Kunst cn Kennis.
Kerk en School
Orde en Arbeid
Landbouw en Visscherij-
Stadsnieuws
Gemonnd Wiomwo.
Handel en Nijverheid.
VRAGENBUS.
WERKVERSCHAFFING IN DE
VENEN.
DE BRAND IN DE VENEN.
UIT BOEK EN BLAD.
Het bedrijfsradenstelsel ei>
de Katholieke Kies!
vereeniging.
De actie in de BollenstreeK
<Jc hertog van ju „vrsmjK {schoonzoon van
<len cx-kcizer) op het kasteel te Doorn
aangekomen. Verwacht worden nog prins
Hein rich, broeder van den ex-keizer en
vorst Firrstenberg. Van de kleinkindereu
zal er geen naar Doorn komen.
Stapels telegrammen van deelname uit
alle oorden der wereld komen nog steeds
binnen. Ook de vloed van kranten en
bloemen uit Nederland houdt aan; die
nit Duitschlaud zullen waarschijnlijk (e
Potsdam worden neergelegd.
Vrijdag was het zeer stil en het leek
wel, of de groote belangstelling, welke
hier gisteren heerschte, vannacht is weg-
geregend.
Aan een particuliere correspondent uit
Potsdam ontleent het „U. D." de volgende
bijzonderheden in zake de plechtigheden
verbonden aan het bijzetten van 't stoffe
lijk overschot der ex-keizerin:
In den nacht van Maandag or, Dinsdag
zal de trein met het stof feu jk overschot
op t station Wildpark aankomen. Bij de
ontvangst zullen slechts de meest nabe
staanden op 't station aanwezig zijn.
Dinsdagochtend te half tien zet de rouw
stoet zich daarna in beweging. Hij pas
seert allereerst de Viktoriasstrasze en slaat
dan de naar het Neuer Palais leidende
avenue in. Aan weerszijden van den weg
stellen zich de vaderlandsche vereenigingen
op, o.a. de nationale bond van Duitsche
officieren, de bond van nationaal gezinde
Duitsche soldaten, de bond der „Auf-
«■cchten", de „Schutz-und-Trutz"-bond, de
Duitsch-nationale jeugdbond e.a. Hierbij
sluiten zich links van de avenue de scholen
aan. Hiertegenover, aan de rechterzijde,
staan de gegradueerden der studenten met
hun banieren. Op het terras voor het
Neuer Palais nemen de vaderlandsche en
nationale vrouwenvereenigingen plaats.
Tegenover dezen stellen zich de delegaties
van Kriegervereine, Roode-Kruisvereeni-
gingen en andere bonden. Dan slaat de
stoet rechts het park in naar den dichtbij
gelegen antieken tempel, bij welks portaal
een uit de vroegere officieren der Ber-
lijnsche en Potsdamscht regimenten
samengestelde eerewacht zich zal opstel-
Jen.
De Potsdamschc veiligheidspolitie zal,
in verband met het feit, dat van commu
nistische zijde de rouwplechtigbeden ver
stoord zouden kunnen worden, een uit-
gebreiden veiligheidsdienst instellen. Ook
naar 't station Wildpark, waar in den
nacht van Maandag op Dinsdag de rouw-
trc;n aankomt, zullen politieversterkingen
worden gezonden.
Het „Centrum" geeft nog de volgende
wetensv aardighden
„De twee Duitsche salonrijtuigen voor
familie en personeel cn de lijkwagen, in
mat-grjjze kleur, staan aan de loslljn te
Maam, vlak bij de huizen der spoorweg
beambten. In dezen lijkwagen is een so
bere rouwversiering aangebracht. Mid
den in den ruimen en grooten wagen, met
breede deuren middenin, aan beide zijden,
s.aal een katafalk, waarop de kist met het
stoffelijk overschot der ex-keizerin zal
komen te rusten. Langs de wanden rouw-
oraperieën, waarover frigch dennegroen
mét bloemversicring. In een der salonrij
tuigen worden zilver en goud gedreven
kandelaars en lumpen bewaard, welke
rondom de baar zullen worden gezet en
ontstoken als het lijk er in is geplaatst.
Uit alles blijkt, hoe liefde voor de doode,
de inrich'ing van dezen rouw wagen heeft
bestuurd.
Van den bloementuin, welke rondom den
tr in za! worden aangelegd, was heden nog
niets te bespeuren. Wel is alles aange
voerd zoociat heden oogenblikkelijk met
den aanleg kan worden begonnen.
Dat ook de ournalisten niet de minsrte
medewerking zullen ondervinden, begint
Weeds duidelijker te worden.
