BUITENLAND
FEUILLETON
BINNENLAND
Nalezing op een nalezing
Onder Valsche Vlag
DONDERDAG 14 JULI 1921
De beperking van bewapening.
De processen te Leipzig.
De toestand in Opper-Silezië.
De toestand In Ierland.
De hitte.
GEMENGDE PUITENL. BE
RICHTEN
Een in 't nauw gebrachte.
ROOMSCHE WEERKRACHT.
t«-
Tweede Blad.
(Ingezonden).
I.
Quod licel Jovi, non licet bovi.
Wat Jupiter past, pust niet den
os.
Ter laatste vergadering van den Pro
vincialen Kieskring V eisen, maakte
men mij opmerkzaam op de Nale
zing van de Jaarvergadering der Ka
mercentrale Haarlem" door Mr. Bo
mans; welke artikelen vermoedelijk
alleen in de „Nieuwe Haarl. Courant"
verschenen? Zoo ja, dan weet Mr.
Bomans wel, dat hij daardoor niet
de gansche Kamercentrale bereikte.
Enfin, dit is althans iets, wat ik aan
fcijne leiding overlaat; waarin ik zelf
Zijne leiding volg, door eveneens mijn
^Nalezing op een nalezing" in dit ge
waardeerd Dagblad le plaatsen; al
jaan wij dan ook zoodoende de kie
ners van Amstelland voorbij.
Dat mijn wederwoord dus pas een
hi a and later komt, vindt zijne oorzaak
hierin; dat ik na 2 Juli eerst de be
luste exemplaren nog moest opvra
gen. (De administratie nogmaals mijn
Üank voor toezending.)
Zoo heb ik dan eindelijk kunnen
'ezen, hoe Mr. Bomans als Voorzit
ter der Kamercentrale allesbehalve te
tpreken is over het verloop der Jaar
vergadering dier Centrale. Na de drie
lijvige artikelen aandachtig te heb-
tben doorlezen, moest Ik lachen om
•Mr. Bomans, die anderen zoo graag
'doet lachen met degenen, die zijn opi
nie niet deelen, die dezulken zoo gaar
ne aan de lachlust overlevert Ziet
U, dat is zijn leiderstactiek gespro
ten uit Christelijke Liefde; soit Ech
te1' thans glimlachte ik om Mr. Bo-
man s pennevruchten en sarcastisch
kwamen, mij voor tien geest de bo-
ven vermelde woorden: „Quod licet
Jovi, non iicet ]>ovi"; wat vrij ver
taald zooveel wil zeggen, als „Wat
den (hoogen) Oomes past, past nog niet
den neefjes". Mr. B. schrijft bijv, in
het begin:
de toon (die de muziek maakt)
Is scherp en onwelluidend, maar de
dissonanten roepen hier en daar ap
plaus op, blijkbaar „omdat het maar
eeus gezegd moet worden of omdat
het flink gezegd is". Ja heusch, dat
schrijft Mr. Bomans, die in zijn na
lezing gansch niet scherp en gansch
niet onwelluidend is.
Mr. B., die gansch niét van plan
was, om het in zijn artikelen ook maar
eens flink te zeggen; doch intusschen
zoo flink zijn mond voorbijpraat, dat
onze vriend Zuurbier van Wijkeroog
ad rem was met Mr. B. «le woorden
in den mond te leggen: Sic volo, sic
l'ul eo, zoo wil ik liet hebben en zoo
tal hét gebeuren ook, enz. Het kra
nig stukje van dezen geachlen R. K.
strijder heeft miju volle sympathie, er
is geen woord Fransch bij; en boyco
tt 1 het geeft het politiek gekonkel
'bi de Kamercentrale Haarlem juist
weer. Leest maar wat de lieer Zuurbier
schrijft over Mr. Boman's woorden;
het moet van onderaf aangroeien. Ja,
ja, als de heeren eerst maar achter
lie groene tafel zitten (niet bedoeld
de .bestuurstafel). En dan moet men
(daarop Mr. Bomans verweer lezen,
gewoonweg om er oiiwel van te wor
den.
De toon van Zuurbier s schrijven
zou menigeen afschrikken! Neen, maar
tdan die scherpe toon van Mr. B.; ech
ter „Quod licet niet waar?! Doch
dit is nog niet het ergste, neen, Mr.
Bomans wordt onwaar, hij wordt een
kameleon. Terwijl er toch voor ge
borgd is in de Statuten, dat het Be
stuur alle macht heeft om de afge
vaardigden der locale kiesvereenigin-
IN» als poppetjes te laten dansen en
knikken, terwijl de voorzitter vooral
bet: „sci volo, 'sic. jubeo" zoo gre-
lig mogelijk toepast (getuigen de 3 be
wuste artikelen), reusachtig te keer
gaat als men opposant is, het walgelijk
vindt, zijn bliksems van gramschap in
3 lijvige krantenartikelen Iaat flitsen;
ter\vijl dit alles een feit is in de
Kamercentrale Haarlem durft Mr. B.,
wanneer hij het onbeperkt vertrouwen
«nc qua non opeischt, uog te -schrij
ven: „Ik huiver voor zulk vertrou
wen" er op latende volgen: „ik wil
liscussie".
