De Woningwetten. FEUI1 J,RTON Onder Vaische Vlag BUITENLAND. BINNENLAND. jgAANDAG 6 JUNI 1921 De processen tegen de oorlogs misdadigers. Opper-Silezië. Uit den Duitscben Rijksdag. beminnen, waar v&D achting geen sjaske kan «sim." GEMENGDE BUITENL. BE RICHTEN. Een wolkbreuk. poorten dor steden, ja tol in de dompige LEERZAAM. Tweede Blad. Drie belangrijke prae-adviezen. Op de vergadering van het Ned. In stituut voor Volkshuisvesting, die op Za terdag 11 Juni in liet gebouw voor Kun sten en Wetenschappen te Utrecht ge houden wordt, zal de vraag worden be handeld: Moet het tegenwoordig stelsel van bijdragen onveranderd worden Voolgezet? Zoo neen, wolike regeling moet daarvoor in de piaals treden?" Hierover zijn een drietal prae-adviezen Uitgebracht. Prof. mr. A. van Gijn concludeert, dat de huurcoanmissiewet de volkshuisves ting xeer veel meer heeft achteruitgezet dan zij noodzakelijkerwijze door de groote kapitaalvernietiging en verarming der wereld achteruit moest gaan. Hoe eerder de Overheidsinmenging in take de huren beperkt word! tot indivi- 'Jucéle hulp aan hen, die beslist buiten slaat zijn den normalen prijs van een mi- Biinumrwoiiing te betalen, zoo veel te spoediger kan de volkshuisvesting we derom in opgaande lijn komen. De uitvoering van de financiecle para grafen van de woningwet moet, zoo spoe dig zuiliks weder mogelijk is, beperkt blij ven tot hef opheffen van de groote wrij ving welke er op het gebied van produc tie en prijsvorming van woningen bc- siaat in vergelijking met die van de groote massa der roerende levensbehoef ten. In geval van spoedige liquidatie der huurcommissiewet is te overwegen oini een belasting Ie heffen, wefflre de waarde vermeerdering van woningen tengevolge Van die liquidatie trefl. Dr. J A. Nederbragt concludeert o.m.: De particuliere bouwnijverheid moet gesteld worden onder deugdelijke rege len, die haar, als zij bouwt, tot hel bou wen van goede woningen dwingt, maar haar automatisch regelende werking moet vrij worden gelaten. Op grond van rede lijke edsclhen, door de wet gesteld, moet het vrije bouwbedrijf de kans hebben, zijn energie ten voMe aan de woningvoor- ziennng te wijden. Hel bouwen door de overfheid zelf is minder erg dan het exploiteeren door de overheid zelf. Doet de overheid het eer ste. dan kan een rcdeiüjike uitweg daarin gvonden worden, dat zij de exploitatie overdraagt ttan particuliere organisaties b.v. aan een woningstidhling Bij hel verleeneu van voorschotten voor woningbouw door de overheid moet ten vier bedingen gesteld worden, en wel: le. dat het particulier voorschot- resp. ihypotheekbedrijf niet gehinderd wordt als het zich mei de volkshuisvesting wil «n kan bezighouden; 2e dat de fiscus den belastingbetaler niet te zwaar belast; 2te. dal dc voorschotten niet b.v. om par- tij-poHtieke redenen tot onnoodig bouwen verleiden; 4e. dat de voorschotten nor- male rente afwerpen. De overheid kan direct of Langs een omweg toeslag verleenen op den woning bouw. Bezwaren daartegen zijn: le. dat bedeeffing wordt toegepast ten aanzien Van personen en klassen, die niet voor bedeelimg in aanmerking mogen komen, betgeen zeer tot schade is van de volks- krachtl 2e. dat de overheid, als zij toe slagen verleent, er schuild aan heeft, dal niemand meer kan uilmaken, hoever de draagkracht op het stuk der volkshuis vesting gaat, en dat men, de reguleeren- de werking van liet vrije bedrijf missen de, als gemeenschap automatisch boven zijn stand gaat leven. De heer J. van den Tempel val zijn beloog samen in enke&e stellingen, waar- Van wij de volgende vermeiden: 1 De huidige, sedert 1914 zoo zeer ver scherpte woningnood, maaikt de toepas sing van een. bijd rage-regel i ng, als is neer gelegd in de Ministerieelc circulaire van 25 Juni 1919 onvermijdelijk. De finan ciecle lasten, wellke daaruit voor Rijk en gemeenten voortvloeien, moeten als een gevolg van dezen wereldoorlog worden aanvaard. Deze bijdrage-regeÜng is evenwel uit- sluitend voor buitengewonen tijd verde digbaar. Het streven moet zijn om, zonder Verzwakking van den aanbouw, geleide lijk tot den normalen toestand te komen, baarbij als regel, ook bij nieuwbouw, de huuropbrengst de exploitatiekosten delkt, 'erwijl bijdragen, bij geheel anderen op- *01, dan ;%en worden verleend voor VRIJ NAAR HET DUITSCH. 