Tweede Blad. buitenland. BINNENLAND. FEUILLETON Onder Valsche Vlag Binneniandsch Nieuws. MAANDAG 4 JULI 1921 Be processen te Leipzig. Opper-Silezië. VRIJ NAAR HET DUITSCH, TWEEDE DEEL. 32. „Hebben al die menschen zich ver bonden, iedere betrekking met hun familieleden af te breken „Neen, maar.... maar met mij is ^at niet zoo geheel en al hetzelfde." „Hoe zoo?" vroeg Helena. „Ik kan reeds sedert jaren niet meer perken, en desniettegenstaande krijg alles, wat ik noodig heb." Tia kwam 'chtbaar in verlegenheid. „En is dat een reden, u elk verkeer "jet uw familie te verbieden, u van ""e menschen af te zonderen, gelijk ""jnheer Guthbridge schijnt'te doen?" 'eP Max uit. „Is die man krankzinnig welk doel heeft hij daarbij „Het doel kan ik u noemen," her nam Helena, terwijl zij de oude vrouw £cherp in 't oog hield. „Tita is bekend met dingen, die hij eiken prijs verbergen wil en moet. zij niemand ziet en met niemand spreekt, kan zij hem niet verraden Is het niet zoo, Tita?" „Vraag mij niet, ik kan u niet ant woorden," riep deze angstig uit. „Wat zou ik kunnen weten en ver raden voegde zij, met een schuwen blik op Helena er bij. „Mijnheer Guth bridge is een rijk heer en ik ben slechts een arme dienstmaagd." „Is mijnheer Guthbridge u dan nader dan wij, de kinderen van uw vroegeren pleegzoon, dat gij ons om zijnentwil de waarheid verbergt?" vroeg He lena met een hart kloppende van hoop en verwachting. „Niet om zijnentwilO neen, niet om zijnentwil „Maar gij weet iets van hem gij weet, dat hij door een misdaad de erfenis verworven had Een misdaad Ik weet niet zeker, of "het wel een misdaad geweest is," stamelde Tita, terwijl zij in haar wa gentje achterover zonk. Elfriede legde nu haar arm be schermend om de oude vrouw, ter wijl Max bleek en opgewonden zijne zuster aanstaarde. Had zij gelijk ge had? Stonden zij op het punt een ontdekking doen- die.... maar GEMENOUF RUTTENL. BE RICHTEN. niemand had ooit getwijfeld aan de echtheid van het testament zijns ooms, integendeel, het stond vast, dat de heer Braunsberg het uit eigen, vrije beweging den notaris gedicteerd had, in een tijd, dat hij gezond en in 't volle bezit zijner geestvermogens was. „Mijnheer Guthbridge heeft u la ten beloven, dat gij zoudt zwijgen, niet waar vroeg Helena dringend. Tita knikte. „En gij hebt voor een onbezorgd, gemakkelijk leven de rechten van uw vroegeren pleegzoon verkocht „Helena, nu gaat gij te ver," nep Max op verwijtenden toon. „Tita zou geen ongelijk, geduld hebben, dat zij had kunnen beletten." „Neen, neen dat zou ik zeker niet,, maar wat kon ik er aan doen rieP deze uit. „En waartoe zou het ook ge diend hebben, als ik later de zaak aan den dag had gebracht? Niets, vol strekt niets. Men zou mij misse m niet eens hebben geloofd, w-:-~ nc had geene getuigenis en bewijzen kon ik niets." „Maar gij kunt ons nu zeggen, wat sii weet, Tita," hernam Max od zach- GEEN GEMEENSCHAP. Een slachtoffer van eigen onredelijkheid. De leugen der neutraliteit. 100 PCT. WAARBORG? ten, maar ernstigen toon, „waartoe dient het te zwijgen Maar Tita schudde het grijze hoofd. „Indien ik u, de kinderen van mijn goeden Robert, daardoor helpen kon, te verkrijgen, wat u rechtmatig toe komt, zou ik geen oogenblik aarzelen, maar het is te laat." „Dat kunt gij niet met zekerheid zeggen, Tita," riep Helena. „Vertel ons alles, en laat ons oordeelen.'-' „Ik durf niet, kind. Het zijn niet de bedreigingen van mijnheer Guth bridge die mij terughouden, want Elfriede en hare moeder zouden mij niet in den steek laten, dat weet ik. „U zou ons van harte welkom zijn, tante hoe dikwijls hebben wij u niet verzocht, bij ons te komen inwonen en uw oude dagen in uw eigen familie te slijten „Zeker, gij zijt beiden altijd goed voor mij geweest, veel beter dan ik kon verwachten. Maar ik zou de ge dachte niet kunnen verdragen, dat gij u om mijnentwil ontberingen zoudt moeten opleggen. En dan.... ik kan Marion niet verlaten." „Maar Tita, als de vrees voor de wraak van den heer Guthbridge u niet terughoudt, waarom wilt gij ons dan het geheim niet