Gedurende de maand Juli
10 pCt. korting
DAMSAATJES
HAARLEM.
De moord te Schalkwijk.
Verkiezing Prov. Staten.
Het orgel van het Paleis voor
Volksvlijt.
Het wegbrengen van schepen.
Burgerlijke Stand.
Gemeentelijk Laboratorium.
Henri ter Hali's revue.
i
Garnizoensberichteii.
Louis Boer.
VAN ONZE RECHTBANK.
LANGS DEN WEG.
Gemeenteraad.
0P ELK PAAR
WIT LINNEN SCHOENEN.
B. JONCKBLOEDT
^ggja^jac^qiiTfllCiBpEügBBB^aBSgaaaiiqiijgBa fl
udsievetL/tif aan öeverwijk
De reohtbaik deed gister uitspraak in
de zaak tegen den nachtwaker A. R.,
wonende te Amsterdam, thans gedeti
neerd, en veroordeelde hem wegens dood
slag op F. Zwart, in Januari 1920, t
een gevangenisstraf voor den tijd van
1 jaar en 4 maanden, met aftrek van
prenentieve hechtenis. De eisch was
1 jaar en 6 mnd.
Door het Centraal stembureau werd
pi teren in de vac.-H. Bijïevald Jr.
tot lid van de Provinciale Staten van
Noord-Holland gekozen verklaard de heer
J. S. H. Spier.
Met ingang van 1 Augustus krijgt de
gemeente de beschikking over de concert
zaal der Sociëteit „Yereeniging". Naar
wij vernemen kunnen nu ook eerst
daags de plannen worden tegemoet ge
zien voor de verbouwing van de groote
zaal om daarin het orgel te plaatsen,
dat vroeger stond in het Paleis voor
Volksvlijt te Amsterdam en, zooals be
kend is, door eenige kunstliefhebbers
aan de gemeente Haarlem ten geschenke
fa aangeboden.
De rechtbank velde gisteren vonnis in
de zaak van J. C. v. d. P., A. v. O.
en A. H., die in December 1919 het
stoomschip „Magdalena Cornells" tot
zinken hebben gebracht. J. C. v. d. P.
werd veroordeeld tot 8 mnd. met aftrek
van preventief. A. H. tot 5 mnd. met
aftrek van preventief, terwijl de schipper
A. v. O. werd vrijgesproken.
Ondertrouwd: 28 Juli E. v. Bommel en
M. J. v. Leuven. A. Wapstra en A. v. d.
Berg. J. H. Krnijer en W. C. Kruijer.
F. E- H. Rademaker en C. v. Zomeren.
Ch. v. Asperen en H. Jansen. J. Th.
Balkestein en W. P. GToenendaal. J. H.
Verzandvoort en A. Heijtvelt. C. J. An-
dreé en A. M. Vosman. A. C. Smits en
A. M. E. v. Norden.
Getrouwd: 28 Juh J. W. de Vos en R.
Sicval. W. L. Heugens en K. Kloezeman.
H. E. v. Beaumont en A. Bouma.
D. H. Gosewehr en W. J. Cavé. D.
Blanksma en C. Hekkelman.
Geboren: 26 Juli d. van M. van Waard-
Horst. 28 Juli d. van C. Heiiblok-de
Nieuwe. d. van M. C. A. Valh-Terpoor-
fen.
Overleden: 26 Juli M. v. Es-Cuijon, 54 j.,
Kamperlaan. 27 Juii J. Biersteker-
Dikkeboom, 54 j., Barendsestraat.
Verschenen fa het verslag van de werk
zaamheden verricht in het Laboratorium
voor Pathologische Bacteriologie in het
jaar 1920.
Wij ontleenen aan dit verslag het
volgende:
In het vaste personeel had geen ver
andering plaats. Het aantal onderzoskin-
gen bedroeg 4560 tegen 4778 in het
jaar te voren. Hiervan waren voor Haar
lem 3915 en voor de aangesloten ge
meenten 645. In het vorige jaar wa
ren deze cijfers 3202 en 1575. Er heeft
dus eene niet onbelangrijke vermeer-
tkr.ng voor Haarlem plats gebed, ter
wijl de onderzoekingen voor de andere
gemeenten eene vermindering aanteonen.
Hierbij moet in het oog worden ge
houden, dat in 1919 het aantal onder
zoekingen voor de aangesloten gemeen
ten zeer hoog was, wat voor een belang
rijk deel het gevolg was van het voor
komen van meerdere tvphusgevallen te
Zandvoort.
De gezondheidstoestand was gedurende
het afgeloopen jaar over het algemeen
gunstig, zooals blijkt uit het aantal aan
gegeven gevallen van besmet e ij' e ziek
ten en het lagere mortaliteitscijfer. Van
de voorgekomen gevallen van besmet-
te ijke ziekten zijn die van Roodvonk
en Febris Typhoïdea verminderd, ter
wijl Diphtherie is toegenomen. Het to
taal is echter vergeleken bij het jaar
te voren niet onbelangrijk verminderd.