12.) ,,Zoo, zoo: Dezen morgen nu kwam zij bij Constance en deelde haar het nieuw ste nieuws mede, dat zij uit goede bron Vernomen had, namelijk uw geschil met den heer Berling. Zoodra ik daarvan hoor de, kwam de gedachte in mij op, u voor hiijn zaak to engageeren. Ik wil u gaarne bekennen, dat ik als voorzichtig man van zaken eerst nog bij een of twee personen informaties genomen heb. Het resultaat stelde mlf volkomen tevreden. G verleg nu do zaak bij u zeiven, mijn flonge vriend. Wat uw salaris °n verdere bepalingen betreft, daarover zullen wjj bet wel eens worden, naar ik meen." Mevrouw Wallhagea was zichtbaar diep bewogen. „Welk een beschikking Gods," Pacht zij, „en ik was gisteren zoo klein moedig." 'e tweelingen hadden tot nu toe het psprek zwijgend aangehoord; muur nu ret scheen, dat Max spoedig van hen ,prwijderd zou leven, kon Greta zioh niet ver bedwingen- doeleinden, als de vervanging van com plexen onbewoonbare huizen en ten be hoeve van een behoorlijke woningvoorzie ning voor sociaal-achterlijke groepen der bevolking. De verhooging van het huurpedl van nieuwe woningen, wellke thans reeds al- lerwege in gang is, kan slechts geleidelijk plaats vinden. Hot is ongeoorloofd le trachten, zonder rekening te houden mei de buitengewone tijdsomstandigheden, het huurpeil zoodanig op te voeren, dat elke redelijke verhouding lusschen loon en huur verloren gaat. Om tot den normalen toestand te gera ken., moet bovenal krachtig worden ge streefd naar vermindering van de stich- tingislkoslen van nieuwe woningen. Daar toe moet, zonder toe le geven aan par ticuliere belangen, de consequentie van den tegeniwoordigen toestand worden aanvaard van duurzame bemoeiing door de overheid of door senni-officieete orga nen mot de materialenvoorziendng en van een reorganisatie der arbeidsverhou dingen in de bouwvakken, wellke den planmatigen en economischen bouw door womingfoouwwereenigingen en gemeenten bevordert. Bezuinigingen op de slicbtings- tingskoslen door het woningpeil le ver lagen, is niet te aanvaarden. Het is wensehclijik van overheidswege te bevorderen, dat de bouw van wonin gen voor den kleinen middenstand wordt ter hand genomen door vea-eeroiging.cn, uitsluitend voor dit doel werkzaam, of door gemeenlen, op den grondslag van een voorschotregeling en, voor een overgangstijd, tevens van een bijdrage regeling aansluitend bij die, geldende voor den arbeiderswoningbouw, waarna de ptremie-regelling voor den particulie ren bouw zal kunnen vervallen. Een duikbootcommandant voor de rechtbank. Zaterdag heeft voor het Hof te Leipzig het proces plaats gehad tegen den duik boot-commandant Neumann. De gereser veerde en de openbare tribune waren over vol. Getuigen en deskundigen waren niet gedagvaard. Een vertegenwoordiger van de Duitsche regeering was aanwezig. Uit bewijsstukken van de ministeries van justitie en marine blijkt, dat de thans 34-jarige luitenant ter zee 1ste kl. Neumann in Mei 1917 als commandant van een duik boot in de Tyrrheensche zee kruiste, toen hij 's middags twee als hospitaalschepen herkenbare stoomschepen, begeleid door twee Engelsche torpedojagers, bemerkte Om 6 uur gelukte het Neumann, het En gelsche hospitaalsohip „Dover Castle" te torpedeeren, waarbij zes menschen wer den gedood. De ontploffing was zoo hevig, dat Neumann de overtuiging had, dat er munitie aan boord was. De Duitsche ma rinestaf had bevolen, alle vijandelijke schepen tot zinken te brengen, die zonder