd en onderdanig voor deze ééne week
»nt8lagen te worden van zijn trék-plicht.
En als U de reden van dit nederige ver-
toek verneemt, zult U wel niet zóó wreed
lijn, een weigerend antwoord te geven.
Dèétr zie ik U tenminste niet voor aan 1
Ik ben aan 't verhuizen, meneer de
hoofdredacteur
U begrijpten heeft medelijden.
•letwaar Afijn, U weet er zelf van mee te
praten, want U heeft eenigen tijd geleden
Jezelfde beproevingen ondergaan.
Overbodig, U dus te verteJlen van de
rampen en wederwaardigheden aan deze
Hefhebberij verbonden. Overbodig, te
vertellen van 'n paar slape/ooze nachten
op geïmproviseerde s/aap-gelegenheden.
van schier geradbraakte ledematen, mede
tengevolge van diverse noodzakelijke
tweet-des-aanschijns-werkzaamheden
van scheurende gordijnen, waarvan Je
dacht, dat ze nog vijf jaar méékonden
van opengehaalde handen en polsen,
*an venijnig-verrassende spijker-belem
meringen ....van treiterig-weigerende
tedlkant-schroeven, die wel gillen en knar-
»en, maar niet pakkenvan verknipte
Tloerzeil-enden en loopers en karpetjes,
die luist 'n decimeter te kort zijn „gewor®
den..van meubelstukken, die 't in t
ouwe huis allerliefst „deden", doch in de
nieuwe woning 'n belabberd vlag-op-mod
derschuit-figuur makenvan brekende
beeldjes en stolpjes, van kasten en tafels,
die niet tevreden zijn, voor ze„prijken"
met 'n half dozijn krassen en splinter-af-
knapseis.van levens-invalide stoel-rug
Dat Schoterkwartier, meneer de Hoofd
redacteur, is een apart wereldje op zich
zelf.
Alle menschen kennen elkaar en alles
weten ze van elkaar. U kunt het gevoege
lijk vergelijken met 'n gehuchtje, ver van
stadsberoerlng, waarin de bewoners leven
als één groote familie, die zich van onder-
gegratendoor'n onhandigheid bij 't opia- ling lief en leed met de meeste nauwkeu-
den.
Van
Maar nou begin 'k tóch tegen m'11
plan in onderscheidene verhuis-emoties
op te sommen. En dat terwijl ik in 'n her
rie zit waar je van omvalt. Figuurlijk dan
altijd, want van letterlijk omvallen is
geen sprake. Ik zit op 'n vuile-goed-kistje,
met m'n rug tegen den dito van 'n luie-
stoel. Rechts wordt mijn vermoeid lijf
bewaakt door de (ook ai dood-vermoeide)
trap-naaimachine, die op haar glad-ron
den tunnel-kap 'n partij beddengoed ba
lanceert., en links door de piano-kruk, die
het kunststukje uithaalt, 'n stapel ob'den
en schalen Ia evenwicht te houden....
vooral bij 'n verhuizing zijn meubels erg
gewillig en gedienstig.
Maar ik dwaal alwéér af....
Sta mij toe, beste Heer Hoofdredac
teur, een kort woord van vaarwel te spre
ken. tot het stadsgedeelte van schoten,
waarvan ik de eer en het geluk had een
groot eerste-huwelijks-jaar gemeentenaar
te zijn.
'n Woord tevens van weemoedige her
innering.... van eerbiedige hurde.
Schenk mij eenige oogenblikken Uw
welwillende aandacht,
righeid op de hoogte houdt.
We woonden in de allerlaatste straat
met helder weer kon je tot Spaarn-
dam kijken.
't Was er heerlijk-stil. Reuze-plek voor
jong-gehuwdenom aan te bevelen.
De schaduwzijde daarvan was, dat iik
m'n werkzaamheden buitenshuis had
zoodat m'n vrouw ging lijden aan 'n soort
eenzaamheids-melancholte.
Als je langer getrouwd bent verandert
datzeggen ze.)
Maar daar heeft ze spoedig iets op ge
vonden.
In die oogenblikken van stilte-verstar
ring ging ze 'n mopje op de piano spelen
bij voorkeur tegen twaalf of vier uur. Dan
ging de school uit. (Ik vergat nog te zeg
gen, dat we schuin tegenover 'n school
woonden.) En dan kwamen de kindertjes
in grooten getale voor 't raam luisteren.
Dan had ze volop gezelschap.
Over belangstelling van de zijde der
jeugd hadden we trouwens nooit te kla
gen. Met etenstijd tegen twee uur
kwamen ze altijd door de glazen kijken
wat de pot schafte.en hoe 't smaakte
Vriendelijk of niet 7 Zegt U nou zelf. In
'n stad heb je zulke bliikan van gemeen
zaamheid niet.
En op straat had je 't vaak, dat er 'n
paar jongens achter je kwamen loopen,
die 't refreintje gingen zingen van een van
je bekende voordrachten. Aardig, vindt U
niet Neen, 'k mot eerlijk zeggen, de
onderlinge verstandhouding was Jprima'
zoo kntts-dorpsch, zonder „terughoudend
heid."
