Stadsneuws
Muziek.
INGEZONDEN.
Het Adres
B. JONCKBLOEDT
VRAGENBUS.
DE VERPLICHTE WINKEL
SLUITING.
Jubileum Simplex Fabriek.
R.-K. Provinciale Kieskring
„Veisen".
Cf eraeen (ezahen.
Gemeenteraad.
Eindexamen le H B. S. met
5-jarigen cursus.
Roei- en Zeilvereeniging
,Het Spaarne".
DE MEETING IN HET BRON
GEBOUW.
De betoogers willen demonstree-
ren, doch dit wordt door de politie
belet. Met sabel, gummistok en
revolvers wordt de rust hersteld.
Prov. Ziekenhuis nabij Santpoort.
Voor den inhoud dezer rubriek uieit êt
Redactie zich niet aansprakelijk.
BARTELJORISSTR. 27
(Vervolg.)
Bij het rapport is een afzonderlijke
nota van de minderheid (den heer Maar
schalk) gevoegd, waaraan wij het vol
gende ontleenen:
De burgemeester wijst er o.m. op dat
de verordening met uitzonderingen een
onbillikheid inhoudt tegenover de niet-
onthevenen, terwijl de verordening zon
der uitzonderingen een onbillijkheid te
genover de banketbakkers, visch- en
fruithandelaren, die het van den avond-
verkoop moeten hebben, inhoudt.
Waarom een open oog voor de belangen
van sommigen, zoo vraagt hij, en geen
aandacht voor die van anderen? Zoo
lang, g lijk in deze gemeente het geval
te, niet de geheele winkelstand inmen
ging van de overheid in deze aangelegen
heid wenscht, maar de gemoederen ver
deeld zijn, acht ik het juister, aan allen
de vrijheid te laten dan aan enkelen
een dwang op te leggen, welke zij niet
wenschen en die zij noodwendig moeten
verfoeien.
Voorzeker, zoo vervolgt de heer Maar
schalk, ik zal de laatste zijn mij te ver
zetten tegen inmenging van overheids
wege, wanneer economische of sociale
misstanden ingrijpen van hooger hand
ncolig of gewenscht maken, maar wan
neer de toestand zoodanig is, dat de
overheidsbemoeiing misschien wel eenig
ideël voordeel brengt aan enkelen, maar
een wezenlijk economisch nadeel is voor
anderen, dan moet de richtsgrond voor
bemoeiing, althans van de zijde der
plaatselijke overheid zeer aan twijfel on
derhevig worden geacht.
Hoezeer erkennende dat er enkele fac
toren zijn, die voor winkelsluiting pleiten,
betoogt de heer Maarschalk tenslotte, dat
voor hem de verplichte winkelsluiting
te groote bezwaren in zich houdt om
haar te kunnen aanvaarden en dat naar
zijn overtuiging het eenige middel, om
aan onbillijkheden ,economi ch nadeel en
rechtsonzekerheid te ontkomen, is ge
legen in opheffing van de gedwongen
sluiting.
Zaterdag 2 Juli vierde de Machine-Rij
wiel- en Automobielenfabriek „Simplex"
jc Amsterdam, haar zilveren feest. Er werd
n.l. herdacht, dat 25 jaar geleden de eerste
steen werd gelegd voor de nieuwe fa
brieksgebouwen te Amsterdam, waarheen
later het geheele bedrijf van Utrecht is
overgebracht
Om 10 uur des morgens vereenigden zich
directie en alle leden van het personeel
met hunne dames in de fabriek aan de
Overtoom te Amsterdam. Hier spraken
eenige leden van het personeel de fir
manten toe en boden hun, namens allen,
e n koperen gedenkplaat aan. Daarna sprak
de directeur, de heer P. Leeuwenberg, een
kort dankwoord. In de verschillende rede
voeringen werd o.m. de groei en bloei der
Simplex-fabriek herdacht. Daarna werden
allen de fabriek rondgeleid, om aan de
.vrouwen het bedrijf te laten zien.
Vele prachtige bloemstukken, alsmede
telegrammen, brieven e.d., mocht de di
rectie in den loop van den dag ontvan
gen, terwijl vele belangstellenden op de
gehouden receptie kwamen.
Des avonds werd in de groote zaal der
sociëteit „Vereeniging" hier ter ste'de, het
personeel een feestavond aangeboden,
waartoe om 6 uur allen per extra tram van
Amsterdam naar Haarlem vervoerd wer
den. Om half 8 opende de heer P. Leeu
wenberg met een welkomstwoord den
«rvond, waarna het eigenlijke feest een aan
hang nam. Muziek en zang wisselden af
Ipet goochelaar en bioscoop. Door deze
Qaatste werden o.m. de Ford-fabrieken en
aet bedrijf aldaar vertoond. Een interes-
éante film! Voor de noodige ververschingen
jf/as alsmede uitstekend gezorgd, zoodat
de georganiseerde feestavond dan ook wel
ffeslaagd mag worden genoemd.
Om half 12 werden allen weer per extra
Ikam naar Amsterdam vervoerd.
