De Woningwetten.
FEUI1 J,RTON
Onder Vaische Vlag
BUITENLAND.
BINNENLAND.
jgAANDAG 6 JUNI 1921
De processen tegen de oorlogs
misdadigers.
Opper-Silezië.
Uit den Duitscben Rijksdag.
beminnen, waar v&D achting geen sjaske
kan «sim."
GEMENGDE BUITENL. BE
RICHTEN.
Een wolkbreuk.
poorten dor steden, ja tol in de dompige
LEERZAAM.
Tweede Blad.
Drie belangrijke prae-adviezen.
Op de vergadering van het Ned. In
stituut voor Volkshuisvesting, die op Za
terdag 11 Juni in liet gebouw voor Kun
sten en Wetenschappen te Utrecht ge
houden wordt, zal de vraag worden be
handeld: Moet het tegenwoordig stelsel
van bijdragen onveranderd worden
Voolgezet? Zoo neen, wolike regeling moet
daarvoor in de piaals treden?"
Hierover zijn een drietal prae-adviezen
Uitgebracht.
Prof. mr. A. van Gijn concludeert, dat
de huurcoanmissiewet de volkshuisves
ting xeer veel meer heeft achteruitgezet
dan zij noodzakelijkerwijze door de
groote kapitaalvernietiging en verarming
der wereld achteruit moest gaan.
Hoe eerder de Overheidsinmenging in
take de huren beperkt word! tot indivi-
'Jucéle hulp aan hen, die beslist buiten
slaat zijn den normalen prijs van een mi-
Biinumrwoiiing te betalen, zoo veel te
spoediger kan de volkshuisvesting we
derom in opgaande lijn komen.
De uitvoering van de financiecle para
grafen van de woningwet moet, zoo spoe
dig zuiliks weder mogelijk is, beperkt blij
ven tot hef opheffen van de groote wrij
ving welke er op het gebied van produc
tie en prijsvorming van woningen bc-
siaat in vergelijking met die van de
groote massa der roerende levensbehoef
ten.
In geval van spoedige liquidatie der
huurcommissiewet is te overwegen oini
een belasting Ie heffen, wefflre de waarde
vermeerdering van woningen tengevolge
Van die liquidatie trefl.
Dr. J A. Nederbragt concludeert o.m.:
De particuliere bouwnijverheid moet
gesteld worden onder deugdelijke rege
len, die haar, als zij bouwt, tot hel bou
wen van goede woningen dwingt, maar
haar automatisch regelende werking moet
vrij worden gelaten. Op grond van rede
lijke edsclhen, door de wet gesteld, moet
het vrije bouwbedrijf de kans hebben,
zijn energie ten voMe aan de woningvoor-
ziennng te wijden.
Hel bouwen door de overfheid zelf is
minder erg dan het exploiteeren door de
overheid zelf. Doet de overheid het eer
ste. dan kan een rcdeiüjike uitweg daarin
gvonden worden, dat zij de exploitatie
overdraagt ttan particuliere organisaties
b.v. aan een woningstidhling
Bij hel verleeneu van voorschotten
voor woningbouw door de overheid moet
ten vier bedingen gesteld worden, en wel:
le. dat het particulier voorschot- resp.
ihypotheekbedrijf niet gehinderd wordt
als het zich mei de volkshuisvesting wil
«n kan bezighouden; 2e dat de fiscus
den belastingbetaler niet te zwaar belast;
2te. dal dc voorschotten niet b.v. om par-
tij-poHtieke redenen tot onnoodig bouwen
verleiden; 4e. dat de voorschotten nor-
male rente afwerpen.
De overheid kan direct of Langs een
omweg toeslag verleenen op den woning
bouw. Bezwaren daartegen zijn: le. dat
bedeeffing wordt toegepast ten aanzien
Van personen en klassen, die niet voor
bedeelimg in aanmerking mogen komen,
betgeen zeer tot schade is van de volks-
krachtl 2e. dat de overheid, als zij toe
slagen verleent, er schuild aan heeft, dal
niemand meer kan uilmaken, hoever de
draagkracht op het stuk der volkshuis
vesting gaat, en dat men, de reguleeren-
de werking van liet vrije bedrijf missen
de, als gemeenschap automatisch boven
zijn stand gaat leven.
De heer J. van den Tempel val zijn
beloog samen in enke&e stellingen, waar-
Van wij de volgende vermeiden:
1 De huidige, sedert 1914 zoo zeer ver
scherpte woningnood, maaikt de toepas
sing van een. bijd rage-regel i ng, als is neer
gelegd in de Ministerieelc circulaire van
25 Juni 1919 onvermijdelijk. De finan
ciecle lasten, wellke daaruit voor Rijk en
gemeenten voortvloeien, moeten als een
gevolg van dezen wereldoorlog worden
aanvaard.