Alles schijn! er op aangelegd, ze zooveel
mogeü'k tegen te werken. Ze zuilen dus
hun eigen weg moeten zoeken en den
s.rijd tegen onwelwillende autoriteiten
moeten aanbinden. Aan deze de macht,
aan de persmenschen de list.
Aan het „llbld." wordt gemeld, dat het
s'offc'ijk overschot van de keizerin Zon-
dagtvond om pl.m. half acht van Doorn
naar Maam zal worden overgebracht. De
famiiileleden en de leden van het hof, die
hel lijk naar Duilschland zullen vergezel
len. blijven den nacht in het salonrijtuig
Ie Maarn; de trein vertrekt Maandagoch
tend om 9.45 van Maarn naar Duilschland
via Ede. Arnhem en Zevenaar. In Zevenaar
zal de trein, tijdens een kort oponthoud,
builen de perrons blijven staan.
BEHANGSELPAPIER ONDER Dj; WA
RENWET.
Naar aanleiding van een schriftelijke
vraag van hel Kamer id Schaper inzake
hel voorkomen van arsenicum-verbindin-
gen op, behangselpapieren, deelt de Minis
ter van Arbeid mede, dat met het oog
hierop ook behangsel onder de controle
der k Krijgsdiensten worden gebracht.
Vertrek der Kon. famiüe uit de Hoofd
stad. Gisteren, Vrijdag, to minuten
voor twee, vertrok de Koninklijke familie
onder zeer groote belangstelling van het
publiek uit Amsterdam, om te 2.07 naar
de Residentie terug te keeren.
Slecht intieould. Naar wij vernemen,
zi n voor de 10e algemeene vo'kstelling de
knarlen in verschillende gemeenten over
het algemeen zeer slecht ingevuld, en is
een «rooi aantal formulieren Ier belere
rivalling terug gezonden. Aan één gemeen-
t die nagenoeg geen werk van de tel'ing
had gemaakt, zijn alle kaarten teruggezon
den
Aanleg van wegen.
Naar de „Asser Cr1." meldt, hebben
•Woensdagavond de commissaris der Ko
ningin in de provincie Drente en het lid
van Gedeputeerde Staten Lunsingh Meijer,
Vergezeld van den waarnemenden griffier
«Ier Staten Van Kuyk, in het gemeen'e-
liuis te Emmen met den burgemeester,
wethouder Kalter en den gemeen'e-arohi-
tect Kliphuis oen nadere bespreking ge
had over aen aanleg van verschillende
wegen in die gemeente. De bespreking
'had ten doel. voozoover de deugdelijkheid
■van voorbereiding en uitvoering van de
versclwHendc belangrijke werken zulks ge
dogen de administratieve werkzaamheden
iot het allernoodzakelijkste te beperken.
De door het provinciaal bestuur ge
stelde ei seh omtrent indiening van scher
per omlijnde plannen cn kostenberekening
moest van die zijde wat de hoofdpunten
betreft, worden gehandhaafd, maar toch
■werd overeenstemming verkregen omtrent
4iet ondervangen binnen zeer korten tijd
met oen deel der werkzaamheden zonder
dat daardoor aan de deugdelijkheid van
•het werk wordt lekort gedaan of vooruit-
gcioopen op de beslissing van de Provin
ciale Staten omtrent de aangevraagde en
door Gedeputeerde Stalen voor te stellen
subsidies.
Bij de gehouden besprekingen bleek
aan de vertegenwoordigers van het pro-
vineiaal bestuur, dat het gemeentebestuur
bij deze plannen, wellke ten deele drie
gemeenten raken en ten deelc wegen be
treffen, die over aanzienlijken afstand
door nog onvergraven veen moeten wor
den aangelegd, zeer groote moeilijkheden
beeft to overwinnen.
De Commissaris der Koningin in Drente
heeft machtiging gevraagd aan de Konin
gin om de Prov. Staten in buitengewone
zitting bijeen le roepen, teneinde spoed-
eischende zaken betreffende de crisis in de
venen aan de orde te steilen.
Uit Emmen wordt nog gemeld:
Na den opgestoken wind van Woensdag
middag zijn in Weerdingeveen 13 huizen
verbrand, in Roswinkelcrveen 5, in Val-
tlicnnond 3, en in enioo6rkolk, in Trans-
winkelerveen zijn 300 dagwerk turf ver
brand; in Vailhermond meer dan duizend
stolb bagger (bagger is kleine vierkante
turf). Verder is de schade niet te schatten,
maar in Oranjedorp en in Emmer Compas-
cuum, langs het Noorderdiep zün eveneens
groole hoeveetheden turf verbrand. Het
vuur is door den regen sterk verminderd
en de vewachting bestaat; dat de brand
overal spoedig zal zijn gebluscht.
