Tweede Blad.
De val van Pop.
BUITENLAND.
BINNENLAND
FEUILLETON
Onder Valsche Vlag
Binnenlandsch Nieuws,
DONDERDAG 16 JUNI 1921
Opper-Silezië.
Ierland.
GEMENGDE BUITENL. BE
RICHTEN.
Over statistiek.
Trouw eischt wedertrouw.
fiscale aftapping.
„Robert had rood haar," zei Tita,
.Meer tot zich zelf, dan tot het meisje
„Robert? Welke Robert?"
Maar Tita antwoordde niet. „Vertel
mij nog meer van die dame. Hoe oud
is zij
„Twintig jaar, denk ik. Misschien is
zij ook ouderik kan dat zoo slecht
beoordeelen. Zij is onderwijzeres, dat
Wil zeggen, zij heeft haar examen ge
daan, ofschoon zij voorloopig niet van
plan is, een betrekking aan te nemen.
Zij wenscht echter piano- en teeken-
lessen te geven. Wanda heeft zich da
delijk als hare leerlinge aangeboden."
„Juffrouw von Brenner 1'
Marion knikte. „Haar gouvernante
's onlangs vertrokken, zij is getrouwd,
?e!oof ik. Er zal geen nieuwe meer
<angenomen worden."
Tita zweeg; zij schoen besluiteloos en in
•weeslrijd met zich zelve.
i)e nieuwe Burgemeester van
Amsterdam.
i.
De vierde militaire minister van het
Kabinet Kuys dc Becrenbrouck is ge
vallen. Na Naudin ten Gate struikelde Bij-
lcveld. Na Altin van Geusau zal Pop het
politieke |K>diuin moeten verlaten, waar
art 27 van zijn wetsontwerp tot nieuwe
regeling van den dienstplicht werd ver
worpen, een der hoofdsteunprlaren van
zijn stelsel.
De combinatie der minderheden van
Christelijke Coalitiegenooten en links-de
mocraten heeft het rcchtsche ministerie
alweder in een impasse gebracht, waaruit
slechts smalle gangetjes naar den breeden
weg voeren.
Is dan het militaire vraagstuk onoplos
baar? zoo zal menigeen vragen, die het
voortdurend geharrewar bij de Hoofdstuk
ken VI en VIII cum annexis aanschouwt?
Zonder twijfel valt de goede oplossing van
he< militaire gedeelte der moeilijkheden
reeds niet mee, men lette b.v. op de tel
kens oplaaiende felle critiek der land- en
zeeofficieren, gesteund door de departe
mentale ambtenaren, maar hier zoude een
ferme hand wel uitkomst kunnen geven en
de heer Pop was er wel een man naar
o.i veel meer dan Alting van Geusau). om
leze moeilijkheden te kunnen overwinnen.
Maar dan blijft het politieke deel der
kwestie.
Het militaire vraagstuk is er geen op
zich, doch vormt een onderdeel van het
gansche Regeerinsbeleid en daarom wordt
ook hier gesteund op dezelfde Regeerings-
pariijen, waarop een Aalberse en een Kar-
neheck steunen. Daar zit de kneep. De
Coalitie nu vindt gemakkelijk een „einhett-
liohe" oplossing van diverse problemen, al
moeten 50 mannen hier uiteraard de noodi-
ge plooibaarheid bezitten, dooh fa de
vraagstukken van militairen aard is de
éénheid moeilijk verkrijgbaar.
Bij Bijlcveki's val waren het de Anti-
Revofatioraaire, die hun eigen man, jam
mer genoeg, deden tuimelen. De Katho
lieken stonden hem, den marine-advocaat
en goedwiilenden hervormer, trouw terzijde.
Bij Altfag van Geusau waren hei.... of
Was het een Katholiek die hem niet lustte
en die een kreet van bevrijding slaakte,
toen hij heenging. Naudin ten Cate was
onder stormachtig gegier weggewezen
Voor hij nauw wist wat er aan de hand
Was. Toch lag overal hetzelfde euvel ten
grondslag: dc Coaliliegenooten probeerden
elkaar te verstaan, doch leden schipbreuk
in hun goedwilligheid door een reeks mis
verstanden, op zicli zelf vruchten der al
tijd verschillende zienswijze.
Het is een landelijk vraagstuk van de al- J
lercerste grootte, het is tevens een geweldig
lastige laak voor die afgevaardigden, die
aangewezen zijn bij de militaire onder-
Werpen het woord te voeren.
De Katholieke Staatspartij is niet militai-
tistisch. Het is een oude waarheid. Zij be
geert reorgauisatie en bezuiniging, al
«temde de Partij als geheel niet voor een
dergelijke motie, alweder om politieke re
denen, zij wil althans vermindering van
bewapening voor zoover 's-Iands veiligheid
it toelaat, hare idealen strekken zelfs
el verder, doch als concreet punt streeft
mede naar verkorting bijaldien geen af-
hafffag van het kazerne verb lijf.