Deze bijdrage-regeÜng is evenwel uit-
sluitend voor buitengewonen tijd verde
digbaar. Het streven moet zijn om, zonder
Verzwakking van den aanbouw, geleide
lijk tot den normalen toestand te komen,
baarbij als regel, ook bij nieuwbouw, de
huuropbrengst de exploitatiekosten delkt,
'erwijl bijdragen, bij geheel anderen op-
*01, dan ;%en worden verleend voor
VRIJ NAAR HET DUITSCH.
12.)
,,Zoo, zoo: Dezen morgen nu kwam zij
bij Constance en deelde haar het nieuw
ste nieuws mede, dat zij uit goede bron
Vernomen had, namelijk uw geschil met
den heer Berling. Zoodra ik daarvan hoor
de, kwam de gedachte in mij op, u voor
hiijn zaak to engageeren. Ik wil u gaarne
bekennen, dat ik als voorzichtig man
van zaken eerst nog bij een of twee
personen informaties genomen heb. Het
resultaat stelde mlf volkomen tevreden.
G verleg nu do zaak bij u zeiven, mijn
flonge vriend. Wat uw salaris °n verdere
bepalingen betreft, daarover zullen wjj
bet wel eens worden, naar ik meen."
Mevrouw Wallhagea was zichtbaar diep
bewogen. „Welk een beschikking Gods,"
Pacht zij, „en ik was gisteren zoo klein
moedig."
'e tweelingen hadden tot nu toe het
psprek zwijgend aangehoord; muur nu
ret scheen, dat Max spoedig van hen
,prwijderd zou leven, kon Greta zioh niet
ver bedwingen-
doeleinden, als de vervanging van com
plexen onbewoonbare huizen en ten be
hoeve van een behoorlijke woningvoorzie
ning voor sociaal-achterlijke groepen der
bevolking.
De verhooging van het huurpedl van
nieuwe woningen, wellke thans reeds al-
lerwege in gang is, kan slechts geleidelijk
plaats vinden. Hot is ongeoorloofd le
trachten, zonder rekening te houden mei
de buitengewone tijdsomstandigheden, het
huurpeil zoodanig op te voeren, dat elke
redelijke verhouding lusschen loon en
huur verloren gaat.
Om tot den normalen toestand te gera
ken., moet bovenal krachtig worden ge
streefd naar vermindering van de stich-
tingislkoslen van nieuwe woningen. Daar
toe moet, zonder toe le geven aan par
ticuliere belangen, de consequentie van
den tegeniwoordigen toestand worden
aanvaard van duurzame bemoeiing door
de overheid of door senni-officieete orga
nen mot de materialenvoorziendng en
van een reorganisatie der arbeidsverhou
dingen in de bouwvakken, wellke den
planmatigen en economischen bouw door
womingfoouwwereenigingen en gemeenten
bevordert. Bezuinigingen op de slicbtings-
tingskoslen door het woningpeil le ver
lagen, is niet te aanvaarden.
Het is wensehclijik van overheidswege
te bevorderen, dat de bouw van wonin
gen voor den kleinen middenstand wordt
ter hand genomen door vea-eeroiging.cn,
uitsluitend voor dit doel werkzaam, of
door gemeenlen, op den grondslag van
een voorschotregeling en, voor een
overgangstijd, tevens van een bijdrage
regeling aansluitend bij die, geldende
voor den arbeiderswoningbouw, waarna
de ptremie-regelling voor den particulie
ren bouw zal kunnen vervallen.
Een duikbootcommandant voor
de rechtbank.
Zaterdag heeft voor het Hof te Leipzig
het proces plaats gehad tegen den duik
boot-commandant Neumann. De gereser
veerde en de openbare tribune waren over
vol. Getuigen en deskundigen waren niet
gedagvaard. Een vertegenwoordiger van
de Duitsche regeering was aanwezig.
Uit bewijsstukken van de ministeries
van justitie en marine blijkt, dat de thans
34-jarige luitenant ter zee 1ste kl. Neumann
in Mei 1917 als commandant van een duik
boot in de Tyrrheensche zee kruiste, toen
hij 's middags twee als hospitaalschepen
herkenbare stoomschepen, begeleid door
twee Engelsche torpedojagers, bemerkte
Om 6 uur gelukte het Neumann, het En
gelsche hospitaalsohip „Dover Castle" te
torpedeeren, waarbij zes menschen wer
den gedood. De ontploffing was zoo hevig,
dat Neumann de overtuiging had, dat er
munitie aan boord was. De Duitsche ma
rinestaf had bevolen, alle vijandelijke
schepen tot zinken te brengen, die zonder
vergunning van de Duitsche regeering de
zee bevoeren. Het was toen ter tijd be
kend, dat de Engelschen hospitaalschepen
voor oorlogsdoeleinden misbruikten. Daar
om hief de marinestaf de onschendbaar
heid der hospitaalschepen op. Neumann
meende, dat hij het recht had, de Dover
Castle te torpedeeren. Als officier moest
hij zich aan het gegeven bevel houden.