vergunning van de Duitsche regeering de zee bevoeren. Het was toen ter tijd be kend, dat de Engelschen hospitaalschepen voor oorlogsdoeleinden misbruikten. Daar om hief de marinestaf de onschendbaar heid der hospitaalschepen op. Neumann meende, dat hij het recht had, de Dover Castle te torpedeeren. Als officier moest hij zich aan het gegeven bevel houden. Menschen heeft Neumann niet aan boord gezien. Slechts reddingsbooten in de buurt gaven hem den naam van het schip op. De acte van beschuldiging tegen Neu mann houdt de aanklacht in, dat hij zes menschen heeft gedood, en in strijd met het volkenreoht en met bijzondere wreed heid heeft gehandeld. De Dover Castle had, volgens Engelsche opgave, 141 man bemanning en 632 zieken aan boord. Daarna komt de president op de twee de aanklacht tegen Neumann: dat deze zich bij deze torpedeering aan plundering zou hebben schuldig gemaakt. Dit tweede punt moet echter heden niet worden besproken. Neumann erkent onomwonden de feiten. Hij heeft alleen een gekregen bevel uitge voerd. Een nadere beoordeeliqg van dit bevel stond niet aan hem. Dat hij bij de torpedeering een zuiver geweten had, blijkt uit de omstandigheid, dat hij aan den En gelschen stuurman, die zich aan boord van zijn duikboot bevond, vrijwillig zijn naam heeft opgegeven, ofschoon die stuur man van plan was hem aan te klagen. Na een korte verwijzing van den ver dediger naar bij de stukken gevoegde fo tografische opnamen van Duitsche krijgs gevangenen, die in een Fransch hospitaal schip munitie moesten Iaden, neemt de procureur-generaal het woord. Hij wijst erop, dat alleen- feitelijke en geen politie ke principes het oordeel mogen vellen. De „Maar mama, wat moeten wij begin nen zonder Max En Breslau is zoo ver „Dus mijn lieve jongejuffrouw, u wil uw broer niet gaarne laten vertrekken?" vroeg de heer Weber. „Dan zal er maar één uitweg voor u zijn, u moet meegaan. Wat zegt u daarop? Bevalt u dat plan?" „Ik?" riep Greta verward en verlegen. „Maar de anderen, Hedwig en mama en Helena?" „Misschien kan u mama en de zusters bepraten ook mede te gaan.... Maar in ernst gesproken, mevrouw Wallhagen," wendde hij zich nu to deze, ik geloof, dat het u bij ons zou bevallen. De streek is, wel is waar, minder romantisch dan deze, maar hier in de stad ziet u van al dat schoone ook niet veel, en ik denk, het buitenleven zou u wel bevallen." „O, de dokter heeft mama juist een lang verblijf buiten op het land aange raden," riep Greta haastig uit. „Inderdaad P Dat treft uitmuntend," zeide Constance en knikte de spreekster glimlachend toe. „O en mama," kwam nu Hedwig er tusschen, meegesleept door het vooruit ziet tl, dat zich voor haar opende, „heeft immers vroeger in Breslau gewoond! En nana was oak is die streek te huis! Mis- Engelsche en Fransche juridische littera tuur spreekt zich bij de onderhavige aan klacht ongetwijfeld ten voordeele van den beklaagde uit. Zij gaat zelfs nog uit boven de opvatting van de Duitsche jurispruden tie en laat zelfs niet de beperkingen gelden, die de Duilsche wetgeving maakt bij de bespreking van de kwestie, of het bevel van den Duitsclien marinestaf tot torpedee ring van vijandelijke hospitaalschepen juist was. De procureur-generaal komt tot de conclusie, dat dit bevel gerechtvaardigd was, aangezien, volgens de geldende Haag- sche conventie, de hospitaalsdiepen een onrechtmatige instelling van den vijand waren, die er alleen voor dienden om den vijand militair te versterken. Dc hospitaal schepen hadden, in strijd met het verbod, de betrokken landlegers geholpen, terwijl zij, volgens de Haagsche conventie, dit al leen de gewonden mochten doen. Ook een strafrechtelijk vergrijp is niet aan le toonen in de handelwijze van den beklaagde. Hij had als officier slechts het bevel van zijn superieuren te gehoorzamen. Ook ten deze erkent de Engelsche wetge ving onvoorwaardelijk de uitvoering