In en om Haarlem.
Dit nummer bestaat uit twee bladen. - Eerste blad.
De koopprijzen van huizen in Haarlem.
Stadsnieuws.
DAMIAATJES
o
VOENSDAQ 22 JUNI 1921
44ste JAARGANG No. 138*8
DE ABONNEMENTSPRIJS BEDRAAGT VOOR HAARLEM EN AGENTSCHAPPEN!
PER KWARTAAL
Per week u.^o
FRANCO PER POST PER KWART. BU VOORUITBETALING f 3.571/,
NASSAULAAN 49, HAARLEM. TELEFOON 1423, 274! EN 1748.
ADVERTENTIÊN 35 CENTS PER REGEL.
BIJ CONTRACT BELANGRIJKE KORTING.
Hooge prijzen en de dalende rich
ting. Wat was de oorzaak der
hooge prijzen? Worden er nog
huizen gekocht? Zullen de prij
zen nog dalen?
AGENDA. 23 JUNI.
De bekeering van Rusland.
LANGS DEN WEG.
i
Voor den Lachhoek.
BUREAUX!
Zullen de prijzen, die thans voor huizen
besteed worden, nog dalen?
Het is een vraag, waarvan het antwoord
nienigen Haarlemmer interesseert.
Want velen, die vóór den oorlog nooit
gedroomd hebben ooit huiseigenaar te
Worden, zijn thans de (gelukkige?) bezitter
var zoo'n kleinood, staan op 't punt het te
v.orden of overwegen het denkbeeld zeer
ernstig.
Men verwachte ook van ons niet een
stellig ja of neen op de vraag, want, zoo-
a'.s de lezer zal bemerken, zijn er vele fac
toren, die daling of rijzing der huizenprij
zen in de hand werken.
Vrijwel echter kan, dunkt ons, aangeno
men worden, dat wij voorloopig (wat er
over 10, 30, 50 jaar gebeurt weten we niet)
over r]e topprijzen der huizen heen zijn.
Topoi >en, dat wil zeggen, de hoogste
prDz»n voor de huizen, werden betaald in
der loop. vooral in het begin en midden,
van het vorig jaar. Nadien vertoonen de
huizenprijzen een dalende richting, zoo
dat men thans, over 't algemeen, een huis
voor vrijwel één derde en één kwart min
der kan koopen dan toen. Dat is vooral het
geval voor de dure heerenhuizen. Een wo
ning oairvoor ruim een jaar geleden vrij
r*et 00.000 zou verkregen zijn, brengt
nu r.ief meer op dan 40.000. Een uit
zondering moet worden gemaakt voor win
kelhuizen en de middenstandswoningen,
huizen, die zoo ongeveer tot f 18.000 op
brengen. Daar worden nog wel goede prij
zen voor betaald, hoewel ook daarvoor de
topprijzen van 1920 lang niet meer gehaald
Worden.
Wat wij hier neerschrijven geldt natuur
lijs zeer in 't algemeen. Er zijn uitzonde
ringen en wij willen niet beweren dat al wie
in 1920 een huis kocht, dat huis duur of te
duur heeft gekocht. Als een huis, dat in
dien tijd werd gekocht, door een betrouw
baar man werd getaxeerd, die zich niet al
te veel door de toen heerschende koop
rage liet beïnvloeden en deze achtte, ge
zien de bouw en stand var het huis, den
prijs niet hoog, laat ons zeggen zelfs
oen fortuintje dan willen wij niet be-
w-eren, dat de kooper aan dat huis een
strop heeft gehad en het nu één derde min
der zou opbrengen.
Evenmin is het volgende voorbeeld nor
maal. Ergens in onze stad staat een huis,
dal tien maanden geleden werd verkocht
voor f 8000. Eenige weken later ging
datzelfde huis in andere handen over voor
f J 2.000 en thans is het weer verkocht
voor f 8.000. Dat zijn natuurlijk uitzon
deringen.
Men kan echter aannemen, dat de gemid
delde prijzen voor huizen thans ongeveer
30 lot 100 procent hooger zijn dan vóór den
oorlog.