Menschen heeft Neumann niet aan boord
gezien. Slechts reddingsbooten in de buurt
gaven hem den naam van het schip op.
De acte van beschuldiging tegen Neu
mann houdt de aanklacht in, dat hij zes
menschen heeft gedood, en in strijd met
het volkenreoht en met bijzondere wreed
heid heeft gehandeld. De Dover Castle
had, volgens Engelsche opgave, 141 man
bemanning en 632 zieken aan boord.
Daarna komt de president op de twee
de aanklacht tegen Neumann: dat deze zich
bij deze torpedeering aan plundering zou
hebben schuldig gemaakt. Dit tweede punt
moet echter heden niet worden besproken.
Neumann erkent onomwonden de feiten.
Hij heeft alleen een gekregen bevel uitge
voerd. Een nadere beoordeeliqg van dit
bevel stond niet aan hem. Dat hij bij de
torpedeering een zuiver geweten had, blijkt
uit de omstandigheid, dat hij aan den En
gelschen stuurman, die zich aan boord
van zijn duikboot bevond, vrijwillig zijn
naam heeft opgegeven, ofschoon die stuur
man van plan was hem aan te klagen.
Na een korte verwijzing van den ver
dediger naar bij de stukken gevoegde fo
tografische opnamen van Duitsche krijgs
gevangenen, die in een Fransch hospitaal
schip munitie moesten Iaden, neemt de
procureur-generaal het woord. Hij wijst
erop, dat alleen- feitelijke en geen politie
ke principes het oordeel mogen vellen. De
„Maar mama, wat moeten wij begin
nen zonder Max En Breslau is zoo ver
„Dus mijn lieve jongejuffrouw, u wil
uw broer niet gaarne laten vertrekken?"
vroeg de heer Weber. „Dan zal er maar
één uitweg voor u zijn, u moet meegaan.
Wat zegt u daarop? Bevalt u dat plan?"
„Ik?" riep Greta verward en verlegen.
„Maar de anderen, Hedwig en mama en
Helena?"
„Misschien kan u mama en de zusters
bepraten ook mede te gaan.... Maar in
ernst gesproken, mevrouw Wallhagen,"
wendde hij zich nu to deze, ik geloof, dat
het u bij ons zou bevallen. De streek
is, wel is waar, minder romantisch dan
deze, maar hier in de stad ziet u van
al dat schoone ook niet veel, en ik denk,
het buitenleven zou u wel bevallen."
„O, de dokter heeft mama juist een
lang verblijf buiten op het land aange
raden," riep Greta haastig uit.
„Inderdaad P Dat treft uitmuntend,"
zeide Constance en knikte de spreekster
glimlachend toe.
„O en mama," kwam nu Hedwig er
tusschen, meegesleept door het vooruit
ziet tl, dat zich voor haar opende, „heeft
immers vroeger in Breslau gewoond! En
nana was oak is die streek te huis! Mis-
Engelsche en Fransche juridische littera
tuur spreekt zich bij de onderhavige aan
klacht ongetwijfeld ten voordeele van den
beklaagde uit. Zij gaat zelfs nog uit boven
de opvatting van de Duitsche jurispruden
tie en laat zelfs niet de beperkingen gelden,
die de Duilsche wetgeving maakt bij de
bespreking van de kwestie, of het bevel
van den Duitsclien marinestaf tot torpedee
ring van vijandelijke hospitaalschepen juist
was. De procureur-generaal komt tot de
conclusie, dat dit bevel gerechtvaardigd
was, aangezien, volgens de geldende Haag-
sche conventie, de hospitaalsdiepen een
onrechtmatige instelling van den vijand
waren, die er alleen voor dienden om den
vijand militair te versterken. Dc hospitaal
schepen hadden, in strijd met het verbod,
de betrokken landlegers geholpen, terwijl
zij, volgens de Haagsche conventie, dit al
leen de gewonden mochten doen.
Ook een strafrechtelijk vergrijp is niet
aan le toonen in de handelwijze van den
beklaagde. Hij had als officier slechts het
bevel van zijn superieuren te gehoorzamen.