mededeelen vroeg Max na een kleine pauze. „Omdat ik heb beloofd, nooit ie mand een woord daarvan te verraden. „Geen belofte heeft bindende kracht, die ons tot helers en medeschuldigen van een misdaad maaktmerkte Helena nu aan. „Neen, dat weet ik," hernam Tita, terwijl zij bedroefd naar het jonge meisje keek. „Maar ik mag voorzeker mijn gegeven woord niet op lichtzin nige wijze breken, wanneer ik er geen nut, maar slechts schade mee doe. En 'dat zou, daarvan ben ik vast over tuigd, hier het geval zijn. En dan moet ik ook om Marion denken. Indien ik haar vader in het ongeluk stortte, zou dat op haar terugvallen. Ik heb haar op mijn armen gedragen en haar... De oude vrouw begon luide te snik ken. Een geruimen tijd werd er niet meer gesproken. „Wij willen u niet langer plagen, Tita," zeide Max eindelijk, terwijl hij zijn hand op die der oude vrouw legde, en haar vriendelijk in de roodgeweende oogen keek. „Rijkdom maakt niet ge lukkig. Wij zijn tot nu toe in onze bekrompen omstandigheden tevreden geweest, en zullen het met Gods hulp ook verder blijven." „Ik weet niet.... ik weet niet, wat ik moet doen Als het waar was, dat ik door mijn ZwijgenZij zeide niets meer, en staarde eenige seconden voor zich heen. „Max, uw zuster meende, dat het mij slechts te doen was om een goed en gemak kelijk leven te hebben. Het is hard zoo iets te moeten hooren." „Ik zeide dat in een oogenblik van opgewondenheid," hernam Helena zich verontschuldigend. „Dat kan zijn, kind, dat kan zijn," prevelde de oude vrouw. „Maar gij gelooft toch, dat ik onrecht doe, wan neer ik mijn weldoener, ja, hij is niet tegenstaande alles mijn weldoener, niet verraad. En Max Zij keek hem vragend aan. „Gij moet in deze zaak geheel vol gens uw eigen geweten handelen, Tita. Ik ken de omstandigheden te weinig om te kunnen beoordeelen, wat hier plicht voor u is." J* 3''ertle dag van liet proces begon raat /er U1®ei!ver':oor vau 'ten achteraf nog '«uen Elzassisclicu dokter Wenger ait Doniadi. HU verklaart, dat op 26 Augustus oen ?0|udadig gevecht geleverd werd. De ge lige kreeg behalve 20 Duitschc gewonden wee gewonde Fransche Alpenjagers, die iem vroegen, of zij doodgeschoten zouden worden, wat getuige verbaasd ontkende. Hierop werd getuige bij generaal Stenger ontboden, die hem zeide: „Zorg u voor een wagen, zoodat wij de gewonden terug kun nen brengen en de weg vrij wordt. Wij kun nen bet tegen de overmacht niet houden, -orgt u dat de gewonden eerst terugge bracht worden?" Toen de getuige terugkwam, miste hij de t ransche Alpenjagers. De onderofficier van den geneeskundigen dienst zeide hem, dat kapitein Crusius hen bad laten dood schieten. Den anderen ochtend kwam Crusius bij den getuige, die hem daarover verwijlen deed, waarop Crusius zeide: „Dokter, ik kon niet anders! Mijn zenuwen waren over stuur Ik heb mijn heele compagnie ver loren en was daardoor heelemaal mijn hoofd kwijt". Later bleek, dat de compag nie van Crusius alleen maar zware verlie zen geleden had. Hier valt Crusius den getuige in de rede met de verklaring dat hij hem niet kent, waarop Wenger opgewonden antwoordt dat hij zich hem heel goed herinnert. De voorzitter vraagt Wenger, oï de ze- miwstoornis van Crusius van dien aard was, dat een strafrechtelijke verantwoor ding niet meer bestond, waarop de getuige antwoordde, dat Crusius een volkomen in elkaar gezakten indruk maakte en aan een zwaren zenuwschok geleden heeft Hierna brengt de deskundige Geheimrat Anton Halle, een uitvoerig rapport uit over den geestestoestand van Crusius. Hij zegt, dat Crusius leed aan een verregaand zieke lijke nerveuze constitutie, die bij hevige indrukken en alcoholgebruik een toestand van geestelijke stoornis heeft te weeg ge bracht. Ook op 26 Augustus heeft Crusius zich bevonden in een toestand van geeste lijke verwardheid in den zin van par. 51 ivan het rijkswelboek van strafrecht Vol gens de meening der doktoren is het waar schijnlijk, dat hij in dezen toestand beve len verkeerd heeft opgevat. De fouten in de herinnering, waaraan Crusius leed, zijn ook bij