De R. K. Kiesvereeniging in den Pro-
uncialen Kieskring Veisen hield Zaterdag-
iniddag in het gebouw Sint Bavo een ai
gemeene vergadering onder voorzitter
schap van Mr. F. S. M. Rits. die de 60
opgekomen afgevaardigden welkom heette.
ingekomen was een protest van den
beer P. Rings Jr. te Santpoort, tegen de
stemming over het bekende voorstel-Bo-
venkerk c. s. betreffende wijziging der
statuten en een voorstel van Haarlemmer-
fcede en Zwanenburg, om het hesluit, dat
bij bedoelde stemming gevallen was, in te
trekken en in de statuten een voorgesteld
nieuw artikel 4 bis betreffende de plaats
vervangende leden in te voegen.
Nog kwam ter tafel een voorstel, om
hel bestuur te doep bestaan uit zooveel
leden als er aangesloten kiesvereenigingen
zijn.
De voorzitter zette uiteen, hoe de toe
stand thans was en deed namens het be
stuur een compromis-voorstel, n.l. om het
besluit van 9 April thans in te trekken,
en het voorstel Bovenkerk ooorloopig te
rug te nemen; de statuten dus voorloopig
ongewijri.^ te laten en een commissie te
benoemen, die de statuten, welke todh op
meer punten wijziging behoeven, aan een
herziening zal onderwerpen.
Dit voorstel werd zonden hoofdelijke
Hemming aangenomen, nadat Bovenkerk
en Halfweg zich er accoord mee hadden
gerkiaard, onder huldebetuiging aan het
feestuur, dat zich nu herkiesbaar stelde.
Daarna had de bestuursverkiezing
plu a Is.
Herkozen werden de heeren J. P. Hand-
graaf en P .Heilker, Gekozen de heeren
J. Sieverding en J. Bergman. Tot plaats
vervangende bestuursleden werden geko-
sen de heeren Geurts, v. d. Berg, Kuypers,
Castien en Koning. Tot voorzitter werd
gekozen de heer J.J. Bisschop, Beverwijk.
In de commissie tot wijziging der statu
ien werden aangewezen de heeren Verber-
jo, Koning, Heilen, Van Berkel en de
iVelEerw. Heer Bekkers, kapeuaan te
3a If weg.
Aan den scheidenden voorzitler, Mr. F.
I. M. Rils, werd door den heer Bergkamp
lank gebracht voor alles, door hem ia t
»elang van den Kieskring verricht
jaarna sluiting.
E m W, bieden ter vaststelling
aan een verordening, regelende de jaar
wedden van den directeur en het onder
wijzend personeel aan de Avondschool
voor Handelsonderwijs te Haarlem.
B. en W. bieden ter goedkeuring
aan de rekening en verantwoording over
1920 en de begrooting voor 1921 van
het 2e en 3e douche-badhuis.
B. en W. stellen voor, met ingang
van 1 September 1921, definitief tot leer-
aar in de aardrijkskunde aan de le
H. B. S. met 5-jarigen cursus te be
noemen den beer E. W. Venema.
B. en W. stellen voor, gratis van de Wo-
ningb. ver. Patrimonium te aanvaarden de
gronden ten noorden van den Kloppersin-
gel, welke, ingevolge het uitbreidingsplan,
vastgesteld bij raadsbesluit van
27 Augustus 19X9, voor openbare wegen en
pleinen bestemd zijn.
B. en W. stellen voor: I. In verband
met de verhooging der jaarwedden van het
onderwijzend personeel, werkzaam aan de
Haarlemsche Huishoud- en Industrieschool,
alhier, het subsidie uit de gemeentekas,
voor het jaar 1920, ten behoeve dier school
toegestaan bij raadsbesluit van 3 December
1919, tot een bedrag van f 6750 en ver
hoogd bij raadsbesluit van 23 Februari '21,
met f 11381, andermaal te verhoogen,
thans met 4257.78, zoodat het subsidie
over het jaar 1920, in totaal zal bedragen
f 22388.78.
II. Te bepalen, dat deze tweede verhoo
ging van het subsidie slechts zal worden
uitbetaald, indien wordt aangetoond, dat
door het Rijk minstens 50 pet. en door de
Provincie minstens 10 pet. in de verhoogde
wedden is toegestaan.
Vergadering van den Raad dezer ge
meente op Woensdag e Juli 1921, des na
middags ten 1 t/o uur, in de Statenzaal
(Prinsenhof.)
Aan de orde zal worden gesteld:
1. Beëediging en installatie nieuw in
gekomen l:d. 2. Mededeelingen en inge
komen stukken. Verzoekschrift Mej. M.
L, Hoffmann, om eervol ontslag als on
derwijzeres aan de Opleidingsschool no.
2. Verzoekschrift H. de Ruiter, om eervol
ontslag als onderwijzer aan de Buitenge
wone sohoo! voor 1. o. 3. Voorstel B. en
W. vaststelling suppl. begr dienst 1920
Openbaar Slachthuis. 4. Voorstel B. en
W. goedkeuring begrooting dienst 1922
van de goederen v.m. corporatiën van
neringen, ambachten en bedrijven. 5.