Je moet advocaat zijn om zooveel dutT
le hebben, om in gemoede je zoo te
kunnen wringen. Mijnheer Bomans,
zijn de kiezers der R. K. Kieskring
Haarlem dan zulke stommeriken, dat
ze niet proeven: hoe Gij ze gewoonweg
-m het ootje neemt?
Maar er komt nog meer: „Al mijn
verklaringen zijn juist en oprecht.
(Hoe rijmt zich dat met het voren-
gaande?) Wie daarover twijfel durft
uit le spreken, doet niet alleen iets.
wat hij jegens God te verantwoorden
heeft, maar oolc jegens zijn parlij."
Welnu, die beiderlei verantwoording
accepteer ik ten volle. Ik de „heibel
maker", ik die vatbaar was voor des
heeren Loerakker's argumentatie
(paaschmanfiest en defensieparagraaf)
dan voor de Uwe, ik de grootste „au
tocraat", ik de „onbegrepene" van
Amstelland, ik accepteer ten volle bei
derlei verantwoordelijkheid, neergelegd
in die hoogdravende woorden van een
heethoofdig advocaat. Mr Bomans
weet het wel: U kweekt zelf wantrou
wende kiezers, èn omdat Uw woorden
en daden niet één zijn (zie ar
tikel Zuurbier), èn omdat Uw stelsel
neergelegd in dc Statuten niet deugt,.
Wat dit laatste betreft steun ik „het
jongeheertje" (de toon, die de muziek
maakt van Mr. B.) op mijn 10-jarige
ervaring in de hoofdstad, op de on
dervinding van vice-voorzitter van oud
District IX (het grootste) van Am
sterdam, van oud-Kringbestuurder
aldaar. Hierover een volgende maal.
TH. J. KONING,
.Voorzitter R. K. Kiesvereeniging
1 „J-W Brouwers" te Bovenkerk.
Ter wille dei- onpartijdigheid
welke een hoor en wederhoor eischt,
hebben wij dit en het volgende schrij
ven van den lieer Koning opgenomen.
Wij zagen ons evenwel verplicht hier
en daar een woord te wijzigen of te
schrappen, waar de inzender al te
kras uit den toon viel. Desondanks
kan ons zulke muziek slechts matig
bekoren. (Redactie.)
De antwoorden der mogendheden.
Uit Washington wordt gemeld:
Naar vernomen wordt, zijn er gunstige
antwoorden ingekomen van op één na alle
mogendheden, aan welke de V. S. een con
ferentie inzake beperking der bewapenin
gen in overweging hebben gegeven.
Het presidium der conferentie.
Volgens berichten uit Washington zal
Harding niet zeil' de ontwapeningsconfe
rentie leiden, doch deze taak opdragen
aan Hughes.
i Smuts naar Washington?
Naar vernomen wordt, heeft men zich
tot Smuts gewend, inzake het bijwonen
door hem van de ontwapeningsconferentie
te Washington.
Hel Franschc standpunt.
Pertinax bespreekt in de „Echo de Paris"
de „gewichtige evolutie in de Britsche po
litiek" in verband met president Harding's
uitnoodiging. Alhoewel Amerika oogen-
sohijnlijk de voornaamste rol speelt, is de
geheele zaak terug te brengen tot op een
frontverandering van het kabinet te Lon
den, dat onder den indruk van de houding
der Dominion-premiers tot een Britsch-
Amerikaansch-Japansche overeenkomst wil
overgaan.
Welke gevolgtrekkingen zijn hieruit voor
Europa te maken? vraagt Pertinax. Dat
het krachtige streven van Engeland zich
steeds meer van ons continent afwendt, en
dal onze vriend aan gene zijde van het Ka
naal zich in het zog van Amerika ca 'lc
Dominions van de bondgenootschappelijke
overeenkomsten van alles wat zijn vrijheid
van bewegen kan beperken, verwijdert.
Langs den weg der Amerikaansche vriend
schap keert het tot zijn isolement van
weleer terug.
Een reden te meer, zoo besluit Pertinax,
om al onze waarborgen ten opzichte van
Duitsdiland te handhaven, en >m in de
conferentie van Washington niets te aan
vaarden, dat onze kracht zou kunnen doen
verminderen. Want het zal niet aan goede
Amerikaansche en Engelsche zielen ont
breken om ons de totale ontwapening aan
tc bevelen.