vele deelnemers aan den oorlog op te merken. Hierna wordt het getuigenverhoor voort gezet. Haupp, rijwielhandelaar te Rlieim- lelden in Baden heeft opgemerkt, dat een gewonde Franschman, die door de Duit schers niet werd lastig gevallen, van ach teren op de Duitschers schoot. Eerste lui tenant Wintermantel bevestigt de grenze- looze verbittering van ziju manschappen ©ver de handelwijze der gewonde Fran sehen, die, ofschoon de Duitschers hen niets deden, dezen in den rug schoten. Getuige bevestigt, dat eenige gewonde Franschen, die gescholen hadden, in te genwoordigheid van majoor Müller zijn doodgeschoten. Getuige beschouwt dit als oen maatregel ter beveiliging van de eigen troepen. Een brigade-bcvcl om de gevange nen dood te schieten, kent getuige niet. Getuige Rothacker, een arbeider, laat *ich in denzelfden geest uit De op verzoek der Franschen gedagvaar de getuige arts de Lunge uit Altkirch (El- zas) vertelt, hoe op 21 Augustus een Dnitsch onderofficier een revolverschot op gewonde Franschen loste. Op de vraag, waarom hij dat deed, verklaarde de onder officier, dat dit een brigade-hevel was. Een dergelijke getuigenis wordt ook afge legd door den op Fransch verzoek gedag- vaarden getuige arts Müller uit Mulhausen (Elzas.) Getuige dr. Sunonssolm (Leipzig) ver klaart, dat hij op 25 October in Fransche gevangenschap is geraakt, en dat daar alle Duitsche gevangenen door de zwarte troe pen zijn afgemaakt. Getuige, die gewond was, kreeg nog van een zwarte een levensgevaarlijk schot in het hoofd. Getuige Lüdwitz, leeraar te Griskau, zegt •lat hij bij Saarborg door de Franschen ge vangen werd genomen, en dat Duitsche ge vangenen door de Franschen in 'n moeras werden gedreven. Daarna werd. op de Duitsche gevangenen geschoten. Een der gelijk getuigenis werd afgelegd door den metselaar Brïise. Overste Hilfrilz uit Liiheck zegt, dat de brigade op 26 Augustus een zeer hevig ge vecht in een bosch heeft gehad. Hij zou het bevel om geen gevangenen le maken op dien dag voor gerechtvaardigd hebben ge houden, aangezien de gevangenen de troe- j.-cn in gevaar zouden hebben kunnen bren gen, het onderspit te delven. Het bngade- ifcevel is hem onbekend. Getuige houdt het ook niet voor gerechtvaardigd. Getuige Greiz uit Weingastin, die vroe- oppasser hij t: fuj.uk is geweest, zegt, da! de hatatjousstaf op 21 Augustus door gewonde Franschen is beschoten. Andere geluigenverhooren luiden hetzelfde. De verdediger leest daarna nog een Fransch bevel voor, waarin wordt gezegd, niets levends achter te laten in de loop graven. 's-Avonds om 7 uur liet de president alle getuigen gaan, behalve generaal Neubauer en overste Hilfritz. Heden, Maandag, wordt het proces voort gezet. De ontruiming. Het terugtrekken door de Polen wordt in goede orde uitgevoerd. In de ontruimde plaatsen wordt de orde gehandhaafd door plaatselijke politie. Het bestuur blijft in handen van de autoriteiten die door de Poolsche opstandelingen zijn aangesteld. In sommige plaatsen hebben de vrijwil ligers van Iloefer wandaden bedreven. Ook uit Oppeln wordt gemeld: De uilvoering van hot pacificatieplan blijft goeden voortgang hebben. De Duit schers trekken in goede orde terug tus- sohen Rosenberg, Kreuzburg, Kosel en Krippilz. Amnestie. In heel Opper-Silezië is een affiche aan geplakt, waarin de entente-commissie voor Opper-Silezië zich tot de bevolking van dat gebied richt. Het stuk, dat door gene raal Lerond, de Marinis, van Harold en Stuart is onderteekend, begint met de me- dedeeJing, dat op 5 Juli zoowel de Pool sche opstandelingen als de onregelmatige Duitsche formaties het gebied zullen heb ben verlaten. Van dat oogenblik zal het gezag weer uitsluitend in handen der en tente-commissie berusten. Naar aanleiding van dit herstel der autoriteit heeft de commissie besloten een algeineene amnestie te verleenen aan per sonen, die zich in Opper-Silezië aan po litieke misdrijven hebben schuldig ge maakt. Van deze amnestie blijven echter uitgesloten aEe personen bij wie winstbe jag aanleiding lot de misdaden heeft ge