Voorstel B. en V»7. goedkeuring rekening
en verantwoording dienst 1920 en begroo
ting dienst 1922 afd. Haarlem van de
N.H Vereen. „Het Witte Kruis. 6. Voor
stel B en W. verhooging subsidie dienst
1920 Haar], Huishoud- en industrieschool.
7. Voorstel B. en W verleenen vergun
ning maken walbeschoeiing trekvaart
Haarlem-Leiden onder gem. Hiliegom. 8.
Voorstel B. en W. aanvaarding grond
Nobelstraal 9. Voorste! B. en W. vast
stellen achterrooilifnen bouwblok nabij den
Schotersingel. 10. Voorstel B. en W. uit
gifte grond in erfpacht aan den Ver-
spronekweg. 11. Voorstel B. en W. ver
kop grond ten noorden van de Tetterode-
straat. 12. Voorstel B. en W. overneming
voor straat bestemde gronden ten noor
den van den Kleppersingel 14. Voorstel
B. en W. bestrating enz. wegen ten noor
den en ten zuiden van de Kleverlaan. 15-
Voorstel B. en W. verleenen crediet voor
aanbrengen drainagestelse'l terrein Ra-
cing-dub Haarlem. 16. Voorstel B. en W.
aangaan overeenkomst met gem. Scho
ten voor het leggen van electr. kabels. 17.
Schrijven B. en W. inzake verzoekschrift
A. Benno tot het instellen van een feest-
week. 18 Voorstel B. en W. aankoop per
ceel Jacobijnestraat 29. 19. Voorstel B en
W. regeling jaarwedden personeel Avond
school voor Handelsonderwijs. 20 Voor
stel B. en W. inzake reorganisatie van het
openbaar lager onderwijs. 21. Rapport
Raadrscoanm. inzake Winkelsluiting met
nota van den Voorzitter. 22 Benoeming
lid Commissie voor openbare leeszaal (va
cature-Jonckbloedt). 23 Benoeming lid
Comm. van bijstand in het beheer der
openbare werken (vacature idem.) 24.
Benoeming lid Commissie van bijstand in
het beheer en het onderbond van den
Hout en de plantsoenen (vacature idem).
25 Benoeming lid Commissie inzake Ha
venplannen (vacature idem). 26. Benoe
ming lid Commissie voor <te Tramplan
nen (vacature idem). 27. Benoeming lid-
Commissie voor de Zwem- en badinrich
ting (vacature idem.). 28 Benoeming lid-
Raadslid Gezondheidscommissie (per. aftr.
C. H. Kuenen, herkiesbaar!. 29. Benoe
ming adj.-directeur keuringsdienst van
voeding smidedien, emz. 30. Benoeming
leeraar in de aardrijkskunde le H B. S.
met 5 j. c.
Geslaagd: P. J. Bakker, J. M. M.
Beaufort, R. W. v. Bemmelen, F. Ben
der, J. F. Bon, mej. Margot- B. J. v.
Bremen, H. 8. G. W. Brongersma, W.
L. Cohen, D. M. Duinker, H. W. Du-
mont, J. F. J. v. Duuren, H. J. J.
Engel, mej. Antoinette M. 0. Ferguson,
O. M. Furst, mej. Margrieta Gerritsz,
J. ten Hagen, W. Helms, mej. Hiero-
nyma W. v. Heumen, J. E. Hillesum,
0. G. v. Houten, mej. Marie J. N. de
Jamaer, 0. G. do Kat, mej. Olasina A.
Kuyk, 0. J. v. Loghem de Josselin de
Jong, K. T. H. Maas, S. Mok, H.
Ouland, J. Reintjes, V. Veerssen, W.
Reydon, mej. Henriëtte J. Roorda v.
Eijsinga, mej. Anna J. R003, mej. A.
E. de Savornin Lohman, E. J. A. Schoon-
heyt, G. F. M. Schutte, G. 0. Smit,
E. P. de Stoppelaar, G. v. Tienhoven,
M. Trousselot, G. M. Uitermark, H. A.
van der Valk, W. Verwey, A. Visser,
B. L. Vries, F. J. van der Vring, mej.
Christine Wittop Koning, D. A. M. Wit
top Koning, mej. Lena Wories.
MUZIEK.
Kerliconcect Mia Peltenburg,
Louis van Tulder, Hendrik An-
driessen.
Wie een kerkcóncert gaat bijwonen mag
zich innig verheugen, het sohoone „O Je-
su ego amo te" van Alphons Diepen-
broek te hooren zingen zooals Mia Pelten
burg het thans voor de tweede maal gaf.
Dat is muziek die blij en gelukkig maakt,
muziek die in een overvoi muzikaal ge-
jmoed opwekte en zóó ïs neergeschreven.
Éi» ik geloof niet dat hier een andere
stem dan die van Mia Peltenburg me nu
nog zal bekoren. Die naive herhaling op
„Cur igitur", die heilige overtuiging der
slofstrophe „Sed sicut Tu amasti me", de
ze blanke sopraan is de weerklank van
wat de componist doorvoelde als de eerste
maal zijn oog op deze tekstwoorden viel.