Ook ten deze erkent de Engelsche wetge
ving onvoorwaardelijk de uitvoering van
een militair bevel. De onder eede afgelegde
getuigenissen van Duitschers, dat de vij
and hospitaalschepen misbruikte, hadden
bovendien bij beklaagde een gerechtvaar
digd geloof laten opkomen, dat het bevel
van den marinestaf volkomen juist was.
Daarom vroeg de procureur-generaal vrij
spraak van den beklaagde, en overneming
van de proceskosten door den slaat
De procureur-generaal stelde zich op het
standpunt, dat de voornaamste kwestie
deze Is: of de beklaagde door dit bevel
gedekt is. Deze vraag moet onvoorwaarde
lijk bevestigend worden beantwoord. Een
soldaat is door zijn eed van trouw gebon
den, om zijn plicht als militair te doen en
kan daarom voor de vervulling van dien
plicht niet verantwoordelijk gesteld wor
den.
De verdediger, mr. Hahnemann, uil
Leipzig, legde er den nadruk op, dat En
geland reeds door dit feit de Haagsche
conventie beeft ter zijde geschoven, ilat het
op hospitaalsohepen soldaten uit Macedo
nië vervoerde. Het is onbegrijpelijk, hoe
Engeland er toe is gekomen, Neumann te
beschuldigen, waar deze uitsluitend volgens
zijn instructies heeft gehandeld.
Na een korte beraadslaging werd de be
klaagde vrijgesproken.
Reuter verneemt, dat de telegrammen
uit Opper-Silezië geen verbetering in den
toestand aantoonen. De Britsche regeering
wacht thans het verslag van sir Harold
Stuart af, dal spoedig verwacht wordt,
alsmede het effect van de tegenwoordig
heid der Engelsche troepen. In+usschen
schijnt het niet waarschijnlijk, dat de
Opperste Raad bijeen zal komen voor
over een dag of veertien.
Naar de „Vossische Zeitung" meldt uit
Oppeln is het te Kallowiiz lusschen Polen
en Franschen tot hevige botsingen geko
men. De opstandelingen hielden een trans
port levensmiddelen aan dat voor de be
zetting van Kattowitz bestemd was, en
dom: de Franschen werd begeleid, waar
bij het tot vechten kwam. De opstande
lingen werden achtervolgd.
Het Pootsdhe stafkwarticT te Bogeni-
schütz 'is aangevallen, waarbij ongeveer
20 opstandelingen werden gevangen geno
men.
In een schietpartij bij Kattowitz zijn
verscheiden menschen uit het publiek ge
wond, w.o. één vrouw doodelijk. 's Nachts
schoten de opstandelingen van Salenza
uit, mijnen in de stad.
De Polen bieden bij Gross SlreWitz hef-
tigen tegenstand, zoodat de Engelsche op-
marsch aldaar en bij Stubbendorf tot stil
stand is gekomen. De oorzaak daarvan is,
dat de Engelsche troepen niel beschikken
over vèrdragend geschut, en daardoor hel
onderspit delven.
Gisteren zijn de nieuwe Engelsche troe
pen naar Gross Slrehlifz vertrokken. De
Engelschen zijn van plan, vliegtuigen naar
O.-S. te brengen.
Een Poolsche aanval tegen de bruggen
bij Oppeln is mislukt. De Polen onder
houden over het geheele front een hevig
geweer- en artillerievuur.
Het kasleel Schmichow bij Gross
Strehlitz, dat aan graaf Strachwitz be
hoort, is door de Polen in brand gesto
ken.
Een motie vanvertrouwen.
De laatste dagen van de afgeloopen
week heeft de Rijksdag, na de rede van
den Rijkskanselier, gebruikt voor een po
litiek debat.
schion zou u er nog eene menigte kennis
sen of wel bloedverwanten aantrefefn,
mama."
„TT heeft vroeger in Breslau gewoond,
mevrouw .Wallhagen?" vraagde de heer
Weber verrast
„Ja, mijnheer" hernam deze dralende.
„Maar er xijn sedert dertig jaren vervlo
gen."
„En gedurende al dien tijd is u daar
niet meer geweest?"
Mevrouw Wallhagen ontkende. „Na den
dood eener oude nicht, die mij opge
voed heeft, had ik daar niemand mem1,
noch familie, nooh vrienden. Onder deze
omstandigheden zou een bezoek aan mijn
geboorteplaats voor mij veel eerder pijn
lijk dan aangenaam geweest zijn."
Oonstanoe wierp een deelnemenden blik
op de lijdende vrouw aan hare zijde, die,
naar het scheen, slechte ongaarne dit on
derwerp ter sprake zag brengen. „Geen
wonder," dacht ze.