Naar deze algemecne lijnen lieeft men
haar houding in alle defensie-vraagstukken
te hcoordeelen. En duidelijk is het uitge
sproken in de Katholieke rodevoering bij
het wetsontwerp DienstpKchtregeling: ons
Jokt ten zeerste liot buitengewoon verkor
te kazemcverblijf, al hebben wij met hier
aan alléén onze liefde verpand.
Stonden wij niet wettelijk (behoudens de
tijdelijke afwijkingen 1920) op den grond
slag der Mililiewet-Colijn: 23.000 man ge
durende 8K- maand fa de kazerne? En als
ons dan het aspect geopend wordt der mo
gelijkheid: S000 man geheel niet en 13000
man gedurende 2 maanden fa de kazerne,
mogen wij dan onzerzijds niet van een
groote schrede voorwaarts spreken?
Hadden wij Roomsche fractie niet
het gansche Roomsche volk achter ons,
toen wij zenKu, ucze -winst niet )n gevaat
te willen brengen, le meer niet, waar bij
afstemming der wet de zaak bij het oude
zou blijven, n.l. 23.000 man gedurende H'A
maand, al hopen wij alsnog dit gevolg te
keeren?
De buitenstaander, deze simpele uiteen-
zelting bekijkend, zal niet Ix-grijpcn, dat
hierover zelfs geschil kan beslaan. Doch
onze Coailiticbroeders dachten er anders
over. Maar, waarom mei hen niet tijdig
overieg gepleegd? Overleg onderling. Over
leg van de geheeie rechterzijde met de Re
geering. Verrassingen als die van de laat
ste week moesten buitengesloten zijn!
Wie zich nog herinnert, de herrie oon
Alting van Geusau en de R.-K. perspole
mieken over mijn houding, hij zal zich
mede herinneren, dat ik hei bestond te
verklaren: er is heel geen overleg gepleegd!
Het bleef onweersproken doch «ven on
weersprekelijk is het feit van Rwaos: er is
dubbel en dwars overleg gepleegd, reeds j
bij de Begrooting en bij de tijdelijke afwij
kingen en ook thans bij de nieuwe regeling
der Dienstplichtwet.
Ah zoo: en men kwam dus niet tot over
eenstemming?
En alweder: er is geen katholiek Ka
merlid, die niet meende dat er algeheele
overeenstemming was en nog wel gansche-
lijk belichaamd fa het Ontwerp der Re
geering! De Katholieken meenden juist, dat
bij dit accoord zij de grootste veer hadden
moeten laten, maar ter wille van de groote
veroverde voordeelen terwille van den over
gangsvorm, fa het vertrouwen dat de bui
ten-kazerne-vrijwillige weerbaarmaking" fa
de evolutie der dingen zou liggen en over
de tweeslachtigheid zou zegepralen, daar
om accepteerden dertig katholieken wat
hun thans werd aangeboden. Zij meenden
dat het ontwerp te meer acceptabel was
voor de C.-H. en A.-R. partij, naarmate de
ze een grooter concessie verkregen had
door de z.g.n. (o.i. echter slechts schijn
bare) verhooging van het contingent van
13000 (tijdelijke afwijkingen) op 23.000
man (ontwerp Dienstplichtwet).
Ging ook de A.-R. en C.-H. broeder ten
slotte begrijpen dat deze verhoöging slechts
schijnbaar was? Links verweert mij toch
ommekeer in houding waar ik deze z.g.n.
23.000 man accepteerde, hoezeer ik fa De
cember 1920 zulk een (echte) verhooging
een ramp voor ons volk genoemd had.
Waren wezenlijk ditmaal de Katholieken
menige andere partij te slim af geweest?
't Is interessant dezen loop van zaken nog
eens nader te beschouwen.
MR. BOMANS.
Tot botsingen van grooten omvang is
het gisteren in O. S. niet gekomen. De op
standelingen hebben evenwel hun aanval
len op Zembowitz fa de gouw Rosenberg
hervat. In de streek van Rosenberg hebben
zich na den aftocht der Engelschen Pool-
sche benden gevormd, die opnieuw met
wapengeweld tegen de volksstemmfagspo-
litie en de Duitsche bevolking optreden.
Bevestigd wordt, dat de Polen bij Ratibor
de dorpen Markowitz, Lucawtoi en Ho-
henbirken hebben ontruimd.
Een delegatie van het Int. Veiibond van
vakvereenigingen, bestaande uit Jouhaux
en Fimmen, is te Oppeln aangekomen.
De toestand.
Pessimisten hebben, met het oog op de
betrekkelijke kalmte in Opper-Silezië van
een stilte voor den storm gesproken en fa-
derdaad is op de vreugde, die fa Duitscli-
land over de berichten der Engelsche cor
respondenten fa Opper-Silezië hcerschte
en de daaraan geknoopte verwachtingen,
dat nu eindelijk de geallieerde commissie
eens krachtdadig tegen de opstandelingen
zou optreden, een koude douche gevolgd.