Wat wet 71e oorzaak was dat verleden
jaai de huizen zoo geweldig in prijs ste
gen?
Dat was natuurlijk voor een goed deel
het gebrek aan woonruimte, maar ook het
feil, dat toen alles goed ging en er veel
geld werd verdiend in handel en industrie,
zoodat de menschen niet naar geld keken
bijna.
Wij willen niet zeggen, dat nu de woning
nood al zoodanig geluwd is dat daarvan
het gevolg is, dat de prijzen met duizend
guldens tegelijk kelderden.
Tot dit laatste hebben verschillende fac
toren medegewerkt, zooals hieronder blij
ken zal.
Het is bekend, dat op de huizenveilin
gen tegenwoordig vele huizen worden „op
gehouden". Maar men leide daaruit niet af,
dat nu tn 't geheel geen huizen meer ge
kocht of verkocht worden.
Naar ons door notarissen verzekerd
^verd, gaan onderhands, door hunne be
middeling, nog vele huizen in andere han
den over.
Maar op de huizenveilingen gaat het
'ang zoo goed niet meer als een jaar gele
den. Er wordt bijna geen bod meer ge
daan en dat er nog een bod gedaan wordt
*'t 'm dikwijls hierin, dat er heel veel
menschen zijn, die nog met huizen zitten
en daarvan af willen, nu het getij nog
"iet heelemaal verloopen is. Zij bieden
dan de huizen aan en waarborgen tegelijk
daarop oen zeer hooge hypotheek. Iemand
*erkoeht bijv. een huis voor f J8.009 en
Waarborgt daarbij een totaal hypolheek
(hetzij geheel eerste ofwel gedeeltelijk eer
„te en gedeeltelijk tweede hypotheek! van
f H k f 15.000. Normaal zou men voor
zoo'n huis niet meer dan f 12.000 hypo
theek kunnen krijgen. Dat maakt den koop
natuurlijk aanlokkelijke en 'n kooper hapt
toe. Men biedt ook huizen te koop aan per
advertentie voor bijv. 16700 en zegt
df.arbij f 12.000 hvj otheek toe of een huis
voor f 12.000 met f 9.(00 hypothe ik.
Overigens gaat er niet veel on op de
t eilingen.
De menschen zijn huiverig geworden na
de ingezette daling en leven in afwachting
van nog verdere daling, terwijl de hoofd
oorzaak wel deze is, dat de „beroepshan-
del" in huizen zich vrijwel van de veilin
gen heeft teruggeirokken.
Er zijn op die veilingen menschen, die
er hun beroep van maken, handel te drij
ven in huizen. Want het is eigenaardig zoo
weinig menschen er zijn, die, van zins een
huis te koopen, daartoe naar een veiling
gaan. Ze schijnen er schuw van te wezen
Misschien omdat zij de gebruiken der vei
lingen niet kennen of om welke redenen
<Jan ook. Dikwijls gebeurt het, dat een
huis op f 10.000 in bod gezet op f 5.—-
zou kunnen afgemijnd worden en dat de
liefhebber die kans laat verloopen, terwijl
hij dan eenige dagen later of op denzelfden
avond voor datzelfde huis eenige honder
den of duizend gulden meer betaalt.
In den glorietijd van den huizenkoop bo
den deze beroepshandelaars maar raak,
bijna zeker als zij waren dat zij het husi te
een of anderen tijd toch met een zoet
winstje van de hand zouden kunnen doen,
maar in de dalende markt van tegenwoor
dig zijn ook zij voorzichtig en hang ge
worden en koopen liefst niet, omdat er te
veel risico aan vast zit. Dit en de afwach
tende houding van alle koopers, die een
verdere daling der prijzen verwachten, als
mede de heerschende malaise in handel
en industrie met het daarmede gepaard
gaande gebrek aan geld, is wel de oor
zaak dat er op de veilingen zoo weinig
omgaat.
Hypotheek op de huizen is er tegenwoor
dig in tegenstelling met een half jaar
of 10 maanden geleden wel te krijgen
en zelfs de hypotheekrente zakt. Was deze
rente tot voor kort 6 J4 procent, thans is
zij 6 li procent en soms nog lager.