De torpedeering van een hospitaalschip.
Voor het Hooger Gerechtshof te Leip
zig is thans het proces aan den gang tegen
den duikbootcommandant, welke het En-
getsche hospitaalschip „Llandovery CasUe
torpedeerde.
Eerst zijn de Engelsche getuigen gehoord,
wier verklaringen alle hierop neerkwamen,
dat er op het hospitaalschip geen munitie
aan boord was en dat liet niettemin zonder
reden werd getorpedeerd.
Gisteren werden de Duitsche getuigen ge
hoord.
f VRIJ NAAR HET DUITSt tL
TWEEDE DEEL.
10
Dan staat bij u dus te trots hooger
dan het levensgeluk van ins beiden
riep Von Brenner met bitterheid uit.
Dus heeft u mij nooit bemind
Helena wendde zich af. „Ik geloof,
dat het beter voor ons is, aan dit ge-
sperk eon einde te maken, zetde zij
tr5' besluit is onherroepelijk?"
ja," hernam zij met vaste stem.
geloof mij, dat het mij moe, ,jk,
zeer moeilijk valt, het verlokkende
;eluk van de hand te wijzen maar
iet moet zijnom uwent- en om
mijnentwil moet ik sterk zijn.
„Stil Karo 1 kunt gij de poes nooit
met rust laten klonk het plotseling
Uit de verte en spoedig daarna werd
Wanda zichtbaar, die nu in een boven
matig luid onderhoud met de beide
vierpootige lievelingen van juffrouw
Eindelijk gevonden Ik ben al se
dert een halve eeuw van mijn zieken
bezoek terug. Zijt gij verdwaald even
als de kinderen in t bosch, of waar
zijt gij geweest T
Niemand antwoordde. Wanda wierp
een vluggen blik op de beide ernstige
gezichten, en de guitige glimlach om
haar mond verdween.
„Het wordt tijd dat wij vertrekken,'
zeide de baron na een onaangename
pauze, met koude en harde stem.
Zwijgend gingen zij naar binnen.
Juffrouw Rohr had eenige verfris-
schingen klaar gemaakt, doch zij moest
tot haar groot verdriet zien, dat de
gasten dezen keer haar keuken weinig
eer aandeden. Het rijtuig was intus
schen voorgekomen. Wanda drukte de
oude dame en haar dochter hartelijke
de hand en stapte in. Helena volgde
haar voorbeeld en de vlugge paarden
draafden vooruit.
Een zachte wind verhief zich en aan
den westelijken hemel kwamen verdach
te koperkleurige wolkjes te voorschijn.
De baron spoorde zijn paarden tot
groot ere haast aan.
Een eeruimen tijd heerschte er een
ue aanarang van hel publiek was weer
zeer groot.
Precies 9 uur was de Engelsche commis
sie aanwezig en begon ook het proces. Al
lereerst werden de door de verdediging ge
dagvaarde getuigen opgeroepen. Hierbij
bleek, dat een aantal getuigen niet is ver
schenen, daar ze of ziek zijn of de dag
vaarding niet hebben ontvangen. De voor
zitter maakte er de verschenen getuigen
nogmaals opmerkzaam op, dat ze zich
door niets moesten laten beïnvloeden, spe
ciaal niet door vroegere kameraadschappe
lijke of dienst-verhoudingen. Daarna werd
het verhoor voortgezet.
Als eerste getuige werd gehoord de Ka-
naalloods Popitz, die stuurman was op de
U 86. De voorzitter vermaande dezen ge
tuige opnieuw de volle waarheid te zeggen
zonder rekening te houden met zijn vroe
gere superieuren. Getuige geeft dan 'n uit
voerig verslag van de gebeurtenissen van
17 Juni. Er is langdurig overlegd, zeide hij,
of er gevuurd zou worden of niet. Luite
nant Dittmar en ik rieden af het schip te
torpedeeren. De commandant besloot eerst
na langdurig aarzelen, dit toch te doen. Van
de twee torpedo's, die afgevuurd werden,
trof er slechts één. Wij voeren onder water
verder en doken daarna weer op om ons te
overtuigen, of ons vermoeden, dat er mi
litaire strijdkrachten aan boord van het
hospitaalschip waren en het schip voor mi
litaire doeleinden werd misbruikt, juist
was geweest.
Wij naderden dc plaats van het ongeluk,
waar een groot aantal menseben in het
water zwommen. Dezen waren ongeveer 5
k 600 meter van het schip verwijderd.
Daaruit moesten wij opmaken, dat de boo
ten, waarin zij zich gered hadden, reeds
gezonken waren. Daarna zagen wij ook
reddingsbooten met schipbreukelingen. Van
deze booten waren verschillende verlicht.
