BUITENLAND.
Korte Berichten.
FBUILLETt JN
Onder Valsche V!ag
Gemengd Nieuws.
VRIJDAG 22 JULI 1921
De toestand In Opper-Silezië.
EEN BRIEF van prins rupprecht.
ÏÏzoréT^ van d*n «erlog baart
De toestand in Ierland.
GEMENGDE BUITENL. BE
RICHTEN.
Augusta had niet noodig over het
ïanbod harer tante na te denken. In
koortsachtige gejaagdheid haalde zij
Papier en pen om den brief oogen-
tilikkelijk te beantwoorden. „Volgens
de beschrijving mijner arme mama te
jte^deelen, zeide zij bij zich zelf, is
iante Victoria niet zeer beminnelijk
Jl'aar duizendmaal liever wil ik hare
ri'm®n verdragen, dan tot de klasse
dienstboden af te dalen. En dan
niet ,nt in Breslau 1 V/ie weet, of ik
sprek8P„og^nheid vind hem te zien, te
kon verL? Max 'k Sloofde, dat ik u
ling *en. maar het was eene dwa-
XI.
Eon
beraevnond.erAanhd!ne' warme £cptem~
hemel kwam de J^T^ohtig blauwen
e eene ster na de andere
te voorschijn, terwijl aan den gezicht
einder de maan langzaam verrees en
hare bleeke stralen over het half ver
lichte landschap verspreidde, dat juist
door een sneltrein doorploegd werd.
In den hoek van een coupé tweede klas
leunde een jong meisje en keek na
denkend door het raampje, ofschoon
bij het schemerdonker weinig meer
was te onderscheiden.
De in den maneschijn sluimerende
velden verdwenen, rechts en links werd
men huizen en tuinen gewaar, en op
eenigen afstand kondigden tallooze
lichtpuntjes aan, dat men een aanzien
lijke stad naderde. Nog eenige minuten
en het doel der reis was bereikt.
De jonge dame stapte uit, ging lang
zaam met haar handkoffertje een eindje
over het perron en bleef dan, met ang
stige blikken naar alle zijden rondziende
staan. Zou er niemand zijn om haar
af te halen Zij had toch het uur harer
aankomst nauwkeurig opgegeven.
Plotseling schrikte zij en stiet een
half onderdrukte gil uit. Een heer,
die daar juist voorbij ging, keek op.
Was hii wezenlijk bleek geworden
en voor haar uit den weg gegaan
Neen zii moest zich vergtst hebben
in zijne trekken was niets van die
hartstochtelijke opgewondenheid te be
merken, die op dit oogenblik haar hart
zoo onstuimig deed kloppen en zijn
stem klonk bedaard en ernstig.
„Juffrouw Wilhelmi, u hier 7 Kan
ik U wellicht in het een of ander be
hulpzaam zijn
De aangesprokene beefdetoorn,
verwijtingen, al het andere zou zij
beter hebben verdragen, dan deze
koude beleefdheid.
„Max," stamelde zij, zonder zijn
vraag te beantwoorden, „hoe blijde
ben ik, dat ik u hier aantref. Mijn
tante
„Excuseer, juffrouw Wilhelmi
maar ik vrees, dat u haast moet maken,
als u nog een rijtuig wil hebben. Heeft
u misschien nog andere l ajage
Zwijgend gaf Augusta hem haar re^u,
en ging naast hem naar den uitgang.
De laatste omnibus reeds juist weg.
„Daar staat nog een rijtuig, juffrouw
Wilhelmi, als het u belieft."
Eene minuut later zat Augusta in
het rijtuig. Max reikte haar handkoffer
en paraplu en bleef beleefd aan het
open portier staan, terwijl een kruier
de koffers bracht, en ze met. behulp
van den koetsier in het rijtuig plaatste.
„U is dus van plan hier in Breslau
bij een tante te gaan logeeren" vroeg
Max, het straks zoo plotseling afge
broken gesprek weer hervattend.
Augusta wierp een half schuwen, half
verwijtenden oogopslag op hem. Was
hij inderdaad zoo onverschillig, zoo
bedaard, of hield hij zich slechts zoo
Zij trachtte zich zelve diets te maken,
dat het laatste het geval was, ofschoon
een stem in haar hart haar het tegen
deel toefluisterde.
„Het is niet enkel om bij tante te
logeeren, ik zal, voorloopig ten minsts
bij haar blijven," zeide zij met half
gesmoorde stem, „omdat ik mijn moe
der heb verloren."
„Uw moederherhaalde Max ge
troffen.
„Zij stierfrin 't begin van de vorige
maand."
Max antwoordde niet dadelijk. Hij
had nooit veel van mevrouw Wilhelmi
gehoudenhaar zelfzuchtig karakter
was niet geschikt geweest, zijn vriend
schap te verwerven, maar desniettegen-
stande was hij hevig aangedaan door de
tijding van haar dood.
„Ik neem onrecht deel in uw verlies,
juffrouw Wilhelmi," sprak hij eindelijk.