De onderhandelingen van de Entente-com
missie met de commissie van Twaalf, zijn
afgebroken. De Ententcominissie stelde als
tegeneisoh de ontruiming van Annaberg,
die de Duitsche zelfweerbaarlieid met ver
lies van groote offers op de opstandelin
gen had veroverd, en een zeer sterke po
sitie is. Deze eisch is door de commissie
van Twaalf en door den aanvoerder van
de zelfweerbaarheid, generaal Hofer, van
de hand gewezen en hierop heeft de En-
tentecommissie te kennen gegeven, dat de
zelfweerbaarheid weigert de bezette stre
ken te ontruimen. Tegelijk met dit bericht
vernemen de bladen dat de Polen hun te
rugtocht overal hebben afgebroken.
Een kreet van verontwaardiging gaat
door d« gehcele Duitsche pers. Men vraagt
zich af of het mogelijk is, dat de Entente-
commissie, die tegen de Poolsche opstan
delingen nog zoo goed als niets onderno
men heeft, thans een voorwendsel zal ge
bruiken om Kortanty alweer een dienst te
bewijzen. Het heet dat Korfanty zelf fa
Fransche officiersuniform te Oppeln is ge
weest. De houding der Ententecommissie
wordt ten deele aan het feit toegeschreven
dat de nieuwe Engelsche gedelegeerde fa
de commissie, kolonel Stuart, een willig
werktuig in de hand van Lerond is of al
thans zich door Lerond om den vinger
laat winden. De bladen verwijzen met bit
terheid naar de rede van Lloyd George
van 13 Mei en vragen hoe het mogelijk is,
dat thans de Ententecommissie na een
maand precies het omgekeerde doet van
hetgeen Lloyd George boven heeft ge-
zegd.
De „Vossisclie Zeitung" schrijft: De hou
ding van de commissie'te Oppeln wordt
een Europeesdh gevaar. Men heeft hier
militairen oen politiek-diplomatieke laak
gegeven en moet thans beleven dat zij bun
eigen politiek maken. Terwijl men over
den herbouw van Frankrijk en Europa on
derhandelt, worden de grondvesten daar
van in Oppeln verwoest. De commissie
weet dat de Ententemogendlieden erop re
kenen dat 22 Juni de bevrijdingsactie zal
zijn afgeloopen. In plaats echter met allen
nadruk deze actie voor te bereiden en te
volbrengen, verbruikt men den tijd met zich
door Korfanty voor den gek te laten hou
den, en zijn voorwaarden aan dc Duit
sche organisaties in den vorm van een
bevel over te brengen. Dat daze niet in
staat zijn om, voor dat nog liet geringste
tegen de oproerlingen is geschied, blinde
lings geloof te hechten aan de honderd
maal gebroken beloften van Kortanty,
schijnt men te Oppeln als voorwendsel te
willen aannemen om weer een tijdlang
niets te doen.
In deze veronderstelling van de houding
der Enteniecommissie zijn alle bladen het
met elkander eens,' met uitzondering van
de „Fredheit", die de Duitsche zelfweer
baarheid een Orgesch-afdeeling noemt en
op de uitingen van extreme Duitsch na
tionale zijde wijst, dat als de orde in Op
per-Silezië zal zijn hersteld, de zeltweer-
baarheid rechtsomkeert zal maken en ook
te Berlijn ordelijke toestanden scheppen.
Als resultaat van de onderhandelingen
der Ententeen mm issie met Korfanty heeft
deze zich bereid verklaard ®ejwitz te
ontruimen op voorwaarde dat de Dmt-
schcrs den Annaberg den 16en dezer ont
ruimen, overeenkomstig deze bereidverkla
ring zijn de Polen sedert Dinsdag met de
ontruiming van Gleiwitz bezig- L'eiwitz is
de laatste schakel in de onzijdige zone,
welke de Entente-troepen bezet houden.
Korfanty moet zich voorts bereid ver
klaard hebben den opstand te breidelen op
voorwaarde dat de Duitsche zelfweerbaar
heid en de Orgesch worden ontwapend.
Te Belfast braken de partij-onlusten
Dinsdag opnieuw uit. Volgens de aalste
berichten, zifa twee nienschen gesneuveld.
Sir Haanar Greenwood, de minister voor
Ierland, heeft fa het Lagertiuis meege
deeld dat de jongste pogingen asm een
wapenstilstand in Ierland te weeg te bren
gen tot niets geleid hadden. Zoowel Sir
Jamar Craig als Lloyd George hadden
hun bereidwilligheid te kennen gegeven,
om met de leiders van Sinn Fein bijeen
te komen, maar de laatsten hadden ge
weigerd. Wat Sir James Craig betrof,
schijnt deze de uiitnoodiging aan de Valera
gezonden ie hebben, maar zij werd afge
slagen.
Nu dé toestand zoo was, verzocht
Greenwood alle partijen om zich tegen den
tegenwoordigen opstand aaneen te sluiten.
Als die opstand bedwongen was, moest
men zich vereenigen om Noord- en Zuid-
lerland aan te moedigen zich over «en
grondslag te verstaan, o.a. een grondslag
met de grootst mogelijke financieele
zelfstandigheid, en hun geschillen zeiven
te regelen.