van een militair bevel. De onder eede afgelegde getuigenissen van Duitschers, dat de vij and hospitaalschepen misbruikte, hadden bovendien bij beklaagde een gerechtvaar digd geloof laten opkomen, dat het bevel van den marinestaf volkomen juist was. Daarom vroeg de procureur-generaal vrij spraak van den beklaagde, en overneming van de proceskosten door den slaat De procureur-generaal stelde zich op het standpunt, dat de voornaamste kwestie deze Is: of de beklaagde door dit bevel gedekt is. Deze vraag moet onvoorwaarde lijk bevestigend worden beantwoord. Een soldaat is door zijn eed van trouw gebon den, om zijn plicht als militair te doen en kan daarom voor de vervulling van dien plicht niet verantwoordelijk gesteld wor den. De verdediger, mr. Hahnemann, uil Leipzig, legde er den nadruk op, dat En geland reeds door dit feit de Haagsche conventie beeft ter zijde geschoven, ilat het op hospitaalsohepen soldaten uit Macedo nië vervoerde. Het is onbegrijpelijk, hoe Engeland er toe is gekomen, Neumann te beschuldigen, waar deze uitsluitend volgens zijn instructies heeft gehandeld. Na een korte beraadslaging werd de be klaagde vrijgesproken. Reuter verneemt, dat de telegrammen uit Opper-Silezië geen verbetering in den toestand aantoonen. De Britsche regeering wacht thans het verslag van sir Harold Stuart af, dal spoedig verwacht wordt, alsmede het effect van de tegenwoordig heid der Engelsche troepen. In+usschen schijnt het niet waarschijnlijk, dat de Opperste Raad bijeen zal komen voor over een dag of veertien. Naar de „Vossische Zeitung" meldt uit Oppeln is het te Kallowiiz lusschen Polen en Franschen tot hevige botsingen geko men. De opstandelingen hielden een trans port levensmiddelen aan dat voor de be zetting van Kattowitz bestemd was, en dom: de Franschen werd begeleid, waar bij het tot vechten kwam. De opstande lingen werden achtervolgd. Het Pootsdhe stafkwarticT te Bogeni- schütz 'is aangevallen, waarbij ongeveer 20 opstandelingen werden gevangen geno men. In een schietpartij bij Kattowitz zijn verscheiden menschen uit het publiek ge wond, w.o. één vrouw doodelijk. 's Nachts schoten de opstandelingen van Salenza uit, mijnen in de stad. De Polen bieden bij Gross SlreWitz hef- tigen tegenstand, zoodat de Engelsche op- marsch aldaar en bij Stubbendorf tot stil stand is gekomen. De oorzaak daarvan is, dat de Engelsche troepen niel beschikken over vèrdragend geschut, en daardoor hel onderspit delven. Gisteren zijn de nieuwe Engelsche troe pen naar Gross Slrehlifz vertrokken. De Engelschen zijn van plan, vliegtuigen naar O.-S. te brengen. Een Poolsche aanval tegen de bruggen bij Oppeln is mislukt. De Polen onder houden over het geheele front een hevig geweer- en artillerievuur. Het kasleel Schmichow bij Gross Strehlitz, dat aan graaf Strachwitz be hoort, is door de Polen in brand gesto ken. Een motie vanvertrouwen. De laatste dagen van de afgeloopen week heeft de Rijksdag, na de rede van den Rijkskanselier, gebruikt voor een po litiek debat. schion zou u er nog eene menigte kennis sen of wel bloedverwanten aantrefefn, mama." „TT heeft vroeger in Breslau gewoond, mevrouw .Wallhagen?" vraagde de heer Weber verrast „Ja, mijnheer" hernam deze dralende. „Maar er xijn sedert dertig jaren vervlo gen." „En gedurende al dien tijd is u daar niet meer geweest?" Mevrouw Wallhagen ontkende. „Na den dood eener oude nicht, die mij opge voed heeft, had ik daar niemand mem1, noch familie, nooh vrienden. Onder deze omstandigheden zou een bezoek aan mijn geboorteplaats voor mij veel eerder pijn lijk dan aangenaam geweest zijn." Oonstanoe wierp een deelnemenden blik op de lijdende vrouw aan hare zijde, die, naar het scheen, slechte ongaarne dit on derwerp ter sprake zag brengen. „Geen wonder," dacht ze. „Hoe jammer echter, als de afkeer der moeder den zoon zou bewegen, pa pa's voorstel niet aan te nemen." Zij