geven. Elkeen, die na een nog tè bepalen tijdstip in het bezit van wapens en ont plofbare sloffen mocht worden bevonden, zal worden vervolgd. De Entente-commissie hoopt, dat de be volking thans vastberaden elke nieuwe! poging tot storing van de openbare vei ligheid zat helpen onderdrukken. De com missie hoopt tenslotte ook, dat de bevol king rustig en vol vertrouwen de beslis sing zal afwachten, die de Entente betref fende Opper-Silezië zal nemen. Deze zal hierbij rech (vaardig en onpartijdig te werk gaan en zich aan de bepalingen van het verdrag van Versailles houden. De Duitsche pers protesteert er tegen, d*at de Entente-comdssie ook aan de Pool sche rooverbenden amnestie heeft ver leend. Zii herinnert wat deze aan moord en plundering op hun geweten hebben en zegt. dat het toegeven aan den amnestie- eisch van Rorfnntv een zweenslag is in het gericht van die Duitsohe bevolking van O.-S.. die thans het laatste restje vertrou wen in de onpartijdigheid dezer commissie verloren heeft. DE OOSTENRTJKSCHE .FINANCIëN. De Oostenrijkschc nationale raad heeft aan de regeering mededeeimg gedaan van' zijn machtiging tot de aangevraagde cre- dteloperaties tot een maximum van twee milliard tot het aanleggen van een één- maandelifksohe graanreserve. Daarna werd in tweede lezing een vier-nraande- liTksdhe voorloopige begrooting aangeno men, hij welke de regeering gedurende dien termijn gemachtigd wordt tot cre- diefoperaties tot een maximum van twintig milliard. De minister van financiën Grimm ont wikkelde vervo'gens een nitvoerige uiteen zetting van den finanojeeflen toestand, waarbij hij ook de crediet-adtie van den Volkenbond en de daarmede in verband staande binnenlandsche maatregelen tot opheffing van het deficit besprak. De mi nister kondigde ook een verh oogwig aan van de belastingen op verbrniksartikelen, Mcoffioiische dranken en vooral on suiker, benevens een mogelijke monopóHseering van de mineraa'oHeprodnctie en de invoe ring van een verkoopsbeiasting. Ook had de regeering de tegenwoordige vermogens belasting hl haar financieel programma overgenomen. De minister wees er tenslot te op, dat de regeering in overeenstem ming met de gedelegeerden van den Vol kenbond de grondslagen voor de oprich ting van een nieuwe emissie-bank heeft vastgestcl. doch over devoorwaarden, welke aan een toekomstige verandering van betaalmiddelen den grondslag zouden moeten liggen, was nog niet onderhan deld. De afgevaardigden van de Volken bond beoogen niet slechts het op poolen zeiten van het staatehuishouden, doch ook willen zii dit zélf inleiden, waarom zii de valirta-bervonrring aan het hoofd van hun nrneramma hebben geplaatst. Wanneer den Volkenbond het groot© werk der stahdliseering van de betaalmid- zou gelukken, dan zou hij het land e ben gered en het gen gelukkige toe- om®t hehben verzekerd. Zijnerzijds zou 2?3 a, in het werk stellen, om dit werk te bevorderen j De aileejixeMing van de» minister werd met vee! insteaiiwing aangehoord. FRANKRIJK BN DUITSCHLAND. De Fran sch-Duitschc economische on derhandelingen zijn tot 10 Juli geschorst Tc Parijs is men voldaan over den voor- loopigen uitstag. De prijs van de koop waar, door Duitschland te leveren, zal bepaald worden door een Franschman en een Duilscher, terwijl de commissie tot herstel den derde zal aanwijzen. Wat de levering in natura aangaat, stelt men voor de betaling door Frankrijk over 5 .jaar uit te strekken. Dit acht men in Fransche kringen nog te kort. Rathenau zal niet Ie Parijs komen. Wellicht zal er een nieuwe Fraosch-Duitsche conferentie met Ralheriau te Wiesbaden plaats heb ben. Eenige bladen zouden d'e intrekking der sancties wensohelijk achten, nu Duitschland de bepalingen omtrent ver goeding en ontwapening ernstig tracht na te komen; niet cchlcr de sancties aan gaande de bestraffing der oorlogsmisda digers. Daarvoor alleen moeten de bezet ting der drie Roersteden en de douane- grens echter niet gehandhaafd blijven. Het Journal meent, dat Dnsseklorp in elk geval bezet moet gehouden worden. De Petit Parisien betoogt, dat