„Het was mij eerst reeds vreemd, u in
den rouw te zien, maar aan uwe moeder
dacht ik het allerminst. Zij scheen
zoo door en door gezond te zijn."
Augusta was zeer bleek geworden.
Een wilde smart maakte zich van haar
meester, een hartstochtelijk verlangen
den scheidsmuur af te breken, dien zij
met eigen hand tusschen hen beiden
opgetrokken had. Eenige oogenblikken
nog poogde zij het woord terug te
houden, dat op haar tong zweefde,
tey,eMax,"' riep zij, terwijl zij alle zelf-
beheersching verloor; „Max, waarom
zijt gij zoo hard Ik heb nu niemand
meer op de wereld. Kunt gij dan vol
strekt niet vergeven en vergeten
Max was verrast een stap achteruit
getreden j met de deelneming, die hij
voor haar gevoelde, mengde zich op dit
oogenblik een gevoel, dat aan verac"
t'nj grens'e. Zou Elfriede, indien Jj
in hetze li ad geval vekeerde, hare vrou
welijke waardigheid zoo zeer vergeten,
als dit meisje, dat aan zijn verblinde
oogen eens als een hooger wezen was
verschenen Maar hoe kon hij ook die
heide in toedachten naast elkandc
plaatsen het bescheiden viooltje naas
de veeleischende, schitterende tulp
„Zeker, de slag, die u heeft getroffen
was zeer hard,' zeide hij na een kort
pauze op koelen toon. „Maar uw
tante zal zonder twijfel trachten bij
de verloren moeder zooveel mogelij
te vervangen."
Augusta vond geen tijd meer om t
antwoorden. De kruier kwam om zij"
fooi in ontvangst te nemen, de koetsie
wierp het portier dicht, en sprong 0
den bok, terwijl hij door hoofdknikke
te kennen gaf, dat hij verstaan ha
waar Augusta moest wezen, en voo
rolde het rijtuig. Max nam beleef
ztjn hoed af en verwijderde zich in ee
tegenovergestelde richting.
,.flUgus^a leunde in den hoek. van h
rijtuig achterover en tranen rolde
langzaam over hare wangen. Hoe kou
had hij haar afgewezen Maar het w
i slechts een rol, die hij speelde zijn h
behoorde haar nog altijd. „Max, Max,
fluisterde zij, „waarom wilt gij mij n"
gelooven, waarom twijfelt gij aan m
berouw
Wordt ve~
Tweede Blad
De toestand in het nijver-
heidsgebied.
Woensdag werden uit de Fransche ka
proe te Beuthem eenigen der lieden vrij-
'a'en, die naar aanleiding van het ge
beurde bij den intocht der Engelsohen en
den moord op den Franschen majoor
Montalège waren gearresteerd. Voor een
deel werden ze in hechtenis genomen bij
hel verbinden van Duitsctoers, die het
slachtoffer waren geworden van de schiet
partij der Franschen. De vrijgelatenen
deden ontzettende verhalen over de be
handeling, die rij gedurende hun gevan
genschap van veertien dagen hadden on
dergaan.
Nieuwe ongeregeldheden worden heden
Bit den kreits Ratibor gemeld, waar een
groot aantal vluchtelingen aankomt In
den kreits Rybnick werd een Duitsch
vhiohleling, die naar Godow terugkeerde,
door de Polen doodgeslagen. In Gleiwitz
^°rdt aan de bepaling der intergeallieer-
e commissie omtrent de opheffing der
ehngenkampen cn kei vertrek der in
vla lcuHere woningen ondergebrachte
geho! ^linSen bijzonder streng de hand
a!gozèten ^*,anf>'e stukken straat werden
■Berden a^'e buizen doorzocht. Daarbij
meegen zesi^ personen gearresteerd en
hun dom€D' °'"tiat ze nog niet naar
aanleidine^v ,,"SV1aren teruggekeerd. Naar
Leron-I h i bezoek, dat generaal
bren*» "eden aan den kreits Rybnick zal
p n> "ebben alle mijnen in de kreitsen
n'ek en Ratibor de Poolsche stag ge-
li esohe
De „Münohener Ztg." publiceert een
schrijven, dat de vroegere kroonprins
"pprecht van Beieren precies vier jaar
ft'aajn den gewezen Beierschen mi-
zonden T<H^en't' Rraaf Herliinfi> he«ft ge
ril ««„'ij sPreekt daarin sterken twijfel
Ook i,pi r„SU?fos van den duiikboolooriog.
een nfznr, i'J ri h<?t spoedig sluiten van
zonder 1 J en VPede met Rusland,
j;,,,, nige annexatie of sehadeloosstel-
Améi- i '-'lelijk. De aanstaande hulp van
hoi if a, de kroonprins, met name op
hik b'eteeil van den luchtoorlog, gevaar-
rirw.r-1 "arentegen overschat hij oak de
do n'.vl j n' die naar aanleiding van
y 1 p^dersbeweging jn Engeland dreigen.