wist nn het gesprek een andere wending te geven, en spoedig daarna ontving zij van haar vader een wenk, dat het tijd was afscheid te nemer De bladen meldden, dal dit op een re- geeringscrisis zou triüoopen. Het tegen deel is gebeurd. Zaterdag kwam het na sluiting der debatten, tot stemming over eenige moties. Een motie van vertrouwen, voorgesteld door de meerderheids-socialisten, het cenlriun en de democraten, bestond uit tw ee doelen. Eerste ded: „De Rijksdag neemt kennis van de verklaring der Rijksregeering. Hij keurt het goed dat de regeering alles in het werk stelt om de aanvaarde verplich tingen te vervullen". Tweede deel: „De Rijksdag keurt de verklaring van de Rijksregeering over Opper-Silezië goed". Stresemann kondigde aan dat de Volks partij zich bij de stemming over hel eerste deel van stemming zo-u onthouden, maar voor het tweede deel zou stemmen. Crispien legde namens zijn partij een juist tegenovergestelde verklaring af. De onafhankelijken zouden voor het eerste deel en tegen liet tweede deel stemmen. Sdhufz van de Duilsch-naitionalen deel de mode, dat zijn partij tegen het votum van vertrouwen zou sleinmen. Nu kwam na eenige opmerkingen over persoonlijke feiten de stemming, die na al het voorgaande nauwelijks meer een ver rassing kon brengen. Eerst kwam hel votum van wantrouwen van de communisten bij ritten en opstaan in stemming; alleen de communisten ston den op. Daarna het votum van wantrou wden van de Dnitsch-nationalen. Er werd nu met gekleurde briefjes gestemd. Behalve de Duitsdh-nationalen stem den ook de communisten voor. Het resul taat was dat het votum van wantrou wen met 261 stemmen tegen en slechts 77 stemmen voor werd verworpen. Op de zelfde wijze werd nu over het eerste deel van het votum van vertrouwen geslemd. Dit werd aangenomen met 213 stemmen voor. Weer brachten de communisten en Duitsdh-nationalen broederlijk 77 stem men bij lkaar Dit natuurlijk tegen. De Duitsche Volkspartij heeft vo-lgens haar plan 48 blauwe (blanco) briefjes in de urn gworpen. De regeering heeft dus voor haar programma, de vervulling van het ultimatum met alle middelen, een enorme meerderheid gekregen en daarbij is deze meerderheid samengesteld op een wijze, die niet nalaten kan in het buitenland een ni Inentenden indruk te maken. Het kon niet beter: steun der onafhankelijken en onthouding der volks partij. IERLAND. Vrijdagnacht is een opzienbarende sen- sationeele poging gedaan om Sinn Feirr- gevangenen te bevrijden uit dc gevange nis te Belfast. Drie man van wie twee in officiersuniform kwamen met een taxi en vroegen de sleutels van de cellen der Sinn-Feiners. De achter dochtige bewaker maakte alarm en de bezoekers ontsnapten. Later Meek dat de ontsnapping binnen de gevangenis was voorbereid, daar de beambten, die toezicht op de Sinn-Fein-gevangenen hadden, door de gevangenen, die op hun redders wachtten, niet touwen gebonden waren. DE MIJNWERKERSSTAKING IN ENGELAND. Het bestuur van het mijnwerkersver- bond is Zaterdagmiddag weer bijeen ge komen. Het ontving een mededeeüng van den eersten minister, dat de regeering geen verdere voorstellen meer heeft te doen. Het aanbod van de regeering kan voor niet langer dan veertien dagen ver lengd worden. Hodges verklaarde, dat het bestuur Maandagochtend weer bijeen zou komen. De bootwerkers te Glasgow, die aange sloten zijn bij het Sohotsche verbond van havenarbeiders, hebben met algemeene stemmen besloten Maandag het werk te hervatten. Het verslag van de deskundigen, welke een onderzoek hebben ingesteld naar de schade, welke aangericht is tengevolge van het onderloopen der mijnen door het verzet der stakers tegen het pompen, verklaart, dat deze grooter is dan ver wacht werd. Er zal twee milüioen pond noodig zijn voor het herstel van de schade. HET LIJDELIJK VERZET IN ITALIË De beweging onder de staatsambtena ren in Italië is niet algemeen. Op