Wij naderden verschillende van deze boo
ten, om te zien of er officieren in zaten.
Enkele schipbreukelingen werden aan
boord gehaald. Het is mogelijk, dat in de
lucht geschoten is om de booten te dwin
gen naar ons toe te komen. Dat een boot
bij de poging tot redding vernield is, heb
ik niet gezien. De aan boord gehaalde lie
den werden verhoord, in de eerste plaats
om na te gaan, of het vermoeden, dat er
Amerikaansche vlieger-officieren aan boord
waren, juist was.
Op de vraag van den voorzitter, waarop
dit vermoeden- berustte, antwoordde de ge
tuige- „Onze commandant had dit ver-
moedén; waarop hij dit grondde, weet ik
niet."
Nieuwe Pootsche opstand?
De meeste gemeenten in den kreits Hin
denburg zijn nog steeds zonder militaire
bescherming en aan een ongehoorde Pool
sche terreur overgeleverd. Vaak worden
bij geziene burgers groote geldsommen af
geperst en rooftochten gehouden. De ge
wezen insurgenten willen zich, zooals zij
zelf zeggen, schadeloos sle ten voor het
loon, dat Korfanty hun niet heeft uitbe
taald'. Een commissie, de te bevoegder
plaatse hiertegen protesteerde en met
kracht niiüiaire bescherming edsehte,
kreeg ten antwoord, dat bijv. naar Wiso-
nik voorloopig zoolang er niet meer
troepen waren slechts drie patrouilles
konden worden gezonden en dat voor een
voïledige bezetting tenminste een divisie
noodig was
In Paulsdorf werd Zalerdag de student
Münster op bepaald beestachtige wijze
door slagen met geweerkolven op hel
hoofd zwaar mishandeld. Ook in den
kreits Rvbnicj hebben de insurgenten nog
steeds de macht in handen. Zij hebben
openlijk verklaard, dat de vierde Poolsche
opstand op 17 Juli zal beginnen. De Duit
sche bevolking heeft aanzegging gekregen
vóór 15 Juli het gebied te verlaten: wie
dan het ontruimingsbevel niet is nageko
men, zal over de Poolsche grens worden
gezet. Het spreekt vanzelf, dot deze be
dreiging een massa-vlucht van de Duit
sche bevolking ten gevolge heeft gehad.
Men kan zeggen, dat de voorbereidingen
voor den Poolschen opsland volkomen
beëindigd zijn.
Een «sorrespondent van de „Voss. Ztg.
had gisteren een onderhoud met den com
mandant der Engelsche troepen, generaa
Henniker, over den politleken toestan
Op de vraag naar de mogelijkheid vaneen
vierden Poolschen opstand verklaarde de
Engelsche generaal, dat hij geloofde dat
de intergeallieerde troepen in staal zouden
zijn elke gewelddadige beweging onmid
dellijk te onderdrukken De Poolsche
grens zal thans worden afgestoten en we
door troepen van aWe drie der in Opper-
Sirèzië ver'egenwoordigde mogendheden.
De derde Poolsche opstand zou vo gens
zijn meening niet mogelijk ziin gewee-i,
als er meer Engelsche troepen terbesom -
king geweest waren. Thans ziin de r. S -
sehe troepen 60 pet. sterker dan voor oen
Poolschen opstand.
De vredesvooruitzichlen.
De „Daily Mail" meldt dat De Valera
en zijn mede-gedelegeerden zich geduren-
de de onderhandelingen te Londen nie n
het openbaar zullen vertoonen en vermoe
delijk hun intrek zullen nemen b'j vrien-
Zij zuiden, naar het heet, vragen votko
men finaniieele autonomie en een P'-rle'
dan op de paarden en de dames waren
in gedachten yerzonken. Wanda was
zeer verdrietig. Zij had heden zooveel
verwacht van dit uitstapje naar slot
Arden, alles zoo mooi bedacht en nu.
Alles scheen uit te zijn, ten minste
vooreerst. Morgen ging Leo op reis
en wat kon in zijn afwezigheid met
al gebeuren, de barones zou zeker niets
onbeproefd laten om een scheidsmuur
op te richten tusschen Helena en haar
zoon.
De wind was gaan liggen, .maar de
wolken breidden zich hoe langer hoe
meer uit, en nu en dan hoorde men in
de verte een dof gerommel.
„Gelooft gij, dat wij voor 't losbre
ken van het onweer thuis zullen zijn,
Leo Wanda was eensklaps door een
harderen donderslag uit haar droome-
rijen opgeschrikt.
„Ik hoop het," hernam deze, met
een blik op Helena, die met bleeke
wangen en gesloten lippen de veran
dering in de natuur gadesloeg.
„O, Helena is volstrekt niet bang
Nietwaar Helena
„Niet in 't minst," antwoordde Hele
na bedaard.