Nog even willen wij een motief opge
ven, waarom voor z.g. middenstandswo-
ningen nog wel goede prijzen betaald wor
den. Dat kan het volgende zijn. De midden-
standsbouw is nog niet zoo heel erg ruim.
en wat er aan middenstan dswoningen ge
bouwd wordt, geschiedt door gesubsidieer
de middenstandswoningbouwvereenigingen
en de- woningen vallen over 't algemeen
niet mede. De afmetingen zijn niet groot,
veel comfort wordt er in gemist en de
huurprijzen zijn hoog. Het is niet te ver
wonderen dat velen er de voorkeur aan
geven, liever in oen eigen huis te wonen dan
een duren huurprijs in zoo'n woning te
betalen. Deze huurprijzen loopen van f 600
tal f 900, en waarlijk kan men dan een
koopprijs van f 10000 tot 12000 besteden
om niet duurder te wonen in een eigen
huis, terwijl men daarin kan maken en
breken wat men wil, ook onderverhuren,
wat heel dikwijls in vereenigingswoningen
verboden is en waartoe trouwens ook geen
gelegenheid zou zijn.
En thans de cardinale vraag: zullen de
prijzen der huizen nog dalen?
Het publiek denkt van wel, getuige zijn
afwachtende houding op de veilingen.
Een notaris gaf ons als zijn mcening te
kennen, dat een groote prijsdaling niet zoo
gauw te verwachten is. Dat wil niet zeg
gen dat van de huidige prijzen nog niet
wat zal afgaan. Dat is best mogelijk, maar
een flinke prijsdaling voorziet hij in de
naaste toekomst niet.
Hij grondde die meening hierop, dal de
woningnood niet zoo -vlug zal zijn aange
vuld en dat is loch noodig voor een prijs
daling. Willen de prijzen der huizen
dalen, dan moet er aanbod van huizen
zijn. En vervolgens nog dit: de midden-
standswoningbouw en ook de arbeiders
woningbouw is in handen van vereeni-
gingen, die gesteund worden door Rijk
en gemeente. Maar de huur van deze
huizen is zeer hoog en het is in 't belang
van Rijk en gemeente, dat die huren hoog
blijven, omdat elke gulden, die van de
huur afgaat, verlies beteekent voor 's Rijks
schatkist.
Maar als die massa huizen, die nu door
vereenigingen wordt gebouwd, en er
zullen nog heel wat vercenigingshuizen
moeten komen, voordat het tekort is aan
gevuld! zulke hooge huren moeien be-
dinaen, dan zal dat tot gevolg hebben, dat
de huren van de andere, oudere huizen
ook omhoog moeten, vooral na terzijde
stelling der huurcommissies, en deze
hoogere huur zal natuurlijk den prijs der
huizen ten goede komen en omhoog hou
den. Intusschen zij opgemerkt, dat deze
notaris ook geen belangrijke stijging der
prijzen, althans niet in die mate van ver
leden jaar,, verwacht
In de redeneering van onzen zegsman
zit natuurlijk veel waars en wie haar tot
de zijne wil maken, doe het, doch wij voor
ons meenen dat er wel een en ander op
valt af te dingen.
Zeker worden er door de bouwvereeni-
gingen veel huizen gebouwd en juist deze
heipen krachtig er toe mede, het woning
tekort aan te vullen. Is hot woningtekort
gelenigd, dan zal er ook meer aanbod van
huizen zijn en zullen ook de koopprijzen
van huizen dalen. Maar het is te voorzien,
dat, als eenmaal in den ergsten nood is
voorzien, het Rijk en de gemeente zullen
stoppen met nog langer zulke groote finan-
cieele offers te brengen als tot nu toe het
geval is, offers die tot millioenen guldens
stijgen. Wie dan, indien Rijk en gemeente
dat niet meer doen, het verdere tekort aan
woningen zal moeten aanvullen?
De particulieren dunkt ons.