de mi nisteries van binmeniandsobe zaken, jus titie, koloniën, marine en bevrijde streken gaat het werk zijn gewonen gang. Alleen een klein deel van het personeel van de ministers van oorlog en openbare wer ken staakt Op -de ministeries van de schatkist, financiën, post en telegrafie is „Wij blijven nog tot Donderdag hier, mmijnheer Wallhagen," zeide de heer We ber, terwijl hij opstond „en het zou mij aangenaam zijn nog voor ons vertrek mmet uw besluit in kennis te woïden gesteld. Kom mij derhalve Woensdag op zoeken; wij kunnen dan, indien uw ant woord bevestigend is, het nadere bepa len." Max beloofde te komen en vergezelde zijn gasten de tamelijk versleten trap af. Nog een handdruk des vaders, een blik der dochter en de deur werd weer gesloten. Max bleef nog eenige oogen- blikken in het kleine pprtaal staan, om nog eene goed alles fle overdenken. Hij mmoest het hem gedane voorstel aanne men, dat stond vast. Het was ook be ter, dat hij de plaats verliet, waar Augus ta woonde, en waar hij haar onvermijdelijk dikwijls moest ontmoeten. „Het werk zal het beste geneesmiddel voor mij zijn," dacht hij, toen hij naar de huiskamer terug keerde. „Hoe zon derling, dat ik haar niet uit mijn gedach ten kan verwijderen, ofschoon ik duide lijk zie, dat zij volstrekt niet is, wat ik mij had voorgesteld. Maar liefheb ben? Neen, het zou zwakheid zijn, haar te dc bewegaDg uitgebreider. In dc próvia- cie wettken de bureaux gewoon, behal ve de post- en telegraafkantoren. De ministerraad heeft de noodige be sluiten genomen voor de toepassing van de strafmaatregelen, waartoe reeds eer der besloten was, tegen de ambtenaren, die hun plicht verzaken. 500 slachtoffers. Het totaal aantal personen,, omgekomen bij de overstroomingen in 't Zuid-Oosten van Colorado overschrijdt volgens de laat ste ramingen de vijfhonderd niet. De el lende m Bublo is eohter verschrikkelijk. Duizenden zijn dakloos. Den geheelen naoht hoorde men het gekraak der ineen stortende huizen, vermengd met de jam merkreten van vrouwen en kinderen die om hulp riepen. Tal van branden braken tengevolge van het inslaan van den blik sem uit, waardoor de pariek nog grooter werd. De pogingen tot redding bleven meestal vruchteloos, daar de booten als noledoppen te pletter geslagen werden te gen de huizen. Er is gebrek aan levensmid delen, daar de voorraden vernield zijn. Dc aankomst van treinen met hulp wordt ver traagd, daar de spoorwegen beschadigd zijn. Wolkbreuken, gevolgd door overstroo mingen, in het oosten van Colorado heb ben Vrijdag tien minste vier slachtoffers te waarschuwen. De ergste schade is aan- de te veld staande gewassen en den vee stapel. Honderden inwoners moesten in booten uit hun huizen vluchten. De stuw in het meer Marshall, weffike 800 kubieke meter water, ter diepte van drie voet, keert, kan eik oogenMIk doorbreken. Er zijn maatregelen genomen om de inwoners te woa-rsdhuwen. De engste schade is aan gericht te Pueblo, weJIke stad geheel on- dergcloopen is. Zij wordt op vier miljoen dollar geschal VERBETERING VAN HET TELEGRAAF- VERKEER IN DUITSCHLAND. Tussdhen het Duitsche Rijksmin-islerie van posterijen* en de betrokken instellin gen in het buitertLamd zijn op het oogen- hUk onderhandelingen gaande over ver betering, van het tetegraafverkeer. Men is voornemens, aan den handeH voor het telegrafisch verkeer over den Oceaan goedkoopere tarieven te verschaffen. Het vooruitzicht bestaal, dat bómnienikont voor het verkeer met Engelland en over den oceaan telegrammen, zoowel langs den draad ais draadloos, tegen half tarief zul len kunnen worden verzonden. RookofetMer,. de rijkste Amerikaan, heeft dezer dagen een pelgrimstocht on dernomen naar het huisje te Arsdale in den Staat New-York, waarin hij als knaap had gewoond en armoede geleden. Aan zijn kleinkinderen vertelde hij bij die ge legenheid hoe hij in 1848 zijn eerste geld had