de Duit sche regeering de banken aan beide Rijn oevers conlroleeren moet. wil ze aan de bepalingen nopens het herstel voldoen en dat de douane-grens dit onmogelijk maakt DE VER. STATEN EN DE CENTRALE RIJKEN Naar uit Washington wordt gemeld, heeft de Senaat te Washington met 38 tegen 19 stemmen de resolutie aangeno men (waaromtrent gunstig was gerappor teerd door een gemeenschappelijke com missie uit Huis en Senaat) waarbij een eind wordt gemaakt aan den oorlogstoe stand tnssChen de Ver. Staten aan den eenen kamt en Duitschland en Oostenrijk aan den anderen kant. Volgens een bericht uit New-York zal Harding na gevolg gegeven te hebben aan de vredesresoluiie, dadelijk onderhande lingen met Duitschland beginnen over een handelstractaat. NA DE MIJNWERKERSSTAKING. Het departement van mijnwezen deelt mede, dat de regelingen nopens de kolen- staking zijn afgOloopen. Alle beperking op vervoer, distributie en verbruik van En- getsche of ingevoerde kolen loopen af op 4 Juli. Er is thans geen vergunning meer noodig voor bet verschepen van kolen voor bunkers of export, voor zoover van het departement van mijnwezen betreft. De gewone bepalingen staan hier natuur lijk huiten. IERLAND. Hit DubHn wordt gemeld, dat de Vale ra Zaterdag een proclamatie beeft uitge vaardigd, waarbij hii verklaard, dat ober heel Ierland op 4 Juli aan de Amerikaan sche vlag eer zal worden beloond, als dankbetuiging voor de Amerikaansche vriendschap en hulp. en als een erkend svmbool van het principe, dat de regee- ■ring haar gezag ontleent aan de toestem ming van de geregeerden. Dublin Castte meldt dat er Zaterdag zeven politic-mannen zijn gevallen in een hinderlaag van twee troepen opstandelin gen te GoMerohin bii Drom ore. Een werd gewond en twee werden gevangen geno men. De vier overblijven den vochten tot dat er versterkingen kwamen, die de re bellen vervolgden. Een officieel rapport beweert, dat twee gevangen genomen potitiemnnmer vermoord zijn door de rebellen. Het ge vecht duurde verscheiden uren. Men ge looft, dat er een aantal opstandelingen zijn gedood, DE AANSLAG OP DEN ZUÏD- SLAVISCHEN REGENT. Stejitsj, de man, die eenige dagen gele den een bom naar den jongen Servisehen prinsregent heeft geworpen, heeft ans verklaard, dat de voornaamste ieider van de samenzwering de communistische en der constituante Filipovitjs, Kovatjeseyitsj en Esvoritsj waren. Het is dit drietal ge weest dat hem heeft bewogen naar Bel grado le komen om de daad ten uitvoer te brengen. Naar aanleiding van deze ver klaring heeft de Servische minister vin ustitie het parlement machtiging verzocht cm de drie leden te vervolgen, hetgeen werd toegestaan. Engel© dagen geleden stierf Ie Di©- desheim in de Paltz het gewezen lid van den Beiersclien rijksraad Frans von Bixhn, de rijkste man uit de Paltz. Von Buhn had van talrijke familieloden, o.a. van zijn vader, die nationaal-Kberaal was, een groot aantal wijnbergen en eveneens een groot vermogen geërfd. Von Buhn heeft geen rechtstreeksche bloedverwanten na gelaten, en nu zat 70 pet. van zijn enorm vermogen aan het rijk overgaan, dat daar van op zijn beurt weer 10 pet aan Beieren xal moeten afslaan; dit aBes volgens o© jongste wel op de erfenissen. De Weensdhe poli hie heeft een bende val9ohc munters aangehouden, die er in was gestaagd ongeveer 600,000 kronen in valsdie Tsjeoho-Slowaaksche tionderd- kKinenbiljetten onder te brengen. Onder de gearresteerden bevindt zich dr. Julius von Shcezaras, universiteitsprofessor te Boedapest. Volgens de Memeier Dampfbool hee ft Zaterdagnacht een inbraak in liet postkantoor te Memel plaats gehad. Er is 5 millioen mark in nieuwe duizend markbiljetten gestolen, voor 30,000 mark postzegels en een aantal postpaketlen. Voor de terugvinding van de gestolen goederen is een premie van 100,000 mark uitgeloofd. In een openstaand venster van de woning van een der leiders der gewezen burgerwachten te Mandiën is Zaterdag avond met een luchtgeweer een schot ge lost op het oogenblik, dat zich iemand aan het venster vertoonde. Er werd nie mand