Mia Peltenburg zal deze hymne altijd vol
maakt zingen, zooals zij die eenmaal in
zich opnam.
Bvenzoo lijkt me de zangeres te staan
tegenover een der nieuwe composities van
Hendrik Andriessen „Cantaque Spirituel".
Wel is de muziek hier meer beschouwend,
niet zoo spontaan als de even genoemde
hymne (de tekst brengt het mee), ze
vraagt oneindig veel van de verbeelding
die hier altijd frisoh moet blijven. Maar
haar stem heeft weer de nuances die t
lied vraagt, haar temperament weet te
vlammen waar Andriessen als bij „Com
bi-en suave et plein d'amour" plots
schoonheden van ongekende pracht en als
ware het achteloos neerwerpt
Zoo zong zij ook „Oratio pro amor Dei"
(Thomas a Kempis) dat ais waardig pen
dant mag gelden van „Magna res est
Amor" en dat de bezoekers der vorige con
certen niet zijn vergeten. Het middendeel
„Cantem amoris canticum" en bovenal
„déficiat im laude tua anima mea" werd
tot stralende schoonheid, die op de tra-
ditioiieele kerkconcerten vruchteloos zijn
te zoeken.
Niet steeds liggen deze schoonheden on
der het bereik van den eersten den besten
hoorder. Veelal dient men de orgelpartij
meer dan gewone belangstelling te schen
ken. Neem maar „Dhrigatur Domine", dat
evenals het Graduale en Tractas uit 't Re
quiem een rijk verzorgd nevenmanuaal
heeft, dat meer is dan .begeleiding". Dit
laatste toonstuk werd ingegeven door het
verscheiden van den Katholieken groot
meester der toonkunst Alphons Diepen-
brock. Van Tulden vindt hier ongekende
accenten in den slotregel „Et lucis acter-
nae", zooais averal waar hij zijn zeer
biizonder en schoon voix mixte aanwendt.
Bij Perosi had ik het Crucifixus liever
door zijn blanke ongerepte tenorstem zien
weergegeven, waar hij ook het „Et incar-
natus" zong. Al viel Perosi eenigszin bui
ten .de lijn van 't programma, het lijkt me
toch de eenige weg om de klinkklare mu
ziek van den ItaHaanschen priester-com
ponist eens ontdaan van alle schouw
burg-effect hier te laten hooren. Dat is
leerzaam. En bovendien rechtvaardig.
Het programma bevatte behalve An-
driessens tweede Choral met zijn stra
lend slot nog het heerlijke „Cantabile"
van César Franck, waar bovenal het in
vervoering gezongen einddeel door den
organist buitengemeen zinrijk geregis
treerd was. Men mag hem huldigen voor
een zoo knappe vertolking op een instru
ment dat toch niet meer is van dezen tijd,
allerminst voor den modernen componist,
wiens kunst heel ergens anders ligt dan
op 't punt van massale klankgeving.
Als de vorige ma'en ondervond dit con
cert veel belangstelling.
G. J. K.
I>e uitslagen van de gehouden roeiwed-
strijden van „Het Spaame" luiden als
volgt:
Zaterdag:
Jonge vier: Van Hamel, Van Meürs, Dir
ken Doodeheefver en Kempe Valk winnen
met klein verschil.
Oude twee: Jesse, Kempe Valk, v.
Baak winnen van Beets, Clausing en v.
Niftrik.
Dames stijlroeienbeslissing:
Mej. Huup, 75 punten, mej. Stap, 69,
mej. v. 't Woudt en Van Kempe Valk 63,
mej. Lomon 57 punten.
Oude vier:
1. Hin, H. Lamp, Meijer, Blankevoort,
v. Niftrik winnen van Westerman, J.
Lamp, Loman, Jesse en van Baak.
2. Van Kempe Valk, Nije, Toe Water,
Hin winnen van Huizinga, Spiering, Veen
Bartelink, v. Niftrik.
Oude sciff. 1. Alberdinok Thijm wint van
Beets.
2. Schuurman wint van Führhop.
Oude Twee finale: v. Kempe Valk, Jesse,
van Baak winnen van Merens, Cieremans,
Loman.
Jonge Twee: Dlr.ken, Van Meurs en
Kempe Valk winnen van Loman, Bolomey,
mej. Loman.
- Mixed vier: Mej. Wentholt, mej. Veen-
hoven, Spiering, mej. Bakels, Bartelink 70
punten.
Lamp, mej. A Nije, mej. Stap, Van
Kempe Valk, 65 punten,
Mej. L Nije, Nije, Schuurman, mej. Van
Kempe Valk, Poest Clement, 62 punten.
Beets, mej. L. Wentholt, mej. B. Veen-
hoven, Clausing, Veenhoven 55 punten.
's Middags in de finale behaalde de eerst
genoemde ploeg 65, de tweede 63 punten
Oude sciff: Nije wint van Alberdinck
Thijm.
Jonge sciff: Kempe Valk wint van Van
Hamel.
Oude sciff finale: Schuurman wint van
Nije.