v n oijzoni&er belang is de beoordeeling
i,'n. Rerlijn en de Hohenzollem. De keizer
beeft
om redenen, die de kroonprins niet
ader wil. bespreken, alle aanzien verloren,
•rustige lieden betwijfelen of het huis
'•ohenzoHem den oorlog zal overleven,
'hj noodzakelijk gebleken reorganisatie van
de grondwet mag niet in parlementair-
ropublikeinschen geest geschieden, maar
in den geest der versterking van de
bondsstaten tegenover het rijk.
t Engetsohe kabinet is Woon «l i r.
cenage uren van beraadslart™ g na
stemming gekomen over de vonl 2TT11'
die aan De Valera ,„n voorwaarden,
boden in de besnreki tii.6" 1 W0,r<*®n aange
zet Lloyd George zou h u gisteren
H°yd George Ld
ministerraad een a„rr 8, op van den
I» Parlememaire kS bij d<m k<JninS"
dal hei kabinet n!<, wordt gezegd,
mig was over "r'nnier zoo eenstean-
1!,ans- De miniL tersche politiek als
zeer hoopgevend JS achten den toestand
a' wouden ze n" f3r de voorstellen, ook
locli den tel worden aangenomen,
"ten voor Mlen bHjven ver
dere besprekingen.
De T lersche natie.
Nevv-YorkdtnSCh€- ct>'respondent van het
interview f nieuwsbureau heeft een
PilzgeraM n<Jlad don heer Desmond
den Dnii ."rnin,ster voor publiciteit" in
Werd k',re'ilU1; die uit de gevangenis
van n„ deel te kunnen uitmaken
volgens i a €ra s deputatie. Deze zeide,
geus hetgeen de „Daily Tel." aan dit
rview ontleent:
sWnf 'S Keen oenferentie geweest;
slechts voorloopige besprekingen hadden
Plaats tusschen De Valera en Lloyd
■eorge, de basis cener conferentie moet
Jn' dat Ierland een onafhankelijke natie
wordt. Het gaat niet om de vraag of
oir ast ondergeschikt zal zijn aan Du-
'u, zooals Sir James Craig de zaak stelt,
w'mnin moet Dublin ondergeschikt zijn
aan Belfast, maar Dublin en Belfast,
."'"te moeten ondergeschikt zijn aan de
°vsciic natie
•De basis van den eisch van het Ier-
te volk zijn de veertien punten van den
"'"J-president Wilson en het zelfheschiik-
"'-gsrcchl van kleine valken. Het Ulster
s"inct vertegenwoordigt een eer kleine'
minderheid van het lersclic volK cn wij
beweren, dat die kleine minderheid syste
matisch, willekeurig en opzettelijk is
misieid door „een vreemde mogendheid".
Men heeft haar doen gelooven, dat haar
daden zouden worden gesteund 'loor een
sterke vreemde mogendheid, en inderdaad
is zij steeds beschermd door die vreemde
mogendheid Engeland. Er zal een con
ferentie zijn misschien, doch de basis
moet zijn een onafhankelijke lersche natie.
Wij hebben niets te zeggen aangaande
Sir James Craig's verklaring; hij ver
keert in dezelfde positie ais de zuidelijke
staten van Amerika in 1861".
Een eigenaardige beslissing.
De „Daily Tel." verneemt uit Belfast,
dat een persoon, gevangen genomen
wegens deelnemen aan een gewaipenden
aanval op hef postkantoor aldaar, door
den politiemagistraat van rechtsvervolging
werd ontslagen. Hij was gearresteerd n4
het sluiten van den wapenstilstand en een
eventueele veroordeeling zou dus een in
breuk op dien wapenstilstand hebben be-
teekend.
HET FRANSCBE STANDPUNT IN DE
O. S. KWESTIE.
De diplomatieke medewerker van het
agentschap Havas geeft naar aanleiding
van de Fransoh-Bxilsohe notawisseling in
zake Opper-Silezië de volgende uiteen
zetting.
Voor de Engelschen schijnt het nut
teloos de beslissing van den Óppersten
Raad te doen voorafgaan door een tech
nisch onderzoek van deskundigen. Voor
hen is het vraagstuk voldoende besttu
deerd, vooral daar de beslissing in de
eerste - plaats een politiek karakter heeft.
Het staat volgens hen aan den Oppersten
Raad om te besluiten aangaande troepen
versterkingen.
De Fransche regeering wil vatn haar
kant de bijeenkomst van dén Oppersten
Raad niet vertragen, evenmin als de ver-
deeüng van O.-S. en verlangt, dat er
spoedig een besluit zal vallen; maar zij
wil levens, dat, is eenmaal een beslissing
genomen, deze ook door Duitschland
woTdit geëerbiedigd Daarom acht zij het
onvermijdelijk, dat versterkingen worden
gezonden, om elk gevaar voor een nieu
wen opstand te voorkomen. In deze mee
ning wordt bovendien gedeeld door de
geheele hooge commissie in haar nota,
gericht aan de ambassadeursconferentie,
waarin gesvezen wordt op de onvoldoende
sterkte der troepen om afdoende gezag te
oefenen in het geheele plebisciotgebied.