Uit Zwarlemeer wordt nog aan het dag
blad voor de arheidersoarlii, geschreven:
„Voor den buitenstaander is het heel
moeilijk zich een denkbeeld te vormen van
wat een veenbrand eigenlijk is. Hij kondigt
zicii aan. doordat men uit den veenbo-
dem overal can zich, kleine rookkolomme
tjes op ziet stijgen. Het veen smeult on er
den bodem steeds verder. Turfbulten bran
den de een na den ander af en de huizen
der veenarbeiders, die daartusschen staan,
ondergaan hetzelfde lot. De rook is zoo
dicht, dat men op veie plaatsen geen 10
M. voor zich uit kan zien.
In de Weerdinger venen en den Weer-
dinger mond brandt het hee'e veen. De
huizen der burgers, die aan het kanaal en
den weg staan, loopen in 't algemeen heel
weinig gevaar, maar het zijn juist de hui
zen der arbeiders die verbranden, want die
slaan op het veen.
Op verschillende plaatsen was men
Woensdag bezig het vuur le blusschen ech
ter met heel weinig resultaat, mede door
dat men veel aandacht aan hel bltischma-
teriaal moet wijden, daar de slangen tel
kens gevaar loopen le verbranden Ook on
dervindt t)*~t blussehingswerk belemmering,
doordat ve'e arbeiders wegeren de spuiten
le bedienen. Voor een uurloon van 70 cis.
gaf zich s'echls een klein aanlal op.
Te Ni"uw-Weerdinge werkte een stoom
spuit. Militairen met de baionet op het ge
weer hielden de waeht. waarschijnlijk om
vernlelins te voorkomen, nfse'-oon eren
poging daartoe bekend is. In Nteuw-Weer-
dingo waren verscheidene arbeiders, die
hun beddcoed en allernoodzakelijkste
meubelen on een kar hadden geladen en
den mond afirokken om 'n onderkomen le
vinden voor hun ge"in. Weer anderen zag
men een paar sehaoen of een eed wegbren
gen. Onder de bevolking hcerscht 'n wan-
hooige s'cmining.
Ook In Vaïtherinond, Emm er-Gom pa.s-
cuum en Emmer-Erfseheidenvecn woedde
de brand verschrikkeliik.
Te Ranser Gomnnsenm is de hrnnd ge
bluscht. Er is 300 dagwerk turf in v'jm-
nvm ongesaan. Geen huizen zün verbrand.
Er is een hevige knal eehoord. waarna
hrnnd in een turfhoop uilhrak. Te Roswin
kelerveen zün 14 wonineen verbrand, te
N enw-l,reerd'n(»p 5. Ook daar is on hef
oogenhlik ««en brand meer Alleen is nog
rook waar ie nemen.
De hrnndsnnil van Mennet wordt no"
hier ge'-onden. Alle onnamen zün nog niet
Nnnen, waardoor nog geen overzicht va"
de lo'aie hoeveelheid verbrande turf kan
worden geneven.
De wind wakkert weer aan, waardoor
de prond ondmogt en de vrees voor nieu
we branden toeneemt".
GEEN PLAATS!
Voor Amsterdam en 't Gooi beslaat er
een commissie, die aldaar Oostenrijksche
en Hongaarsche kinderen lijdelijk wil
plaatsen om op verhaal le komen. Zij
slaagt moeilijk in het p'aalsen van jongens.
Voor 230 kinderen heeft zij nog geen te
huis gevonden en er werd slechts 1 plaats
voor een jongen aangeboden. De commis
sie, die hoofdzakelijk hulp zoekt onder
Protestanten, deelt in „De Standaard" me
de, dat zij tot heden uit de Park- en Mu
seumkwartieren slechts één enkele aan
vraag om een kind ontving, hoewel daar in
tal van huizen overvloedig plaats moet zijn
voor esn bedje, dat in andere stadswijken
in karig toegemeten ruimten door de p'eeg-
ouders toch we! beschikbaar wordt ge
steld.
EEN GEVECHT.
Te Delft botsten op den hoek Choorstraat
Voorstraat twee wielrijders legen elkan
der. Een er van tuimelde tegen een spie
gelruit van het manlelmagazijn „De Duif*.
De spiegelruit barstte. De een verweet den
ander het onge'uk veroorzaakt le hebben.
Het kwam van woorden lot daden vuist
slagen vielen, de Iwec vechtenden rolden
over de straat, sloegen, beten, krabden, en
vier voorbijgangers waren noodig om de
ineengestrengelde vechtersbazen los te ma
ken. 't Bleek dat een der woestelingen
bloedend aan het gezicht was verwond.
De strijders verdwenen haastig en toen de
politie kwam was er alleen de gebroken
ruit.
ONUITSPREKELIJK.