Jonge tweede finale: Dirken, Van Meurs,
Kempe Valk winnen van Onland, Lamp,
Hin.
Jonge sciff finale: Kempe Valk wint van
Veenhoven.
Oude vier finale: Kempe Valk, Nije, Bolo
mey, Jesse, Toe Water winnen van Blanke
voort, Lamp, Hin, Meijer, van Niftrik.
Bij 't ringsteken wist mej. Wentholt het
grootste aantal punten te behalen. Vermel
den we ten slotte, dat niet alleen vele leden
en eereleden prijzen ter beschikking ge
steld hadden, maar dat ook twee choco
ladefabrieken aan de Spaameleden welbe
kend, prijzen in den vorm van schitterende
doozen chocolade ter beschikking hadden
gesteld, n.L de firma Droste en de bonbon-
fabriek „Het Spaame", iets, wat vooral
door de dames zeer op prijs gesteld werd.
Vanaf Donderdag j.l. reden personen
op 't rijwiel en gingen anderen te voet met
borden, belrekking hebbende op den
dienstweigeraar Herman Croenendaal door
de stad.
Gedurende de Zaterdngavondmartrt
werd aan de tent der communisten ou de
Botermarkt nu en dan gesproken door
een persoon uit Leiden en de communis
ten M. en N. te Haarlem.
Het gesprokene was min of meer op
ruiend en voor velen kwetsend, doch de
woorden waren zóó gekozen, dat deze
niet onder de strafwet vielen. Met.de poli
tie werd voortdurend den draak gestoken.
Een groep van ongeveer 20 personen,
allen kinderen, trok in gesloten gelederen,
zingend, met een handkar, waarop twee
borden waren geplaatst, gevolgd door een
zestal bordendragers, door alle deelen
der gemeente, tot half 11 's avonds, daar
bij menigmaal over en langs de Boles-
markt trekkende, in de hoop dat daardoor
iets zou gebeuren.
De waarnemende commissaris van po
litie had echter ook met het oog op de
vergadering van den volgenden dag, go
last, alleen toe te zien dat de openbare
orde niet werd verstoord, maar overigens
veel door de vingers te zien en al het mo
gelijke te doen om te voorkomen dat er
een botsing met de politie ontstond en
daardoor een oproerige stemming teweeg
werd gebracht.
's Zondagsmorgens reden een 25-tal de
monstranten zingende op 't rijwiel, met
borden met de opschriften: „Dood aan
het militarisme," „Op naar het Bronge
bouw", .Herman Groenendaal moet vrij"
en „Gij zult niet dooden", door de ge
meente.
Hun werd namens den Comm. v. Pol.
medegedeeld, dat hun geen moeilijkheden
in den weg zouden worden gelegd, indien
nabij de kerken met zingen opgehouden
werd, waaraan door allen stipt de band
werd gehouden. Op 2 300 M. voor een
kerk werden de handen opgestoken en
zweeg oen ieder, tot de kerk 2 300 M
gepasseerd was.
Des middags om twee uur begon de
vergadering in 't Brongebonw.
In minder dan geen tijd waren alle
plaatsen uitverkocht en moesten nog hon
derden worden afgewezen.
Behalve, zooals gebruikelijk, een politie
agent, die op de straat op en neer liep,
was er in den geheelen omtrek geen enke
le agent van politie in uniform te zien,
om degenen die aan de vergadering deel
namen niet te irrileeren, Alles duidde aan,
dat de zaak voor Haarlem een kalm ver
loop zoude hebben, doch 't moest anders
zijn.
Terwijl de vergadering reeds uiteenging,
sprong er iemand op een stoel en riep:
„ja, maar, het is zoo niet afgeloopen. Nu
houden wij eene demonstratie." Daarop
werd buiten een formeele optocht georga
niseerd en trok men met een uitgespreid
doek en opgeheven borden in optocht over
het Plein de Groote Houtstraat in.
Nu moest de lankmoedigheid der poli
tie natuurlijk een einde nemen. Er werd
zonder vergunning van den Burgemees
ter, een formeele optocht gehouden. De
verix>rgen gehouden politie kwam toen te
voorschijn. Zij gelastte doeken, borden
enz., neer te halen en uit elkaar te gaan,
waaraan eenigen voldeden. De overigen
werden door de politie van de borden
ontlast en de betoogers zooveel doenlijk
verspreid.
Op de Botermarkt ontstond een groote
volksverzameling Een inspecteur der re
cherche en twee rechercheurs begaven zich
tusschen het volk. Aan de zijde van de
Barrevoeteslraat stond een 20-lal com
munisten met aanhang. De inspecteur
commeerde uiteen te gaan, maar men
gaf daaraan geen gehoor, waarna de
troep door middel van de gummistok uit
elkaar werd gejaagd. Een gedeelte der
communisten liep de Tueh thnisslraai in,
doch hield halverwege sand en wierp
met steenen. De rechercheurs trokken
hierop hun revolvers en vuurden ieder
éénmaal in de lucht, wat voldoende was
om in een ommezien de geheele straat
schoon te krijgen.