Volgens de „Daily Mail", zal, indien
het Zuidelijke parlement op 28 Juni niet
officieel bijeenkomt, een onderdrukking
van de Smn-Fefasche extremisten «P
groote schaal beginnen. Het gebied van dc
krijgswet zal uitgebreid worden tot neet
Ierland buiten Ulster. Een aan'tal klop-
jachten tegen de gunmen zullen on
dernomen worden.
Daarvoor zal Ierland fa verschillende
districten verdeeld worden, dié elk stel
selmatig afgezocht en omsingeld zullen
worden. Dit zal vooral geschieden in berg
achtige streken.
Militairen, politie en hulptroepen zullen
versterkt worden De hulppolitie zal mtcr
e<en militair karakter krijgen en onder
bevel van militairen geplaatst worden.
DE HERBOUW-CONFERENTIE.
Naar verluidt zal den 24sten dezer te
Parijs de Fransdh-Duitsche herbouw-con-
ferentie beginnen, waarvoor minister R»-
thenau thans een plan voorbereidt.
Dc Londcnschc correspondent van het
B. T. zegt dat de Opperste Raad op ver
zoek van Loucheur Rathcnau waarschijn
lijk zal uitnoodigen zijn plannen persoon
lijk of door een vertegenwoordiger in de
eerstvolgende zitting van dc O. R. nader
uiteen te zetten.
DE YAP-KWESTIE.
Naar Reuters Agentschap verneemt, i»
Japan hoewel het zijn rechten als man
dataris over zekere Zuidizee-edlanden hand
haaft volkomen bereid om met de Ver.
Staten tot overeenstemming té komen.
Wat betreft de telegraafkabels, die op
Yap landen, is Japan bereid, aan de Ver.
Staten, de volledige controle te verschaf
fen over <len Amerikaanse hen kabel, wel
ke loopt van Menad» naar Guam, via Yap.
Tot dusver is er geen aanwijzing ten
aanzien van dé houding van de Ver. Sta
ten fa deze zaalk.
Er zijn tot nu toe geen berichten voor-
1 tanden, die zouden aantoonen, dat de
zaak in een eindstadium verkeert.
BEZUINIGINGEN IN ENGELAND.
Tengevolge van dc protestbeweging on
der de coali lie-unionisten legen de hand
having van het ambt vaa minister zonder
portefeuille op een sailaws van 5000 pond
sterling heeft dr. Addison, dien het verzet
gold, bericht, dat hij zijn ontslag aanbood,
dat nog niet aangenomen was.
Dit is een der manifestaties van het par
lement om druk le oefenen op de regee
ring voor bezuiniging.
De gelofte om bij de regeerfag op bezui
niging aan te dringen, is thans volgens de
„Times" door 155 leden van het Lager
huis onderteekend. Qp 14 na zijn het allen
unionisten.
DE DROOGTE IN ENGELAND.
Totdusver is fa Engeland in deze maand
maar 3/20 Eng. duim (1 Eng. duim 2 /i
c.M.) regen gevallen. De gewone regenvat
in Juni is bijkans 2l/a duim. Gisteren was
het de 87ste regenlooze dagin het Zuid
oosten van Engeland sedert einde Januan.
De velden in de Midlands zijn brum als
fa Augustus. Vijvers en stroomen drogen
op en het vee lijdt.
Het winterkoren staat er goed bij, maar
alle gewassen, die fa het voorjaar gezaoid
zijn, kwijnen. Alleen aardappelen vormen
een uitzondering.
Een door de Kamer van Koophandel
te Kopenhagen belegde en door belangheb
benden druk bezochte vergadering heeft
zich gister bezig gehouden met den bache-
1 ijken toestand van dc Deensohe nijverheid-
Besloten werd de Kamer van Koophandel
le verzoeken zich nogmaals tot de regee
rfag le wenden met het verzoek doeltref
fende maatregelen te nemen om de voor
de belangen des lands hoogst gevaarlijke
crisis in handel en nijverheid te keer te
gaan.
Gisteren werd in het gehcele land de
hereenigfag van Sleeswijk met Denemar
ken gevierd. Herdacht wordt tevens de slag
bijReval, 700 jaar geleden, toen volgens
dc legende de Deensche nationale vlag uit
den hemel is gevallen.
Bij de behandeling van de zaak tegen
den communist Holz is het Dinsdag tot
een ernstige botsing tusschen den beschul
digde en zijn verdediger aan den eenen
kant en den voorzitter aan den anderen
kant gekomen. Deze laatste wilde nd. niet
toestaan, dat Hols zich hij zijn verklaring
tot de publieke tribune zou wenden. De
beklaagde was echter niet tot zwijgen te
brengen, eu voer tegen het gerechtshof uit,
waarbij hij door zijn verdediger Hehge-
wisch bijgestaan werd. Dc voorzitter ver
klaarde daarop de zitting voor gesloten en
het de zaal ontruimen.