„Hoe jammer echter, als de afkeer
der moeder den zoon zou bewegen, pa
pa's voorstel niet aan te nemen." Zij
wist nn het gesprek een andere wending
te geven, en spoedig daarna ontving zij
van haar vader een wenk, dat het tijd
was afscheid te nemer
De bladen meldden, dal dit op een re-
geeringscrisis zou triüoopen. Het tegen
deel is gebeurd. Zaterdag kwam het na
sluiting der debatten, tot stemming over
eenige moties.
Een motie van vertrouwen, voorgesteld
door de meerderheids-socialisten, het
cenlriun en de democraten, bestond uit
tw ee doelen.
Eerste ded: „De Rijksdag neemt kennis
van de verklaring der Rijksregeering. Hij
keurt het goed dat de regeering alles in
het werk stelt om de aanvaarde verplich
tingen te vervullen".
Tweede deel: „De Rijksdag keurt de
verklaring van de Rijksregeering over
Opper-Silezië goed".
Stresemann kondigde aan dat de Volks
partij zich bij de stemming over hel eerste
deel van stemming zo-u onthouden, maar
voor het tweede deel zou stemmen.
Crispien legde namens zijn partij een
juist tegenovergestelde verklaring af. De
onafhankelijken zouden voor het eerste
deel en tegen liet tweede deel stemmen.
Sdhufz van de Duilsch-naitionalen deel
de mode, dat zijn partij tegen het votum
van vertrouwen zou sleinmen.
Nu kwam na eenige opmerkingen over
persoonlijke feiten de stemming, die na al
het voorgaande nauwelijks meer een ver
rassing kon brengen.
Eerst kwam hel votum van wantrouwen
van de communisten bij ritten en opstaan
in stemming; alleen de communisten ston
den op. Daarna het votum van wantrou
wden van de Dnitsch-nationalen. Er werd
nu met gekleurde briefjes gestemd.
Behalve de Duitsdh-nationalen stem
den ook de communisten voor. Het resul
taat was dat het votum van wantrou
wen met 261 stemmen tegen en slechts
77 stemmen voor werd verworpen. Op de
zelfde wijze werd nu over het eerste deel
van het votum van vertrouwen geslemd.
Dit werd aangenomen met 213 stemmen
voor. Weer brachten de communisten en
Duitsdh-nationalen broederlijk 77 stem
men bij lkaar Dit natuurlijk tegen.
De Duitsche Volkspartij heeft vo-lgens
haar plan 48 blauwe (blanco) briefjes
in de urn gworpen. De regeering heeft
dus voor haar programma, de vervulling
van het ultimatum met alle middelen,
een enorme meerderheid gekregen en
daarbij is deze meerderheid samengesteld
op een wijze, die niet nalaten kan in het
buitenland een ni Inentenden indruk te
maken. Het kon niet beter: steun der
onafhankelijken en onthouding der volks
partij.
IERLAND.
Vrijdagnacht is een opzienbarende sen-
sationeele poging gedaan om Sinn Feirr-
gevangenen te bevrijden uit dc gevange
nis te Belfast. Drie man van wie twee in
officiersuniform kwamen met een taxi
en vroegen de sleutels van de
cellen der Sinn-Feiners. De achter
dochtige bewaker maakte alarm en de
bezoekers ontsnapten. Later Meek dat
de ontsnapping binnen de gevangenis
was voorbereid, daar de beambten, die
toezicht op de Sinn-Fein-gevangenen
hadden, door de gevangenen, die op hun
redders wachtten, niet touwen gebonden
waren.
DE MIJNWERKERSSTAKING IN
ENGELAND.
Het bestuur van het mijnwerkersver-
bond is Zaterdagmiddag weer bijeen ge
komen. Het ontving een mededeeüng van
den eersten minister, dat de regeering
geen verdere voorstellen meer heeft te
doen. Het aanbod van de regeering kan
voor niet langer dan veertien dagen ver
lengd worden. Hodges verklaarde, dat
het bestuur Maandagochtend weer bijeen
zou komen.
De bootwerkers te Glasgow, die aange
sloten zijn bij het Sohotsche verbond van
havenarbeiders, hebben met algemeene
stemmen besloten Maandag het werk te
hervatten.
Het verslag van de deskundigen, welke
een onderzoek hebben ingesteld naar de
schade, welke aangericht is tengevolge
van het onderloopen der mijnen door
het verzet der stakers tegen het pompen,
verklaart, dat deze grooter is dan ver
wacht werd. Er zal twee milüioen pond
noodig zijn voor het herstel van de
schade.