Deze vaststelling rechtvaardigt ten volle
de houding van de Fransche regeering,
die vóór alles aandringt op versterking
deT troepen in O.-S. Dientengevolge zal
Briand zeer zeker niet nalaten erop aan
te dringen, dat Engeland troepen zendt
of althans de uitzending van een Fran
sche divisie goedkeurt.
Is deze kwestie eenmaal geregeld, dan
zou de tijd, welke noodig is om den troe
pen gelegenheid te geven ter plaatse te
komen, nuttig gebruikt kunnen worden
doo,r een commissie van geallieerde des
kundigen te Parijs, om de beslissing van
den Oppersten Raad voor te bereiden. De
Fransche deskundigen zijn gereed1 om
aan den arbeid te gaan. Engeland moet
de zijnen benoemen. De technici zouden
alle zijden van het vraagstuk kunnen be-
stu-deeren en o.a. er voor kunnen waken,
dat bij de verdeeHng van heit industriege
bied niet gescheiden wordt wat bij el
kaar behoort. Den leden van den Opper
sten Raad zou dan meer speciaal de po
litieke zijde van het vraagstuk ter beslis
sing kunnen worden overgelaten Zoo
doende zouden grondslagen voor een ra-
tionede beslissing aan den Raad worden
verschaft, die in volkomen onafhanke'-
Jijkheid zijn besluit zou kunnen' nemen,
waarvan de naleving verzekerd zou zijn.
Dat besluit zon kunnen vallen met drie
of vier weken. Een dergelijk k°rl uitstal
zou nief van beieekenis zijn, indien net
lot van O -S. ten stoute definitief geregeld
zou kunnen worden.
DE „SOCIAUE" AANSLAGEN.
De zg. „sociale aanslagen" te Barce
lona duren voort. Een B. T. A -bericht
meldt nu weer. dat in de laatste diagen
vijf nieuwe slachtoffers zijn gevallen; drie
van hen behoorden broeger tot het roode
syndicaat, terwijl twee, naar men gelooft,
lid waren van het witte syndicaat.
De burgemeester van het dorp Raili-
mas is vermoord. De daders van de ver
schillende aanslagen ontkwamen.
De politie heeft aan de Fransche grens
drie syndicalisten en een vrouw aange
houden, die deel uitmaakten van een ter
roristische bende, welke bommen ver
vaardigde Ten gevolge van de door ben
gegeven inlichtingen zijn bijna aSe leden
van de bende gearresteerd.
MIJNWERKERS. DIE BELANGELOOS
EEN UU" OVERWEiRK AANBIEDEN.
Naar de „Times-correspoivdent te Hu-
elva meldt, hebben de mijnwerkers van
de Rio Tinto (Spanje) mijnen het aanbod
gedaan gratis een uur overwerk per dag
te doen. De verhouding tusschen directie
en personeel is ten zeerste verbeterd
sinds de staking van zeven maanden in
Jan. 1.1. is geëindigd. Dezer dogen heeft
do directeur een beroep gedaan op al lief
personeel om de maatschappij in de moei
lijke lijden, welke zij doormaakt, te wil
len hel|>en door de productie zooveel mo
gelijk le vergrooten, waarbij hij er op
wees, dat anders de uitgaven zouden moe
ten worden verminderd door ontslag van
werkkrachten.
Als antwoord kwam een schriftelijk
aanbod om dagelijks zonder extra loon
een uur overwerk le verrichten, zoolang
de kritieke toestand zou duren.
DE GEALLIEERDE COMMISSIE
VRAAGT EEN BESLISSING.
Naar Reuter verneemt, heeft de Engel-
sche. regeering een telegram ontvangen
van Sir Harold Stuart, die mededeelt dat
de algemeene opvatting der geallieerde
commissarissen is, dat eflc verder uitstel
in de regeling der O. S. kwestie de ge
vaarlijkste toestanden in het leven roept
Zij dringen aan op een spoedige beslissing
en stellen voor een onmiddellijke schei
ding van Polen en Duitschers, en bezet
ting dier twee gebieden door Poolsche en
Duitsohe geregelde troepen. Commissaris
sen zijn er van overtuigd, dat de bevol
kingen tot rust zullen komen wanneer een
maal een eindbeslissing bereikt is. Curzon
»."s den Franschen gezant er nadrukke
lijk op, dat een voortzetting van het hui
dige uitstel onmogelijk was.
WAAR DE GELDEN VOOR DE BE
VRIJDE GEBIEDEN BLIJVEN.
Er is wel eens gemompeld over zekere
verdachte praktijken, waarvan de bewo
ners van de bevrijde gebieden soms het
slachtoffer worden.