Is een veronderstelling, gezien de huidige
economische toestand, dat de prijzen van
de bouwmaterialen op den duur nog meer
zullen dalen, vooral wanneer in Jen aller
grootsten bouwnood is voorzien, zoo ge
waagd? Er zal dunkt ons, een lijd komen
en die tijd behoeft zelfs niet zoo ver af
te zijn dat woninghouwvzreenigingen
geen nieuwe huizen meer bouwen met
steun van het Rijk, maar dat de materiaal-
prijzen zooveel goedkooper zullen zijn ge
worden dat de particuliere houwer nog wel
hei! ziet in het bouwen en daarna verkno
pen van woonhuizen. Zoolang dit het ge-
va! is, zal er, dunkt ons het is een
economische wet ook nog wel gebouwd
worden, totdat wellicht het woningtekort
zoo goed als aangevuld is, althans niet zoo
nijpend meer is als nu.
Is in den nood voorzien, dan zullen de
huizen met de duurste huurprijzen en met
de minste gemakken, in casu die der bouw-
vereenigingen, het eerst door de bewoners
ontvlucht worden en Rijk en gemeente
zullen wel verplicht zijn de huren der ver-
eenigingshuizen dan te verlagen, als zij ze
niet voor het grootste deel onbewoond wil
len laten. Dat wordt een strop voor Rijk
en gemeente? Zeer zeker, maar een strop,
die bijna wiskundig zeker is te voorzien.
Wij zijn overtuigd, dat hoe meer het te
kort aan woningen wordt verkleind, hoe
lager de huren zulten worden en hoe meer
Je waarde der huizen ook zal verminde
ren. En dat het woningtekort z51 worden
aangevuld staat voor ons vast. Want het is
ee_. economische wet dat, als er van iets
te weinig is, velen zich op de productie
daarvan toeleggen, met het gevolg, dat het
tekort niet zelden in een teveel verandert.
Wij gelooven dan ook aan een geleide
lijke zij het zeer geleidelijke prijs
daling der huizen. Misschien kan die da
ling op een gegeven oogenblik eens met
een sprong omlaag gaan, omdat deven hui
zenbezitters de schrik om het hart slaat
door de vrees voor nog verdere daling en
velen hunner tegelijk hun goed tegen elk
aannemelijk bod op de markt werpen, of
door onverwacht groote malaise in handel
en industrie, maar anders zal het zachtjes
aan gaan naar omlaag.
Wie precies het tijdstip weel waarop het
woningtekort ongeveer zal zijn aangevuld
en dat men misschien aan het scheppen van
een „teveel" begint, die weet ook den tijd.
waarop de prijzen der huizen weer nor
maal zullen zijn.
HA5 duur of hóé goedkoop de huizen
dan zullen zijn, zal natuurlijk voor een
goed deel afhangen van de dan heerschen
de toestanden in handel en nijverheid.
Maar zeer zeker zullen die prijzen heel
wat lager zijn dan de nu geldende.
Dat de prijzen nog spoedig of ooit zoo
hoog zullen worden als we ze gekend heb
ben. is niet te verwachten, omdat 'n hoog
conjunctuur in handel en nijverheid, zooals
we in de afgeloopen jaren hebben beleefd,
de eerste vijftig of honderd jaar wel niet
zal weerkeeren.
Een kleine hoop voor huizenspeculanten
dal de huizenprijzen snel zullen stijgen, is
misschien deze, dat hot Rijk ontijdig den
steun aan woningbouw zou stopzetten.
Maar dat is toch wel in den huidigen tijd
niel te verwachten. Het Rijk zal blijven
helpen het tekort aan te vullen, totdat de
particulieren het ontbrekende kunnen aan
vullen.
Sociëteit Sint Havo" 11 uur
L. T. B.-export 8 uur werkverdeeling
Herwonnen Levenskracht.
Groote Kerk 8 549 54 uur Or
gelbespeling door den heer George Ro
bert.
Groote Markt 954 uu- Concert
Haarlem's Muziekkorps.
Stadhuis 9)4 uur Receptie Con
gresleden Maatschappij van Nijverheid.
Mustum van Kunstnijverheid Ten
toonstelling van de verzameling Kley-
kamp.
Familie-bioscoop, Kleine Houtweg
12 Voorstelling.
„Oud-Holland"Verwulft Strijk
orkest.