Vlektyphus, waarvan hier in 1919
meerdere gevallen voorkwamen, fa in
het afgeloopen jaar niet waargenomen.
In het begin van het jaar deden zich
nog meerdere gevallen van Spaansche
Griep voor, terwijl ook het aantal sterf
gevallen aan Influenza, vooral in de
maand Maart, meer was dan normaal.
In het overige gedeelte van het jaar
kwam deze ziekte slechts zeer sporadisch
voor. Het sterftecijfer aan Pneumonie,
dat in 1918 buitengewoon hoog was, fa
in het afgeloopen jaar niet hooger dan
voor het optreden van de Spaansche
Griep.
Per 100 inwoners bedroeg het sterfte
cijfer zonder de levenloos geborenen in
1917, 1621; in 1918, 1966; in 1919,.
1538; en in 1920 1348; welk laatste cijfer
weinig verschilt van dat van voor en
in het begin van den oorlog. Ten op
zichte van de drie voorafgaande jaren,
is het sterftecijfer aanzienlijk verbeterd.
De sterfte aan kinderziekte als ma
zelen en kinkhoest fa toegenomen en be
droeg voor eerstgenoemde vijftien tegen
geen in het jaar 1919, voor kinkhoest
zeven tegen vier in het voorafgaande
jaar. De meeste sterfgevallen aan eerst
genoemde ziekte kwamen voor in de
maanden Maart en April.
De lijn van de geboorte is gestegen,
terwijl de sterfte van kinderen bene
den het jaar in verhouding tot te le
vend aangegeven weinig verschilt van
die in 1919.
De totaal-geboorte met de levenloos
aangegeven bedroeg 1849, hiervan wa
ren 67 levenloos, terwijl in het eerste
levensjaar stierven 128, zoodat een over
schot van 1654 het eerste levensjaar be
reikte.
In het jaar te voren was dit over
schot 1378, er heeft dus eene vermeer
dering plaats gehad van 276.
Het afgeloopen jaar is in vergelijk
met vroegere jaren in dit opzicht gunstig.
Het aant»1 huwelijken is toegenomen
en overschrijdt, berekend per 1000 in
woners, het hoogste cijfer yan de laatste
twintig jaar.
In het afgeloopen jaar kwamen 76
gevallen van roodvonk voor.
Behalve de onderzoekingen op Thy-
phus, Paratyphus en Dysenterie, werden
zeven en zestig onderzoekingen verricht,
waarvan voor Haarlem acht en veertig.
Behalve de reeds genoemde onderzoe
kingen op Typhus en de nog te ver
melden onderzoekingen op Conococcen,
werd 233 maal urine onderzocht waar
van 203 voor Haarlem.
Het onderzoek had 221 maal plaats
waarvan voor Haarlem 174.
Er hebben geen aangiften van nek
kramp plaats gehad, wat betreft inwo
ners van Haarlem.
Er kwamen wel een paar gevallen
voor van elders, die hier werden ver
pleegd.
Bloedonderzoek, behalve op Typhusba-
cillen en op Malaria, werd 31 maal ver
richt, waarvan voor Haarlem 25 maal.
Malaria.
Over de malaria zegt het verslag het
volgende
Hoewel het zonder geregelde opgaven
van de ziektegevallen niet mogelijk is
een juist oordeel uit te spreken om
trent het voorkomen van deze ziekte,
zoo is toch met vrij groote zekerheid
aan te nemen, dat malaria-gevallen min
der veelvuldig voorkwamen dan in het
jaar te voren.
Het aantal gevallen blijft echter in
vergelijk met vroegere jaren vrij hoog
en het is dringend noodzakelijk dat ai
de ter beschikking staande middelen om
de mogelijkheid van infectie te bestrij
den krachtig worden toegepast. De in
het vorig verslag genoemde Commissie
voor de bestrijding van Malaria in Noord-
Holland heeft gedurende het jaar haar
werk voortgezet en daarbij ondervindin
gen opgedaan, die voor het vraagstuk
van groot belang zijn. Het fa haar o.a.
gebleken, dat het schoonhouden van sloo-
ten en poelen in de practijk zulke moei
lijkheden zou opleveren, of althans zoo
veel kosten zou medebrengen, dat het
niet onuitvoerbaar fa. Uit door enkele
leden van de Commissie genomen proe
ven toch blijkt, dat wil men resulta
ten hereiken, om door schoonhouden van
slooten de ontwikkeling van de larven
van anopheles maculipennis tegen te
gaan, dit meerdere malen per jaar zou
moeten geschieden, want dat zelfs eene
uiterst geringe ontwikkeling van som
mige waterplanten voldoende is, om het
water geschikt te maken tot broedplaats.
In het begin van den winter is men
begonnen do overwinterde muggen, die
ziych in stallen, hokken enz. bevonden, te
vernietigen.