WjI het eroe.A dat wii den naam>»
ment voor gehéél leplatirt, nm een daar
aan ondergeschikt parlement voor den
noord-oost-hoek van Ulster terwijl zij
waarborgen zullen geven dat Ierland niet
dienstbaar zal worden gemaakt als basis
van aanval door een vreemde mogendheid
op Engeland.
De Vaiera is Dinsdagavond met de Smn
Fein-afge vaardigden Griffith, Stack en
Barton te Londen aangekomen voor de
conferentie met Lloyd George op heden.
Donderdag.
Sir James Craig, de premier van Noord-
Ierland, heeft in een rede te Belfast ge
zegd, dat hij tot De Valera zou willen
zeggen, dat geen vrede verkregen kan
worden ten koste van Uister. Zijn (Craig's)
regeering ging naar de conferentie van
Londen, omdat een weigering verkeerd
zou worden uitgelegd, maar men zou niets
prijsgeven. Hij verlangde naar vrede en
zou niets doen om vrede in geheel Ierland
te he etten, maar er moest geen republiek
komen en er diende niet aan Ulster te
worden getornd. In elk geval zou er vrede
zijn in Ulster, omdat hij voornemens was
dien tot stand te brengen.
Het intreden van den wapenstilstand.
De wapenstilstand, die Maandagmiddag
te 12 uur is ingetreden, is niet officieel
afgekondigd. Noch voor Dublin Castie,
waarvoor zich een groote menigte verza
meld had, noch voor het stadhuis te Du
blin had een officieele aankondiging
plaats. De straten waren vol, iedereen was
in* de beste stemming, en toen het twaalf
uur sloeg, maakten de schepen in de ha
ven van Dublin een helsch kabaal met
hun sirenes. In een der spoorwegwerk-
piaatsen en bij verschillende takken van
gemeentedienst nam het personeel een
huiven dag vrij ter «ere van den wapen
stilstand.
Volgens een B. B. D.-bencht heeft Du
blin Maandagavond geestdriftig den wa
penstilstand gevierd. Duizenden vulden de
straten en zongen en juichten tot vroeg in
den morgen. De militaire politie was af
wezig- Overal elders in Ierland werd de
wapenstilstand zorgvuldig kt acht geno
men; er heerschte volkomen orde.
Belfast heeft Maandagavond den wapen
stilstand verbroken door ongeregeldheden
cn brandstichtingen, waarbij eenige per
sonen gewond werden. Honderden natio
nalistische gezinnen zijn dakloos ten ge
volge van de vernielzucht van benden
Oranjemannen. Dientengevolge zijn de
„ourfcw"-nren (gedurende welke zich
niemand op straat mag bevinden) weer
ingesteld.
Intusschen is gisteren de herdenking
van den slag aan de Boyne zonder eenig
incident verloopen.
In Engeland.
De Engelsche bladen meiden dat de
hitte in Engeland steeds aanhoudt. Zon
dag was de heetste Juli-dag, dien men
jn «te laatste 40 jaren gekend heeft en
Maandag was al niet veel minder. De
maximum temperatuur in de schaduw
was 89 graden, die in de zon 133. Er
scheen gisteren nog niet de minste kans
op regen.
Uit verschillende plaatsen komen mede-
deelingen van gras- en boschbranden en
vele mooie plekken verkeeren in gevaar.
Zondag was de brandweer te Londen ge
noodzaakt herhaaldelijk branden te blus-
schen op de bekende HampsteadHeath en
ook in vete andere parken en open plaat
sen, zoowel te Londen als elders, werden
branden geconstateerd. De drinkwater-
voorraad in Londen neemt, ten gevolge
van het opdrogen der Theems-bron-nen,
waaruit de hoofdstad grootendeeis haar
water krijgt, bedenkelijk af cn den bur
gers wordt telkens medegedeeld dat alle
waterverspilling moet worden tegenge
gaan en geen water mag worden verkwist
aan het besproeien van tuinen.
In commissie-vergaderingen van het
Lagerhuis werd door de voorzitters aan
de leden toestemming gegeven de be
raadslagingen bij te women in hun hemds
mouwen.
In vele deden des lands is het oogsten
begonnen. In Noord Wales is de oogst uit
stekend, doch het stroo erg kort. Uit Essex
Cambridge, Suffolk wordt gemeld dat de
oogst goed is, doch de graankorrels .zijn
erg klein.
In Frankrijk.
De ontzaglijke hitte, welke Parijs teis
tert, scheen gisteren haar hoogtepunt nog
niet te hebben bereikt. Nog steeds steeg
de thermometer, alhoewel er uit <le
Provence en Elzas-Lotharingen onweers
buien werden gemeld.