Een treffend staaltje meiden nu de
bladen.
Het parket van Briey heeft een grond
bezitter, Pierre Jarry, achter slot en gren
del doen zetten. Deze mijnheer Jarry had
in het arrondissement een twaalftal boer
derijen. Maar de paarden, koeien, land
bouwmachines, zaaigewassen, enz. enz.,
waren alle afkomstig van de diensten der
hulpverleening aan de bevolking der be
vrijde gebieden.
Pierre Jarry heeft deze diefstallen en
verduisteringen naar schating tot een
bedrag van 20 millioen kunnen begaan
met behulp van zijn functie van secreta
ris-generaal van de vereeniging tot ver
strekking van voorschotten aan de „sini-
strés", in geld en materialen. .Moest hij
materiaal aan een of ander bewoner ter
beschikking stellen, dan gaf hij slechts een
klein gedeelte van hetgeen daartoe be-
stamd was: de rest kwam in ziin stallen
of voorraadschuren terecht. Moest hij
bpns afgeven, dan knoeide hij in de ad
ministratie: hij droeg bijv. 2000 frs. af en
noteerde 90.000 frs.; het verschil stak' hij
in zijn zak.
De opwinding in de omgeving van de
woonplaats van Jarry is groot en men is
ten zeerste benieuwd er naar wie zijn me
deplichtigen zijn geweest, die het hem mo
gelijk hebben gemaakt zoo lang zijn prak
tijken voort te zetten.
DOOR ZEEMEEUWEN AANGFVAL
LEN.
Aan het strand tusschen Tayport en
Leuchars in Fifeshire werd een burger,
wonende m die buurt, door zwermen zee
meeuwen aangevallen. Blijkbaar waren de
vogels kwaad geworden omdat de man
wandelde in de onmiddellijke nabijheid
der plaats waar zij htm jongen hadden. De
man moest het op een lootx-n om
aan de aanvallen der woedende vogels le
ontkomen.
150 M. i DAG HECHTENIS.
Bij het Rijksministerie van Justitie is
een ontwerp in behandeling, waarbij be
paald wordt dat, wegens de deprecieering
van het geld, van 1 October a.s. niet 15
Mark maar 150 M. gelijk gesteld zal wor
den met 1 dag vrijheidsstraf.
EEN CATASTROPHE IN RUSLAND?
Van de Russische grens wordt gemeld:
De officieuse Moskouer Isvestya schrijft:
Alles vlucht; het vee sterft; de choleira-
epidemie breidt zich met ongelooflijke
snelheid uit. In de hangerdistricten
voedt men zich met boomschors en slak
ken. De bevolking neemt op pawiekaoh-
•tige wijze de vlucht uit de hongerstre
ken. De oproep van Gorki en den Mos-
kouwer patriarch Tiszon hadden plaats
op aandringen der Sovjet-Regeering
Op de gisteren te Hamburg gehou
den bolerveiling bedroeg de gemiddelde
prijs voor boter le kwal. 2642.67 Mark
per 50 K.G.
De waterstand van de Elbe is den
laatsten tijd tot 215 c.M. bij Dresden aan
den Pegel gezakt. Nog verdere daling
van het water wordt verwacht. Tot nu
toe hebben de Scheepvaartmaatschappijen
het verkeer nog onderhouden. Bij nog
verder teruggaan van den waterstand
moet op stillegging van het bedrijf wor
den gerekend.
In de Rijnstreken heeft men den
oogst ongeveer 3 weken vroeger kunnen
binnenhalen, dan in andere districten van
Duitschland. Reeds einde Juni kon de
oogst der gerst wordden ingebracht en
eenige dagen later de rogge- en tarwe-
oogst.
Deze zijn goed uitgevallen; minder
goed staat het met den haveroogst.
Nadat reeds voor eenigen tijd in
Posen, Bromixsg en andere steden in
de vroegere Pruisische gebieden levens-
middeten-onlusben waren uitgebroken,
warden thans ook uk Noond-PommereUen
dnurte-onlusten en stakingen gemeld.
De staking dier machinisten en sto
kers op de Rijnvaartnigen breidt zich
steeds verder uit. Sinds gisteren heeft
het personeel van de Neder-Rijnsohe ree-
derijen ook den arbeid neergelegd. Het
personeel van machinisten en stokers
van de sieepbooten in de Neder-
Rijnsche havens heeft eveneens uit sym
pathie tot staking besloten.
Het jaarlijksche salaris van de
laagste beambtenklasse in Weenen be
draagt nu 82.000 Kronen.
HOE ZIT DAT NU?
Uit Amsterdam sohrijft men aan de
„Maasbode":
Onder den invloed van 's heeren Koop-
man's reclame, welke ons op vrijwel elk
punt der stad achtervolgt, zouden we bij
na hierboven geschreven hebben: Weet u
dat?