Om dit op eenigszins systematische
wijze te doen is de Provincie verdeeld
in een aantal districten en aan eene
gemeente van een district de bestrij-
ding opgedragen in de overige gemeen
ten.
Aan Haarlem werd opgedragen de ont-
mugging in Bloemendaal, Schoten,
Spaarndam, Haarlemmerliëde, Heemste
de, Bennebroek en Zandvoort.
Bij een ingesteld onderzoek bleek, dat
wat Haarlem betreft, veel anopheliden
gevonden werden in de: middenstad in
6 pet. der stallen; Amsterdamschebuurt
in 28 pet. der stallen; Leidsche buurt
in 6 pet. der stallenRozenprieelbuurt
in 50 pet. der stallen; Noordelijk van
den Schotersingel in 20 pet. der stallen.
Deze verdeeling komt vrijwel overeen
met de waarnemingen van de gevallen
van Malaria in de verschillende gedeel
ten van de stad.
Het plan bestaat om de ontmuggin-
gen van de stallen, die daarvoor in aan
merking komen, gedurende den winter
driemaal te doen plaats hebben om te
gen ongeveer April, wanneer men mag
aannemen, dat de muggen uitvliegen,
dezen maatregel tijdelijk stop te zetten
en tegen den volgenden winter weer toe
te passen. Wanneer men in aanmer
king neemt, dat de overwinterde ano
pheliden beruchte vrouwtjes zijn, ter
wijl de mannelijke exemplaren afster
ven, dan kan met grond verzacht
worden, dat de verdelging van het groot
aantal muggen, zooals dit dezen winter
heeft plaats gehad, niet zonder invloed
zal zijn op het aantal anopheles in den
zomer, vooral in den voorzomer.
Aan de prakthearende geneeskundigen
werd eene circulaire gezonden, inhouden
de verzoek om opgave te willen verstrek
ken van de woningen waar zich ge
vallen van Malaria voordeden, tea ein
de in die woningen de muggen te ver-
nietigeü. Het fa te betreuren, dat slechts
van zeer enkele artsen opgaven zijn in
gekomen.
Onderzoekingen op malariaplasmodren
werden 120 maal verricht, waarvan voor
Haarlem 78. Van laatstgenoemde waren
14.1 °/a positief. In het jaar te voren
was dit I8.60/0.
Nu hét aantal onderzoekingen in verge
lijk niet het jaar te voren vermeerderd
is, blijft het te betreuren, dat nog tal
van artsen geen gebruik maken van de
hen geboden gelegenheid en de diagnose
nog steeds laten afhangen van de re
sultaten van de toediening van kin:ne.
Onderzoekingen op de aanwezigheid
van Tuberkelbacillen werden 535 maal
gedaan, waarvan voor Haarlem 442.
Ook gisteravond was de groote zaal
dter Vereeniging geheel gevuld en 't zal
de volgende dagen wel evenzoo gaan.
De onschuldige en ook daarom zoo echt
vermakelijke revues van ter Hall, die
den smaak en het sentiment van het
groote publiek uitstekend kent, blijven
ieder jaar opnieuw trekken, al komt
weinig afwisseling meer in de handeling
van deze kijk- en lachspelen.
't Was gisteravond weer de oer-ko-
mische scène in de alcoofwoning, die
de don van het stuk vormde. Zóó uit
bundig kan men niet alle dagen lachen!
E» ala men zich moegelachen heeft
volgen er dra schitterend gemonteerde
tafereeien, waarin het oog 'n waren
kleurenlust geniet.
In de pauze werden loten verkocht
voor het monument, dat zal worden op
gericht om aan de nagedachtenis der
Nederlandsche zeelieden, die tijdens den
oorlog als offers van hun plicht ge
vallen zijn, een blijvende nationale hul
de te brengen.
Exam. ,i akte Lager Onderwijs in li
chaamsoefeningen. Haarlem, 25, 26
Juli. Geëxamineerd 2 condidaten. Geslaagd
1. n.l. G. E. G. Schermers te Haarlem.
Rijwiel gestolen. Door W. K., alhier,
is bij de politie aangifte gedaan, dat hij
uit de hal van de Arbeidsbeurs aan
de Nieuwe gracht zijn rijwiel vermist.
Op hol. Dinsdagmiddag sloeg op
den Schoterweg een paard, bespannen
voor een vierwielige wagen, op hol. In
de Kennemerstraat reed het dier tegen
een boom op en kwam zoodoende tot
stilstand. De bestuurder viel van den
bok en bekwam eenige schrammen.
Nv tskweekschool voor onderwjzeressen,
alhier. Dinsdagavond vergaderde het
bestuur dezer kweekschool in het Nuts-
gebouw. In de plaats van dr. A. W.
Boerman, die eervol ontslag had gevraagd
en verkregen wegens zijne benoeming
tot leeraar aan het Lyceum te Hilversum,
werd tot leeraar in de plant- en dier
kunde benoemd de heer A. Dumoulin,
leeraar in de Biologie aan de 1ste H.