Het „U. D." had het volgende bericht:
„Vesjnidnioprofsk is thans hezet door
Ma kh no".
Charivarius teekent hierbij aan:
Het spijt ons voor de Vesjnidnioprof-
kers, maar nog meer voor den stotterden
schoolknaap, die later de los zal moeten
opzeggen over de bezetting van Vevesjes-
jeninidniopoprofrosksk.
PASSIEF EN ACTIEF.
De partij der Christen-socialisten is ont
bonden.
De heer Duys gaat naar den lieer Kruyt,
die voor deze partij in de Kamer zit, en
zegt: „Zeg Kruyt, is je partij in liquidatie?"
Kruyt gromt een minder zachtmoedig
antwoord.
Waarop Duys een andere vraag stelt.
„Waar hoor jij, bij het.passief of het ac
tief?"
Dan ontploft Kruyt bijna.
(„Rott.")
T IS MAAR EEN WISSEWASJE.
Missionnaris tot pas bekeerden koppen
sneller: „Maar Gari, wat moet ik nu van
je lioorent Dara heb je me op de bruiloft
van Kaimo een man drie tanden uitgesla
gen en een oor afgebeten!!"
Gari (verbouwereerd). „Ja maar, Toean,
die man moet niet naar de bruiloft fcaan,
als bij geen gekheidje kan verdragen!"
EEN NOODLOTTIG SCHOT.
Woensdagavond was te Roswinkelerveen
zekere A. Wessels bezig een revolver
setboon te maken, to enueze plotseling
«.seing en de zoon van S. de Jong door
het stóhol onmiddellijk werd ged-ood. Bij
het uithalen van een huis bleek een ko
gel in den loop gebleven ie zijn. Wessels
poogde zicih daarna te verdrinken, dooli
werd uit het kanaal gered. Hij Is in ar
rest gesteld
VALSCÏIE BANKBILJETTEN.
De Rotterdamsche Bankvereeniging ont
ving successievelijk van een Luxembung-
schen bankier 33 bankbiijfetten van 300,
gedèteerd 3 September 1917. welke aüe
valisdh bleken. Zij droegen de letters A, C.
en aüe nommers begonnen met 082. Bij
onderzoek bleek, dat de Luxcmburgsche
bankier ze gekocht had van twee onbe
kenden. Dezen hadden bij andere ban
kiers 13 dezer biljetten aangeboden, doch
daar werd het bedrog ontdekt en gingen
-zij op de vlucht.
EEN GOEDE VANGST.
De politie te Nijmegen heeft aangehou
den den kok H J. H. V„ zonder vnsie
woonplaats, die gesignaleerd stond voor
<5 maanden gevangenisstraf wegens ver
duistering in dienstbetrekking. Voorts was
zijn aanhouding verzocht door den .com
missaris van politie te 's Gravenhage. Am
sterdam, Nijmegen, Lochem en Breda ter
zake van verduistering, diefstal of op
lichting, in die plaatsen gepleegd. De aan
gehoudene heeft al deze feiten bekend.
KOOPPRIJS VAN HUIZEN.
De koopprijs van burgerhuizen te Leeu
warden daalt snel. Een huis, waarvoor in
1918 14.000 geboden werd, heeft nu bij
publieken verkoop nog geen 8000 opge
bracht. Tc Heerenveen werd een solied
en groot heerenhuis aan de hoofdstraat
„De Dracht" waarvoor aan het Rijk een
koopprijs van 20.000 gevraagd werd, in
publieke veiling voor f 14.000 verkocht.
Het Rijk kocht daar ondershands een veel
kleiner pand voor f 13.000, waaraan nog
al wat hers'eld moet worden.
TREÏN-ONTSPORING.
Vrijdagmorgen circa half vier derailleer
de bij het binnenkomen van een goede
rentrein uit de richting Venio op een wis
sel nabij den Markettenweg te Dordrecht
een 55-tal der middelste wagons van dien
trein. Drie ervan kantelden geheel om. De
materieele schade is nogal groot Per
soonlijke ongelukken kwamen niet voor.
Met het opruimingswerk werd direct be
gonnen.
Stagnatie in bet verkeer is niet veroor
zaakt.
Een mooie vangst. Te LeLende heeft
'heeft een Rijksveldwachter een vos en 7
jongen' gevangen.
DE KATHOLIEKE ILLUSTRATIE
bevat deze wiek het volgende:
PLATEN. De vruchlboomen in bloe-
semtooi. Een bosob vol motorrijwie
len (2 foto's) De vereeniging van
R.K. Kunstenaars (7 fo'o's). Ter ge
degenheid van het 40-jarig pastoorsjubi
leum van den Z.Eerw. heer A. G. Lam
bert (2 foto's). Overzicht van de In
terna lionaie Auomobielenl en toons telli ig.