Sint Martha-vereeniging, Ki. Hout
weg 13 34 uur Betrekkings
bureau.
Bisschoppelijk Museum. Dagelijks
toegankelijk, uitgezonderd Zaterdag,
Zon- en feestdagen.
Sint Elisabeth's Vereenigtng 12
uur aanvragen van versterkende
middelen.
BLOEMENDAAL. 2 uur Raads
vergadering.
Dinsdagavond had in de groote zaal
van „Sint Bavo" de aangekondigde
leasing plaats van Z.D.H. Mgr. Dr. A.
A. Szeptycki, metropoliet van Lemberg.
De opkomst had grooter kunnen
zijn. Toch was de belangstelling nog
vrij goed te noemen.
Het podium was versierd met planten.
Op de tafel, waarachter Mgr. met
zijn secretaris en de WelEerw. hee-
ren kapelaan J. Th. Jacobs en rec
tor P. W. de Wolf, plaats hadden
genomen, stonden bloemen.
De hceren J. Nibbering (piano) en
N. Ransijn (viool) zorgden op ver
dienstelijke wijze voor de „entrée mu-
sicale" .en werden daarvoor met ap
plaus beloond.
Daarna leidde de WelEerw. heer
kapelaan Jacobs den avond in met
een herinnering aan de goedgeslaag
de H.M.W. en de daarvan uitgegane
propaganda voor het missiewerk. Dat
gold liet missiewerk in verre landen
zeide hij, doch dezen avond zal Mgr.
Szeptycki spreken over missiewerk in
ons eigen werelddeel, in Rusland. Ook
de bevolking daar heeft recht op onze
belangstelling. Mgr. zal spreken over
het werk daar en over zijn plannen
Spr. hoopte dat dc woorden van Mgr.
er toe zouden bijdragen om ook de
belangstelling in de binnenlandsche
missie aan te wakkeren.
Het zangkoor „Ave Maria" onder
directie van mej. Elze Wille, bracht
daarna, goed voorgedragen, eenige lie
deren ten gehoore. De begeleiding
daarvan was bij mej. Annie Bonarius
in geroutineerde en bekwame handen.
Pater van Keulen C.S.S.R., die Mgr.
immer vergezelt in Holland leidde Zij
ne Excellentie Mgr. Dr. graaf A. A,
Szeptycki in. Deze vertelde dat hij
Mgr. had leeren kennen als een groot
man met 'n warm Apostelhart. Reeds
13 jaren geleden had Mgr. het voorne
men opgevat deze reis, die hij nu
volbrengt, te maken. Het is dus geen
opwelling van het oogenblik geweest
In 't kort zette spr. uiteen wat de
Russische schismalieken eigenlijk zijn.
Sinds de 9e eeuw zijn zij van de
Roomsche Kerk gescheiden. Begaan
met het lot van die goede menschen
heeft Mgr. hun belangen aan den Paus
Z. H. Pius X voorgedragen en deze
droeg hem op voor,Rusland te gaan
werken. Z. H. benoemde hem tot ad
ministrator van Rusland. Verschillen
de jaren deed Mgr. dat, tot groot
ongenoegen van de Staatssecrelarie ia
Petrogrado en, bij het uitbreken van
den oorlog, (Mgr. woonde in Lem
berg, buiten Rusland dus) moest Mgr.
zijn voortvarendheid met een gevan
genschap van 3 jaren boelen. Bij de
revolutie herkreeg Mgr. zijn vrijheid.
Toen echter stond het steeds vaster
in zijn hart gegroefd, dat er voor
Rusland moest worden gewerkt Paus
Benedictus hernieuwde en versterkte
de opdracht van Zijn voorganger aan
Mgr. Szeptycki, om te werken aan
de bekeering van Rusland. Slaagt die
actie, dan zijn er niet minder dan
150 millioen Katholieken te winnen.
De langste dag.
Eerlijk gezegd, heb ik er heelemaal niet
aan gedacht, maar door toespellingen en
gesp lekken ben ik op het idee gekomen,
en nóg had ik langen tijd moeite om het
te gelooven.