B. S. te Amsterdam.
De directeur der kweekschool deed me-
dedeeling, dat zich voor plaatsing met
September 12 nieuwe leerlingen hadden
aangemeld. Besloten werd de meisjes,
die 3 klassen eener H. B. S. of school
voor M. U. L. O. hebben doorloopen, in
de tweede klasse der kweekschool te
plaatsen. Over ruim 'Mfi jaar zullen deze
leerlingen de tegenwoordige akte van
onderwijzers kunnen behalen.
De le luitenant H. A. Verkuijl, van
het 21ste regement infantrie is ontheven,
van zijne detacheering bij de militaire
gymnastiekschool te Utrecht.
De 1ste luitenant A. W. Schot van
het 21ste regement infanterie fa op Ver
zoek eervol uit den militairen dienst
ontslagen en benoemd tot reserve le
luitenant bij genoemd korps tot 25 Juli
1926.
Staatscourant 143 bevat een lijst per-
ceelen, die ten behoeve van vergrooting
van het terrein, bestemd voor de stich-
ting van een nieuw post -en telegraaf-
gebouw te Haarlem, ten name van den
Staat onteigend zullen worden.
S-tatuten. De „Staatscourant" be
vat de statuten van het Coöperatief
Expeditiebedrijf", alhier.
Besmettelijke ziekten. In de week
van 17 tot en met 23 Juli, kwamen in
de navolgende gemeenten gevallen van
besmettelijke ziekte voor: Haarlem 1 ge
val van roodvonk; 1 van diphtheitis;
Krommenie 1 van roodvonk; Uitgeest
1 van diphtlioritis en Zaandam 2 ge
vallen van roodvonk en 1 van diphthe-
ritfa.
In Scheveningen is door de muziek van
de Grenadiers en Jagers en „Die Haghe-
sangers' de Rinaldo-cantate uitgevoerd.
Heide vereenigingen stonden onder lei
ding van den heer Louis Boer, den
vroegeren dirigent van onze Haarlem-
eche orkestvereeniging.
Aan een muziek-recensie in de „Tele
graaf" ontleenen wij omtrent de directie
van Louis Boer het volgende:
„Boer vertoont in zijn directie veel
begaafdheid. Hij is op zijn best, als
hij niet mengelbergt of tracht te men
gelbergen. Men voelt in de laatste ge
vallen alleen de imitatie van het ge
baar, en merkt duidelijk zijn jeugd als
dirigent, zijn op spanning komen bijaa
uitsluitend in felle beweging, zijn du
rend zoeken naar expressief élan voor
accenten, die openbaringen zijn vasr
zachte aandoeningen. Maar bij alle slap
ten en inzinkingen in expressief op
zicht, heeft hij het orkest vast in de
hand en toont hij de autoriteit van mu
zikaal bewustzijn. Ik geloof in zijn toe
komst als orkestdirigent."
Wij gelooven wel, dat de eigenschappen
van den heer Boer hiermede naar waar
heid geschetst zijn.
EEN ENGELSCHE TEYLER-AFFAIRE.
Tihaais hebben de Nederlandsobe, nog
steeds twistende erfgenamen van Pieter
Teyler van der Hulst in Engeland nog een
aantal mededingers gekregen, zoo lezen
wij in de,,Tel."
Negen Schotsche families, alile TayloT
geheete», hebben zioh aangegord om den
Strijd te beginnen ten einde elkander het
vermogen van 5 millioen pond sterling te
betwisten. Ook beweren allen, dat zij re
gelrecht afstammen in de mannelijke linie
van Pieter Teyler Mu.iravon, uit Stirlingh-
amshire, die, naar men weet een rijk
koopman was uit de achttiende eeuw en
eigenaar van een gansohe handelsvloot.
Het verhaal gaat, dat hij in het jaar
1709, na een twist, van zijn ouderlijk huis
te Muiravon wegliep en zich naar Am
sterdam begaf- Hier voegde hij den naam
van der Hnlst aan zijn familienaam toe.
Toen hij 145 jaar geleden stierf, liet hij
bezittingen na in Engeland. Amerika,
Frankrijk en Nederland. Volgens zijn laat
ste wilsbeschikking moest zijn vermogen in
tweeën worden gesplitst. Een deel moest
worden gebruikt om er 32 armenhuizen
mede te onderhouden, alsmede een mu
seum, dat hij te Haarlem stichtte. Het
tweede gedeele van het groote vermogen
beval hij, op een som van 10.000 pond
na, op rente te zetten gedurende een eeuw
lang en wanneer zoo jaar op jaar rente
•bij het kapitaal was gevoegd, moest het
bedrag worden verdeeld onder de naaste
erfgenamen van zijn vaderszijde. Met de
opgezamelde rente bedraagt het kapitaal
thans 5 millioen pond sterling, oftewel
zestig millioen gulden. Dit is dus liet be
drag, waarom de vele erfgenamen Bians
aan het kijven zijn. Zij beweren voorts
nog, dat er vier gezegelde enveloppen zijn,
wier inhoud onbekend is en die volgens
het testament te Haarlem moesten worden
geopend na 100 jaar.