Het incident ontstond, toen Holz ver
klaarde dat zoolang hij de macht fa han
den liad gehad overal orde en rust had
geheersoht, maar dat deze gestoord wer
den toen Hörsing mét zijn veiligheidspolitie
kwam. Door deze uitingen ontstond bewe
ging onder de getuigen en toehoorders.
Hok begon toen een redevoering tegen de
toehoorders te houden en werd door den
voorzitter verhinderd te spreken, waarop
hij antwoordde: „als ik spreek dan spreek
ik."
Blijkens een mededeeling van den
rijksminister van voedselvoorziening aan
het Berl. Tagebl. kan dit jaar, voor zoover
dit thans reeds kan worden geconstateerd,
een goede oogst worden verwacht, veel
beter dan die van verteden jaar. In bet
bijzonder geldt dit voor het broodgraan.
De Rijnvrachten zijn fa Duitschland
tengevolge van den hoogen waterstand
over sommige trajecten fa een tijdsruimte
van 14 dagen 60 pot. gedaald.
In het Lagerhuis antwoordend op een
vraag, zeide de ondenninister van builen-
landsche zaken, dat hij het levendig be
treurde, dat bij de onlusten te Alexandrië
een persoon levend verbrand was, hetgeen
officieel vastgesteld was. Het gold een
Italiaan, die na verscheidene dolksteken
ontvangen te hebben nog levend in brand
gestoken werd.
Een onbekend gebleven dief, die was
ingeslopen fa het huis van Vincent Astor
fa de vijfde Avenue te Now-York, heeft
daar voor een waarde van 10,000 dollar tot
20,000 dollar aan juweeten ontvreemd.
De Martin meldt, dat de Fransche
regeering besloten heeft een militaire mis
sie naai- Japan te zenden. Maarschalk
Joffre zal aan het hoofd ervan staan.
Enkele dagen geleden namen wij een
geestige persiflage over uit de „Resh."
op de statistiekwoede (waanzin hadden
we haast gezegd), waarvoor honderddui
zenden der belastingbetalenden worden
opgeofferd.
Dat die manie, woede of waanzin, een»
goed onder handen genomen wordt, kan
geen kwaad.
't Behoort tot onzen, fa meer dan één
opzicht dwazen tijd, wm veel met statis
tische gegevens op te hebben. Voor velen
is de statistiek beslissend. Zij vragen
niet, of «le groi.-dslag er voor deugdelijk
is; 't cijfer staat er en zoo is 't. Nog ere
ger wordt het, wanneer statistieken van
versdhilSende landen vergeleken worden,
<Be als regel niet naar dezelfde methoden
worden samengesteld. Toch eere aan de
eijfersl.
Voor wie even ingewijd is, staat het
vast, dat de statistiek maas- betrekkelijke
waarde heeft en men zich vooral voor
O Verdrijving van baar resultaten moet
hoeden.
In „De Sier" wijst dr. J. A. Nederbragt
ook eens op deze dingen en deelt daarhij
mede, dat een Duitscher omtrent zekere
fa- en uitvoercijfers tot de conclusie
kwam, dat deze nog voor geen vierde be
trouwbaar waren. Veor meer dan 75 pet.
werden groote, ounaourlijke afwijkingen
geconstateerd.
Br. Nederbragt is an oordeel, dat de
waarde van de ecoto' - zche, ^*»cciaal van
de handelsstatistiek, gering F Maar, zoo
vervolgt hij:
„Men oveidrijve dat nu ook weer niet:
ondanks al haar gebreken geeft ze eenigs-
rins de richting van de handelsbeweging
aan. Eenig nut kan ze dus hebben. Maar
fa sterke mate moet betwijfeld worden,
of ze waard ai het geld, dat er voor
uitgegeven wordt, zoowel in ons land,
waar zoo'n nieuw prachtig gebruw voor
den statistischen dienst is apgetiofcken, als
in andere landen, al het geJd ook, dat
internationale instellingen er voor uitge
ven en dat ook de Volkenbond er aan
spendeert. Hier pas slechts een ontken
ning. De geringe waarde deT statistiek
rechtvaardigt slechts gerirge kosten.
Een ernstig protest moet gerntht worden
tegen de onzinnige wijze, waarop met
name aan de internationale statistiek geld
verkwist wordt, benevens arbeidskracht:
men stapelt bergen gegevens op, die men
niet verwerken kan en waarvan, zoo men
re verwerkt, bet extract van ggringe
waarde is. Alteen zij men op z'n hoede:
even zeker als de handelsstatistiek een
mislukking is, evenzeer is de statistiek
over den menschheidsbouw een werk, dat
met prachtig succes is beiSroond. Het is
wel merkwaardig, maar wie met Snsz-
milch God, „den grooten rekenmeester'
narekent, doet hoogst nvétig werk, maar
wie het nietige doen der menschen nacij
fert en daarvan te's heel grootsch wit
maken, blijkt werk te doen. welks resul
taat is van ltttteSe wa»rde.