De betoogers begaven zich mtusschen
over het Verwulft langs Ged. Oude Gracht
naar de Raaks. Op de Ged. Oude Gracht
kwamen tal van personen uit den boek
handel van Akkerman met opgeheven bor
den den stoet tegemoet. Die personen
werden toen luide gesommeerd de borden
neer te laten, hetgeen door de demon
stranten werd belet, waarop door den be
velvoerend inspecteur der politie gelast
werd de borden af te nemen. Dit werd
met geweld belet. Men sloeg met de bor
den naar de politie. De politie heeft daar
op uit zelfverdediging den sabel getrok
ken en de communist R., die met een
bord den agent Z. sloeg, kreeg met de
sabel een bloedende wond op 't hoofd.
Scheldende ging hij een perceel op de
Ged. Oude Gracht binnen. De agent v. V.
kreeg een slag op de hand, waardoor hij
oen onbeduidende wonde bekwam, terwijl
de bekende communist S. A. M„ wonende
aan de Amsterdamstraat en J. L. M.,
vuurwerker, Delflstraat werden aange
houden en naar het bureau van politie
geleid, terzake het zich niet op eerste ver
ordening der politie uit een volksoploop
te verwijderen.
Door een rechercheur werd een stee
nenzuiger van een communist in beslag
genomen, welke hij voor gebruik gereed
maakte. De demonstranten begaven zich
toen in 't clubgebouw aaan de Raaks.
De politie kreeg daarop last van contra-
demonstranten.
Een groote menigte verzamelde zich op
de Ged. Oude Gracht bij de Raaks. Ander-
maai moest worden opgetreden.
Drie sommaties werden gegeven. De
sabel werd getrokken, een charge werd
uitgevoerd, doch niemand werd getroffen
omdat de contro-demonstranten zoo snei
als zij konden, zich uit de voeten maak
ten. De menschen kwamet tot vervelens
toe terug zoodat nu en dan de sabel werd
gelrokken met last niet te slaan, omdat
de conlra-demonstranen meer lastig dan
gevaarlijk waren. Daarna rukte de politie
in, in de hoop dat de menschen er ge
noeg van zouden krijgen. Tien minuten
later echter werd weder assistentie ge
vraagd voor een groote menigte op de
Ged. Oude Gracht. Wederom hetzelfde
spelletje. Sabel trekken, niet slaan en hard
weglopen. De politie rukte toen maar
weer in, waarna er verder niets meer ge
beurde, met uitzondering dat een 40-tal
opgeschoten jongens op hel Verwulft om
7.15 uur het verkeer belemmerde op 't
zien van twee Schotensclie politieagenten.
Toen de Haarlemsche politie de sabel
halverwege uit de schede trok, was er
van de vlegels reeds niets meer te zien.
Verder bleef 't rustig.
Hedenmorgen te 9.30 uur verzamelde
zich een 90-tal communisten bij 't gebouw
aan de Raaks. Een deel van hen wandel
de op groote afstanden van elkaar naar
het slation. De rest begaf zich per rijwiel
naar Amsterdam. Ongeregeldheden kwa
men niet voor.
Zondag werden midden op de Klever
laan een tweetal borden aangetroffen met
de opschriften „Elk uur is te laat"; „Ar
beiders en soldaten staakt"; „Herman
Groeredaal moet vrij"; „Op naar de mee
ting".
De borden werden in beslag genomen.
Verschenen is het zeer uitvoerige ver
slag over 1920. Daaruit blijkt o.m. dat
de laatste cellen werden afgebroken om
plaats te maken voor badinrichtingen.
Maatregelen werden getroffen om den
8-urendag, 45-urige werkweek, in te voe
ren voor .het verplegend personeel.
Op 31 Dec. 1920 was het aantal zus
ters 344, het aantal broeders 95.
De verpleeggelden moesten verhoogd
worden.
De bouw van een paviljoen voor lij
ders aan tuberculose wordt overwogen.
Door de verpleegden wordt zooveel mo
gelijk regelmatig arbeid verricht.
In het afgeloopen jaar deed zich geen
enkel incident voor, terwijl het aantal
ontvluchtingen tot een zeer klein getal
beperkt bleef.
Zeer geachte Redactie,
Ofschoon het onderwerp, waarover ik
wilde schrijven reeds dikwerf besproken
en in de couranten aangehaald is wilde
ik u toch verzoeken, zoo vriendelijk te
zijn, ook mijne opvatting over het on
derwerp „de 6-urige winkelsluiting" te
willen opnemen.
Wanneer ik over dit onderwerp ga
schrijven, wil ik de winkeliers voor dit
doel in 2 categorien verdeelen, namelijk
die winkeliers welke alleen in hun za
ken staan, zonder hulp van vreemd per
soneel, en in de tweede plaats, die win
keliers welke personeel in hun dienst
hebben.
De gjrond waarop ik meen, dat de
winkeliers der eerste catagorie vroeger
dan tegenwoordig moeten sluiten is wel
deze, dat het even goed menschen zijn
als alle andere burgers, en derhalve ook
het recht hebben op een meer mensch-
waardig bestaan.