Een nieuwe uitvinding. Dokter te
gen wil en danik De neus van den af
god. Een aardige familiegroep. De
beroemde Londen sctie verkeersagent.
Een karakteristieke Brabantsëht figuur.
De zonsverduistering op 8 April j.l.
(4 foto's). Atberdingk Thym-berden-
kiiiig. Helmondsche kruisboogschut
ters. Vreemdsoortig jachtvermaak.
H. M. de Koningin-Moeder. Z K. H.
Prins Hendrik AU de zon verduisterd
wordt, naar een teekening van Jan Wieg
man. Dr. Alpheus Diepenbrock (3 fo
to's) Het opstijgen van den ballon
Neerlandla. J&peethoek. £>e konink
lijke familie te Amsterdam. Een reis
om de wereld (3 foto's). - De zanger
en zijn lied.
TEKST. Moedertje twee, roman van
H. B. v. d. Sande. De vereeniging van
R.K. Kunstenaars, door Tb Zwakman.
De sfeenen man, door E. II. Uytings.
Griezelige verhalen, dramatische proeven
van Theo Wuttcrkena. Dir. Alphons
Diepenbrock. De reis eau de wereld In
52 dagen, door Martin Benden. Uit
slag Verborgenheden van het woud.
DE AARDBEVING IN ZUID-KANSU.
De missies van Scheut-Sparrendaal in
Zuid-Kansu hebben voel geloden van de
geweldige aardbeving op 16 December
1920. Behalve in twee missieposten zijn
alle gebouwen der missies gebarsten of
zelfs bouwvallig geworden. Gansohe dor
pen zijn verdwenen. In de plaatsen waar
de missionarissen arbeiden wordt het
aantal dooden op 7000 geschat. Priesters
en christenen bleven ongedeerd. De toch
reeds zoo arme missie van Zuid-Kansu
komt hierdoor in een hachelijken toe
stand. De voorloopige reparatiekosten
der missiegebouwen worden op 9000 doll,
geschat.
VERSCHILLENDE EXAMENS.
Dit jaar zullen de examens voor L.Ü.
in Fransch, Hoogduilsch en Engelscii
worden gehouden in Augustus, zon noo
dig ook in het laatst van Juli, 'n weike
maand tevens voor degenen, die voorne
mens zijn aioh aan het examen B middel
baar onderwijs voor de F ransel ie, voor
de EngeisChe, alsmede voor de Hoogiuit-
sche taai en letterkunde te onderwerpen,
gelgenheid zal bestaan om, zoo zij dit
weraschen. het taalkundig gedeelte van dit
examen af te leggen, terwijl het letter
kundig gedeelte op den gewonen tijd, nJ.
Dccmber, bepaald blijft
Candidaten voor de akte B. in de
Fransche, Hoogduitschc en Engelsche ta
len, die voor een bepaald onderdeel een
onvoldoefid cijfer mocb ten krijgen, zullen
niet uitsluitend op dien grond worden af
gewezen, indien zij bij het afleggen van
■hetzelfde examen ten vorigen jare voor
dat onderdeel voldoende werden bevon
den.
De examens M. O. akte A, in de
Fransche, Hoogduitschc en Engelsthe ta
len zullen worden gehouden in de maand
Augustus, zoo noodig ook in hot laatst
van Juli.
De examens voor lager en middelbaar
onderwijs in de lichaamsoefeningen zullen
worden gehouden in de maand Augustus,
zoo noodig ook in Juli en in de eerste
dagen van September.
De examens voor middelbaar onderwijs
in het schoonschrijven zullen worden af
genomen in September.
Zij, die zich aam deze examens wen-
sohen te onderwerpen moeten zich vóór
15 Mei aanmelden. Do aangiften moeten
worden ingezonden, voor de examen® in
de vreemde tallen, aan liet Departement
van Onderwijs, Kunsten en Wetenschap
pen; voor die in de lichaamsoefeningen
aan den inspecteur van de lichamelijke
opvoeding in de 3de inspectie te Deven
ter; voor die in het schoonschrijven aam
den inspecteur van het M. 0„ dr. H, A.
J. van Swaay, te 's-Gravenhage, Jobam
van OldenbamevetMaam 90.
Dc Canisius-Loterij-. Im verband met dc
Canisvusfeesten wordt er een loterij geor
ganiseerd uit dc baten waarvan het
standbeel van den grooten Nijmegenaar
zal worden opgericht.
Naar de -.Geld." verneemt, heeft Z. H.
de Paus als eerste prijs voor deze loterij
beschikbaar gesteld een gekroond zilveren
beeld, voorstellende Notre Dame de la
garde, zooals het op den toren der groot-
sche kathedraal van Marseille staat, een
beeid van 39 c.M. hoog met een k oon van
10 c.M. op een porfieren voetstuk vam
39 c.M.