Het was gisteren de langste dag!
Het officieele begin van den zomer!
Maar nooit is de 2tste Juni zoo belee-
digd als gisteren.
Want het geleek meer op guur najaars
weer, dan op den eersten echten zomer
dag.
Erger, niets had de dag van gisteren met
den zomer gemeen.
Ik kan me niet herinneren dat i:k de
zon heb gezien, en dat is toch wel een
der meest-zomersc.he factoren, en een der
figuren, onmisbaar op zoo'n „openings
dag"!
Dreigende luohten wanen er den heelen
dag en bleven tot in den avond. En eeni
ge malen braken de wolken en startte de
regen neer.
Er stond een nijdig windje, en het was
waarlijk vinnig koud. De menschen doken
weig in hun kragen en hadden hun dikke
jassen weer aangedaan. Men zag geen pa
rasols, geen slroohoeden, geen fleurige
toilleljes.
Het was een treurige misluklc zomerdag,
een caricatuur van den langslen dagl
Maar daarvoor zijn priesters, broeders
en zusters noodig en ook veel geld.
Het ligt in de bedoeling van Mgr.
daarvoor ook een vereeniging te stich
ten nl het „Apostolaat voor de.. Roe-
theensche Missie". Spr. wekt allen op
daarvan lid te worden. De verplich
tingen zijn niet zwaar: eiken dag een
Weesgegroetje voor de bekeering van
Rusland en een bijdrage van twee cent
per week.
Dan was het woord aan Mgr. Szep
tycki, die vooraf een verklaring in 't
Hollandsch voorlas, waarin Mgr. zijn
waardeering 'voor Holland uitsprak,
dat hij reeds lang kende, maar in de
laatste maanden oprecht had leeren
liefhebben en achten. Mgr. betuigde
zijn spijt, niet in 't Hollandsch te
kunnen spreken en vervolgt dan zijn
toespraak in 't Fransch met vooraf
uiteen te zetten, dat de schismatie-
ken eigenlijk gedwongen afgescheiden
leefden van Rome. Eerst waren het
de keizers van Constantinopel, die het
volk afhielden van Rome en daarna
ging deze macht over op de Russi
sche tsaren. Sinds duizend jaar leven
de schismatieken in Rusland onder
dit religieus regime van den Tsaar
en nooit was het mogelijk iets te
doen om die katholieken, wier gods
dienst zoo goed als geheel dezelfde
is als die van de Kerk van Rome, tot de
moederkerk terug te brengen. De
Tsaar verzette zich er iminer tegen.
Na den val van den tsaar is diat
echter nu wel mogelijk geworden. En
de missie kan de vruchtbaarste wor
den van de geheele aarde. In enkele
jaren zal hel mogelijk zijn millioenen
zielen tot de Moederkerk terug te
voeren. De schismatieken vereeren de
H. Maagd, htboen de elfde sa ra:; enten
als wij, alleen leven zij gescheiden van
Rome, niet omdat zij dat willen, maar
omdat het hun geboden was. Nu de
tsaar gevallen is, is er absoluut geen
reden meer, waarom zij niet tot Rome
zouden terugkeeren.
Zij vragen zich nu af: waarom zijn
wij eigenlijk gescheiden van de Moe
derkerk? Wij, die hetzelfde geloof heb
ben als onze mede-christenen, die on
der Rome hooren? En ze hebben ge
lijk, want nu de tsaar gevallen is,
is er geen reden meer voor die, schei
ding. Er is alle reden, dat zij zich
weer tot Rome wenden en er is geen
enkele reden voor om dat niet te doen.
Maar daarvoor zijn missionarissen
noodig en in eenige aanschouwelijke
volzinnen teekende Mgr. de edele op
offeringsgezindheid en zielenijver van
de Roomsche missionarissen, nu en in
alle tijden. Een groot verschil is er
tusschen hun optreden en dat van de
priesters der Staatskerk in Rusland,
die weinig meer dan staatsambtenaren
zijn.