De anti-revolutionnaire „Rotterdam
mer" schrijft:
„Zooals fa 1905 de handhaving van het
Minis terie-Kuyper onze actie bezielde,
zooals fa 1913 voor het kabinet-Heems
kerk de strijd met warme geestdrift werd
gestreden, zoo zal ook straks het voort
bestaan van het huidige Kabinet een
ideaal zijn, dat tot energieke krachtin
spanning noopt.
Trouw eischt wédertrouw dat. was
het parool, waarmee wij ons fa 1905
en 1913 bij handslag verbonden, om het
zittend kabinet te steunen. Welnu, waar
het Mtoistcrie-Ruys bij vorige kabinet
ten niet heeft achtergestaan fa de trouw,
om ons volk fa Ohristelijken geest «e
besturen, mag ook niet minder zijn de
kracht, waarmee onzerzijds de steun aan
deze bewindslieden wordt geboden.
De sympathie voor ons zittend Mini
sterie zal een sterke prikkel voor de
anti-revolutionnaire partij moeten zijn, om
fa nauwe aansluiting met chnsteltjk-
historischen en Roomsch-Katholieken den
verkiezingsstrijd tegemoet te gaan.
De hoogo belastingen vergrooten de
malaise, ook door dat zij de arbeidsge
legenheid verminderen.
Het „Ov. Dgbl." geeft daarvan een
typisch voorbeeld.
„Ben ingenieur van onze kennis, die
een aardige villa bewoont met. tame-
lijken tuin, vonden wij bezig met het uit-
planten van zaaibloemen op een paar
perken. Op een belangstellende vraag ant
woordde hij:
Wat wilt ge? Verleden jaar nog had
ik op de^e perken pelargoniums en be
gonia's- staan. Ik bestelde die bij den
bloemist, en gaf fa het. geheel aan bloe
men een kleine vijftig gulden uit. Thans
heb ik, omdat ik door de hoogere belas
tingen op alles bezuinigen moet, mijn
toevlucht genomen tot zaaibloemen. Ik
heb zo zelf verspeend en nu zullen hier
goudbloemen, en dair zinnia's staan en
ik heb nog violieren en afrikaanders uit
te planten ook. Voor een paar kwart.jee
zaad en 't weekloon verdien ik zelf.
Het was een heel eenvoudig geval van
VRIJ NAAR HET DUITSCH.
11.
Marion," zekle zij ehudeJijk zacht, „vttt
mij trachten gewaar te worden of de va
der dezer jonge dame nog lcet't cn of hij
Robert heet?"
Marion nam de geranpeldc handen der
oude vrouw tusschen haar magere vin
gers. „Ik beloof het u, Tita. Zoodra mo
gelijk zal ik Constance er naar vragen.
Maar zeg mij nu ook, w!ie die Robert is,
waarvan gij zoo even gesproken hebt cn
waarom gij zooveel belang in die fami
lie Wallhagen stelt."
„Indien uw papa wensohte, dat gij met
deze ou-dc geschiedenissen zoudt bekend
worden, zou hij er u wel zelf over ge
sproken hebben," hernam Tita dralende.
„Papa vertelt mij nooit iets, dal weet
gij toch," hernam Marion.
„Ja, maar...."
Marion liet haar niet uitspreken. Zij
hoog zich over de oude vrouw, en sloeg
dc armen om haar hals. „Vertel, lila!
Tita was overwonnen. „Robert was
mijrt pleegzoon," fluisterde zij mol een
schuwen blik naar dc deur, alsof zij
vreesde dat een of ander luisteraar zich
daar verborgen hield. „Hij kwam bier,
toen hij vier jaar oud was, en ik wend zijn
kindermeid."
„Hier? Hier op Gurugulli?" riep Marion
verwonderd uit.
„Ja, zeker; zijn ouders waren dood, en
hij kwam. hier bij zijn oom, den heer
BnninsberB. Hii zou zijn er'-sauaam zijn.
kreeg twist met zijn oom."
„En toen?" vroeg Marion ademloos.
„Robert ging weg; zijn oom joeg hem uit
het huis, enuw papa kreeg alles, toen
mijnheer Braunsberg stierf."
Marion keek Tita met een uitdrukking
van schrik, ja, van ontzetting aan. De
laatste overblijfselen van kleur waren van
hare wangen verdwenen. „Dan was het
dat, wat zij meende," stamelde zij.
„Wat wie meende? Ik begrijp u niet."
„Niels, o volstrekt niets, ikik weet
niet, wat ik zeg. O Tita, Tita!" Marion
brak fa oen krampachtig snikken uil.
„Stil kind, stil, ween niet", smeekte deze
verschrikt. „Ik had u deze oude geschiede
nis niet moeten vertellen, maar, waarvan
tiet hart vol is, daar loopt de mond van
over. Ik hield zooveel van Robert. En al
deze lange, lange jaren hoorde ik nta's
meer van hem."
„Gij meent dus, dat deze juffrouw en
de nieuwe directeur van de fabriek zijn
kinderen zijn?" fluisterde Marion.