DE TABAKSBELASTING.
Er is een. adres verzonden naar de
Eerste Kamer, in zake de tabaksite-
las ting door het Verbond van Ver
eenigingen van Sigarenfabrikanten in
Nederland; den Ned. Bond van Siga
ren svinkeliers-Vereenigingenden Nat.
Hanzebond van Sigarenwinkeliers; den
R. K. Bond van Sigarenmakers en
Tabaksbewerkers; de Vereeniging van
Reizigers in Bewerkte Taltak „Ons Be
lang"; den Ned. Bond van Grossiers
in Tabaksfabrikaten; de Vereeniging
van Tabaksfabrikanten in Nederland;
den Eersten Ned. Bond van Klein-
fabrikanten in de Sigarenindustrie; de
Vereeniging van Sigaretten-Importeurs;
don Ned. Bond van Kleinf abrikan ten
en den Hanzebond van Sigarenfabri
kanten. Adressanten verzoeken de in
voering van de wet op den tabaks
accijns niet le sanctionnecren, opdat
een nader onderzoek ingesteld kan
worden naar de mogelijkheid van ver
schaffing der benoodigde middelen,
door verhooging van het invoerrecht
op ruwe tabak, waarop reeds door de
minderheid van de Adviescommissie
aangedrongen is en welke naar hunne
opvatting zonder noemenswaardige na
doelen cn kosten een grootere bale
voor de schatkist zal kunnen op
leveren.
Malaise in de lederindustrie. De mi
nister van Arbeid had Vrijdagmiddag een
conferentie met werkgevers en arbeiders in
de k'derindustie, naar aanleiding van de
malaise in deze industrie als gevolg van
de buitenlandsche concurrentie.
TOT GEEN RESULTAAT
GEKOMEN.
De Donderdagavond gehouden conferen
tie tusschen bestuurders van den Verve-
nersbond en die van de veenarbeidersor-
ganisa ies te Emmen, heeft geen resul
taat opgeleverd. Men bleef te ver in aan
bod en vraag van loou van elkaar ver
wijderd.
De bestuurders der vervenersorganisa-
ties waren ia meerderheid nog niet te
vinden voor arbitrage. Van turfgraven zal
dus in de eerste dagen nog niet komen en
ecnige ontspanning iaat op zich wachten.
DE UITSLUITING IN DE KLEEDING-
INDUSTRIE GEëINDIGD.
Dc Federatie van Werkgoversbonden in
het hecrenkleodingbedrijf heeft de uit
sluiting opgeheven. (N. v. d. D.)
Uitbreiding der bouwvakarbeiderssta
king. De bouwvakarbeiders.) taking te Til
burg breidt zich uit A.s. Maandag zulten
weer 150 timmerlieden in staking gaan.
Circa 100 ongeorganiseerden staken mede,
waardoor het aantal stakers de 600
nadert.
De verveners tot arbitrage bereid. De
algemeene vergadering van de verveners-
vereeniging Bargeroosterveen en omstre
ken, besloot arbitrage te aanvaarden, in
dien de arbeiders met een loon genoegen
willen nemen, dat 80 pet. bedraagt van
het loon, im 1920 betaald.
HET CONFLICT IN DE
HEERENKLEEDINGINDUSTRIE.
Het volgende wordt namens de mo
derne, neutrale en federatieve bonden
in de Kleeding-industrie bekend ge
maakt:
Allereerst dient geconstateerd, dat 1
standpunt der werkgevers, om doov
eem uitsluiting de stakingen te 'sGra-
venhage, Rotterdam, Utrecht cn Zwolle
te breken, niet houdbaar is gebleken.
Op den dag, dat reeds het meeren-
deel der kleermakers het verzoek van
hun werkgevers, om aan het werk
te gaan (waardoor de uitsluiting werd
topgeheven) hadden ontvangen, was de
staking nog een feit, terwijl op dit
oogenblik evenmin de stakingen zijn
opgeheven. Daarbij willen wij er de
aandacht op vestigen, dat de drie
niet-confessioneele bonden van hun
leden geen beslissing konden krijgen,
omdat de R. K. en liCristelijke werk
nemers allen geneigd waren aan het
werk te gaan, de werkelijke toedracht
der zaken niet weergeeft.
In een schrijven dato 14 April is
aan de Federatie van Werkgeversbon
den medegedeeld, dat in verschillende
plaatsen, zelfs voordat de niet-confes
sioneele bonden beslissingen wilden,
de R. Kr kleermakers zich reeds soli
dair met hun andere kameraden had
den verklaard en het hoofdbestuur
hadden losgelaten. Een sterk voorbeeld
is wel, dat de bezoldigde bestuurder
van de afd. Rotterdam van den R. K.