gewond. De conservatieve bladen spreken van „moordaanslag", terwijl de radicale pers het geval niet zoo tragisch vindt, maar er op wijst, dat de bewuste leider op het oogenblik, dat het sohot werd gelost, niet eens thuis was. De Vorwarts verneemt uit Liegnitz, dat in den nacüit van 6 op 7 Juni op het exercitieveld te Kuestrin 18 kanonnen, die vernietigd moesten worden, gestolen zijn. Alhoewel voor het transport van deze stukken een groot aantal manschappen en paarden noodig zijn, schijnt niemand er iets van te hebben gemerkt. Het bestuur van den Duilschen transportarbeidersbond heeft, volgens de Vorwarts, eenstemmig besloten den zee liedenleider Paul Müller uit Hamburg, die de zwart-wit-roode vlag heeft verdedigd, ten scherpste te berispen. Müller ver klaarde dientengevolge dat hij uit den bond trad. Het bestuurbare luchtschip D. 2, van het Amerikaansche leger, dat aan de Amerikaansche kust, in samenwerking met oorlogsschepen aan oefeningen deelnam, is aan den wal verongelukt. Toen gepoogd werd gas uit te laten, scheurde een der zakken en het 'luchtschip viel. De beman ning is er goed afgekomen. De maand, die Donderdag geëindigd is, is in Engeland de droogste Juni-maand sedert 1813 geweest De lieeie regenval, le Kew opgetCbkend, was maar 0.21 Eng. duim. Uit het heele land komen berichten over het verpieteren van graan- en knolge wassen. Op de hoogten van Devon be zwijken schapen van dorst, hoewel deze, zooals hekend is, hel met heel weinig water kunnen stellen In de vlieghaven van Bourget bij Parijs zijn gedurende de maand Juni 501 vliegtuigen binnen gekomen en vertrok ken. Zij hebben 2000 passagiers vervoerd, 15,000 kilo goederen en 335 kilo post.. In Italië zijn thans 300.000 wcrldoo- zen. 400.000 arbeiders werken maar drie dagen in de week. „Het schijven onzer Bisschoppen aan den Algomeenen Bond van B. K. Kios- vereenigingen, schrijft de „Maasb.", waarin het Doorluchtig Episcopaat zich beslist verklaart t egen het samengaan met de sociaal-democraten, heeft ongetwijfeld beantwoord aan wat leeft in het hart onzer partij. Bij ons goede Roomsche volk heerscht instinctief de zekerheid, die treffende overeenstemming een on zer wetenschappelijke voormannen ver tolkte in de uitspraak, dat „de socialis tische overtuiging noodlottig is voor gods dienstig voelen en denken." Zoo zagen wij dan ook, allerwegen in het Roomsche kamp, de uitspraak der Bisschoppen met warme instemming begroet: zóó warm, dat hij ons de vraag opkwam of het doel niet werd voorbijgestreefd. Wanneer wij toch willen betoogen, dat de afkeer te gen een samengaan met de sociaal-demo cratie zoo sterk is onder de onzen, dat hij gemeengoed is van heel de partij in »1 haar geledingen, dan overdrijven wij een waarheid zoozeer, dat zij haar kroon verliest. Want dan zouden wij tot de gevolgtrekking moeten komen, dat het Doorluchtig Episcopaat met de breve aan den Algemeenen Bond in de lucht slaat, en waarschuwt voor gevaren, die niet bestaan. Wanneer echter kan worden toe gestemd, dat de verslappende en verneve lende neiging, waartegen onze Bisschop pen waarschuwen, niet werd tot eene ziekte, die ons politieke streven in hart en nieren aantastte, dan mogen wij veilig vaststellen, dat dit gevaar door onze geestelijke Herders zóó groot wordt ge acht, dat reeds tegen dé eerste verschijn selen dei' kwaal met alle macht moet worden opgetreden. Tot zoover de „Maasb." Dit kan niet anders dan sterkend en bemoedigend werken op onze Redactie, die nooit heelt opgehouden iu dit blad, geestelijke gevaren van het socialisme te bestrijden, i.e. te wijzen op den anti-gDdsdienstigen geest in 't algemeen, op den anti-katholieken geest in 't bij zonder, die een der kenmerken van het socialisme is en blijft. Voor de principieële dienstweigeraars beslaat gelegenheid om dienst te nemen bij het verplegend personeel. Wanneer zij zich nu werkelijk op bel zeer humane standpunt stelden, zouden de dienstweigeraars moeten zeggen, ciat zij gaarne de gelegenheid zullen aangrijpen om, wanneer zij niet aan den krijgsdienst willen deelnemen, althans