verdiend, ni. door een toom kalkoe nen op te fokken en inet een winslje van de hamd te doen. De orade multi-miMicen- nair deelde bij zijn bezoek te Arsdale Am-erikaam»che kwartjes uit onder de dorpsjeugd. Trots zijn onmeteilijk fortuin is John D. Rockefefflcr niet impopulair in de V. St. Hij leeft betrekkelijk sober en houdt zich bescheiden op den achter grond. Bovendien schenkt hij jaarlijks ontzaglijke bedragen voor liefdadige doeff- cinden, maar vooral voor ziektebestrijding en onderwijs. Naar uit Mündhen wordt gemeld, is de sociaal-dom. afgevaardigde Sanger, die daar in een rumoerige vergadering had gesproken, op weg naar huis door eenige menschen met stokslagen bewerkt. De aanranders zijn onbekend gebleven. Evenals voor den ooriog zulten dezen zomer op de Duitsche spoorwegen wederom extm treinen voor vacanfcie- reizigers kiopen. Op den vrachtprijs heen en terug aai voorloopsg 25 pot. reductie worden toegestaan; deze te verhoogen tot 50 pel wordt overwogen. Naar BeJga uit Gent meldt, hebben de Belgische spinnerijen, in verband met de huidige crisis, besloten hun fabrieken voor eenige weken te Sluiten. De Engelsche minister van arbeid heeft de beide partijen in het geschil in de katoennijverheid verzocht den 7en Juni met hem samen te komen om te ge raken tot een hervatting der onderhande lingen. Terwijl den zesden Mei nog een sneeuwstorm door de straften van Berlijn joeg is het nu reeds een paar weken zoo warm, dat eergisteren en gisteren het regenwater, dat bij een onweersbuitje viel, op het asphalt met ontwikkeling van stoom verdampte. De thermometer stond Zaterdag op 31° C. in den schaduw. Te Deuben bij Dresden hebben adbt „Max", zeide mevrouw Wallhagen later, nadat zij een geruimen tijd opgemerkt had met welke onverschilligheid hij het leven dige gesprek aanhoorde, over de vooruit zichten, die zich voor hem openden, „Max, gij zijt Augusta geweest niet waar?- Hoe nam zij de tijding op?" Max zweeg eenige ©ogenblikken, terwijl hij zijn Mik in de verte Het dwalen. „Moe der", zeide hij met vaste, bedaarde stem, ,jk heb een verzoek aan u allen; spreek nooit meer over haar in mijn tegenwoor digheid". Met deze woorden verliet hij de kamer. Mevrouw Wallhagen zag hem met een half smartelijkhalf dankbaar gevoel na. „Arme Max", Fluisterde zij zacht. „En toch rij zon hem ongelukkig hebben gem aak tl Goddank dat bet zoo gekomen is." IV. lichte, schitterende wolkjes drijven langzaam aan den donkezb'Lauwen hemel, terwijl het nog teere groen aan hoornen en heesters zich baadt in den glans dei zon. Een zacht windje gaat nefkoozend over de bloeiende aarde en brengt den geur ran mfllioenen veelkleurige bloemen ver tot de gemaskerde bandieten lót liet fShaal van den Rijksbank 250,000 mark geroofd. Over Cientenccau zijn altijd grappen in omloop. Nu vertelt een Parijsch week blad een herinnering aan hem uit een tijdperk, dat nu al weer ver af lijkt, heft tijdperk waarin CSenvenoeau Frank rijks lot bestierden. Op zekeren dag ging een onder-staatssecretaris Glemenoeau het ontwerp van een besluit betreffende een vrij belangrijke zaak voorleggen.„Mijn heer de president", zeide hij, „ik heb de kwestie grondig bestudeerd." „Wat", riep de Tijger uit, „u bestudeert dus een kwestie!" En met olympiisdhe kalante voegde hij er aan toe: „ik be studeer er nooit een, ik los ze allemaal op." De Zweedisdhe regeering heeft heft parlement de arbeidsovereenkomsten van de Int. ArbeaAsooctt fe rernti es te Washing ton (1919) en Genua (1920) overgelegd. In overeenstemming met het oordeel van den mhuster van sociale zaken adviseert de commissie van rapporteurs de overeen komst nopens de uitvoering van den adht- uursdhen werkdag in de nijverheid niet te bekrachtigen. De sociaal-demokratische loden der commissie, die dc minderheid vormen, hebben tegen diit advies gestemd. 