Uitspraken van 28 Juli 1921.
H. B., stratenmaker, te Zeist, mishande
ling, geldboete van 25, subs. 10 dagen
hechtenis.
P. v. d. H., wachlsman, te Velseroord,
vernieling, geldboete van 5 subs, 5 da
gen hechtenis.
M. D., tuinierster, te Wijk aan Zee en
Duin, diefstal, geldboete van 50, subs.
10 dagen hechtenis.
Th. G. R., winkelbediende, te Beverwijk,
diefstal, 2 maanden gevangenisstraf.
B. v. V. sigarenmakerslcerling te Scho
ten, thans geid. H v. Bew. Haarlem,
overtreding art. 247 W. v. S., 6 weken ge
vangenisstraf met aftrek prev. hechtenis.
A. M., kantoorbediende, te Santpoort,
thans gedetineerd H. v. Bew. le Haarlem,
verduistering, 6 maanden gev.straf met af
trek prev. hechtenis.
A. PI., machinist, te Velseroord, thans
ged. H. v. Bew. te Haarlem, doen zinken
van een vaartuig, 5 maanden gev.straf met
aftrek prev. hechtenis.
A. v. O., schipper, te IJmuklen, thans
ged. H v. Bew. te Haarlem, vrijgesproken.
J. C. v. d. P., machinist te IJmuiden,
thans ged. H v. Bew te Haarlem, het
doen zanken van een vaartuig, 8 maanden
gev.straf met aftrek prev. hechtenis.
Klatergoud.
Somber-dreigend' hingen Woensdagmiddag
de zware grijze regenwolken omlaag. Het
scheen, alsof zij zich wreken wilden over
het feit, dat zij in zooveel weken hun
inhoud niet over den aardbodem hadden
kunnen nederwerpen en vastbesloten wa
ren, dit nu met woest geweld te doen.
En te en vijf uur begon het te drup
pelen. Eerst heele fijne spatjes, welke
schijnbaar aarzelend kleine glimplekjes
op de straat maakten, daarna dikke en
groote druppels, welke brutaal neervielen
en je vies-nat maakten. Doch daar gaf
je nn niet om. Je was blij, dat er nu
eens een flinke regenbui zou komen.
Het was zoo noodig. Zoovele menschen
en dieren hadden er behoefte aan. En
dan de aarde zelf. Hoe moet zij vrucht
baar zijn zonder water? Jo verheugde
je dan ook dat het alreeds druppelde.
Dat waren de eerste boden van Pluvius,
die zoo straks zijn milde gaven in vol
heid over ons zou neerzenden..,.
Doch helaas, Pluvius spotte met ons.
Nadat het een half uurtje gedruppeld
had, hield het op en de aarde kon zich
vergelijken met Tantalus, wien het wa
ter wel tot aan de lippen kwam, maar
die niet kon drinken. Het is niet alles
goud, wat er blinkt. En deze druppels
waren maar klatergoud geweest. De re
gen, welke voor den landman vooral
méér dan goud fa op het oogenblik,
liet ook nu weer op zich wachten.
D och weer dreigen vandaag sombere
wolken en houden de hoop op regen
water levendig! Sr.
Interpellatie van den heer Peper.
De heer PEPER becritiseerde het be
sluit Vair den burgemeester, om geen be-
foogiftg' toe te staan, in den Bron-tuin, Ver-
dier noemde hij het optreden van de politie
ontactisch, en betoogde zelfs dat bij de po
litie van te voren het maken van gewon
den vaststond. De noodige verband- en
geneesmiddelen werden dkartoe gereed ge
houden in Gasthuis, de Deo en Diacones-
senhuis. Een geneesheer deelde dat mede.
Verder becritiseerde hij uitvoerig het po
litierapport over deze zaak.
De BURGEMEESTER stelde voorop
dat geen enkel der punten den Raad aan
gaat; noch de weigering om in den Bron-
tuin te demonstreeren, noch het optreden,
der politie; alleen den burgemeester gaat
dat aan Toch wil spr. in -dit geval wel
wat zeggen.
Wat de demonstratie in den tuin 1 re-
treft, weet de heer Peper dat toe
stemming daartoe moet worden aan
gevraagd, volgens de wet 5 dagen te
voren. De voorzitter der vergadering
im de Bron dat weet de heer Peper
ook heeft op die vergadering
zijn spijt betuigd dat hij die toestem
ming niet tijdig heeft aangevraagd en
daarom de toestemming geweigerd is.
Wat het optreden der politie betreft,
zet spr. vast dat geweigerd w,as een op
tocht te houden. Men wist dat ook.