Neen, u zult t nauurhjk niet weten. De
heer Koopman heeft voor zijn voorgeno
men vestiging van een nieuw operagebouw
in onze stad het oog laten vallen op het
terrein, gelegen op den hoek van de de
Lairesse- en Jacob Obrechtstraat. Dit was
bestemd voor woningbouw; de fundamen
ten waren gelegd, maar daarna ontbrak
het benoodigde kapitaal om den bouw
voort te zetten.
De heer Koopman wist het erfpachis-
recht voor dezen grond op zijn «aam ge
steld te krijgen en betaalde de reeds uitge
voerde werken.
Aan B. en W. richte hij daarna 't ver-
jtoek de bestemming van den grond te mo
gen veranderen en in plaats van woningen
een theatergebouw te mogen optrekken.
B. en W. antwoordden, dat, wanneer de
heer Koopman een verklaring kon over
leggen der omwonenden, dat bij hen tegen
de stichting van een schouwburg in de
onmiddellijke omgeving hunner woningen
geen bezwaar bestond, en wanneer
hij bovendien voldoende financieele waar
borgen kon si ellen, dat het gebouw zou
worden voltooid niet alleen, maar ook de
exploitatie er van zou doorgaan, zij als
dan het verzoek om de bestemming van
den grond te mogen veranderen, in nadere
overweging zouden nemen. Antwoord
daarop ontving het gemeentebestuur tot
heden niet. Wel werd inmiddels door tal
van bewoners van Jacob Obrecht- en de
Lairessestraat 'n onderteekend adres gepu
bliceerd, waarin zij tegen den bouw van
den schouwburg op den hoek dezer béide
straten protesteerden, hetgeen werd ge
motiveerd met te wijzen op de onge-
wenschte drukte, welke een theater in deze
stille buurt zpu brengen.
Over de mérites van dit adres zullen
we 't nu verder niet hebben, maar onwil
lekeurig rijst bij ons toch de vraag of met
het al of niet verkrijgen van dit terrein
voor den voorgenomen theaterbouw dé
plannen van den heer Koopman staan of*
vatten. Hij gaat verder met het plaatsen
zijner obiigatieleening, ook met de uitlo
ting der premiën, zeker, maar dit is toch
niet voldoende. Het publiek heeft nu toch
recht te ween, in welk stadium de zaak
verkeert. Daarom onze vraag: Hoe zit
éar nut
BRAND IN HET OPENLUCHT
MUSEUM TE ARNHEM.
In het museumgebouw van het Neder-
landsche Openluchtmuseum te Arnhem
aan den Sdhelmschen weg heeft een, ge
lukkig tijdig ontdekte, brand plaatsgehad,
veroorzaakt door zelfontbranding van in
olie gedrenkte katoen, dat in een vertrek
bij den ingang van het gebouw was ge
borgen. De nachtwaker, die Dinsdagavond
de ronde deed, rook een brandlucht en
vond spoedig de oorzaak. Een oude klok
en eenige kleedingstukken waren ook in
brand geraakt. Het vuur kon spoedig
worden gebluscbt. Een onderzoek van den
gerechtelijken scheikundige, dr. W. F.
HesseTink, bevestigde het vermoeden van
den inspecteur der recherche A. J. A.
Bros, dat het geprepareerde katoen door
zelfontbranding was ontvlamd.
EEN HOUTEN NOODWONING
VOOR DEN SCHOOLOPZIENER.
Den aan het Rijksschooltoêzicht toege-
voegden schoolopziener Mr. J. Husen was
het ondanks herhaalde pogingen niet ge
lukt in Amsterdam of de naaste omgeving
een woning te huren. Daarom werd door
den Rijksbouwmeester voor de onderwijs
gebouwen aan B. en W. de beschikking
verzocht over een gemeemteterrein tot het
plaatsen van een kleine houten noodwo
ning voor Mr. Husen.
Hoewel B. en W. van meenrng zijn, dat
in het algemeen houten woningen te mid
den eener stedelijke bebouwing niet kun
nen worden geduld, hebben zij gemeend
voor het onderhavige geval het geldt
hier immers een enkele woning van een
ambtenaar, die te Amsterdam moet wo
nen een uitzondering te moeten maken
en daarom stellen zij den Raad voor aan
de ade v. d. Helststraat een stuk grond
van 200 vierk. M. besohikbaar te stellen.
GIERIGHEID.