De watervoorziening, welke een oogen
blik dTeigde te kort te schieten, blijft op
het normale gehandhaafd; de prefect van
de Seine heeft medegedeeld niet tot het
sluiten der waterleiding gedurende enkele
uren van den dag, zooais aanvankelijk in
net voornemen lag, over te gaan.
Dinsdag heeft de hitte verscheiden
slachtoffers gemaakt. Bovendien had de
politie het druk met het opmaken van
proces-verbaal tegen tal van personen, die
wat al te luchtig waren gekleed.
Alhoewel bij gemeenschappelijk besluit
van Kamer en Senaat is bepaald dat de
wapenschouw op 14 Juli wegens de
warmte niet ooorgaat, zijn jJinsJag *<:n
aantal marinctrocpen uit Brest naar Pa
rijs vertrokken.
Weliswaar wist men te Brest dat de re
vue was afgelast, maar een.... officieel
bevel om de troepen niet te zenden was
nog niet ingekomen.
De „Matin" heeft den minister van
landbouw gevraagd naar de schade, welke
reeds door de droogte is veroorzaakt. De
wintergranen zijn goed geworden, doch de
voorjaarsgranen hebben veel geleden. Zij
zijn klein gebleven evenals de aardappe
len. De beetwortelen slaan er thans nog
goed voor; komt er echter binnenkort
geen regen, dian zal de oogst zeer gering
zijn. Dientengevolge is thans reeds de
prijs van de suiker geslegen. De groen
ten zijn zeer schaarsch en duur.
De veemarkt is zeer overvloedig, daar
de boeren zich veelal van enkele hunner
koeien ontdoen, niet zoozeer uit gebrek
aan voedsel, docli meer tengevolge van
de schaarschte aan water, om ze te doen
drinken. Vandaar dat de prijs van het
vleesch reeds is gedaald Ook de melk-
toevoer en de bolerproducten zijn ver
minderd. Er is evenwel builenlandsche
boter (Nederlandsche, Deensche en Ar-
gentünsche) op de markt.
„Bonsoir" spot als volgt met de vele
berichten over dc hitte:
Alle bladen „de grande information"
melden hedenochtend dat het warm is.
Wij hadden dit bericht gisteren reeds
ontvangen, doch plaatsgebrek verhinder
de ons het op tc nemen
VALSCHE MUNTEBS.
De Dusseldorfsche politie heeft een
groote bende valsche munters ontdekt,
die over geheel West-Dratscibiand en
Holland werkte; ongeveer 100 personen
zijn aangehouden Machines en werktui
gen om valsch geld te maken werden te
Dusseldorf en Keulen in beslag genomen.
Er is enorm veel vaJsch papiergeld ge
maakt en voor millioenen in oniïom ge
bracht.
Een der gearresteerden beeft bekend
voor 12 jaar een dienstmeisje vermoord
te hebben.
De „Dailv News" meldt dat het
stoomschip „Western Front" van Florida
naar Londen met een gemengde lading,
Maandagmiddag ter hoogte der Seilly-
eilanden ia brand geraakte De beman
ning deed al het mogeliike de vlammen
le blusschen, doch opeens ontstond een
ontploffing, waarbij de kapitein over
boord werd ges'agen: hi? werd echter on
gedeerd gered. Een der leden van de be
manning wordt vermist, terwijl er 7 ge
wond ziin. De bemanning kon nog in de
booten komen en werd later door de red
dingsboot van Scilly gered. Onder de ge
redden bevond zich ook de echtgenoote
van den kapitein.
Een kantoorbediende uit Londen,
die sedert 17 dagen in bet Lake District
in het N W. van Engeland, vermist werd
is met een gebroken enkel in een kloof
teruggevonden. Hij ijlde eenigszins tenge
volge van de ontbering, die hij had door
staan. Op een dag, dat het regende en
mistte, was hij in de kloof gevallen. Dat
hij levend werd teruggevonden, wordt
toegeschreven aan het mooie weer. Hij
slaagde erir water op te vangen dat door
spleten in de rots sijpelde.
Op een protest-vergadering te Eind
hoven tegen de gevangenhouding van den
dienstweigeraar Groenendaal is o.a. het
woord gevoerd door een sociaal-demo
craat, die hoog van den toren blies.
Niet als vele anderen is deze voor de
directe actie, hij is zelfs tegen dienst
weigering, maar hij meent, dat een re
geering een dienstweigeraar die voedsel
weigert om zijn principe, niet gevangen
arms houden.
De redactie van het E.D. vroeg, of de
man ook de consequentie zijner woorden
aaanvaarden durfde.
Hoe datP vroeg hij.
Wel, stelt ge U Uw socialistischen staat
als een goordenden staat voor?
Ja, natuurlijk.