En niettemin werd getracht te demon
streeren. Men wilde vaandels ont
plooien en trachtte zelfs met geweld
zijn zin door te voeren. De politie
kon niet anders doen, dan zich daar
tegen verzetten en wat er gebeurd
is, hebben de betoogers aan zich zelf
te wijlen.
De heer PEPER dient den Burge
meester van repliek op uitvoerige wijze
en ontkent veel van wat de Burge
meester betoogde. Spr. leest een mo
tie voor, waarin de Raad ten. zeerste
betreurt het weigeren van het houden
van demonstraties en verzoekt dat
voortaan dergelijke demonstraties wor
den toegestaan; in de tweede motie:
afkeuring over wat door de politie
op Zondag 3 Juli werd gedaan en de
meening dat arbeidersdeinonstraties
niet mogen worden verboden.
De heer REINALDA meent, dat niet
altijd de termijn van 5 dagen, die
moeien voorafgaan aan een aanvra,g.
in acht worden genomen. Hij meent,
dat de burgemeester in dezen groote
tegemoetkoming had kunnen betrach
ten en hoopt dat dit ook later het
geval zal zijn. Hij zal voor de eerste
motie stemmen.
De heer BRUCH meent, dat de bur
gemeester in dezen niet anders heeft
kunnen doen. Hij zet dat uiteen aan
de hand van de wet.
D6 heer KLEIN acht de houding
vari de politie niets bijzonders. Als de
R. K. in de Bron een meeting houden,
dan staat er ook een wacht van agen
ten klaar om te zorgen dat geen vaan
dels ontplooid worden. Het is dus
niet te verwonderen. Wat de maat
regelen betreft, die genomen waren
«voor evcntueele verwondingen, dit ge
beurt bij elke gelegenheid. Ook bij een
corso, dat gehouden wordt. Verder
mocht de burgemeester met roden ver
onderstellen, gezien de ondervinding
elders, dat de orde kon worden ver
stoord.
De motie van den heer PEPER, om
de weigering van den burgemeester tot
het houden der demonstratie af te
keuren, werd verworpen met 1612
stemmen. Vóór de soc.-dem. en de
heer Peper.
Wat betreft de tweede notia van den
lieer Peper (afkeuring optreden der
politie op 10 Juli), meent de heer Rei-
nalda dat hij dit niet voldoende kan
beoordcelen, alhoewel hij weet, dat de
politie in die omstandigheden altijd
zeer zenuwachtig is en hij veronder
stelt dat het ook nu wel het geval
is geweest. Bij zulke omstandigheden
valt de politie om.
De heer v. LIEMT: Ook de heer
Duijs
De heer REINALDA: Ja, ook. Die
deugt niet voor dergelijke dingen. Spr.
zal tegen de motie stemmen.
De heer POPPE zal ook tegenstem
men. Maar hij meent dat de schuld
ligt bij de politie.
Openbare Leeszaal
Naar aanleiding van het rapport
stellen B. en W. thans voor:
1. a. Met ingang van 1 Januari 1922
de benaming van de, mede tot leeszaal
ingerichte, „Sfads-bibliotheek" te wijzi
gen in: „Stads-bibliotheek en Leeszaal";
b. met ingang van dienzelfden datum
de titel van „Stads-bibliothecaris" te wij
zigen in: „Directeur van de „Stadsbi
bliotheek en Leeszaal".
2. In te stellen een Commissie van
Toezicht voor do Stads-bibliotheek en
Leeszaal, bestaande uit 5 leden, waar
van één WetVmder als Voorzitter, 2
raadsleden en 2 niet-raadsleden.
3. Voor het dienstjaar 1922 ten be
hoeve van de exploitatie van de op 1
Januari open te stellen Stads-bibliotheek
en Leeszaal beschikbaar te stellen een
bedrag van f 38.000.benevens, ten
bate van de technische administratie, die
de voorbereiding van 1921 eischt, als
nog toe te s taan een bedrag van f 1000,
behoudens nadere financieele regeling,
betaalbaar op begrooting, dienst 1921.
IV. Te beginnen met 1922, gedurende
10 achtereenvolgende jaren, telkens voor
één jaar, een extra bijdrage te verleenen
van 5000 ten bate van het te stichten
moderne boekenfonds.
De heer HAGEMEIJER wenscht dit
voorstel te behandelen gelijk met het
volgende: Subsidie aan de R. K. lees
zaal. Want spr. wil wel zeggen, dat
hij zijn stem zal laten afhangen van
het feit of de Raad al of niet sub
sidie aan de R. K. leeszaal geeft. (Stem
men: Ho!)
De heer HAGEMEIJER: Ja, ho! dat
is mijn meening, want een openbare
leeszaal is geen plaats voor R.K. en
R.K. lectuur.
De heer DE ZEEUW lacht.