HET LIJDELIJK VERZET IN ITALIË
De beweging onder de staatsambtena
ren in Italië is niet algemeen. Op de mi
nisteries van binmeniandsobe zaken, jus
titie, koloniën, marine en bevrijde streken
gaat het werk zijn gewonen gang. Alleen
een klein deel van het personeel van de
ministers van oorlog en openbare wer
ken staakt Op -de ministeries van de
schatkist, financiën, post en telegrafie is
„Wij blijven nog tot Donderdag hier,
mmijnheer Wallhagen," zeide de heer We
ber, terwijl hij opstond „en het zou mij
aangenaam zijn nog voor ons vertrek
mmet uw besluit in kennis te woïden
gesteld. Kom mij derhalve Woensdag op
zoeken; wij kunnen dan, indien uw ant
woord bevestigend is, het nadere bepa
len."
Max beloofde te komen en vergezelde
zijn gasten de tamelijk versleten trap
af. Nog een handdruk des vaders, een
blik der dochter en de deur werd weer
gesloten. Max bleef nog eenige oogen-
blikken in het kleine pprtaal staan, om
nog eene goed alles fle overdenken. Hij
mmoest het hem gedane voorstel aanne
men, dat stond vast. Het was ook be
ter, dat hij de plaats verliet, waar Augus
ta woonde, en waar hij haar onvermijdelijk
dikwijls moest ontmoeten.
„Het werk zal het beste geneesmiddel
voor mij zijn," dacht hij, toen hij naar
de huiskamer terug keerde. „Hoe zon
derling, dat ik haar niet uit mijn gedach
ten kan verwijderen, ofschoon ik duide
lijk zie, dat zij volstrekt niet is, wat
ik mij had voorgesteld. Maar liefheb
ben? Neen, het zou zwakheid zijn, haar te
dc bewegaDg uitgebreider. In dc próvia-
cie wettken de bureaux gewoon, behal
ve de post- en telegraafkantoren.
De ministerraad heeft de noodige be
sluiten genomen voor de toepassing van
de strafmaatregelen, waartoe reeds eer
der besloten was, tegen de ambtenaren,
die hun plicht verzaken.
500 slachtoffers.
Het totaal aantal personen,, omgekomen
bij de overstroomingen in 't Zuid-Oosten
van Colorado overschrijdt volgens de laat
ste ramingen de vijfhonderd niet. De el
lende m Bublo is eohter verschrikkelijk.
Duizenden zijn dakloos. Den geheelen
naoht hoorde men het gekraak der ineen
stortende huizen, vermengd met de jam
merkreten van vrouwen en kinderen die
om hulp riepen. Tal van branden braken
tengevolge van het inslaan van den blik
sem uit, waardoor de pariek nog grooter
werd. De pogingen tot redding bleven
meestal vruchteloos, daar de booten als
noledoppen te pletter geslagen werden te
gen de huizen. Er is gebrek aan levensmid
delen, daar de voorraden vernield zijn. Dc
aankomst van treinen met hulp wordt ver
traagd, daar de spoorwegen beschadigd
zijn.
Wolkbreuken, gevolgd door overstroo
mingen, in het oosten van Colorado heb
ben Vrijdag tien minste vier slachtoffers
te waarschuwen. De ergste schade is aan-
de te veld staande gewassen en den vee
stapel. Honderden inwoners moesten in
booten uit hun huizen vluchten. De stuw
in het meer Marshall, weffike 800 kubieke
meter water, ter diepte van drie voet,
keert, kan eik oogenMIk doorbreken. Er
zijn maatregelen genomen om de inwoners
te woa-rsdhuwen. De engste schade is aan
gericht te Pueblo, weJIke stad geheel on-
dergcloopen is. Zij wordt op vier miljoen
dollar geschal
VERBETERING VAN HET TELEGRAAF-
VERKEER IN DUITSCHLAND.
Tussdhen het Duitsche Rijksmin-islerie
van posterijen* en de betrokken instellin
gen in het buitertLamd zijn op het oogen-
hUk onderhandelingen gaande over ver
betering, van het tetegraafverkeer. Men is
voornemens, aan den handeH voor het
telegrafisch verkeer over den Oceaan
goedkoopere tarieven te verschaffen. Het
vooruitzicht bestaal, dat bómnienikont voor
het verkeer met Engelland en over den
oceaan telegrammen, zoowel langs den
draad ais draadloos, tegen half tarief zul
len kunnen worden verzonden.