zullen helpen om de eventueel geslagen wonden le ver binden. Nu is de dienstweigeraar-hongerstaker Groenendaal zelfs voor dit humane werk blijkbaar niet te vinden, en dan moest het toch voor een ieder duidelijk zijn. hoe dwaas het is een martelaarskroon te wil len vlechten voor iemand, die door een misleidende propaganda lol dergelijke verstandelijke afdwaling wordt gebracht. Terecht vestigt de „Tijd" er de aan dacht op, dat de algemeene instemming der motie-Drion, (ten gunste van vrijstel ling van dienstplicht wegens gemoelsbe- zwaren, volgens bij de wet le stellen rege len) er op wijst, dat de bevoegde over heid bereid is, aan ernstige gemoedsbe zwaren van princapieele dienstweigeraars tegemoet te komen. Mochten er Kamerle den zijn, die vreezen, dat de Regeoring in dezen niet genoeg voortvarendheid zou aan den dag leggen, dan kunnen zij altijd, door hel indienen van een initiatief-voor stel, behandeling en regeling der zaak be spoedigen. „Maar den organisators van de straat relletjes is hel niet zoozeer om het ïïe- lang van enkele zoogenaamde idealisten te doen! Uit het geval-Groenendaai, voor wiens verzet feitelijk geen principiëelc aanleiding bestaat, vermits hij in geen ge val lot oorlogvoeren zal worden gedwon gen, trachten dc revolutionnaire woeima- kers politieke munt te slaan. De brallendei communisten, wier parlij- genooten in Rusland onder bedreiging met de doodstraf de arbeiders dwingen dienst te nemen in het bolchewislisch leger, de manifesteerende sociaal-democraten wier roode broeders in de landen, waar zij het heft mede in handen hebben, aan nltra- militarisme doen of soldaten ronselen voor hel handhaven hunner macht tegen de binnenlandsche burgerij, zij weten heel goed, dat het proclameeren van stakingen en 't opruiën tot gewelddadigen opstand tegen de politie averechtsche mid delen zijn om de wettige regeling van een hangend vraagstuk door de wettige over heid te bevorderen. Zij weten dat eene re geering, welke het land niet wil prijsga ven aan volslagen anarchie, verplicht is de bestaande wetten te doen toepassen en over nieuwe maatregelen niet kan be raadslagen onder revolutionnaire bedrei gingen en straatrumoer." Wanneer de betoogers werden gedre ven door de echte sympathie voor den jongen hongerstaker, moesten zij beginnen met te trachten hom van het onredelijke zijner houding te overtuigen, omdat al leen door het achterwege laten van onge paste manifestaties en een rustige behan deling in de Staten-Generaal, het delicate vraagstuk tot een voor de personen met ernstige gemoedsbezwaren gunstige oplos sing kan worden gebracht. Juist zij, die oprecht medelijden gevoe len met den jongen man, die, afwijkend van een begrijpelijk idealisme, het slacht offer wordt van eigen onredelijkheid, zul len niets dan afkeuring vinden voor de politieke valksmisleiders, die ter wille van eng partij-belang door straatrumoer een normale oplossing trachten te verhin deren. Gedeputeerde Staten van Noord-Bra bant stellen voor zooals het „Dagbl. v. Noordbr." herinnert afwijzend te be schikken op de aanvraag van de vereeni- ging „Openbare Leeszaal en Bibliotheek" te Breda. Deze afwijzende beschikking werd als volgt door Ged. Staten geredigeerd: „Wij geven de Prov. Staten in overwe ging van een gunstige beschikking uit te zonderen de aanvraag van de vereeniging „Openbare Leeszaal en Bibliotheek" te Breda, welke de opsomming van de ter le zing te leggen couranten en tijdschriften in haar brief van October 1920 doet aanvan gen met „De Tribune". Onze meening is, dat eene vereeniging, die de raadpleging van dergelijke lectuur bij het publiek wil bevorderen, niet voor provincialen steun in aanmerking kan komen; daargelaten nog het feit, dat het bestuur op ons schrijven van 10 November 1920 om nadere inlich tingen niet geantwoord heeft." Het karakter van de .neutrale" Openbare Leeszaal wordt hiermee weer eens duide lijk gekenschetst. Het „neutrale" wordt gezocht in rijp en on-rijp. Dat on-rijp is in alle opzichten gevaar lijk en een instelling van zoogenaamd