Bond in een gezamenlijke stakings
vergadering de menschen tot volhou
den aanspoorde. Ook het hoofdbestuur
van den Clir. Bond heeft aan zijn
afdcelingen getelegrafeerd, dat niet aan
het werk mocht worden gegaan in
verband met het feit dat de R. K.
kleermakers weigerden hun leiding te
volgen.
Wat nu het geschil zelf betreft,
willen wij opmerken, dat den Fede
ratie van Werkgeversbonden nog giste
ren door de hoofdbesturen der drie
samenwerkende werknemersbonden is
bekend gemaakt, waarom het in hoofd
zaak ook voor de R. K. kleermakers
gaat. En dat is, dat de Federatie»
van Werkgeversbonden, die in andere
jaren, toen voor de kleermakers over
eenkomsten voor een jaar weiden af
gesloten, ook len aanzien van de loo-
neit, de werkgevers thans de gelegen
heid willen hebben om nog tusschen-
tijds tot loonsvermindering te geraken.
Of dat nu tot directe onderhande
lingen of wel door middel eener com
missie geschiedt, maakt in het wezen
der zaak geen verschil. De kleer
makers, ook de R.„K., vragen: waar
om moesten wij in jaren, toen de
prijzen der levensmiddelen enorm ste-
pgen en de winsten der ondernemers
steeds grooler werden, wei loonrege
lingen voor een jaar aanvaarden en
nu genoegen nemen dat tusschenlijds
herziening kan plaats vinden
Daarbij wekt het in Rotterdam vooral
groote verbittering dat de werkgevers
onder allerlei voorwond'el) verhinderen,
dat reeds direct een regeling voor de z.g.
•engros-oonfectie werd getroffen en dus
de regelloosheid ten aanzien van dit werk
blijft bestaan, omdat nn eenmaal de
kleermakers geleerd hebben net te veel
vertrouwen te kunnen stellen in de Rot
terdamsche patroons. Wat uu de mede-
deeling aangaat dat Vrijdagmorgen een
belaugrijk deel der werknemers hei we k
zullen hervatten, kunnen wij verklaren
dat de rapporten, die uit de voor de
industrie de belangrijkste plaatsen zijn
binnengekomen, bewijzen dat zelfs daar
nog de R.K. en Ohr. kleermakers ver
gaderen, zoodat deze moeilijk Vrijdag
ochtend aan bet werk konden zijn. Zoo
hal de Moderne en Federatieve Bond
gistermorgen in Amsterdam oen verga
dering waar vrijwel alle leden aanwe
zig' waren, terwijl do Ohr. on R.K. nog
moesten verga leren. Do werkgevers zul
len wel bemerken, dat over het tijd tip
waarop het werk wordt hervat de werk
nemersbonden niet zoo'n heel kli in
woordje meespreken. De Hoofdbestu
ren der drie niet-oonfessioneeie bonden
plegen regelmatig overlej
Vr. Wanneer (dewelke datum) schaf
te onze Gemeenteraad de Haarlemsche
kermis af?
Antw. 6 Januari 1916.
Vr. Waarom heiligen „de" Roomsch
Katholieke voetballers niet en beter
hunne Zoud&gon' door hunne spe
len op Zaterdag al3 offieieelen voetbal
middag te doen stollsnP
Antw. Die vraag is toch bij ons niet
aan het juiste adres.
Nu reeds asperges-Op de WestU^'
sche veilingen zijn reeds asperges aang4'
voerd. De prijs ervan was voor de kveC'
kers teleurstellend, vermoedelijk on)d«!
de stelen te klein zijn. Te 's-Gravenzairi'
was de opbrengst slechts 80 cent per b°''
Op de laatste algemeene vergaderd'? 1
der R. K. Kiesvereeniging werd aan M® I
"lot door een der aanwezigen tot W'
Bestuur de vraag gericht, of het recti" I
een bepaald standpunt had ingenoniC'
in zake de plaatsing van de publick'
reechtelijke bedrijfs-organisafie op ui" f
Katholiek Staatspogram.
Die vraag was min of meer urgent ï1 1
verband met de aanneming eener iuO'k
in de vergadering van de Haagsch" I
Rijkskieskringvereeniging waar Prof. Ver
aart als spreker was opgetreden.
Het Bestuur der R. K. Kiosveroen'- I
ging alhier verklaarde toen het vraag- I
stuk ongetwijfeld van groot belang, mat'
oordeelde tevens dat waar voor- en tegen* I
standers nog volop aan het woord ward.1 I
bedachtzaamheid geboden was.