Her „"tijdschrift voor Zedekunde" geeft
gedachten uil La Bruyère over deu
mensch, waaraan wij de volgende karak
teristieke aanteekeninig ontïeenen. Het is
volgens den grooten Franschen men-
schenkenner, «iet de vrees voor geldnood,
die oude menschen gierig maakt, want on
der hen zijn niet weinigen, die over zoo
groote fondsen beschikken, dat die zorg
hun geheel vreemd moet blijven; en hoe
zouden zij kunnen vreezen bij verdere in
zinking gerieflijkheden te missen, waarvan
zij zich nu reeds vrijwillig onthouden om
hun gierigheid te bevredigen? Ook is het
niet een verlangen om grootere rijkdom
men aan hun kinderen na te laten, want
het is niet natuurlijk iets anders meer lief
te hebben dan zich zeiven, bovendien zijn
er gierigaards, die geen erfgenamen heb
ben. Deze ondeugd is veeleer gevolg van
den leeftijd en den aard van oude men
schen, die er zich even natuurlijk aan
overgeven als zij in de jeugd genot of in
den mamnelijken leeftijd de voldoening
van hun eerzucht zochten. Er is noch
kracht noch jeugd noch gezondheid noo
dig om gierig te zijn; voor het sparen van
inkomsten is aHe haast, de geringste be
weging zelfs overbodig, men laat zijn geld
eenvoudig in de kist en onthoudt zich van
alles. Dat is gemakkelijk voor de
grijsaards, die toch een hartstocht dienen
te hebben, omdat zij mensóhen zijn,
DE DROOGTE.
Men schrjjft uit Eist aan de „Gel-
derl.":
De haver, ttie den laatsten tijd al
hier publiek verkocht werd, is zeer
hoog in prijs n.I tot f 450 per H A.
Vele landbouwers maken zich en
niet geheel ten onrechte bezorgd
omtrent de voedselvoorziening van t
vee in den a.s. „winter. Vandaar die
hooge prijzen.
Nu de droogte hardnekkig aanhoudt
en de zeldzame regenbuitjes slechts
weinig vocht brengen op uitgemergeld
stoffig land en in als verdorde daar
in brandende zon blakende heide, is
het waarschuwen voor brandgevaar
meer dan oodt op zijn plaats.
Een vonkje kan al de grootste
hrandonbedlen doen ontstaan.
Een geluk mag het heeten, dat tel
kens reeds begin van brand nog in
zijn eerste woelen gesmoord kon wor
den in de omgeving van Nijmegen
en de Maas- en Waalstreek.
Steeds blijft er nog een dreigend
brandgevaar langs onze wegen en door
onze velden gaan. De trams en de
treinen met hun bijwijlen ontstellende
vonkenregens uit de rook-uitblazende
schoorsteenen, brengen dat brandge
vaar.
Herhaaldelijk wordt er grasbrand
waargenomen en gebluscht gelukkig
ook, brandjes telkens veroorzaakt door
trams of treinen.
Vooral by avond valt het langs de
landelijke wegen op, hoe de vonken
soms wild uit de schoorsteenen kun
nen vliegen.
Zouden de spoor- en tramdirecties
vooral bij de huidige bovenmatige hit
te nog niet wat nauwkeuriger maat
regelen kunnen treilen, om ieder
brandgevaar door vonken te voorko
men?
Ongetwijfeld bevatten alle pijpen
vonken vangers. Maar zouden die al
len nog wel volmaakt werken?
Uit Zevenaar wordt gemeld:
Beperking van watergebruik is hier
ingevoerd. Door het groote gebrek aan
drinkwater hier ter stede heeft de
burgemeester zich genoodzaakt gezien
uit voorzorg den maatregel te nemen
het water uit de stadspompen alleen
beschikbaar te stellen voor consump
tiedoeleinden. Voor schrobben en der
gelijke werkzaamheden wordt de bur
gerij verzocht zich van ander water
te bedienen. Een zuinig gebruik is
noodzakelijk om erger te voorkomen.
Te Dinxperlo is oen akker van 1
H.A. met rogge bebouwd, bij de Kruisr
kapel eigendom van den landbouwer
S. uit Hemden, geheel door brand
afgebrand.
In de Betuwe lijdt het vee met den.
dag meer door de droogte. Koeien
zijn bijna niet in de weide te houden.
Ten einde te voorkomen dat zij zich
uit de weide verwijderen worden zij
of geblindoekt of met tweeën aan el
kaar gekoppeld.
HERKEND.
Het ongeveer 20-jarig meisje, dat in den
nacht van 13 op 14 dezer op de openbare
straat, de Vaillantlaan te 'i-Gravenhage in
bewusteloozcm toestand werd aangetroffen
en naar het Gemeente Ziekenhuis werd
overgebracht, en wier identiteit tot Woens
dag niet kon worden vastgesteld, omdat
het meisje, hoewel tot bewustzijn gekomen,
geen antwoord op tot haar gestelde vragen
actitige ouders herkend en naar de ouder
lijkc woning teruggebracht.
VLIEGONGEVAL TE EDE.
c ^sdaeavond is een vliegmachine van
aoesterberg, na een start van het vliegkamp
van Carley's vliegschool te Ede op een
hoogte van ongeveer 50 meter over den
kop geslagen en gevallen. De inzittenden,
de beide leerKng-vliegeniers A. B. Vos, be
stuurder en H. Bosch, passagier, hebben er
op wonderlijke wijze bet leven afgebracht,
meldt de „Teh" Zij waren bij de vliegschool
van Carley opgestegen en reeds onmiddel
lijk bleek, dat de motor slecht werkte. Zi:
waren in een (jle luchtlaag op ongeveer 4(
M. hoogte, toen een hevige zuiging het toe
stel naar den grond trok. De bestuurder,
sergeant Vos, trachtte nog de landing zoc
goed mogelijk te doen zijn, doch beneden
hem was een korenveld en op den wea
tusschen dit veld en het vliegterrein liepen
een aantal menschen. De toestand was zeel
critiok. Het toestel daalde met razende
snelheid voi plané, maar Vos slaagde ei
nog in znet een boog boven het vliegterrein
te komen. De landing was scherp en bard.