En tamelijk goedkoop was 't leven in
Schoten.
Water had je voor niksdat pompte
je zóó maar uit den grond. En niet van
dat kleur-en futlooze duinwater als in
Haarlem 1 Néé, mooi geel zag 't, soms
bruin met witte schapenwolkjes er in.
En met 't gas was 't er dikwijls heel voor-
deelig.
De comforen kon je, vooral de laatste
maanden, in de meeste gevallen niet
èónkrijgen. plof-plof-plofzeëe ze
dan al maarecht typischen goed
koop, of niet soms 's Avonds In 't half
duister zitten was ook geen zeldzaamheid.
Booze tongen zeggen,(die hebben we óók
zat in Schoten) dat het gas den laatsten
tijd lijdende is aan waterzucht.
Maar ik geloof er niks van, want de bur
gemeester heeft in de laatst» raadsverga
dering gezegd, dat er bij B. en W. nog
geen enkele klacht was ingekomen. Ik zou
Zijne Edelachtbare niet graag al die „boo
ze tongen" op z'n dak sturen. De goeie man
begint nou juist zoo lekker op te knappen
na al diezen uw-beroerende conflictjes. De
Raad is oer-gezellig tegenwoordigen
kalm óók.... haast ijzig-kalm. Tooneel-
dilettanten kan ik aanraden er eens 'n
kijkje'te gaan nemenze zullen 'n
laats-, gebaar- en klank-expressie.
Pracht-momenten van stil spel kan je er
bewonderen. Voor gemeentenaren, die
angstig-spannend wachten op den uitslag
van hun belasting-reclame, wordt het
anders minder aangenaam. Tegen het
oogenblik, dat over hun lot wordt beslist,
gaan een aantal raadsleden in wrokkend
zwijgen (denk aan de gelaatsstudiede
zaal verlaten, zoodat het vroede vaderen
schap onvoltallig wordt en de zitting uit
eenspat. Ik zou het gemeentebestuur
of wie gaat daarover in overweging
willen geven, de belasting-aanslagen
voortaan maar direct op het „gewone"
peil te brengenmet nog méér genoe
gen zullen dan de penningskes worden ge
offerd en de reclames zullen zich niet zoo
ophoopen als thans.
Ik zei „met nog méér genoegen." Het
belasting betalen in Schoten is inderdaad
een genoegen.
Je staat met z'n twintigen of dertigen
in 'n gezellig-klein hokje, waar je elkan
ders prettig samenzijn voelt en ruikt en
niet eens je hoofd hoeft bewegen, om je
buurman of -vrouw iets in 't oor te fluis
teren. De man die dé centen aanpakt is
uitermatefbeleefd, ook die je het papiertje
teruggeeft. Wor je in Haarlem door zoo'n
meneer gegroet als je je centen gebracht
heb Je krijgt 'n gevoel of je duiten bij
zonder welkom zijnen er aan de bui
tenzijde der kamer, achter die deur, 'n an
dere meneer staat te wachten, om 't geld
direct weer uit te geven.
Ik zou nog meer herinneringen kunnen
ophalen, maar U weet, ik zit niet bepaald
gemakkelijk en w« xiitn nog lang niet op
orde.
Ik zou nog kunnen vertellen, dat we i®
Schoten óók nog 'n urinoir hebben. Eed
urinoir voor heel Schoten. Heb 'k geloge®
toen 'k sprak over knusse dorpschheid
En waf voor een 1 Kleiner dan anderhalv®
„kubieke-meter - drie" is 't vast niet. En
is van binnen en van buiten gedecoreerd
met spreuken en teekeningen in wit e®
rood krijt., daar zorgt de gebruikmakend0
en niet-gebruikmakende jeugd voor.
Zoo'n „gelegenheid" zal 'k in Haarlem
missen, zooais ik die in Schoten zoo vna®
gemist heb.
Vaarwel dierbaar Schoten, v. rwe®
liefelijkjdorpje mijns eerste huwelijksjaars,
ik zal u nooit^vergeten Ik woon nu in he®
groote, woelige, zenuwachtig-makende
Haarlem, waar je van de drukte niet een»
mag fietsen waar je wil, zelfs niet in he*
middernachtelijk uur als de straten verla
ten zijn. Ik spreek den hartroerende®
wensch uit, dat Haarlem zich nog ëé®0
over u zal ontfermen en u met moederlijf*
beschermenden arm zal omvatten. Mi®0
de knus-dorpsche gezelligheid er niet doo®
geschaad worde. U, mijnheer de H.R., haf*
telijk dank voor het verleende verlof. A10
bewijs van erkentelijkheid vraag ik "i
eens op visite in mijn nieuwe woning aa®
den KI. Houtweg het is een doodeenvou
dig stulpje vanouwerwetschcnbouwtra®
maar het staat middenin de deftigheid 1 u
kijkt over het pavilloen naar de Dreef
zit vlak op 't malsche groen der wuive®®^
boomen.... hoeft er niet voor naar
Bloemendaalsche bosch te gaan.
Tot genoegen.
Uw dienaar.