De spreker van dien avond, het Ka
merlid v. d. Bilt sloot zich hierbij vol
komen aan.
Het bestuur der Kiesvereeniging heef
thans een vergadering gehouden, aan deHA
veelomstreden kwestie gewijd.
Men kwam hierbij tot de navolgend'
conclusion.
te. de voorschrijdende maatschappe
lijke ontwikkeling ongetwijfeld krach
tig bevorderd door den oorlog heeft
de tijden rijp gemaakt voor nieuwe ver
houdingen op het terrein van den arbeid)
2e. naar Christelijke opvatting moe
ten die nieuwe verhoudingen doordron
gen zijn van een geest van waarachtig6
solidariteit;
3e. het bedi'iji'sradenstelsel kan een
middel zijn om die solidariteit tussehe»
kapitaal en arbeid beter te verwezend
lijken;
4. de Staat kan zulk3 sterk bevorderen
door aan die bedrijfsraden een publiek
rechtelijke staat toe te kennen
5e. alvorens daartoe over te gaan, diont
juister vast te staan waartoe de bedrijfs»
raden kunnen leiden, terwijl tevens dn
meer gedetailleerde uitwerking en d»
mogelijkheid van invoering bij gans oh
ons volk geen vraagstukken meer moeten
opleveren
6e. zoolang hierover verschil van mea
ning bestaat, ook bij de vooraanstaan
de personen, levert het bezwaren op nsfi
die Bedrijfsraden een plaats op ons StaaU'
program in te ruimen;
7e het is gevaarlijk aan dat progra"»
Zonder dringende noodzakelijkheid punted
toe te voegen, wetke tot tweedracht ln d®
Katholieke getedecren zouden kunneP
Stanliing geven;
8e dat zulks met de Bdrijfsraden wel
licht het geval zou kunnen zijn, omdat de
plaats welke deze organen in ons Katholie
ke volk innemen, nog niet van een vol
doende rijpheid getuigt;
9e dat het volkomen juist is, wat Minis
ter Aalberse in de le Kamer heeft gezegd,
lat een degelijke zaak economisch van on-
deaf in ons volk moet groeten en pas daar
na kan worden geplukt, terwijl het onmo
gelijk is dergelijk bedrijfssysteem politiek-
ontijdig van boven af op te leggen.
AI werden al deze conclusiën niet woord
voor woord eenstemmig aangenomen, toch
was de groole meerderreid der vergade
ring voor elk dezer punten afzonderlijk eP
in haar geheel.
Het bestucr was van oordeel, dat cel»
openbare vergadering met een of ineef
sprekers, waar in een enthousiaste stem
ming beslissingen in de eene of ander*
richting zouden worden genomen, weinig
bevorderlijk kon zijn aan het beoogd#
doei, doch dat de nadere ontwikkeling
van het vraagstuk angstvallig dient le wor
den gevolgd en dat onze kiesvereeniging
wan te zijner lijd dooh in ieder geval xo«
spoedig mogelijk de gelegenheid niet zo*
mogen laten voorbijgaan om te doen blij
ken, dat ook zij den geest des tijds ver
staat en warm gevoelt voor de kern deze*
zaak: de verwezenlijking der Christelijk#
solidariteits-gedaehte.
Gisteren hebben de besturen van do
Patroonsvereenigingen met de vertegen
woordigers dzr arbeiders vergaderd, ten
einde do arbitrage in het hangende loon--
geschil nader te regelen.
Door do werkgevers werd ter kenni#
gebracht, dat arbitrage op groote moei
lijkheden in hun organisaties zou stui
ten, mede op grond, dat zeer moeilijk
een grondslag voor arbitrage bij den
huidigen stand van zaken zou gevon
den kunnen worden.
Na eenige bespreking is het geluk*
alsnog een bemiddelingsvoorstel te fox-
muleeren, waarbij boiao partijen zich
neergelegd hebben en hetwolk zij mO*
alle kracht bij hun loden zullen verde
digen.
Het bemiddelingsvoorstel luidt
volgt:
Het loon zal zijn gedurende 8 maag
den f 25 en 4 maanden f 27 met te
rugwerkende kracht vanaf 1 Maart
betalen.
Do arbeidsdag zal in de maand#11
Maart, April en Mol met een uur
dag verkort worden.
Bij firma's waar reeds betere arbeid*,
voorwaarden geldig zija, zuilon domo n»
teruggebracht mogen worden.
Eenige redactiewijzigingen door do
beiders voorgesteld, zullen in het
trad worden opgenomen. -
Volgen de leden nu hun besturen, d.
zjou hiermede de actie, welke dit J
ongemeen lang duurde op minnelijke
ze zijn beëindigd.