Maar gesteld dan, dat ik in dien
staat principieel bezwaar zou hebben te
gen bepaalde wetten kan ik dan van de
naleving dier wetten afkomen door me
er tegen te verklaren, desnoods een paar
dacen voedsel te weigeren? Behoeft zich
in den door U gedachten staat de min
derheid niet aan de meerderheid aan te
passen? J i
Ja nee kijk eens, in den socia
listischen staat zal alles anders zijn.
Natuurlijk, maar zal daar de minder
heid zich door voedselweigering aan do
meerderheidswetten kunnen' onttrekken
Ja, hoe bedoelt U dat?
Wel; in uw staat zou men wetten ma
ken, als ik me dan uit principe niet
aan die wetten kan onderwerpen, b.v.
uwo socialisaUe-plannen, en ik weiger
desnoods een paar dagen voedsel, behoeft
dan een e ventueel door mij geëxploi
teerd bedrijf niet gesocialiseerd te wor
den?
Ja, natuurlijk, maar U zoudt daar geca
bezwaar tegen hebben, want wij, sociaal
democraten, wenschen niets te ontnemen
zonder vergoeding. Als we het moeten
doen, als de Bolsjewisten in Rusland,
was ik morgen aan den dag geen sociaal
democraat meer.
Gedwongen afgifte van c-igendom, ook
al wordt er vergoeding gegeven, blijft
toch altijd in strijd met het eigendoms
recht, dat ook in Uw staat nog door -
velen gehuldigd zal worden. Maar het
gaat er trouwens niet om, of ge U in het
bepaald geval uit een moeilijkheid zoudt
kunnen redden. Ik bewear en dat zult
U mij moeten toegeven, dat Uw staat als
een geordende maatschappij onbestaan
baar is, als de minderheid zich door
voedsel-weigeren aan haar plichten kan
onttrekken. Zoo is het ook met het geval
v. Groenendaal. Als de regearing dezen
jongeman vrij liet, zouden morgen aan
den dag de „principi '-ele" dienstweige-
raaars bij honderden uit den grond rij
zen en dan verzette men zich spoedig
cok teen verzekering-wetten en allo an
dere, die lastige verplichtingen met zich
utoe brengen. Als men anti-militairist
is, laat men dan propaganda maken voor
zijn ideeën en het zoover zien te bren
gen, dat er een regeering komt, die den
dienstplicht afschaft. Dat i3 de georden
de weg. Djirft U voor Uw standpunt
de consequentie te aanvaarden ten op
zichte van andere wetten?
Ja, als er werkelijk de dood mee
gemoeid zou zijn, als men om z'n prin
cipe ve'.el weiger Je, danwel!
U meent du3 dat ook anderen, die
aoor voeaseiwengenng zich aan hun plich
ten ten opzichte van sociale wetten ont
trekken willen, van de nakoming dier
plichten ontheven moeten worden?
Jatenminstemen zou in
ieder geval er iets op moeten prakkezee-
ren, dat ook die mensohen in de maat
schappij hun principe konden uitleven.
Toen gaven we het op, zegt de Re
dactie. We zijn benieuwd, wat de socia-
liistische broederen van dit standpunt
zeggen zullen.
genoot van onzen ouden dokter ont
dekt hebben," zeide Wanda na eenige
oogenblikken. „Indien wij niet toeval
lig daar voorbij waren gekomen, zou
hij waarschijnlijk nog onder den boom
liggen, en, hoe mooi dat plaatsje ook
mag zijn, gedurende een onweer is het
toch alles behalve aangenaam."
„Het zou zijn dood geweest zijn,"
merkte Helena ernstig aan.
„Zijt gij nog eens naar hem gaan kij
ken, Leo? Juffrouw Rohr zeide mij
voor ons vertrek, dat hij weer volkomen
bij kennis was en dat men nu reeds een
gunstige verandering in zijn uiterlijk
kon waarnemen."
,.Ja, ik ben tweemaal bij hem ge-
v.vcst. Zijn zwakte komt hoofdzakelijk
van honger en juffrouw Rohr zorgt
goed voor hem zij is voor ziekenver
pleegster in de wieg gelegd."
„Maar hoe kwam hij eigenlijk in 't
bosch? H hij niet gezegd, wat hij
daar wilde doen en in elk geval wie en
wat hij is
De baron knikte. „Hij wilde mij ab
soluut een kort overzicht van zijn gan
sche levensgeschiedenis geven, of
schoon ik naiuwelijks tijd genoeg had
v Naar het. scheen
wenschte hij niet voor een gewonen
vagebond gehouden te worden."
„Wel
De baron haalde de schouders op.
„Hij is, naar hij zegt,-in Oppeln geboren
en als jonkman naar Amerika gegaan.
Daar heeft hij van alles aan de hand ge
had, hij is afwisselend kellner, stoker
op een Mississipiboot, secretaris, dokter
kleermaker, kortom alles geweest.