Tengevolge van het Bolschewisme
zal de Staatskerk van vele priesters
worden beroofd. Honderden dorpen
en parochies zijn zonder priesters en
het schijnt Mgr. gemakkelijk, die
schismatieke priesters door Roomsche
priesters te vervangen. Gemakkelijk,
want de Russische schismatieken zijn
niet rebelsch, ze zijn alleen schis
matiek om het feit dat zij gedwongen
waren tot de Russische kerk te be
lmoren. Hiervan deelde Mgr. verschil
lende staaltjes mede, o. nu hoe ge
makkelijk heele dorpen tot Rome te
rugkeeren als er maar een Roomsche
priester is. Eén priester kan streken
bekeeren met een middellijn van 5,
6 uur in den omtrek.
De hoop om al de dissidenten te
bekeeren is dus, concludeerde Mgr.,
wel op vasten bodem geworteld. Dat
zal de bekeering van millioenen goede
menschen kunnen zijn. Ook de schis
matieken zelf gevoelen en wenschen
die terugkeer tot de Kerk van Rome.
Een der meest vooraanstaande intel-
lectueelen der Russische kerk kwant
Mgr bez.oeken bij diens verblijf te
St. Petersburg en zeide hem spon
taan: „Mgr., ik feliciteer u met de
enorm goede toekomst, die de R. K.
Kerk in Rusland heeft." In veler har
ten en veler brein stelt zich nu de
vraag om tot Rome tèrug te keeren
en die vraag moet binnen enkele ja
ren opgelost worden. Het zijn nu de
„vette" jaren, rijp om den oogst bin
nen te halen; straks worden het wel
licht magere jaren, waarin het veel
moeilijker zal zijn het bekeeringswerk
te doen. Het is nu mogelijk voor
de R. K. Kerk een groote overwin
ning te behalen door millioenen men
schen voor haar te winnen, maar het
zou een nederlaag voor haar zijn,
als die millioenen niet tot dc R. K.
Kerk, maar tot het protestantisme
overgingen
Doch voor die overwinning zal hard
moeten gewerkt worden. Het is waar
dat werk behoort eigenlijk aan
het Ooslersche, aan het Galicische
volk, maar Mgr.'s volk kan maar zoo
weinig doen. Eenige jaren heeft de oor
log in dat arme land gewoed en heeft
alles geruïneerd. Bloedend zwaar zijn
de gevolgen van den krijg. Met de
grootste inspanning van alle krachten
is men er nog maar in geslaagd één
tiende deel van de weezen in wees
huizen onder te brengen. Er zijn kin
deren zoo terneergeslagen door de ge
leden ontberingen, dat zii nooi' of in
BSjamiuwiuiniuamsaRinmu.
'atrTlfljtfGTnlh:
Een onzer correspondenten bezorgde,
ons een dezer dagen een vroolijk half
uurtje, wat in dezen naangeestigea tijd
en met dit naargeestig weer, wel eens
mag.
Wie gewoon is vergaderingen mee te
maken, weet wat 'n opluchting het is als
eenmaal Mei in 't land is en het verga
deringswee gelukkig tot October opge
borgen wordt.
Geen voorzitter, die het in zijn hoofd
•haalt, in den zomer vergaderingen Ie
beleggen, op straffe dal hij alleen in de
zaal komt te zitten.
Maar zie, 21 Juni, begindag van den
zomer, krijgen we het bericht onder onze
oogen dat den vorigen avond een spoed-
eischende ledenvergadering was gehou
den.... van de ijsehib. Wie denken
mocht dat dit was om te fuiven ver
gist zioh, want het eenige punt der agen
da was de bespreking van de exploi
tatie der ijsbaan. Er werd breedvoerig
over gediscussieerd.
Het lezen van dit bericht zou een wel
doende koude rilling geven in dezen zo
mertijd, indien het weer ons al niet deed
denken aan November.