1 De Instome luchtlijn, d5e Engeland met het vasteland verbindt, vervoert al lerlei soorten van lichte, maar kostbare goederen. Een Engelsdh hl ad meldt, dat de vorige week o.m. per vliegtuig werden aangebracht: een pak vachten vam den zilvervos ter waarde van 2600 pd.st., een kanarie in een kooi en een bezending aardbeiden van de Riviera. Zeer leerzaam voor ieder die ernstig nadenkt over de feiten der wereldgeschie denis, is hetgeen de aTrtd-revohitionnaire „Standaard" schrijft naar aanleiding van het overlijden van den Franschen oud- minister Emüe Gombes, den bekenten kerkvervodger in dc eerste jaren dezei eeuw. Het blad zegt: „De tijding van het overlijden van den Franschen senator Combes heeft de herin nering aan den feilen anti-dericalis tisch en strijd, onder leiding van dc staatslieden Comhes en Briand, van het laa'st der vorige eeuw doen herleven. Combes was de groote man der Fran sche atheïsten en vrijmetselaars, die het er op gezet hadden, niet slechts den band van den Staat met de Roomsche Kerk te verbreken, maar ook allen invloed van die Kerk te ondermijnen en meer nog den invloed vojn alle religie op het publieke terrein. Uit die dagen is het woord van Vivhoi: Wij bobben de lichten des hem eis ge doofd; waaruit de conclusie getrokken werd, dat men nu trachtte zorg te dragen voor het aardsdhe paradijs. Uit die dagen is ook het woord van een onzer vrijzinnige Staatslieden: zie naai Frankrijk. Gombes en zijn mannen hadden de poli tieke macht en zij durfden doorzetten. En de uitslag van hun streven? Op denzdfden dag, dat Combes stierf, ver rok de nieuwe gezant van Frankrijk bij het Vatiesan naar Rome. En in Frank rijk spreekt men maar Kever niet van den strijd, dien Combes voerde, terwijl Briumd thane de man is, die Jommort door zijn welsprekendheid overreedt, om den tocht naar Rome te ondernemen, welke voor Frankrijk eenige gelijkenis heeft met dc reis van een zekeren Duitschen vorst nét de dagen der middeleeuwen naar Camosaa. Deze historie bevat een leerzaam ele ment voor degenen, die het hoogtepunt van hun politieke energie willen doen uit komen, niet in het stelten van beginsel tegenover beginsel, maar in oen louter negatieve leus: tegen Rorao. Het is te hopen, dat ook in ons tend die -les wordt verstaan." tXF BEDEVAART NAAR HET GRAF VAN DEN ZALIGEN PETRUS CAN IS I US TE FREIBURG. Uit aMe oorden van het land worden inlichtingen gevraagd over de bedevaart "naar het graf van den zaligen Petrus Ca- nisius, die xijn laatste jaren in Freiburg heeft dooigébracV, daar gestorven en begraven is. Men wil graag weten, wan neer de tocht zal plaats hebben en hoe duur hij zal zijn. Maar vroeger is al gemeld, dat wij op 1 Augustus zullen vertrekken en op 8 Augustus zullen tcrugkeeren. Den eer- Sten dag reizen wij en den tweeden dag straten er van. Een vredige stilte omgeeft dorpen, buitenplaatsen, velden en weiden; slechts de vogels verkondigen in luide to nen hun lentelust en op de veldewgen ju belen de uit de middagschool tarugkee- rende kinderen mot hen om het hardst Plotseling vermengt zich «en andere toon réi dit landelijk concert; een langge rekt fluiten doorklieft de lucht en snui vende nadert een trein, die een minuut aan het kleine station stilhoudt en dan onder luid gesteun den onderbroken loop weer aanvaardt, „Dit was het voorlaatste station, nk* waar mama?" „Ik geJoof heit well. Maar leunt niet zoo tegen hol portier, kinderen; dat is gevaar- ljj"k je zoudt er uit kunnen vallen". „Mama, zou u wezenKjk in H geheel geen kennissen in Breslau hebben?" vroeg Hedwig twijfelend. „Da|t zou wonderlik zljul U heeft ex toch lot uw achttiende jaar gewoond". „Zeker, maar die zaak is niot zoo won derlijk ais het u voorkomt, maar heel een voudig. Mijn nicht was een oude, zieke lijke dame, die nooit het huis verliet, en zoo kwam ik ook zelden of noojt met an dere menschen iu aanraking".

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1921 | | pagina 5