Tita knikte. „De naam Walthagen komt
niet zoo dikwijls voor. Maar misschien ver
gis ik mij looh. .0, als hij nog leefde! Wat
zou ik er niet om geven, als ik hem nog
eens kon zien, mijn kleinen, wilden jon
gen, voor wieu geen boom le hoog. geen
sloot te breed was. Hoe dikwijls heeft hij
mij een doodelijken schrik op het lijf ge
jaagd met zijn waaghalzerijen! Maar oen
lw>lj>i- viinA ij, t,v. te Ja JiaiJa
wereld nietEn juist dat moest zijn
ongeluk worden," voegde zij er na een
kleine pauze bij. „O, waarom moest hij op
valsche vrienden vertrouwen.
Ik waarschuwde hem eens voor.voor
iemand, maar hij wilde mij niet gelooven.
Hij was zelf 1e waarheidlievend, te edel,
om zulke intriges voor mogelijk te hou
den."
„'Tita! Tita!" riep Marion sidderend uit.
„Stil, kind. Het is nu immers voorbij, cn
het ongelijk, dat hem aangedaan is, kan
niet weer goed gemaakt worden. Maar zien
wilde ik hem gaarne nog eens, alvorens ik
sterf. De gewetenlooze menschen krijgen
in alles hun zin, cn de goede.Zij brak
plotseling af, terwijl een traan langzaam
over hare rimpelige wang liep.
„Indien hij hoort, dat gij nog hier op
Guruguh zijt, dan zal hij u zeker komen
opzoeken," meende Marion....
„O, neen, neen, hoe zou dat kunnen?"
„Indien de berg niet tot Mchamed komt,
komt Mohamed tot den be,rg", zeide
Marion, terwijl zij Irachtte ie glimlachen.
„Casper zal u zoodra mogelijk in uw
wagentje naar hel witte huis brengen, als
het aan den dag komt, dat mijnbeer Wall-
hagen wezenlijk uw Kot ert is."
Tita lachte luid, maar het was een hit-
tero laoh. ,J>nikl gij, dat papa zou loe-
staan, dat ik met Robert sprak, juist ik
van alle menschen fa de wereld?
Mai KAVOTiffo Horwm M&r&on /iHh
over de oude vrouw en floislende: „Tita,
die valsche vriend.... was dat mijn
vader?"
Tita schrikte. „Kind, kind, hoe kunt gij
mij een dusdanige vraag doen! Mijn God,
wat heb ik gezegd, dat u op zulke gedach
ten kan brengen? Mijnheer Braunrtieng
maakte uw vader tot zijn erfgenaam. Ge
beurt iets dergelijks niet alle dagen" Dc
menschen zijn veranderlijk: eerst was
Robert zijn en later wtldc liij
niets meer van hem weten. Maar is dat nu
een reden om aan bedrog te denken? O
Marion, gij moogt uw vader fact beschul
digen, gij het allerminst."
Tita had met koortsachtige gejaagdheid
gesproken en zonk nu uilgepM achterover
in haar stoel, terwijl zij het felaat met
dc handen bedekte. Marion 1 Laar ang
stig aan, de verwarde, oiHhiiddijtev woor
den der oude vrouw hadden ~a r isaar
half gerust gesteld.
„Maai- waarom haat papa hem zoo erg
fluisterde zij na een lange pauac.
Tita antwoordde niet; zij schudde slechts
het grijze hoofd.
,jDi« haat. is naar het schijnt wederkee-
rig," ging Marion peinzend voort „Nu be-
grijp ilk ook de terughouding van juffrouw
Wallhagen tegenover mij. Niemand van
de anderen heeft het opgemerkt,, maar ik
zag duidelijk, dat zij versneed met mij te
spreken, ja zelfs mij aan te zien. Ik kon
geen andere reiden daarvoor vinden, dan
oczufnfging, maar een «eer typiacn go-
val.
Natuurlijk bezuinigt die ingenieur nog
op andere 'dingen en zooals hij doen hon
derden, neen duizenden, middenstander»
vooral, die eenvoudig onder de hoog»
belastingen worden neergedrukt."
De wijze regeerders, vooral ook fa dc
gemeenteraden waar de vermenigvuldi-
gingscijfers maar worden verhoogd zeg
gen: „het geld moet er wezen", <*n
de fiscale afteppmg gaat voort.
Met ekerheid kan worden meegedeeld,
dat met ingang van 20 Juni benoemd is
tot burgemeester der Hoofdstad de heet
W. de Vlugt, wethouder van Publieke
Werken aldaar.
De nieuwe burgemeester is Amsterdam
mer van geboorte. Hij is thans 48 jak
cn behoort tot de anü-rervolutionnairc
partij.
Hij is bouwkundige van beroep. De re
geering benoemde hem tot gedelcgeMMt
naar bet congres in zake de Bouwwe
ken en Openbare Werken in 1912 te R©
me gehouden, waar hjj zijn door de prak
tijk gevormde inzichten kennen deed.
Van 1909—1913 was de lieer dc Vlugl
lid der Tweede Kamer, waar al spoedig
bleek, dat hij het oor der Kamer had.
wanneer hij sprak en men zijn ad viezer
op prijs stelde. Het was vooral op prac
tisch terrein bij '1' behandeling der
ingewikkelder sociale vraagstukken, -ia
de heer dc Vks','1 als deskundige gehoor
vroeg.