Het laadingschassis brak af en het toestel
sloeg met gewddig gekraak ondersteboven.
Dat beide aviateurs er zoo goed zijn af
gekomen, is te danken aan het feit, dat zij
waren vastgebonden. Na het ongeval hin
gen zij ondersteboven in het toestel cn
bleken niet het minste letsel te hebben be
komen. Het toestel is groo tend eels ven
nieid.
WAT DE WARMTE AL NIET DOET.
Dinsdagmiddag was een juffrouw o|
visite bij kennissen, twee hoog in de Anje
lierstraat te Amsterdam, vertelt het N. v.
d. D. Men praatte over de warmte en ééo
uit het gezelschap zei, dat de benedenburen
't wel wisten, want die waren des morgen?
de stad uitgegaan; zeker een dagje naer
Zand voort of zoo. En midden in het r—-
sprek.... neen maar, dat kon toch rë.
Waren de Zaodvoorters nu al thuis
men? Men boorde gestommel op de
nedenwoning. „Stil", zei de juffrouw, iia
op visite was, „niks zeggenl" Zij boo;: «cn
over de trapleuning en zag een men de
deur uitkomen, die iets, dat ingepakt was,
onder den arm droeg. De man daalde de
trap af: de juffrouw hem na. Op de .\oor-
dermarkt sprak zij een agent aan en t >ao
de man dal merkte, nam hij de booovn.
De agent en de juffrouw en weldra e hal
ve Jordaan ook. Op de Brouwer, .'racht
wierp de vluchteling twee keer achtsr el
kaar iets in het water, den laatsten keer
juist even voor men hem te pakken kreeg.
Hij werd naar het bureau gebracht. Aldaar
ontkende hij in de woning in de Anjelier-
straat te zijn geweest Nn was inmiddels al
gebleken, dat nit die woning verdwenen
waren een geldkistje en een trommeltje, in
houdende f 650. Daar wist de man ook
niemendal van af!
Wat hij dan in het water had gegoc.;.-!?
O, dat waren een paar doodeenvoudi
ge steenen geweest, daar had hij al een
paar dagen mee rondgeloopen, maar di«
waren hem, met deze warmte toch wat te
zwaar geworden en wal deed hij er eigen
lijk mede, had hij gedacht
„Jawel," zeide de commissaris, „ik be
grijp dat je het warm kreeg, toen je r.4
hoe deze juffrouw je aan den agent aan
wees. Maar wij zullen die steenen wel veel
voor je opvisschen."
En opgevischt werden: een geldtrominel-
tje en een kistje, samen juist 650 bevat-
lenae.
De man is nu in de politiecel bezig te
overieggen, hoe hij het den rechter waar
schijnlijk kan maken, dat twee doodeen
voudige steenen in zoo iets waardevols ver
anderen kunnen.
•De Rechtbank le Maastricht ver
oordeelde deze week den Arnhemmer
M. J. A. tot drie jaar gevangenisstraf
wegens diefstal van een pa aid, ter
waarde van 45.000 mark uit een web
dé te Munchen-Gladbach.
Bij een rijwielzaak op de Hom
melstraat te Arnhem, geraakte ver
moedelijk door onvoorzichtigheid van
de daarboven wonende kinderen het
zonnescherm in brand. Het vuur ver
spreidde zich spoedig. Men rolde 't
scherm uit en goot een paar bak
ken water er over. Hierdoor was mei'
de vlam gelukkig spoedig meester.
Aan denGoilbedingerdijk te Kui
lenburg kantelde de hooiwagen van
L. v. W. op den akker van De Y.
De laatste vroeg daarvoor schadcve r-
goeding. Toen beide boeren het over
deze vergoeding niet eens kond-en wor
den, mishandelde De V. den boer L,
v. W. zoozeer, dat deze totaal on
kenbaar was geworden.
De politie verbaliseerde den jon
gen man.
Te O kien broek rijm in de buurt
schap Rustenburg twee huizen afge-b
toebehoorende aan den heer Boeree
bewoond dOor Jan Ponstein. het
door Van Diermen. Bij laatstge-no
kwamen een paar geiten in de vlammen
om. Huizen en inboedels waren verrekt
gaf, is thans door de te Utrecht woon- maar zeer laag. Oorzaak is niet bekend.
,n 1 1— 1 -n—n«w—
- VRIJ NAAR HET DUITSCH,
TWEEDE DEEL. .-g?
47.