Het is mogeiijk dat dit „spoedeisohen-
de" en die bespreking van de exploitatie
eencr ijsbaan midden in den zomer alles
zins gemotiveerd is alihoewei vele ver-
eenigingsbesturen werkelijk overdrijvenl
maar het bestuur neme niemand kwa.
lijk dat zulk een convocatie en verga de-,
ringsverslag den lachlust opwekt
geen maanden tot lachen zijn te bren
gen. Heele dorpen zijn uitgestorven
doer typhus, griep en andere be
smettelijke ziekten. Het gebeurt dat
een pries Ier in een huis geroenen
wordt en daar niets dan stervenden
aantreft, liggend op tafels, banken en
op den grond. Het is niet mogelijk
dat Galicië helpt, ook al bij gebrek
aan priesters.
Thans werd gepauzeerd en werd een
collecte gehouden door de Eerw. heor-
ren Jacobs en de Wolf ten behoeve van
de Russisohe Missie.
Na de pauze begon Mgr. wat te zeg
gen over de moeilijkheden die de missie
in Rusland ontmoeten zal. Daar zijn al
tijd moeilijkheden aan missie werk verbon
den. Ook in Rusland natuurlijk. Maar
er zijn ook lichtpunten. Mgr. veronder
stelde dat vele orthodoxe priesters tot
de Katholieke Kerk zullen terugkeeren.
Maar onder de orthodoxe priesters zijn
vele materialisten, omdat de positie der
priesters onder den Tsaar zeer goed was
Zoo werden velen priester om dat
goede leven. Maar die materialisten zullen
steeds minder in aantal worden, omdat
het onder het bolchewisme lang zoo ge
noeglijk niet is. Maar daarvan zal ook
het gevolg zijn dat er steeds minder
priester worden. Bovendien zijn die or
thodoxe priesters niet erg goed onder
legd. De missionarissen zullen ook hob-
ben te vechten tegen enkele hardnekkige
orthodoxe priesters, die vijandig staan
tegen Rome. Deze zullen het werk der
missionarissen bemoeilijken. Maar met do
bekende naastenliefde en christelijke of
fervaardigheid zullen zij er in slagen de
Russische katholieken voor het ware Go-
loof te winnen. Terwijl in 't Wo3ten
elke ziel apart moet worden gewonnen,
verwacht Mgr. dat de Russen veel vlug
ger zullen worden gewonnen, omdat zij
meer dan de Westersche volken, den
corpsgeest bezitten. Een krachtig middel
voor den missionaris om de Russen voor
de Ware Kerk te winnen zal zijn dat
zij den Oosterschen ritus aannemen. Het
volk is aan dien ritus gehecht. In den
breede zette Mgr. verschillende geloofs
stukken van de orthodoxe kerk uiteen.
Men zou zeggen dat de geest van
schisma, van opstand tegen den Paus do
grootste moeilijkheid voor do bekeering
zou opleveren. Dat echter, zeide Mgr.
is nu juist niet het geval. De groote
massa is goed katholiek en wacht slechts
tot zij overtuigd wordt van hare dwaling
ten opzichte van den Paus.
De groote moeilijkheid van de bokee-
ring van Rusland is laat niemand zich
daarover boos maken, aldus Mgr. de
groote moeilijkheid is de onverschillig
heid, die do Westerlingen voor de bekoe-
ring van Rusland aan den dag leggen.
Als men in 't Westen maar het tiende
deel deed voor de bekeering van Rusland
van wat men doet voor Afrika, zouden
miiliocnen voor de Kerk gewoouen wor
den.
Spr.h oopt voor die bekeering missio
narissen te vinden, ook in Holland, dat
het tiende deel van alle missionarissen
der wereld levert. Mgr. is overtuigd
Hollandsche missionarissen voor zijn werk
te zullen vinden. Van alle Orden en
Congregaties wensoht Mgr. missionarissen
te krijgen. De Redemptoristen stichtten
reeds twee kloosters en Belgische mi sio-
narissen werken reeds met groot suc-
oes in Rusland.
Tenslotte vroeg Mgr. de medewerking
van aller gebed voor zijn missiewerk, in
het Apostolaat van de „Roethoensche Mis
sie" en hoopte op veel missionarissen
teneinde in één generatie, in zeer korten
tijd dus het heele Russische volk tot
de Kerk terug te voeren. -
Kapelaan Jacobs dankte Mgr. voor zijn
belangwekkende toespraak en r. esnde den