RookofetMer,. de rijkste Amerikaan,
heeft dezer dagen een pelgrimstocht on
dernomen naar het huisje te Arsdale in
den Staat New-York, waarin hij als knaap
had gewoond en armoede geleden. Aan
zijn kleinkinderen vertelde hij bij die ge
legenheid hoe hij in 1848 zijn eerste geld
had verdiend, ni. door een toom kalkoe
nen op te fokken en inet een winslje van
de hamd te doen. De orade multi-miMicen-
nair deelde bij zijn bezoek te Arsdale
Am-erikaam»che kwartjes uit onder de
dorpsjeugd. Trots zijn onmeteilijk fortuin
is John D. Rockefefflcr niet impopulair in
de V. St. Hij leeft betrekkelijk sober en
houdt zich bescheiden op den achter
grond. Bovendien schenkt hij jaarlijks
ontzaglijke bedragen voor liefdadige doeff-
cinden, maar vooral voor ziektebestrijding
en onderwijs.
Naar uit Mündhen wordt gemeld, is
de sociaal-dom. afgevaardigde Sanger, die
daar in een rumoerige vergadering had
gesproken, op weg naar huis door eenige
menschen met stokslagen bewerkt. De
aanranders zijn onbekend gebleven.
Evenals voor den ooriog zulten
dezen zomer op de Duitsche spoorwegen
wederom extm treinen voor vacanfcie-
reizigers kiopen. Op den vrachtprijs heen
en terug aai voorloopsg 25 pot. reductie
worden toegestaan; deze te verhoogen tot
50 pel wordt overwogen.
Naar BeJga uit Gent meldt, hebben
de Belgische spinnerijen, in verband met
de huidige crisis, besloten hun fabrieken
voor eenige weken te Sluiten.
De Engelsche minister van arbeid
heeft de beide partijen in het geschil in
de katoennijverheid verzocht den 7en
Juni met hem samen te komen om te ge
raken tot een hervatting der onderhande
lingen.
Terwijl den zesden Mei nog een
sneeuwstorm door de straften van Berlijn
joeg is het nu reeds een paar weken zoo
warm, dat eergisteren en gisteren het
regenwater, dat bij een onweersbuitje
viel, op het asphalt met ontwikkeling van
stoom verdampte. De thermometer stond
Zaterdag op 31° C. in den schaduw.
Te Deuben bij Dresden hebben adbt
„Max", zeide mevrouw Wallhagen later,
nadat zij een geruimen tijd opgemerkt had
met welke onverschilligheid hij het leven
dige gesprek aanhoorde, over de vooruit
zichten, die zich voor hem openden, „Max,
gij zijt Augusta geweest niet waar?-
Hoe nam zij de tijding op?"
Max zweeg eenige ©ogenblikken, terwijl
hij zijn Mik in de verte Het dwalen. „Moe
der", zeide hij met vaste, bedaarde stem,
,jk heb een verzoek aan u allen; spreek
nooit meer over haar in mijn tegenwoor
digheid".
Met deze woorden verliet hij de kamer.
Mevrouw Wallhagen zag hem met een
half smartelijkhalf dankbaar gevoel na.
„Arme Max", Fluisterde zij zacht. „En toch
rij zon hem ongelukkig hebben gem aak tl
Goddank dat bet zoo gekomen is."
IV.
lichte, schitterende wolkjes drijven
langzaam aan den donkezb'Lauwen hemel,
terwijl het nog teere groen aan hoornen en
heesters zich baadt in den glans dei zon.
Een zacht windje gaat nefkoozend over de
bloeiende aarde en brengt den geur ran
mfllioenen veelkleurige bloemen ver tot de
gemaskerde bandieten lót liet fShaal van
den Rijksbank 250,000 mark geroofd.
Over Cientenccau zijn altijd grappen
in omloop. Nu vertelt een Parijsch week
blad een herinnering aan hem uit een
tijdperk, dat nu al weer ver af lijkt, heft
tijdperk waarin CSenvenoeau Frank rijks
lot bestierden. Op zekeren dag ging een
onder-staatssecretaris Glemenoeau het
ontwerp van een besluit betreffende een
vrij belangrijke zaak voorleggen.„Mijn
heer de president", zeide hij, „ik heb de
kwestie grondig bestudeerd."
„Wat", riep de Tijger uit, „u bestudeert
dus een kwestie!" En met olympiisdhe
kalante voegde hij er aan toe: „ik be
studeer er nooit een, ik los ze allemaal
op."
De Zweedisdhe regeering heeft heft
parlement de arbeidsovereenkomsten van
de Int. ArbeaAsooctt fe rernti es te Washing
ton (1919) en Genua (1920) overgelegd.
In overeenstemming met het oordeel van
den mhuster van sociale zaken adviseert
de commissie van rapporteurs de overeen
komst nopens de uitvoering van den adht-
uursdhen werkdag in de nijverheid niet
te bekrachtigen.
De sociaal-demokratische loden der
commissie, die dc minderheid vormen,
hebben tegen diit advies gestemd.