Met een menschwaardig bestaan meen
ik naar vorm» te moeten brengen, hoe
het leven van een alléénstaanden winke
lier is ingericht. Deze begint des mor
gens om acht uur zijn zaak te openen en
staat tot des avonds half acht steeds ach
ter de toonbank ofwel om klanten te
helpen, ofwel te etaleeren, ofwel zijn
winkel in orde te brengen.
Hierna denkt menigeen, dat voor den
winkelier het werk is afgeloopen, maar
neen, het meest inspannende en ernstige
werk begint dan pas, want de wet schrijft
hen voor, een boekhouding er op na
te houden en hiervoor is pas na sluiting
der zaak meestal gelegenheid. Verder is
hij nog verplicht zijn verdere administra
tie en inkoop meestal na half acht te
regelen.
Nu vraag ik aan alle winkeliers, wan
neer is er voor u tijd om met uw*
kinderèn te spelen en indien ze gr00 ter
zijn, op te voeden en in hun onderwijs
behulpzaam te zijn?
Wanneer is er voor u gelegenheid
dat u zich meer traoht te ontwikkelen
zoowel in uw zakelijk, als op geestelijk
gebied
Hebben wij winkeliers niet net zoo
goed het recht als onze mede-burgers
om des middags na 6 uur ongestoord
ons middagmaal te gebruiken, en daar
na ons krantje te lezen, en verder
den avond voor ons eigen genoegen en
ontspanning te gebruiken?
Toch blijft voor ons en vooral voor de
winkeliers in catagorie 1 nog een massa
werkzaamheden over, welke zij anders
na half acht hebben.
En als u zich nu afvraagt wie zijn
het, die na des avonds 6 uur koopen,
dan is 't antwoord, zij die om 8-urigen
werkdag vragen, en hebben verkregen.
Maar kunnen deze menschen dan niet
net zoo goed eens denken aan een.
mensebwaardiger bestaan van anderen,
dan dat zij alleen voor eigen welzijn
zorgen.
F,n daarom moeten wij winkeliers ook
een standpunt innemen en zeggen, ook
jullie zien wij graag tot klant, maar
wij willen niet langer werken dun jullie,
■voor jullie
Het is toch maar al te waar, dat
wanneer wij tot des avonds twaalf uur
openhielden, dan zouden wij ook tot
twaalf uur onze winkel vol klanten heb
ban, welke zelf niet langer dan acht
uur per dag zouden werken.
Wat de tweede catagorie winkeliers
betreft, zij die zelf personeel hou
den, zij zijn uit de aard der zaak vanzelf
verplicht eerstlaags, om vroeger te slui
ten. Maar voor hen is het dubbel noodig,
dat wij inplaats van half acht, zes uur
winkelsluiting krijgen ,want wanneer ons
personeel slechts acht uren werken mag,
kunnen wij onze zaken ook moeilijk lan
ger openhouden, dan acht werkuren. Nu
zal men wellicht beweren, men kan het
personeel in ploegen laten werken, vol
komen juist, maar hierdoor verhoogen
de winkeliers hun exploitatie-kosten en
meen ik niet, dat deze kosten zich zullen
loonen, en wanneer het personeel om
ees uur vrij heeft, is ook de patroon
vrij, hetgeen hem om dezelfde reden toe
komt als bij categorie 1 winkelier be
toogd. En nu nog even in het kort ton
hen, die tegen zes uur winkelsluiting
zijn' A
Ie. Wij willen geen dwang, waarde
winkelier wat is u een idealist, probeer
eens de Gr. Houtstraat vtn de verkeerde
kant in te rijden, U heeft toch mede
aau de belasting van die straat betaald?
Staat er niet in elke trein en tram
verboden iets buiten te steken en heb
ben wij niet een heel dik wetboek van
allerhande dingen, die ons verboden zijn,
en waarvoor zijn deze wetten, ter be
scherming van elk individu afzonderlijk,
of tot algemeene orde in de maatschappij.
Zoo is de verplichte winkelsluiting
ook van het grootste nut voor Uw
geestelijk en tijdelijk welzijn, en ook
vooral voor Uwe gezondheid niet te
vergeten. Of is de mooie omgeving
van Haarlem, uitsluitend voor arbei-
III.111IIHII "Uil—BBa—
voor hen, die moeilijk of
pijnlijke voeten hebben is
het Schoenmagazijn van
voorheen P. W. TWEEHUYSEN
Adres d. vele H.H. Doet. aanbevolen.
ders en kapitalisten, de winkelier wil
toch ook gaarne na gedanen arbeid
des zomers avonds in deze mooie om
geving gezondheid en levenskracht op
doen. De statistieken bewijzen maar
al te zeer, dat het grootste percentage
winkeliers zenuwpatiënten zijn, en hun
gemiddelde sterfte, tusschen veertig en
vijf- en veertig jaar is. Dit is naar
mijn oordeel, de grootste reden waar
om wij winkeliers juist met een vers
bod gedwongen moeten worden, voor
onze gezondheid te zorgen. Wij hebben
bewezen, ons welzijn niet te begrij
pen anders hadden wij reeds eerder
na een dergelijk verbod moeten uit
zien, en zooals wij allen weten is de
colegialileit onder de winkeliers nog
niet zoo ver gekomen, dat wij uit
wederzijds belang onze zaken vroe
ger sluiten. Tweede bewering. Des
avonds na zessen is het, het druk
ste, volkomen juist maar tot nu toe
is mij niet bekend, dat een winkelier
failliet is gegaan tengevolge van het
destijds genomen besluit der acht-uri-
ge winkelsluiting, cn daarna de half-
acht winkelsluiting.