Soms ging het hem uitmuntend, cn
dan weer<eed hij gebrek,tot hij eindelijk
zulk een verlangen naar zijn vaderland
kreeg, dat hij besloot naar Europa terug
te keëren."
„En dan
„Zijn vroegere kennissen hadden hem
lang vergetenzijn zusters en broers
waren dood of vertrokken en slechts
na veel en lang zoeken slaagde hij er in
een zijner zusters te vinden, d'ie, ik
herinner mij niet meer waar, met haar
man en een groot aantal kinderen en
kleinkinderen woonde. Een paar weken
was hij haar gast, maar zijn zwager
werd onvriendelijk en norsch. Hij be
sloot dus weer te vertrekken. Hij kwam
naar Breslau en vond een betrekking
als kantoorlooper bij de firma Kneiff
en Co. Zes iaren is hij daar geweest,
Dichter Frans Bastiaanse heeft in een
mooi vers de mentaliteit der menschen ten
opzichte van het altijd-elders-schijnende ge
luk eens kort maar krachtig „beschreven"
in de volgende regelen, welke om hun diepe
beteekenis en om hun waarheid voor alle
tijden en alle menscben verdienen „klas
siek" te worden:
„En zoo zag hij steeds wat hij hebben
wou,
En nooit zag hij wat hij had,
En hij dacht eerst, hoe hij het minnen
zou,
AU hij het niet meer bezat"
Naarmate in den nieuwen tijd de gods
dienstige, politieke, sociale, economische
en vele andere verhoudingen zkh steeds
scherper zijn gaan toespitsen is de Katho
liek in een hem steeds méér vijandige
wereld komen te leven, en noodlger dan
brood zijn hem en haar op fabrieken en
werkplaatsen en kantoren en in at dan
niet gezochte en gewaardeerde gezelschap
pen «Ie wapenen, waarmede hij of zij de
talrijke en vaak heftige aanvallen op zijn
Roomsche overtuiging succesvol zou kun
nen afslaan.
Op bepaalde momenten zou een snedig-
juist antwoord op een bepaalde vraag ol
opmerking menigeen iets liefs waard zijnf
doch niet iedereen is zoo door en door
bestudeerd in philosophic en theologie en
andere ie's méér, dat hij uit eigen weten
schap de waarheid tegenover de leugen of
leugenachtige insinuatie kan stellen, -en
daarom is het noodig (van onze felste
tegenstanders, de socialisten, mogen wij ten
deze léérenl) dat de breede Roomsche
massa zorgt, op indere wijze zich een
flinke dosis Roomsche weerkracht te ver
zamelen.
Dit kan en moet geschieden door
zich èn woord èn geschrift ten nutte te
maken.
Door druk gebruik van de apologetische
cursussen, overal waar ze gegeven worden.
Door dankbare aanvaarcüng van het
apologetisch geschrift.
Vooral het laatste schijnt ons van on-,
schatbaar belang; immers, waar de levende
stem van den geloofsverdediger niet kan
doordringen, daar kan wèl een boekske
gelezen worden, en dat is op oneindig veel
meer plekjes, dan waar apologetische cur
sussen gegeven kunnen worden: in de
huiskamer, in den trein, in het vrije veld!
Voor verreweg het grootste deel moet
der Roomsche massa door middel van
apologetische lectuur de noodige Room
sche weerkracht bijgebracht worden.
En.... weten onze lezers nu wel, dat
Max, de bekende „Maasbode"-apologeet,
een ieder alreeds een enorme hoevee'Leid
Koomsche weerkracht voor het grijpen ge
geven heeft?
en gelijk hij zegt, is men daar zeer
vreden over hem geweest. Twee
drie maandengeleden geraakte de firma
bankroet en Muller was broodeloos
Al zijn moeite, om werk te vinden, was
vergeefsch, en eindelijk begaf hij zich
in vertwijfeling op weg om zijn familie
weer op te zoeken, in de hoop, door be
middeling van zijn zwager werk te
verkrijgen. Geid, om met het spoor te
reizen, had hij nietr dus bleef hem niets
over dan te voet te gaan. Daar hij zeet
verzwakt was, viel hem dat moeilijk,
maar het ging toch, totdat hij dezen
morgen het bosch bereikte, waar wij
hem vonden. Hij had gisteren den ge-
heelen dag niets gegeten enden nacht
op het veld doorgebracht."
„Die arme sukkel," riep Wanda met
tranen in de oogen. „Leo, ik hoop, dat
gij u over hem zult ontfermen en hem
werk geven, wanneer hij weer hersteld
is. Misschien kan hij wel in Arden be
zigheid vinden, of anders is er wei
een mijner bezittingenwerk voor hem
f Wordt vervolgd.)