1 De Instome luchtlijn, d5e Engeland
met het vasteland verbindt, vervoert al
lerlei soorten van lichte, maar kostbare
goederen. Een Engelsdh hl ad meldt, dat
de vorige week o.m. per vliegtuig werden
aangebracht: een pak vachten vam den
zilvervos ter waarde van 2600 pd.st., een
kanarie in een kooi en een bezending
aardbeiden van de Riviera.
Zeer leerzaam voor ieder die ernstig
nadenkt over de feiten der wereldgeschie
denis, is hetgeen de aTrtd-revohitionnaire
„Standaard" schrijft naar aanleiding van
het overlijden van den Franschen oud-
minister Emüe Gombes, den bekenten
kerkvervodger in dc eerste jaren dezei
eeuw.
Het blad zegt:
„De tijding van het overlijden van den
Franschen senator Combes heeft de herin
nering aan den feilen anti-dericalis tisch en
strijd, onder leiding van dc staatslieden
Comhes en Briand, van het laa'st der
vorige eeuw doen herleven.
Combes was de groote man der Fran
sche atheïsten en vrijmetselaars, die het
er op gezet hadden, niet slechts den band
van den Staat met de Roomsche Kerk te
verbreken, maar ook allen invloed van
die Kerk te ondermijnen en meer nog den
invloed vojn alle religie op het publieke
terrein.
Uit die dagen is het woord van Vivhoi:
Wij bobben de lichten des hem eis ge
doofd; waaruit de conclusie getrokken
werd, dat men nu trachtte zorg te dragen
voor het aardsdhe paradijs.
Uit die dagen is ook het woord van een
onzer vrijzinnige Staatslieden: zie naai
Frankrijk.
Gombes en zijn mannen hadden de poli
tieke macht en zij durfden doorzetten.
En de uitslag van hun streven?
Op denzdfden dag, dat Combes stierf,
ver rok de nieuwe gezant van Frankrijk
bij het Vatiesan naar Rome. En in Frank
rijk spreekt men maar Kever niet van den
strijd, dien Combes voerde, terwijl Briumd
thane de man is, die Jommort door zijn
welsprekendheid overreedt, om den tocht
naar Rome te ondernemen, welke voor
Frankrijk eenige gelijkenis heeft met dc
reis van een zekeren Duitschen vorst nét
de dagen der middeleeuwen naar Camosaa.
Deze historie bevat een leerzaam ele
ment voor degenen, die het hoogtepunt
van hun politieke energie willen doen uit
komen, niet in het stelten van beginsel
tegenover beginsel, maar in oen louter
negatieve leus: tegen Rorao.
Het is te hopen, dat ook in ons tend die
-les wordt verstaan."
tXF BEDEVAART NAAR HET GRAF
VAN DEN ZALIGEN PETRUS CAN IS I US
TE FREIBURG.
Uit aMe oorden van het land worden
inlichtingen gevraagd over de bedevaart
"naar het graf van den zaligen Petrus Ca-
nisius, die xijn laatste jaren in Freiburg
heeft dooigébracV, daar gestorven en
begraven is. Men wil graag weten, wan
neer de tocht zal plaats hebben en hoe
duur hij zal zijn.
Maar vroeger is al gemeld, dat wij op
1 Augustus zullen vertrekken en op 8
Augustus zullen tcrugkeeren. Den eer-
Sten dag reizen wij en den tweeden dag
straten er van. Een vredige stilte omgeeft
dorpen, buitenplaatsen, velden en weiden;
slechts de vogels verkondigen in luide to
nen hun lentelust en op de veldewgen ju
belen de uit de middagschool tarugkee-
rende kinderen mot hen om het hardst
Plotseling vermengt zich «en andere
toon réi dit landelijk concert; een langge
rekt fluiten doorklieft de lucht en snui
vende nadert een trein, die een minuut
aan het kleine station stilhoudt en dan
onder luid gesteun den onderbroken loop
weer aanvaardt,
„Dit was het voorlaatste station, nk*
waar mama?"
„Ik geJoof heit well. Maar leunt niet zoo
tegen hol portier, kinderen; dat is gevaar-
ljj"k je zoudt er uit kunnen vallen".
„Mama, zou u wezenKjk in H geheel
geen kennissen in Breslau hebben?" vroeg
Hedwig twijfelend. „Da|t zou wonderlik
zljul U heeft ex toch lot uw achttiende
jaar gewoond".
„Zeker, maar die zaak is niot zoo won
derlijk ais het u voorkomt, maar heel een
voudig. Mijn nicht was een oude, zieke
lijke dame, die nooit het huis verliet, en
zoo kwam ik ook zelden of noojt met an
dere menschen iu aanraking".