Wanneer wij zes uur winkelsluiting
krijgen, zal het van vijf tot zes uur
druk zijn, en wanneer wij allen ge-loten
zijn, zullen de klanten heusch wei den
volgenden dag terug komen.
Hebben de winkeliers niet gemerkt,
dat het nu des avonds tusschen zeven
en half acht druk is, alleen des Za
terdags, dan is het tusschen negenen en
tienen druk, en zouden wij tot twaalf
uur openhouden, zou het van. elven tot
twaalven druk zijn, daarom moeten wij
terwille van het acht uur werkende pu
bliek dee Zaterdags langer openblijven,
en toch hebben deze des middags om één
uur al vrij, en hebben veel eerder ge
legenheid hun inkoopen te doen.
3e. Bewering. „Het geeft de stad
een vroolijker en gezelliger aanzien."
Op de eerste plaats behoeven 'wij win
keliers niet voor het vroolijke aanzien
der stad te zorgen doch het gemeen
tebestuur. Op de tweede plaats kost
die gezelligheid veel geld, en dat is
niet gezellig.
4e. Is het voor het publiek beter,
dat zij in de frissche lucht loopen.
dan in een bedompte stad.
4de Bewering. Het personeel be
hoeft niet naar schouwburgen enz.
Eersten hebben wij ons daarom niet
te bekommeren, ten tweede kan een
goed stuk hoogstens goeden invloed
hebben, ten derde hebben deze men
schen ook recht op ontspanning ten
vierde kunnen de avonden door net
personeel als zij zulks wenschen, ook
zeer zeker zoo goed gebruikt worden
aan mooie wandelingen, bezoek aan
avondcursussen en Handelsonderwijs,
Indien wij zulks in de hand werken
hebben wij hoogstens gezond en voor lm»
taak berekend personeel.
Verder wil ik nog opmerken, dat hef
bovenstaande betoog niet bedoeld is vooi
vischwinkels en dergelijke wier absolute
■bestaan afhankelijk is, van den avond, en
zelfs van een gedeelte van den nacht.
Het zou voor hen hetzelfde zijn, wan
neer de café's en bioscoopen des middags
om zes uur zouden moeten sluiten, maar
om alle gerecht te doen zou men een be
paling kunnen maken, dat deze winkelier
net zooveel «uur mogen geopend zijn, als
de andere doch dat hun vrijgelaten werd.
welke uren zij hiervoor verkiezen. Mijns
inziens is het gemeentebestuur verplicht
voor de belangen, van alle winkeliers te
zorgen, dus ook voor deze categorie
waaraan men niet het recht heeft het be
staan te ontnemen.
Hopende, dat mijne opmerkingen er
zeer toe zullen hebben bijgedragen, <I«
opinie der winkeliers, meer ten gunste
der zes uur sluiting te doen stemmen, en
onze gemeenteraadsleden de overtuiging
zullen geven, dat dat wat de winkeliers
die voor vToege winkelsluiting zijn- ver
langen bun goed recht is, en tevens een
groot maatschappelijk belang, verblijf ik,
uw geachte redactie, voor de plaatsing
met de meeste hoogachting,
G. HOLZHAUS.
Vr. L: Iemand van 46 jaren gaat
twee dagen in de week uit werken,
hoeveel zegelgeld moet er voor zoo iemand
per week geplakt worden?
II.: Welke zijn de vroordeelen die men
van het verplichte zegelplakken geniet
voor nu en later dagen?
III.: Als men een verplichte Invali-
diteitskaart plakt, en men vertrekt later
naar het buitenland, is het geld dan ge
heel weg, en vervalt de kaart dan.
Antw. I.; Yoor mannelijke en vrouwe
lijke arbeiders van 21 jaar of ouder,
die gedurende 3 dagen per week of min
der werkzaam zijn, behooren dagzegels
van f 0.121/2 per dag geplakt te worden;
II.de voordeelen aan de verplichte
invaliditeitsverzekering verbonden, zijn
1. Recht op Ouderdomsrente op 65-ja-
rigen leeftijd;
2. recht op invaliditeitsrente (na 8
jaar in de verzekering te zijn geweest;
156 premiën)
8. recht op weduwen en weezenrento
onder zekere voorwaarden
4. recht op geneeskundige behandeling
bij ziekte ter voorkoming van invali
diteit
III.; een verplicht-verzekerde, die te
eeniger tijd naar het buitenland ver
trekt, behoudt alle aanspraak op do
voordcelen uit de verzekering ingevolge
de I. W.; zijne rentekaart vervalt niet.