De heer HAGEMEIJER, met ver
heffing van stem; Ja, dat is zoo! En
als bewijs wil ik het Haagsche geval
aanhalen. Daar werd eën catechismus
van het huwelijk,,aan gekocht door de
openbare leeszaal. De R.K. protesteer
den. Het hielp niet. De R.K. vroegen
een ander boek daartegenover te mo
gen stellen.
Het vveTd geweigerd. Zoo is praotisoh
de toestand'. In een openbare leeszaal vindt
men alles, behalve R. K. lectuur. Daarom
weigert spr. zijn stem aan dit voorstel, zoo
niet vaststaat, dat de R.K. Leeszaal een
subsidie krijgt.
De twee voorstellen worden gelijktijdig
behandeld.
De heer BOMANS zal medehelpen, als
wethouder, dit eerst genomen besluit van
den Raad uit te voeren. Hij doet echter
'n nader voorstel, om f 30.000 ineens aan
le nemen en niet een bedrag over 10 jaar
te verdeelen.
De heer BRUCH verklaart dat de com
missie dit voorstel wel aanvaarden kan.
De heer VAN LIEMT acht dezen maat
regel niet van voldoende belang om daar
«Vu dit bedrag voor uit te trekken. Spr.
zal tegen elk voorstel stemmen.
De heer WOLZAK is Ook van hetzelfde
gevoelen en meent dat de uitvoering van
dit voorstel nog wel kan wachten. Als alle
voorstellen van de agenda worden aange
nomen dan beschikt de Raad over vier
ton gouds. Daartegenover staat de aan
neming van nog geen enkel belastingvoor
stel. Ook staat nog niet vast dat het Rijk
en de provincie subsidie zullen verleenen.
De heer KLEIN zal voorstemmen, want
leeszalen zijn zeer noodig.
De heer REINALDA acht het noodig
punt 15 (openbare leeszaal) aan te nemen.
De heeT BÖMANS is zeer verwonderd
dat de heer REINALDA tegen subsidie is
voor een R.K. leeszaal. Dat is in strijd
met de laatste jaren gevoerde gedragslijn
door de S. .D. A P. Spr. laakt dat scherp
De heer BRUCH verdedigt ook het sub
sidie aan de R.K. leeszaal.
De heer REINALDA zegt dat zijn stand
punt werd ingegeven door de wijze waar
op de heer Hagemeijer de zaak inleidde.
Verder deed spr. verschillende verwijten
aan B. en W. over z.g. niet-uitvocring van
raadsbesluiten. Daarbij noemde hij o.a. de
bosohsdhool, de 2e H B. S., speeMerednen.
De heer BRUCH diende uitvoerig van
antwoord en noemde hel ten stelle schan
delijk, dat de heer Reinalda plompverlo
ren B. en W. beschuldigt van niet loyale
uitvoering van raadsbesluiten zonder die.
raadsbesluiten te noemen.
De heer REINALDA: Dat heb ik niet
gezegd.
De heer BRUCH (schreeuwend)Dat is
juist hel beroerde van .je. Zeg- het rond-
uitl Dan kun je B. en W laten schorsen
omdat ze raadsbesluiten niet uitvoeren.
De lieer REINALDA ontkent dat hij B.
en W. beschuldigde, maar houdt vol dat
zij wenschen. uit den Raad niet loyaal uit
voeren.
De heer BOMANS: Dat is ook weer een
zinnelooze, absoluut zinnelooze beschuldi
ging, die gelanceerd wordt als de heer Rei
nalda er niet direct bijvoegt, dat die wen
schen in raadsbesluiten zijn omgezet. Wat
voor indruk moet de burgerij van B. en
W. krijgen. Spr. ontkent dat B. en W. te
kort schoten.
De heer HAGEMEIJER beantwoordt den
heer Reinalda. Wat de heer Reinalda zegt
over zijn inleiding is slechts voor de S. D.
A. P. de vlag om de lading te dekken, in
casu om het subsidie aan de R.-K. leeszaal
BARTELJORISSTRAAT 27
te weigeren. Het is toch te zinneloos om
een partij te straffen voor wat een der le
den zeide. Dat is onoprecht, onwaar en
politiek gezien geen standpunt. Spr. wijst
dan ook af wat de heer Reinalda zeide.
Wat wij vragen is zeer billijk. Het is heusch
niet te veel, dat de R.-K. een subsidie vra-
^'an f 2000, waar zij zelf meer dan
25.000 bijeen brengen.
De heer POPPE zegt, dat de S. D. A. P.
i oor het subsidie zal stemmen, maar laakt
het optreden van den heer Hagemeyer.
De heer v. d. KAMP vraagt of de Open
bare Leeszaal niet goedkooper kan. B.v.
het aantal personen, dat werkzaam zal wor
den gesteld.
De heer BRUCH zet uiteen, dat dit niet
gaat.
Het voorstel van B. en W. wordt aange
nomen. Tegen de heeren v. Liemt en Wol
zak.