ópen- baar „nut" bevordert dat! Ziedaar de leugen en de voosheid der neutraliteit. De „Tijd" schreef onlangs, dat wij be reid moeten zijn offers te brengen voor onze landsverdediging. Zijn wij tot liet brengen dier offers be reid, dan zal dat, volgens bedoeld blad, aan vechtlustige huren den lust benemen om aan le vallen en tevens zullen daar door, als ooit het ergste mocht gebeuren, de kansen op de handhaving onzer onaf hankelijkheid tot 100 procent stijgen. De „Voorhoede" reageert op deze be weging. Het Katholieke weekblad onderschrijft natuurlijk volkomen, dat we bereid moe ten zijn, offers tc brengen voor ons vader* land. Wij meenen echter de bewering, dat die offers de kansen op behoud van onze onafhankelijkheid tót 100 pCt. doen stij gen, niet zonder meer tc mogen laten pas- seeren. Heeft het Duitsche Rijk, voor den groc». ten oorlog, niet zware, zeer zware mili taire offers gebracht om zijn onafhanke lijkheid tc waarborgen? En tochis het niet door dc bepa lingen van Versailles als het ware lol een vasalstaat der geallieerde Rijken ver laagd en zal het niet jarenlang nog onder het harde juk der dienstbaarheid gebukt gaan? En wat zeide ook weer hel rapport der Legercoanmissie ten onzent? Zij meende dat, zelfs de onbeperkte ere- dielen, die het mogelijk maakten gedu rende den gemobiliseerden toestand hom derden millioenen aan de verbetering on zer weerbaarheid te be stoten, hoe nuttig zij wellicht uit een demonstratief oogpunt mogen zijn geweest, bij een oorlog als thans wordt gevoerd, aan de waarborgen tegen eene overweldiging slechts in een geringe mate iflbben kunnen bijdragen. De laatste woorden cursiveerden we. De waarborg is, volgens het oordeel der Logereormnissie, dus slechts gering. En dat zij ooit van gering de 100 pCt. zou benaderen, zal geen enkele militair des kundige durven beweren, ook al was het Ncderlandsche volk bereid lionderden mil lioenen voor nieuwe -oorlogstoerusting uil te geven. Neen: persoonlijke en geldelijke offers, die «wij voor de landsverdediging brengen willen, hebben, zeker, waarde: wij willen de beleekends daarvan niet verkleinen, maar dal zij ooit 100 pCL waarborg zou den kunnen geven tol behoud van onze zelfstandigheid die illusie heeft toch ook de afgeloopen oorlog wel voor goed weggevaagd. KAASBEURS TE MAASTRICHT. Op de bovenzaal van hel café Centraal Grootestaat te Maastricht, werd Zaterdag middag te 2 uur een nieuwe Kaasbeurs geopend. De Bond van R K. Kaashandelaren in Nederland, heeft daarvoor het initiatief genomen. De bedoeling is, dat de Kaashandelaren uit de verschillende oorden des lands al* daar zullen samen 'lomen met hun diver se monsters van de velschillende kaas soorten evenals dat reeds vele jaren te Amsterdam gebeurt. Sinds eenigen tijd is hiervoor in vele dagbladen reclame gcijtiakt opdat koo- pers uit het Zuiden van ons land evenals uit het naburige België en Duitschland te Maastricht zuilen komen, om aldaar hun inkoopen te doen en daar gelegenheid le vinden, zelve te kunnen kiezen wat ze wensclien le koopen Vele handelaren zijn reeds ingeschre ven en hol is le verwachten dat veie koo- pers er gebruik van zullen maken om hier voordeelig in Ie koopen. De Beurs zal eiken eersten en derden Woensdag der maand gehouden worden. Nadat de Voorzitter 7an den Bond van R.K Kaashandelaren de talrijke aanwezi gen in zijn openingsrede hareliik welkom had geheelen, memoreerde hij, het ont slaan en de ontwikkeling van den Bood, die Bisschoppelijk en Koninklijk is goed gekeurd. Spreker herdacht in een kort woord de moeielijke tijden, welke de Kaashandel tijdens de oorlogsjaren had doorgemaakt. Hoe de Bond, soms in'samenwerking mei andere kaasvereenigingen, vaak allen, in het besef van hun kracht en goed recht, had geleden en gestreden in tallooze ver gaderingen zoowel aan het ministerie als daarbuiten. Spreker meent, da! ook in vredestijd samenwerking en onderlingen steun den handel ten goede komen kan vandaar het (Wordt vervolgd.)*

Krantenviewer Noord-Hollands Archief

Nieuwe Haarlemsche Courant | 1921 | | pagina 5