Door zich geheel aan het wethouder
schap le geven, zag de heer De Vtugl
zich genoodzaakt ander werk van alter-
lei aard er aan te geven. Hij was gerui
men tijd Commissaris van de Nederland
schc Ballastmaatschappij; Commissaris
der Utrccbtsche Banlkvereeniging; Com
missaris der N.V. Dagblad de Drukkerij
„De Standaard"; Gedelegeerd Coratnissa
ris van de Kon. Ned. Hoogovens en
Staalfabrieken; Voorzitter en lid van ver
schillende polderbesturen, enz. Voorzitter
der Vereeniging voor Gereformeerde Zie-
kenverpleging; Hoofdbestuurder van den
Bond van Anti-Rev. Kiesvereenigingen in
Amsterdam; een man al zoo, die veel har
den arbeid achter den rug heeft.
Als burgemeester van Amsterdam wadi'
den bekwamen man een zware taak.
HET AUTO-VERKEER.
Het bestuur van ds Kon. Nederland-
sche Automobielclub heeft een adres aan
geboden aan da ministers van Water-
Raat en van Justitie, waarin wordt op
gemerkt, dat zich fa do laatste jaren fa
neiging heeft geopenbaard om tegonove
bestuurders van motorrijtuigen met mea
ijver en scherpte op te treden dan -tegen
over andere weggebruikera Betoog'
wordt, dat de handhaving en toepassin,
der betreffende voorschriften, niet vsj
eenzijdigheid en vooringenomenheid
vrij te pleiten, terwijl te veel uit be
oog wordt verloren, dat het zich me
houden aan de voorschriften door de an
dere weggebruikers ook een voortdurende
bron van gevaar beteekent en tot
gevallen leidt en leiden moet, zelfs wan-
neer de bestuurders van motorrijtuigt*
zich stipt overeenkomstig de voorschriften
gedragen.
Het bestuur maakt vooral bezwaar te
gen de algemeen voorkomende ongewettig
de uitbreiding van het begrip „bebouw
de kom" eenor gemeente en Verzoekt
aan de Begeering fa «ik geval schrap
ping van de gemeentelijke bevoegdhen
ten aanzien der wegen voor doorgaan-,
verkeer, en dringt met klem hierop aan,
opdat aan den onhoudbaar geworden toe
stand ten spoedigste een einde wordt ge
gemaakt.
Ook worden aan da regeerfag cemg-s
noodzakelijke en urgente aanvullingen van
het motor- «u rijwielreglomeat in ov
weging gegeven.
BURGEMEESTER nolting.
Tusschen het oogenblik, waarop de oud
Raad ophoudt te bestaan en de nieuwe
Raad nog geen wethouders heeft benoemd
zou Amsterdam zonder burgemeester eijn,
waarom - mededeelden
de Commissaris der Koningin m die
moeilijkheid heeft voorzien door d«i
heer P- Nolting (bet oudste raadahd)
voor die tosschenperiode al» (waarne
mend) burgemeester aan te wijzen.
Nu zijn er altijd courantenlezers, die
over de dingen wat vluchtig heenglijdcr
en zoo zjjn. er, als wij „Het Volk» mogen
gelooven, die redeneeerden: een burge
meester van Amsterdam zal wel niet op
de Marnixkade blijven wonen, hij ga-fa
natuurlijk verhuizen, zijn woning kom;
dos leeg, kom, laten wij er een» op a
zoo gebeurt het, dat de hoer N<f-
tfag wordt lastig gevallen door woning
zoekenden, die hem komen vragen el
oen onwVHekeurigen afkeer van baren
Tita zweeg nog altijd hantekkig.
Tita ,.M
"Vraag" mij nteu meer. fctod, wnu
meer," viel des» bet jonge m fa
rede 4k het» reeds te veel gezegd. En
vooral voorzichtig, dat papa niet meikt
waarover wij gesproken hebben.
„Ik zou nooit <ten mood, beihben in ttgen-
woordiglieiid van papa ook maar der
naam Wallhagen te noemen," zeide Ma
rion terwijl zij een kus op bet voorhoofd
der oude vrouw drukte. „Goeden nartri
Tita. Later moet gij hij nog moer rertelle*
van Robert en van al hetgeen toen gebeuld
is, maar nu wH ik u niet meer Ptegemlk
wil Fanny bij u zenden; gjj hebt rast
noodig. Goeden nacfctl"
Met vochtige oogen keek Tita baar na.
Hch ik goed gedaan, toen ik haar van
Robert en van de erfenis sprak?" prevrifa
de oude vrouw. „Maar welke nadeelige
gevolgen reu het kunnen hebben? God be
ware mij, -dat ik nooit een woord zeg, van
hetgeen geheim moet blijven. Wat zou hef
ook kunnen baten, dat ik hel vertelde?,
Neen, fa wil het geheim nu-t n -n t gra.
nemen."
te. ooigd)