R.-K. Openbare Leeszaal
Door de Vereeniging tot oprichting
en instandhouding van eene R. K. Open
bare Leeszaal en Boekerij te Haar
lem fa aan den raad een adres ge
richt, waarin zij mededeelt, dat gemol
de Vereeniging ter bevordering van de
geestelijke ontwikkeling der ingezet non
van Haarlem voornemens fa, aldaar een
Roomsch Katholieke Openbare Leeszaal
en Boekerij op te richten;
De Vereeniging verzoekt daarom den
raad, haar voor het jaar 1921 eene sub
sidie van 2014.50 willen verleenen.
Aangenomen. Tegen de heeren Grocnen-
daal, Wolzak, v. Liemt, Kingma en Peper.
Sportterrein.
Het steeds toenemend aantal verzoeke»
van sportverenigingen, om te worden toe
gelaten op een der gemeentelijke sportter
reinen, maakt het schrijven B. en W.
noodzakelijk dat alsnog worde overgegaan
tot aanleg van een gemeentelijk sportter
rein.
De keus is gevallen op een stuk grond,
gelegen ten zuiden van de Zomervaart on
der Haarlemmerliede en Spaarnwoude.
Op verzoek van den heer Mizerus aan
gehouden, daar de heer Slingenberg afwezig
is.
B. en W. stellen voor, onder eerste
hypothecair verband ter leen te verstrek
ken vooT den bouw van 6 woonhuizen
aam de Leidschevaa-rt 47.223, voor der
bouw van 3 woonhuizen aan de Van
Eedenstraat 36.800, voor den bouw van
18 woonhuizen aan de Lange Heeren vest
58.114 en voor den bouw van 4 woon
huizen aan de Korte Poellaan 22701,19
Goedgekeurd.
B. en W. stellen voor een hekwerk te
maken langs de kweekerij.
Goedgekeurd.
De heeren DE BRAAL en POPPE en
mevr. MACDONALD wijzen op den toe
stand met de woonwagens aan den Tei
Spijtweg.
De heer SLINGENBERG wijst er op, dat
die woonwagens naar de Pijlslaan zullen
verhuizen. Dat terrein is nog niet klaai
nog tot zoolang moet geduld geoefend
worden. Maar dan zullen de klachten on
getwijfeld vandaar komen.
De heer POPPE dringt er op aan, dat hel
zeer spoedig gebeurt.
B. en W. stellen den raad voor om U
bepalen dat de ten noorden van den Ver
spronckweg, ten westen van de Santpoor
terstraat en ten zuiden van de Tetterode
straat gelegen strooken grond voldoen aan
de vereischten voor openbaren weg en om
te bepalen, dat die straten onderschei-den
lijk zullen beèten Wouwersmanslraat en
Jan Steenstraat.
Goedgekeurd.
Ik was onlangs te Beverwijk en daar
feliciteerden ze me, zéér hartelijk met
het rapport van den heer Brenner a Bran-
dds, dat, zooals men zich zal herinneren,
de gemeente Beverwijk aanraadt gas te
helTekken van Haarlem.
Het was cifen grappenmaker die me ge-
hikwenschte, waait hij wist niet dat Be
verwijk nog eens heel, heel vriendelijk
moet kijken en lief moet doen als het
bij Haarlem in dö gratie wil komen voor
gaslevering.
In Haarlem zelf voelt men er niets
voor, tenzij misséchien, maar ook dan is 't
lang niet zeker, dat Beverwijk 't Haarlem
zoo gemakkelijk mogelijk maakt.
Nu schijnt men in Beverwijk tegenover
Haarlem nog al hoog van den toren te,
willen blazen alsof 't voor Haarlem een
fortuintje is aan Beverwijk gas te mogen
leveren.
Reken eens uit hoe voordeet-ig de ex
ploitatie wordt als Haarlem door 't
Noordzeekanaal een nieuwen zinker moet
laten leggen, die wellicht tonnen gouds
kost, want de zinker van Velsen, die 't
gas vandaar naar WijkerOog leidt, is
veel te smal om oo-k gas door te laten
voor Beverwijk en waarschijnlijk zit Vel
sen op sprong zich voor zijn eventueels
bereidwilligheid om een hoeveelheid gas
door (e laten voor Beverwijk in klinken
de munt te doen betalen.
En wenscht Beverwijk misschien ook dat
Haarlem gratis nog een gashouder te Be
verwijk bouwt?
Men ziet, dat eir nog wel wat te rege
len en overeen te .komen valt en dat feK-
ca-taifciies voorloopig nog wel achterwege
kunnen blijven.
Want zeer waarschijnlijk zullen dege
nen in Beverwijk een kans krijgen, die
zoo precies weten uit te rekenen, dat
gaslevering aan Beverwijk door Haarlem
onvoordeeiig is, of die droomen van een
Beverwijkscche gasfabriek als Centrale
van een 'heele streek of wel zij die hun
hoop bouwen op het hoogovenbedrijf, dat
j zijn levensvatbaarheid nog bewijzen mod
